SlideShare a Scribd company logo
1 of 7
9.GAIA
A) Zer da Historiaurrea?
• Gizadiaren iraganeko lehen etapa da.

• Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure
  lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta
  duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera
  asmatu zutenean.

• Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia.
  Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan
  dezakegu.
b) Historiaurreko aroak
AROA           URTEAK          BIZIMODUA
PALEOLITOA     Duela 5 miloi   -Ehiza eta bilketatik bizi ziren
                               -Nomadak ziren.
NEOLITOA       Duela 11.000    - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren
                               - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren.
METALEN AROA   Duela 7.000     - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea,
                               brontzea eta burdina)
B) Zer da arkeologia?
• Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren
  aztertzen duen zientzia da.
• Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola
  izan zen jakiteko, garai horietako gizakien
  hondakinen fosilak aztertu egiten dira:
  tresnak, hezurrak, arte adierazpenak…
• Giza hondakinak agertzen diren lekuak
  aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako
  aztarnategia)     eta arkeologoak, zientzia
  honetan jakitunak dira.
2.- LEHEN GIZAKIAK
2.1) Zer da Hominizazioa?

• Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan
  primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora
  horretara egokitzeko.

•   Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil
    zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo
    sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi
    hominizazioa deitzen zaio.

• Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta
  konplexuei deritzo.

More Related Content

What's hot

5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anayaidoialariz
 
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKPALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKIES F.J.Z. BHI
 
Historiaurrea 5. maila A 2. taldea
Historiaurrea 5. maila A  2. taldeaHistoriaurrea 5. maila A  2. taldea
Historiaurrea 5. maila A 2. taldeamendigoiti
 
1 gure gorputza barrutik zubia santillana lh 4
1  gure gorputza barrutik  zubia santillana lh 41  gure gorputza barrutik  zubia santillana lh 4
1 gure gorputza barrutik zubia santillana lh 4idoialariz
 
Digestio prozesua
Digestio prozesuaDigestio prozesua
Digestio prozesuaAna Egaña
 
5 maila 6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya
5 maila  6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya  5 maila  6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya
5 maila 6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya idoialariz
 
13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi aroraMargaGutierrez
 
7. energia eta materiaren eraldaketak
7. energia eta materiaren eraldaketak7. energia eta materiaren eraldaketak
7. energia eta materiaren eraldaketakMargaGutierrez
 
1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurraMargaGutierrez
 
C:\Fakepath\1 M 13 Gaia Ibaietako Zibilizazioak Mesopotamia Zs Rg
C:\Fakepath\1  M   13  Gaia   Ibaietako Zibilizazioak   Mesopotamia   Zs   RgC:\Fakepath\1  M   13  Gaia   Ibaietako Zibilizazioak   Mesopotamia   Zs   Rg
C:\Fakepath\1 M 13 Gaia Ibaietako Zibilizazioak Mesopotamia Zs RgIES F.J.Z. BHI
 
Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Trumoi
 
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea  5. MAILA A 4. taldeaHistoriaurrea  5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldeamendigoiti
 
LapbooK: HISTORIAREN AROAK
LapbooK: HISTORIAREN AROAKLapbooK: HISTORIAREN AROAK
LapbooK: HISTORIAREN AROAKMargaGutierrez
 
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)idoialariz
 
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)idoialariz
 

What's hot (20)

5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya5 maila  14 HISTORIAURREA- Anaya
5 maila 14 HISTORIAURREA- Anaya
 
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAKPALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
PALEOLITOA - GURE ARBASORIK ZAHARRENAK
 
Historiaurrea 5. maila A 2. taldea
Historiaurrea 5. maila A  2. taldeaHistoriaurrea 5. maila A  2. taldea
Historiaurrea 5. maila A 2. taldea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Aroen eskema
Aroen eskemaAroen eskema
Aroen eskema
 
1 gure gorputza barrutik zubia santillana lh 4
1  gure gorputza barrutik  zubia santillana lh 41  gure gorputza barrutik  zubia santillana lh 4
1 gure gorputza barrutik zubia santillana lh 4
 
Digestio prozesua
Digestio prozesuaDigestio prozesua
Digestio prozesua
 
5 maila 6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya
5 maila  6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya  5 maila  6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya
5 maila 6 HARREMAN FUNTZIOA Anaya
 
13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora13. historiaurretik erdi arora
13. historiaurretik erdi arora
 
7. energia eta materiaren eraldaketak
7. energia eta materiaren eraldaketak7. energia eta materiaren eraldaketak
7. energia eta materiaren eraldaketak
 
1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra1. unibertsoa eta lurra
1. unibertsoa eta lurra
 
Ekosistemak 5. maila
Ekosistemak 5. mailaEkosistemak 5. maila
Ekosistemak 5. maila
 
C:\Fakepath\1 M 13 Gaia Ibaietako Zibilizazioak Mesopotamia Zs Rg
C:\Fakepath\1  M   13  Gaia   Ibaietako Zibilizazioak   Mesopotamia   Zs   RgC:\Fakepath\1  M   13  Gaia   Ibaietako Zibilizazioak   Mesopotamia   Zs   Rg
C:\Fakepath\1 M 13 Gaia Ibaietako Zibilizazioak Mesopotamia Zs Rg
 
Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1Gizakiaren historia1
Gizakiaren historia1
 
Ekosistemak
EkosistemakEkosistemak
Ekosistemak
 
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea  5. MAILA A 4. taldeaHistoriaurrea  5. MAILA A 4. taldea
Historiaurrea 5. MAILA A 4. taldea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
LapbooK: HISTORIAREN AROAK
LapbooK: HISTORIAREN AROAKLapbooK: HISTORIAREN AROAK
LapbooK: HISTORIAREN AROAK
 
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)
2 ERLIEBEA eta URA PAISAIAN ( Haritza - Anaya)
 
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
1 EGURALDIA eta KLIMA ( Haritza- Anaya)
 

Viewers also liked

Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenajaionetxu
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzAna Basterra
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaAna Basterra
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesuamalen11
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreformaaingura
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurreaita
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaiaosgazbil
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma RgIES F.J.Z. BHI
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorramatxutxa
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya idoialariz
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anayaidoialariz
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNumeirakasle
 

Viewers also liked (16)

Paleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpenaPaleolitoa aurkezpena
Paleolitoa aurkezpena
 
Lehen gizakiak
Lehen gizakiakLehen gizakiak
Lehen gizakiak
 
Historiaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuzHistoriaurrea ezagutuz
Historiaurrea ezagutuz
 
Conozco la Prehistoria
Conozco la PrehistoriaConozco la Prehistoria
Conozco la Prehistoria
 
Hominizazio prozesua
Hominizazio prozesuaHominizazio prozesua
Hominizazio prozesua
 
ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)ABELTZAINTZA (3DBH)
ABELTZAINTZA (3DBH)
 
ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)ARRANTZA (3DBH)
ARRANTZA (3DBH)
 
Paleolitoa
PaleolitoaPaleolitoa
Paleolitoa
 
10.gaia errenazimendua eta erreforma
10.gaia  errenazimendua eta erreforma10.gaia  errenazimendua eta erreforma
10.gaia errenazimendua eta erreforma
 
13 historiaurrea
13 historiaurrea13 historiaurrea
13 historiaurrea
 
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea  3 dbh 7. gaiaLehen sektorea  3 dbh 7. gaia
Lehen sektorea 3 dbh 7. gaia
 
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg2. M   Errenazimendua Eta Erreforma   Rg
2. M Errenazimendua Eta Erreforma Rg
 
Historiaurrea orokorra
Historiaurrea orokorraHistoriaurrea orokorra
Historiaurrea orokorra
 
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya 5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
5 maila - 12 GIZARTEAN BIZI Anaya
 
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
5 maila- 13 ESPAINIAKO ANTOLAKETA Anaya
 
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUNHISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
HISTORIAURREA ETA GAUR EGUN
 

Similar to 9 gaia historiaurrea

Similar to 9 gaia historiaurrea (20)

Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)Historiaurrea (lara)
Historiaurrea (lara)
 
Homizazioa
HomizazioaHomizazioa
Homizazioa
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Paleolito
PaleolitoPaleolito
Paleolito
 
Historiaurrea marijose
Historiaurrea marijoseHistoriaurrea marijose
Historiaurrea marijose
 
Historiaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoaHistoriaurrea ainhoa
Historiaurrea ainhoa
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldeaHistoriaurrea. 5.MAILA B - C taldea
Historiaurrea. 5.MAILA B - C taldea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea goizane
Historiaurrea goizaneHistoriaurrea goizane
Historiaurrea goizane
 
Historiaurrea ramona
Historiaurrea ramonaHistoriaurrea ramona
Historiaurrea ramona
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea
HistoriaurreaHistoriaurrea
Historiaurrea
 
Historiaurrea .5. MAILA B- D taldea
Historiaurrea .5. MAILA B-  D taldeaHistoriaurrea .5. MAILA B-  D taldea
Historiaurrea .5. MAILA B- D taldea
 
13historiaurrea
13historiaurrea13historiaurrea
13historiaurrea
 
HISTORIAURREA
HISTORIAURREAHISTORIAURREA
HISTORIAURREA
 
13 historiaurrea5
13 historiaurrea513 historiaurrea5
13 historiaurrea5
 

9 gaia historiaurrea

  • 2. A) Zer da Historiaurrea? • Gizadiaren iraganeko lehen etapa da. • Duela 2 miloi urte baino gehiago hasi zen, gure lehen arbasoak agertzean (australopithecus) eta duela 5000 urte inguru amaitu zen, idazkera asmatu zutenean. • Testu idatzirik ez egotea da ezaugarri nagusia. Testu idatzitik aurrera Historian gaudela esan dezakegu.
  • 3.
  • 4. b) Historiaurreko aroak AROA URTEAK BIZIMODUA PALEOLITOA Duela 5 miloi -Ehiza eta bilketatik bizi ziren -Nomadak ziren. NEOLITOA Duela 11.000 - Nekazaritza eta abelzaintzatik bizi ziren - Sedentarismoa: leku batean bizi ziren. METALEN AROA Duela 7.000 - Metalurgiaren asmakuntza (kobrea, brontzea eta burdina)
  • 5. B) Zer da arkeologia? • Historiaurreko gizakia eta gizarteak nola ziren aztertzen duen zientzia da. • Historiaurreko prozesua eta eboluzioa nola izan zen jakiteko, garai horietako gizakien hondakinen fosilak aztertu egiten dira: tresnak, hezurrak, arte adierazpenak… • Giza hondakinak agertzen diren lekuak aztarnategiak deitzen zaie (adib Atapuercako aztarnategia) eta arkeologoak, zientzia honetan jakitunak dira.
  • 6.
  • 7. 2.- LEHEN GIZAKIAK 2.1) Zer da Hominizazioa? • Duela 6 miloi urte, klima berotzearen ondorioz, Afrikan primateak poliki poliki beren itxura aldatzen joan ziren egora horretara egokitzeko. • Aldaketa horren ondorioz hominidoak (bi hanketan ibil zezaketenak) agertu ziren eta aldaketak gure espeziea, homo sapiens sapiens, arte iraun du. Aldaketa prozesu guzti honi hominizazioa deitzen zaio. • Primateak gizaki bihurtzeko eman dituen aldaketa motel eta konplexuei deritzo.