1. Hemorroïd en randvene trombose,
(b)anaal verschil?
HuisHartstocht, Sevilla 2014
Eelke ter Steege

2. (potentiële) belangenverstrengeling Integendeel
Voor bijeenkomst mogelijk relevante
relaties met bedrijven
Curanol
Honorarium of andere (financiële)
vergoeding
Andere relatie, namelijk …
• - 1080 euro
• Ervaringsdeskundige
Disclosure belangen spreker

3. Casus 1
Man, 38jr, single, komt voor bloeddruk controle.
Bij afsluiten consult vertelt hij over jeuk ‘van
achter’. Hij denkt aan wormen, is daar een zalfje
voor?

4. Vervolg
Huisarts loopt uit, een recept is zo uitgedraaid.
Met een tube daktacort verlaat patiënt in zijn
nopjes de spreekkamer. Huisarts adviseert hem
daarnaast bij de drogist mebendazol te kopen en
bij persisterende jeuk terug te komen.

5. Anale jeuk
• 5-10:1000 patiënten per jaar
• Hemorroïden
• Idiopathische pruritus ani
• Perianale dermatosen
• Lichen sclerosus
• Oxyuren
• SOA

6. Vervolg casus
Enkele weken later is er ook een drukkend gevoel
ontstaan, bij persen lijkt er iets uit de anus te willen. Er is
geen pijn. Soms wat bloed op het toiletpapier. Het is met
name een hinderlijk gevoel. Hij heeft elke dag ontlasting,
doet dit alleen op eigen toilet. Perst niet overmatig.
Heeft een zittend beroep (ICT), ervaart de nodige stress.
Maakt zich ongerust, met name over bloedverlies.
Bij lichamelijk onderzoek hemorroïden graad III.
Wat van bovenstaande is van oorzakelijk belang tav
hemorroïden?

7. Bij persen

8. Oorzaak
• Verzwakking bindweefsel tussen de plexus
• Verhoogde spanning of toegenomen dikte van
de inwendige sfincter
• Plexus haemorrhoidalis gaandeweg vergroot
• Obstructie veneuze return
• Stress

9. Geen oorzakelijk verband
• Persen
• Zittend werk
• Voedingsgewoonten

10. Klachten hemorroïden
• Ongewone anale bobbel
• Jeuk
• Pijn
• Bloedverlies
• Algehele malaise

11. Indeling hemorroïden

12. Indeling hemorroïden
Graad I: niet verder prolaberend dan tot de linea
dentata
Graad II: bij persen tot voorbij de linea dentata,
spontane redressie
Graad III: bij persen tot voorbij de linea dentata,
noodzaakt tot digitale redressie
Graad IV: niet redresseerbare hemorroïden

13. Vervolg casus
Patiënt vertelt Sperti® te hebben geprobeerd.
Wat adviseer je tav behandeling?

14. Hippocrates van Kos (460-370 v. Chr)
Drie opties:
• Insmeren met mengsel van aluin, ganzenvet
en urine;
• Zwaardere gevallen: de ‘druif’ tussen duim en
wijsvinger pakken en van de geplaagde anus
te trekken;
• Met gloeiende pook aambeien wegschroeien.

16. De gloeiende pook…

17. Oude China
• Baden in de verse urine van kinderen;
• 'Su Wen Sheng Qi Tong Tian Lun‘: vraatzucht
geeft schade aan de bloedvaten, dit leidt tot
aambeien.

19. CVZ en CFH-advies
Geen:
• Sperti®
• Zetpillen, bv contra haemorrhoides FNA
(zinkoxide en bismuth) of anesthetica
(Theranal®)
• Combinatie lokaal anestheticum,
corticosteroïd en evt antibioticum
(bv Proctosedyl® en Trianal®)

20. Thuisarts.nl en NHG patiëntenbrief
• Vaselinecetomacrogolcrème:
zinksulfaatvaselinecrème of zinkoxidezetpillen bij
jeuk en irritatie
• Hydrocortisonvaselinecrème:
ontstekingsremmend
• Diltiazemcrème: ontspant en verbetert de
doorbloeding van het slijmvlies.
• Lidocaïne vaselinecrème: bij pijn of brandende
jeuk
• Laxantia

21. Literatuur
• Laxantia (psylliumzaden) verlichten algemene
symptomen en verminderen bloedverlies

22. Chirurgische behandeling
• Dilateren van de anus
• Scleroseren van hemorroïden
• Diverse operatieve benaderingen
• Rubberbandligatie

23. Rubberbandligatie
• Graad I-II-III hemorroïden
• RCT, rubberbandligatie versus placebo of geen
behandeling
• Duur 48mnd
• Rubberbandligatie 48% klachtenvrij
• Placebo of geen behandeling 20% klachtenvrij
• Significant P<0.05

24. Rubberbandligatie

25. Casus 2
Patient, 44jr, heeft een bobbel bij de anus, is
zeer pijnlijk. Patiënt kan niets meer. Hij heeft
krampende pijnaanvallen bij zijn anus.

27. Perianale trombose

28. Perianale randvene trombose
• Solitair en afkomstig van de resten van de
embryogenetisch oude
cloacabloedvoorziening
• Trombus in randvene aan de buitenkant van
de anus
• Gladde donker paarsblauw doorschijnende
zwelling
• Oorzaak onbekend

29. Behandeling
• Geneest spontaan, marisk kan overblijven
• Eventueel incideren, zsm na ontstaan van
trombosering
• Geen bewijs/advies: laxantia, lidocaine zalf

30. Proctalgia fugax
• Onverwachte heftige pijn aan anus
• Seconden tot uren
• Etiologie lijkt multidimensioneel

31. Behandeling
Practise based
• Geruststelling
• Warme baden
• Nitroglycerine
• Diltiazem
• Botuline-injecties
• Pudendusblokkade

32. Literatuur
Evidence based
• Inhalatie met bèta-agonist
• Proctalgieaanvallen na inhalatie significant
minder lang

33. Take home message
• Hemorroïden: lidocaine vaseline zalf, laxantia,
rubberband ligatie
• Randvene trombose: afwachten of snel
incideren. Bij proctalgia fugax valt een bèta-
agonist te proberen.

35. Literatuurlijst
• AccreDidact protologie
• Practicum huisartsgeneeskunde, Proctologie
• www.thuisarts.nl
• Apotheek.nl
• Farmacotherapeutisch kompas
• www.grenswetenschap.nl
• Artikelen: zie betreffende dia