2. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA
HFn
1. Hezkuntza komunitatearen arteko
elkarbizitza arazo ere bada
2. Eskola gero eta konplexuagoa da
3. Eskolak ezin du bere funtzioa bete eta
irakasleak ahuldu ( desgaste) egiten
dira.
4. Gelako giroa estimulagarria eta
suspergarria izan beharrean
nolanahikoa izanen da askotan …
5. Erronka : Eskolan denon arteko
errespetua eta elkarbizitza tolerantea
lortzea .
SARRERA
3. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA
HFn
Elkarbizitza arazoak ( lehen disziplina
arazoak deiturikoak ), iturburu, azalpen
,ezaugarri eta iragarpen ezberdinak
dituzten ikasleen aldaera ezberdineko
jokabideak dira
Gelako eta eskolako elkarbizitzaren
egunerokotasuna ezegonkortzen dute,
formakuntza eta ikaskuntza helburuak
galaraziz
SARRERA
4. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
SARRERA
Ikasle batzuen
disziplina eza
Errespetu falta
irakasleari
Adostutako
arauen betetze
eza
Teknika eta
estrategiak
ikasi beharra
Zein arazotaz ari gara ?
5. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Disziplina eredu
autoritarioei
lotuta
Hauek disziplina helburu
zuten; gelako kontrola eta
ordena mantentzea
Disziplina positiboa
eta dinamikoaz hitz
egiten da
Irakaskuntza prozesuak
eta garapen
pertsonala eta soziala
optimizatzeko egoera
lagungarri moduan
ulertzen da
LEHEN GAUR EGUN
6. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Ezaugarriak
Sozializazioa
Kultura bakoitzeko jokabide
estandarrak ikasi
Pertsonaren
heldutasuna
Konfiantza ,
frustrazioari
tolerantzia
Jokabide estandarrak
barneratu
Kontzientziaren
garapena lortzeko
Segurtasun
emozionala
“ constituye el conjunto de
procedimientos,incluyendo normas
o reglas, mediante las cuales se
mantine el orden en la escuela, y
cuyo valor no es otro que el de
favorecer la consecución de
objetivos propuestos en el proceso
de enseñanza –aprendiazaje de los
alumnos. (Gotzen, 2006 D)
Diziplina gaur egun :
9. DIZIPLINATIK
ELKARBIZITZARA HFn
1.-JOKABIDE ANTISOZIALAK
.- Arau sozialak puskatzean datza
.-Jokabide antisoziala izango da:
maiztasuna, larritasuna eta
intentsitatearen arabera.
.-Jokabide hauek gehienetan
errendimendu baxuari, hiperaktibitateari
eta ikaskuntza zailtasunei lotuak daude.
.-Eraso fisikoak , eragozpenak, irainak,
jazarpenak, lapurretak, instalazio/materialei
eraso, gezurrak , absentismoa, “ bullying”
2.- INDARKERIA
.-Bestearengan boterearen erabilera lizuna,
agintzailea.
.-Kalte fisiko , ahozko edo psikologikoa izan
daiteke.
.-Eskolan berdinkiden arteko tratu txarrei
eskolako indarkeria deritzaio.
.- Ahozko tratu txarra ( iraina), zeharkakoa (
goitizenak), tratu txar fisiko zuzenak ( jotzea),
zeharkakoak (lapurtu , puskatu) ,bazterketa.
10. DIZIPLINATIK
ELKARBIZITZARA HFn
3.-JOKABIDE DISRUPTIBOA
.-Eskolako bizitzaren martxa etetean datza
,errepikaria izaten da eta gelan leku nagusia
hartzen du.
.-Irakaslearen ahalmena murriztu , bere
autoestimua gutxitu.
.-Ikasleentzat, gelako bizitza sozialaren zati
dira eta irakaslearentzat irakasteko eta
komunikatzeko ezintasuna
.-Hezkuntza jardueraren aurka doa eta
ikaskuntza atzeratzen du gelako giroa gaiztotuz.
.- Denbora galtzea ikasle eta irakaslearentzat.
Irakasleak gela kontrolatu beharra , ikasleen
aprendizai eten egiten da eta eskolak
baliabide gehiago jarri beharra.
.-Ikasleak irakaslearengandik aldentzen dira.
Irakasleak uko egiten dio ikaskuntza –
irakaskuntza metodo aktiboei .
.- Irakasle eta ikasleen absentismo mailarekin
erlazioa zuzena dute jokabide hauek .
.-Irakaslearen “ burnout “ a( erreta egotea)
eragin.
11. DIZIPLINATIK
ELKARBIZITZARA HFn
4.-ABSENTSIMOA
.- Justifikaziorik gabeko asistentzia erregular eta jarraituaren falta
da.
.- Heziketa Fisikoan , absentismoaren arrazoi
nabarmenak:
.-Ohiko gaixotasunak
.-Kirol lesioak ( eskolaz kanpo eraginikoak)
.-Oso gutxitan, HFn eginiko lesioak .
.-Osasun arazoak ( askotan justifikaziorik gabe)
12. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Elkarbizitza eta ikaskuntza zapuzten duten jokabideen
identifikazioa
o Jokabide batzuk irakaslea presente ez dagoenean gertatzen dira.
o Diziplinaren pertzeptzioa irakasleen aldetik gelako gertaerak ulertzeko moduan eta ematen
diren erantzunaren araberakoak dira.
o Ikerketek diotenez ,irakasleek eta ikasleek antzematen dutena ez da berdina izaten .
o Koherentzia lortu behar da irakasleek lortu nahi dutena, horretarako egiten dutena eta hori
komunikatzeko moduaren artean .
13. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
IKERKETA
Vogler eta Bishop, 1990
• Irakaslearen generoa eta
adina
• Gelako ikasle kopurua
• Praktikaren kokapena
Heziketa
fisikoan, zer?
ARINA
puntualtasun
falta,janzkera,
argibideak ez
jarraitu , atentzio
falta …
MODERATUA
ridikulizatu ,
tranpak egin
,besteen gauzak
izkutatu, hitz
egin …
LARRIA
beldurtu ,
kolpatu ,ohiu
egin …
ONDORIOAK
• Modu planifikatuan
eskuhartzeko beharra
• Behaketa eta
antzematea, gelan
14. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Ikerketa HFn
SODI ( System of Obsevation of Disciplinary Incidentes)
Lehen mailako jokabide
desegokiak
Bigarren mailako jokabide
desegokiak
Hirugarren mailako
jokabide desegokiak
• ARRETA GALDU
• HITZ EGIN
• BERANDU IRITSI
• SAIOA UTZI
• JANZKERA DESEGOKIA
• ZARATA EGIN
• INTENTZIOZ, ARAUEI
JARAMONIK EZ
• EZ PARTE HARTU
• TXOTXOLOARENA EGITEA
• KRITIKATU
• MATERIALA PUSKATU
• AGRESIBITATEA
• JOKABIDE ARRISKUTSUAK
• JOKABIDE ZAKARRAK
HIZKUNTZA GORDINA
16. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Ezaugarriak
Gustuko
jarduerak
besterik ez
egitea
Irakaslearen
komunikaldia
etetea
Materiala modu
desegokian
erabiltzea
Argibideei
jaramonik
eza
Adierazpenak ez
entzutea
Denbora
galtzea
Agresibotasuna
kideekiko
IKERKETA HFn
Cervello, Jimenez, Del
Villar,Ramos y Santos-
Rosa …( 2004 )
Hitz itsusiak
erabiltzea Mespretxusko
hizkuntza
erabili
Kideetaz
burlatzea
Irakasleak esan
ez duen ekintza
egitea
17. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Kulina et al. ( 2006) Ikerktaren ondorioak :
o Jokabide desegoki arinak maiztasun gehien
dituztenak dira ( hitz egin , geldi ez egotea ,atentzio
falta…)
o Bigarren hezkuntzan LH n baino gehiago ;
hiriburuetako eskoletan nekazal eremuetakoetan
baino gehiago.
o Irakasle emakumezkoak gizonezkoak baino jokabide
arin gehiago antzematen dituzte.
o Irakasleek jokabide batzuk antzematen dituzte
ikasleek antzematen ez dituztenak ( atentzio falta ,
saioa eten ,argibideak ez jarraitu, nagikeria,…)
Klabea
Disziplina gelan bizitzeko modua, irakasle eta ikasleek
disziplina arazoak nola hauteman eta
errepresentatzen dituzten araberakoa da
18. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Diziplina korronteak Eskolan eta HFn:
diziplina positiboa eta dinamikoa
Nola konpondu diziplina arazoak ?
1. Jokabide
aldaketaren eredua
2. Diziplina mota
prebentiboak
3. Erantzunkizun
pertsonala eta soziala
garatzeko programa
(PRPS)
19. 1. JOKABIDE ALDAKETAREN EREDUA
Kontingentiza : “Jokabidea eta bere ondorioa “
Siedentop, 1998
Irakasleak gela kontrolatzen du jokabidearen
gertakizunaren errefortzuaren bitartez.
1. Behatu ditugun jokabideak jorratu ( maiztasuna ,
iraupena, intentsitatea )
2. Jokabideak mantentzen duen errefortzua identifikatu (
errefortzu sozialak , sinbolikoak , materialak )
3. Ikasleen jokabidea aldatu ( desegokia den jokabidea
murriztuz , helburu dugun jokabidea gehituz ; adibidez :
• Zigorra . Modelamendua
• Errefortzu positiboa . Priming
• Moldeamendua
“ TIME OUT “
Adin egokiena ( 2-12 urte)
• Jokabide desegokia izan duen
ikaslea isolatzea jokabidea
desagertzeko
• Aurretik erabaki zein jokabideri
aplikatu zaion “time out” delakoa
• Teknika hau erabili jokabidea
azaltzen den lehen momentutik
• Denbora aplikatuko zaien ikasleen
araberakoa izango da
• Edozein eztabaida ekiditu time out
aplikatzerako orduan
• Estrategia hau aplikatu dugun
kopuruaren erregistroa eraman
20. 1. JOKABIDE ALDAKETAREN EREDUA
KRITIKAK
• Disziplina estatikoan oinarriturik daude.
• Irakasleak ez ditu ikaslearen erantzunkizunaren eta
autokontrolaren hobekuntzarako helburuak
proposatzen.
• Ez du ikasleen jokabide desegokien jatorrian
sakontzen eta ez du arazoa konpontzen .
• Saioaren funtzionamenduan eragiten duten ikasleen
jokabide desegokiei erantzuteko besterik ez du balio.
“ SIT and WATCH”
Eseri eta begiratu
1. Ikasle disruptiboen
kontrola bermatzeko
2. Beste estrategia
batzurekin konbinatu
3. Ikerketak diote eraginkorra
dela
21. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
2. DIZIPLINA MOTA PREBENTIBOA
• Diziplina prebentzio moduan ez erremedio moduan .
• Gelaren funtizonamendurako beharrezkoak diren
baldintzak bermatzen ditu eskuhartze honek.
• Nola ? Jokabidearekin zerikusia duten arauak eta
estrategiak ere planifikatu sekuentzia didaktikoetan .
Gonzalez –Herrero, López ( 2001,2003,2005)
• Diziplina, bitartekari pedagogiko moduan erabili
dezakegu balio demokratiko eta garapen pertsonal eta
sozial moduan eta HF ko ezagupen eta trebetasunak
garatzeko.
1.-Ikaskuntza
ingurune
positiboa
2.-Gelako giza
harreman
positiboa
3.-Ikasleen
autonomia eta
erantzunkizuna
4.-Ikaskuntza
kooperatiboa
bultzatu
5.-Gatazken
kudeaketa
bide
pazifikoetatik
Jokabide
printzipioak
22. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
3. ERANTZUNKIZUN PERTSONALA ETA SOZIALA GARATZEKO
PROGRAMA (PRPS)
ZER
• Ikasleei erakutsi
arduratsuak izaten
• Programa asko
garatu dira
HELBURUAK
• Arrazonamendu morala
garatzea
• Arrakasta eta porroterako
prestatzea
• Autokontzeptua eta
autopertzeptzioa garatu
• Mundua eta besteak ulertzea
23. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
1.-Besteen
eskubide eta
sentimenduak
errespetatzea
2.-Partehartzea
3.-Autokudeaketa4.-Laguntza
5.-Gimnasiotik
kanpo aplikatu
Erantzunkizun pertsonala eta
soziala ( Hellison, 1995)
Esfortzua eta
autokudeaketa
Besteen eskubideak
errespetatzea
FASEAK
24. DIZIPLINATIK ELKARBIZITZARA HFn
Kontzientzia
hartzea
Erantzunkizuna
ekintzan
Taldearen
batzarra
Ebaluazioa eta
autoebaluazioa
PRPS( Erantzunkizun
pertsonala eta soziala)
SAIOAK
(Escartí et al., 2005)
Oinarrizko arauak
• Denek daukate iritzia emateko
eskubidea besteak errespetatuz.
• Gaztazkak modu pazifikoan
konponduko dira denentzat
konponbidea lortuz.
• Saioaren garapenean laguntzea,
denontzat onuragarri da.
• Taldeak edo taldekideren batek
taldearen funtzionamendua
hondatzen badu, saioa eten egiten da
hausnarketa zabalduz.