2. WAT KIES JE IN NEDERLAND?
We mogen kiezen op drie niveaus.
Gemeenteraad: elke 4 jaar.
Provinciale staten: elke 4 jaar.
Tweede kamer: elke 4 jaar.
Nederland is lid van de Europese Unie en
daarvoor mogen we ook stemmen.
Europees parlement: elke 5 jaar.
2
3. UITZONDERING KIESSTELSEL
In Nederland kiezen we als burgers dus de meeste
“organen” rechtstreeks. Maar er is 1 uitzondering:
De Eerste Kamer
Deze wordt gekozen door de mensen die in
de provinciale staten zitten. Dit noemen we:
Getrapte verkiezingen. Burgers kiezen de
Provinciale staten en zij kiezen de 1ste kamer.
3
4. KIESRECHT
Als je 18 jaar en ouder bent heb je kiesrecht.
Twee vormen:
Actief kiesrecht:
Je mag stemmen als je 18 jaar bent.
Passief kiesrecht:
Je mag gekozen worden, jezelf verkiesbaar stellen.
Buitenlanders die langer dan 5 jaar in
Nederland wonen hebben alleen kiesrecht bij
de gemeenteraad.
4
5. KIESSTELSEL
Wij hebben in Nederland een kiesstelsel
volgens evenredige vertegenwoordiging
Alle zetels in de 2de kamer worden
verdeeld op basis van alle uitgebrachte
stemmen.
Dit wordt berekent door middel van de
Kiesdeler: het aantal stemmen dat je
nodig hebt voor 1 kamer zetel.
5
6. UITREKENEN VAN KIESDELER
Hoe reken je de kiesdeler uit?
Aantal geldige stemmen te delen door
aantal zetels (in de tweede kamer 150).
Voorbeeld: 7,5 miljoen mensen
brachten hun stem uit:
Kiesdeler = 7.500.000 / 150 (zetels) =
50.000.
In Nederland heb je 50.000 stemmen nodig
6
voor 1 zetel in de 2de kamer.
7. KABINETSFORMATIE
Wat is het kabinet?
Alle ministers en staatssecretarissen.
Kabinetsformatie
De onderhandelingen over de samenstelling van het kabinet.
7
8. DOELEN FORMATIE
Het
doel van de formatie is het vinden van
mensen die:
Het eens zijn over het te voeren beleid.
Bijvoorbeeld aanpak van criminelen.
Steunheeft van de meerderheid van de 2de
kamer. Zetels: 75 + 1 = 76 (minimaal)
2de kamer moet alles goed keuren. Als er geen
minderheid is gaat het niet door. Voor het maken van
beleid is het belangrijk dat je wel een meerderheid hebt.
8
9. VERLOOP KABINETSFORMATIE
De formatie verloopt in 8 stappen:
1. Koningin krijgt advies,
2. Koningin benoemd informateur,
3. De informatie,
4. De informateur gaat terug naar koningin,
5. Koningin benoemd een formateur,
6. De formatie,
7. De formateur gaat terug naar koningin,
8. Koningin benoemd nieuw kabinet.
9
10. TIJDSDUUR KABINET
Een kabinet blijft vier jaar aan. Dan komen er
nieuwe verkiezingen.
Het gaat niet altijd goed, soms problemen:
Fouten van ministers en staatsecretarissen,
Ruzie tussen de regerende partijen.
Gevolgen van problemen:
Aftreden individuele politici,
Aftreden van het hele kabinet = kabinetscrisis.
10
Dan volgen er nieuwe verkiezingen.