SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 15
Энерги хадгалагдах, хувирах
           хууль

      ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
Зорилго



  Энерги хадгалагдах ба
хувирах хуулийн зүй
тогтлыг мэдэх
Зорилт
Энерги гэж юу вэ?
Энергийн төрлүүд
Механик энергийн хэлбэрүүд
Потенциал ба кинетик энергийн томъёо
Энергийн хувирал
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль
Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
Энерги гэж юу вэ?


Аливаа биеийн ажил хийх
чадварыг илэрхийлэх физик
хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ.
                    м2
 Е→[Ж]→[Н∙м]→[   кг 2
                    с
                         ]
Энергийн төрлүүд

 Механик энерги
 Дулааны энерги
 Цахилгааны энерги
 Дотоод энерги
 Гэрлийн энерги
 Салхины энерги
 Цөмийн энерги
Механик энергийн хэлбэрүүд



         Механик
          энерги



Потенциал        Кинетик
 энерги           энерги
Потенциал ба кинетик энерги

Потенциал     энерги:      Биеийн
 харилцан     үйлчлэлийн     болон
 деформацийн үед үүсээд, байршлаас
 хамаарна.           k x 2

     Еп=mgh     En
                       2
Кинетик     энерги:        Биеийн
 хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас
             хамаарна.
             Ек=m 2/2
УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



        h1

  h
        h2
ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН



         h2

  h
         h1
Энерги хоорондын шилжилт


Е=const=
Энерги хадгалагдах, хувирах хууль

Энерги   нь    устаж   үгүй
болохгүй, шинээр үүсэж бий
болохгүй зөвхөн энергийн нэг
төлөвөөс    нөгөө   төлөврүү
шилжих буюу нэг төрлөөс
нөгөө төрөлд шилждэг.
Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг
           томъѐолох нь




  E        W Q U
Бодлого дасгал

 10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай
  харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?
 9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц
  хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод
  жиш.
 0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ
  36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик
  энергийг ол.
 Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн
  нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги
  ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
Анхаарал тавьсан та бүхэнд
       баярлалаа

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

конденсатор
конденсаторконденсатор
конденсаторbolor_chin
 
физик 9 жишиг даалгавар
физик  9 жишиг даалгаварфизик  9 жишиг даалгавар
физик 9 жишиг даалгаварtuya9994
 
шингэний даралт
шингэний даралтшингэний даралт
шингэний даралтБаяраа Х.
 
Tsahim hicheel 1
Tsahim hicheel 1Tsahim hicheel 1
Tsahim hicheel 1batgerel79
 
хүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүдхүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүдnsuren1
 
Talstiin oront tor 9
Talstiin oront tor 9Talstiin oront tor 9
Talstiin oront tor 9Erka Bandi
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awiaShagaishuu Xoo
 
Batsaihan2
Batsaihan2Batsaihan2
Batsaihan2baagaa
 
физик
физикфизик
физикontuul
 
бие даалтын бодлого
бие даалтын бодлогобие даалтын бодлого
бие даалтын бодлогоTsetsegsuten Baatar
 
бодисын нягт
бодисын нягтбодисын нягт
бодисын нягтochtsetsegmaa
 
7 р анги дуу авиа
7 р анги дуу авиа7 р анги дуу авиа
7 р анги дуу авиаenhktsetseg-79
 

Was ist angesagt? (20)

конденсатор
конденсаторконденсатор
конденсатор
 
Tsahilgaan 8
Tsahilgaan 8Tsahilgaan 8
Tsahilgaan 8
 
Phys
PhysPhys
Phys
 
физик 9 жишиг даалгавар
физик  9 жишиг даалгаварфизик  9 жишиг даалгавар
физик 9 жишиг даалгавар
 
Amarsaihan
AmarsaihanAmarsaihan
Amarsaihan
 
шингэний даралт
шингэний даралтшингэний даралт
шингэний даралт
 
Tsahim hicheel 1
Tsahim hicheel 1Tsahim hicheel 1
Tsahim hicheel 1
 
хүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүдхүчний хэлбэрүүд
хүчний хэлбэрүүд
 
8анги
8анги8анги
8анги
 
Talstiin oront tor 9
Talstiin oront tor 9Talstiin oront tor 9
Talstiin oront tor 9
 
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
10 r angi awiyas duunii dolgion duu awia
 
хүч
хүчхүч
хүч
 
9 r angi pizik dulaan
9 r angi pizik dulaan9 r angi pizik dulaan
9 r angi pizik dulaan
 
Batsaihan2
Batsaihan2Batsaihan2
Batsaihan2
 
8-р ангийн Физикийн хичээлийн шалгалтын материал
8-р ангийн Физикийн хичээлийн шалгалтын материал8-р ангийн Физикийн хичээлийн шалгалтын материал
8-р ангийн Физикийн хичээлийн шалгалтын материал
 
физик
физикфизик
физик
 
бие даалтын бодлого
бие даалтын бодлогобие даалтын бодлого
бие даалтын бодлого
 
семинар3
семинар3семинар3
семинар3
 
бодисын нягт
бодисын нягтбодисын нягт
бодисын нягт
 
7 р анги дуу авиа
7 р анги дуу авиа7 р анги дуу авиа
7 р анги дуу авиа
 

Andere mochten auch

Energi
EnergiEnergi
EnergiNTsets
 
хадгалагдах хуулиуд
хадгалагдах хуулиудхадгалагдах хуулиуд
хадгалагдах хуулиудkhulan_
 
Normative mongolia (catalog) 917
Normative mongolia (catalog) 917Normative mongolia (catalog) 917
Normative mongolia (catalog) 917Harku417
 
сургалт Pp-28-08-2017 (1)
сургалт Pp-28-08-2017 (1)сургалт Pp-28-08-2017 (1)
сургалт Pp-28-08-2017 (1)Battulga Ulambayar
 
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨБалжинням Алтанхуяг
 
ШУТИС. ДаТС. Танилцуулга
ШУТИС. ДаТС. ТанилцуулгаШУТИС. ДаТС. Танилцуулга
ШУТИС. ДаТС. ТанилцуулгаYnjmaa Battsetseg
 

Andere mochten auch (10)

Energi
EnergiEnergi
Energi
 
Физик ном 2010
Физик ном 2010Физик ном 2010
Физик ном 2010
 
семинар6
семинар6семинар6
семинар6
 
Мэргэжлийн тодорхойлолт
Мэргэжлийн тодорхойлолтМэргэжлийн тодорхойлолт
Мэргэжлийн тодорхойлолт
 
хадгалагдах хуулиуд
хадгалагдах хуулиудхадгалагдах хуулиуд
хадгалагдах хуулиуд
 
Normative mongolia (catalog) 917
Normative mongolia (catalog) 917Normative mongolia (catalog) 917
Normative mongolia (catalog) 917
 
сургалт Pp-28-08-2017 (1)
сургалт Pp-28-08-2017 (1)сургалт Pp-28-08-2017 (1)
сургалт Pp-28-08-2017 (1)
 
Lekts 3
Lekts 3Lekts 3
Lekts 3
 
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
ДАЛАЙЦТАЙ СЭТГЭЖ, ИРЭЭДҮЙГЭЭ ТӨЛӨВЛӨ
 
ШУТИС. ДаТС. Танилцуулга
ШУТИС. ДаТС. ТанилцуулгаШУТИС. ДаТС. Танилцуулга
ШУТИС. ДаТС. Танилцуулга
 

Ähnlich wie Energi

Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargaln.ochiko
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalCan Can
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalCan Can
 
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгтулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгUran_uka
 

Ähnlich wie Energi (10)

Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargalDaalgavar1 bagsh tugsjargal
Daalgavar1 bagsh tugsjargal
 
энерги
энергиэнерги
энерги
 
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэгтулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
тулгуур ухагдахуун1 уранчимэг
 
энерги ба
энерги баэнерги ба
энерги ба
 
зан хичээл12
зан хичээл12зан хичээл12
зан хичээл12
 
семинар5
семинар5семинар5
семинар5
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 
Mehanic energy
Mehanic energyMehanic energy
Mehanic energy
 

Energi

  • 1. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль ОД ЦОГЦОЛБОР СУРГУУЛЬ
  • 2. Зорилго Энерги хадгалагдах ба хувирах хуулийн зүй тогтлыг мэдэх
  • 3. Зорилт Энерги гэж юу вэ? Энергийн төрлүүд Механик энергийн хэлбэрүүд Потенциал ба кинетик энергийн томъёо Энергийн хувирал Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энергийг амьдралд хэрэглэх нь
  • 4. Энерги гэж юу вэ? Аливаа биеийн ажил хийх чадварыг илэрхийлэх физик хэмжигдэхүүнийг энерги гэнэ. м2 Е→[Ж]→[Н∙м]→[ кг 2 с ]
  • 5. Энергийн төрлүүд  Механик энерги  Дулааны энерги  Цахилгааны энерги  Дотоод энерги  Гэрлийн энерги  Салхины энерги  Цөмийн энерги
  • 6. Механик энергийн хэлбэрүүд Механик энерги Потенциал Кинетик энерги энерги
  • 7. Потенциал ба кинетик энерги Потенциал энерги: Биеийн харилцан үйлчлэлийн болон деформацийн үед үүсээд, байршлаас хамаарна. k x 2 Еп=mgh En 2 Кинетик энерги: Биеийн хөдөлгөөний дүнд үүсээд хурднаас хамаарна. Ек=m 2/2
  • 8. УНАЖ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h1 h h2
  • 9. ХӨӨРЧ БАЙГАА БИЕИЙН ХӨДӨЛГӨӨН h2 h h1
  • 11. Энерги хадгалагдах, хувирах хууль Энерги нь устаж үгүй болохгүй, шинээр үүсэж бий болохгүй зөвхөн энергийн нэг төлөвөөс нөгөө төлөврүү шилжих буюу нэг төрлөөс нөгөө төрөлд шилждэг.
  • 12. Энерги хадгалагдах, хувирах хуулийг томъѐолох нь E W Q U
  • 13.
  • 14. Бодлого дасгал  10м өндөрт орших 100кг масстай биеийн газартай харьцангуй потенциал энерги ямар байх вэ?  9г масстай 600м/с хурдтай сум, 60кг масстай 18км/ц хурдтай яваа хүн хоѐрын кинетик энергийг олоод жиш.  0,5кг масстай шувуу 20м өндөрт нисэж байх үедээ 36км/ц-н хурдтай нисэж байв. Шувууны механик энергийг ол.  Хэрэв 4м/с хурдтай хөдлөн яваа 500г масстай биеийн нийт энерги нь 14Ж байсан бол потенциал энерги ямар байх вэ? Ямар өндөри байсан бэ?
  • 15. Анхаарал тавьсан та бүхэнд баярлалаа