Slaska Biblioteka Cyfrowa - III Zebranie Uczestników oraz wizyta ministra B. Zdrojewskiego

1. Śląska Biblioteka Cyfrowa
Śląska Biblioteka Cyfrowa
III Zebranie Uczestników ŚBC
www.sbc.org.pl
www.digitalsilesia.eu
Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis
Biblioteka Śląska - Śląska Biblioteka Cyfrowa

2. Pomysł (2006) na BC
Utworzenie organizacji komunikacji kutlurowej, która:
kutlurowej, która:
udostępnia cyfrowy zasób w Internecie
kolekcjonuje rozproszone zasoby regionalne
- lokalizuje i „scala” na wspólnej platformie
scala”
archiwizuje i ochroni najcenniejsze zabytki piśmiennictwa
regionu
tworzy warsztat badawczy oparty o narzędzia
elektroniczne
koordynuje digitalizację prowadzoną w róŜnych ośrodkach
regionalnych i w kraju
z terenu historycznego Śląska,
Śląska,
takŜe Zagłębia Dąbrowskiego, regionu częstochowskiego
Dąbrowskiego,

3. Biblioteka cyfrowa regionu śląskiego
Wyzwania Szanse
rozproszony zasób bogaty kulturowo zasób
w odległych geograficznie piśmiennictwa
miejscach
słaba znajomość technologii BC, duŜa biblioteka regionalna
brak formalnej edukacji o tradycjach digitalizacji
bibliotekarzy cyfrowych (inicjator/koordynator/integrator)
“resortowość” środowiska znaczna ilość silnych bibliotek
i regionalizmy miejskich i naukowych
ograniczona zdolność do nowe media = nowe sposoby
efektywnej, oficjalnej współpracy komunikacji i współpracy
międzyinstytucjonalnej
brak dedykowanych funduszy na rozproszenie środków
digitalizację i moŜliwości projektowe

4. ŚBC jako klaster instytucji kultury i nauki
luźna forma organizacji współdziałania
wielu instytucji i osób
wykorzystuje formalne i nieformalne powiązania
pomiędzy jego uczestnikami
współdzielenie posiadanych zasobów
(moc obliczeniowa, kompetencje)
łatwy transfer technologii, wiedzy, umiejętności
pomiędzy uczestnikami
komunikacja i wsparcie
otwartość i ekonomiczna przystępność
-> niekontrolowany rozwój klastra
fraktalne mechanizmy pozyskiwania zasobu
synergia i stymulacja zaufania

5. Zasady organizacyjne ŚBC
łatwo zostać Uczestnikiem ŚBC, ŚBC jest nieodpłatną usługą
biblioteki cyfrowej -> obniŜenie progu wejścia do ŚBC
identyfikacja własnego zasobu (logo, exlibris przy publikacji
oraz link do strony Uczestnika) –> promocja Uczestników
brak centralnej kontroli i selekcji publikacji (filtrowanie
rozproszone), wszyscy zachowują prawa do swojego zasobu,
wszyscy publikują na tych samych zasadach -> autonomia
i podmiotowość
organizacja i finansowanie procesu skanowania (publikowania)
(publikowania)
i jego tempo jest autonomiczną decyzją kaŜdego Uczestnika
-> samoorganizacja
kaŜdy sam rozwiązuje kwestię praw autorskich lub własności
(stwierdzenie wygaśnięcia lub umowa z autorem/właścicielem)
-> odpowiedzialność

6. Efektywna technologia dla rozproszonego
modelu BC - dLibra
Przeglądanie,
wyszukiwanie,
czytanie
Redaktorzy UŜytkownicy
Uczestników
redaktora i administratora
redaktora i administratora
Aplikacja czytelnika –
Aplikacja
Aplikacja
Śląska
WWW
Biblioteka Cyfrowa
Dodawanie
publikacji,
zarządzanie

7. Współpraca 41 instytucji
Katowice
Bielsko-
Bielsko-Biała
Bytom
Biblioteki publiczne Ruda Śląska
śory
- wojewódzka Częstochowa
- miejskie Jaworzno
Dąbrowa Górnicza
- powiatowe Tarnowskie Góry
Sosnowiec
Rybnik
Cieszyn
Biblioteki akademickie Wodzisław Śląski
państwowe Jastrzębie Zdrój
Piekary Śląskie
Racibórz
Biblioteki akademickie Opole
Zabrze
niepubliczne Chorzów
inne instytucje Głubczyce
Pszczyna
(wydawnictwa, stowarzyszenie) Gliwice

8. Forum ŚBC i Społeczna Pracownia Digitalizacji
komunikacja i wsparcie Uczestników

9. Struktura organizacyjno-operacyjna
organizacyjno-
Poziom instytucjonalny (Porozumienie ŚBC)
Poziom operacyjny – płaska i „szybka” struktura
bibliotekarze – informatycy – programiści

10. Sposoby pozyskiwania zasobu
Fraktale
Os. prywatna:
zbiory własne
Uczestnik 1:
zbiory własne Os. prywatna:
zbiory własne
Uczestnik 2:
zbiory własne Instytucja
zbiory własne
Uczestnik n:
tylko zbiory Os. prywatna:
własne zbiory własne
KaŜdy Uczestnik autonomicznie:
typowanie, digitalizacja, publikacja,
opracowanie, prawo autorskie

11. Interoperacyjność
Federacja Bibliotek Cyfrowych (36 bibliotek cyfrowych w kraju)
Rozproszone współtworzenie, koordynacja digitalizacji, scalanie
w wirtualne kolekcje zasobów w systemie polskich bibliotek cyfrowych -
peer to peer
Wielkopolska BC
OAI-
OAI-PMH
Śląska BC
FBC
Kujawsko-
Kujawsko-Pomorska BC Uniwersytetu
BC Wrocławskiego
OAI-
OAI-PMH
~ 260 tys. publikacji
Podlaska BC Małopolska BC

12. Krajowy klaster BC – współpraca instytucjonalna
Jeśli istnieje „polskie
bibliotekarstwo”, powinno
ono działać jak
jedna firma
Biblioteka UMK –
tworzy KPBC
Biblioteka Śląska
tworzy ŚBC

13. Forum i blog Biblioteka 2.0
Forum dLibra
krajowa integracja
środowiskowa,
współpraca z uŜytkownikami bibliotek i programistami,
promocja dobrych praktyk

14. Pochodzenie publikacji
w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej
zbiory bibliotek i pozyskane przez nie
zbiory innych instytucji kultury i edukacji
zbiory stowarzyszeń
zbiory osób prywatnych (takŜe cyfrowe)
Rodzaje publikacji
ksiąŜki
artykuły (preprinty!),
(preprinty!),
doktoraty, habilitacje
kartografia
ikonografia
dokumenty Ŝycia
społecznego
moŜliwe 3D
filmy, muzyka

15. Publikacje akademickie
• podręczniki
• doktoraty
• bibliografie
• artykuły
• wykłady
• opracowania

16. wydawnictwa Publikacje bibliotek publicznych
pokonkursowe,
opracowania
regionalne,
jubileuszowe
dzieła lokalnych
twórców

17. Publikacje pozyskane prace
doktorskie
od prywatnych osób i stowarzyszeń
publikacje
amatorskie regionalne
informatory
opracowania
historyczne
i prawne
czasopisma prywatne
dokumenty
monografie
literatura
naukowe
(edycje bibliofilskie)
kroniki kolekcje
szkolne fotografii

18. Publikacje pozyskane
od prywatnych osób
i stowarzyszeń
Stowarzyszenie
„Rodzina Policyjna 1939”

19. Propozycje czytelników
forum Biblioteka 2.0

20. Społeczna Pracownia Digitalizacji
Śląskiej Biblioteki Cyfrowej
Mecenat
2007
Dorobek SPD
10.2007 – 06.2009
3 131 publikacji = 196 558 skanów
w tym praca wolontariuszy – 64%
1 262 publikacji = 126 260 skanów

21. Dane z Google Analytics
www.google.com/analytics/
www.google.com/analytics/
Liczba
odwiedzin
2.06 – 2.07.2009
25 893
Zasób ŚBC oglądała publiczność
z 59 krajów

22. www.techsoupforlibraries.org/
www.techsoupforlibraries.org/blog

23. Śląska Biblioteka Cyfrowa
Śląska Biblioteka Cyfrowa
III Zebranie Uczestników ŚBC
Dziękujemy
za uwagę!
Agnieszka Koszowska, Remigiusz Lis
Biblioteka Śląska - Śląska Biblioteka Cyfrowa