SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 16
Downloaden Sie, um offline zu lesen
мөнгө гэж юу вэ?
“Мөнгөний шинж
чанар нь юунд
оршдог вэ? Гэвэл
мөнгө нь эд
зүйлс биш харин
нийгмийн
харилцаа
болдогт
оршдог.”
К.Маркс
 Үүнээс авч үзвэл
мөнгөний үүргүүдийг
гүйцэтгэж чадаж
байгаа тэр бүх
зүйлсийг мөнгө гэж
ерөнхийлөн дүгнэж
болно.Гэхдээ уг зүйл
нь мөнгөний үүргийг
гүйцэтгэж,бүгдэд
хүлээн
зөвшөөрөгдөхийн
тулд дараах
шинжүүдийг өөртөө
зайлшгүй агуулсан
байх ѐстой.
 •Бүх нийтэд хүлээн
зөвшөөрөгдсөн байх
 •Залгамж шинж
чанартай байх
 •Мөнгөний
нийлүүлэлтийг төр
зохицуулах
 •Тоологдохуйц, авч
явахад хялбар
 •Нэг төрлийн байх
 Мөнгөний үүсэл
хөгжлийг судлахын
тулд юуны өмнө
өртөг болон
хөдөлмөрийн
хуваарийн
өөрчлөлтүүдийг авч
үзэх нь зүйтэй.
Өртөг нь дараах
гурван хэлбэрийг
дамжин хөгжиж
иржээ.Үүнд:
Тохиолдлын
буюу энгийн
хэлбэр
Дэлгэрэнгүй
хэлбэр
Түгээмэл
хэлбэр
Эд зүйлсэн мөнгө
Металл мөнгө
Зоосон мөнгө
Цаасан мөнгө
Жиралл /хуурмаг/ буюу
дансны мөнгө
Компьютерын мөнгө
 􀂃ХӨРВӨХ ЧАДВАР ГЭДЭГ НЬ НӨӨЦ
БАЯЛАГ, ҮНЭ ЦЭНЭЭ АЛДАГДАЛГҮЙГЭЭР
ӨӨР БУСАД ХЭЛБЭРТ ШИЛЖИХ
ЧАДВАРЫГ ХЭЛНЭ.
􀂃Арилжааны хэрэгслийн үүрэг
􀂃Тооцооны хэрэгслийн үүрэг􀂃
Хуримтлалын хэрэгслийн үүрэг
􀂃Төлбөрийн хэрэгслийн үүрэг
􀂃Дэлхийн мөнгөний үүрэг
 Хоѐр мөрний соѐлт
Шумерчууд буудайг,
хүрлийн үедэх газрын
дундад тэнгисийн дорнод
эргийн ард түмнүүд
зэсийг,ливи дэх эртний
кроэс(CroesusofLybia)-ын
хаант улс төмөр гулдмайг
мөнгөний нэгж болгон
хэрэглэж байжээ. Ийнхүү
мөнгө нь нэг төрлийн бараа,
үйлчилгээг өөр төрлийн
бараа үйлчилгээгээр
солилцдог бартерийн
худалдааны тогтолцоог
халсан байна.
Энэ оны мөнгө "соѐмбо“
сүлдтэй 15он гэж
Монголоор бичигдсэн онтой
энэ нь1911онд Монгол улс
Манж хятадын дарлалаас
чөлөөлөгдөж, Богд хаант
Монгол улсыг тунхаглаж
"олноо өргөгдсөн“ гэсэн
шинэ оны цолыг эхэлснээс
хойших 15дугаар он буюу
шинэ тооллоор 1925он юм
.Энэ оны мөнгийг ЗХУ-д
үйлдвэрлэжээ. 1970онд
албан ѐсоор гүйлгээнээс
хассан боловч үнэн
хэрэгтээ 1950-иад оноос
гүйлгээнээс татагдсан байна.
1970,1977онуудын мөнгийг
БНАГУед, 1980,1981онуудын
мөнгийг БНМАУ-ын Зоос
гоѐлын зүйлийн үйлдвэрт
үйлдвэрлэжээ. Эдгээр оны
мөнгөнүүд нь 1960оны
үндсэн хуулиар батлагдсан
сүлдтэй юм
 Морь унаж сэлэм
барьсан баатар эрийн
дүрстэй цаасан
мөнгөн тэмдэгтийг
Чингис хаан 1227онд
гүйлгээнд гаргаж
байсан тухай баримт
бий.Иймд цаасан
мөнгийг Монголчууд
дэлхийд анх удаа
гаргасан гэж үзэх
үндэстэй юм.
1925 оны мөнгөн тэмдэгт
Энэ оны мөнгөн тэмдэгт 1924онд
батлагдсан манай улсын анхны үндсэн
хуулийн дагуу "соѐмбо“ сүлдтэй монгол
үсгээр бичигдэн хэвлэгдсэн байна.
Эдгээр оны мөнгөн тэмдэгтийг ЗХУ-д
үйлдвэрлэжээ. Энэ оны мөнгөн тэмдэгтийг
1966онд гүйлгээнээс албан ѐсоор хассан
боловч үнэн хэрэгтээ 1940-өөд оноос
гүйлгээнээс бараг хасагдсан байна
 1966онд 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100төг,
1981онд 3, 5, 10, 50, 100төг,
1983онд 1, 3төгрөгийн дэвсгэртүүд
тус тус гарсан байна. Эдгээр оны
мөнгөн тэмдэгтүүдийг зураач
Ц.Минжүүр, Д,Цэрэнпил нарын
зургаар 1966онд батлагдсан шинэ
сүлдтэйгээр хийжээ. Эдгээр мөнгөн
тэмдэгтийг ЗХУ-д үйлдвэрлэжээ.
 1981онд 20төгрөгийн мөнгөн
тэмдэгтийг анх удаа зураач
Р.Алтанхуягийн зургаар ЗХУ-д
үйлдвэрлэн гаргасан байна.
20төгрөгийн дэвсгэр гарсантай
холбогдон 1966онд үйлдвэрлэгдсэн
25төгрөг нь албан ѐсоор гүйлгээнээс
хасагдаагүй боловч 1981оноос
гүйлгээнээс татагдаж эхэлсэнбайна.
мөнгө гэж юу вэ?
мөнгө гэж юу вэ?
Бэлтгэсэн:
М.Мөнхномин
Эх сурвалж:
www.gelegjamts.com

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Adilbishiin Gelegjamts
 
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээл
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээлЛекц №4 Санхүүгийн зах зээл
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээлGunjargal
 
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмжБие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмжTeacher's E-content
 
эдийн засаг дахь төрийн оролцоо
эдийн засаг дахь төрийн оролцооэдийн засаг дахь төрийн оролцоо
эдийн засаг дахь төрийн оролцооSilkroad10
 
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...Adilbishiin Gelegjamts
 
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих зааварэрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих зааварШинэбаяр Найдан
 
Найруулга зүй
Найруулга зүйНайруулга зүй
Найруулга зүйNooyoJamgan
 
социологийн судалгааны үндсэн аргууд
социологийн судалгааны үндсэн аргуудсоциологийн судалгааны үндсэн аргууд
социологийн судалгааны үндсэн аргуудNandia Nandia Ganbold
 
банкны байгууллага
банкны байгууллагабанкны байгууллага
банкны байгууллагаNomin-Erdene Gantur
 
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр Adilbishiin Gelegjamts
 
хөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтхөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтAska Ashka
 
эдийн засгийн өсөлт
эдийн засгийн өсөлтэдийн засгийн өсөлт
эдийн засгийн өсөлтБ. Нямгэрэл
 
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../ Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../ Adilbishiin Gelegjamts
 
ажилгүйдэл
ажилгүйдэл ажилгүйдэл
ажилгүйдэл Aska Ashka
 
ёс зүй нийгмийн хариуцлага
ёс зүй нийгмийн хариуцлагаёс зүй нийгмийн хариуцлага
ёс зүй нийгмийн хариуцлагаMunkhtur Davaanyam
 

Was ist angesagt? (20)

Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
Макро эдийн засгийн судлах зүйл, үндсэн зорилго ба асуудал
 
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээл
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээлЛекц №4 Санхүүгийн зах зээл
Лекц №4 Санхүүгийн зах зээл
 
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмжБие даалтын ажил хийх зөвлөмж
Бие даалтын ажил хийх зөвлөмж
 
Дипломын ажил
Дипломын ажилДипломын ажил
Дипломын ажил
 
эдийн засаг дахь төрийн оролцоо
эдийн засаг дахь төрийн оролцооэдийн засаг дахь төрийн оролцоо
эдийн засаг дахь төрийн оролцоо
 
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...
Олон улсын валютын харилцаа ба валютын системийн тухай ойлголт http://gelegja...
 
Маркетингийн үндэс 2013
Маркетингийн үндэс 2013Маркетингийн үндэс 2013
Маркетингийн үндэс 2013
 
Эшлэл хэрхэн хийх тухай
Эшлэл хэрхэн хийх тухайЭшлэл хэрхэн хийх тухай
Эшлэл хэрхэн хийх тухай
 
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих зааварэрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
эрдэм шинжилгээний ажил бичих заавар
 
Найруулга зүй
Найруулга зүйНайруулга зүй
Найруулга зүй
 
социологийн судалгааны үндсэн аргууд
социологийн судалгааны үндсэн аргуудсоциологийн судалгааны үндсэн аргууд
социологийн судалгааны үндсэн аргууд
 
банкны байгууллага
банкны байгууллагабанкны байгууллага
банкны байгууллага
 
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
Эрэлт, нийлүүлэлт ба зах зээлийн тэнцвэр
 
хөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлтхөдөлмөр эрхлэлт
хөдөлмөр эрхлэлт
 
эдийн засгийн өсөлт
эдийн засгийн өсөлтэдийн засгийн өсөлт
эдийн засгийн өсөлт
 
хүний хөгжил
хүний хөгжилхүний хөгжил
хүний хөгжил
 
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../ Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
Үйлдвэрлэлийн зардал-1а /тогтмол болон хувьсах зардал гэх мэт.../
 
ажилгүйдэл
ажилгүйдэл ажилгүйдэл
ажилгүйдэл
 
ёс зүй нийгмийн хариуцлага
ёс зүй нийгмийн хариуцлагаёс зүй нийгмийн хариуцлага
ёс зүй нийгмийн хариуцлага
 
лекц №7
лекц №7лекц №7
лекц №7
 

Andere mochten auch

Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...
Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...
Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...Adilbishiin Gelegjamts
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10Etugen
 
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Adilbishiin Gelegjamts
 
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Adilbishiin Gelegjamts
 
лекц 8, 9, 10
лекц 8, 9, 10лекц 8, 9, 10
лекц 8, 9, 10ariunubu
 
Lecture 8,9
Lecture 8,9Lecture 8,9
Lecture 8,9Bbujee
 

Andere mochten auch (8)

Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...
Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...
Мөнгө, мөнгөний үнэ цэнэ, мөнгөний цаг хугацааны үнэлгээ, мөнгөний өнөөгийн ү...
 
Lecture 12
Lecture 12Lecture 12
Lecture 12
 
Лекц 10
Лекц 10Лекц 10
Лекц 10
 
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
Мөнгөний зах зээл ба арилжааны банкны үйл ажиллагаа
 
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
Мөнгөний үүрэг, онол болон эрэлт, нийлүүлэлт /Тооны онол, Кейнс, Фрейдман гэх...
 
Lesson31
Lesson31Lesson31
Lesson31
 
лекц 8, 9, 10
лекц 8, 9, 10лекц 8, 9, 10
лекц 8, 9, 10
 
Lecture 8,9
Lecture 8,9Lecture 8,9
Lecture 8,9
 

Ähnlich wie мөнгө гэж юу вэ?

монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэн
монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэнмонгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэн
монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэнTuru Turuu
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимYumjav
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимbatdol
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахимtulgaa14
 

Ähnlich wie мөнгө гэж юу вэ? (6)

монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэн
монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэнмонгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэн
монгол дахь банкны өсөлт. хөгжил д. төртэмүүлэн
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 
мөнгө цахим
мөнгө цахиммөнгө цахим
мөнгө цахим
 

мөнгө гэж юу вэ?

  • 2. “Мөнгөний шинж чанар нь юунд оршдог вэ? Гэвэл мөнгө нь эд зүйлс биш харин нийгмийн харилцаа болдогт оршдог.” К.Маркс
  • 3.  Үүнээс авч үзвэл мөнгөний үүргүүдийг гүйцэтгэж чадаж байгаа тэр бүх зүйлсийг мөнгө гэж ерөнхийлөн дүгнэж болно.Гэхдээ уг зүйл нь мөнгөний үүргийг гүйцэтгэж,бүгдэд хүлээн зөвшөөрөгдөхийн тулд дараах шинжүүдийг өөртөө зайлшгүй агуулсан байх ѐстой.  •Бүх нийтэд хүлээн зөвшөөрөгдсөн байх  •Залгамж шинж чанартай байх  •Мөнгөний нийлүүлэлтийг төр зохицуулах  •Тоологдохуйц, авч явахад хялбар  •Нэг төрлийн байх
  • 4.  Мөнгөний үүсэл хөгжлийг судлахын тулд юуны өмнө өртөг болон хөдөлмөрийн хуваарийн өөрчлөлтүүдийг авч үзэх нь зүйтэй. Өртөг нь дараах гурван хэлбэрийг дамжин хөгжиж иржээ.Үүнд: Тохиолдлын буюу энгийн хэлбэр Дэлгэрэнгүй хэлбэр Түгээмэл хэлбэр
  • 5. Эд зүйлсэн мөнгө Металл мөнгө Зоосон мөнгө Цаасан мөнгө Жиралл /хуурмаг/ буюу дансны мөнгө Компьютерын мөнгө
  • 6.  􀂃ХӨРВӨХ ЧАДВАР ГЭДЭГ НЬ НӨӨЦ БАЯЛАГ, ҮНЭ ЦЭНЭЭ АЛДАГДАЛГҮЙГЭЭР ӨӨР БУСАД ХЭЛБЭРТ ШИЛЖИХ ЧАДВАРЫГ ХЭЛНЭ.
  • 7. 􀂃Арилжааны хэрэгслийн үүрэг 􀂃Тооцооны хэрэгслийн үүрэг􀂃 Хуримтлалын хэрэгслийн үүрэг 􀂃Төлбөрийн хэрэгслийн үүрэг 􀂃Дэлхийн мөнгөний үүрэг
  • 8.  Хоѐр мөрний соѐлт Шумерчууд буудайг, хүрлийн үедэх газрын дундад тэнгисийн дорнод эргийн ард түмнүүд зэсийг,ливи дэх эртний кроэс(CroesusofLybia)-ын хаант улс төмөр гулдмайг мөнгөний нэгж болгон хэрэглэж байжээ. Ийнхүү мөнгө нь нэг төрлийн бараа, үйлчилгээг өөр төрлийн бараа үйлчилгээгээр солилцдог бартерийн худалдааны тогтолцоог халсан байна.
  • 9. Энэ оны мөнгө "соѐмбо“ сүлдтэй 15он гэж Монголоор бичигдсэн онтой энэ нь1911онд Монгол улс Манж хятадын дарлалаас чөлөөлөгдөж, Богд хаант Монгол улсыг тунхаглаж "олноо өргөгдсөн“ гэсэн шинэ оны цолыг эхэлснээс хойших 15дугаар он буюу шинэ тооллоор 1925он юм .Энэ оны мөнгийг ЗХУ-д үйлдвэрлэжээ. 1970онд албан ѐсоор гүйлгээнээс хассан боловч үнэн хэрэгтээ 1950-иад оноос гүйлгээнээс татагдсан байна.
  • 10. 1970,1977онуудын мөнгийг БНАГУед, 1980,1981онуудын мөнгийг БНМАУ-ын Зоос гоѐлын зүйлийн үйлдвэрт үйлдвэрлэжээ. Эдгээр оны мөнгөнүүд нь 1960оны үндсэн хуулиар батлагдсан сүлдтэй юм
  • 11.  Морь унаж сэлэм барьсан баатар эрийн дүрстэй цаасан мөнгөн тэмдэгтийг Чингис хаан 1227онд гүйлгээнд гаргаж байсан тухай баримт бий.Иймд цаасан мөнгийг Монголчууд дэлхийд анх удаа гаргасан гэж үзэх үндэстэй юм.
  • 12. 1925 оны мөнгөн тэмдэгт Энэ оны мөнгөн тэмдэгт 1924онд батлагдсан манай улсын анхны үндсэн хуулийн дагуу "соѐмбо“ сүлдтэй монгол үсгээр бичигдэн хэвлэгдсэн байна. Эдгээр оны мөнгөн тэмдэгтийг ЗХУ-д үйлдвэрлэжээ. Энэ оны мөнгөн тэмдэгтийг 1966онд гүйлгээнээс албан ѐсоор хассан боловч үнэн хэрэгтээ 1940-өөд оноос гүйлгээнээс бараг хасагдсан байна
  • 13.  1966онд 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100төг, 1981онд 3, 5, 10, 50, 100төг, 1983онд 1, 3төгрөгийн дэвсгэртүүд тус тус гарсан байна. Эдгээр оны мөнгөн тэмдэгтүүдийг зураач Ц.Минжүүр, Д,Цэрэнпил нарын зургаар 1966онд батлагдсан шинэ сүлдтэйгээр хийжээ. Эдгээр мөнгөн тэмдэгтийг ЗХУ-д үйлдвэрлэжээ.  1981онд 20төгрөгийн мөнгөн тэмдэгтийг анх удаа зураач Р.Алтанхуягийн зургаар ЗХУ-д үйлдвэрлэн гаргасан байна. 20төгрөгийн дэвсгэр гарсантай холбогдон 1966онд үйлдвэрлэгдсэн 25төгрөг нь албан ѐсоор гүйлгээнээс хасагдаагүй боловч 1981оноос гүйлгээнээс татагдаж эхэлсэнбайна.