SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 41
TUTOR HEMATOLOGI ASPIRASI  SUMSUM TULANG  DAN INTERPRETASINYA Oleh     : dr. EstiRohani Pembimbing  :  dr. SolichulHadi, SpPK 1
Sumsumtulang ,[object Object]
Sumsummerahditemukanterutamapada :   - tulangpipih : tulangpinggul, tulang dada,     tengkorak, tulangrusuktulangpunggung,  tulangbelikat.    - tulangpanjang : ujungtulanghumerusdan       femur 2 Pendahuluan
Digunakanuntukmenentukankomposisi, selularitasdanmaturasisel-selhemopoietikdisumsumtulang. Harusdilakukandenganteknikaseptik Sampel yang baikbisadiperolehdariaspirasidi sternum, kristailiaka posterior ataupun anterior Aspirasisumsumtulang 3
1.Diagnosis : penyakit yang belumdiketahui penyebabnya    * anemia, leukopenia, trombositopenia,    pansitopenia    * limfadenopati, spenomegali    * demam yang tidakdiketahuisebabnya    * penurunanberatbadanterusmenerus    * reaksileukomoid    * lesiosteolitik    Diagnosis penyakit-penyakit yang dicurigai leukemia  akut anemia megaloblastik, hipersplenisme Indikasipemeriksaanaspirasisumsumtulang 4
2. Mengetahuipenyebaranpenyakit     * penyakitinfeksi : TBC, infeksijamur sarkoidosis, mononukleusinfeksiosa     * keganasan : sarkoma, limfoma,  neuroblastoma 3. Monitoring hasilpengobatan : anemia  aplastik, leukemia akut, anemia  megaloblastik 4. Persiapanpengobatandengansitostatika/  radiasi. 5 Indikasi……
A. Persiapanpenderita      - penjelasantentangprosedurpelaksaan daninformed consent       - obatpenenangkalauperlu B. Persiapanalatdanbahan        - obat-obatan : betadin, alkohol 70%,  lidokain         - sarungtangansteril, duksteril         - spuitdisposible         - kapas, kasa, plester,bengkok         - skalpel, jarumaspirasisumsumtulang         - kacaobyek         - EDTA Persiapanaspirasi 6
1.  Penentuanlokasi   a. sternum: setinggi ICS II-III lokasidekatpermukaan tulangtipis, terdapatberbagai jenissel sedikitlemakdantrabekula resikomenembuspembuluh darahbesar Pelaksanaanaspirasi 7
b. SpinaIliaka Posterior Superior     - ronggasumsumtulangluas     - tulangrelatiftipis     - strukturanatomi vital (-)     - pasientidakmelihatprosesaspirasi     - dapatlangsungbiopsibilaterjadidry tap 8
c.SpinaIliaka Anterior Superior (SIAS) Tulanglebihkeras Cocokuntukpasienobeis d. Tibia  ,[object Object],kurang < 2 tahun ,[object Object],tuberositas tibia kearah medial, untuk menghindari trauma epifisis 9
[object Object]
Lakukansterilisasikulit, pasangduk
Infiltrasianestesipadakulit, jaringansubkutan, periosteum
Insisikulitsesuai diameter jarumaspirasi
Masukkantrokardenganstiletmelaluiinsisihinggamencapaiperiosteum,sambildiputarmasukkanmenembuskortektulang.Langkah-langkah (SIPS) 10
[object Object]
Stiletdimasukkanlagi, trokarditarikperlahan-lahan
Luka ditutupkasasteril+betadin  tekanbeberapasaat  diplester.11
Aspirasisumsumtulangdispinailiaka posterior superior (SIPS) 12
[object Object]
Kering  fiksasidengan methanol  20`  dicatdenganRomanowsky (May-Grunwald-Giemsa, Wright,atauGiemsa)Pembuatanpreparat 13
Pewarnaanpreparat ,[object Object],  - preparatkeringfiksasidenganlarutan      Wright selama 2`- 5`   - tambahlarutanbufer (1- 1,5 kali volume       cat)  biarkan 20` - 30`   - cucidengan air/aquades keringkandi udara 14
Untukmemeriksacadanganbesi Prinsipreaksi : besi yang terionisasiakanbereaksidenganasamferrocyanideakanmenghasilkanwarnabiru - birukehijauan. 4FeCl₃ + 3K₄Fe(CN)₆           Fe₄[Fe(CN)₆]₃  +  12KCl Reagen yang dipakai : 1.Larutan A : potassium ferrocyanide          2 g                            air suling                                 100ml 2. Larutan B   : hydrochloric acid con.           2 g                            air suling                                  100 ml Campurlarutan A  +  larutan B (1:1) sebelumdigunakan 15 Pewarnaan Perl’s
16 ReagenuntukPewarnaan Perl’s 2 g potasiumferocyanide 2 g asam hydrochloric 100 ml air suling 100 ml air suling Larutanreagen Larutan B Larutan A
Metodepewarnaan Perl’s : Keringkanapusandanfiksasidengan methanol selama 10 - 20` Rendamdalamlarutanreagenselama 10` padasuhu 20⁰ Bilas slide dalam air mengalirselama 20` Bilasdengan air suling Cat lagidengan eosin  selama 10 - 15 detik Besiakantampaksebagaigranulberwarnabiru padamakrofag 17
18 Besitampaksebagaigranulberwarnabiru
19
Pemeriksaanhapusansumsumtulang Dilakukandenganpembesarankecildulu (obyektif 10X), tujuannya : ,[object Object]
Memilihbagian yang akandiperiksa
Mendapatkankesankepadatanseldanjumlahmegakariosit
Mendeteksikeberadaansel-sel abnormal20
[object Object],   - normoseluler    - hiposeluler    - hiperseluler ,[object Object]
Melihatgumpalansel abnormal  adainfiltrasi tumor metastase
Mengenalimakrofag. Padapembesaranlebihbesar (obyektif 40X, 100X denganminyakemersi) memeriksaadanyahemofagositosis, pigmen malaria, infeksijamurataubakteri.UrutanpemeriksaansumsumtulangpadapengecatanRomanowsky (pembesaran 100X) 21
[object Object]
Menentukanrasio myeloid : eritroid
Melakukanhitungjenissel
Melihatdaerahnekrosisdisumsumtulang
Memperkirakankandunganbesidimakrofagdangranul-granulbesidiseleritroidpadapewarnaan Perl’s22
Table 1.5. Differential Counts of Bone Marrow Aspirates                       from 12 Healthy Men
Pelaporanhasil ,[object Object]

Weitere ähnliche Inhalte

Andere mochten auch

Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integration
Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integrationProfessor Michael Chernew: Payment reform, competition and integration
Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integrationNuffield Trust
 
La mente humana
La mente humanaLa mente humana
La mente humanalhkaber
 
Admon de empresas
Admon de empresasAdmon de empresas
Admon de empresasmmateus32
 
Format i composició 2
Format i composició 2Format i composició 2
Format i composició 2gbaldoyra
 
Studio appartment in taj expressway 7428424386
Studio appartment in taj expressway 7428424386Studio appartment in taj expressway 7428424386
Studio appartment in taj expressway 7428424386Adore Global Pvt. Ltd
 
разработка контрольной работы в е км-школе
разработка контрольной работы в е км-школеразработка контрольной работы в е км-школе
разработка контрольной работы в е км-школеEsperanza710
 
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)sochinaction
 
Stress diary guide 9. attributions
Stress diary guide 9. attributionsStress diary guide 9. attributions
Stress diary guide 9. attributionsGino Norris
 
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact Beeldschermcommunicatie
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact BeeldschermcommunicatieSocial media voor woningcorporaties 2011, ProImpact Beeldschermcommunicatie
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact BeeldschermcommunicatieProImpact BV
 
Modulo 2. video_multimediale_2
Modulo 2. video_multimediale_2Modulo 2. video_multimediale_2
Modulo 2. video_multimediale_2dramella
 

Andere mochten auch (14)

Bolts
BoltsBolts
Bolts
 
Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integration
Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integrationProfessor Michael Chernew: Payment reform, competition and integration
Professor Michael Chernew: Payment reform, competition and integration
 
Chiesa di piedigrotta
Chiesa di piedigrottaChiesa di piedigrotta
Chiesa di piedigrotta
 
La mente humana
La mente humanaLa mente humana
La mente humana
 
Admon de empresas
Admon de empresasAdmon de empresas
Admon de empresas
 
Format i composició 2
Format i composició 2Format i composició 2
Format i composició 2
 
Studio appartment in taj expressway 7428424386
Studio appartment in taj expressway 7428424386Studio appartment in taj expressway 7428424386
Studio appartment in taj expressway 7428424386
 
разработка контрольной работы в е км-школе
разработка контрольной работы в е км-школеразработка контрольной работы в е км-школе
разработка контрольной работы в е км-школе
 
Safety Education Journal
Safety Education JournalSafety Education Journal
Safety Education Journal
 
LWI n°49
LWI n°49LWI n°49
LWI n°49
 
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)
Sin eng-45 - glaucoma awareness(form)
 
Stress diary guide 9. attributions
Stress diary guide 9. attributionsStress diary guide 9. attributions
Stress diary guide 9. attributions
 
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact Beeldschermcommunicatie
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact BeeldschermcommunicatieSocial media voor woningcorporaties 2011, ProImpact Beeldschermcommunicatie
Social media voor woningcorporaties 2011, ProImpact Beeldschermcommunicatie
 
Modulo 2. video_multimediale_2
Modulo 2. video_multimediale_2Modulo 2. video_multimediale_2
Modulo 2. video_multimediale_2
 

Ähnlich wie HEMATOPOIESIS

Asuhan keperawatan leukemia pada anak jg
Asuhan keperawatan leukemia pada anak jgAsuhan keperawatan leukemia pada anak jg
Asuhan keperawatan leukemia pada anak jgrena rasyidah
 
URINALISIS.pptx
URINALISIS.pptxURINALISIS.pptx
URINALISIS.pptxanindya um
 
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologik
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologikPemeriksaan diagnostik sistem neurologik
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologikyulvihardoni
 
13 resiy farianti
13 resiy farianti13 resiy farianti
13 resiy fariantiresiy
 
13 resiy farianti
13 resiy farianti13 resiy farianti
13 resiy fariantiresiy
 
Revisi app kronik hal 17 slsai
Revisi app kronik hal 17 slsaiRevisi app kronik hal 17 slsai
Revisi app kronik hal 17 slsaiRichard Leonardo
 
Aku Cinta Padamu
Aku Cinta PadamuAku Cinta Padamu
Aku Cinta Padamunyctzerro
 
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjing
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjingFirst Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjing
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjingAfifah Izzah
 
Henny analisis cairan pleura
Henny analisis cairan pleuraHenny analisis cairan pleura
Henny analisis cairan pleurapdspatklinsby
 
Hirschprung's disease
Hirschprung's diseaseHirschprung's disease
Hirschprung's diseaseNova Ci Necis
 
Snake Bite SHI - New.pptx
Snake Bite SHI - New.pptxSnake Bite SHI - New.pptx
Snake Bite SHI - New.pptxIgdUlindokter
 

Ähnlich wie HEMATOPOIESIS (20)

Asuhan keperawatan leukemia pada anak jg
Asuhan keperawatan leukemia pada anak jgAsuhan keperawatan leukemia pada anak jg
Asuhan keperawatan leukemia pada anak jg
 
Csf analysis
Csf analysisCsf analysis
Csf analysis
 
Th6
Th6Th6
Th6
 
URINALISIS.pptx
URINALISIS.pptxURINALISIS.pptx
URINALISIS.pptx
 
lumbal pungsi.ppt
lumbal pungsi.pptlumbal pungsi.ppt
lumbal pungsi.ppt
 
Askep leukemia
Askep leukemiaAskep leukemia
Askep leukemia
 
Snake bite.pptx
Snake bite.pptxSnake bite.pptx
Snake bite.pptx
 
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologik
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologikPemeriksaan diagnostik sistem neurologik
Pemeriksaan diagnostik sistem neurologik
 
13 resiy farianti
13 resiy farianti13 resiy farianti
13 resiy farianti
 
13 resiy farianti
13 resiy farianti13 resiy farianti
13 resiy farianti
 
Revisi app kronik hal 17 slsai
Revisi app kronik hal 17 slsaiRevisi app kronik hal 17 slsai
Revisi app kronik hal 17 slsai
 
Sistitis
SistitisSistitis
Sistitis
 
Sistem Ekskresi Manusia
Sistem Ekskresi ManusiaSistem Ekskresi Manusia
Sistem Ekskresi Manusia
 
Aku Cinta Padamu
Aku Cinta PadamuAku Cinta Padamu
Aku Cinta Padamu
 
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjing
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjingFirst Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjing
First Aid - Gigitan ular, kucing, dan anjing
 
Dna & pcr
Dna & pcrDna & pcr
Dna & pcr
 
Pembahasan dbd
Pembahasan dbdPembahasan dbd
Pembahasan dbd
 
Henny analisis cairan pleura
Henny analisis cairan pleuraHenny analisis cairan pleura
Henny analisis cairan pleura
 
Hirschprung's disease
Hirschprung's diseaseHirschprung's disease
Hirschprung's disease
 
Snake Bite SHI - New.pptx
Snake Bite SHI - New.pptxSnake Bite SHI - New.pptx
Snake Bite SHI - New.pptx
 

Mehr von andreei

Mehr von andreei (20)

Tibaru18
Tibaru18Tibaru18
Tibaru18
 
Tibaru17
Tibaru17Tibaru17
Tibaru17
 
Tibaru16
Tibaru16Tibaru16
Tibaru16
 
Tibaru15
Tibaru15Tibaru15
Tibaru15
 
Tibaru14
Tibaru14Tibaru14
Tibaru14
 
Tibaru13
Tibaru13Tibaru13
Tibaru13
 
Tibaru12
Tibaru12Tibaru12
Tibaru12
 
Tibaru11
Tibaru11Tibaru11
Tibaru11
 
Tibaru9
Tibaru9Tibaru9
Tibaru9
 
Tibaru11
Tibaru11Tibaru11
Tibaru11
 
Tibaru10
Tibaru10Tibaru10
Tibaru10
 
Tibaru8
Tibaru8Tibaru8
Tibaru8
 
Tibaru7
Tibaru7Tibaru7
Tibaru7
 
Refhemabaru8
Refhemabaru8Refhemabaru8
Refhemabaru8
 
Refhemabaru7
Refhemabaru7Refhemabaru7
Refhemabaru7
 
Refhemabaru6
Refhemabaru6Refhemabaru6
Refhemabaru6
 
Refhemabaru5
Refhemabaru5Refhemabaru5
Refhemabaru5
 
12
1212
12
 
12
1212
12
 
11
1111
11
 

HEMATOPOIESIS