Artigo elaborado por Carla VIdal, alumna de PCPI-2, arredor do Entroido tradicional galego.

1. O Entroido
A orixe da palabra ``Antroido’’ ou ``Entroido’’ deriva do latín introitus que significa entrada ou
comezo da primavera e do volta da vexetación. A súa orixe remóntase ás festas precristiás que
se celebraban na antiga Grecia para venerar ao Deus Dionisios, que logo pasará a Roma onde
había o costume de celebrar grandes festas polo Entroido.
Os días sinalados son o domingo Faroleiro ou Borrallento onde os mozos utilizan farelo ou
borralla para tirarlle ás mozas. No xoves de compadres pelexan cas mozas para quitarlles un
boneco feito por elas para queimalo. Estes dous días representan a loita do poder entre os dous
sexos.No xoves de comadres os papeis intercámbianse con respecto ao xoves de compadres. A
loita chega ao corpo a corpo. Aínda que os días propios do entroido son o domingo, o luns e o
martes nos que está prohibido traballar. Quen sexa descuberto facéndoo terá que pagar unha
rolda de viños. Por último, o mércores de cinza é o día
do fin da festa, no que se fai a queima do Meco ou o
enterro da sardiña; nel que participan ``viúvas’’, ``curas’’
e ``nenos de coro’’.
Os lugares nos que máis se festexa o entroido con
traxes tradicionais son Maceda, Xinzo, Viana do Bolo,
Laza e Verín, na provincia de Ourense. Cada personaxe
tradicional ten a súa propia indumentaria. Os disfraces
típicos de cada lugar varían, pero seguen un mesmo
patrón.
Os xenerais da Ulla visten con vellos traxes militares e
un pucho tipo napoleónico coa cara descuberta; van
montados en cabalos facendo desafíos e sermóns.
As Madamas e galáns de Cobres levan uns traxes
moi chamativos, feitos cunha base branca con colares,
sombreiros, flores, plumas, abelorios… Sobre as
roupas, as madamas levan moitas xoias de ouro que lle
ían pedindo aos veciños como pulseiras, colares e
pendentes, peiteados cun moño na cabeza… Bailan
cos seus galáns no terreiro, un lugar reservado para
eles.
Os volantes de Chantada este disfraz ten unha
estructura complexa que pesa 15 quilos, está
feita con flores e moitas telas de cores formando
volantes que cubren a persoa que o leva.

2. Os boteiros de Viana do Bolo A súa máscara pesa varios quilos, está formada por unha
carauta negra de madeira con sorriso, nalgúns case
mide un metro cadrado. A súa roupa é moi colorida,
a camisa vai bordada con anacos de fitas de cores
formando figuras xeométricas, pantalón de seda,
flocos de cores nos laterais, unha faixa con picos e
borlas e unhas polainas.
A súa máscara pesa varios quilos, está formada por
unha carauta negra de madeira con sorriso, en
algúns case mide un metro cadrado.
Os Felos de Maceda visten con elementos externos
diferentes pero coa indumentaria convencional dos
peliqueiros de Laza e os cigarróns de Verín.
O traxe dos cigarróns de Verín, consiste nunha
pantalla con animal, careta, mango e pértega,
pelica, bordados, faixa, pondóns de cores e
chocallos.
A historia deste disfraz é que puido ser un cobrador
de impostos medieval, o encargado de levantar a
caza do señor feudal ou un enviado da igrexa para
facer crer os que dubidaban da súa fe.
Os peliqueiros de Laza, é o nome que se lle
dá ás máscaras típicas de Laza.
Levan pelica, una pel de can colgando como
se fose melena. O peliqueiro é ``sagrado’’,
ninguén o pode tocar, vai botando fariña e
formigas a quen se cruza no seu camiño e dá
lategazos mentres salta baila; o público pode
aleralo e incluso insúltalo.
As pantallas de Xinzo de Limia, reciben o nome da
carauta que ten cara de díaño e burla . A vestimenta
está formada por unha camisa, un calzón branco e
unha capa vermella.
Corre polas rúas batendo con forza dúas vexigas e
facendo soar as campaíñas que levan na cintura.

3. A GASTRONOMÍA DO ENTROIDO
Con todo, aínda queda por mencionar a gastronomía,
parte fundamental do entroido. Celébranse comidas
familiares e veciñais, peticións de alimentos polas
casas, agasallos e
invitacións. A gran
comida ten lugar o
Martes de entroido,
nalgunhas zonas
trasládase ao
Domingo ou ao Xoves
anterior.
Os pratos estrella son o cocido, o botelo cocido, a androlla de
Viana ou o cabrito do Vilariño do Conso. Sen olvidar as
sobremesas con filloas,
orellas e bica.
CARLA VIDAL (pcpi-2)