Interview met Wim Delvoye, verschenen in HUMO, als illustratie bij de workshop 'Interviewen' voor CJP-vrijwilligers.

1. Wim Delvoye, kunstpaus
Zijn eerste galeriste noemde zijn
werk onverkoopbaar. Hij verkocht
het dan maar zelf, en tot zijn ver-
bazing ging dat hem vlot af. Wim
Delvoye is nooit meer gestopt met
verkopen: onvermoeibaar blijft hij
zichzelf en zijn werk in de markt
zetten, promoten, Disneyficeren.
Anno 2010 droomt hij hardop over
het type kunstenaar dat hij wil wor-
den. Er bestaat voor hem geen mo-
del, zegt hij, of het moest een figuur
als Rem Koolhaas zijn: de interna-
tionale architect met kantoren in
Peking, Hongkong en New York,
die koffietafelboeken uitgeeft over
droomsteden die nooit zullen wor-
den gebouwd. En die er een inter-
nationaal team van zo’n driehon-
derd mensen op nahoudt. Size does
matter, voor Delvoye.
Voorlopig is de nv Delvoye een
vrij bescheiden kmo met een vijf-
tal personeelsleden in een opval-
lend grijs kantoor in Gentbrugge.
Tijdens ons bezoek struint topga-
lerist Guy Pieters tevreden rond
tussen getatoeëerde varkenshui-
den en schaalmodellen van goti-
sche bulldozers. Een graficus ont-
werpt een stickerboek. Een jonge
architecte werkt aan ornamenten
voor een gotische orangerie. Een
Roemeense architecte, benadrukt
Delvoye – alsof hij zich bij een
bezorgde aandeelhouder verant-
woordt voor zijn kostenstructuur.
Vanaf 20 oktober is hij weer al-
omtegenwoordig: dan opent zijn
tentoonstelling ‘Knocking on Hea-
ven’s Door’ in Bozar in Brussel. De
titel is méér dan een ironische knip-
oog naar zijn 27 meter hoge goti-
sche toren van gelaserd cortenstaal
die van op het dak van Bozar de
Brusselse skyline doorklieft. Del-
voye is namelijk in alle ernst van
plan om de hemelpoorten te bestor-
men: ‘Volgend jaar begin ik een ei-
gen religie.’
HUMO In je vroegere werk zat al-
tijd een grap, die bovendien ieder-
een moeiteloos begreep. Zoals je
REP oRT ERs
zelf zei: ‘Ik wil de mensen het idee
geven dat ze geniaal zijn.’ In je go-
tische torens is vooralsnog geen
grap te bespeuren. men dat ik braaf ben geworden: lastingen moesten betalen, maar ze aan de machine zelf: religie zit er
Wim Delvoye (knikt) «Een journa- dan sticht ik een religie rond de Clo- mogen wel kaarsjes en boekjes en ingebouwd. Dat je de trappen op
list van het NRC vroeg me: ben je aca-machines (de ‘kakmachine’ die korans verkopen. Dat interesseerde moet om iets aan de machine te
niet brááf aan het worden? Ik heb hij in 2000 tentoonstelde, red.). mij enorm, dat Cloaca niet belast geven: een offerande. Dat er volk
een periode ingelast waarin het lijkt »Een paar jaar geleden heb ik in zou zijn. Het was van meet af aan omheen staat tijdens het voede-
alsof ik superbraaf ben. Ze kunnen Amerika al een eigen religie opge- de bedoeling om met Cloaca naar ren: het communale. En de machi-
mij nu nog rap ridderen, want vol- richt: Cloaca Ministries. Ik had na- de beurs te gaan, én om er een re- ne heeft ook een Blijde Boodschap:
gend jaar zullen ze ervan terugko- melijk ontdekt dat religies geen be- ligie rond te bouwen. Je ziet het al God spreekt! Hij kakt! Zie je?»
Source: Humo Publication date: 12-10-2010
50 – HUMO Nr 3658 | 41

2. HUMO Het lijkt alsof je met die go- mensen bekeren op een generatie sche kapel zou maken. en hij wilde »Maar eigenlijk is Fernand een
tische toren aan een museum voor tijd – andere religies hebben dui- bovendien het auteursrecht op de uitzondering: de meeste verzame-
je eigen werk begonnen bent – als- zenden jaren voorsprong. Daarom maquettes. Dat was voor mij on- laars zijn niet zo moeilijk om mee
of je je oeuvre als áf beschouwt. zullen alle details meteen moeten mogelijk: dat zou betekenen dat te werken.»
Delvoye «Daar zal het in de prak- kloppen.» de advocaten van een havenbaas HUMO Je hoort toch altijd dat de
tijk ook op neerkomen. zouden kunnen uitmaken wat een kunstwereld vol schurken loopt.
»Het begon stilaan noodzakelijk Naïef kapel of een kathedraal genoemd Delvoye «Dat is ook zo, maar ’t is
te worden om een werk te maken HUMO Je gotische toren is eigen- kan worden, en wat het verschil is ook een wereld waarin niks op pa-
waar ik al mijn andere werk onder lijk een uitloper van de gotische ka- tussen een gotische moskee en een pier staat. Je hebt Guy Pieters hier
kan plaatsen. Ik heb zoveel ver- pel die je zou ontwerpen voor ha- bulldozer. Dat zou erop neerkomen gezien. Als die in mijn atelier komt
schillende soorten kunst gemaakt venbaas Fernand Huts, één van je dat ik eigenlijk geen gotisch werk en zegt: ‘Ik moet dát stuk nog van je
dat het moeilijk nog allemaal bij vroegste verzamelaars. meer kon maken, met zo’n clausu- krijgen’ – móét hij dat dan? Ik weet
te houden is. Varkens, kakmachi- Delvoye «Ja.» le kon hij me doodknijpen. en dat van niks. Maar: mijn woord houden
nes, glas in lood, spades en strijk- HUMO Ik heb eens met Fernand terwijl we al twee jaar vastzaten in is heilig. In een wereld waar niks
planken met heraldiek… Voor mijn Huts gebeld. Hij zei: ‘Ik ga er niks dat project: die hele kapel zit kant- op papier staat, ben je dood als je
video’s moet het donker zijn, voor over zeggen, Wim is mondig ge- en-klaar in onze computer. bekend komt te staan als iemand
mijn tekeningen heb ik daglicht no- noeg.’ Ik kon eruit begrijpen dat »Het heeft niet veel gescheeld of die zijn woord breekt.
dig…» jullie relatie een beetje verzuurd ik was daar met mijn hele onderne- »Ik zou liever alles op papier heb-
HUMO En voor je kakmachine: ver- is. ming over gestruikeld: dan zat jij ben, maar dat kan niet. Ik kan het
se groenten. Delvoye «Dat kon je al zien in die hier nu vragen te stellen over mijn zelfs niet bij zo’n Huts forceren. en
Delvoye «Juist! en die kakmachi- uitzending van ‘Hoge bomen’ over faillissement, op een zolderkamer wat doe je dan? Je begint alvast
ne past misschien niet zo goed bij hem, van een paar jaar geleden. in Gent. Huts heeft methodes ge- aan die kapel, want het moet rap
dat andere werk. Maar in een go- terwijl de camera liep, gaf hij me bruikt die je niet verwacht in de gaan, het moet af zijn tegen dat
tische ruimte kan ik al die dingen onder mijn voeten omdat die kapel kunstwereld.» feest dat hij zou houden, en zo’n
verwerken.» nog niet klaar was. Heel gênant, HUMO En hij heeft je gedwongen rijke man gaat toch niet onnozel
HUMO Je vroegere werk ging vaak vond ik. Maar ik was ook blij. Want zijn vrouw te knuffelen, zag ik in doen? och, wij zijn naïef, zeker. Wij
over consumentisme in de wester- ik had van die hele opdracht niks ‘Hoge bomen’. willen een grote kunstenaar zijn.»
se maatschappij. Je gotische werk op papier, terwijl ik er zes mensen Delvoye «Ja, maar Karine heb ik
niet meer. twee jaar fulltime aan had laten graag. Da’s een warme vrouw.» Nul fraNk
Delvoye «Nee. Het is geen popart werken. Ik dacht: dankzij ‘Hoge HUMO Je werd in die inmiddels HUMO Je zegt: ‘Ik spéél onderne-
meer. bomen’ heb ik tenminste iets op befaamde ‘Hoge bomen’-uitzen- mer, ik doe maar alsof.’ Ik ben zo
»Maar wanneer ik mijn religie camera. ding omschreven als de ‘Rubens vrij geweest om eens in je jaarre-
sticht, dan zal alles een functie »Wij waren aan die opdracht be- van de moderne Medici’. keningen te gaan kijken. Zeshon-
hebben. Dan zal iedereen zeggen: gonnen zonder enig contract – wij Delvoye «In het begin van mijn derdduizend euro brutowinst per
ah jaah! en dan kunnen al die lo- waren naïef! We wilden per se die carrière heeft Huts veel werk van jaar is toch niet zo slecht voor ie-
go’s uit mijn vroegere oeuvre weer kapel maken, en we waren dank- me gekocht. Hij had er een neus mand die ‘speelt’.
van pas komen. Die godsdienst zal baar dat we dat voor Huts mochten voor, maar anderzijds: hij heeft het Delvoye «Die cijfers die jij opge-
me ook de vrijheid geven om van doen. Voor een belachelijke som ook heel goedkoop kunnen op de zocht hebt: ik bekijk die zelfs niet.
alles te doen dat ik nooit gedaan die ik nu niet meer durf te noe- kop tikken. Voor twee keer niets! Mijn boekhouder zei me onlangs:
heb: gekke kostuums ontwerpen men.» Jongens, die heeft zaken gedaan, proficiat. In 2006 hebben we ’t goed
voor onze priesters – of herders,
‘Ik begin mijn eigen religie.
of imams. Choreografieën beden-
ken. Misschien is er wel een recla-
mebureau dat nu al mijn theologie
aan het uitschrijven is.»
Een reclamebureau is
HUMO Is dat zo, ja?
Delvoye «Ja. een vriend van me
is daarmee bezig, samen met een
Amerikaans reclamebureau, maar
mijn theologie al aan het
ik ben er niet honderd procent te-
vreden over. Die vriend heeft ook
ideeën, en die zijn niet zo goed als
de mijne. Hij mag van mij kardi-
naal zijn, maar hij mag zich niet
uitschrijven’
moeien.
»Wij gaan een enorm succes
hebben met onze religie, want ze
is gedesigned om succes te heb-
ben. In andere religies zijn er veel
dingen die geen succes hebben. HUMO In de uitzending viel het geld dat hij daaraan verdiend heeft! gedaan. In 2007 hadden we een stij-
Het idee dat God alles in zes da- bedrag van driehonderdduizend Hij vroeg me altijd wat ik in de aan- ging van dertig, veertig procent. In
gen heeft geschapen, bijvoorbeeld. euro. bieding had, en ik stelde hem altijd 2008, een annus horribilis voor de
Dat soort onnozelheden verhindert Delvoye «Drie jaar lang hebben het beste voor. omdat hij zo parano- economie nochtans: gestégen!
dat je zieltjes wint. onze religie is we geprobeerd Fernand een con- ide was – altijd bang dat hij bedro- »Maar eigenlijk doe ik dat met de
supermakkelijk, even makkelijk als tract te laten tekenen. Hij wilde dat gen zou worden – gaf ik hem altijd natte vinger. Ik voel dat zo’n beetje.
een jeans kopen! Je moet alleen je pas doen als ik een papier tekende het neusje van de zalm. en hij was en ik gamble! Ik zeg: nu ga ik een
lidmaatschap betalen. Wij moeten dat ik nadien nooit meer een goti- er ook altijd zo rap bij. keer geweldig veel kastelen en do-
▲
Source: Humo Publication date: 12-10-2010
12 oktober 2010 HUMO – 51

3. Wim Delvoye
meinen kopen. En daarna zeg ik: ik
▲
ga veel grote gotische torens ma- Met de Cloaca, de
ken, die onverkoopbaar zijn! Ik hou roemruchte ‘kak-
machine’. ‘Religie
van dat soort gokken. In Cloaca heb
zit er ingebouwd.
ik alles gestoken wat ik had. Dat Dat je de trappen
kasteel in Kwatrecht: ik had niet op moet om iets
méér geld dan wat ik daarin heb aan de machine
gestoken. En het komt altijd wel te geven: een
goed, op één of andere manier.» offerande. Dat
HUMO Je speculeert eigenlijk op er volk omheen
je eigen toekomst? staat tijdens het
Delvoye «Ja. Ik dwing mezelf om voederen: het
communale. En
succesvol te blijven, want anders
de machine heeft
ga ik kopje-onder. Financieel be- ook een Blijde
keken zou ik natuurlijk beter van Boodschap: God
die gotische camionnetjes blijven spreekt! Hij kakt!’
maken: liefst kleintjes zelfs, voor
BElG a
particuliere verzamelaars. Of gas-
flessen met Delfts blauw. Want dat
verkoopt vlot, hè. Maar ik maak lie- bent dan de loser van de familie terse obsessie met chillen’. heer van Kwatrecht, nabij Gent.
ver grote werken. Ik maak alleen – (pesterig) jij hebt dat misschien Delvoye «Maar mannen die vier- Kort daarna kocht je een tweede
kleine dingen als ik tijd heb.» ook een beetje, als journalist. vijfde werken, dat is toch verschrík- kasteel, in het Waalse Corroy, dat
HUMO Ik kan me niet van de in- »Overigens, het feit dat het woord kelijk? En dat chillen, dat maakt de je al snel weer van de hand deed.
druk ontdoen dat je actiever be- ‘loser’ zo’n ingang heeft gevonden maatschappij toch kapot? Ik denk Wat was de bedoeling?
zig bent met het ondernemerschap bij jongeren, geeft toch aan dat het altijd aan mijn twee konijnen. Die Delvoye «Op dat kasteeldomein
dan je wilt toegeven. hyperkapitalisme wel aanslaat in hébben geen weekend. Die hebben in Kwatrecht wilde ik een prachtig
Delvoye «Ik ben gewéldig blij met onze maatschappij? De wereld valt altijd dezelfde werkdruk, die gaan beeldenpark maken. Ik dacht: de
mijn succes. Maar tegelijk doet het uiteen in losers en niet-losers. He- nooit op vakantie. Die chillen niet. overheid zal blij zijn dat een par-
me niks. Dat geld is niet van mij, laas worden losers tegenwoordig En ik denk: dat is gezond.» ticulier zo’n mooi initiatief neemt.
maar van mijn nv.» belóónd om loser te zijn. Mijn werk- HUMO Jij chillt nooit? Ja, vergeet het.
HUMO De aandelen zijn toch van nemers sloven zich hier uit voor een Delvoye «Nooit!» »Eigenlijk zit het zo: de over-
jou? bedrag dat maar een klein beetje HUMO Nooit eens een citytrip? heid wilde dat kasteel dankzij de
Delvoye «Van mij en mijn papa hoger ligt dan wat ze zouden krij- Delvoye «Maar nee! Zo’n stress natuurdecreten goedkoop inpik-
en mijn mama. Ik moest destijds gen van de dop.» dat dat is! Ik ga er altijd van uit dat ken. Ze hebben er alles aan ge-
75.000 euro hebben om een nv op HUMO Nu is ’t geen koketteren er morgen een crisis uitbreekt. En daan om de vorige bewoners weg
te richten, en die had ik niet. Mij meer, nu klink je gewoon als Fer- dan heeft mijn bedrijf mij nodig.» te pesten. Dat kasteel staat daar
maakt het eigenlijk niet uit van wie nand Huts. Je zei ooit in een inter- al vierhonderd jaar, maar tien jaar
dat is.» view: ‘Tegenwoordig krijgen man- Roma in het paRk geleden besliste de Vlaamse over-
HUMO Je koopt er dan maar kas- nen een dag per week vrij om de HUMO Het kwam al even ter spra- heid dat het zonevreemd is. Opeens
telen mee? softie uit te hangen.’ Je hebt een ke: een aantal jaar geleden kwam mochten die mensen niks meer: ze
Delvoye «Neenee, kastelen kopen hekel aan wat je noemt ‘de wes- je opeens in het nieuws als kasteel- mochten hun woning niet meer on-
doe ik met leningen. Ik hou van le- derhouden, hun bomen niet meer
ningen, omdat ik ervan overtuigd snoeien, geen ramen of deuren ver-
ben dat ik ze toch nooit moet te- vangen. Een dynastieke roof is dat.
rugbetalen. Omdat de euro over een Dat is met duizenden adellijke fami-
paar jaar nul frank waard zal zijn.» lies in België gebeurd, hè, blijkbaar
HUMO Nu doe je ’t weer: de kapi- kan dat zomaar. Enfin, die mensen
talist uithangen. hebben het enige gedaan wat ze
Delvoye «Ik koketteer met het dis- konden: verkopen. Helaas voor de
Voor het
cours van de kapitalist, ja. Maar kasteel in Kwa- overheid hebben ze het aan mij ver-
daarom bén ik geen kapitalist – ik trecht dat hij kocht, voor een prikje. En nu zijn ze
bén niet rijk. (Pauzeert even) En- enkele jaren in Kwatrecht dus boos op mij.
fin, nu ik een béétje rijk aan het geleden kocht. »Zodra ik een sculptuur in mijn
worden ben, moet ik me misschien ‘Ik heb iemand park zet, vallen ze binnen met pro-
weer aanpassen en met het com- naar de Roma- cessen-verbaal. We mogen geen
munisme gaan koketteren. zigeuners in omheining zetten, want het is een
Gent gestuurd:
»Ik heb vijfentwintig jaar als kun- landschap met bijzondere waarde
ze mogen al-
stenaar moeten knokken, en ik heb lemaal in mijn – terwijl ze er zelf met jeeps in rond-
nooit de schuld bij een ander ge- park komen rijden! Ik zit tussen twee spoorlij-
legd als het niet ging. En vergis wonen.’ nen en een autosnelweg: daar kan
je niet: ik heb héél veel armoede geen natuur leven, en toch hebben
gekend. Ik woonde in het Tempel- ze alles natuurgebied gemaakt. De
hof in Gent, mijn ouders staken me vorige eigenaar is ooit gehomejackt
wat geld toe, en voor de rest had ik door Polen. Die Polen hebben één
niks. Jaren aan een stuk: níks. Mijn dag in de bak gezeten, maar als ík
jongere zusjes reden met de auto, mijn gracht schoonmaak, moet ik
B ElGa
trouwden, bouwden huizen. En jij acht tot vijfentwintig dagen naar de
▲
Source: Humo Publication date: 12-10-2010
52 – HUMO Nr 3658 | 41

4. Wim Delvoye
gevangenis, want daar heb ik zoge- een beetje ver staan in je loopbaan
▲
zegd een vergunning voor nodig. om dat te kunnen afdwingen. Je
De ramen vervangen is niet vergun- krijgt dat anders niet gedaan.
ningsplichtig, maar de gemeente »Mijn vorige galeristen waren
zegt van wel. En ga zo maar door. bezorgd dat de Cloaca niet zou
Ik moet een vergunning hebben om verkopen. En toen ik zwijnen ging
mijn eigen kasteelpoorten open en tatoeëren, zeiden ze: ‘Je Joodse
dicht te mogen doen! Waar gaat verzamelaars gaan gechoqueerd
dat naartoe? zijn! En die vinden je juist zo goed,
»Met alle procedures die ik aan die vinden dat je humor Joods is.’
mijn broek heb, kost het me vijf- Ik heb het toch allemaal gedaan.
entwintigduizend euro per jaar om Tegen beter weten in. Dat kan je
mezelf uit de bak te houden. Elke alleen als je sterk staat. Ik kan zeg-
keer als ik mijn advocaat zie, rijdt gen: jij bent niet mijn enige gale-
hij in een mooiere auto! Ik zou dat rist, fuck you. Als je afhangt van
ook wel willen, maar ik kan dat niet één galerist, dan ben je een aapje
betalen, ik procedeer me arm. Ik dat muziek speelt en voor de rest
ben in wezen asociaal, ik vind het onmondig en ongevaarlijk is. Ik be-
niet erg om hier een maand met slis zélf wat ik doe. Als William (zijn
een enkelband te moeten zitten. assistent, red.) hier weken bezig is
Maar naar de gevangenis kan ik met een stickerboek – en nog een
niet, ik ben te smetvrezig. versie, en nog één, tot het perfect is
»Ik heb Kwatrecht opgegeven, – dan zijn de productiekosten daar-
maar ik raak er niet vanaf. Toen ze van te vergelijken met een groot go-
hoorden dat ik het wilde verkopen, tisch werk, zoals die betonmolen.
hebben ze me nog een bouwover- Maar aan dat stickerboek verdien
treding aan mijn broek gelapt. Nu ik geen frank!»
kán ik niet verkopen. HUMO Het idee dat je commerci-
»Om een lang verhaal kort te ma- eel bent is, kortom, een dwaling?
ken: ik ben op zoek naar een nieuw Delvoye «Dat idee is vooral ont-
kasteel. In afwachting heb ik ie- staan doordat ik zo efficiënt ben
mand naar de Roma-zigeuners in geworden in mijn communicatie.
Gent gestuurd: ze mogen allemaal Ik ben populair! Dat is iets anders
in mijn park komen wonen. Ik ga dan commercieel.
daar douches installeren. Is dat niet »Collega’s die schilderkunstig
fantastisch, dat ik die mensen hy- bezig zijn, verdienen volgens mij
giëne aanbied? En vind je dat niet veel meer dan ik. Die maken schil-
b ElGA
heel links? Niemand zal toch ont- derijen aan de lopende band, die
kennen dat Roma meer waard zijn kunnen makkelijk aan de vraag vol- Met zijn gasflessen in Delfts blauw. ‘Dat verkoopt vlot, hè. Maar ik
dan die koeien die wél op mijn do- doen, die verdienen miljoenen per maak liever grote werken. Ik maak alleen kleine dingen als ik tijd
mein mogen?» (hierna volgt nog jaar! Maar: zij zitten uit de wind. Zij heb.’
een uitbarsting van plusminus een praten daar niet over.»
uur over hoe de overheid het eigen- HUMO In een interview met het gaan alleen over vrouwen. Zelfs als loon les te mogen geven aan oude
domsrecht uitholt. Het komt erop vakblad De Witte Raaf zei je over ze bizar zijn. Ik zou eens graag een peetjes. Vier jaar lang had ik dat
neer dat Wim Delvoye heel boos je eerste jaren als kunstenaar: ik vrouwelijke journaliste meenemen aanvaard, in mijn kop. Maar in het
is, rw) ben veel langer naïef geweest dan naar mijn domein in Kwatrecht, tweede jaar gebeurde er iets: ik
mensen denken. Wanneer ben je en haar dan nemen in een bosje. deed mee aan de Jeune Peinture-
Volop hetero daar dan mee gestopt? Enigszins gewelddadig (lacht).» wedstrijd. Ik heb niet gewonnen –
HUMO Laten we het over een Delvoye «O, ik ben nog altijd na- alle juryleden wilden de prijs aan
merkwaardige paradox hebben. ief! Ik ben drie jaar samen geweest Motorisch mij geven, alleen vonden ze mij
Je wordt beschouwd als een hy- met iemand die alleen met mij was gebrekkig te jong. Ze zeiden: er zijn er nog
percommercieel kunstenaar, maar omdat ik geld heb en naar de juiste HUMO In datzelfde interview zovéél aan wie we een prijs moe-
je eerste galeriste beschouwde je feestjes ga. Ik had dat niet door, dat zei je: ‘Van mijn klasgenoten aan ten geven!»
werk als onverkoopbaar. vrouwen met mij zeulen om naar de academie zijn er twee die van HUMO Anderzijds zeg je over je-
Delvoye (knikt) «Achteraf vindt ie- die feestjes te kunnen. Ik denk: ik kunst kunnen leven.’ Was dat je zelf: ‘Ik was gevaarlijk handig als
dereen het altijd heel commercieel, geef ze niet te veel geld, dat ze niet doel: kunnen leven van je kunst? jonge kunstenaar.’ Dat klinkt dan
maar op het moment zelf denken ze van mij profiteren. Maar ze doen het Delvoye «Van je kunst kunnen le- weer niet naïef.
allemaal: dit wordt niks. toch. Wat ik geef, is voor hen nog ven zou een eerste doel kunnen Delvoye «Technisch, bedoelde ik.
»Flor Bex (toenmalig directeur altijd veel geld – veel te veel.» zijn, als student.» Ik kon mooi tekenen. Mijn werk was
van het MUHKA in Antwerpen, red.) HUMO Nu je ’t zegt: voor een rel- HUMO Was het jouw doel? gepolijst, af. Dat was in die tijd ver-
heeft in 2000 serieus voet bij stuk nicht ben je opvallend heterosek- Delvoye «Pff, ik hád geen doel. Wij dacht.
moeten houden om de Cloaca ten- sueel. waren ervan doordrongen dat we »Ik dacht toen echt: Thierry De
toon te kunnen stellen. Het is niet Delvoye «Vind je dat ik eruitzie niet van onze kunst zouden kun- Cordier is een echte, serieuze kun-
evident hoor, de eerste keer een als een homo? Echt niet: ik ben nen leven. Ik dacht: via mijn vader stenaar, en ik ben een klein charla-
werk van mij tonen. De eerste vijf volop hetero. Je zou kunnen den- – die stond in het onderwijs – zal tannetje. De tijdgeest zat me niet
keer levende getatoeëerde varkens ken: soms wisselt hij eens af, maar ik wel ergens in een avondschool mee. Kunstenaars die filosofen la-
in een museum zetten: je moet al nee. De films die ik maak, zeg maar, terechtkunnen, om voor een laag zen in de bossen en dan symbolis-
Source: Humo Publication date: 12-10-2010
54 – HUMO Nr 3658 | 41

5. Dewonderjarenvan
RogeR Vangheluwe
tische kunst maakten, díé waren liever zo’n cottage-huis kopen, te-
populair. Van die mensen die zei- genwoordig.
den: ‘Ik kijk naar de zee met mijn »Kunst moet voor mij iets zieligs
rug naar de mensen.’ Hun werk hebben. Andy Warhol was nooit
was een beetje beverig en groeze- zo’n grote kunstenaar geweest als Roger Vangheluwe voelt zich ‘ Ve r m o e d e -
lig. Een kunstenaar was iemand die hij er had uitgezien als een Holly- waarschijnlijk al sinds zijn lijk,’ zegt H.J.,
in z’n atelier zat en schilderde. (Iro- woodster. ’t Is net die hunkering die vroegste jeugd aangetrok- ‘had die man hetzelfde meege-
nisch) En die iets speciaals voelt, zijn werk boeiend maakt.» ken tot kinderen. Een gepen- maakt. Anders zou hij toch niet zo
iets wat een gewone sterveling niet HUMO Waar zit het zielige in jouw sioneerde man die indertijd hebben aangedrongen dat ik ermee
voelt. Als ik schilderde, dacht ik: ik oeuvre? voor de draad moest komen?’
lid was van de Chiro van Roe-
ben geen grote artiest, want ik vóél Delvoye «Ik denk: in het feit dat De jeugdvriend in kwestie, G.,
selare, beweert dat de jonge
hier niks bij, ik ben niet in trance. mijn maquettes altijd zichtbaar ma- ontkent dat hijzelf ook door Van-
Ik was ervan overtuigd dat ik op- quettes zullen blijven. Die toren is Vangheluwe hem daar heeft gheluwe is benaderd, maar beves-
pervlakkig was. bijvoorbeeld gemaakt op schaal betast. tigt wel dat hij H.J. heeft aangemoe-
»Nu ben ik daarvan af, nu vind 1:6. Je kan daar niet écht in, ten- De feiten dateren van lang gele- digd het incident uit te brengen. ‘In
ik dat soort expressionistisch werk zij je het formaat van een barbie- den. ‘Meer dan vijftig jaar gele-
gewoon motorisch gebrekkig. Ie-
mand die schildert als Karel Ap-
pop hebt. Daarom is het ook een
kunstwerk. Anders zit je gewoon
den,’ zegt H.J.. ‘Ik was een jaar
of acht, en ik was lid van de Chi-
‘ oonjepiemel
T
pel, die kán geen mooi vrouwen-
gelaat schilderen! Die slingert wat
met een chantier. Dan ben je een
werfleider, en dan stopt je evolutie,
ro van de Heilig Hart-parochie in
roeselare. roger Vangeheluwe, maar,danzie
met verf, gewoon omdat hij te wei-
nig motoriek heeft om zo’n gelaat
volgens mij. Je ziet dat bij archi-
tecten: zolang ze op school zitten,
die acht jaar ouder is dan ik, was
daar leider. Op de speelplaats van ikwelofje
gezondbent’
goed te kunnen tekenen. De hele evolueren ze. Maar zodra ze huizen de Sint-Aloysiusschool, waar we
twintigste eeuw hebben critici dat beginnen te bouwen en op werven elke week verzamelden, is het ge-
gebrek aan motoriek verward met gaan rondhangen, valt hun ontwik- beurd – onder de bomen. Vanghe-
diepzinnigheid. Gewoon omdat dat keling stil.» luwe riep me bij zich. Hij vroeg me het café ging het altijd over hetzelf-
soort werken in hun ogen ‘niet aca- HUMO Als jij een nieuwe richting om mijn broek open te maken: ik de: Chiroleider roger Vangheluwe.
demisch’ waren.» inslaat, wil je het liefste al je vroe- moest mijn piemel laten zien. Hij Ik was dat beu.’
HUMO Of ‘niet anekdotisch’, nog gere werk vernietigen, las ik. Je nam ’m vast en bekeek ’m grondig. Jeugdvriend G. «Het was een
zo’n verwijt dat jij in je academie- hebt blijkbaar een soort obsessie Ik snapte het niet goed. ‘Waarom plaag in die tijd, leiders van de
jaren kreeg. voor zuiverheid. doe je dat?’ vroeg ik. – ‘Gewoon, jeugdbeweging die hun handen
Delvoye «Ja. Dat zijn rekbare Delvoye «Dat is zéér narcistisch, om te zien of je wel gezond bent.’ niet konden thuishouden. Wat in
begrippen, hè. Je komt van een hè. Ik weet het. Het verlamt ook, Ik vond dat raar, maar wat weet roeselare gebeurde, was niet uit-
klein dorp, Wervik. En dan kom dat narcisme. Ik zou nog veel meer een kind van acht van dergelijke zonderlijk. Ik heb bijvoorbeeld Eric
je in Gent aan om schilderkunst werken kunnen maken als ik niet dingen? Ik ging ervan uit dat het Dejaeger goed gekend, de man
te studeren. Zegt er daar een le- zo ziekelijk, zo dwangmatig perfec- een medische controle was, thuis die nu bekendstaat als ‘de eskim-
raar: je werk is anekdotisch. Wat tionistisch was. Ik ben zo blij met heb ik er niks over gezegd.’ opater’ (veroordeeld voor pedofilie
wil dat zeggen? Zeker een leraar wat De Standaard gedaan heeft (de H.J. beweert dat het maar één met eskimojongetjes, red.). De jon-
kan met zo’n opmerking een hele krant deed al zijn lezers onlangs keer is gebeurd. Maar op de vraag ge Dejaeger had een probleem, dat
doctrine meegeven. Terwijl hij zelf een Wim Delvoye-stickerboek ca- of hij dan wel zeker weet dat het wisten we. Waar moest hij daarmee
het bewijs is dat je van zijn doc- deau, red.), maar één regeltje was om de latere bisschop van Brugge naartoe? De enige uitweg die hij
trine niet kan leven! Ah nee, want verkeerd. Bij de aankondiging dan ging, is hij stellig: ‘Natuurlijk was zag, was de kerk: daar gingen men-
hij geeft les! Ik zie het nog altijd, nog! Voor de rest was het vlekke- het roger Vangheluwe. Ik heb hem sen van zijn slag toentertijd heen.
aan kunstscholen. Het schuift heel loos uitgevoerd, maar voor de re- mijn hele jeugd gekend: hij woon- Dejaeger was 28 toen hij priester
langzaam op. Tegenwoordig mag clame hadden wij het materiaal de om de hoek, in de Sint-Jozef- werd gewijd – een late roeping.
je al eens fotografie gebruiken in geleverd, en daar hadden zij één straat. Als we op straat speelden, Vangheluwe was dat ook: hij was
een kunstwerk.» zinnetje in veranderd. Eén zinne- was hij er ook bij. Al gebeurde dat 27, als ik me niet vergis. Vanghe-
HUMO ’t Is zoals men wel zegt van tje maar! Ik ben daar ziek van ge- niet zo vaak: hij was, als kind, een luwe en Dejaeger kennen elkaar: ze
generaals: perfect voorbereid op weest, de hele vrijdag. Dáárom ben ziekelijk manneke. Zonder sjaal en zijn allebei van roeselare.»
de vorige oorlog? ik geen goeie ondernemer. Stel je jas mocht hij van zijn moeder niet Het incident heeft hem niet ge-
Delvoye «Ja, dat is het! Docen- voor dat ik dat ziekelijke perfecti- naar buiten. Hij was wel een knap- tekend, zegt H.J., daarvoor was
ten aan kunstacademies zijn per- onisme niet had: dan kon ik losjes pe student. Het heeft me wel ver- het te onbetekenend. Maar het
fect voorbereid op het aanstormen uit de pols van alles doen.» baasd dat hij geen ingenieur is was wel een opluchting dat het
van de vorige generatie (lacht). HUMO Ben je verslaafd aan angst? geworden: daar had hij zeker het seksueel misbruik door Vanghelu-
»Het ergert mij eigenlijk immens Denk je dat je goed presteert door verstand voor.’ we dit voorjaar uitkwam – het ein-
dat intellectuelen overal hun waar- de angst? H.J. heeft ook al in tempore non de van jarenlang onbegrip. H.J.:
deoordeel over willen uitspreken. Delvoye «O ja. When getting in suspecto over het incident gespro- ‘Mensen begrepen niet waarom ik
Over fermettes, bijvoorbeeld. Waar- control gets out of control – ik ken ken, zegt een kennis. Zij was erbij zo boos werd, telkens als ik hem
om moeten zij zich moeien met de dat heel sterk. Wat mensen mooi toen, tien jaar geleden, een jeugd- op de televisie zag. Dan zei ik: ‘Dat
huizen van andere mensen? Ik zeg vinden, symmetrie bijvoorbeeld, is vriend H.J. in het café aanporde is dan een mens die kinders doopt
dan altijd fijntjes dat mijn zus in voor een groot stuk controle, net- om het verhaal ‘samen naar buiten en vormt, die in de Heilig Hart-pro-
een fermette woont.» heid. Onlangs zei ik in een inter- te brengen’. H.J. weigerde: ‘Het is cessie meeloopt. De valschaard!’
HUMO Is ze gelukkig? view: ‘Controle is schoonheid.’ Ik te laat nu: het heeft geen zin meer.’ Die man heeft tientallen jaren lang
Delvoye «Ik denk het wel. Enfin, schrok er zelf van toen ik het las. Ik ‘En dat vond die jeugdvriend alles- kinderen lastiggevallen.’
ik heb haar afgeraden om het te was er nog nooit zo ver in gegaan, behalve prettig,’ zegt de kennis. roger Vangheluwe geeft geen
kopen, maar dan uit economische maar ik denk dat het wel klopt.» ‘Hun relatie is sindsdien enigszins commentaar op de aantijgingen.
overwegingen. Ik denk dat mensen Raf Weverbergh bekoeld.’ (ja)
Source: Humo Publication date: 12-10-2010
12 OKTOBEr 2010 HUMO – 55