Weitere ähnliche Inhalte
Ähnlich wie үаа лекц 4 (7)
Mehr von batsaikhan khongorzul (20)
үаа лекц 4
- 2. Ойн үрийн бааз
Ойн үрийн баазыг 2 аргаар байгуулна.
Байнгын үрийн бааз
Түр үрийн бааз
- 3. Байнгын үрийн бааз
Байнгын үрийн бааз нь үрийн
талбайнуудаас бүрддэг. Үр бэлтгэж
байх ойн байнгын хэсэг байгуулах
тухай санааг анх 1915 онд оросын
улсын ой судлаач А. Тарасов
дэвшүүлсэн гэж үздэг. Áàéíãûí ¿ðèéí
õýñýã íü óäààí õóãàöààãààð ¿ð
áýëòãýæ áàéõ çîðèëãîîð òàðüæ
óðãóóëñàí áóþó õýñýã÷èëýí
òóñãààðëàñàí áàéãàëèéí îéã õýëíý.
- 4. Байнгын үрийн баазын үндсэн
үзүүлэлт
Үр байнга бэлтгэж байх хэсэг ой
буюу ойн хэсгийг тусгаарлахдаа
дийлэнх модны чанарыг харгалзан,
үр өгөч эхэлж буй 40 дээш насны 1-
2 бонитетын ангид хамаарагдах ойг
сонгох нь тохиромжтой. Үр байнга
бэлтгэх зорилготой тусгаарласан
ойн үрийн хэсэг нь чанар сайтай
моддоос бүрдэх ба 5 га –аас багагүй
байна.
- 5. Онцгой сайн чанарын буюу ховор үр
бэлтгэж болох ойн талбай түүнээс ч
бага байж болно. Мод өтгөн
титэмтэй байхаас гадна хамгийн
доод захын мөчир нь газарт аль
болох ойр буюу газраас 0,5-0,7 м-
ийн зайд байна. Хэрэв ойн байнгын
үрийн хэсэгт тахир гологдол модыг
байлгалгүй даруй зайлуулна.
- 6. Үрийн модыг дээш нь өндөр болгож
ургуулахгүйн тулд ойн хэсгийн
нахайг 3-4 газарт зориуд тайрч үр
түүхэд боломжтой хэмжээнд
байлгана. Үрийн моддын өтгөрөл нь
0,5-0,6 байх нь тохиромжтой бөгөөд
тухайн талбайд арчилгаа хийдэг.
- 7. Байнгын үрийн баазын арчилгаа
хийх:
Байнгын үрийн баазын арчилгаанд сийрүүлэх
огтлолт, хөрсийг сийрүүлэх, бордох гэх мэт
ажиллагааг явуулдаг. Сийрүүлж огтлоход
юуны өмнө өсөлт, хөгжилт дутмаг өвчилсөн
гэмтсэн тахир гологдол моддыг хамруулна.
Өсөлт хөгжилт сайтай титэм томтой гоолиг
шулуун иштэй өвчилж гэмтээгүй сайн моддыг
үлдээнэ. Сийрүүлж оглолт хийх аргыг 2
ангилдаг. Үүнд
1. Нилэнхүйд нь сийрүүлэх
2. Зурвасаар сийрүүлэх
- 8. Нилэнхүйд нь сийрүүлэх
Нилэнхүйд нь сийрүүлж огтлохдоо тухайн
үрийн талбайг үрийн хэсэг Үр жигдхэн өгч
эхлэхдээ 1 га талбайд 150-300 ширхэг мод
байхаар сийрүүлэлт хийнэ. Сийрүүлж
огтлохын оронд бололцоотой бол тэдгээрийг
хавар намрын улиралд ухаж авч хот суурин
газрыг цэцэрлэгуүүлэхэд ашиглаж болдог. Үр
бэлтгэх байнгын хэсэг нь гадаргуугийн хувьд
аль болох тэгш машин явах боломжтой байвал
сайн байдаг. Модыг сийрэгжүүлснээр
тэжээлийн талбай гэрлийн хангамжийг
сайжруулж түүний бүдүүрч ургах боломжийг
хангаж байдаг.
- 9. Зурваслан сийрүүлэх
Байнгын үрий талбайг зурвасаар
сийрүүлж огтлохын тулд 6-8м өргөн
зурвасаар талбайн бүх модыг зайлуулж
2 талаар нь тус бүр 4м ийн өргөнтэй
талбайд модыг үлдээж тэдгээрт зохих
арчилгаа хийнэ. Энэ тохиолдолд
ургамалтай, ургамалгүй талбайнуудад
ээлжлэн байрлана.
- 10. Түр үрийн бааз байгуулах
Îéä áàéíãûí ¿ðèéí õýñãèéã áàéãóóëæ
àìæààã¿é ¿åä øààðäëàãàòàé үрийн
нэмэлт нөөцийг бий болгох çîðèëãîîð
ºíäºð àøèã øèìòýé áà íàñ ã¿éöñýí îéã
òóñãààðëàí ò¿ð çóóðûí ¿ðèéí õýñýãò
áàéãóóëäàã. Үр бэлтгэх түр хэсгийг
ойрын 10-20 жилд мод бэлтгэх
талбайд сонгож авдаг.
- 11. Мод бэлтгэхээс 2-4 жилийн өмнөх
талбайг тусгаарлах, 5-8 жилийн
өмнөөс модыг сийрүүлэх зэрэг
арчилгааны болон бусад ажил
хийнэ. Эхний ээлжинд навчит мөн
таахар муу чанарын шилмүүст
модыг зайлуулна хушин ойг цаашид
байганын хэсэг болгох арга хэмжээ
авна.
- 12. Түр хэсгийн модыг хамгийн их үр өгч буй жилд
нь огтолж унасан модноос үр бэлтгэнэ. Түр
хэсгийн ашиглах явцад мод бэлтгэх талбай
хугацааг үр боловсрох үетэй тааруулах бөгөөд
энэ нь нэлээд бэрхшээл учруулдаг.
Байгалийнхаа нөхцөлд ургаж буй болсон 1га
талбайн ойгоос дунджаар нарсны 2-6 кг,
гацуур 6-20 кг , шинэсний 20-45 кг үр бэлтгэнэ.
Энэ бол харьцангүй бага хэмжээ юм. Иймд 1
га талбайгаас бэлтгэх үрийн хэмжээг
нэмэгдүүлэх энэ ажлыг эрчимжүүлэх,
ирээдүйн ойг удамшлын хувьд сайжруулахын
тулд ойн үрийн плантаци байгуулдаг.