2. NOVOS AVANCES POLÍTICOS (1815-1870)
En Europa e América, entre 1815 e 1870, producíronse acontecementos decisivos para a
historia.
EN EUROPA:
Despois da derrota de Napoleón
(1815), volveuse a impoñer o Antigo
Réxime.
Revolucións constantes ao longo do
século XIX que deron lugar a novos
avances políticos (dereitos e
liberdades).
EN AMÉRICA:
EE.UU ampliou as súas fronteiras cara
ao oeste.
As colonias españolas conseguiron a
independencia.
A cultura e a arte deste período histórico reflectiron as
reivindicacións e cambios políticos.
3. “O camiñante ante o mar de néboa” (1818), obra de FRIEDRICH simboliza a liberdade
do individuo para enfrontarse ás dificultades e reflicte a mentalidade europea do século
XIX.
4. A RESTAURACIÓN EN EUROPA E ESPAÑA: REGRESO
O ABSOLUTISMO (1815-1820)
A Restauración consistiu no regreso ao sistema político do Antigo Réxime impuxérona as
potencias europeas tras vencer a Napoleón. Con este propósito reuníronse no Congreso
de Viena, onde se adoptaron os seguintes acordos:
1. Impoñer de novo as monarquías absolutas.
2. Reestruturar o mapa de Europa.
3. Formáronse dous sistemas de alianzas para cumprir os acordos do Congreso de
Viena e prestar axuda a calquera rei ameazdo por un estalido revolucionario: a Santa
Alianza, formada por Rusia, Austria e Prusia e a Cuádrupla Alianza, composta polos
países da Santa Alianza e Gran Bretaña.
5.
6. O REINADO DE FERNANDO VII
Tras on triunfo na Guerra da Independencia, o rei
Xosé I (irmán de Napoleón) tivo que abandonar
España e o trono foi ocupado por Fernando VII.
FASES DO SEU REINADO:
Restauración do absolutismo (1815-1820)
Recuperación das liberdades (1820-1823) tralo
levantamento de Riego e
Quiroga, restableciéndose a Constitución de 1812
e as liberdades.
Regreso ao absolutismo (1823-1833) etapa da
promulgación da Pragmática Sanción que anulaba
a Lei Sálica de Felipe V.
7. LBERALISMO, NACIONALISMO E IDEAIS
DEMOCRÁTICOS: AVANCE NOS DEREITOS
As revolucións que se produciron en Europa no século XIX debéronse a que moitos
cidadáns non aceptaban a Restauración nin o regreso do Antigo Réxime. Estas
revolucións baseábanse en tres ideoloxías políticas: liberalismo, nacionalismo e
democracia.
8. O LIBERALISMO
Doutrina política que dfende as liberdades do individuo, ten a súa orixe nos principios da
Ilustración. Na sociedade representaba os intereses da alta burguesía, que loitaba por
manter os dereitos políticos conseguidos en Francia durante o proceso revolucionario.
Os principios políticos que defenderon foron os seguintes:
o Elaboración dunha Constitución que recolle os dereitos e as liberdades das persoas.
o A monarquía constitucional como forma de goberno.
o A separación de poderes (executivo, lexislativo e xudicial).
o A soberanía nacional a través do sufraxio restrinxido.
o As liberdades individuais de asociación, expresión, prensa, relixión, reunión, etc.
9. O NACIONALISMO
O nacionalismo é o dereito de todos os pobos
a formaren nacións independentes e a
crearen o seu propio Estado.
Os ideais que reivindicaron os movementos
nacionalistas foron:
1. A nación debe estar formada por un
conxunto de persoas unidas por lazos
comúns (cultura, historia, lingua, límites
territoriais ben definidas).
2. A soberanía nacional foi posible que todos
os cidadáns se sintan parte integrante da
nación.
3. Cada nación debe elixir a forma de
goberno que desexe.
10. A DEMOCRACIA
No século XIX a democracia era a doutrina que defendía a
participación política de toda a poboación, co fin de acabar
coas desigualdades sociais e económicas ocasionadas polo
liberalismo burgués.
Tivo a súa orixe no rexeitamento das clases medias e baixas
cara o sufraxio restrinxido. Os seus principos foron:
o O sufraxio universal masculino.
o Inclináronse pola república como forma de gobierno
porque consideraban a monarquía incompatible coa
democracia.
11.
12. AS UNIFICACIÓNS DE ITALIA E ALEMAÑA
Ao longo da súa historia, Italia e Alemaña estiveron divididos en varios países, no obstante
no século XIX xurdiron movementos nacionalistas en ambos os países que lograron as
respectivas unificacións e o nacemento de dúas novas nacións.
13. A UNIFICACIÓN DE ITALIA
O proceso iniciárono, desde o reino de Piemonte, o monarca Vítor Manuel II e o
seu ministro Cavour. Comezou coa expulsión dos austríacos do norte de Italia
(lombardía) e terminou coa conquista e anexión do resto do país: o reino de
Nápoles, Veneto e Roma.
Italia converteuse nunha monarquía parlamentaria con capital en Roma
14. A UNIFICACIÓN DE ALEMAÑA
Emprendeuna Bismarck , chanceler de Prusia, que expulsou os austríacos do leste de
Alemaña; despois Prusia intensificou as relacións económicas (unión aduaneira) con
outros Estados alemáns e finalmente derrotou a Francia que tivo que cederlle os
territorios de Alsacia e Lorena.
Finalmente estableceuse o II Reich con Guillerme I como emperador.
15. ESPAÑA: DA MONARQUÍA LIBERAL Á
REPÚBLICA
O REINADO DE ISABEL II finalizou o absolutismo en españa e
instaurouse unha monarquía liberal constitucional que tiña
as seguintes características:
A Coroa seguía mantendo moito poder, aínda que limitado
polas constitucións. A raiña contou co apoio dos
moderados e dos progresistas.
Durante o seu reinado promulgáronse varias constitucións
e impúxose o sufraxio restrinxido masculino.
Na súa monoría de idade gobernaron dous rexentes: María Cristina de Borbón (que tivo
que facerlle fronte á Primeira Guerra Carlista) e o xeneral Espartero.
A partir da súa maioría aumentaron os problemas: novos partidos políticos que
demandaban o sufraxio universal; a farsa electoral ou manipulación dos votos; problemas
económicos resoltos coas desamortizacións;
Finalmente triunfou un golpe militar (revolución de 1868) que obrigou á raíña a exiliarse.
16. O SEXENIO REVOLUCIONARIO
Foi o primeiro intento de establecer unha
democracia en España. Neste período
promulgouse a Constitución de 1869 , que foi a
máis progresista do século XIX porque
decretou, entre otras medidas, o sufraxio universal
masculino.
Durante o Sexenio sucedéronse dous sistemas
políticos:
1. A monarquía democrática (1871-1873)
encabezada por Amadeo I .
2. A república (1873-1874) que tivo que
enfrontarse ás reivindicacións de
independencia de Andalucía, Levante e
Cataluña, á división dos republicanos e a unha
nova guerra carlista.
Nesta época estableceuse a unidade monetaria coa peseta. En decembro de 1874
produciuse un novo levantamento militar para promover o regreso dos Borbóns.
17. AMÉRICA DURANTE O SÉCULO XIX
• A EXPANSIÓN DOS ESTADOS UNIDOS
En América do Norte os Estados Unidos consolidáronse e estableceron as súas
fronteiras definitivas:
o A conquista do oeste ata chegar ao Pacífico.
o A Guerra de Secesión (1861-1865), terminou coa vitoria dos do norte e coa
prohibición da escravitude.
Duranye o século XIX América sufriu grandes cambios políticos e territoriais :
18. AMÉRICA DURANTE O SÉCULO XIX
A INDEPENDENCIA DA AMÉRICA
ESPAÑOLA
As colonias iniciaron su proceso de
independencia no reinado de Fernando
VII, as causas foron:
o O nacemento dos Estados Unidos, a
Revolución Francesa e a Guerra da
Independencia española.
o O apoio económico ofrecido aos
independentistas por Reino Unido, para
acabar co monopolio comercial de
España.
o Os desexos da burguesía crioula de
controlar a política e a economía das
colonias sen ter que depender de
España.
19. A INDEPENDENCIA DA AMÉRICA ESPAÑOLA
A principios do século XIX, militares como Simón
Bolívar e o xeneral José de San Martín obtiveron
vitorias sobre o Exército español.
Todas as colonias españolas, agás Puerto Rico e
Cuba, conseguiron a independencia entre 1810 e
1825.
As novas nacións convertéronse en repúblicas e
pasaron a estar baixo a influencia de Reino Unido e
dos Estados Unidos.