2. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany
Wysokości i sposobu
ustalenia odsetek
ustawowych i
maksymalnych
Wysokości kosztów
sądowych w
sprawach cywilnych
dla wierzycieli
bankowych
Wysokości stawek
kosztów zastępstwa
adwokackiego i
radcowskiego
W postępowaniu
egzekucyjnym -
m.in. ustalenie
limitów spraw dla
komorników oraz
podatku VAT
Wprowadzenie
ustawowego
uregulowania
tematyki reklamacji
Brak dostosowania
EPU do
obowiązujących
przepisów
Likwidacja BTE
3. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w zakresie odsetek ustawowych i maksymalnych
Trzy rodzaje odsetek ustawowych:
• Odsetki ustawowe „umowne” (art. 359 k.c.)
• Odsetki ustawowe „za opóźnienie” (art. 481 k.c.)
• Odsetki ustawowe „za opóźnienie w transakcjach handlowych”
(art. 4 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych)
Na mocy ustawy z dnia 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty
w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw
4. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w zakresie odsetek ustawowych i maksymalnych
Odsetki ustawowe
„umowne” (art. 359 k.c.)
•w wysokości równej sumie
stopy referencyjnej NBP i 3,5
punktów procentowych
(aktualnie 5%)
Odsetki ustawowe „za
opóźnienie” (art. 481 k.c.)
•w wysokości równej sumie
stopy referencyjnej NBP i 5,5
punktów procentowych
(aktualnie 7%)
Powiązanie wysokości
odsetek maksymalnych, z
wysokością odsetek
ustawowych*
•maksymalna wysokość
odsetek umownych, odsetek
umownych za opóźnienie
wynosi dwukrotność stopy
odpowiednich odsetek
ustawowych – odpowiednio:
•dla odsetek maksymalnych
„umownych”: 10%
•dla odsetek maksymalnych
„za opóźnienie”: 14%
*(Zamiast z czterokrotnością stopy lombardowej NBP)
5. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w zakresie odsetek ustawowych i maksymalnych
W ustawie o transakcjach
handlowych dodatkowa
kategoria odsetek –
ustawowych za opóźnienie w
transakcjach handlowych –
w wysokości równej sumie
stopy referencyjnej NBP i 8
punktów procentowych
Od czasu wejścia w życie
ustawy o transakcjach
handlowych wierzyciele
uprawnieni są także do
dochodzenia równowartości
kwoty 40 euro, z tytułu
rekompensaty za koszty
odzyskiwania należności
Uzyskanie zryczałtowanej
kwoty rekompensaty nie
wyklucza możliwości
dochodzenia pozostałych
kosztów w postępowaniu
sądowym
6. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach
cywilnych
Zmiany w art. 13 ustawy
o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych,
dotyczącego opłaty stosunkowej
•Ogólna zasada: opłatę
stosunkową pobiera się w
sprawach o prawa majątkowe;
wynosi ona 5% wartości
przedmiotu sporu lub
przedmiotu zaskarżenia, jednak
nie mniej niż 30 złotych i nie
więcej niż 100.000 złotych
W okresie od 27 listopada 2015
roku do 15 kwietnia 2016 roku –
obniżona wysokość opłaty dla
roszczeń z czynności bankowych
•maksymalna opłata 1000
złotych zarówno dla banku, jak
i jego kontrahenta
Aktualnie
•obniżona do 1000 złotych
wysokość maksymalnej opłaty
wyłącznie dla konsumenta
albo osoby fizycznej
prowadzącej gospodarstwo
rodzinne
7. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w rozporządzeniach regulujących stawki adwokackie
i radcowskie
Nowe rozporządzenia Ministra
Sprawiedliwości z dnia 22 października
2015 r. w sprawie opłat za czynności
radców prawnych oraz opłat
za czynności adwokackie
Dwukrotne zwiększenie wysokości
należnych stawek minimalnych
w sprawach cywilnych,
w postępowaniach o zapłatę –
aktualnie od 120 do 14 400 złotych
Zwiększenie wysokości stawek także
w innych postępowaniach
8. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w rozporządzeniach regulujących stawki adwokackie
i radcowskie
Wcześniej:
WPS Stawka
Aktualnie:
WPS Stawka
do 500 zł 60 zł do 500 zł 120 zł
501 zł – 1500 zł 180 zł 501 zł – 1500 zł 360 zł
1501 zł – 5000 zł 600 zł 1501 zł – 5000 zł 1200 zł
5001 zł – 10 000 zł 1200 zł 5001 zł – 10 000 zł 2400 zł
10 001 zł – 50 000 zł 2400 zł 10 001 zł – 50 000 zł 4800 zł
50 001 zł – 200 000 zł 3600 zł 50 001 zł – 200 000 zł 7200 zł
powyżej 200 000 zł 7200 zł powyżej 200 000 zł 14 400 zł
• Według nowych przepisów, w sprawach rozpoznawanych w postępowaniu nakazowym, krajowym i europejskim,
upominawczym i elektronicznym postępowaniu upominawczym, stawki minimalne wynoszą 75% powyższych
stawek. W przypadku skutecznego wniesienia sprzeciwu lub zarzutów, opłatę ustala się na zasadach ogólnych.
9. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym
Ograniczenie liczby spraw, które w danym roku komornik może przyjąć, spoza terenu
właściwego dla siebie Sądu Rejonowego (art. 8 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji)
Ograniczenia do 5 000 (w określonych przypadkach 10 000) spraw rocznie
Komornik wybrany przez wierzyciela odmawia wszczęcia egzekucji, wykonania
postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia lub podjęcia innych czynności wchodzących w
zakres jego ustawowych zadań, w przypadku przekroczenia limitu rocznego
Brak powszechnie dostępnego rejestru zawierającego limity osiągnięte przez poszczególnych
komorników
10. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym
Orzeczenie
Trybunału
Sprawiedliwości Unii
Europejskiej sygn.
235/85 - szerokie
rozumienie
prowadzenia
działalności
gospodarczej, m.in.
przez komorników
holenderskich.
Niejednolita praktyka – część
komorników dolicza VAT
jedynie do opłaty za
poszukiwanie majątku, część
do całości zaliczki (wbrew
wytycznym Krajowej Rady
Komorniczej).
Skutkiem wyroku
zmiana interpretacji
Ministra Finansów -
komornicy podlegają
obowiązkom
związanym z byciem
płatnikiem VAT
od 1 października
2015 r.
Zwiększenie opłat
egzekucyjnych,
konieczność
rozliczania faktur VAT
przez wierzycieli.
11. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Ustawa o reklamacji
Szerokie ujęcie pojęcia reklamacji w ustawie:
• wystąpienie skierowane do podmiotu rynku finansowego przez jego klienta,
w którym klient zgłasza zastrzeżenia dotyczące usług świadczonych przez
podmiot rynku finansowego
• dowolna forma złożenia reklamacji
• wnieść może ją każdy będący osobą fizyczną klient podmiotu rynku
finansowego
Szeroki zakres podmiotowy – ustawie podlegają m.in.:
banki i ich
oddziały
instytucje
kredytowe i
finansowe
fundusze
inwestycyjne i ich
towarzystwa
zakłady
ubezpieczeń
instytucje
pożyczkowe
spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-
kredytowe
instytucje
płatnicze
instytucje
pieniądza
elektronicznego
firmy
inwestycyjne
fundusze
emerytalne
12. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Ustawa o reklamacji - odpowiedź
Obowiązek udzielenia
odpowiedzi na
reklamację w terminie
30 dni (z możliwością
przedłużenia do 60
dni)
Ograniczenia w zakresie
udzielenia formy
odpowiedzi (pisemna,
za pomocą innego
trwałego nośnika
informacji,
elektroniczna wyłącznie
za zgodą Klienta)
Brak złożenia odpowiedzi
na reklamację lub jej
złożenie bez wymaganych
elementów,
równoznaczny jest
z jej uwzględnieniem
13. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Problemy praktyczne w elektronicznym postępowaniu
upominawczym
Nowelizacje przepisów nie przyniosły zmian technicznych
w funkcjonowaniu EPU
brak możliwości
dostosowania przez
wierzyciela pozwów do
aktualnych kategorii
odsetek ustawowych i
maksymalnych
brak orzekania według
nowych stawek
zastępstwa prawnego
brak dostosowania
możliwości technicznych
i zasobów osobowych,
do zwiększonego wpływu
spraw, w tym związanego
z likwidacją BTE
14. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Problemy praktyczne w elektronicznym postępowaniu
upominawczym - skutki
Brak prac zmierzających do modernizacji systemu sprawia, że dla wielu wierzycieli
bardziej racjonalnym staje się kierowanie spraw od razu do postępowania
nakazowego lub upominawczego
1. Zdecydowane zwiększenie liczby spraw, w których zdaniem orzekających, brak jest podstaw do
wydania nakazu zapłaty (z kilkunastu do nawet 70 % spraw)
2. Rozbieżna praktyka orzecznicza:
• automatyczny zwrot nadpłaty dla banków, zwrot nadpłaty na wniosek, orzekanie obowiązku
pełnego zwrotu poniesionych kosztów przez pozwanego
• zasądzanie odsetek ustawowych, wydawanie postanowień o sprostowaniu
z urzędu lub dopiero na wniosek powoda, przekazywanie wszystkich spraw
z żądaniem zasądzenia odsetek do postępowania zwykłego
15. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Likwidacja BTE i jej skutki
Bankowy Tytuł Egzekucyjny
najpopularniejszym,
najprostszym, najszybszym i
najtańszym sposobem
uzyskania tytułu
wykonawczego
Wyrokiem z 14 kwietnia 2015
roku w sprawie P 45/12,
Trybunał Konstytucyjny orzekł,
że art. 96 ust. 1 i art. 97 ust. 1
pr.b. są niezgodne z art. 32 ust.
1 Konstytucji RP
Prawo do wystawiania BTE jest
przywilejem banków,
naruszającym zasadę równego
traktowania wyrażoną w art.
32 ust. 1 Konstytucji RP
Skutkiem ustawa z dnia 25
września 2015 roku, uchylająca
regulacje dotyczące BTE
Wyraźne wskazanie w ustawie,
iż wydane w tym trybie tytuły,
zachowują, bez ograniczeń
czasowych, swoją moc i
wykonalność
16. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Likwidacja BTE i jej skutki
Skutki
likwidacji BTE
dla banków
zwiększenie kosztów
(opłaty sądowe, koszty
przygotowania i
prowadzenia procesu)
wydłużenie czasu
koniecznego na
uzyskanie tytułu
poszukiwanie nowych
metod odzyskiwania
długów, zmiany
procedur wewnętrznych,
outsourcing, sprzedaż
wierzytelności
Skutki
likwidacji BTE
dla dłużników
zwiększenie opłat i
prowizji bankowych,
mniejsza dostępność
kredytu
zwiększenie kosztów
związanych z
zabezpieczeniem spłaty
zobowiązania (777 k.p.c.,
hipoteki, dodatkowe
ubezpieczenia i inne)
zwiększenie kosztów
sądowych
Skutki
likwidacji BTE
dla państwa
obciążenie sądów
orzekających w
postępowaniach o
zapłatę
17. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Rączkowski, Kwieciński Adwokaci
Kancelaria Rączkowski, Kwieciński Adwokaci
działa na polskim rynku od 2006 roku. Świadczymy
kompleksowe usługi prawne dla podmiotów
gospodarczych oraz klientów korporacyjnych
obejmujące różnorodne obszary działalności
biznesowej. Doradzamy naszym klientom w
zakresie prawa korporacyjnego, prawa
podatkowego, transakcji handlowych, prawa
cywilnego, prawa pracy oraz windykacji należności.
Reprezentujemy skutecznie ich interesy
w procesach sądowych przed sądami
powszechnymi oraz przed Sądem Najwyższym.
Stuosobowy zespół wspiera klientów na każdym
etapie prowadzenia biznesu tworząc tzw. cross
teamy złożone z ekspertów wyspecjalizowanych w
poszczególnych obszarach i dopasowane do
indywidualnych potrzeb klienta.
Kancelaria należy m.in. do Law & Numbers,
Polskiego Związku Windykacji oraz Euro Collect
Net Lawyers.
Z bogatym doświadczeniem w różnorodnych
obszarach prawa wspieramy następujące procesy
biznesowe:
• Audyt i księgowość
• Dochodzenie należności korporacyjnych
• Doradztwo transakcyjne i restrukturyzacje
• Indywidualne i zbiorowe prawo pracy
• Inwestycje budowlane i obrót nieruchomościami
• Monitoring i windykacja należności
• Obsługa przedsiębiorstw
• Obsługa wspólnot i zarządców oraz spory
z deweloperami
• Podatkowe doradztwo transakcyjne
• Polisolokaty
• Prawo karne
• Reprywatyzacja i roszczenia dekretowe
• Rozwiązywanie sporów
• Własność intelektualna
W ramach kancelarii działa także marka RKL
wyspecjalizowana w obsłudze windykacji masowej.
18. Otoczenie prawne wierzycieli w 2016 roku
Windykacja 2016
Michał Rączkowski
Adwokat
raczkowski@rklegal.pl
+48 22 380 33 44
Michał Kwieciński
Adwokat
kwiecinski@rklegal.pl
+48 22 380 33 44
Hinweis der Redaktion
Zmiany w postępowaniu egzekucyjnym, dotyczące m.in. ustalenia limitów w rejestracji nowych spraw i nałożenia na komorników obowiązku uiszczania podatku VAT;
w sprawie Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Królestwu Holandii,