SlideShare a Scribd company logo
1 of 28
Download to read offline
U gaat binnen uw organisatie aan de slag met carpool of vanpool. Uw medewerkers
reizen dan samen met anderen in één auto naar het werk, waardoor er minder auto´s op
uw parkeerterrein (en op de weg) zijn. Dit doen ze in hun eigen auto (carpool) óf in een
voertuig dat u beschikbaar stelt (vanpool). In deze Slimmer-op-wegwijzer leest u hoe u
uw medewerkers kunt stimuleren om samen te reizen.
De VNM Slimmer-op-wegwijzer
Aanpak
samen reizen
- 2 -
De voordelen
Het stimuleren van carpool en vanpool kan zowel u als uw medewerkers veel
voordelen opleveren.
Voor u:
-•	Past in duurzaam beleid (minder autokilometers, dus beter voor het milieu)
-•	Minder parkeerproblemen
-•	Aantrekkelijk werkgeverschap (meer keuzevrijheid)
Voor uw medewerkers:
-•	Kostenbesparing (minder afschrijving aan eigen auto, brandstofkosten delen)
-•	Meerijders kunnen onderweg iets anders doen (werken, overleggen met collega)
- 3 -
Checklist voor samen reizen
Organisatie
	 Bepaal uw visie op mobiliteit (1.1)
	 Maak één persoon verantwoordelijk (1.2)
	 Stel een actieplan, communicatieplan en planning op (1.3)
	 Maak een keuze voor carpool of vanpool (of beide) (2)
Vanpool
	 Bied alternatieven voor zakelijke ritten (3.1)
	 Neem contact op met vanpoolaanbieder (3.2)
	 Stel vanpoolteam(s) samen (3.3)
	 Reserveer parkeerplaats(en) voor de vanpool (3.4)
	 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast (3.5)
Carpool
	 Bied alternatieven voor zakelijke ritten (4.1)
	 Reserveer parkeerplaatsen voor carpoolers (4.2)
	 Organiseer thuiskomgarantie (4.3)
	 Zorg dat mogelijke carpoolers met elkaar gematcht kunnen worden (4.4)
	 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast (4.5)
Interne communicatie
Zet een campagne op en zorg voor structurele communicatie. Besteed aandacht aan:
	 Doel en doelgroep (5.1 en 5.2)
	 Rol en draagvlak management (5.3)
	 Manager PO (5.4)
	 Medewerkers die al carpoolen/vanpoolen (5.5)
	 Nieuwe medewerkers (5.6)
	 Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen (5.7)
	 Campagnemateriaal (5.8)
- 4 -
Organisatie
1.1	 Bepaal uw visie op mobiliteit
Waarom gaat u als werkgever aan de slag met het stimuleren van samen reizen?
De ervaring leert dat werkgevers met een heldere visie vaak de beste resultaten behalen.
Een heldere visie helpt u bij het maken van de juiste en consistente keuzes, het creëren
van draagvlak en bij uw interne communicatie. Werkgevers met een visie die ook nog
eens breed verankerd is in de organisatie, scoren nog beter.
Goed werkgeverschap kan zo’n visie zijn. Deze werkgevers hebben veel oog hebben voor
de werksfeer, de gezondheid en de ontwikkeling van de medewerkers. Verbreding hiervan
naar de mobiliteit van uw medewerkers is dan een kleine stap. Goede regelingen en
voorzieningen vergroten de keuzevrijheid van uw medewerkers en dragen bij aan een
betere balans tussen werk en privé.
Een brede aanpak van de parkeerproblematiek is voor andere werkgevers de belangrijk-
ste stimulans om met carpool of vanpool aan de slag te gaan. Samen reizende auto-
mobilisten verlichten immers de parkeerdruk. Waarschijnlijk gaat u – naast het stimuleren
van samen reizen – nog meer doen om de hoeveelheid auto’s te verminderen, of om de
parkeercapaciteit efficiënter te gebruiken.
Voor andere werkgevers staat duurzaamheid hoog in het vaandel. Zij kopen bewust
duurzaam in en hebben hun processen duurzaam ingericht. U kunt uw visie op duur-
zaamheid uitstekend vertalen naar het reisgedrag van uw medewerkers.  
Maar ook andere visies kunnen ten grondslag liggen aan uw mobiliteitsbeleid: denk aan
bereikbaarheid van de organisatie of kostenbesparing. In onze andere Slimmer-op-weg-
wijzers leest u wat u hiervoor nog meer kunt doen.
1.
- 5 -
1.2	 Maak één persoon verantwoordelijk
Het is goed als één persoon verantwoordelijk is voor alles rondom stimulering van
samen reizen. Binnen veel organisaties is dit een facilitair manager, hij of zij is immers
verantwoordelijk voor het parkeerbeleid, eventueel vervangend vervoer etc. Deze
persoon betrekt hierbij andere collega’s die belangrijk zijn voor de voortgang. Denk aan
de manager PO (arbeidsvoorwaarden) en de communicatieadviseur (voor interne
communicatie).
1.3	 Stel een actieplan, communicatieplan en planning op
Maak een actieplan, een communicatieplan en een bijbehorende tijdsplanning. In het
plan neemt u ondermeer de acties en maatregelen op die u in deze Slimmer-op-wegwijzer
vindt. In hoofdstuk 5 vindt u tips en ideeën voor de interne communicatie en ­een
campagne die u kunt gebruiken. Bekijk verder goed voor welke maatregelen besluit­
vorming nodig is en door wie. Een traject met de ondernemingsraad duurt al snel enkele
maanden. Neem in het plan ook op hoe u de stimulering van samen reizen vervolgens
gaat ‘borgen’ in de organisatie.
Gaat u ook met andere mobiliteitsoplossingen aan de slag? Leg dan de verschillende
actieplannen naast elkaar en stem ze op elkaar af. Zeker op het gebied van interne
communicatie is dit erg belangrijk. De verschillende acties kunnen elkaar dan immers
versterken.
- 6 -
Carpool of vanpool?
Kiest u voor vanpool, voor carpool of voor beide?
Bij vanpool rijden maximaal zes tot negen medewerkers samen van en naar kantoor in
een door u beschikbaar gesteld voertuig. Een van deze medewerkers is vrijwillig
­chauffeur. U sluit een leasecontract af met de vanpool-aanbieder die voor u het voertuig,
administratie, rijschema’s etc. regelt.
Vanpool is vooral geschikt voor organisaties met vaste werktijden. Werkt u met ploegen-
diensten, dan is vanpool alleen haalbaar als u vaste teams heeft. U hebt er als werk­gever
meer werk aan dan met carpool. Daar staat tegenover dat het effect ervan groter is
(als u een team van negen personen kunt samenstellen, scheelt dit acht auto’s op de
weg en op uw parkeerplaats). Vanpool is voor medewerkers minder vrijblijvend; daardoor
is het een meer structurele maatregel.
Carpool is geschikt voor vrijwel alle organisaties. Er zijn immers altijd collega’s die bij
elkaar in de buurt of aan elkaars reisroute wonen. Voor het stimuleren van carpool is
relatief weinig inspanning van u als werkgever nodig.
2.
- 7 -
3. Vanpool
Voor vanpool onderneemt u de volgende stappen:
3.1	 Bied alternatieven voor zakelijke ritten
Maken uw medewerkers geregeld zakelijke ritten? Bied hen dan alternatieven aan.
Veel medewerkers komen immers met de eigen auto naar het werk omdat zij deze ook
voor werkafspraken nodig hebben. Als werkgever kunt u ervoor zorgen dat zij hiervoor
eenvoudig met het openbaar vervoer kunnen reizen, of dat er alternatieven beschikbaar
zijn zoals (elektrische) fietsen, scooters en/of auto’s. In onze Slimmer-op-wegwijzer
flexibel reizen leest u hierover meer.
3.2	 Neem contact op met vanpool-aanbieder
Vanpool kunt u laten verzorgen door Vipre. Dit is momenteel het enige bedrijf in
Nederland dat vanpool als ‘kant-en-klaar-product’ aanbiedt in de regio Utrecht. Voor de
vanpool wordt meestal een OV-status aangevraagd, en dat kan alleen door een erkend
bedrijf zoals Vipre. De OV-status heeft vooral financiële voordelen; dit kan oplopen tot
€ 600 per maand. Ondanks de OV-status blijft het vervoer exclusief voor uw eigen
medewerkers. De aanbieder adviseert en begeleidt u verder bij het traject. Wij leggen
graag het eerste contact voor u.
De vanpool-overeenkomst die u sluit, is vergelijkbaar met een leasecontract voor een
personenauto. U betaalt een vast bedrag per maand, dit is inclusief:
-•	Voertuig
-•	Brandstofvoorschot
-•	Onderhoud
-•	Aanvraag OV-status
-•	Aanvraag om over vluchtstrook/busbaan te rijden (dit kan echter niet altijd)
-•	Eventuele cursus voor de chauffeur om over de vluchtstrook te rijden (dagdeel)
-•	Administratie
-•	Eventueel verrekening met andere werkgevers (heeft u zelf te weinig mensen voor
de vanpool, dan kunt u samenwerken met andere werkgevers)
- 8 -
-•	Regelwerk Belastingdienst (teruggave BPM en vrijstelling Houderschapsbelasting)
-•	Rijschema’s
-•	Thuiskomgarantie (zie ook 4.3)
Neemt uw organisatie de Utrecht Bereikbaar pas af, dan krijgt u 50% korting op
vanpool. Zie ook www.utrechtbereikbaar.nl. 

3.3	 Stel een vanpoolteam samen
Op basis van de adressen van de medewerkers kunt u (samen met de aanbieder) de
mogelijkheden voor vanpool onderzoeken en gesprekken aangaan met de betreffende
collega’s. Vanpool is interessant voor collega’s met vaste werktijden, voor wie fiets of
openbaar vervoer geen goed alternatief is. Vanpoolende collega’s wonen bij elkaar in
de buurt of aan dezelfde route. Vipre kan u hierover adviseren en u hierbij helpen.
U kunt daarnaast uw communicatiemiddelen (personeelsblad, intranet, werkoverleggen)
inzetten om mensen te ‘werven’.
- 9 -
3.4	 Reserveer een parkeerplaats voor de vanpool
Voor collega’s is vanpoolen extra aantrekkelijk als zij een gereserveerde parkeerplaats
hebben. Uiteraard ligt deze gereserveerde plaats op een goede plek, bijvoorbeeld direct
naast de ingang.
Een bord voor deze parkeerplaats kunt u tegen kostprijs bij VNM bestellen. Houd voor
een bord met bevestigingspaal rekening met een bedrag van ongeveer € 250. De lever­­­tijd
is twee weken. Een gereserveerde parkeerplaats zorgt tevens voor zichtbaarheid en
vergroot daardoor de bekendheid bij de medewerkers (zie ook hoofdstuk 5 over interne
communicatie).
3.5	 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast
Bij vanpool spreken we van vervoer vanwege de werkgever. U verzorgt de vanpool,
daarom mag u geen onbelaste reiskostenvergoeding geven aan de vanpoolers. Dat is
ook niet nodig, want zij maken geen kosten. Veel werkgevers kiezen er wel voor om een
vergoeding aan de chauffeur te geven voor de extra tijd die hij kwijt is voor het omrij-
den en tanken. Let op: dit is geen onbelaste vergoeding.
Leg de afspraken over reiskostenvergoeding vast. De aanbieder kan u hierbij helpen.
Waarschijnlijk hoeft u uw arbeidsvoorwaarden niet aan te passen. Gaat u toch aanpas-
singen doen, houdt dan rekening met het besluitvormingstraject en eventuele inspraak
door de ondernemingsraad.
- 10 -
Carpool
Wilt u carpoolen stimuleren, regel dan de volgende zaken:
4.1	 Bied alternatieven voor zakelijke ritten
Maken uw medewerkers geregeld zakelijke ritten? Bied hen dan alternatieven aan.
Veel medewerkers komen immers met de eigen auto naar het werk omdat zij deze ook
voor werkafspraken nodig hebben. Als werkgever kunt u ervoor zorgen dat zij hiervoor
eenvoudig met het openbaar vervoer kunnen reizen, of dat er alternatieven beschikbaar
zijn zoals (elektrische) fietsen, scooters en/of auto’s. In onze Slimmer-op-wegwijzer
flexibel reizen leest u hierover meer.
4.2	 Reserveer parkeerplaatsen voor carpoolers
Voor automobilisten is carpoolen extra aantrekkelijk als zij een gereserveerde parkeer-
plaats hebben. Uiteraard ligt deze gereserveerde plaats op een goede plek, bijvoorbeeld
direct naast de ingang.
4.
- 11 -
Een bord voor deze parkeerplaats kunt u tegen kostprijs bij VNM bestellen. Houd voor
een bord met bevestigingspaal rekening met een bedrag van ongeveer € 250. De levertijd
is twee weken. Een gereserveerde parkeerplaats zorgt tevens voor zichtbaarheid en
vergroot daardoor de bekendheid bij de medewerkers (zie ook hoofdstuk 5 over interne
communicatie).
4.3	 Organiseer thuiskomgarantie
Het kan wel eens gebeuren dat de chauffeur door onvoorziene omstandigheden niet
terug kan rijden, of dat een passagier eerder naar huis moet. Het is belangrijk dat de
carpoolers weten dat er alternatieven beschikbaar zijn. Uw secretariaat (of afdeling
Personeelszaken) kan op die momenten zorgen voor:
-•	Een persoonlijk reisadvies (op basis van www.9292ov.nl)
-•	Een strippenkaart of OV-chipcard
-•	Inzet van een eventuele dienstauto
-•	Mogelijkheid om reiskosten te declareren
-•	Oproep op intranet voor een lift
-•	Vervoer per taxi
In de praktijk blijkt dat medewerkers nauwelijks gebruik maken van de thuiskom­garantie.
Toch is het belangrijk om deze garantie te bieden; het gevoel van zekerheid blijkt voor
carpoolers belangrijk te zijn.
4.4	 Zorg dat mogelijke carpoolers gematcht kunnen worden
Het meest effectief is om als werkgever zelf mogelijke carpoolers met elkaar te matchen.
Dit kunt u doen op basis van de postcodes van uw medewerkers. U onderzoekt mogelijke
matches en spreekt medewerkers hierop persoonlijk aan. Dit kan uiteraard ook door een
afdelingshoofd of iemand van Personeelszaken gebeuren. Het is goed om dit met enige
regelmatig te herhalen. Een interne carpoolcampagne versterkt het effect. Zie hoofdstuk 5.
Een andere mogelijkheid is een abonnement op de carpoolwebsite www.automaatje.nu.
U betaalt hiervoor € 250 per jaar; uw medewerkers kunnen zich kosteloos registreren en
met collega’s (en desgewenst anderen) worden gematcht. U krijgt op de website een
eigen pagina, met uw logo en een korte eigen tekst. Hierdoor is de drempel voor uw
medewerkers om zich te registreren erg laag. Als werkgever krijgt u een inlogcode
waarmee u kunt bekijken welke collega’s zich hebben geregistreerd. VNM regelt dit voor
u; dit duurt ongeveer een week.
- 12 -
4.5	 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast
Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast. U mag zowel de chauffeur als alle
passagiers een onbelaste vergoeding van maximaal € 0,19 per kilometer geven.
Carpoolen is hierdoor financieel aantrekkelijk voor uw medewerkers. Het staat de
carpoolende collega’s uiteraard vrij om onderling kosten te verrekenen.
Waarschijnlijk hoeft u uw arbeidsvoorwaarden niet aan te passen. Gaat u toch aan­
passingen doen, houdt dan rekening met het besluitvormingstraject en eventuele
inspraak door de OR.
- 13 -
Gedragsbeïnvloeding; wat komt er bij kijken?
Gedrag is grotendeels automatisch
Een belangrijk deel van ons gedrag is min of meer automatisch. Deskundigen denken dat dit
voor meer dan 95% van ons gedrag het geval is. Het menselijk brein kan het ook helemaal
niet aan om steeds weer over iedere handeling na te denken en voor- en nadelen tegen
elkaar af te wegen. Ook het reisgedrag van de meeste van uw medewerkers is geautomati-
seerd, men denkt er niet meer over na. Gepland en beredeneerd gedrag is vooral te beïn-
vloeden met argumenten. Bij geautomatiseerd gedrag werkt dit echter amper; u zult vooral
subtiele beïnvloedingstechnieken moeten inzetten.
Gedrag is grotendeels irrationeel
En om er nog een schepje bovenop te doen: de mens blijkt helemaal niet zo rationeel te zijn.
We weten dat er collega’s in de buurt wonen, toch gaan we in ons eentje met de auto in de
file staan. Mensen maken veelal keuzes op basis van sentimenten. Vraagt u uw medewerkers
naar de redenen waarom ze bepaald (reis)gedrag vertonen, houd er dan rekening mee dat
de uitkomsten niet altijd betrouwbaar zijn. Het is immers vaak geen weloverwogen gedrag.
Bovendien hebben we de neiging achteraf ons gedrag ‘goed te praten’ .
Gedrag is ‘besmettelijk’
We hebben de neiging ons gedrag aan te passen aan het gedrag van ‘de massa’. Dit gebeurt
vrijwel onbewust. Gedrag blijkt steeds weer besmettelijk. Dit is een belangrijk principe om
rekening mee te houden. Sociale druk en de sociale norm spelen een grote rol bij het
veranderen van gedrag.
Ons brein is selectief
Het is u vast wel eens opgevallen. Bent u aan het verbouwen, dan ziet u plots overal
advertenties en folders van de bouwmarkt. Ons brein registreert heel selectief. En dat moet
ook wel, want de hedendaagse mens wordt bestookt met informatie. We hebben de neiging
vooral informatie op te nemen die we verwachten én die onze eigen patronen en overtuigin-
gen bevestigt.
Dit geldt ook voor uw medewerkers. Veel communicatieboodschappen die u als werkgever
over hen ‘uitstort’ worden niet (of beperkt) opgevangen. Én ze worden door uw medewer-
kers ‘ingekleurd’, zodat ze ze kloppend krijgen met hun verwachtingen of patronen.
Wilt u meer weten over de achtergronden van gedragsbeïnvloeding? Kom dan naar een van
de VNM-themalunches over dit onderwerp. Er zijn ook adviesbureaus die u kunnen helpen,
zie hoofdstuk 6.
- 14 -
Interne communicatie
Interne communicatie is belangrijk voor het succes:
tips en trucs!
U wilt het gedrag van uw medewerkers beïnvloeden. Dit kan een lastig proces zijn.
Vanpool is bij de meeste mensen onbekend, carpool heeft bij velen een wat stoffig
imago. Interne communicatie is dan ook een kritische succesfactor.
Schakel uw afdeling Communicatie in en stel een goed communicatieplan op. Steek voor
vanpool uw energie in 1-op-1-communicatie om een team samen te stellen. Eventueel
zet u ter ondersteuning een aantal interne communicatiemiddelen in. De ideeën op de
volgende pagina’s zijn ook voor vanpool goed bruikbaar.
Voor carpool kan een (korte) campagne een flinke impuls geven. Beperk u echter niet
tot een eenmalige campagne, zorg ook voor een structurele aanpak. In dit hoofdstuk
vindt u vooral veel tips en ideeën voor de interne communicatie rondom carpool én een
uitgewerkte voorbeeldcampagne. De basis voor uw communicatieplan heeft u dus al
voor u liggen.
5.
“Een (korte) campagne geeft een flinke impuls.
Kies voor een brede aanpak: besteed aandacht
aan alle doelgroepen. Maak een keuze uit de
communicatiemiddelen en - activiteiten die we
hier beschrijven. U kunt vrij gebruik maken van
onze campagne ‘Als een vorst naar je werk’.
Uw eigen (al samen reizende) medewerkers
staan hierin centraal staan, waardoor het heel
herkenbaar wordt.”
Els Jellema • communicatieadviseur, VNM
- 15 -
5.1	 Dit wilt u bereiken
Uw communicatiedoelstellingen zijn bijvoorbeeld:
-•	Medewerkers weten dat het interessant (financieel, gezellig, ontspannen) is om samen
te reizen met collega’s
-•	Medewerkerswetendatzijgebruikkunnenmakenvanvervoermiddelenvoorzakelijkeritten
-•	Medewerkers weten hoe ze met collega’s kunnen worden gematcht
-•	Medewerkers hebben een positief gevoel bij carpool en vanpool
5.2	 Met deze groepen communiceert u
U richt zich vooral op de medewerkers die in hun eentje met de auto naar het werk
komen (en wat verder weg van het werk wonen en ervoor hebben gekozen om niet met
het OV te reizen of te telewerken). Vergeet echter niet om ook een aantal andere
groepen aan te spreken:
-•	Management							
-•	Manager PO							
-•	Medewerkers die al carpoolen en vanpoolen
-•	Nieuwe medewerkers 				
-•	Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen			
5.3 Management
Waarom?
Steek veel energie in het management van uw organisatie. De (afdelings/team) mana-
gers spelen altijd een bepalende rol bij veranderingen. De managers moeten het beleid
positief kunnen uitdragen en inspelen op vragen of bezwaren.
Boodschap
Besteed aandacht aan de achtergronden van het beleid; waarom is dit belangrijk?
(bijvoorbeeld terugdringen parkeerproblemen of goed werkgeverschap). Benoem con-
creet wat u van de managers verwacht. Dit is bijvoorbeeld het enthousiasmeren en actief
benaderen van medewerkers.
Hoe?
-•	Toelichting in managementoverleg
-•	Persoonlijke gesprekken met managers (= meest effectief)
-•	Bespreek het onderwerp ook na de introductie minimaal één keer per jaar
- 16 -
5.4 Manager PO
Waarom?
De afdeling PO heeft veel contact met (nieuwe) medewerkers over arbeidsvoorwaar-
den, zoals reiskosten en voorzieningen voor woon-werkverkeer en zakelijke ritten.
Boodschap
Besteed aandacht aan de achtergronden van het beleid; waarom is dit belangrijk?
(bijvoorbeeld terugdringen parkeerproblemen of goed werkgeverschap). Geef informatie
over de regelingen en mogelijkheden (voor zover niet bij PO bekend). Benoem concreet
wat u van de afdeling verwacht. Dit is bijvoorbeeld het informeren en enthousiasmeren
van (nieuwe) medewerkers.
Hoe?
-•	1-op-1-gesprek(ken) met de manager
5.5 Medewerkers die al samen reizen met collega’s
Waarom?
Deze collega’s beïnvloeden (bewust en onbewust) de groep ‘mogelijke nieuwe car-
poolers’. Het zijn de mensen die het reisgedrag laten zien dat uw organisatie graag wil.
U las al dat gedrag ‘besmettelijk’ is. U kunt gebruik maken van dit mechanisme, door
de carpoolers heel zichtbaar te maken.
Boodschap
Laat hen merken dat het samen reizen bijdraagt aan de visie van de organisatie, en dat
de organisatie dus blij is met hun reisgewoonten. Vraag hen op te treden als ambassa-
deur. Benader hen voor een rol in de carpoolcampagne, een interview in het personeels-
blad, een column etc.
Hoe?
-•	1-op-1-gesprekken met de betreffende medewerker
-•	Artikelen intranet, personeelsmagazine
-•	Zie ook 5.7
- 17 -
5.6 Nieuwe medewerkers
Waarom?
Deze mensen hebben nog geen ‘gewoontegedrag’ ontwikkeld. Ze zijn eenvoudiger te
beïnvloeden met goede argumenten.
Boodschap
Laat zien welke visie de organisatie heeft (zoals duurzaamheid) en hoe de nieuwe
medewerker hieraan kan bijdragen. Communiceer de sociale norm (.. % van onze
medewerkers reist al bewust, bijvoorbeeld met het OV, fiets of carpool). Geef heel helder
de mogelijkheden aan.
Hoe?
-•	1-op-1-gesprekken met de nieuwe medewerkers
-•	Arbeidsmarktcommunicatie (zoals personeelsadvertenties)
-•	Introductiegesprek/programma
-•	Informatiepakket voor nieuwe medewerkers, met duidelijk overzicht van alle regelin-
gen voor woon-werkverkeer
-•	Persoonlijk reisadvies
-•	Als OV of fiets geen serieus alternatief zijn: match een nieuwe medewerker direct met
een andere autorijdende collega, zodat ze kunnen carpoolen
5.7 Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen
Waarom?
Dit is de groep waar het uiteindelijk om draait; van deze mensen wilt u het reisgedrag
beïnvloeden.
Boodschap
Communiceer de (onderbelichte) positieve punten van samen reizen:
-•	In de auto vergaderen/overleggen/brainstormen/sparren met collega’s (de tijd in de
file/auto zinvol besteden)
-•	Een dutje doen na een drukke werkdag
-•	Eigen auto blijft geregeld thuis/partner kan deze gebruiken (geen tweede auto nodig)
-•	Benzinekosten delen, dus kostenbesparing
- 18 -
Maak het gewenst gedrag zichtbaar (voorbeeldgedrag) of communiceer de ´sociale norm´
(“wist je dat al ..% van je collega’s geregeld bewust reist, bijvoorbeeld met het OV, fiets
of carpool?”). Gedrag is immers besmettelijk.
Neem in de boodschap ook mee: de alternatieven voor zakelijke ritten (zoals poolauto’s,
bedrijfsfietsen, teleconferencing). Medewerkers hoeven/mogen niet met de eigen auto
naar een zakelijke afspraak, dus kunnen gerust met een collega samen reizen naar het
werk.
Hoe?
Maak gebruik van uw ambassadeurs, laat ook hen de boodschap vertellen en het
voorbeeld geven. Besteed ook aandacht aan de persoonlijke (1-op-1) communicatie. Dit
kost tijd, maar is over het algemeen wel het meest effectief. Zorg voor structurele
aandacht voor het onderwerp.
-•	‘Koppel’ collega’s en ga een persoonlijk gesprek met hen aan.
-•	Interviews met carpoolende collega’s in personeelsmagazine, op intranet etc. Het delen
van succesverhalen, met de praktijk als de bron.
-•	Posters (zie 5.8) zichtbaar ophangen in het gebouw, bedrijfsrestaurant en parkeergarage.
- 19 -
-•	www.automaatje.nu goed zichtbaar aanbieden via intranet.
-•	Column van collega over zijn bijzondere carpoolervaringen.
-•	Gebruik de campagneposters (5.8) ook in het personeelsblad en het intranet.
-•	Mobiliteitsmarkt binnen uw bedrijf, bijvoorbeeld in het kader van de Filevrijedag, de
Week van de Vooruitgang of Dag van de Duurzaamheid. Dit kan heel goed in combi-
natie met andere thema’s, zoals fietsstimulering.
-•	Managers en PO-ers kunnen het onderwerp bespreken in werkoverleggen, in 1-op-1-
gesprekken en functioneringsgesprekken. Vraag niet alleen hoe en hoe vaak mensen
reizen maar ook wat men verwacht en haalbaar vindt. Zelf met ideeën komen schept
draagvlak en brengt discussie op gang.
-•	Goede informatie in (online) personeelshandboek.
-•	Speciale mailing of nieuwsbrief die met regelmaat verschijnt. De campagneposters
kunt u hiervoor als basis gebruiken.
-•	Benader de lokale/regionale pers over uw beleid en de (eerste) resultaten.
Persaandacht kan uw interne boodschap versterken.
5.8	 Voorbeeld campagnemateriaal
Samen met grafisch bureau MetDick hebben we voor u de campagne ‘Als een vorst
naar je werk’ ontwikkeld. Deze is zowel in te zetten om carpool als vanpool binnen uw
organisatie te stimuleren. U kunt de campagne kosteloos gebruiken binnen uw organi-
satie. Op www.vnm.nu/samenreizen kunt u de bestanden downloaden.
Een auto met chauffeur, dat wil iedereen wel. Dat is het basisidee van de campagne.
Geef medewerkers die al samen reizen, een rol in de campagne. Op de volgende pagina’s
vindt u voorbeelden hoe u dat kunt doen. U kunt er posters van maken, maar natuurlijk
ook andere communicatiemiddelen zoals een webpagina, flyer of placemat.
U bent vrij om het materiaal naar wens aan te passen. Dit kunt u door uw eigen vorm-
gever laten doen, maar u kunt ook MetDick een offerte vragen.
- 20 -
“We maken vaak onderling grapjes over onze ‘stretched limousine’. Maar eerlijk is eerlijk, we rijden in een behoorlijk luxe
wagen. Samen met vijf collega’s vorm ik het eerste vanpool-team van het bedrijf. We hebben een auto ter beschikking
gekregen en daarmee rijden we nu dagelijks samen naar kantoor. Ik haal ’s ochtends eerst Jeffrey en Michael op bij mij in
de buurt, in onderweg halen we dan Kim en Derick op. Het mooiste van die vanpool is dat we er mee over de vluchtstrook
mogen rijden, langs de file, en dat levert flinke tijdwinst op.”
Stretched limo
Als een vorst
naar je werk
Stefan den Dolder • marketing
- 21 -
Als een vorst
naar je werk
“Collega Maarten van Personeelszaken heeft dan wel geen smoking,maar gedraagt zich wel als een echte chauffeur.Het voelt
zó luxe dat hij mij ’s ochtends van huis oppikt, en ‘s middags weer afzet.We wonen helemaal niet bij elkaar in de buurt, maar
Maarten bleek iedere ochtend bij mij door de straat te komen. Ik moest er wel aan wennen hoor, dat carpoolen. Ik wil graag
onafhankelijk zijn. Maar het bevalt gewoon heel erg goed. En weet je wat ook leuk is? Ik stap nu veel sneller naar Personeels-
zaken als ik wat nodig heb én ik heb Maarten kunnen overhalen om in de redactie van het personeelsblad te komen.”
Geen smoking, wel chauffeur
Jorien van Anraad • communicatie
- 22 -
“Nee, dit is niet mijn auto op de foto. Ik heb een Audi A3, echt een geweldige auto. Dat vindt Ko van Automatisering
inmiddels ook; twee keer per week rijdt hij mee in mijn ‘limo’. Het begon toen hij een keer autopech had en ik hem thuis
heb afgezet. Gek eigenlijk; pas toen realiseerden we ons dat we vlak bij elkaar wonen en net zo goed samen kunnen
reizen. We delen de kosten als we carpoolen, dat scheelt behoorlijk. En het wordt nog interessanter: Danny en Niek van
Sales willen nu ook met ons gaan meerijden. Nu hier bij de zaak poolauto’s zijn neergezet voor zakelijke ritten, hoeven
zij niet meer met hun eigen auto’s te komen. Nog meer voetbal-liefhebbers in mijn auto!”
Met z’n vieren in de auto
Jamilo Martinez • directie
Vorstelijk
naar je werk
Vorstelijk
- 23 -
“Ik begin vaak pas rond half tien, zodat ik na de spits kan reizen. Maar meestal is er dan geen parkeerplek meer te vinden,
alles staat helemaal vol. Toen hoorde ik dat carpoolers een gereserveerde parkeerplaats konden krijgen, direct naast de
ingang. Kijk, dat leek mij wel wat. Ik wist dat Joost van de boekhouding bij mij in de buurt woont en heb de stoute schoenen
aangetrokken en hem gevraagd om te carpoolen. Dat wilde hij wel. We hebben daarna Nico van de technische dienst
gevraagd om ook met ons mee te rijden. Carpoolen lukt meestal drie keer per week. Om de beurt rijden we.”
Gereserveerde parkeerplaats
Bouchra Aissati • receptie
Als een vorst
naar je werk
Als een vorst
- 24 -
Wie kan u
verder helpen?
Heeft u nog specifieke vragen over carpool? Zoekt u
hierbij professionele begeleiding? Neem dan contact
op VNM: 030 – 215 5080 of info@vnm.nu
Op www.slimreizen.nl staan veel praktijkvoorbeelden. Werkgevers delen hun kennis en
ervaringen, ondermeer op het gebied van carpool en vanpool.
MetDick
Grafisch vormgever/webbouwer (campagnemateriaal)
Dick Verschuur	 0174 - 883 707
info@metdick.nl	 www.metdick.nl
MuConsult
Hier kunt u o.a. terecht voor ondersteuning op het gebied van gedragsbeïnvloeding
Neeske Abrahamse 	 033 - 465 5054
n.abrahamse@muconsult.nl	 www.muconsult.nl
Vipre

Aanbieder van alles rondom vanpool
Winston Sukawati	 010 - 283 9567

infonl@vipre.com	 www.vipre.nl
6.
- 25 -
VNM
Carpoolwebsite Automaatje
Sandra de Geeter	 030 - 215 5086
sandra@vnm.nu	 www.vnm.nu en www.automaatje.nu
XTNT
Ondersteuning o.a. op het gebied van gedragsbeïnvloeding
Gerard Tertoolen	 030 - 239 8060
info@xtnt.nl	 www.xtnt.nl
- 26 -
Colofon
Deze Slimmer-op-wegwijzer is een uitgave van VNM
– slimmer op weg. Kopieer, download en verspreid de inhoud
gerust! Uiteraard wel graag met naamsvermelding.
VNM
Herculesplein 201A
Stadion Galgenwaard (ingang Noord)
3584 AA UTRECHT
T 030 - 215 5080
www.vnm.nu/samenreizen
Vormgeving: MetDick, Den Haag; Floris Hollander
Print: Drukkerij Aktief, Den Haag
Februari 2010
254807
Een initiatief van:

More Related Content

Similar to Slimmer op wegwijzer samen reizen

Keuzevrijheid is het sleutelwoord.
Keuzevrijheid is het sleutelwoord.Keuzevrijheid is het sleutelwoord.
Keuzevrijheid is het sleutelwoord.Linda Dijs
 
mobistar sd worx mobiliteit
mobistar sd worx mobiliteitmobistar sd worx mobiliteit
mobistar sd worx mobiliteitKarel Boussu
 
Doorgaan om niet stil te staan
Doorgaan om niet stil te staanDoorgaan om niet stil te staan
Doorgaan om niet stil te staanMichel Oldenburg
 
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)ronaldvanlankveld
 
In Ondernamen
In OndernamenIn Ondernamen
In Ondernamenarbroer
 
Mobility management by Dutch employers
Mobility management by Dutch employersMobility management by Dutch employers
Mobility management by Dutch employersronaldvanlankveld
 
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)Mobiliteitsscan.com
 
Rapport Mobiliteitsonderzoek Leaseautorijders
Rapport Mobiliteitsonderzoek LeaseautorijdersRapport Mobiliteitsonderzoek Leaseautorijders
Rapport Mobiliteitsonderzoek LeaseautorijdersArno van Welzen
 
20191114 Breda serviceformules
20191114 Breda serviceformules20191114 Breda serviceformules
20191114 Breda serviceformulesVNG Realisatie
 
151118_brochure_3luik_LR
151118_brochure_3luik_LR151118_brochure_3luik_LR
151118_brochure_3luik_LRMarco van Dijke
 
Kansen voor logistiek 2015
Kansen voor logistiek 2015Kansen voor logistiek 2015
Kansen voor logistiek 2015Michel Oldenburg
 
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.com
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.comkosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.com
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.comRobert Mares RC MBA
 
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.com
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.comSubsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.com
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.comRobert Mares RC MBA
 
Flexible Benefits geeft u ruimte
Flexible Benefits geeft u ruimteFlexible Benefits geeft u ruimte
Flexible Benefits geeft u ruimteMarcel Zwetsloot
 
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenMobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenMobiliteitsscan.com
 
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenMKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenRobert Mares RC MBA
 

Similar to Slimmer op wegwijzer samen reizen (20)

Keuzevrijheid is het sleutelwoord.
Keuzevrijheid is het sleutelwoord.Keuzevrijheid is het sleutelwoord.
Keuzevrijheid is het sleutelwoord.
 
Mobiliteitsscan.Com
Mobiliteitsscan.ComMobiliteitsscan.Com
Mobiliteitsscan.Com
 
mobistar sd worx mobiliteit
mobistar sd worx mobiliteitmobistar sd worx mobiliteit
mobistar sd worx mobiliteit
 
Doorgaan om niet stil te staan
Doorgaan om niet stil te staanDoorgaan om niet stil te staan
Doorgaan om niet stil te staan
 
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)
Provinciekrant Nbr Art Fleet Mobility Consultancy (2)
 
In Ondernamen
In OndernamenIn Ondernamen
In Ondernamen
 
Mobility management by Dutch employers
Mobility management by Dutch employersMobility management by Dutch employers
Mobility management by Dutch employers
 
Het mobiliteitsbudget
Het mobiliteitsbudgetHet mobiliteitsbudget
Het mobiliteitsbudget
 
Pendelplan
PendelplanPendelplan
Pendelplan
 
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)
Marketing artikel factomagazine 1107 en 1108 (white space conflict)
 
Rapport Mobiliteitsonderzoek Leaseautorijders
Rapport Mobiliteitsonderzoek LeaseautorijdersRapport Mobiliteitsonderzoek Leaseautorijders
Rapport Mobiliteitsonderzoek Leaseautorijders
 
20191114 Breda serviceformules
20191114 Breda serviceformules20191114 Breda serviceformules
20191114 Breda serviceformules
 
151118_brochure_3luik_LR
151118_brochure_3luik_LR151118_brochure_3luik_LR
151118_brochure_3luik_LR
 
Kansen voor logistiek 2015
Kansen voor logistiek 2015Kansen voor logistiek 2015
Kansen voor logistiek 2015
 
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.com
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.comkosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.com
kosten besparen door slimmer te werken en te reizen - mobiliteitsscan.com
 
POSG Brochure
POSG BrochurePOSG Brochure
POSG Brochure
 
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.com
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.comSubsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.com
Subsidie slim werken slim reizen mkb magazine 04 2011 mobiliteitsscan.com
 
Flexible Benefits geeft u ruimte
Flexible Benefits geeft u ruimteFlexible Benefits geeft u ruimte
Flexible Benefits geeft u ruimte
 
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenMobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
Mobiliteitsscan.com MKB demorapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
 
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer ReizenMKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
MKB-Mobiliteitsscan DEMO rapport - Slimmer Werken Slimmer Reizen
 

Slimmer op wegwijzer samen reizen

  • 1. U gaat binnen uw organisatie aan de slag met carpool of vanpool. Uw medewerkers reizen dan samen met anderen in één auto naar het werk, waardoor er minder auto´s op uw parkeerterrein (en op de weg) zijn. Dit doen ze in hun eigen auto (carpool) óf in een voertuig dat u beschikbaar stelt (vanpool). In deze Slimmer-op-wegwijzer leest u hoe u uw medewerkers kunt stimuleren om samen te reizen. De VNM Slimmer-op-wegwijzer Aanpak samen reizen
  • 2. - 2 - De voordelen Het stimuleren van carpool en vanpool kan zowel u als uw medewerkers veel voordelen opleveren. Voor u: -• Past in duurzaam beleid (minder autokilometers, dus beter voor het milieu) -• Minder parkeerproblemen -• Aantrekkelijk werkgeverschap (meer keuzevrijheid) Voor uw medewerkers: -• Kostenbesparing (minder afschrijving aan eigen auto, brandstofkosten delen) -• Meerijders kunnen onderweg iets anders doen (werken, overleggen met collega)
  • 3. - 3 - Checklist voor samen reizen Organisatie  Bepaal uw visie op mobiliteit (1.1) Maak één persoon verantwoordelijk (1.2) Stel een actieplan, communicatieplan en planning op (1.3) Maak een keuze voor carpool of vanpool (of beide) (2) Vanpool Bied alternatieven voor zakelijke ritten (3.1) Neem contact op met vanpoolaanbieder (3.2) Stel vanpoolteam(s) samen (3.3) Reserveer parkeerplaats(en) voor de vanpool (3.4) Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast (3.5) Carpool Bied alternatieven voor zakelijke ritten (4.1) Reserveer parkeerplaatsen voor carpoolers (4.2) Organiseer thuiskomgarantie (4.3) Zorg dat mogelijke carpoolers met elkaar gematcht kunnen worden (4.4) Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast (4.5) Interne communicatie Zet een campagne op en zorg voor structurele communicatie. Besteed aandacht aan: Doel en doelgroep (5.1 en 5.2) Rol en draagvlak management (5.3) Manager PO (5.4) Medewerkers die al carpoolen/vanpoolen (5.5) Nieuwe medewerkers (5.6) Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen (5.7) Campagnemateriaal (5.8)
  • 4. - 4 - Organisatie 1.1 Bepaal uw visie op mobiliteit Waarom gaat u als werkgever aan de slag met het stimuleren van samen reizen? De ervaring leert dat werkgevers met een heldere visie vaak de beste resultaten behalen. Een heldere visie helpt u bij het maken van de juiste en consistente keuzes, het creëren van draagvlak en bij uw interne communicatie. Werkgevers met een visie die ook nog eens breed verankerd is in de organisatie, scoren nog beter. Goed werkgeverschap kan zo’n visie zijn. Deze werkgevers hebben veel oog hebben voor de werksfeer, de gezondheid en de ontwikkeling van de medewerkers. Verbreding hiervan naar de mobiliteit van uw medewerkers is dan een kleine stap. Goede regelingen en voorzieningen vergroten de keuzevrijheid van uw medewerkers en dragen bij aan een betere balans tussen werk en privé. Een brede aanpak van de parkeerproblematiek is voor andere werkgevers de belangrijk- ste stimulans om met carpool of vanpool aan de slag te gaan. Samen reizende auto- mobilisten verlichten immers de parkeerdruk. Waarschijnlijk gaat u – naast het stimuleren van samen reizen – nog meer doen om de hoeveelheid auto’s te verminderen, of om de parkeercapaciteit efficiënter te gebruiken. Voor andere werkgevers staat duurzaamheid hoog in het vaandel. Zij kopen bewust duurzaam in en hebben hun processen duurzaam ingericht. U kunt uw visie op duur- zaamheid uitstekend vertalen naar het reisgedrag van uw medewerkers.   Maar ook andere visies kunnen ten grondslag liggen aan uw mobiliteitsbeleid: denk aan bereikbaarheid van de organisatie of kostenbesparing. In onze andere Slimmer-op-weg- wijzers leest u wat u hiervoor nog meer kunt doen. 1.
  • 5. - 5 - 1.2 Maak één persoon verantwoordelijk Het is goed als één persoon verantwoordelijk is voor alles rondom stimulering van samen reizen. Binnen veel organisaties is dit een facilitair manager, hij of zij is immers verantwoordelijk voor het parkeerbeleid, eventueel vervangend vervoer etc. Deze persoon betrekt hierbij andere collega’s die belangrijk zijn voor de voortgang. Denk aan de manager PO (arbeidsvoorwaarden) en de communicatieadviseur (voor interne communicatie). 1.3 Stel een actieplan, communicatieplan en planning op Maak een actieplan, een communicatieplan en een bijbehorende tijdsplanning. In het plan neemt u ondermeer de acties en maatregelen op die u in deze Slimmer-op-wegwijzer vindt. In hoofdstuk 5 vindt u tips en ideeën voor de interne communicatie en ­een campagne die u kunt gebruiken. Bekijk verder goed voor welke maatregelen besluit­ vorming nodig is en door wie. Een traject met de ondernemingsraad duurt al snel enkele maanden. Neem in het plan ook op hoe u de stimulering van samen reizen vervolgens gaat ‘borgen’ in de organisatie. Gaat u ook met andere mobiliteitsoplossingen aan de slag? Leg dan de verschillende actieplannen naast elkaar en stem ze op elkaar af. Zeker op het gebied van interne communicatie is dit erg belangrijk. De verschillende acties kunnen elkaar dan immers versterken.
  • 6. - 6 - Carpool of vanpool? Kiest u voor vanpool, voor carpool of voor beide? Bij vanpool rijden maximaal zes tot negen medewerkers samen van en naar kantoor in een door u beschikbaar gesteld voertuig. Een van deze medewerkers is vrijwillig ­chauffeur. U sluit een leasecontract af met de vanpool-aanbieder die voor u het voertuig, administratie, rijschema’s etc. regelt. Vanpool is vooral geschikt voor organisaties met vaste werktijden. Werkt u met ploegen- diensten, dan is vanpool alleen haalbaar als u vaste teams heeft. U hebt er als werk­gever meer werk aan dan met carpool. Daar staat tegenover dat het effect ervan groter is (als u een team van negen personen kunt samenstellen, scheelt dit acht auto’s op de weg en op uw parkeerplaats). Vanpool is voor medewerkers minder vrijblijvend; daardoor is het een meer structurele maatregel. Carpool is geschikt voor vrijwel alle organisaties. Er zijn immers altijd collega’s die bij elkaar in de buurt of aan elkaars reisroute wonen. Voor het stimuleren van carpool is relatief weinig inspanning van u als werkgever nodig. 2.
  • 7. - 7 - 3. Vanpool Voor vanpool onderneemt u de volgende stappen: 3.1 Bied alternatieven voor zakelijke ritten Maken uw medewerkers geregeld zakelijke ritten? Bied hen dan alternatieven aan. Veel medewerkers komen immers met de eigen auto naar het werk omdat zij deze ook voor werkafspraken nodig hebben. Als werkgever kunt u ervoor zorgen dat zij hiervoor eenvoudig met het openbaar vervoer kunnen reizen, of dat er alternatieven beschikbaar zijn zoals (elektrische) fietsen, scooters en/of auto’s. In onze Slimmer-op-wegwijzer flexibel reizen leest u hierover meer. 3.2 Neem contact op met vanpool-aanbieder Vanpool kunt u laten verzorgen door Vipre. Dit is momenteel het enige bedrijf in Nederland dat vanpool als ‘kant-en-klaar-product’ aanbiedt in de regio Utrecht. Voor de vanpool wordt meestal een OV-status aangevraagd, en dat kan alleen door een erkend bedrijf zoals Vipre. De OV-status heeft vooral financiële voordelen; dit kan oplopen tot € 600 per maand. Ondanks de OV-status blijft het vervoer exclusief voor uw eigen medewerkers. De aanbieder adviseert en begeleidt u verder bij het traject. Wij leggen graag het eerste contact voor u. De vanpool-overeenkomst die u sluit, is vergelijkbaar met een leasecontract voor een personenauto. U betaalt een vast bedrag per maand, dit is inclusief: -• Voertuig -• Brandstofvoorschot -• Onderhoud -• Aanvraag OV-status -• Aanvraag om over vluchtstrook/busbaan te rijden (dit kan echter niet altijd) -• Eventuele cursus voor de chauffeur om over de vluchtstrook te rijden (dagdeel) -• Administratie -• Eventueel verrekening met andere werkgevers (heeft u zelf te weinig mensen voor de vanpool, dan kunt u samenwerken met andere werkgevers)
  • 8. - 8 - -• Regelwerk Belastingdienst (teruggave BPM en vrijstelling Houderschapsbelasting) -• Rijschema’s -• Thuiskomgarantie (zie ook 4.3) Neemt uw organisatie de Utrecht Bereikbaar pas af, dan krijgt u 50% korting op vanpool. Zie ook www.utrechtbereikbaar.nl. 
 3.3 Stel een vanpoolteam samen Op basis van de adressen van de medewerkers kunt u (samen met de aanbieder) de mogelijkheden voor vanpool onderzoeken en gesprekken aangaan met de betreffende collega’s. Vanpool is interessant voor collega’s met vaste werktijden, voor wie fiets of openbaar vervoer geen goed alternatief is. Vanpoolende collega’s wonen bij elkaar in de buurt of aan dezelfde route. Vipre kan u hierover adviseren en u hierbij helpen. U kunt daarnaast uw communicatiemiddelen (personeelsblad, intranet, werkoverleggen) inzetten om mensen te ‘werven’.
  • 9. - 9 - 3.4 Reserveer een parkeerplaats voor de vanpool Voor collega’s is vanpoolen extra aantrekkelijk als zij een gereserveerde parkeerplaats hebben. Uiteraard ligt deze gereserveerde plaats op een goede plek, bijvoorbeeld direct naast de ingang. Een bord voor deze parkeerplaats kunt u tegen kostprijs bij VNM bestellen. Houd voor een bord met bevestigingspaal rekening met een bedrag van ongeveer € 250. De lever­­­tijd is twee weken. Een gereserveerde parkeerplaats zorgt tevens voor zichtbaarheid en vergroot daardoor de bekendheid bij de medewerkers (zie ook hoofdstuk 5 over interne communicatie). 3.5 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast Bij vanpool spreken we van vervoer vanwege de werkgever. U verzorgt de vanpool, daarom mag u geen onbelaste reiskostenvergoeding geven aan de vanpoolers. Dat is ook niet nodig, want zij maken geen kosten. Veel werkgevers kiezen er wel voor om een vergoeding aan de chauffeur te geven voor de extra tijd die hij kwijt is voor het omrij- den en tanken. Let op: dit is geen onbelaste vergoeding. Leg de afspraken over reiskostenvergoeding vast. De aanbieder kan u hierbij helpen. Waarschijnlijk hoeft u uw arbeidsvoorwaarden niet aan te passen. Gaat u toch aanpas- singen doen, houdt dan rekening met het besluitvormingstraject en eventuele inspraak door de ondernemingsraad.
  • 10. - 10 - Carpool Wilt u carpoolen stimuleren, regel dan de volgende zaken: 4.1 Bied alternatieven voor zakelijke ritten Maken uw medewerkers geregeld zakelijke ritten? Bied hen dan alternatieven aan. Veel medewerkers komen immers met de eigen auto naar het werk omdat zij deze ook voor werkafspraken nodig hebben. Als werkgever kunt u ervoor zorgen dat zij hiervoor eenvoudig met het openbaar vervoer kunnen reizen, of dat er alternatieven beschikbaar zijn zoals (elektrische) fietsen, scooters en/of auto’s. In onze Slimmer-op-wegwijzer flexibel reizen leest u hierover meer. 4.2 Reserveer parkeerplaatsen voor carpoolers Voor automobilisten is carpoolen extra aantrekkelijk als zij een gereserveerde parkeer- plaats hebben. Uiteraard ligt deze gereserveerde plaats op een goede plek, bijvoorbeeld direct naast de ingang. 4.
  • 11. - 11 - Een bord voor deze parkeerplaats kunt u tegen kostprijs bij VNM bestellen. Houd voor een bord met bevestigingspaal rekening met een bedrag van ongeveer € 250. De levertijd is twee weken. Een gereserveerde parkeerplaats zorgt tevens voor zichtbaarheid en vergroot daardoor de bekendheid bij de medewerkers (zie ook hoofdstuk 5 over interne communicatie). 4.3 Organiseer thuiskomgarantie Het kan wel eens gebeuren dat de chauffeur door onvoorziene omstandigheden niet terug kan rijden, of dat een passagier eerder naar huis moet. Het is belangrijk dat de carpoolers weten dat er alternatieven beschikbaar zijn. Uw secretariaat (of afdeling Personeelszaken) kan op die momenten zorgen voor: -• Een persoonlijk reisadvies (op basis van www.9292ov.nl) -• Een strippenkaart of OV-chipcard -• Inzet van een eventuele dienstauto -• Mogelijkheid om reiskosten te declareren -• Oproep op intranet voor een lift -• Vervoer per taxi In de praktijk blijkt dat medewerkers nauwelijks gebruik maken van de thuiskom­garantie. Toch is het belangrijk om deze garantie te bieden; het gevoel van zekerheid blijkt voor carpoolers belangrijk te zijn. 4.4 Zorg dat mogelijke carpoolers gematcht kunnen worden Het meest effectief is om als werkgever zelf mogelijke carpoolers met elkaar te matchen. Dit kunt u doen op basis van de postcodes van uw medewerkers. U onderzoekt mogelijke matches en spreekt medewerkers hierop persoonlijk aan. Dit kan uiteraard ook door een afdelingshoofd of iemand van Personeelszaken gebeuren. Het is goed om dit met enige regelmatig te herhalen. Een interne carpoolcampagne versterkt het effect. Zie hoofdstuk 5. Een andere mogelijkheid is een abonnement op de carpoolwebsite www.automaatje.nu. U betaalt hiervoor € 250 per jaar; uw medewerkers kunnen zich kosteloos registreren en met collega’s (en desgewenst anderen) worden gematcht. U krijgt op de website een eigen pagina, met uw logo en een korte eigen tekst. Hierdoor is de drempel voor uw medewerkers om zich te registreren erg laag. Als werkgever krijgt u een inlogcode waarmee u kunt bekijken welke collega’s zich hebben geregistreerd. VNM regelt dit voor u; dit duurt ongeveer een week.
  • 12. - 12 - 4.5 Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast Leg afspraken over reiskostenvergoeding vast. U mag zowel de chauffeur als alle passagiers een onbelaste vergoeding van maximaal € 0,19 per kilometer geven. Carpoolen is hierdoor financieel aantrekkelijk voor uw medewerkers. Het staat de carpoolende collega’s uiteraard vrij om onderling kosten te verrekenen. Waarschijnlijk hoeft u uw arbeidsvoorwaarden niet aan te passen. Gaat u toch aan­ passingen doen, houdt dan rekening met het besluitvormingstraject en eventuele inspraak door de OR.
  • 13. - 13 - Gedragsbeïnvloeding; wat komt er bij kijken? Gedrag is grotendeels automatisch Een belangrijk deel van ons gedrag is min of meer automatisch. Deskundigen denken dat dit voor meer dan 95% van ons gedrag het geval is. Het menselijk brein kan het ook helemaal niet aan om steeds weer over iedere handeling na te denken en voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen. Ook het reisgedrag van de meeste van uw medewerkers is geautomati- seerd, men denkt er niet meer over na. Gepland en beredeneerd gedrag is vooral te beïn- vloeden met argumenten. Bij geautomatiseerd gedrag werkt dit echter amper; u zult vooral subtiele beïnvloedingstechnieken moeten inzetten. Gedrag is grotendeels irrationeel En om er nog een schepje bovenop te doen: de mens blijkt helemaal niet zo rationeel te zijn. We weten dat er collega’s in de buurt wonen, toch gaan we in ons eentje met de auto in de file staan. Mensen maken veelal keuzes op basis van sentimenten. Vraagt u uw medewerkers naar de redenen waarom ze bepaald (reis)gedrag vertonen, houd er dan rekening mee dat de uitkomsten niet altijd betrouwbaar zijn. Het is immers vaak geen weloverwogen gedrag. Bovendien hebben we de neiging achteraf ons gedrag ‘goed te praten’ . Gedrag is ‘besmettelijk’ We hebben de neiging ons gedrag aan te passen aan het gedrag van ‘de massa’. Dit gebeurt vrijwel onbewust. Gedrag blijkt steeds weer besmettelijk. Dit is een belangrijk principe om rekening mee te houden. Sociale druk en de sociale norm spelen een grote rol bij het veranderen van gedrag. Ons brein is selectief Het is u vast wel eens opgevallen. Bent u aan het verbouwen, dan ziet u plots overal advertenties en folders van de bouwmarkt. Ons brein registreert heel selectief. En dat moet ook wel, want de hedendaagse mens wordt bestookt met informatie. We hebben de neiging vooral informatie op te nemen die we verwachten én die onze eigen patronen en overtuigin- gen bevestigt. Dit geldt ook voor uw medewerkers. Veel communicatieboodschappen die u als werkgever over hen ‘uitstort’ worden niet (of beperkt) opgevangen. Én ze worden door uw medewer- kers ‘ingekleurd’, zodat ze ze kloppend krijgen met hun verwachtingen of patronen. Wilt u meer weten over de achtergronden van gedragsbeïnvloeding? Kom dan naar een van de VNM-themalunches over dit onderwerp. Er zijn ook adviesbureaus die u kunnen helpen, zie hoofdstuk 6.
  • 14. - 14 - Interne communicatie Interne communicatie is belangrijk voor het succes: tips en trucs! U wilt het gedrag van uw medewerkers beïnvloeden. Dit kan een lastig proces zijn. Vanpool is bij de meeste mensen onbekend, carpool heeft bij velen een wat stoffig imago. Interne communicatie is dan ook een kritische succesfactor. Schakel uw afdeling Communicatie in en stel een goed communicatieplan op. Steek voor vanpool uw energie in 1-op-1-communicatie om een team samen te stellen. Eventueel zet u ter ondersteuning een aantal interne communicatiemiddelen in. De ideeën op de volgende pagina’s zijn ook voor vanpool goed bruikbaar. Voor carpool kan een (korte) campagne een flinke impuls geven. Beperk u echter niet tot een eenmalige campagne, zorg ook voor een structurele aanpak. In dit hoofdstuk vindt u vooral veel tips en ideeën voor de interne communicatie rondom carpool én een uitgewerkte voorbeeldcampagne. De basis voor uw communicatieplan heeft u dus al voor u liggen. 5. “Een (korte) campagne geeft een flinke impuls. Kies voor een brede aanpak: besteed aandacht aan alle doelgroepen. Maak een keuze uit de communicatiemiddelen en - activiteiten die we hier beschrijven. U kunt vrij gebruik maken van onze campagne ‘Als een vorst naar je werk’. Uw eigen (al samen reizende) medewerkers staan hierin centraal staan, waardoor het heel herkenbaar wordt.” Els Jellema • communicatieadviseur, VNM
  • 15. - 15 - 5.1 Dit wilt u bereiken Uw communicatiedoelstellingen zijn bijvoorbeeld: -• Medewerkers weten dat het interessant (financieel, gezellig, ontspannen) is om samen te reizen met collega’s -• Medewerkerswetendatzijgebruikkunnenmakenvanvervoermiddelenvoorzakelijkeritten -• Medewerkers weten hoe ze met collega’s kunnen worden gematcht -• Medewerkers hebben een positief gevoel bij carpool en vanpool 5.2 Met deze groepen communiceert u U richt zich vooral op de medewerkers die in hun eentje met de auto naar het werk komen (en wat verder weg van het werk wonen en ervoor hebben gekozen om niet met het OV te reizen of te telewerken). Vergeet echter niet om ook een aantal andere groepen aan te spreken: -• Management -• Manager PO -• Medewerkers die al carpoolen en vanpoolen -• Nieuwe medewerkers -• Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen 5.3 Management Waarom? Steek veel energie in het management van uw organisatie. De (afdelings/team) mana- gers spelen altijd een bepalende rol bij veranderingen. De managers moeten het beleid positief kunnen uitdragen en inspelen op vragen of bezwaren. Boodschap Besteed aandacht aan de achtergronden van het beleid; waarom is dit belangrijk? (bijvoorbeeld terugdringen parkeerproblemen of goed werkgeverschap). Benoem con- creet wat u van de managers verwacht. Dit is bijvoorbeeld het enthousiasmeren en actief benaderen van medewerkers. Hoe? -• Toelichting in managementoverleg -• Persoonlijke gesprekken met managers (= meest effectief) -• Bespreek het onderwerp ook na de introductie minimaal één keer per jaar
  • 16. - 16 - 5.4 Manager PO Waarom? De afdeling PO heeft veel contact met (nieuwe) medewerkers over arbeidsvoorwaar- den, zoals reiskosten en voorzieningen voor woon-werkverkeer en zakelijke ritten. Boodschap Besteed aandacht aan de achtergronden van het beleid; waarom is dit belangrijk? (bijvoorbeeld terugdringen parkeerproblemen of goed werkgeverschap). Geef informatie over de regelingen en mogelijkheden (voor zover niet bij PO bekend). Benoem concreet wat u van de afdeling verwacht. Dit is bijvoorbeeld het informeren en enthousiasmeren van (nieuwe) medewerkers. Hoe? -• 1-op-1-gesprek(ken) met de manager 5.5 Medewerkers die al samen reizen met collega’s Waarom? Deze collega’s beïnvloeden (bewust en onbewust) de groep ‘mogelijke nieuwe car- poolers’. Het zijn de mensen die het reisgedrag laten zien dat uw organisatie graag wil. U las al dat gedrag ‘besmettelijk’ is. U kunt gebruik maken van dit mechanisme, door de carpoolers heel zichtbaar te maken. Boodschap Laat hen merken dat het samen reizen bijdraagt aan de visie van de organisatie, en dat de organisatie dus blij is met hun reisgewoonten. Vraag hen op te treden als ambassa- deur. Benader hen voor een rol in de carpoolcampagne, een interview in het personeels- blad, een column etc. Hoe? -• 1-op-1-gesprekken met de betreffende medewerker -• Artikelen intranet, personeelsmagazine -• Zie ook 5.7
  • 17. - 17 - 5.6 Nieuwe medewerkers Waarom? Deze mensen hebben nog geen ‘gewoontegedrag’ ontwikkeld. Ze zijn eenvoudiger te beïnvloeden met goede argumenten. Boodschap Laat zien welke visie de organisatie heeft (zoals duurzaamheid) en hoe de nieuwe medewerker hieraan kan bijdragen. Communiceer de sociale norm (.. % van onze medewerkers reist al bewust, bijvoorbeeld met het OV, fiets of carpool). Geef heel helder de mogelijkheden aan. Hoe? -• 1-op-1-gesprekken met de nieuwe medewerkers -• Arbeidsmarktcommunicatie (zoals personeelsadvertenties) -• Introductiegesprek/programma -• Informatiepakket voor nieuwe medewerkers, met duidelijk overzicht van alle regelin- gen voor woon-werkverkeer -• Persoonlijk reisadvies -• Als OV of fiets geen serieus alternatief zijn: match een nieuwe medewerker direct met een andere autorijdende collega, zodat ze kunnen carpoolen 5.7 Medewerkers die nu in hun eentje met de auto reizen Waarom? Dit is de groep waar het uiteindelijk om draait; van deze mensen wilt u het reisgedrag beïnvloeden. Boodschap Communiceer de (onderbelichte) positieve punten van samen reizen: -• In de auto vergaderen/overleggen/brainstormen/sparren met collega’s (de tijd in de file/auto zinvol besteden) -• Een dutje doen na een drukke werkdag -• Eigen auto blijft geregeld thuis/partner kan deze gebruiken (geen tweede auto nodig) -• Benzinekosten delen, dus kostenbesparing
  • 18. - 18 - Maak het gewenst gedrag zichtbaar (voorbeeldgedrag) of communiceer de ´sociale norm´ (“wist je dat al ..% van je collega’s geregeld bewust reist, bijvoorbeeld met het OV, fiets of carpool?”). Gedrag is immers besmettelijk. Neem in de boodschap ook mee: de alternatieven voor zakelijke ritten (zoals poolauto’s, bedrijfsfietsen, teleconferencing). Medewerkers hoeven/mogen niet met de eigen auto naar een zakelijke afspraak, dus kunnen gerust met een collega samen reizen naar het werk. Hoe? Maak gebruik van uw ambassadeurs, laat ook hen de boodschap vertellen en het voorbeeld geven. Besteed ook aandacht aan de persoonlijke (1-op-1) communicatie. Dit kost tijd, maar is over het algemeen wel het meest effectief. Zorg voor structurele aandacht voor het onderwerp. -• ‘Koppel’ collega’s en ga een persoonlijk gesprek met hen aan. -• Interviews met carpoolende collega’s in personeelsmagazine, op intranet etc. Het delen van succesverhalen, met de praktijk als de bron. -• Posters (zie 5.8) zichtbaar ophangen in het gebouw, bedrijfsrestaurant en parkeergarage.
  • 19. - 19 - -• www.automaatje.nu goed zichtbaar aanbieden via intranet. -• Column van collega over zijn bijzondere carpoolervaringen. -• Gebruik de campagneposters (5.8) ook in het personeelsblad en het intranet. -• Mobiliteitsmarkt binnen uw bedrijf, bijvoorbeeld in het kader van de Filevrijedag, de Week van de Vooruitgang of Dag van de Duurzaamheid. Dit kan heel goed in combi- natie met andere thema’s, zoals fietsstimulering. -• Managers en PO-ers kunnen het onderwerp bespreken in werkoverleggen, in 1-op-1- gesprekken en functioneringsgesprekken. Vraag niet alleen hoe en hoe vaak mensen reizen maar ook wat men verwacht en haalbaar vindt. Zelf met ideeën komen schept draagvlak en brengt discussie op gang. -• Goede informatie in (online) personeelshandboek. -• Speciale mailing of nieuwsbrief die met regelmaat verschijnt. De campagneposters kunt u hiervoor als basis gebruiken. -• Benader de lokale/regionale pers over uw beleid en de (eerste) resultaten. Persaandacht kan uw interne boodschap versterken. 5.8 Voorbeeld campagnemateriaal Samen met grafisch bureau MetDick hebben we voor u de campagne ‘Als een vorst naar je werk’ ontwikkeld. Deze is zowel in te zetten om carpool als vanpool binnen uw organisatie te stimuleren. U kunt de campagne kosteloos gebruiken binnen uw organi- satie. Op www.vnm.nu/samenreizen kunt u de bestanden downloaden. Een auto met chauffeur, dat wil iedereen wel. Dat is het basisidee van de campagne. Geef medewerkers die al samen reizen, een rol in de campagne. Op de volgende pagina’s vindt u voorbeelden hoe u dat kunt doen. U kunt er posters van maken, maar natuurlijk ook andere communicatiemiddelen zoals een webpagina, flyer of placemat. U bent vrij om het materiaal naar wens aan te passen. Dit kunt u door uw eigen vorm- gever laten doen, maar u kunt ook MetDick een offerte vragen.
  • 20. - 20 - “We maken vaak onderling grapjes over onze ‘stretched limousine’. Maar eerlijk is eerlijk, we rijden in een behoorlijk luxe wagen. Samen met vijf collega’s vorm ik het eerste vanpool-team van het bedrijf. We hebben een auto ter beschikking gekregen en daarmee rijden we nu dagelijks samen naar kantoor. Ik haal ’s ochtends eerst Jeffrey en Michael op bij mij in de buurt, in onderweg halen we dan Kim en Derick op. Het mooiste van die vanpool is dat we er mee over de vluchtstrook mogen rijden, langs de file, en dat levert flinke tijdwinst op.” Stretched limo Als een vorst naar je werk Stefan den Dolder • marketing
  • 21. - 21 - Als een vorst naar je werk “Collega Maarten van Personeelszaken heeft dan wel geen smoking,maar gedraagt zich wel als een echte chauffeur.Het voelt zó luxe dat hij mij ’s ochtends van huis oppikt, en ‘s middags weer afzet.We wonen helemaal niet bij elkaar in de buurt, maar Maarten bleek iedere ochtend bij mij door de straat te komen. Ik moest er wel aan wennen hoor, dat carpoolen. Ik wil graag onafhankelijk zijn. Maar het bevalt gewoon heel erg goed. En weet je wat ook leuk is? Ik stap nu veel sneller naar Personeels- zaken als ik wat nodig heb én ik heb Maarten kunnen overhalen om in de redactie van het personeelsblad te komen.” Geen smoking, wel chauffeur Jorien van Anraad • communicatie
  • 22. - 22 - “Nee, dit is niet mijn auto op de foto. Ik heb een Audi A3, echt een geweldige auto. Dat vindt Ko van Automatisering inmiddels ook; twee keer per week rijdt hij mee in mijn ‘limo’. Het begon toen hij een keer autopech had en ik hem thuis heb afgezet. Gek eigenlijk; pas toen realiseerden we ons dat we vlak bij elkaar wonen en net zo goed samen kunnen reizen. We delen de kosten als we carpoolen, dat scheelt behoorlijk. En het wordt nog interessanter: Danny en Niek van Sales willen nu ook met ons gaan meerijden. Nu hier bij de zaak poolauto’s zijn neergezet voor zakelijke ritten, hoeven zij niet meer met hun eigen auto’s te komen. Nog meer voetbal-liefhebbers in mijn auto!” Met z’n vieren in de auto Jamilo Martinez • directie Vorstelijk naar je werk Vorstelijk
  • 23. - 23 - “Ik begin vaak pas rond half tien, zodat ik na de spits kan reizen. Maar meestal is er dan geen parkeerplek meer te vinden, alles staat helemaal vol. Toen hoorde ik dat carpoolers een gereserveerde parkeerplaats konden krijgen, direct naast de ingang. Kijk, dat leek mij wel wat. Ik wist dat Joost van de boekhouding bij mij in de buurt woont en heb de stoute schoenen aangetrokken en hem gevraagd om te carpoolen. Dat wilde hij wel. We hebben daarna Nico van de technische dienst gevraagd om ook met ons mee te rijden. Carpoolen lukt meestal drie keer per week. Om de beurt rijden we.” Gereserveerde parkeerplaats Bouchra Aissati • receptie Als een vorst naar je werk Als een vorst
  • 24. - 24 - Wie kan u verder helpen? Heeft u nog specifieke vragen over carpool? Zoekt u hierbij professionele begeleiding? Neem dan contact op VNM: 030 – 215 5080 of info@vnm.nu Op www.slimreizen.nl staan veel praktijkvoorbeelden. Werkgevers delen hun kennis en ervaringen, ondermeer op het gebied van carpool en vanpool. MetDick Grafisch vormgever/webbouwer (campagnemateriaal) Dick Verschuur 0174 - 883 707 info@metdick.nl www.metdick.nl MuConsult Hier kunt u o.a. terecht voor ondersteuning op het gebied van gedragsbeïnvloeding Neeske Abrahamse 033 - 465 5054 n.abrahamse@muconsult.nl www.muconsult.nl Vipre
 Aanbieder van alles rondom vanpool Winston Sukawati 010 - 283 9567
 infonl@vipre.com www.vipre.nl 6.
  • 25. - 25 - VNM Carpoolwebsite Automaatje Sandra de Geeter 030 - 215 5086 sandra@vnm.nu www.vnm.nu en www.automaatje.nu XTNT Ondersteuning o.a. op het gebied van gedragsbeïnvloeding Gerard Tertoolen 030 - 239 8060 info@xtnt.nl www.xtnt.nl
  • 27.
  • 28. Colofon Deze Slimmer-op-wegwijzer is een uitgave van VNM – slimmer op weg. Kopieer, download en verspreid de inhoud gerust! Uiteraard wel graag met naamsvermelding. VNM Herculesplein 201A Stadion Galgenwaard (ingang Noord) 3584 AA UTRECHT T 030 - 215 5080 www.vnm.nu/samenreizen Vormgeving: MetDick, Den Haag; Floris Hollander Print: Drukkerij Aktief, Den Haag Februari 2010 254807 Een initiatief van: