Wat doet een accountant in 2017? In dit verhaal laat klaas Ruiter u zien hoe relevant de accountant nog is in 2017. Hij laat zien dat slimme en innovatieve accountants uiteindelijk de crisis zullen overleven.
1. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
1
Een
dag
uit
het
leven
van
Klaas
Ruiter,
echtgenoot,
vader
en
accountant
‘Logica
brengt
je
van
A
naar
B.
Verbeelding
brengt
je
overal’
Albert
Einstein
Een
verhaal
van
Jan
Wietsma
Juli
2013
2. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
2
3. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
3
Het
is
2
januari
2017.
Klaas
Ruiter
leest
in
alle
rust
het
Financiële
Dagblad
op
zijn
Ipad.
Het
schemert
nog.
Buiten
dwarrelen
sneeuwvlokken,
volgens
buienradar
de
laatste.
Klaas
heeft
voorlopig
weinig
last
van
het
weer.
Hij
pakt
een
kop
koffie,
loopt
naar
boven
en
opent
zijn
werkkamer.
Een
nieuwe
werkdag
is
begonnen.
Zijn
Ipad
sluit
hij
aan
op
een
groot
beeldscherm,
dat
scheelt
een
bril.
Klaas
opent
de
App
‘Klantdossiers’.
De
groene
staafdiagram
op
het
dashboard
geeft
aan
dat
van
78%
van
de
klanten
de
cijfers
volledig
up
to
date
zijn
en
dat
deze
dossiers
vrijgegeven
kunnen
worden
voor
het
aanleveren
aan
het
SBR-‐direct
portaal.
15%
van
de
dossiers
kleurt
oranje.
Dat
betekent
dat
deze
klanten
hun
cijfers
voor
het
laatst
hebben
bijgewerkt
op
30
december.
Klaas
gaat
er
vanuit
dat
deze
klanten
in
de
loop
van
de
dag
hun
gegevens
complementeren,
waarna
ook
deze
dossier
vrij
kunnen
worden
gegeven.
Klaas
raakt
de
rode
staafdiagram
aan
en
krijgt
daardoor
direct
zicht
op
de
klanten
waarmee
iets
bijzonders
aan
de
hand
is.
Deze
klanten
zal
hij
komende
week
per
Skype
benaderen
om
een
en
ander
verder
uit
te
zoeken.
Voor
het
plannen
van
deze
afspraken
hoeft
hij
zelf
niet
veel
te
doen.
De
software
die
de
App
ondersteunt
zoekt
zelf
het
meest
geschikte
afspraakmoment
en
plant
die
vervolgens
in.
Als
Klaas
de
‘kantoorapp’
opent
ziet
hij
dat
enkele
medewerkers
en
professionals
waarmee
hij
nauw
samenwerkt
zich
inmiddels
hebben
aangemeld.
Veel
zullen
er
niet
bijkomen
vandaag
het
is
immers
nog
vakantie.
Een
medewerker
heeft
een
foto
van
zichzelf
op
ski’s
gedeeld
met
het
onderschrift
‘Gelukkig
nieuwjaar’
Klaas
reageert
met
een
‘U2’
De
kantoorapp
draait
continue
op
de
achtergrond
en
daarmee
ziet
Klaas
aan
welke
dossiers
medewerkers
en
relaties
in
zijn
netwerk
werken.
Overigens
heeft
Klaas
een
en
ander
zo
georganiseerd
dat
ook
de
klanten
kunnen
zien
wat
er
met
hun
dossier
gebeurd
en
wat
de
status
van
de
voortgang
van
de
werkzaamheden
is.
Een
belangrijke
functionaliteit
van
de
kantoorapp
is
de
zogenaamde
‘webcare’
daarmee
heeft
Klaas
inzicht
in
de
berichten
die
over
zijn
kantoor
de
ronde
doen.
Maar
nog
belangrijker
Klaas
heeft
hiermee
inzicht
in
de
onderwerpen
die
klanten
belangrijk
vinden.
Omdat
Klaas
in
verbinding
staat
met
een
groot
netwerk
kan
hij
klanten
snel
op
weg
helpen
bij
het
leggen
van
de
juiste
verbinding.
Dit
principe
van
wederkerigheid
legt
hem
geen
windeieren,
want
hij
wordt
op
zijn
beurt
weer
veel
ingeschakeld
door
mensen
in
zijn
netwerk.
4. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
4
Klaas
loopt
naar
beneden
om
nog
een
keer
een
kop
koffie
te
schenken,
het
is
inmiddels
opgehouden
te
sneeuwen.
Vanmiddag
heeft
hij
om
15.00
een
afspraak
staan,
hij
is
benieuwd
met
welke
suggestie
Waze
komt
voor
de
meest
efficiënte
aanreistijd.
Hopelijk
zorgt
de
gevallen
sneeuw
niet
voor
al
te
veel
problemen
in
de
middag.
Natuurlijk
kan
de
afspraak
van
15.00
uur
ook
wel
plaatsvinden
door
middel
van
een
groepsgesprek,
maar
elkaar
met
enige
regelmaat
ontmoeten
blijft
toch
wel
de
smeerolie
voor
goede
relaties.
Ondertussen
heeft
Klaas
de
bankenapp
geopend
en
ziet
hij
dat
alle
automatische
incasso’s
goed
zijn
verlopen.
Natuurlijk
loopt
hij
het
risico
dat
als
gevolg
van
SEPA
bepalingen
een
transactie
wordt
teruggeboekt,
maar
eerlijk
gezegd
maakt
hij
dat
niet
vaak
mee.
Hij
houdt
de
vinger
goed
aan
de
pols
bij
zijn
klanten
en
zijn
klanten
zijn
daar
ook
blij
mee.
In
een
Yammerberichtje
vraagt
een
medewerker
toestemming
voor
een
vrije
dag.
Klaas
vindt
het
prima,
als
klanten
en
collega’s
er
geen
hinder
van
ontvangen.
Vrijwel
direct
volgt
er
smiley.
Een
van
de
succesfactoren
van
de
organisatie
van
Klaas
heeft
te
maken
met
de
omstandigheid
dat
hij
inzicht
heeft
in
de
gedragsprofielen
van
de
ondernemers,
zijn
medewerkers
en
de
professionals
waarmee
hij
samenwerkt
in
het
netwerk.
Daardoor
kan
er
altijd
een
emotionele
klik
worden
gerealiseerd
tussen
partijen
die
met
elkaar
om
tafel
zitten.
Mensen
begrijpen
elkaar
en
zijn
ook
bereid
om
daarin
te
investeren.
Een
andere
succesfactor
is
het
abonnementensysteem
dat
Klaas
hanteert.
Iedereen
weet
waar
hij
aan
toe
is.
Klanten
kunnen
een
week,
maand,
tweemaandelijks
of
kwartaalabonnement
afsluiten.
De
basis
dienstverlening
voor
ieder
abonnement
is
gelijk,
alleen
de
bezoekfrequentie
verschilt
per
abonnement.
Van
het
abonnementsgeld
gaat
2%
in
een
zogenaamde
incidentenpot.
Hiermee
kan
Klaas
ondernemers
helpen
die
onverwacht
in
de
problemen
komen,
zonder
dat
direct
het
abonnement
hoeft
te
worden
aangepast.
Mocht
na
een
halfjaar
blijken
dat
een
ondernemer
toch
meer
behoefte
heeft
aan
blijvende
ondersteuning
dan
wordt
het
abonnement
aangepast.
Klaas
en
zijn
medewerkers
schrijven
geen
uren
meer.
Op
basis
van
het
gedragsprofiel
en
de
specifieke
wensen
van
de
klant
wordt
bepaald
hoeveel
ondersteuning
er
nodig
is.
De
5. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
5
omvang
van
de
administratie
is
geen
relevant
gegeven
meer
omdat
die
toch
volledig
automatisch
wordt
verwerkt.
Daar
komt
letterlijk
en
figuurlijk
geen
mensenhand
meer
aan
te
pas.
Een
belangrijk
onderdeel
van
het
abonnement
is
de
zogenaamde
‘Ondernemingstrendanalyse’
met
deze
analyse
krijgt
de
ondernemer
een
gedegen
analyse
en
onderbouwing
van
diverse
kritische
prestatie
indicatoren
en
een
aantal
scenario’s
waartussen
hij
kan
kiezen
voor
de
komende
periode.
Voor
deze
analyses
en
scenario’s
wordt
gebruik
gemaakt
van
door
de
Universiteit
van
Antwerpen
ontwikkelde
algoritmes
die
interne
en
externe
data
met
elkaar
confronteren.
Daarnaast
heeft
Klaas
in
zijn
netwerk
een
aantal
professionals
met
een
wiskundige
achtergrond
die
voor
een
klant
aanvullende
algoritmes
kunnen
maken.
In
de
nieuwe
economische
werkelijkheid
blijkt
dat
ondernemers
die
–up
to
date
–
geïnformeerd
zijn
betere
keuzes
maken
met
als
gevolg
een
beter
financieel
resultaat.
De
toegevoegde
waarde
van
Klaas
zijn
organisatie
is
dat
zij
ondernemers
adequaat
ondersteunen
bij
het
duiden
van
de
context
en
het
maken
van
die
juiste
keuzen.
Afhankelijk
van
de
markt-‐
en
omgevingsdynamiek
zit
Klaas
of
een
zijn
medewerkers
vaker
met
de
ondernemer
om
tafel.
Soms
nog
letterlijk
en
figuurlijk
rond
de
keukentafel,
dan
weer
op
een
virtuele
ontmoetingsplek
van
de
ondernemer
en
een
andere
keer
in
een
werkomgeving
voor
professionals,
ondernemers,
zzp’ers
en
ambtenaren.
Klaas
bedenkt
zich
dat
Seats2Meet
tien
jaar
geleden
al
door
had
dat
mensen
behoefte
hadden
aan
plekken
waar
ontmoeten
en
werken
vrijwel
naadloos
in
elkaar
konden
overgaan.
Inmiddels
zij
er
enkele
tientallen
klonen
ontstaan
van
dit
concept
mede
ingegeven
door
de
omstandigheid
dat
veel
ambtenaren
en
werknemers
in
de
financieel
zakelijke
dienstverlening
geen
vaste
werkplek
meer
hebben.
Een
klant
meldt
zich
per
‘Skype’:
‘Goedemorgen
Klaas,
zijn
de
data
voor
de
klantenpanels
in
2017
al
bekend?’
‘Ja,
de
data
zijn
wel
bekend,
maar
de
locatie
nog
niet.
Maar
deze
week
ontvang
je
van
Mariska
een
Whatsapp
met
alle
informatie’
‘Ik
vind
het
zo
goed
van
jullie
om
ondernemers
met
ondernemers
in
contact
te
brengen,
het
heeft
mij
al
heel
wat
inspiratie
opgeleverd
en
natuurlijk
vind
ik
het
na
die
tijd
met
elkaar
eten
ook
erg
gezellig.’
‘Mooi
om
te
horen,
die
tevredenheid
over
klantenpanels
kun
je
trouwens
ook
terugzien
op
onze
website.
Gemiddeld
scoren
we
daar
nu
een
dikke
acht
op
zag
ik.
Als
je
nog
verbeterpunten
hebt
kun
je
ze
altijd
aan
ons
doorgeven.’
6. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
6
‘Ja
dat
weet
ik,
en
wat
ik
waardeer
is
dat
jullie
er
ook
wat
mee
doen.
Mijn
vorige
accountant
hield
wel
klanttevredenheidsonderzoeken,
maar
met
de
resultaten
deed
hij
eigenlijk
nooit
iets.’
‘Ja
vervelend
dat
dit
vroeger
gebeurde,
maar
wij
willen
graag
scherp
gehouden
worden
door
onze
klanten.’
‘Dat
vind
ik
nu
zo
fijn,
ik
wacht
de
Whatsapp
van
Mariska
even
af’
Klaas
denkt
nog
even
na
over
het
gesprek.
Mooi
dat
deze
ondernemer
nu
zo
tevreden
is,
jammer
dat
er
een
forse
crisis
in
de
accountancy
voor
nodig
was
om
zover
te
komen.
Weliswaar
hadden
veel
accountantskantoren
de
afgelopen
tien
jaar
beweerd
dat
zij
de
klant
centraal
stelden,
maar
de
praktijk
leerde
dat
veel
accountants
hun
inefficiëntie
gewoon
doorbelasten
aan
de
klant.
Een
klant
die
vaak
onvoldoende
weet
had
van
wat
wel
of
niet
redelijk
was.
Daarnaast
was
de
waarde
die
accountant
toevoegde
aan
een
jaarrekening
uitermate
beperkt.
Iets
wat
mede
kwam
door
de
standaardisering
van
rapportages.
De
innovatie
in
de
verslaggeving
was
minimaal
geweest.
Toen
op
1
juli
2014
www.accountancyprijsdump.nl
werd
gelanceerd,
waren
de
rapen
gaar
geweest.
De
website
gaf
aan
wie
tegen
de
laagste
prijzen
een
administratie,
jaarrekening
en
aangifte
verzorgde.
Een
prijzenoorlog
was
het
gevolg.
Uiteindelijk
had
die
prijzenoorlog
in
2016
rampzalige
gevolgen.
Een
groot
aantal
kantoren
was
failliet
gegaan.
De
beroepsorganisatie
had
in
2015
nog
geprobeerd
het
tij
te
keren
door
de
banken
te
verzoeken
alleen
akkoord
te
gaan
met
aangeleverde
cijfers
via
het
SBR-‐portaal
als
ze
ook
van
een
samenstelverklaring
waren
voorzien.
Maar
onder
druk
van
de
politiek
en
MKB-‐Nederland
die
deze
actie
van
accountants
als
duidelijk
staaltje
marktbescherming
zagen,
hadden
de
banken
hiervan
afgezien.
Met
alle
gevolgen
van
dien.
Maar
niet
alleen
de
prijzenoorlog
ook
het
project
‘Zeker
Online’
had
er
toe
bijgedragen
dat
accountants
steeds
minder
te
doen
hadden.
Door
‘Zeker
Online’
hoefden
ondernemers
er
alleen
maar
voor
te
zorgen
dat
hun
bankrekening
automatisch
werd
ingelezen
in
een
goedgekeurd
online
administratiepakket.
Dit
administratiepakket
moest
dan
tevens
gekoppeld
zijn
aan
een
geautomatiseerd
kassasysteem
of
een
elektronische
factureringsmodule.
Ondernemers
die
dat
wilden
konden
ook
nog
een
‘scanmodule’
koppelen,
waardoor
de
ondernemer
facturen
die
niet
elektronische
bij
hen
werden
aangeleverd,
kon
inlezen.
Daarmee
was
het
administratievoeren
voor
de
meeste
ondernemers
een
fluitje
van
een
cent,
zeker
doordat
er
ook
geautomatiseerde
koppelingen
waren
met
de
online
aangifte
7. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
7
programma’s
van
de
Belastingdienst.
Zelf
had
Klaas
ook
verbaasd
gestaan
van
het
zelflerend
vermogen
van
de
onderliggende
software.
Grote
accountantskantoren
wisten
te
melden
dat
de
administraties
zonder
tussenkomst
van
de
accountant
inmiddels
voor
97%
in
orde
was.
100%
zou
het
nooit
worden,
maar
in
de
praktijk
van
de
gemiddelde
MKB’er
was
die
3%
nauwelijks
meer
relevant
te
noemen.
Van
eventuele
verschillen
zouden
de
banken
niet
omvallen
en
ook
de
staatskas
niet,
zeker
niet
omdat
de
wet
van
de
grote
getallen
nu
eenmaal
leerde
dat
verschillen
elkaar
grotendeels
opheffen.
Natuurlijk
had
je
ondernemers
die
het
nog
tot
op
de
cent
nauwkeurig
wilden
weten,
maar
die
betaalden
daar
dan
ook
voor.
Uiteindelijk
was
de
prijzenoorlog
en
daaruit
voortvloeiende
faillissementen
nog
niet
zo
slecht
geweest
voor
innovatie
in
de
branche.
Had
Friedman
in
de
“De
aarde
is
plat”
ook
niet
opgemerkt
dat
faillissementen
uiteindelijk
goed
zijn
voor
het
laten
ontstaan
van
nieuwe
inzichten
en
innovaties.
Bijna
12
uur.
Klaas
start
de
app
AccountancyNieuwsTv
op.
Iedere
dag
om
klokslag
12
uur
wordt
de
app
ververst
en
wordt
in
10
minuten
tijd
besproken
welke
ontwikkelingen
er
nu
gaande
zijn
en
wat
de
impact
daarvan
is
op
het
vak
van
de
accountant.
Als
je
meer
wilt
weten
over
een
bepaald
onderwerp,
dan
kun
je
daar
tijdens
de
uitzending
al
op
inzoomen.
Het
eerste
onderwerp
neemt
Klaas
enigszins
gelaten
op.
In
2016
hebben
ruim
15.000
beroepsassistenten
hun
baan
verloren.
De
teller
aan
banenverlies
in
de
administratieve
sector
staat
inmiddels
op
ruim
250.000,
daarmee
staan
deze
medewerkers
voor
een
zelfde
soort
uitdaging
als
de
mijnwerkers
in
de
jaren
vijftig.
De
overheid
heeft
inmiddels
het
initiatief
genomen
voor
het
instellen
van
een
werkgelegenheidspact.
De
meeste
administratieve
krachten
zullen
zich
moeten
laten
omscholen
en
rekening
moeten
houden
met
een
blijvend
inkomensverlies.
Het
bericht
verbaasd
Klaas
niets.
In
2012
waren
er
al
signalen
dat
de
toekomst
voor
beroepsassistenten
niet
rooskleurig
waren.
Enkele
kantoren
waren
toen
al
aan
het
reorganiseren
geslagen,
dit
tot
woede
van
de
vakbonden.
Het
tweede
onderwerp
ging
over
het
succes
van
het
“Ondernemerscertificaat”
in
2016
hadden
ruim
550.000
ondernemers
gebruik
gemaakt
van
het
“Ondernemerscertificaat”
en
er
was
inmiddels
ook
buitenlandse
belangstelling.
Klaas
was
nog
betrokken
geweest
bij
de
voorloper
van
het
“Ondernemerscertificaat”
te
weten
het
“Kredietpaspoort”
in
eerste
instantie
was
hij
wat
sceptisch
geweest
over
het
“Kredietpaspoort”.
Alsof
een
8. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
8
ondernemer
bereid
zou
zijn
om
zijn
hebben
en
houden
te
delen
voor
het
krijgen
van
krediet.
Maar
toen
hij
zich
wat
verder
had
verdiept
in
de
achtergronden
van
het
“Kredietpaspoort”
kreeg
hij
in
de
gaten
dat
de
ondernemer
door
dit
instrument
weer
zelf
aan
de
knoppen
kon
draaien
en
daarmee
ook
regisseur
werd
van
zijn
eigen
data.
Natuurlijk
had
dat
in
het
begin
wel
de
nodige
weerstand
opgeroepen,
want
nagenoeg
alle
intermediairs
waren
van
mening
dat
zij
eigenaar
van
de
data
waren.
Maar
toen
in
april
2014
het
eerste
“Kredietpaspoort”
werd
verstrekt
werd
duidelijk
dat
niet
het
in
het
verleden
behaalde
resultaat
maar
de
uitgangspositie
van
de
ondernemer
de
belangrijkste
kritische
succesfactor
was.
Het
“Kredietpaspoort”
objectiveerde
die
uitgangspositie
en
zorgde
zodoende
voor
vertrouwen
in
de
zakelijke
relatie
tussen
ondernemers
onderling,
en
in
de
relatie
ondernemer
–
financier
en
ondernemer
–
overheid.
Inmiddels
was
het
“Kredietpaspoort”
omgedoopt
tot
“Ondernemingscertificaat”
hetgeen
steeds
meer
instanties
de
mogelijkheid
bood
om
producten
en
diensten
toe
te
voegen
waarmee
de
ondernemer
voordeel
kon
behalen.
Met
het
“Ondernemingscertificaat”
weet
Klaas
ook
wat
voor
‘vlees
hij
in
de
kuip
heeft’
op
het
moment
dat
een
ondernemer
aan
zijn
deur
klopt.
Het
derde
onderwerp
ging
over
de
resultaten
van
een
softwareproef
die
een
grote
uitgever
had
gehouden
met
een
aantal
fiscalisten
en
advocaten.
Uit
die
proef
was
naar
voren
gekomen
dat
de
software
net
zulke
goede
antwoorden
wist
te
genereren
op
juridisch
ingewikkelde
zaken
als
een
fiscalist
of
advocaat.
Alleen
was
de
software
een
stuk
sneller
dan
de
professional.
De
uitgever
verwachtte
dat
vooral
grote
bedrijven
gebruik
zouden
gaan
maken
van
deze
software.
Een
verslaggever
interviewde
de
personen
die
meegedaan
hadden
aan
de
proef.
De
meesten
gaven
aan
verbaasd
te
zijn
dat
software
dit
kon.
Een
enkeling
had
het
wel
verwacht
omdat
er
in
Amerika
ook
goede
ervaringen
waren
opgedaan
met
dit
soort
slimme
kennissoftware.
Maar
of
deze
ontwikkeling
uiteindelijk
grote
gevolgen
zou
hebben
voor
de
adviespraktijk
durfden
de
meeste
nog
niet
te
zeggen.
“Je
klant
moet
het
ook
willen.”
Klaas
kende
de
argumenten,
een
groot
deel
van
de
adviseurs
zou
in
de
ontkenning
schieten.
Maar
over
drie
of
vier
jaar
zouden
ze
ontdekken
dat
ze
toch
steeds
minder
voor
advies
gevraagd
zouden
worden.
Als
het
om
ontkennen
van
ontwikkelingen
gaat
moet
Klaas
vaak
denken
aan
hetgeen
Geert
Mak
beschreef
in
“Hoe
God
verdween
uit
Jorwerd”
de
parallellen
tussen
de
agrarische
sector
en
de
adviesbranche
zijn
in
zijn
ogen
opmerkelijk.
9. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
9
De
lunch
gebruikte
Klaas
om
bij
te
praten
met
zijn
kinderen.
Twee
dochters
een
zoon.
De
oudste
zat
inmiddels
op
het
voortgezet
onderwijs.
De
jongste
twee
nog
op
de
lagere
school.
‘Wat
gaan
jullie
straks
doen?’
De
buitenspeelapp
geeft
aan
dat
we
sneeuwballen
kunnen
gooien
gaf
de
jongste
aan.
Ik
heb
inmiddels
Maaike
en
Clara
ook
uitgenodigd
en
die
gaan
ook
meedoen.
Klaas
was
blij
met
de
buitenspeelapp,
daardoor
hoefde
hij
niet
steeds
de
rol
van
bezorgde
ouder
te
spelen.
De
buitenspeelapp
gaf
iedere
dag
aan
ieder
kind
suggesties
om
buiten
de
deur
aan
de
slag
te
gaan
samen
met
vrienden
en
vriendinnen.
Kennelijk
was
vandaag
de
suggestie
sneeuwballen
gooien.
Zijn
oudste
dochter
gaf
aan
dat
ze
met
vriendinnen
ging
zwemmen.
Zijn
zoon
wist
nog
niet
wat
hij
ging
doen,
het
enige
wat
hij
wist
was
dat
zijn
Ipad
het
vanmiddag
niet
zou
doen
omdat
hij
de
maximum
speel-‐
en
kijktijd
voor
die
dag
al
grotendeels
had
verbruikt.
De
vrouw
van
Klaas
werkte
in
de
zorg.
Ze
maakte
nu
een
ronde
door
de
wijk
in
de
buurt.
Een
aantal
mensen
had
hulp
nodig
bij
het
eten
van
de
maaltijd
en
daar
hielp
zijn
vrouw
dan
bij.
Daarnaast
kon
zij
te
hulp
schieten
als
een
buurtbewoner
daar
een
beroep
op
deed.
Zijn
vrouw
bepaalde
dan
op
basis
van
een
videogesprek
of
hulp
acuut
nodig
was
of
dat
het
ook
later
op
de
dag
kon.
Daarnaast
gaven
allerlei
slimme
sensoren
informatie
door
over
de
beweeglijkheid
van
de
buurtbewoners
die
zorg
nodig
hadden.
Was
de
koelkast
dicht
gebleven
dan
was
dat
een
indicatie
dat
iemand
mogelijk
bedlegerig
was.
Sensoren
in
de
vloer
gaven
aan
of
iemand
langer
dan
twee
minuten
op
de
vloer
bleef
liggen,
een
indicatie
dat
er
misschien
een
onfortuinlijke
val
was
gemaakt.
Voordeel
van
de
nieuwe
zorgaanpak
was
dat
er
veel
minder
reistijd
nodig
was
om
adequate
zorg
te
bieden,
daarnaast
bleef
er
nog
tijd
over
voor
een
gesprekje.
Een
aantal
ouderen
hadden
een
Facebookgroep
aangemaakt
en
nu
het
weer
wat
minder
was
onderhielden
ze
contact
met
elkaar
via
een
zogenaamde
groepschat.
Natuurlijk
waren
er
ouderen
die
liever
op
zichzelf
bleven,
maar
velen
beleefden
toch
plezier
aan
het
deelnemen
aan
de
groepschat.
In
de
Facebookgroep
zelf
werd
volgens
zijn
vrouw
de
een
na
de
andere
foto
van
een
kleinkind
geplaatst,
waarbij
de
ene
ouder
nog
trotser
was
dan
de
ander.
Klaas
deed
de
borden
en
bekers
in
de
afwasmachine.
‘Geen
ruzie
maken
he’
riep
hij
zijn
kinderen
toe
toen
hij
naar
boven
liep.
Een
berichtje
van
Waze
vertelde
hem
dat
hij
om
14.00
weg
moest
van
huis
om
op
tijd
bij
de
vergadering
van
het
“AuditExpertiseCentrum”
te
zijn.
Dat
hield
in
dat
hij
nog
een
10. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
10
halfuur
had.
Klaas
start
een
groepsgesprek
met
een
controlemedewerker
van
AEC
en
een
controlespecialist
uit
het
netwerk.
“Zijn
er
nog
bijzondere
ontwikkelingen
met
betrekking
tot
de
controles
voor
het
eerste
kwartaal.”
“Niet
echt,
we
kunnen
de
planning
vooralsnog
halen,
en
anders
kunnen
we
altijd
terugvallen
op
de
controleanalyse-‐experts
van
AEC
in
India.”
“Misschien
is
het
wel
goed
om
te
vragen
vanaf
welk
moment
we
met
de
nieuwste
IFRS
richtlijnen
gaan
werken.”
“Zal
ik
doen.
Als
je
voor
drie
uur
nog
wat
te
binnen
schiet,
stuur
dan
maar
een
Whatsapp.”
Klaas
had
een
hekel
aan
bellen
onder
het
rijden
het
haalde
hem
altijd
uit
zijn
concentratie.
Volgens
een
vriend
van
hem
sloeg
dat
nergens
op,
want
de
auto
van
Klaas
zat
vol
met
veiligheidssnufjes
en
die
zouden
hem
echt
wel
corrigeren
als
hij
rare
dingen
deed.
Maar
Klaas
was
volhardend,
geen
telefoongesprekken
in
de
auto.
Zijn
vrouw
kwam
net
binnen
toen
hij
zijn
jas
aandeed.
‘Goed
getimed’
‘Ja
ik
zag
op
je
Waze
account,
dat
je
om
14.00
uur
weg
moest.
Ik
dacht
laat
ik
dan
maar
opschieten
want
anders
zijn
de
kinderen
alleen
thuis
en
daar
houd
ik
niet
zo
van.’
Klaas
knikte
gaf
zijn
vrouw
een
zoen
en
liep
naar
zijn
auto.
Het
Waze
account
had
inmiddels
de
standkachel
van
zijn
auto
geactiveerd
waardoor
hij
in
een
warme
auto
stapte.
In
de
voorruit
verscheen
een
projectie
van
de
te
rijden
route.
Hij
startte
de
auto,
alle
omgevingssensoren
werkte
naar
behoren.
Hierdoor
zou
Klaas
niet
verrast
worden
door
een
plotseling
overstekend
kind
of
wegglijdende
fietser.
Klokslag
drie
uur
liep
Klaas
het
kantoor
van
het
“AuditExpertiseCentrum”
binnen.
Het
AEC
was
een
coöperatie
die
eind
2015
was
opgericht.
De
deelnemende
kantoren
lieten
de
controlewerkzaamheden
van
hun
klanten
door
dit
centrum
uitvoeren.
Daardoor
konden
de
afzonderlijke
kantoren
advieswerkzaamheden
blijven
verrichten
voor
hun
klanten.
De
kantoren
bemoeiden
zich
nadrukkelijk
niet
met
de
controlewerkzaamheden
van
de
klant,
dat
was
de
verantwoordelijkheid
van
het
AEC.
Groot
voordeel
van
het
AEC
was
dat
alle
kennis
en
kunde
rondom
controle
nu
gebundeld
was
en
niet
zo
versnipperd
als
in
het
verleden.
Die
versnippering
had
er
toe
geleid
dat
menig
kantoor
maar
met
de
11. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
11
hakken
over
de
sloot
door
de
driejaarlijkse
AFM-‐toetsing
was
gekomen.
Die
kritische
opmerkingen
van
de
AFM
waren
voor
Klaas
de
aanleiding
geweest
om
met
een
aantal
collega-‐kantoren
het
gesprek
aan
te
gaan.
‘Waarom
vindt
ieder
kantoor
het
toch
leuk
om
het
wiel
opnieuw
uit
te
vinden?’
had
Klaas
gevraagd.
Uit
het
gesprek
bleek
dat
geen
een
kantoor
dat
eigenlijk
leuk
vond.
Waarom
gaan
we
dan
niet
meer
met
elkaar
samenwerken
op
het
terrein
van
controle.
Na
een
aantal
stevige
discussies
hadden
de
meeste
kantoren
besloten
het
er
op
te
wagen
en
zich
gezamenlijk
in
te
zetten
voor
het
AEC.
Inmiddels
was
het
AEC
het
paradepaardje
van
de
wettelijke
controles
in
Nederland.
In
juli
2016
had
AEC
samenwerking
gezocht
met
een
groep
auditexperts
in
India
en
had
met
hen
een
joint
venture
opgericht.
De
auditexperts
in
India
waren
ontzettend
goed
in
data-‐analyses.
De
controlespecialisten
van
AEC
waren
veel
beter
in
het
interpreteren.
Hierdoor
was
er
een
‘win-‐win’
ontstaan,
want
de
controlespecialisten
van
AEC
ondersteunden
nu
ook
hun
Indiase
collega’s.
Een
ander
voordeel
van
het
AEC
was
dat
men
nu
in
staat
was
om
eigen
standpunten
in
te
nemen
en
ook
tijd
en
geld
had
om
deze
door
een
rechter
te
laten
toetsen.
Klaas
was
van
mening
dat
het
goed
was
dat
er
een
toezichthouder
als
de
AFM
was,
maar
dat
het
ook
belangrijk
was
dat
er
met
de
AFM
een
stevige
dialoog
werd
gevoerd,
waarbij
het
mogelijk
moest
zijn
om
standpunten
te
laten
toetsen
door
een
rechter.
De
wetgeving
bood
daarvoor
alle
ruimte,
maar
de
praktijk
leerde
toch
dat
individuele
kantoren
het
er
niet
graag
op
lieten
aankomen.
Op
dit
moment
was
het
AEC
in
een
stevige
discussie
met
de
AFM
over
het
inzetten
van
IT-‐
robots
in
het
controleproces.
De
vraag
die
daarbij
voorligt
is
of
je
als
accountant
mag
vertrouwen
op
de
uitkomsten
van
een
controle
die
is
uitgevoerd
door
een
kunstmatig
gedigitaliseerde
auditexpert.
Na
afloop
van
de
vergadering
bleef
Klaas
nog
even
praten
met
een
aantal
collega’s.
Een
van
de
collega’s
merkte
op
dat
de
samenleving
vertrouwen
begon
te
krijgen
in
de
nieuwe
rol
van
de
accountant.
Een
collega
was
afgelopen
jaar
door
een
gerenommeerd
opinietijdschrift
uitgeroepen
tot
Nederlander
van
het
jaar.
Deze
collega
had
tien
jaar
geleden
al
geroepen
dat
het
anders
moest
met
“Het
mooiste
vak
van
de
wereld”
en
door
volhardend
optreden
had
hij
heel
wat
zaken
op
de
agenda
gekregen.
Natuurlijk
had
de
crisis
in
2015
hem
daarbij
wel
een
handje
geholpen.
De
prijzenoorlog
was
voor
de
AFM
reden
om
onderzoek
te
doen
naar
prijs/kwaliteitverhouding
in
de
controlepraktijk.
Dit
onderzoek
had
duidelijk
gemaakt
dat
de
kwaliteit
van
de
wettelijke
controles
te
lijden
12. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
12
had
onder
de
alsmaar
lager
geoffreerde
prijzen.
Reden
voor
de
AFM
om
accountantsorganisaties
te
verplichten
inzage
te
geven
in
de
urenbegroting
en
daarbij
gehanteerde
tarieven
per
gecontroleerde
eenheid.
Bij
het
uitbrengen
van
offertes
moeten
deze
gespecificeerde
begrotingen
ook
worden
meegestuurd
aan
de
gecontroleerde.
Het
noemen
van
enkel
een
totaalprijs
in
de
offerte
voor
de
wettelijke
controle
is
niet
meer
toegestaan.
Een
andere
noviteit
betreft
het
feit
dat
met
ingang
van
het
controlejaar
2016
de
accountant
de
plicht
heeft
om
in
zijn
accountantsverklaring
uit
te
leggen
waarom
hij
tot
zijn
oordeel
is
gekomen.
Daarbij
moet
hij
ingaan
op
de
controleaanpak
die
hij
gekozen
heeft
en
aangeven
tegen
welke
bijzondere
punten
hij
is
aangelopen,
daarbij
moet
hij
ook
melden
wat
de
uitkomsten
van
de
discussie
met
de
leiding
van
de
organisaties
was.
Daarnaast
moet
iedere
bestuurder
een
gedragsassessment
maken,
waardoor
de
accountant
een
beter
inzicht
heeft
in
de
gedragsrisicofactoren.
De
accountant
moet
in
zijn
dossier
vastleggen
op
welke
wijze
hij
deze
gedragsrisicofactoren
heeft
‘getackeld’
Om
17.30
uur
stapt
Klaas
in
zijn
auto.
Hij
is
niet
meer
op
tijd
voor
het
eten.
Maar
hij
weet
dat
zijn
vrouw
zijn
eten
in
de
magnetron
zet
en
als
hij
nog
maar
vijf
minuten
van
huis
verwijderd
is
zal
Waze
een
seintje
geven
aan
de
magnetron
om
de
maaltijd
op
te
warmen.
Als
Klaas
uitstapt
ziet
hij
een
Whatsapp
van
de
accountmanager
van
de
bank.
Kunnen
we
vanavond
nog
even
contact
hebben?
Klaas
reageert
met
een
“Is
goed,
wordt
wel
na
21.30
uur”.
Na
het
eten,
doet
Klaas
een
dutje
op
de
bank.
Waarna
hij
gaat
squashen
met
een
vriend.
‘Blijf
je
nog
even
hangen?’
‘Nee
om
21.30
uur
heb
ik
nog
een
Skype,
volgende
keer
drink
ik
er
weer
eentje
met
je
mee.’
Iets
na
21.30
uur
meldt
de
accountmanager
zich
via
Skype.
‘Gelukkig
nieuwjaar’
‘Jij
ook,
waarmee
kan
ik
je
helpen’
‘Het
gaat
over
Jansen
Transport,
we
kregen
een
signaal
dat
de
kasstroom
achterblijft,
weet
jij
wat
er
aan
de
hand
is?’
13. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
13
Klaas
opent
zijn
Klantenapp
en
ziet
dat
Jansen
Transport
tot
de
klanten
in
de
rode
staafdiagram
hoort.
‘Dat
de
kasstroom
achterblijft
zie
ik
hier
ook.
Ik
heb
nog
deze
week
contact
met
Jansen.
Wat
mij
vooral
opvalt
is
dat
hij
achter
is
met
factureren.’
‘Komt
misschien
door
de
feestdagen?’
‘Ik
zal
het
met
hem
bespreken.’
‘Ja,
het
moet
niet
te
lang
duren,
want
anders
kan
hij
geen
gebruik
meer
maken
van
de
voordelige
rentecondities.’
‘Begrijp
ik
hoe
kan
ik
je
helpen’
‘Kun
jij
een
verklaring
afgeven
over
de
cijfers
per
30
oktober
waarin
je
hebt
vastgesteld
dat
de
debiteuren-‐
en
crediteurenstand
juist
is
weergegeven.’
‘Ik
ga
kijken
wat
ik
voor
je
kan
doen’
‘Voor
wanneer
moet
je
antwoord
hebben?’
‘Begin
volgende
week
is
prima’
‘Plezierige
avond
nog’
‘Hetzelfde’
Klaas
denkt
nog
even
na
over
de
vraag
van
de
accountmanager.
De
nieuwe
regelgeving
maakt
het
mogelijk
om
over
specifieke
posten
in
de
jaarrekening
een
uitspraak
te
doen.
De
samenstelverklaring
is
een
stille
dood
gestorven,
niet
dat
Klaas
daar
ook
maar
een
minuut
van
wakker
heeft
gelegen.
Hij
heeft
de
samenstellingverklaring
altijd
al
een
gedrocht
gevonden,
die
de
laatste
jaren
maatschappelijk
bezien
meer
geld
kostte
dan
opleverde.
Uit
gesprekken
met
banken
bleek
dat
zij
vooral
behoefte
hadden
aan
op
maat
toegesneden
verklaringen
waarbij
de
accountant
vooral
iets
opmerkte
over
de
voorraden,
de
vlottende
activa
en
passiva.
Na
veel
gediscussieer
binnen
de
vaktechnische
commissies
van
de
beroepsgroep
was
het
uiteindelijk
tot
nieuwe
verklaringen
gekomen.
Een
gebruiker
van
de
jaarrekening
kon
de
accountant
vragen
zich
over
een
specifiek
onderdeel
uit
de
financiële
verantwoordingen
uit
te
spreken.
Toen
dat
mogelijk
werd,
nam
het
aantal
verzoeken
om
assurance
te
verlenen
op
specifieke
onderdelen
van
een
financiële
verantwoording
toe.
Klaas
sluit
zijn
werkkamer
af.
De
Ipad
laat
hij
liggen.
Zijn
vrouw
vindt
het
niet
zo
gezellig
als
hij
daar
continue
op
zit
te
kijken.
‘Een
wijntje’
vraagt
zijn
vrouw.
‘Is
goed,
hoe
was
14. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
14
jouw
dag?’
‘Prima
en
de
jouwe’
zo
keuvelen
ze
nog
wat
door.
Zoals
te
doen
gebruikelijk
doet
Klaas
het
licht
uit.
2
januari
2017
is
al
weer
voorbij.
Als
hij
in
bed
licht
overdenk
hij
nog
even
de
afgelopen
dag
80%
van
de
jaarrekeningen
al
klaar,
meer
dan
voldoende
uitdagingen
voor
het
komende
jaar…,
leuke
klanten…,
enthousiaste
collega’s…,
het
accountantsvak
biedt
voldoende
perspectief…..
wie
had
ook
al
weer
gezegd
dat…
iets
moois….
het
land
van
dromen
wenkte,
Klaas
gaf
zich
er
volledig
aan
over.
15. Dit
fictieve
verhaal
is
op
persoonlijke
titel
geschreven.
Iedere
vergelijking
met
bestaande
personen
berust
op
louter
toeval.
Citeren
en
delen
met
bronvermelding
is
toegestaan.
Copyright
berust
bij
Jan
Wietsma
–
juli
2013
15
Verantwoording
Het
afgelopen
jaar
heb
ik
veel
gesprekken
gehad
over
de
toekomst
van
de
accountancybranche*.
In
een
aantal
gevallen
werd
ik
door
derden
gevraagd
om
deel
te
nemen
aan
ronde
tafel
discussies
of
interviews.
In
andere
gevallen
trok
ik
zelf
de
stoute
schoenen
aan
en
vroeg
aan
willekeurig
aan
mensen
welk
beeld
zij
nu
bij
een
accountant
hebben.
Zodoende
heb
ik
gesprekken
gehad
met
collega’s,
studenten,
docenten,
professoren,
ondernemers,
directeuren,
gedragsdeskundigen,
toezichthouders,
bankiers,
ambtenaren,
politici,
artsen,
verpleegkundigen,
verzekeraars,
vrijwilligers,
uitgevers,
journalisten
en
redacteuren,
familie
en
consumenten.
Daarnaast
heb
ik
zelf
meegedaan
aan
een
aantal
discussies
op
internet
over
de
rol
van
de
accountant
en
heb
ik
me
actief
bemoeid
met
de
#tuacc
werkgroep
rondom
‘Leiderschap,
gedrag
en
ethiek’.
Deze
gesprekken
hebben
mij
geïnspireerd
om
het
verhaal
‘Een
dag
uit
het
leven
van
Klaas
Ruiter,
echtgenoot,
vader
en
accountant’
te
schrijven.
Een
fictief
verhaal.
Als
iemand
zich
er
in
herkent
dan
mag
dat,
maar
de
kans
dat
ik
hem
of
haar
voor
ogen
had
is
nagenoeg
nihil.
Met
de
verhaalvorm
doe
ik
een
beroep
op
de
verbeeldingskracht
van
de
lezer.
Volgens
mij
is
het
gebrek
aan
verbeeldingskracht
een
van
de
redenen
dat
discussies
zich
zo
beperken
tot
het
hier
en
nu.
We
willen
het
allemaal
zo
graag
zeker
weten
voordat
we
een
stap
voorwaarts
zetten.
Door
je
verbeeldingskracht
in
te
zetten
leer
je
los
te
laten
en
ontdek
je
dat
er
meer
dan
voldoende
mogelijkheden
zijn
om
nieuwe
werkelijkheden
te
realiseren.
Dit
verhaal
is
maar
een
verhaal.
Wellicht
ziet
jouw
verhaal
er
wel
heel
anders
uit.
Dan
daag
ik
je
uit
om
dit
te
delen.
Volgens
mij
heeft
de
accountant
voldoende
te
vertellen
in
de
nieuwe
economische
realiteit
mits
hij
de
bereidheid
toont
om
los
te
komen
van
zijn
wereldbeeld.
Dit
verhaal
wil
daartoe
een
aanzet
niet
meer
en
niet
minder.
Vanzelfsprekend
ga
ik
door
met
het
voeren
van
gesprekken
en
het
deelnemen
aan
en
het
organiseren
van
de
dialoog.
Wilt
u
reageren?
Stuur
dan
een
e-‐mail
naar:
j.wietsma@fullfinance.nl
Ik
dank
u
voor
de
tijd
die
u
hebt
genomen
om
kennis
te
nemen
van
dit
verhaal,
voel
u
vrij
om
het
met
iedereen
te
delen.
Jan
Wietsma