1. E-postanızla Nasıl Çay Yaparsınız? :
E-postaların Neden Olduğu Enerji Tüketimi
Dr. Ahmet Bulut
İstanbul Şehir Üniversitesi
email: ahmetbulut@sehir.edu.tr

2. Dr. Ahmet Bulut
kimdir?
• 1994 ÖYS sınavında ODTU Bilg. Müh.‘ne 10 puan kısa kaldı. 2 Tercih yapmıştı.
• 1995 ÖYS sınavında Türkiye 204.’sü oldu, Bilkent Üniversitesi Bilg. Müh.’ni kazandı.
• 2000 yılında Bilkent Üniversitesi Bilg. Müh.’ni 1.cilik ile bitirdi.
• 2000 yılı sonlarında Amerikada, Kaliforniya Üniversitesinde Bilgisayar Bilimleri üzerine
doktora çalışmalarına ve saçlarını kaybetmeye başladı.
• 2003 yılında alanında 1 numara olan Uluslarası Veri Mühendisliği Konferansında en iyi
makale ödülüne layık görüldü.
• 2005 yılında doktora bitimini takiben, Citrix Systems şirketinde Araştırmacı Mühendis
olarak göreve başladı. GotoMeeting platformunu Yerleşik düzenden Dağınık düzene
geçiren takımın öncülerindendi.
• 2007. Like.com şirketine katıldı. Çözüm Mimarı olarak görevine devam etti. Like.com
Google tarafından 2010 Ağustosunda 100 miyon dolara satın alındı.
• 2010 yılı Şubat ayında İstanbul Şehir Üniversitesi ailesine katıldı.

3. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Nisan 2010’da gerçekleştirdiği
“2010 Yılı Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması”
sonuçlarına göre, hanelerin % 41,6’sı internet erişim imkânına sahip.
Bu oran geçtiğimiz yıl aynı dönemde % 30 düzeyindeydi.

4. Son 3 ay verilerine göre, bireylerin internet kullanımının
% 72,8′ini e-posta göndermek ve almak oluşturuyor.
Yani: internet en çok e-posta için kullanılıyor.

5. Çok sevdiğimiz bir şarkı
• Dinlemeye doyamadığımız,
her gün defalarca dinlemek
istediğimiz, dahası
dinlemekle kalmayıp
paylaşmak istediğimiz,
arkadaşlarımızın da zevkle
dinlemek isteyeceğini
düşündüğümüz bir şarkı.
Not: şarkı paylaşım örneği gösteri
amaçlı olarak seçilmiştir.

6. 4.7
4.7 Mega Byte
M
• Yasal yollardan, parasını ödeyerek aldığımız bir
Compact Disc (CD) içerisinde bulunan bu şarkıyı,
B
dizüstü bilgisayarımıza aktarıyoruz.
• Uluslararası uzman bir grup tarafından belirlenmiş ses
kayıt formatı olan MP3 formatında kaydedildiğinde,
şarkı yaklaşık olarak 4.7 Mega Byte (MB) yer
kaplayacaktır.

7. pa
yla
• Şarkıyı 10 farklı arkadaşımızla e-posta yolu ile
şım
paylaşmaya karar verdik.
• E-posta servisi olarak, sınırsız ve ücretsiz depolama
alanı ile e-postalarımızı silmemizi gerektirmeyen
Google’ın e-posta servisi Gmail’ i kullanmayı uygun
bulduk.
• Şarkıyı e-postaya iliştirerek 10 arkadaşımıza
gönderdiğimizde toplam olarak 4.7 MB x 10 = 47
MB’lık bir verinin transfer ve saklanması için komut
vermiş oluyoruz.

8. 47 MB’lık veri,
Matrix filminde izlediğimiz gibi, 1
ler ve 0 lardan oluşan bir veri
bütünü halinde, Google'un
evlerimizdeki gardroplar
büyüklüğünde olan sunucu
bilgisayarlarında saklanıyor.
Bir sunucu ise Giga Byte (GB)
başına yaklaşık olarak ortalama 0.2
Wattlık güç harcıyor.

9. Giga Byte (GB)
başına yaklaşık
olarak ortalama
0.2 Wattlık enerji sarfiyatı

10. Hayatımıza renk katmak için harcanan güç
miktarı:
47 MB x
1GB/1000MB x
0.2 Watt/1GB
=
0.0094 Watt

11. Watt-saat
• Google, hiçbir verimizi bizim iznimiz olmadan silmez.
• Şarkıyı elektronik posta hesabımızdan silmeyeceğimizi
ve yaklaşık olarak 3 sene saklamak istediğimizi
düşünelim.
• Google sunucuları 47MB’lık bu veriyi o kadar saat
saklayacak, ve o kadar watt-saat enerji harcayacaktır.
Gereken enerji miktarı hesabı ise:

12. 3 sene x 365 gün x
24 saat
= 26000 saat
0.0094 Watt x 26000
saat
= 245 Watt-saat

13. 47 MB
veriyi 3 sene
saklamak için
245 Watt-saat enerji sarfiyatı

14. Elektrikli bir
çaydanlık, suyu
kaynatmak için
25 watt-saat enerji
harcıyor.
245 / 25 ~= 10

15. Bu sevdiğimiz şarkıyı
10 arkadaşımızla
paylaşmak
“geleneksel somut”
olarak
10 çaydanlık
dolusu suyu
kaynatmak
anlamına gelmektedir.

16. Ekolojik ayak izi
• Çoğu zaman farkında olmasak da hepimizin çevre
üzerinde bıraktığı bir iz var. Buna “ekolojik ayak izi”
deniyor.
• William Rees, 1992 yılında “ekolojik ayak izi” kavramı ile
bir insanın ne kadar biyolojik alan kullandığını yani ne
kadar tükettiğini ve tüketimlerinin ne gibi etkiler
doğurduğunu hesaplamak amacındaydı.

17. Somut tüketim ve
Ekolojik ayak izi
• Tüketim, bilinçli tüketim, doğa ile dost, geri dönüşümlü
gibi kavramların somut tüketim malzemeleri üzerine
kurulu olduğu bir dünyada yaşıyoruz.
• William Rees’in Ekolojik ayak izi tezini somut
tüketimler üzerine kurdu: Rees tezini insanların
ve ülkelerin hayatlarını idame ettirebilmek ve
kalkınabilmek için kullandıkları kaynaklar ile bu
kaynak kullanımları sonucunda ortaya çıkan hasar
ve çevreye verilen zararı ölçme üzerine kurdu.

18. Sanal tüketim ve
Ekolojik ayak izi
• Ancak, gelişen ve değişen dünyada tüketimin de tanım
ve sınırları değişti.
• Sanal âlemin hayatlarımızın merkezindeki yerini
almasıyla “sanal tüketim” de “tüketim” kelimesinin
anlamları arasına eklendi.

19. Bilinç ve Sorumluluk
• Artık bir şarkıyı dinleyip sanal ortam üzerinden
arkadaşlarımızla paylaşırken ne kadar enerji sarfiyatına
sebep olduğumuzu hesaplayabiliyoruz.
• Ekolojik ayak izimize sanal tüketimlerimizin faturasını da
eklememiz gerektiğini biliyoruz.

20. Artık evimizde
çayımızı vicdanımız
rahat olarak
içebilmemiz için
bilgisayar başında
daha sorumlu
davranmamız
gerekiyor.

21. Kaynaklar
• 1. Hane Halkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK),
Nisan 2010.
• 2. “Data Center” imajı. Alıntı tarihi 4 Ocak 2011, web adresi: http://sisnv.net/?p=502.
• 3. “İnternet erişimi yaygınlaşıyor” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://
www.nanodrm.com/blog/tag/e-ticaret/
• 4. “Çay ve çaydanlık” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://www.cileksuyu.com/tag/
mide-icin-cay/
• 5. “Elektrikli Çaydanlık” imajı. Alıntı tarihi 5 Ocak 2011, web adresi: http://www.metaefficient.com/
food-and-drink/best-electric-kettle.html.
• 6. “E-posta” imajı. Alıntı tarihi 4 Ocak 2011, web adresi: http://www.teksenmuhendislik.com.tr/
teksenmuhendislik/images/e-posta.jpg.
• 7. “Sertab Erener Rengarenk Albüm” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://
www.log.com.tr/wp-content/uploads/rengarenk-sertap-erener.jpg.
• 8. “Ayak izi” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://coca-colahayataartivakfi.org/images/
ayakizi.jpg.
• 9. “Çayzade” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://www.blue-house.com.tr/urun_img/
icecek_hazirlama/cayzade.jpg.
• 10. “Hemen al” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://blog.hemenal.com/wp-content/
uploads/2010/03/503782_detay.jpg.
• 11. “Matrix” imajı. Alıntı tarihi: 4 Ocak 2011, web adresi: http://fc00.deviantart.net/fs22/f/2007/322/b/
7/HD_Matrix_Wallpaper_by_aNdre_W.jpg.