Op 28 maart 2011 gaf ik een gastcollege aan studenten van de studie Gezondheidstechnologie aan de Hogeschool Rotterdam. Het college is getiteld "Het landelijk EPD: Ontwikkelingen, posities en opinies". In het college staan vier vragen centraal: - Hoe kwam het landelijk EPD zoals we dat nu kennen tot stand? - Wat zijn daarover de meningen? - Hoe ziet het krachtenveld eruit? - Welke lessen kunnen we hieruit trekken?

1. Het landelijk EPD Ontwikkelingen, opinies, posities Gastcollege Hogeschool Rotterdam Bettine Pluut © Zenc, 2011

2. maandag, 28 maart 2011 © Zenc, 2011 2 Even voorstellen Organisatie-adviseur Coördinator Zenc Zorg Blogger Mede-opsteller Buitenpromovenda

3. maandag, 28 maart 2011 © Zenc,2011 3 Hoe kwam het landelijk EPD zoals we dat nu kennen tot stand? Wat zijn daarover de meningen? Vragen voor vandaag Hoe ziet het krachtenveld eruit? Welke lessen kunnen we hieruit trekken?

4. maandag, 28 maart 2011 © Zenc, 2011 4 Wat is eHealth? Wat zijn de belangrijkste ontwikkelingen op het gebied van eHealth? Vragen voor vandaag Wat vinden wij daarvan?

7. Functionaliteiten

8. Beoogde gebruikers

9. Uit te wisselen gegevens© Zenc, 2011

10. Besluitvorming landelijk EPD © Zenc, 2011

11. Belangrijkste fasen bij de totstandkoming Fase 1: Faciliteren van ontwikkelingen in het veld “Ik acht de ontwikkeling van een EPD van groot belang (...). Maar de overheid ziet voor zichzelf geen taak om hiervoor een blauwdruk op te stellen. Een EPD dient de kwaliteit en doelmatigheid van het primaire proces te verbeteren. Daarom zal het veld zelf, gestimuleerd door de overheid, de ontwikkeling moeten regisseren” (Minister Borst, TK, 1998). © Zenc, 2011

12. Belangrijkste fasen bij de totstandkoming Fase 2: Ontwerpen, plannen en evalueren van de techniek “Ik kom na uitvoerig overleg met partijen in de zorg tot de conclusie dat er behoefte is aan een actieve rol voor mijn departement bij het signaleren en wegnemen van knelpunten die de toepassing van ICT in de weg staan”, (Minister Borst, TK, 2000) © Zenc, 2011

13. Belangrijkste fasen bij de totstandkoming Fase 3: Randvoorwaarden uitdenken en realiseren “Het uitgangspunt (...) is dat het gebruik van het EPD direct te maken heeft met de kwaliteit van zorgverlening en dat zorgverleners verantwoordelijk zijn voor het daadwerkelijk gebruiken. Ik heb al aangegeven dat ik daarmee niet volsta indien het veld onwillig blijkt het EMD, en op termijn, het EPD te gebruiken. (...) Uw moties zijn voor mij wel aanleiding om te bezien of er – naast de reeds ingezette maatregelen – ook een nader wettelijk systeem moet komen (Minister Hoogervorst, TK, 2005). © Zenc, 2011

14. Belangrijkste fasen bij de totstandkoming Fase 4: Implementeren en wettelijk verankeren “Door middel van goede voorlichting over het EPD, positieve praktijkvoorbeelden, financiële prikkels en druk vanuit de wetgeving en de patiëntenorganisaties wordt gewerkt aan een mentaliteitsomslag bij artsen”, (Minister Klink, TK, 2008) © Zenc, 2011

16. Minder medische missers

17. Minder dubbele onderzoeken

18. Zorgverleners gaan beter functioneren

19. Doelmatigheid van zorg

20. Toegang tot zorg

21. Positie patiënt versterken© Zenc, 2011

22. En toen was daar DE PATIËNT... “Inzage van patiënten maakte geen onderdeel uit van de initiële plannen, mede omdat dat de complexiteit nog groter had gemaakt. Daarnaast was het dan nog moeilijker geweest draagvlak te verkrijgen [...] omdat veel artsen hier bezwaren tegen hebben”. © Zenc, 2011

23. Sterk krachtenveld ... to name just a few © Zenc, 2011

24. Privacy © Zenc, 2011

25. En nu die wet... De behandelaar is gebaat bij (verplichte) aansluiting van alle zorgverleners. Alle bronnen moeten aangesloten zijn om het virtuele EPD volledig te krijgen. Pas dan kunnen zorgverleners op het systeem vertrouwen Vanaf het moment dat er besloten werd tot een wettelijke verplichting ontstond er grote weerstand uit het veld. © Zenc, 2011

27. Nut en noodzaak moeten concreet zijn

28. Belang van onderzoek en evaluatie

29. Belang van een duidelijke en goede veranderkundige aanpak

30. Benader privacy niet louter vanuit oogpunt van beveiliging

31. Belang van communicatie en dialoog© Zenc, 2011

32. maandag, 28 maart 2011 © Zenc,2011 18 Aan de Minister? Aan bestuurders van zorginstellingen? Aan artsen? Wat zou jullie advies zijn? Aan patiënten?