2. Achtergrond * zzp adviseur kindvriendelijke leefomgeving * werkzaam als ai hoofd programma's Jantje Beton (vrij buiten spelen) * lid Provinciale Staten Zuid Holland * voorzitter Stichting veilig Spelen(KMI, branch.Spelen) * bestuurslid Platform Ruimte voor de Jeugd * vice-voorzitter RvC woningstichting Buitenlust * 2006-2010: wethouder Gemeente Delft * vrijdoctoraal Bosbouw, Wageningen (1994) * moeder van dochter (9) en zoon (7) Doel vandaag: kennis over gemeentelijke processen vergroten, tips delen als politicus en uit gemeente-ervaring
3. Kenmerken gemeentelijke organisaties: * veelheid van producten/diensten * geen concurrentie * rol politiek en bestuur versus ambtelijke organisatie * vaak veranderingen organisatie * meer taken van de (rijks)overheid met efficiency-korting (jeugdzorg awbz etc) * momenteel vaak grote bezuinigingen die landen veel in: a. bezuinigingen op externe krachten/ambtenaren b. zorgt voor een zoektocht naar efficiënte oplossingen “waar de burger niets van merkt” (shared service / privatiseren) c. keuzes voor kwalitatief lagere openbare ruimte; “alleen” wettelijke kwaliteitseisen Andere belangrijke kenmerken: * verandering van “gelijk” aan Rijk/Provincie, naar “minder dan” * steeds minder gemeentes; schaalvergroting (1970: 913; 1980: 811; 1990: 672; 2001: 504; nu: 418) * focus op “bestuurskracht” (mede door decentralisatie taken)
4. Organisatie modellen gemeentes Secretariemodel sector/cluster model directiemodel Scheiding beleid/uitvoering Beleid en uitvoering samengebracht wel/niet scheiding beleid & uitvoering Secretaris baas Secretarie en MT Secretaris primus inter pares Secretaris baas, hulp adjunct(en) Advies op advies piramidaal platter/outsourcing “ vechten” “ onderhandelen” “ samenwerken?” Tot jaren 80 gewoon Jaren 90 En 2000 bij gemeenten boven 100.000 Nu veelal bij gemeenten tot 100.000 en doel reorganisatie diensten/clusters vaak iets als “ruimte”, “samenleving”/”inwoners” en “middelen” Extreme vorm alleen politiek/bestuur en wat beleidsondersteuning gemeente rest inkoop andere gemeente “ bedrijfsmatig werken” (politiek op hoofdlijnen/afstand) / integrale managers “ burgerlogica” volgen / verkokering doorbreken / integraal strategisch sturen
5. Waarom belangrijk om als leden spelen.org dit te weten? – weet met wie je praat bij de gemeente: Is dat iemand van een aparte uitvoeringsorganisatie die amper relatie heeft met “het beleid” 'hoe hoog in de boom is je gesprekspartner” / wie zit er allemaal boven Is het een externe of boventallige of een 'overlever' Kan je gesprekspartner iets met de opmerking dat een andere locatie / toestel keuze beter zou zijn? Of: vallen de scholen/pleinen onder “samenleving” of “ruimte” Tip: – als je hoger in de hiërarchie een gesprek hebt; weet dan wel ong wat de sturingsfilosofie van de organisatie is of vraag er naar
6. Politiek aangestuurde organisatie Wereld van de inhoud / wat is het beste? Versus Wereld van de belangen en publieke opinie / Wat is de opvatting? Wiens belang is het? Onderzoek Binnenlands bestuur: een derde van de wethouders moet vroegtijdig aftreden; steeds meer burgemeesters onder vuur; kortere “houdbaarheidsdatum” Zeker in tijden van schaarste is het verdelen van de pijn: Wat is erger/beter minder speelplekken of minder hulp aan werklozen? Waarom moet de gemeente vuurwerkafval opruimen? Is een tribune vol boze mensen erg voor een wethouder? Wanneer gaat een wethouder over de “details” als scheve stoeptegel of kapotte schommel? Veiligheidsparadox: Moet de overheid zorgen dat je niets kan overkomen? Waarom toch zo belangrijk?
7. Tips voor contact met mensen (dichtbij) politiek / bestuur – lees het coalitieakkoord; daaruit blijkt waar men die periode aan wil werken; – wat weet je van je gesprekspartner of de gemeente (google de wethouder bv of evt begrotingsprogramma -samenvatting) – kies argumenten die passen bij die keuzes vd coalitie en die “hot” zijn Nu lijkt bv gezondheid / bewegen meer in belangstelling te staan dan integratie – ook in de politiek/bestuur zijn onderwerpen verdeeld; spreek je met wethouder jeugd en welzijn of openbare ruimte en milieu? – bekijk de site van en huis-aan-huis blad of regionale omroep voor de echt actuele zaken
8. Veiligheid – Onveiligheid is een sterke emotie (wereld van belangen) – onveiligheid/risico lastiger te accepteren als je er geen controle/sturing op hebt – van politici wordt gevraagd dat zij “sterke leiders” zijn (dat willen vele ook) – mensen zijn erg kwetsbaar als het om hun kinderen gaat Dus: De overheid moet zorgen dat kinderen veilig kunnen spelen Dat we daardoor minder weerbare kinderen krijgen is een Veilgheidsparadox Maar niemand wil terug naar de tijd waarin er echt kinderen zijn overleden
9. Vragen voor de branche die ik zie vanuit gemeente/politiek * nu secties ondergronden, binnenspeeltoestellen, (montage- en) inspectiebedrijven en Sectie leveranciers buitenspeeltoestellen ; zijn er niet meer verschillen in aanbod? Meer product differentiatie: – gehandicapten; sporttoestellen (ouderen), natuurlijk spelen/speellandschappen, informele speelruimte * wat is goedkoper en nuttiger voor de gemeente: veel kleine plekjes of paar grote? * hoe zorg je voor langere levenscyclus of lagere beheerslast per plek? * (hoe) help je bestuurder of bewoners om speelplekken te krijgen? * hoe zorgen jullie dat het congres in maart 2012 n succes wordt en vervolg krijgt?
12. Kindvriendelijke stad; wat is dat? – kindvriendelijke ruimtelijke ordening – verkeersveiligheid – natuur- en milieu educatie – groen in de stad Een stad vriendelijk voor kinderen is vriendelijk voor iedereen Dat geldt voor “grote” en “kleine” dingen: – een stoep-opritje is goed voor buggy's en rolators – een levendige wijk (oa buurtwinkel) is goed voor jong, oud, werkend en werkloos – een stad waar kinderen iets te zeggen hebben (participatie), kent inbreng van iedereen – voldoende voorzieningen dienen klein en groot (goede scholen, cultuur, sport etc) – stedenbouw waarmee de voorzieningen veilig bereikbaar zijn – in tijden van demografische krimp aantrekkelijk blijven als woongebied waarbij gezinnen vaak zorgen voor onderlinge contacten – voldoende openbare ruimte is goed voor kids en zzp-ers
13. Verdrag inzake de rechten van het kind : Onderwijsdoelstellingen art 29.1 De Staten die partij zijn, komen overeen dat het onderwijs aan het kind dient te zijn gericht op: e. het bijbrengen van eerbied voor de natuurlijke omgeving. art 31 Vrije tijd, ontspanning en culturele activiteiten Ieder kind heeft recht op vrije tijd, op spelen en op deelname aan culturele en artistieke activiteiten art 12 : Participatie en hoorrecht Het kind heeft recht om zijn of haar mening te geven over alle zaken die het kind aangaan Natuur is belangrijk voor de totale ontwikkeling van kinderen. Voor de zintuigen, motoriek, sociale vaardigheden, zelfwaardering, creativiteit, concentratie en denkvermogen. Ook is bewezen dat natuur een positieve invloed heeft op lichamelijke en psychische gezondheid van kinderen.
17. Jongeren vinden natuur allesbehalve saai, zeer belangrijke benefits en waarden zijn: Creativiteit en Fantasie: spelen in een natuurlijke omgeving (en met natuurlijke elementen) stimuleert de creativiteit en fantasie. Gezondheid / innerlijke rust : Jongeren die veel in de natuur zijn, zitten over het algemeen lekkerder in hun vel. Inzicht in de jeugd als doelgroep voor natuur (2008), voor LNV door IPM research en advies minder dan de helft van de Nederlandse jeugd haalt de beweegnormen Bewegen levert gezondheidswinst op en kan helpen overgewicht te voorkomen of beperken. Risico op schooluitval neemt af TNO trend rapport bewegen Speelnatuur Speelnatuur biedt kinderen vrij spel, de mogelijkheid te spelen mét de natuur en in de natuur. Speelnatuur is ingebed in de directe sociale omgeving waardoor verschillende groepen samen komen en in de stedenbouwkundige structuur van de omgeving.
18. Alterra rapport 1811 – Samen, Leven & Groen “ Conclusie is dat stadsparken sociale cohesie kunnen faciliteren door het creëren van een publieke familiariteit als ze open en toegankelijke publieke ruimte zijn. Plekken waar mensen met diverse achtergronden elkaar kunnen zien” – Karin Peters /Univ Wageningen Groen kan stress reduceren – GaMon onderzoek “vitamine G” Groen in steden meer in trek (oa om te werken) – grote groen onderzoek A'dam Eendjes voeren Moe's tuin
