Klaas Meersma - advocaat-partner bij AKD - gaf deze presentatie tijdens de Gemeente dag 2012. In zijn presentatie ging Klaas in op de Wijzigingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), de beëindiging langdurige subsidierelaties en de decentralisatie van Jeugdzorg.
2. Thema’s
• Wijzigingen in de Wet maatschappelijke ondersteuning
• Beëindiging langdurige subsidierelaties
• Decentralisatie Jeugdzorg
• Jurisprudentie
2
3. Wijzigingen in de WMO
Decentralisatie zet door:
“Een gemeenteambtenaar staat in de keten van de
overheden het dichtst bij de burger. Dit maakt het
makkelijker om contact te maken met de mensen en om
rekening te houden met hun persoonlijke situatie. Daarmee
is hij beter in staat om maatwerk te leveren en te komen
tot een bij de behoefte van de cliënt passend aanbod.
Verder kan een gemeenteambtenaar door ‘een gesprek aan
de keukentafel’ samen met de burger tot een integrale
oplossing komen.”
(brief staatssecretaris van 23 september 2011)
3
4. Wijzigingen in de WMO (33 127)
• Overheveling begeleiding en kortdurend verblijf van
AWBZ naar WMO
• Wijziging aanspraak PGB
• Kwaliteit en toezicht
• Klachtrecht, medezeggenschap en melding calamiteiten
en geweld
• Cliëntervaringsonderzoeken
• Overgangsrecht
4
5. Overheveling Begeleiding naar Wmo
Wat wordt begeleiding in de Wmo? Het geheel aan
activiteiten waarmee een persoon wordt ondersteund bij het
uitvoeren van dagelijkse levensverrichtingen bij het
aanbrengen en behouden van structuur in en regie over het
persoonlijke leven.
Wat is het in de AWBZ? Activiteiten die door een instelling
worden verleend aan verzekerden met een somatische,
psychogeriatrische of psychiatrische aandoening of
beperking, of een verstandelijke, lichamelijke of zintuigelijke
handicap die matige of zware beperkingen hebben op het
terrein van sociale redzaamheid, het bewegen en
verplaatsen, het psychisch functioneren, het geheugen en de
oriëntatie of die matig of zwaar probleemgedrag vertonen.
Het gaat om 180.000 mensen en circa de € 3 miljard.
5
6. Overheveling Begeleiding naar Wmo
•Aan artikel 4, eerste lid wordt een resultaat toegevoegd
zijnde het in staat stellen van de cliënt om dagelijkse
levensverrichtingen uit te voeren en het persoonlijk leven te
structureren en daarover de regie te voeren.
•Het gaat om:
• praktische handelingen en vaardigheden
• compenseren en actief herstellen van het beperkte of
afwezige regelvermogen
• vormen van toezicht (bijv. ivm een stoornis)
•Gemeente bepaalt hoe de hulpvraag ingevuld wordt.
6
7. Kanttekeningen
• Het gaat om een zeer diverse doelgroep, waarbij in een
groot aantal gevallen er nauwelijks gemeentelijk
beleidsvrijheid zal zijn.
• Hebben de gemeente (tijdig) voldoende knowhow voor de
‘zware gevallen’?
• Financiering
• Invoering
7
8. Wijziging regeling PGB
• Artikel 6 lid 1 Wmo biedt een keuze: natura of PGB
• PGB regeling in de AWBZ bleek onhoudbaar
• AWBZ vanaf 1/1/12 alleen nog voor een indicatie met
verblijf
• Om ‘weglek’ te voorkomen ook aanpassing Wmo
• Verplicht aanbod van een PGB vervalt
• Tenzij voorziening in natura geen adequate compensatie
biedt
8
9. Kwaliteit en toezicht
• Kwaliteitswet niet langer van toepassing op Wmo
(huishoudelijke hulp, openbare geestelijke gezondheids-
zorg en de uitvoering van verslavingsbeleid)
• Gemeente legt in beleidsplan vast:
- welke kwaliteitseisen worden gesteld
- hoe klachtafhandeling is geregeld
- medezeggenschap van cliënten
- melding van calamiteiten
• Vertaling naar gemeentelijke verordening
• IGZ gaat (tijdelijk) toezicht houden op gemeenten
• Handhaving door gemeenten
9
10. Jurisprudentie WMO
• CRvB 19 december 2011: oplegging besparingsbijdrage
bij toekenning van een vervoersvoorziening
• CRvB 4 januari 2012: afstemming hoogte PGB op kosten
naturavoorziening
• CRvB 18 januari 2012: Wmo biedt geen ruimte voor het
opleggen van een inkomensgrens
10
11. Bezuinigingen en langdurige
subsidierelaties
•Intrekking en wijziging van een lopende subsidieverlening
4:50 lid 1 Awb: veranderde omstandigheden of
gewijzigde inzichten (schadevergoedingsplicht)
•Weigering voor een nieuw tijdvak
4:51 Awb: redelijke termijn wanneer (i) de subsidie
voor drie of meer achtereenvolgende jaren is verstrekt
voor (ii) dezelfde of in hoofdzaak dezelfde voortdurende
activiteiten en (iii) die voor een nieuwe periode
vanwege veranderde omstandigheden of gewijzigde
inzichten niet of niet geheel wordt voortgezet.
11
12. Jeugdzorg
•Gemeente moet een herkenbare en laagdrempelige plek
hebben van waaruit een aantal basisfuncties van zorg en
ondersteuning wordt geboden. (Centrum voor Jeugd en
Gezin)
•Alle zorg voor jeugd, ook de gespecialiseerde zorg
(geïndiceerde jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugd GGZ,
jeugd-LVB en jeugdbescherming en jeugdreclassering)
• Hoe die te leveren?
12