8. Les 11
Verlichting
Lichtbronnen:
1.Gloeilampen: Verboden vanaf 1 sept. 2012 (muv speciale toepassingen)
- De gloeilamp is een milieu onvriendelijke lamp omdat de gebruikte
energie voor een relatief groot deel wordt omgezet in warmte in
plaats van in licht. De gloeidraad wordt verlicht en dit geeft licht.
Deze draad verdampt door de verhitting en breekt daardoor relatief
snel
+ De gloeilamp geeft echter wel prachtig licht, dat door kenners bij
afschaffing van de lamp zeker gemist gaat worden.
9. Les 11
Verlichting
Lichtbronnen:
2. Halogeenverlichting
- In de halogeenlamp worden diverse principes gecombineerd om de
levensduur van de gloeidraad te verlengen en de lichtopbrengst te
verhogen. In de eerste plaats is de lamp gevuld met een inert gas
onder hoge druk (> 20 atmosfeer). Dit gaat de verdamping van de
gloeidraad tegen. Om zo'n hoge druk te kunnen weerstaan moet de
ballon van de lamp echter zeer klein zijn. Dat schept twee
problemen: ten eerste wordt het lampglas zeer heet, en ten tweede
wordt de lampballon - ondanks de gereduceerde verdamping - toch
nog snel zwart. Voor de lampballon wordt dan ook een speciaal
hittebestendig kwartsglas gebruikt. Je mag een halogeenlamp niet
met je vingers aanraken.
+ De halogeenlamp heeft een hogere lichtopbrengst en is daarmee
zuiniger dan een gloeilamp. Deze lamp heeft ook een langere
levensduur dan een gloeilamp.
10. Les 11
Verlichting
Lichtbronnen:
3. Spaarlampen
- De lamp is de laatste jaren zo ontwikkeld dat ze nu ook mooi licht
geven. Echter het mooie licht van een gloeilamp wordt nog steeds
door sommigen gemist.
Deze lamp bevat een kleine hoeveelheid kwikdamp en valt
daarmee onder het chemisch afval.
+ De spaarlamp neemt de plaats van de gewone gloeilamp in. Dat is
een terechte ontwikkeling: de spaarlamp gebruikt minder stroom,
en heeft een langere levensduur. De lichtopbrengst van een
spaarlamp is ongeveer 5 x hoger dan het aantal wattage van de
lamp. De lamp gaat bij gemiddeld gebruik (zo’n 3,5 uren per dag)
10-15 jaar mee. De hogere aanschafprijs verdient u zeker dubbel
en dwars terug.
Nog een groot voordeel van de spaarlamp is dat deze nauwelijks
heet wordt.
11. Les 11
Verlichting
Lichtbronnen:
4. TL verlichting
.- De kapotte TL-lamp hoort ook bij het chemisch afval
+ TL-lampen bestaan al lange tijd, en zijn vooral bekend van
toepassing in kantoren, fabrieken, en veel winkels. Ze zijn zuinig en ook
behoorlijk duurzaam. TL-lampen zijn verkrijgbaar in meerdere kleuren,
zoals coolwit, warmwit, en daglicht. Toepassing van dit type lamp hoeft dus
niet per se een kille omgeving te creëren
12. Les 11
Verlichting
Lichtbronnen:
5. LED verlichting (Light Emitting Diode, in het Nederlands: lichtuitstralende diode)
.
- Prijs
+ De Led-lamp is nog steeds volop in ontwikkeling. We hebben sinds kort mooie
hanglampen voor boven de eettafel met goed Led-licht, dimbaar op de
lamp zelf en met een zeer goede prijs-kwaliteit verhouding. Ook de levensduur
overtreft de spaarlamp diverse malen. De Led-lamp gaat tot 50 maal zo lang mee
als een gloeilamp.
De ontwikkeling van deze lamp gaat snel, en de verwachting is dat
toepassing in het huishouden steeds beter wordt.
13. Les 11
Verlichting
Woonkamer
In de woonkamer worden veel functies
verenigd en om die reden is het goed
verlichten van die ruimte van groot
belang.
-Algemene verlichting
-Functionele verlichting
-Accentverlichting
-Sfeerverlichting
-Decoratieve verlichting
14. Les 11
Verlichting
Keuken
Licht in de keuken moet in de eerste
plaats functioneel zijn. Zorg er voor
dat deze verlichting direct op het
werkblad schijnt, zodat u zichzelf niet
in het licht staat.
Daarnaast heeft u ook basisverlichting
nodig. Hierin kunt u voorzien door een
lamp die indirect via het plafond de
hele ruimte verlicht.
15. Les 11
Verlichting
Slaapkamer
De verlichting in de slaapkamer
kunt u het beste goed aan laten
sluiten bij het reële gebruik van
deze ruimte.
Staat uw kledingkast ook in deze
kamer, dan is helder licht, dat de
kleuren juist weergeeft, van belang.
Mocht u 's avonds nog even TV
kijken in bed, dan is het niet prettig
als de rest van de ruimte donker is,
maar de plafondlamp is wellicht te
veel van het goede. In dat geval
zou u een of een paar
schemerlampen kunnen plaatsen,
16. Les 11
Verlichting
Computerkamer/kantoorruimt
e
Ook hier is goede basisverlichting nodig, vaak
kan worden volstaan met een wat
eenvoudiger plafonnière.
Op het werkblad is uiteraard helder en direct
licht nodig, zeker als u hier ook moet lezen of
studeren. Een goede bureaulamp of
bijvoorbeeld een halogeen hanglamp is zeer
geschikt.
Rond de computer is indirect licht prettig. U
moet er wel goed op letten dat u zichzelf niet
in het licht zit en er geen reflecties op het
scherm komen.
17. Les 11
Verlichting
Badkamer verlichting moet vanwege de hoge
luchtvochtigheid in deze ruimte voldoen aan de IP-norm. Dit
wordt uitgedrukt in waarden van IP-21 tot IP 66. Hoe
vochtiger de ruimte, hoe hoger de norm.
Wat betekent dit nu eigenlijk? In de IP Norm is de
"beschermingsklasse" van een behuizing vastgelegd. Dit is
met name belangrijk in een natte omgeving. De code bestaat
uit 2 delen: de letters IP die staan voor Ingress Protection,
en een getal waarvan het eerste cijfer de bescherming tegen
aanraking of binnendringing weergeeft en het tweede cijfer
de bescherming tegen water. Zo betekent IP-65 over het
algemeen "spatwaterdicht". Lampen met een lager cijfer
moeten dus in een drogere ruimte worden toegepast. Met
andere woorden: voor de plafondlamp in de buurt van de
douche gelden strengere eisen dan voor het lampje boven
de spiegel bij de wastafel. Recht boven bad of douche mag
tot een hoogte van 2,25 m beslist geen lamp hangen.
28. Les 11
Verlichting
Lichtplan gebruik je plattegrond inclusief meubelopstelling
1.Welke armatuur komt waar
2.Welke lichtbron hoort daarbij
3.Wat voor soort licht betreft het (basis, functioneel,
direct/indirect, etc.)
4.Aantal stuks
5.Merk lamp
6.(Lichtvlek)
Speciale toepassingen bijvoorbeeld koelkast en naaimachine lampjes, terrariumlampen en nog een paar.
De minister (VROM) heeft laten doorschemeren dat vanaf 2011 de zwaardere wattages gloeilampen (hoger dan 60 Watt) niet meer verkocht mogen worden. De spaarlamp is al een veelgebruikt en goed alternatief, maar er valt meer over de verschillende soorten lampen te weten. Vandaar in vogelvlucht enkele wetenswaardigheden over de diverse soorten, van de gewone gloeilamp tot de meest energiezuinige, de LED.
Tot op heden vinden veel mensen echter de gloeilamp onovertroffen als het over de lichtkwaliteit gaat. En inderdaad geeft een gloeilamp mooi licht. En sommige lampjes zijn nog onvervangbaar door de bijzonder toepassing, zoals bijvoorbeeld het mooie “kaarsje” dat gewoon zichtbaar toegepast kan worden in kroonluchters, of de heldere spiraallamp, die door de warme uitstraling wat lijkt op de ouderwetse kooldraadlamp, en daardoor zeer geschikte is voor transparante lampenkappen.
De gloeilamp kan zonder problemen gedimd worden, waardoor dezelfde lamp toegepast kan worden voor functionele - of sfeerverlichting.
Als je de lamp aanraakt laat je vette plekken achter. Deze verbranden door de grote hitte afgifte van de lamp. Dit geeft zwarte plekken, waardoor de temperatuur nog meer toeneemt en de levensduur van de lamp aanzienlijk verkort.
Er zijn halogeenlampen geschikt voor 12 volt en voor 220 volt. Bij toepassing van de 12-voltslampjes zal er altijd een transformator in het armatuur zitten, om de hoge spanning van 220 naar de lage spanning van 12 volt om te zetten. Het is in geval van een transformator belangrijk om het maximum wattage niet te overschrijden, omdat anders de transformator door zal branden. Het 12-voltslampje geeft feller licht dan de 220-volts halogeenlamp
De halogeenlamp kan gedimd worden, maar bij de 12-volts lampen moet goed gelet worden op de kwaliteit van de dimmer t.o.v. de transformator.
Een spaarlamp is speciaal ontwikkeld om de gloeilamp te vervangen. Omdat er een voorschakelapparaat in de lamp zit, is de lamp bij de voet altijd iets groter dan een vergelijkbare gloeilamp, maar in vrijwel alle armaturen die geschikt zijn voor een grote of kleine fitting, past ook een spaarlamp.
Toepassing is het huishouden komt ook veel voor, met name in armaturen boven het aanrecht of in bijkeuken of garage. De compacte TL, meestal PL genoemd, wordt ook gebruikt in armaturen die bestemd zijn voor de woonkamer, deze doen het heel goed als sfeerverlichting.
De eethoek.
Er moet werklicht zijn boven de tafel; om bijvoorbeeld prettig de krant te kunnen lezen, naaiwerk te doen of huiswerk te maken. Tijdens het eten aan diezelfde tafel is vaak minder licht nodig. Hiervoor heeft u een lamp nodig die over de hele lengte van de tafel goed licht geeft als dat nodig is, en gedimd kan worden als gezelligheid voorop staat.
De zithoek.
In de zithoek kan gekozen worden voor een lamp die indirecte verlichting geeft, bijvoorbeeld een mooie plafondlamp. U vult dit aan met functionele lampen waar nodig, bijvoorbeeld naast enkele stoelen een leeslamp. Als u TV kijkt, is het voor uw ogen minder inspannend als ook de omgeving van de TV verlicht is, zonder dat u in de lamp kijkt, of er reflectie op het scherm ontstaat. Een schemerlamp is in deze hoek dus goed op zijn plaats.
Tenslotte kunt u de verlichting aanvullen met enkele sfeerlampen om eventuele donkere plekken aan te lichten. Een object, zoals een schilderij of foto kan uitgelicht worden met specifiek hiervoor bestemde lampjes.
Er zijn dimbare leeslampen te koop waar u goed bij kunt lezen, zonder dat uw partner last van het licht heeft. U kunt kiezen tussen staande lampjes op het nachtkastje of een lampje aan de wand. Bij sommige bedden is een vloerlamp mogelijk, meestal biedt de ombouw daar echter niet voldoende ruimte voor.
UIteraard heeft u graag goede basisverlichting in de badkamer, zoals een plafonniere die goed afgesloten is. Wit melkglas geeft vriendelijk en neutraal licht.
U vult dit desgewenst aan met een lamp bij de spiegel, praktisch voor bijvoorbeeld scheren of wenkbrauwen epileren. Bij het kiezen van deze lamp moet u er goed op letten dat deze niet in de spiegel schijnt, want dan schijnt het in uw ogen. Er zijn speciale tl-armatuurtjes voor boven de spiegel, maar er is ook ruime keuze in elegantere armaturen
