3. Melaka
KESULTANAN MELAYU MELAKA
Kesultanan Melayu Melaka pada abad ke-15 merupakan
asas pembinaan negara dan bangsa kita.
Peradaban dan peraturan kenegaraan kerajaan ini
tercatat dalam Sejarah Melayu atau Sulalatus Salatin
karangan Tun Seri Lanang yang merupakan dokumen
historiografi Melayu terpenting.
Masyarakat yang tersusun, berperaturan serta
mempunyai sistem politir tersendiri.
4. Sambungan
Kesultanan Melayu Melaka banyak meninggalkan
pelbagai kesan dan warisan sosiopolitik dalam sistem
pemerintahan negara kita pada hari ini.
5. CIRI-CIRI NEGARA DAN BANGSA DALAM
KESULTANAN MELAYU MELAKA
Wilayah pengaruh
Kedaulatan
Keunggulan undang-undang
Rakyat
Lambang-lambang
Kebesaran sultan
Kerajaan
6. CIRI-CIRI NEGARA DAN BANGSA DALAM
KESULTANAN MELAYU MELAKA
Wilayah pengaruh – Kawasan yang rakyatnya menerima
dan memperakui pemerintahan seorang raja. Meliputi
seluruh Semenanjung Tanah Melayu dan Timur Sumatera.
Kedaulatan – Kekuasaan tertinggi terhadap rakyat
sesebuah Negara. Pemerintah mempunyai kuasa untuk
menggubal dan menguatkuasakan undang-undang.
Kedaulatan memastikan negara bebas daripada
cengkaman politik, taklukan, campur tangan dan
penjajahan kuasa asing. Kedaulatan merujuk kepada raja
yang memerintah.
7. Sambungan
Keunggulan undang-undang – Memelihara keamanan
dan melindungi rakyat. Menentukan struktur
kerajaan, kehakiman, bahasa, agama dan kerayataan
yang diterima oleh masyarakat. Dua sumber undang-
undang bertulis ialah Hukum Kanun Melaka dan
Undang-Undang Laut Melaka.
Rakyat – Seluruh penduduk bagi sesebuah wilayah.
Terikat dengan undang-undang dan peraturan dalam
wilayah tersebut. Rakyat bertanggungjawab untuk
mentaati raja yang memerintah.
8. Sambungan
Lambang-lambang – Simbol yang menjadi identity
negara. Antaranya warisan daripada Kesultanan
Melayu Melaka, iaitu sistem pemerintahan beraja,
adat istiadat Melayu, Bahasa Melayu dan agama
Islam.
Kebesaran sultan dapat dilambangkan dengan alat
regalia, nobat, warna, bahasa, undang-undang,
protocol dan adat istiadat istana.
9. Sambungan
Kerajaan – Institusi yang bertanggungjawab
menguruskan pentadbiran menjaga keamanan,
mempertahankan kedaulatan negara dan menjalin
hubungan diplomatic dengan negara lain. Kerajaan
wujud apabila ada raja. Raja dibantu oleh Bendahara,
Penghulu Bendahari, Temenggung dan Laksamana.
Sistem Pembesar Empat Lipatan yang terdiri daripada
Raja/Sultan, Pembesar Berempat, Pembesar Berlapan,
Pembesar Enam Belas dan Pembesar Tiga Puluh Dua
menjamin kesejahteraan sistem pemerintahan beraja
dan kerajaan.
10.
11. Negeri-negeri Melayu
Pada umumnya, sistem pemerintahan Negeri-Negeri
Melayu seperti Johor, Perak dan Pahang berdasarkan
sistem pemerintahan Kesultanan Melayu Melaka.
Selain itu, warisan Kesultanan Melayu Melaka seperti
adat istiadat Melayu, agama Islam dan bahasa
Melayu, berkembang di negeri-negeri tersebut.
Kerajaan Johor, Perak dan Pahang diasaskan oleh
kerabat diraja Melaka.
Semua pemerintah negeri tersebut menggunakan
gelaran Sultan pada awal nama masing-masing yang
ternyata mencontohi Sultan Melaka.
12. Sambungan
Pada umumnya, sistem pewarisan takhta di negeri-negeri
tersebut mementingkan jurai keturunan sebelah bapa.
Menurut sistem ini, putera sulung sultan dengan
permaisurinya berpeluang mewarisi takhta kerajaan.
Sekiranya sultan tidak mempunyai putera, adik lelaki
sultan boleh mewarisi takhta tersebut.
Johor, Perak dan Pahang mengamalkan Sistem Pembesar
Empat Lipatan seperti yang diamalkan di Melaka.
Perbezaan antara ketiga-tiga negeri tersebut adalah pada
gelaran pembesarnya. Perbezaan ini disebabkan
perubahan semasa dan juga penyesuaian dengan keadaan
tempatan.
13. Sambungan
Warisan Kesultanan Melayu Melaka dapat dilihat
dalam kitab undang-undang bagi Johor, Perak dan
Pahang. Ketiga tiga undang-undang itu disalin dan
dipinda berdasarkan Hukum Kanun Melaka untuk
disesuaikan dengan unsurtempatan.
Contohnya, Undang-undang Pahang yang disusun
oleh Sultan Abdul Ghapur Muhaiyuddin Syah pada
tahun 1596 sangat dipengaruhi oleh Hukum Kanun
Melaka.
14. Undang-undang Tubuh Kerajaan
Johor
Diperkenalkan oleh Sultan Abu Bakar pada tahun
1895.
Orang Melayu diiktiraf sebagai rakyat Johor.
Agama Islam sebagai agama negeri.
Berasaskan perlembagaan Barat.
Majlis Mesyuarat Kerajaan dibahagikan kepada Majlis
Negeri dan Jemaah Menteri.
Menteri mengangkat sumpah dan memberikan taat
setia kepada raja dan kerajaan.
15. Sambungan
Keinginan pemerintahan Johor untuk membentuk
kerajaan yang bercorak demokrasi telah mendorong
penggubalan perlembagaan.
Memantapkan sistem pentadbiran Johor.
16. Sistem Jemaah Menteri di Kelantan
Diamalkan sejak pemerintahan Sultan Muhammad I.
Sultan Muhammad II membentuk Sistem Jemaah
Menteri bagi melicinkan lagi pentadbiran.
Terdapat lapan badan Jemaah Menteri dan setiap
satunya dianggotai oleh empat orang pembesar.
Kerabat diraja yang terlibat dalam perebutan kuasa
disingkirkan dan digantikan dengan golongan
pembesar yang bergelar nik dan wan.
17. Undang-undang Tubuh Kerajaan
Terengganu
Dikenali sebagai Ittiqan-ilmuluk bi-ta`dil il-suluk
yang bermaksud keyakinan kepada pemerintah
berdasarkan keadilan.
Berasaskan Undang-Undang Tubuh Kerajaan Johor
1895.
Bertujuan menghalang kemaraan British ke
Terengganu.
Mengekalkan sistem monarki.
18. Sambungan
Sultan dibantu oleh Majlis Mesyuarat Kerajaan dan
Jemaah Menteri.
Majlis Mesyuarat Kerajaan diketuai oleh Menteri
Besar yang dilantik oleh sultan.
19. Prinsip demokrasi dan konsep
Persekutuan di Negeri Sembilan
Merangkumi 9 buah negeri iaitu; Sungau Ujung,
Rembau, Johol, Seri Menanti, Inas, Terachi dan
Gunung Pasir.
Mempunyai raja sendiri iaitu Raja Melewar dengan
gelaran Yamtuan Besar (1773).
Negeri Melayu pertama yang bentuk mirip
persekutuan.
Mengamalkan Adat Pepatih iaitu kedaulatan di
tangan rakyat.
20. Sambungan
Yang Dipertuan Besar tidak berhak melantik
pembesar.
Perlantikan pemimpin dilakukan pada peringkat
bawah iaitu oleh Undang, Lembaga, Buapak dan Anak
Buah.
Hierarki pemerintahan mengikut Adat Pepatih yang
diketuai oleh Yang Dipertuan Besar, Undang,
Lembaga, Buapak dan Anak Buah.
21.
22.
23. Ciri-ciri Negeri-negeri Selat
Berikutan Perjanjian Inggeris-Belanda 1824,SHTI
telam memiliki tiga petempatan di laluan
perdagangan Selat Melaka, iaitu Pulau Pinang,Melaka
dan Singapura.
Pulau Pinang ditadbir oleh Leftenan
Gabenor,manakala Singapura dan Melaka ditadbir
oleh Residen.
Pada tahun 1826,Pulau Pinang,Melaka dan Singapura
digabungkan dalam satu unit pentadbiran yang
dikenali sebagai Negeri-Negeri Selat.
24. Sambungan
Tujuan penggabungan ini adalah untuk
menyeragamkan pentadbiran dan menjimatkan kos
pentadbiran.
Pentadbiran Negeri-Negeri Selat diketuai oleh
seorang Gabenor yang menerima arahannya daripada
Gabenor Jeneral di India.
Gabenor Negeri-Negeri Selat dibantu oleh Residen
Konsuler.
Ibu Negeri-Negeri Selat yang pertama ialah Pulau
Pinang.
25. Sambungan
Pada tahun 1832,Singapura menggantikan Pulau
Pinang sebagai ibu negeri kerana kedudukannya yang
lebih strategik.
Dasar dan undang-undang Negeri-Ngeri Selat
ditentukan oleh Gabenor Jeneral British di India.
Dasar-dasar pentadbiran ini menimbulkan rasa tidak
puas hati di kalangan penduduk Negeri-Negeri Selat
kerana mereka merasakan Negeri-Negeri Selat seolah-
olah tanah jajahan India.
26. Sambungan
Mereka membuat rayuan kepada kerajaan British
supaya memindahkan pentadbiran Negeri-Negeri
Selat ke London.
Pada 1 April 1867,Neger-Negeri Selat diisytiharkan
sebagai tanah jajahan British.
Sebuah Majlis Perundangan ditubuhkan untuk
membolehkan Neger-Negeri Selat meluluskan
undang-undang sendiri.
27. Faktor Faktor British memindahkan pentadbiran
Negeri-Negeri Selat dari India ke london adalah
seperti berikut:
SHTI di India tidak mengambil berat tentang
kebajikan Negeri-Negeri Selat.
Negeri-Negeri Selat membantah cadangan untuk
menghapuskan taraf pelabuhan bebas di Singapura.
Imigran Cina yang datang ke Negeri-Negeri Selat
secara tidak terkawal menubuhkan
28. Sambungan
kongsi gelap dan melakukan kekacauan. -Pengenalan
Akta Mata Wang 1855 menjadikan rupee India sebagai
mata wang rasmi Negeri-Negeri Selat, menggantikan
mata wang perak Sepanyol. Pengenalan akta ini
menimbulkan rasa tidak puas hati di kalangan
saudagar kerana nilai mata wang rupee India lebih
rendah daripada nilai mata wang perak Sepanyol.
Penduduk tempatan membantah tindakan kerajaan
British yang menjadikan Negeri-Negeri Selat sebagai
tempat buangan banduan.
