Art of facilitator version 2
•
4 gefällt mir•1,426 views
Art of facilitator version 2 เป็นเอกสารที่กล่าวถึงทักษะของความเป็นผู้ประสานงานคุณภาพ หรือ Facilitator ว่าควรมีทักษะอะไรบ้างที่จะทำให้เรามีความสุข มีความสนุก และเห็นคุณค่าในสิ่งที่เราได้ทำ ซึ้งการเห็นคุณค่านั้นเป็นการเห็นคุณค่าทั้งต่อตัวเรา และผู้ที่เราเข้าไปแลกเปลี่ยนเรียนรู้ด้วยเพื่อช่วยให้การพัฒนาคุณภาพนั้นได้บรรลุตามเป้าหมายที่องค์กรได้ตั้งไว้
Empfohlen
Empfohlen
Weitere ähnliche Inhalte
Andere mochten auch
Andere mochten auch (16)
Ähnlich wie Art of facilitator version 2
Ähnlich wie Art of facilitator version 2 (20)
Mehr von Suradet Sriangkoon
Mehr von Suradet Sriangkoon (20)
Art of facilitator version 2
- 1. ART ofART of FacilitatorFacilitator นายสุรเดช ศรีอังกูร เลขานุการศูนย์พัฒนาคุณภาพโรงพยาบาลท่าฉาง นําเสนอทีโรงพยาบาลศรีธัญญา 20 เมษายน 2558
- 2. ปฐมบทของการพัฒนาคุณภาพปฐมบทของการพัฒนาคุณภาพ • คุณภาพคือความงดงาม คุณภาพคือ ความหวัง คุณภาพคือการให้กําลังใจต่อกัน คุณภาพคือความดีทีมอบให้กัน ดังนันเส้นทาง ทีเราเดินจึงไม่จําเป็นต้องกดดัน และเพิมความ ทุกข์ให้แก่กันและกัน แต่ควรเป็นเส้นทางแห่ง ความหวัง การแบ่งปัน การให้กําลังใจ การ ให้อภัย การเรียนรู้แลกเปลียน เพราะสุดท้าย สิงทีเกิดขึนคือความงดงาม มิใช่หรือ
- 4. ผู้ประสานคุณภาพผู้ประสานคุณภาพ (Facilitator)(Facilitator) คือผู้จัดเตรียม ผู้สือสาร มีความเชียวชาญพิเศษในพล วัตรของกลุ่ม เพือให้เกิดความมันใจว่าจะมีวัฒนธรรมของการมี ส่วนร่วมด้วย มีการสือสาร 2 ทางภายในทีม คือการฟังอย่างตังใจ และการแสดงความเห็นทีน่าเชือถือ ผู้ประสานงานคุณภาพ เป็นผู้กระตุ้นให้ทีมเกิดการวางแผน การจัดองค์กร การมี วินัย และติดตามกิจกรรมของทีมผู้ประสานงานคุณภาพ จึงต้องอดทน ทนต่อความไม่ชัดเจน รู้ว่าเมือไหร่ควรผลัก ควรถอย และการจัดการรายละเอียด เพือหาข้อสรุป
- 7. 33มิติมิติ 33พลัง ของพลัง ของ SHASHA FacilitatorFacilitator มิติผู้ประสานงานคุณภาพมิติผู้ประสานงานคุณภาพ มิติทางกาย มิติแห่งพลัง - พลังแห่งการสร้างสรรค์ - พลังแห่งการขับเคลือน - พลังแห่งการอ่อนล้า มิติจิตวิญญาณ
- 9. การตังคําถามการตังคําถาม เทคนิคการตังคําถาม เป็นเครืองมือทีสําคัญของผู้ ประสานงานคุณภาพ สามารถแบ่งออกเป็น คําถามปลายเปิ ด : เป็นวิธีการตังคําถามทีดีทีสุดเช่น อย่างไร อะไร ทําไม ข้อควรระวังในการใช้คําถามปลายเปิ ด บางครังคําตอบของคําถามแบบนีอาจจะยืดยาวหรือมากเกิน ควร คําถามบางคําถามอาจทําให้บุคลากรไม่เข้าใจหรือสงสัยใน คําถาม บางคําถามอาจจะนํามาซึงการปกป้ องตนเองและปฏิเสธการให้ ข้อมูลเพิมเติม เช่น “ ทําไมคุณถึงคิดอย่างนี ”
- 10. การตังคําถามการตังคําถาม ((ต่อต่อ)) คําถามเจาะลึก : เป็นคําถามเพือให้ได้ข้อเท็จจริงหรือข้อมูลทีชัดเจนเพิมมากขึน เช่น ช่วยเล่า ช่วยอธิบาย ช่วยบรรยาย ช่วยสรุปประเด็นทีสําคัญ เป็น ต้น คําถามโยนลูก เป็นคําถามทีผู้ประสานงานให้ผู้อืนได้แสดงความคิดเห็นในเรืองทีF ผู้ประสานงานคุณภาพถูกถาม แล้วเราเห็นว่าใครเป็นผู้ทีสามารถ ตอบแทนได้ดีกว่า หรือมีประสบการณ์ทีมากกว่าผู้ประสานงาน คุณภาพ ก็ให้ท่านนันตอบแทน
- 11. การตังคําถามการตังคําถาม ((ต่อต่อ)) คําถามเพือสอบถามความเข้าใจหรือคําถามสรุป คือคําถามที FA ถามขึน เพือตรวจสอบว่าสิงทีเราทุกคนกําลังพูด อภิปราย หรือหาข้อสรุปกันนัน ทุกคนเข้าใจตรงกันหรือไม่ เช่น จาก การทีเราได้พูดคุยกันมา พีๆน้องท่านใดช่วยสรุปให้ฟังหน่อยครับ ว่าเป็นอย่างไร
- 12. การตังคําถามการตังคําถาม ((ต่อต่อ)) คําถามสะท้อนความรู้สึก : การตรวจสอบความรู้สึกในขณะประชุมหรืออภิปรายของผู้เข้าร่วม ประชุม มีส่วนทีจะทําให้การดําเนินการเป็นไปด้วยความราบรืน และไม่อึดอัดเช่น “ เป็นอย่างไรกันบ้างครับจากการทีเราได้ร่วม พูดคุยกันในเรืองนี ” คําถามปลายปิ ด : เป็นการต้องการคําตอบทีมีความเฉพาะเจาะจง เช่น เท่าไหร่ ใช่หรือ ไม่ใช่ หรือต้องการความเฉพาะเจาะจงของข้อมูล
- 13. การฟังการฟัง การฟัง หมายถึงการทีเราเข้าใจในสิงทีผู้พูดสือสารให้เราทราบ และ การฟังมิใช่เป็นการได้ยินแต่เสียง แต่เป็นการเข้าถึงหัวใจในขณะที เรารับฟัง เราสามารถแบ่งออกได้เป็น การฟังเพือจับใจความสําคัญหรือเรืองราวทีเกิดขึน เป็นการฟังเพือทีจะได้รู้ว่าผู้พูดต้องการทีจะสือสารอะไรกับเรา ข้อมูลทีได้รับนันเป็นอย่างไร มีความขัดแย้งกันหรือไม่ในสิงทีเค้า พูดออกมากับสิงทีไม่ได้พูด โดยมีการสังเกต อากัปกิริยา ท่าทาง สายตาของผู้พูดร่วมด้วย
- 14. การฟังการฟัง ((ต่อต่อ)) การฟังเพือการค้นหา การฟังแบบนีเป็นการฟังเพือค้นหาข้อเท็จจริงหรือสิงที แฝงอยู่ในสิงทีผู้พูดพูดกับเรา การฟังด้วยหัวใจ คือการฟังทีต้องมีในการฟังทังเพือจับใจความสําคัญ และ การค้นหานันคือเป็นการฟังอย่างเข้าอกเข้าใจในสิงทีผู้ พูดกําลังพูดกับเรา แล้วอะไรคือการฟังด้วยหัวใจ
- 15. การฟังการฟัง ((ต่อต่อ)) สังเกตอากัปกิริยาและความรู้สึกของผู้พูด ดูว่ามีสีหน้าท่าทาง อย่างไร เพราะนันคือภาษากายทีเราต้องสัมผัสด้วยใจ ให้แน่ใจผู้พูดทีพูดกับเรานันพูดจบแล้ว เราจึงจะถามหรือพูดเสริม อย่าพยายามพูดตัดบทผู้พูด การทีเราไม่รับฟังอย่างตังใจ จะทําให้เราไม่อยากรับฟัง หรืออยากให้ผู้พูดพูดให้จบเร็วๆ อย่าพยายามตังคําถาม หรือใช้ประสบการณ์ส่วนตัวมาคิดหรือ ตัดสินในสิงทีเราได้ยิน ได้ฟัง จงสนใจในสิงทีเขากําลังเล่าให้เราฟัง การรับฟังนอกเหนือจากเสียงทีเราได้ยิน เราต้องสบตากับผู้พูดด้วย การทีมีเรารับฟัง แต่ไม่สบตา คือการบอกว่าเราไม่ได้สนใจผู้พูดเลย
- 16. กิจกรรมกลุ่ม ให้แบ่งกลุ่มๆละ 8-10 ท่าน แล้วยืนเป็นแถว ให้คนทีอยู่แถวหน้าสุด อ่านข้อความทีกําหนดให้แล้ว ถ่ายทอดข้อความให้ผู้ทีอยู่ข้างหลัง ผู้ทีอยู่ข้างหลังก็ถ่ายทอดข้อความให้ผู้ทีอยู่ข้างหลัง ต่อไป ผู้ทีอยู่หลังสุดมาบอกว่าเพือนในแถวพูดว่าอะไร และ เปรียบเทียบกับข้อความทีถูกต้อง
- 17. การสังเกตการสังเกต เป็นวิธีการทีเราซึมซับกับสภาพแวดล้อมทีเกิดขึนแล้ว พิจารณาว่ามีอะไรเกิดขึนบ้างในขณะทีประชุม พูดคุย หรือ กิจกรรมในการพัฒนาคุณภาพต่างๆที วัตถุประสงค์เพือ นําไปใช้ในการกระตุ้นหรือแทรกแซงเพือให้กลุ่มมี พฤติกรรมทีเหมาะสมละเว้นพฤติกรรมทีไม่เหมาะสม
- 18. การสะท้อนกลับการสะท้อนกลับ เป็นการสะท้อนให้ผู้หนึงผู้ใด หน่วยงาน องค์กรให้ทราบถึง พฤติกรรม การกระทํา หรือผลลัพธ์การพัฒนาว่าเป็นอย่างไร ผู้ ประสานงานคุณภาพต้องมีการสะท้อนกลับทังข้อมูลทัง ตัวเลข สถิติ ผลการพัฒนา รวมถึงสิงทีเป็นอุปสรรคขัดขวาง ในการพัฒนา คุณภาพ เพราะสิงต่างๆเหล่านีคือ สิงทีต้องนํามาพัฒนา ปรับปรุง เรียนรู้ ต่อไป
- 19. การสะท้อนให้ทราบถึงผลของการกระทํา การ Feed back กระบวนการ : การให้ ข้อมูลทางสถิติวัดผลลัพธ์ของกระบวนการ การสํารวจความพึงพอใจ การ Feed back การพูด: ปฏิกิริยาทีผู้ฟัง มีต่อสิงทีผู้พูดกล่าวออกมา เป็นการสือสารว่า เข้าใจหรือไม่ การ Feed back พฤติกรรมกลุ่ม เช่น การกล่าวชืนชม, การพูดให้ปรับเปลียนพฤติกรรม ชนิดของการสะท้อนกลับชนิดของการสะท้อนกลับ
- 20. ภาษากายภาษากาย ภาษานอกเหนือจากภาษาพูด ภาษาเขียนแล้ว อีกภาษาหนึงคือ ภาษากายทีผู้ประสานงานคุณภาพ ควรระมัดระวังในการ แสดงออกหรือสือสาร ได้แก่ ภาษากาย ความหมาย ยืนเอามือกอดอก จิตใจขณะฉันไม่พร้อมทีจะเปิ ดรับ ไม่มันใจ ดูนาฬิกา เมือไหร่เธอจะหยุดพูดเสียที หาว ฉันกําลังเบือในสิงทีเธอพูดอยู่ มองออกไปข้าง นอก ฉันไม่สนใจทีจะฟัง ฝันกลางวัน ใจลอย เคาะดินสอกับโต๊ะ ฉันไม่อดทนทีจะฟังเธอแล้วนะ ฉันไม่สนใจ
- 21. ภาษากาย ความหมาย ก้มไปข้างหน้าและสบตา ฉันสนใจในสิงทีเธอพูดนะ เกาคางและพยักหน้า ฉันเห็นด้วยกับเธอ จดบันทึกย่อ ฉันต้องการจดจําในสิงทีเธอพูด ยิมและหัวเราะ ฉันฟังเธอและชอบอารมณ์ขันของเธอ
- 23. การเรียนรู้แบบมีส่วนร่วม (Participatory Learning) Appreciative inquiry (AI) Six Thinking Hats (ความคิดคู่ขนาน) Coaching Model (การเป็นโค้ช) พลวัตของทีม (Team dynamic) World cafe
- 27. ประสบการณ์เชิงรูปธรรม เป็นการกระตุ้นให้ผู้ทีเข้ามาเรียนรู้กับเราดึงประสบการณ์ของ ตนเองออกมา สิงทีเกิดขึนคือการสร้างความมีส่วนร่วม มี ความสําคัญ มีโอกาสรับรู้เรืองราวของผู้อืน และสร้าง สัมพันธภาพให้เกิดขึนในกลุ่ม การแลกเปลียนความคิดเห็น เพราะแต่ละคนมีความรู้ มีประสบการณ์ทีแตกต่างกันที แตกต่างกัน การแสดงความคิดเห็น ความรู้สึกของสมาชิกใน กลุ่มตามประเด็นทีกําหนดไว้ จะทําให้สมาชิกได้เรียนรู้ ความคิด ความรู้สึกเกิดการเรียนรู้ทีกว้างขวาง มีความ หลากหลายของข้อมูล และมีการทํางานเป้ นทีม รูปแบบการเรียนรู้
- 28. การสร้างมโนทัศน์เชิงนามธรรม มโนทัศน์หรือความคิดรวบยอดเป็นสิงทีเราอธิบายสิงทีควรจะ เป็นเป็นหลักกว้างๆทีเราสามารถขยายความให้เป็นรูปธรรมได้ หลากหลาย เราสามารถเรียนรู้ความคิดรวบยอดได้หลายวิธี เช่น การสรุปจากเอกสารหรือคําบรรยาย หรือจากกิจกรรม ต่างๆ ซึงการเรียนรู้แบบนีจะทําให้เกิดความเข้าใจทีลึกซึงขึน และอาจส่งผลต่อการเปลียนแปลงทัศนคติได้ การทดลองปฏิบัติ เป็นการนําความคิดรวบยอดมาประยุกต์ใช้ในแบบต่างๆ เช่น การสนทนา การสร้างคําขวัญ การวางแผน การแก้ไขปัญหา รูปแบบการเรียนรู้ (ต่อ)
- 30. การเรียนรู้ด้วยกระบวนการกลุ่ม (Team learning) 8 33 1 2 5 เป้ าหมาย Team learning 10 9 10 8 10 เป้ าหมาย
- 31. องค์ประกอบการเรียนรู้ วัตถุประสงค์การเรียนรู้ ( Objective ) • ผู้เรียน • พฤติกรรม • สภาพการณ์ • ขีดความสามารถ กิจกรรมการเรียนรู้ (Learning activity) ประเมินผล(Evaluation)
- 34. Appreciative inquiry (AI) แนวคิดในการค้นหาสิงดีๆทีทีมงานได้ทํา และกระตุ้นให้เกิดการพัฒนา
- 37. Coaching Model (การเป็นโค้ช) การโค้ชคือศิลปะในการช่วยให้ผู้อืนมีผลงานดีขึน ได้เรียนรู้ และได้ พัฒนา • การช่วยให้ง่ายขึน (facilitating) หมายความว่าผู้ถูกโค้ชมี ความสามารถทีจะคิดได้ด้วยตนเองมองเห็นได้ทะลุปรุโปร่ง มี ความคิดสร้างสรรค์ • โค้ชต้องไม่คิดว่าตัวเองมีคําตอบทีถูกต้อง แต่ช่วยให้ผู้ถูกโค้ชสํารวจ ตรวจสอบ ทําความเข้าใจเพือนําไปสู่การตัดสินใจทีดีกว่า • บทบาทของโค้ชคือการมุ่งเน้นความสนใจของผู้ถูกโค้ช เพือลดตัว กวนทังหลาย ช่วยให้ใช้ศักยภาพในการปฏิบัติงานได้ดีขึน
- 38. เชือมันในศักยภาพ เคารพปัญญา ความคิดสร้างสรรค์และ ญาณทัศนะของผู้คน ใส่ใจต่อการเรียนรู้มากกว่าผลลัพธ์ทีจะเกิดขึน เปิ ดโอกาสให้ผู้ถูกโค้ชเป็นผู้ลงมือทํา เป็นผู้ฟังทีดี พยายามทําความเข้าใจกับเอกลักษณ์ของแต่ละ คน ใช้ระบบประเมินผลเพือสร้างความมันใจในเป้ าหมายและ บทบาท การเป็นโค้ชทีดี
- 43. พลวัตของทีม(Team dynamic) บทบาทของ facilitator ในการประชุม 1. ดึงให้กลุ่มพิจารณาในประเด็นเดียวกัน 2. กระตุ้นและเปิ ดโอกาสให้ทุกคนมีส่วนร่วม 3. ควบคุมการจราจรของการเสนอความคิด 4. จับเวลาทีใช้แต่ละประเด็นแล้วแจ้งทีประชุม 5. เสนอทางเลือกในวิธีการประชุม 6. ปกป้ องการโจมตีความคิดเห็น/สมาชิก 7. จัดการกับปัญหาพฤติกรรมของสมาชิก 8. วางตัวเป็นกลาง/ไกล่เกลียเมือไม่ลงรอยกัน
- 45. พลวัตของทีมในการประชุม(Team dynamic) 1. ขันก่อตัว (Forming) 2. ขันปะทะ (Storming) 3. ขันลงตัว (Norming) 4. ขันได้งาน (Performing) 5. ขันก่อตัวใหม่ (Reforming)
- 46. ขันก่อตัว (Forming) สร้างบรรยากาศการแลกเปลียนความคิดอย่างเปิ ดเผย บรรยากาศมีความตืนเต้น มีความภูมิใจ สมาชิกทีมมีความสุภาพ อดทน ระมัดระวังความคิดเห็น และสังเกตพฤติกรรมสมาชิกคนอืน
- 47. ขันปะทะ (Storming) จัดการกับความขัดแย้งอย่างเปิ ดเผย เป็นขันทียากทีสุด คือเริมมีความขัดแย้ง มีข้อถกเถียง สับสน อึด อัด เกิดอารมณ์ รวมกลุ่มเป็นกลุ่มย่อย ท้าทาย และตังคําถามกับ ผู้เสนอประเด็น
- 48. ขันลงตัว (Norming) ใช้เทคนิคเพือให้เกิดความหลากหลายในความคิด เริมสงบ ความขัดแย้งลดลง เริมเคารพกฎของทีม เริม ช่วยเหลือกัน เข้าใจจุดแข็ง จุดอ่อนของแต่ละคน บทบาท ชัดเจน และแต่ละคนปฏิบัติในสิงทีได้รับมอบหมาย
- 49. ขันได้งาน (Performing) ให้ทีมฉลองความสําเร็จ facilitator มีบทบาทลดลง สมรรถนะการทํางานมีสูง พอใจกับความก้าวหน้าของทีม ทีม อาจต้องการข้อมูลมากขึน มันวัตกรรม สามารถป้ องกัน แก้ไข ปัญหาของกลุ่มได้ สามารถสร้างงานด้วยตนเองได้
- 50. ขันก่อตัวใหม่(Reforming) เน้นยําพันธะกิจและเป้ าหมายของทีม มีสมาชิกใหม่เข้ามาร่วม และกําหนดเป้ าหมายใหม่
- 52. World cafe เป็นกิจกรรมรูปแบบหนึงของการบริหารจัดการความรู้ ทีความรู้ และความเห็นของทุกคนสําคัญเท่ากันหมดโดยเฉพาะการ สืบค้น เพือทีจะได้คุณค่าทีแท้จริง อันมีผลต่อสังคมโดยรวม ความคิด ความเห็นและความรู้ของสมาชิกทุกคนมีความ เชือมโยงกัน
- 54. มิติแห่งพลังมิติแห่งพลัง พลังแห่งการสร้างสรรค์ คือการคิดบวก สร้างสรรค์สิงใหม่ๆและไม่ทําร้ายใคร คิดบวก ไม่คิดลบ อย่ากลัว เรียนรู้ เรียนรู้ และเรียนรู้ อย่าขังตัวเองไว้ในทีแคบ
- 55. พลังแห่งการสร้างสรรค์ (ต่อ) ความสบาย มิได้ช่วยสร้างความสําเร็จ ทําตัวหัวเดียวกระเทียมลีบบ้าง เปิ ดตนเองสู่โลกกว้าง
- 60. การขับเคลือนด้วยพลังแนวราบ พลังแนวราบ 1.1. คํานึงถึงกระบวนการ มากกว่าการมอบหมายงานคํานึงถึงกระบวนการ มากกว่าการมอบหมายงาน 2.2. ส่งเสริมให้ทีมดําเนินการแก้ไขปัญหาให้สําเร็จส่งเสริมให้ทีมดําเนินการแก้ไขปัญหาให้สําเร็จ 3.3. มีการมอบรางวัลให้กับการทํางานทีมีประสิทธิภาพมีการมอบรางวัลให้กับการทํางานทีมีประสิทธิภาพ
- 61. การขับเคลือนด้วยพลังแนวราบ (ต่อ) 4.4. เพิมการประสานและสือสารให้มากขึนเพิมการประสานและสือสารให้มากขึน 5.5. ให้ความรู้ และการอบรมแก่บุคลากรให้ความรู้ และการอบรมแก่บุคลากร 6.6. พยามลดขันตอน และให้อํานาจในการตัดสินใจพยามลดขันตอน และให้อํานาจในการตัดสินใจ แนวดิง
- 62. การขับเคลือนด้วยทีมและความรัก บทเรียนจากการบินของห่านป่า การบินเป็นรูปตัว V : การเกือกูลกัน การไม่บินเดียว/แตกฝูง : การมีประโยชน์ร่วมกัน การผลัดกันนําฝูง : ผู้นํา ผู้ตามสับเปลียนกันได้ตาม บริบท
- 63. บทเรียนจากการบินของห่านป่า (ต่อ) การส่งเสียงร้อง : กระตุ้นและให้กําลังใจต่อกัน การช่วยกันยามเจ็บป่วย : การร่วมทุกข์ร่วมสุข
- 65. ฉันไม่ยอมแพ้ ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึนฉันไม่ยอมแพ้ ไม่ว่าอะไรจะเกิดขึน……ฉันไม่ยอมแพ้ฉันไม่ยอมแพ้ ฉันจะบ่มเพาะจิตใจให้งอกงามฉันจะบ่มเพาะจิตใจให้งอกงาม มอบความเมตตากรุณา ไม่ใช่เพียงกับมิตร แต่ให้กับทุกคนมอบความเมตตากรุณา ไม่ใช่เพียงกับมิตร แต่ให้กับทุกคน ขอให้ฉันมีความเมตตากรุณา ค้นพบความสุขในใจตนขอให้ฉันมีความเมตตากรุณา ค้นพบความสุขในใจตน และแผ่ความสุขออกไปสู่คนรอบข้าง หน่วยงาน องค์กรและแผ่ความสุขออกไปสู่คนรอบข้าง หน่วยงาน องค์กร ฉันขอยําอีกทีว่าฉันขอยําอีกทีว่า……จงอย่ายอมแพ้จงอย่ายอมแพ้ ไม่ว่ารอบตัวของฉันเป็นเช่นใด อะไรจะเกิดขึนกับฉันไม่ว่ารอบตัวของฉันเป็นเช่นใด อะไรจะเกิดขึนกับฉัน ฉันจะไม่ยอมแพ้ฉันจะไม่ยอมแพ้
- 68. คาถาคาถา…SHA FA…SHA FA จงอดทน เพราะอดทนจึงพบความหวังทีรออยู่ จงเสียสละ เพราะเสียสละจึงให้ทุกอย่างเดินไปได้ จงมีสติ เพราะสติทําให้เห็นความเป็นจริง จงสนุก เพราะความสนุกทําให้มีแรงเดินต่อ จงทําเป็นทีม เพราะทีมคือกุญแจสู่ความสําเร็จ