3. Хичээлийн зорилго
1. Байгууллагад г гдлийн н цийн удирдлага баө ө өө
ба технологиудыг нэвтр лэхийн бизнесийн рүү ү
нэ цэнийг тайлбарлахү
2. Файл боловсруулах аргатай харьцуулахад
бизнесийн мэдээ, мэдээллийн н цийгөө
удирдах г гдлийн сангийн удирдлагын аргаө ө
з йн давуу талуудыг тодорхойлохү
3. г гдлийн санг удирдах програм хангамж ньӨ ө
бизнесийн мэрэгжлийн х м ст хэрхэн тусалж,ү үү
бизнесийн йл ажиллагаа ба удирдлагыгү
хэрхэн дэмждэгийг тайлбарлах
5-3
4. Хичээлийн зорилго
4. Доорх ойлголт тус б рийг тодорхойлохү
жишээн дийг гаргахүү :
a. г гдлийн сангийн ндсэн т рл дӨ ө ү ө үү
b. г гдлийн агуулах ба г гд л олборлолтӨ ө ө ө ө
c. г гдлийн логик элемент дӨ ө үү
d. г гдлийн сангийн суурь б тц дӨ ө ү үү
e. г гдлийн санг байгуулахӨ ө
5-4
5. Мэдээллийни систем дотор г гдл д хэрхэнө ө үү
зохион байгуулагддаг вэ?
• г гдл д тодорхой з й тогтолтойгоорӨ ө үү ү
(логиктойгоор)
– Тэмдэгт
– Талбар
– Бичлэг
– Файл ба
– Мэдээллийн/ г гдлийн сангуудадө ө
• зохион байгуулагдана.
5-5
7. г гдлийн суурь ойлголтуудӨ ө
• Тэмдэгт: хамгийн ндсэн элемент. Нэг сэг, цифр, эсвэлү ү
тэмдэгт
• Талбар ( г гдлийн з йлө ө ү ): хоорондоо холбоотой
тэмдэгт дийн б лэглэлүү ү
– Зарим нэгжийн (объект, х н, газар эсвэл йл явдалү ү )
аттрибут (шинж буюу чанар) илэрхийлнэ
– Жишээ: цалин х лсө
• Бичлэг: нэг нэгжийн шинж, чанарууудыг тодорхойлоход
хэрэглэж байгаа б х талбаруудын б лэглэлү ү
– Жишээ: нэр, регистрийн дугаар, цалин х лсний нормыгө
агуулсан цалингийн бичлэг
5-7
8. г гдлийн суурь ойлголтуудӨ ө
• Файл буюу х снэгтү : Хоорондоо холбоотой
б лэг бичлэгү
• г гдлийнӨ ө /мэдээллийн сан: Логик уялдаа
холбоотой г гдлийн элемент дийнө ө үү
нэгдсэн цуглуулга
5-8
9. Цахилгаан ашиглалтын г гдлийн санө ө
5-9
Source: Adapted from Michael V. Mannino, Database Application Development and Design
(Burr Ridge, IL: McGraw-Hill/Irwin, 2001), p. 6.
10. г гдлийн сангийн б тц дӨ ө ү үү
• Шаталсан
• С лжээ хэлбэрийнү
• Уялдаа холбоотой
• Объект хандалтай
• Олон хэмжилтийн
5-10
11. Шаталсан б тэцү
• СУС-ын анхны б тэцӨ ү
• Мод хэлбэрийн б тцээр бичлэг дийгү үү
эрэмбэлж цэгцэлнэ
• Нэгээс олон руу чигласан уялдаа холбоотой
• ндэснээс доошоогоо модны м чр дийнҮ ө үү
дагуу алхам алхмаар шилжин г гд л рө ө ө үү
хандана.
5-11
20. Объект хандалтат б тэцү
• Объект нь
– Нэгжийн шинж чанаруудыг тодорхойлсон г гдлийн утгуудө ө
– г гдл д дээр хийгдэх йлдл дээс тогтоно.Ө ө үү ү үү
• Encapsulation:
– г гд л ба йлдл дийг нэгтгэх замаар бусад г гдлийнӨ ө ө ү үү ө ө
сангийн б тц дийг бодоход график, зураг, дуу авиа, текстү үү
зэрэг ил нарийн б тэцтэй г гдл дтэй ил сайнүү ү ө ө үү үү
ажиллах боломжийг олгодог чадвар.
• Удамшил:
– Эх объектуудын б х эсвэл зарим шинж чанаруудыгү
удамшуулах замаар шинэ объектуудыг байгуулна
5-20
21. Объект хандалтат б тэцү
• Объект хандалтад г гдлийн санг удирдахө ө
систем дэд ашиглагдана.үү (OODBMS)
• Нарийн б тэцтэй г гдл дтэй ажиллана.ү ө ө үү
– Жишээ, д рс зураг, видео клип, вэб хуудаснуудү
г.м
5-21
22. г гдлийн сангийн б тц дийнӨ ө ү үү
харьцуулалт
• Шаталсан
– Б тэцчилэгдсэн д р тутмын ажил г йлгээ боловсруулалтандү ө ө ү
ажиллана.
– Олноос олон руу чиглэсэн холбоо, хамааралуудтай ажиллаж
чадахг йү
• С лжээү
– Шаталсантай харьцуулахад ил уян хатанүү
– Тусгай, тохиолдлын х сэлт дтэй ажиллах боломжг йү үү ү
• Холбоо, хамаарал
– Тусгай, тохиолдлын х сэлт дэд амархан хариулна.ү үү
– Ажиллах, х т лж явахад ил хялбарө ө үү
– Шаталсан эсвэл с лжээ хэлбэрийнх шиг р ашигтай, хурдан бишү ү
5-22
23. г гдлийн санг байгуулж, х гж лэхӨ ө ө үү
• г гдлийн сангийн администраторӨ ө
– Байгууллагын г гдлийн санг байгуулж, х гж лэх ргийгө ө ө үү үү
х лээнэү
• г гд л тодорхойлох хэлӨ ө ө
– г гдлийн агуулга, холбоо хамаарал, б тцийг байгуулж,Ө ө ү
тодорхойлох
– Тэдгээр тодорхойлолтууд нь г гдлийн толь бичигтө ө
хадгалагдана.
• г гдлийн толь бичигӨ ө
– Мета г гдл дийг агуулдаг г гдлийн сангийн каталогө ө үү ө ө
– Мета г гд лө ө ө – г гдлийн тухай г гд л, мэдээлэлө ө ө ө ө
5-23
Access data elements by moving progressively downward from the root and along the branches of the tree
Any data element can be related to any number of other data elements
Three basic operations on relational databases
OLAP is used for answers to complex business queries, discussed in detail in chapter 9
Gap in performance between relational and hierarchical and network is rapidly narrowing
Database planning, beyond that of a personal or small business end user database created by a database management package, typically requires use of a top-down data planning process based upon the systems development model covered earlier: 1. Data Planning . At this stage, planners develop a model of business processes. This results in an enterprise model of business processes with documentation. 2. Requirements Specification . This stage defines the information needs of end users in a business process. Description of needs may be provided in natural language or using the tools of a particular design methodology. 3. Conceptual Design . This stage expresses all information requirements in the form of a high-level model. 4. Logical Design . This stage translates the conceptual model into the data model of a DBMS. 5. Physical Design . This stage determines the data storage structures and access methods.
Discussed in more detail in chapter 9
Traditional file processing leads to not being able to find data because it’s in multiple files. Or it’s too costly to combine and clean. Data redundancy – duplicated data in several files Data is not integrated across files. Data dependence – software had references to format of data. So maintenance was difficult. Inconsistency across files. Problems resolved with Database Management Approach
Database interrogation is major advantage of DBMS approach SQL is pronounced Sequel