1. ang mga salarin ay mga sundalong rebolusyunaryong
Si Manuel Luis Quezon y Molina ay kilala bilang “Ama ng
lumalaban sa Espanya at ang pagpaslang ay alinsunod sa
Wikang Filipino.” Tinagurian ding “Ama ng Republika ng
utos ng nakatataas na opisyal at ginawa para sa mga
Pilipinas”, siya ang naging
layunin ng himagsikan.
unang Pangulo ng Commonwealth ng Pilipinas sa ilalim ng
pamahalaang Amerikano noong simula ng ika-20 siglo. Pulitika
Bagamat hindi kinilala ng ibang bansa ang naunang
Noong 1906, nahalal si Quezon bilang konsehal at kalaunan
Republica Filipina na siyang pamahalaang rebolusyunaryo
bilang Gobernador ng Tayabas. Noong ika-25 ng Hulyo
ni Emilio Aguinaldo, si Quezon ay itinuturing ng
1907, nagbitiw siya bilang Gobernador at tumakbo para
mga Filipino bilang ikalawang Pangulo lamang ng bansa,
sa Philippine Assembly. Mula 1907 hanggang 1909, naging
sumunod kay Aguinaldo. Si Quezon ay tinatawag ding “Ama
miyembro siya ng Philippine Assembly, at Majority Floor
ng Kasarinlang Pilipino” dahil sa kanyang mga ginawa
Leader at Chairman ng Appropriations Committee. Noong
upang isulong ang kasarinlan ng Pilipinas mula sa
1909, inihalal siya ng Lehislatura ng Pilipinas bilang resident
pamahalaang Amerikano.
commissioner sa Kongreso ng Estados Unidos.
Kabataan at Simula ng Karera Bilang resident commissioner, maaaring magsalita at sumali
si Quezon sa talakayan, ngunit wala siyang karapatang
Ang mestiso Espanyol na si Manuel Luis Quezon ay
bumoto. Gayunpaman, masigasig si Quezon sa
ipinanganak noong ika-19 ng Agosto, 1877 (bagamat ang
pagsusulong ng kagustuhang lumaya ang Pilipinas.
kanyang opisyal na kaarawan ay ang ika-19 ng Agosto,
Pagkatapos ng isang talumpati sa Tammany Hall para sa
1878) sa Baler, Tayabas(ngayon ay nasa lalawigan na
Fourth of July noong 1911, sinabi ni Quezon sa New York
ng Aurora), kina Lucio Quezon, isang guro mula sa Paco,
Times na “Kami ay nagpapasalamat kay Ginoong Taft at sa
Manila, na isa ring retiradong sarhento sa sandatahang
mga Amerikano sa kanilang mga ginawa para sa amin,
kolonyal ng Espanya, at Maria Dolores Molina, isa ring guro
ngunit ayaw naming maging isang kolonya. Gusto namin ng
sa kanilang bayan.
kalayaan.”[1]
Tinuruan siya ng isang pribadong guro mula 1883 hanggang
Bilang sagot sa inilathala ng New York Times na “Philippines
1887; pagkatapos ay pumasok siya sa San Juan de
the Key to our Success in the Far East”, sinabi ni Quezon
Letran kung saan siya nagtapos sa sekondarya noong 1889.
(nailathala sa NY Times noong ika-15 ng Setyembre 1912),
Namatay ang kanyang ina sa sakit na tuberkulosis noong
“Panahon na para sa mga tumitingin sa Pilipinas bilang
1893, bago siya nagtapos ng summa cum laude sa kursong
isang negosyo na lumantad at sabihin ito kapag kanilang
Bachelor of Arts sa Unibersidad ng Sto. Tomas (UST) noong
isinusulong ang pananatili ng mga isla bilang sakop ng
1894. Pagdating ng 1898, ang kanyang amang si Lucio at
Amerika, sa halip na pagtakpan ang kanilang totoong
kapatid na si Pedro ay tinambangan at pinatay ng mga
hangarin ng mga dahilang nakakainsulto sa pambansang
armadong lalaki noong pauwi sila ng Baler galing Nueva
dangal ng mga Pilipino. Huwag nilang sabihin na ang
Ecija, dahil sa kanilang katapatan sa pamahalaang
Estados Unidos ay nananatili sa Pilipinas hindi dahil sa
Espanyol.
gusto nitong magpalawak ng teritoryo, hindi dahil sa
Nag-aral si Quezon ng abogasya sa UST, ngunit naghahangad itong kumita, kundi upang bigyan ang mga isla
pansamantalang natigil nang sumiklab ang Digmaang ng isang mabuti at matalinong Pamahalaan, na hindi kayang
Pilipino-Amerikano. Sumanib si Quezon sa kilusang itatag at panatilihin ng mga Pilipino nang kusa.” [1]
rebolusyonaryo at nagsilbi bilang aide-de-camp o kanang
Noong 1916, iniuwi ni Quezon sa Pilipinas ang Batas Jones,
kamay ni Emilio Aguinaldo mula 1899 hanggang sa nabihag
na nangangakong kikilalanin ang kasarinlan ng mga Pilipino.
si Aguinaldo ng mga Amerikano noong 1901. Pagkatapos ng
digmaan, tinapos niya ang kursong abogasya sa UST at Senado
nagtamo siya ng ikaapat na puwesto sa Bar Exams noong
Si Manuel L. Quezon ay nahalal bilang Senador ng
1903. Nagtrabaho muna siya bilang isang clerk at surveyor
Ikalimang Distrito noong 1916 at naging Pangulo
bago naglingkod sa gobyerno bilang piskal
ng Senado hanggang 1935. Umabot ng labinsiyam na taon
ng Mindoro noong ika-19 ng Setyembre, 1903, at di
ang kanyang pagiging Pangulo ng Senado.
kalaunan ay naging piskal ng Tayabas noong Marso 1904.
Sa maikling panahong piskal siya ng Tayabas, naghain siya Noong ika-9 ng Disyembre, 1918, naglayag si Quezon
ng 25 na kasong estafa laban kay Frank J. Berry, isang patungong Amerika bilang pinuno ng unang Independence
impluwensiyal na abogado at manlilimbag na Amerikano, Mission sa Kongreso ng Estados Unidos. Dumaan muna
bago siya nagbitiw sa tungkulin noong Nobyembre 1904 at siya ng Hongkong, kung saan pinakasalan niya ang kanyang
naging pribadong abogado mula 1904 hanggang 1906. pinsang-buo na si Aurora Aragon y Molina noong ika-17 ng
Disyembre. Biniyayaan sila ng apat na supling, sina Maria
Noong ika-13 ng Hulyo 1906, ibinaba ng Korte Suprema ang
Aurora (“Baby”) (1919-1949); Maria Zeneida (“Nini”) (1921-);
hatol sa kasong U.S. vs. Querijero (G.R. No. L-2626), na
nagsasabing noong pinatay ang ama at kapatid ni Quezon,

2. Luisa Corazon Paz (“Nenita”) (1923-1923); at Manuel L., Jr. naglalaman ng kondisyon ukol sa mga base militar ng mga
(“Nonong”) (1926-1998). Amerikano, at ito ay inaprubahan ng Lehislatura ng Pilipinas.
Ika-10 ng Mayo, 1920 nang unang magtalumpati si Quezon Noong ika-30 ng Hulyo, 1934, pormal na sinimulan ang
sa harap ng Kongreso ng Estados Unidos. Kasama sa Constitutional Convention, at noong ika-14 ng Mayo 1935,
talumpati niya ang mga katagang “Sa kabila ng lahat, nais pinagtibay na ang Saligang Batas ng 1935.
pa rin namin ng kasarinlan”, at “Kung ang nakatakdang
kapalaran ng aking bansa ay ang maging sakop ngunit
Pagka-Pangulo
mayaman, o ang maging malaya ngunit mahirap, walang
Si Quezon ay tumakbo sa unang halalan sa pagka-Pangulo
pag-aalinlangang pipiliin ko ang huli.”
ng Pilipinas noong Nobyembre 1935 at nanalo siya laban
Noong 1922, kinuwestiyon ni Quezon ang aniya’y kina Emilio Aguinaldo (dating Pangulo ng Rebolusyunaryong
“unipersonal leadership” ni Tagapagsalitang Sergio Osmena, Republica Filipina, pinagsilbihan niya dati bilang aide-de-
kung ihahambing sa tinatawag na “collective leadership” na camp o kanang kamay), at Gregorio Aglipay.
kanya namang itinataguyod. Noong ika-24 ng Pebrero 1922,
Mga natatanging kaganapan sa kanyang
umalis si Quezon sa Partido Nacionalista, kung saan kasapi
pagka-Pangulo
din si Osmena, at ang kanyang sabi: “Ang partido ay hindi
kailanman naging at hindi kailanman magiging ang bayan. Sa kanyang unang termino bilang Pangulo, nakipagtulungan
Ang aking katapatan sa aking partido ay natatapos kung si Quezon kay High Commissioner Paul V. McNutt ng
saan nagsisimula ang aking katapatan sa aking bayan.” Estados Unidos upang mapadali ang pagpasok sa Pilipinas
Nanatili si Quezon bilang Pangulo ng Senado, at si Osmena ng mga Hudyong tumatakas sa mga rehimeng pasista sa
naman ay naging Pangulo ng Senado Pro Tempore. [1] Europa.[1] Isinulong din ni Quezon ang isang proyekto upang
makapanirahan sa Mindanao ang mga takas na Hudyo.
Matapos mahalal si Warren Harding bilang Pangulo ng
Estados Unidos noong 1920, si Francis Burton Harrison ay Mula 1901 hanggang 1935, bagamat isang Pilipino ang
pinalitan ni Leonard Wood bilang Gobernador-Heneral ng palaging nahihirang bilang Punong Mahistrado, mga
Pilipinas. Nagpairal si Gobernador-Heneral Wood ng mga Amerikano ang karamihan sa mga miyembro ng Mataas na
patakarang sa paningin ng mga Pilipino ay masyadong Hukuman (Supreme Court). Nakamtan lamang ang ganap
marahas. Noong 1923, panahon ng pangangampanya para na Pilipinisasyon ng Hukuman nang itatag ang
sa espesyal na halalan para sa ikaapat na senatorial district Commonwealth ng Pilipinas noong 1935, nang si Quezon,
(sakop ang Manila at mga karatig-lalawigan), si Jose P. bilang Presidente, ay mabigyan ng kapangyarihan upang
Laurel, na noo’y Kalihim ng Kagawarang Panloob, ay maghirang ng kauna-unahang Mataas na Hukuman na ang
nagbitiw sa tungkulin bilang protesta sa aniya’y pakikialam ni lahat ng miyembro ay Pilipino. Kabilang sa mga unang
Wood sa kanyang kagawaran. Ang Partido Democrata, na itinalaga ni Quezon upang pumalit sa mga Amerikanong
siyang oposisyon, ay nangako namang makikipagtulungan mahistrado sina Claro M. Recto at Jose P. Laurel.
kay Wood. Tinawag ni Quezon na Americanistas ang Partido Dinagdagan ang bilang ng miyembro ng Hukuman
Democrata. Ayon sa kanya, ang isang boto para sa (ginawang labing-isa): isang Punong Mahistrado at sampung
kandidato ng partidong iyon ay isang botong laban sa Katulong na Mahistrado, na umupo nang en
kasarinlan ng Pilipinas. Idinagdag pa niya: “Mas gugustuhin banc(magkakasama ang lahat sa paggawa ng desisyon) o di
ko pa ang isang bayang pinamahalaang parang impiyerno kaya sa dalawang Sangay na may tiglilimang miyembro.
ng mga Pilipino, kaysa sa isang bayang pinamahalaang
Noong 1935, ang dating Chief of Staff ng Estados Unidos na
parang langit ng mga Amerikano, sapagkat gaano man
si Heneral Douglas MacArthur, na matagal nang kakilala ni
kasama ang isang pamahalaang Pilipino ay magagawa
Quezon, ay bumalik sa Pilipinas bilang tagapayo ng
nating baguhin.”
Commonwealth tungkol sa sandatahan. Naatasan si
Noong 1931, ang Misyong OsRox na pinamunuan nina MacArthur upang bumalangkas ng isang national defense
Sergio Osmena at Manuel Roxas ay tumungo ng Estados plan at upang itatag at sanayin ang Hukbong Sandatahan ng
Unidos upang isulong ang hangaring kasarinlan. Iniuwi nila Pilipinas. Nang magretiro si MacArthur sa Sandatahan ng
ang Batas Hare-Hawes-Cutting, na mariin namang tinutulan Estados Unidos noong 1937, kaagad na inalok siya ni
ni Quezon sa dahilang naglalaman ito ng kondisyong Quezon ng isang posisyon bilang Field Marshal.
mananatili pa rin sa Pilipinas ang mga base militar ng
Noong 1936, inilabas ni Quezon ang E.O. No. 23, na
Amerika matapos maipahayag ang kasarinlan. Bagamat ang
naglalaman ng teknikal na paglalarawan at detalyadong
Batas Hare-Hawes-Cutting ay naaprubahan na ng Kongreso
espisipikasyon ng watawat ng Pilipinas.
ng Estados Unidos, ibinasura naman ito ng Lehislatura ng
Pilipinas noong Oktubre 1933. Pagdating ng Nobyembre Pagdating ng Enero 1937, itinayo ni Quezon ang Surian ng
1933, tumulak na si Quezon patungong Washington. Iniuwi Wikang Pambansa, na naglalayong lumikha ng isang
niya noong 1934 ang Batas Tydings-McDuffie, na hindi na pangkalahatang pambansang wika para sa mga Pilipino.
Noong Nobyembre 1937, inirekomenda ng Surian na gawing

3. pambansang wika ang Tagalog, kung kaya noong ika-30 ng na ng ibang bansa sa pag-asang makakamtan din nito ang
Disyembre 1939 ay idineklara ni Quezon na Tagalog ang ganap na kasarinlan.
magiging pambansang wika ng Pilipinas. Noong Hunyo 1940
naman, iniutos niyang ituro ang pambansang wika bilang isa
Kamatayan
sa mga asignatura sa mga paaralan.
Namatay si Quezon sa sakit na tuberculosis noong ika-1 ng
Masigasig na isinusulong ni Quezon ang panlipunang Agosto 1944 sa Saranac Lake, New York. Una siyang
katarungan o social justice, kung kaya minsan ay kanyang inilibing sa Maine Memorial sa Arlington National Cemetery
winika: “Higit na makatutulong ang panlipunang katarungan sa Washington D.C., pagkatapos ay hinukay muli ang
kapag ang ginamit na batayan ay ang damdamin at pang- kanyang mga labi at isinakay sa USS Princeton[1], at muling
unawa at hindi ang batas.” Noong 1937, nilagdaan ni inilibing sa Manila North Cemetery noong ika-1 ng Agosto
Quezon ang kauna-unahang batas para sa minimum wage 1946. Kalaunan, inilipat ito sa Manuel Quezon Memorial
sa Pilipinas. Noong taon ding iyon, unang bumoto ang Shrine, sa loob ng bantayog sa Quezon Memorial Circle sa
kababaihang Pilipino sa isang plebisito tungkol sa karapatan Lungsod Quezon, noong ika-19 ng Agosto 1979, araw na
ng mga babaeng bumoto o ang tinatawag na women’s sana’y kanyang naging ika-102 kaarawan.
suffrage.
Nakaukit sa kanyang huling himlayan ang mga katagang:
Noong ika-12 ng Oktubre, 1939 naman, nilagdaan ni "Statesman and Patriot, | Lover of Freedom, | Advocate of
Quezon ang Batas Commonwealth 502, na lumikha ng isang Social Justice, | Beloved of his People." (Mahusay na
lungsod sa Diliman, na nasa dakong labas ng Maynila. Ang tagapamahala at bayani,| Mapagmahal sa kalayaan,|
lungsod na kanyang itinatag at pinagyaman upang maging Tagataguyod ng panlipunang katarungan,| Minamahal ng
kabisera ng bansa, ay ipinangalan sa kanya kinalaunan – kanyang bayan.)
ang Lungsod ng Quezon.
Linggo at Buwan ng Wika
Pinahaba ang orihinal na termino ni Quezon na anim na taon
Noong ika-23 ng Setyembre 1955, idineklara ni
bilang Pangulo sa pamamagitan ng pag-amiyenda sa
Pangulong Ramon Magsaysay ang ika-13 hanggang ika-19
Saligang Batas, kung kaya’t nagsilbi pa siya ng karagdagang
ng Agosto kada taon bilang Linggo ng Wika. Ang
dalawang taon bago siya nahalal muli bilang Pangulo noong
selebrasyon nito ay palaging nagtatapos sa kaarawan ni
Nobyembre 1941.
Quezon, ang taong unang nagsulong ng paglikha ng isang
Ikalawang Digmaang Pandaigdig at ang pambansang wika.
Pamahalaang Desterado Noong ika-15 ng Enero 1997, idineklara naman ni
Pangulong Fidel V. Ramos ang buong buwan ng Agosto
Noong ika-8 ng Disyembre, 1941, bago pa lamang naihalal bilang Buwan ng Wika.
si Quezon sa kanyang ikalawang termino bilang Pangulo
nang inatake ng bansang Hapon ang Pearl Harbor sa Ika-28 ng Abril 2005 nang iniutos ni Pangulong Gloria
Hawaii. Sumunod ang pag-atake sa iba’t ibang base militar Macapagal-Arroyo na ang mga labi ng dating Unang Ginang
ng Estados Unidos sa Pilipinas. Nang salakayin ng mga Aurora Aragon Quezon, na tinambangan at pinatay sa daan
Hapones ang Pilipinas, lumikas si Quezon sa Corregidor, patungong Bongabon sa Nueva Ecija noong ika-28 ng Abril
kung saan siya muling nanumpa bilang Pangulo noong ika- 1949, ay hukayin sa dati nitong pinaglibingan at ilibing muli
30 ng Disyembre, 1941, sa harap ng Malinta Tunnel. Nang sa Quezon Memorial katabi ng mga labi ng kanyang
sumunod na buwan, napilitan si Quezon na lumikas ng asawang si Pangulong Manuel L. Quezon.
Corregidor papuntang Visayas lulan ng isang submarino, at Aurora Aragón de Quezon (February 19, 1888–April
mula doon ay sa papuntang Mindanao. Alinsunod sa 28, 1949), was the wife of Manuel L. Quezon, President of
imbitasyon ng gobyerno ng Estados Unidos, inilikas siya the Philippines. While today she is ranked as the
papuntang Australia at kalaunan sa Estados Unidos, kung second First Lady of the Philippines, she was actually the
saan niya itinayo ang pamahalaang desterado (government first spouse of a Philippine president to be called First Lady
in exile) ng Commonwealth ng Pilipinas, na ang punong- (the first wife of Gen. Emilio Aguinaldo was not known as a
tanggapan ay nasa Washington, D.C. Doon, naglingkod siya First Lady, the honorific being unknown in the Philippines at
bilang miyembro ng Pacific War Council at isinulat niya ang the time).
sariling talambuhay, ang “The Good Fight” o “Ang Mabuting
Pakikipaglaban”, na inilathala noong 1946. Quezon was born on February 19, 1888 to Pedro
Aragón and Zeneida Molina, in Baler (then in Tayabas
Ika-14 ng Hunyo 1942, sa White House sa Washington D.C., Province). During the Philippine Revolution her father was
nang lagdaan ni Quezon ang United Nations Declaration sa imprisoned in Fort Santiago, Manila, by the Spanish for
ngalan ng Pilipinas. Ito ang kauna-unahang pagkakataon na being suspected as being a member of the Katipunan.
ang watawat ng Pilipinas ay itinaas kasama ang watawat ng
ibang bansa, at bagamat isa lamang Commonwealth, kinilala After the Philippine Revolution her father was reunited with
her mother and young Aurora, and her sisters, who had

4. been ironically kept with the Spanish garrison during the the first Chairman of the Philippine National Red Cross,
famous Siege of Baler. holding the position until her death in 1949.
In 1911, Aurora went to Manila to study in the Philippine She continued to be involved in civic work, such as the
Normal College but had to stop her studies due to her poor efforts to rebuild the Antipolo Church. As First Lady, she was
health. In December, 1918, she married her first the first First Lady to reside in Malacañan Palace, but she
cousin Manuel L. Quezon (Aurora's mother, Zeneida Molina, spent as little time as possible there, preferring to stay in a
and Manuel L. Quezon's mother, Ma. Dolores Molina, were nipa house in Malacañang Park or in her farm in Arayat. She
sisters) in Hong Kong. They had four children: Maria Aurora received honorary doctorates from the University of Santo
(born in 1919); Maria Zeneida (born in 1921); Luisa Corazon Tomas, and from the University of Michigan at Ann Arbor.
Paz (born in 1924); and Manuel, Jr. (born in 1926). She received the Ozanam Award from the Ateneo de Manila
University, and the Pro Ecclessia et Pontifice Cross
Her husband's career is well known: provincial fiscal
from Pope Pius XII.
from 1905-1907; Majority Leader of the First Philippine
Assembly, 1907-1909; Resident Commissioner in the House On April 28, 1949 as she was on her way to inaugurate the
of Representatives, 1909-1916; first President of Quezon Memorial Hospital in her home town of Baler,
the Philippine Senate, 1916-1935; President of the Aurora Quezon, her eldest daughter Ma. Aurora, son-in-law
Philippines, 1935-1944. Felipe Buencamino III, Quezon City Mayor Ponciano
Bernardo and several others were ambushed and killed by
During her husband's political life, Aurora Quezon stayed in
renegade members of the Hukbalahap, in Bongabon, Nueva
the background, involving herself with women's
Ecija Province. Her death shocked the nation. Time
organizations such as the National Federation of Women's
Magazine, in 1949, had remarked that “thousands of
Clubs, of which she was honorary chairman. She was very
Filipinos regard her as a combination queen-mother and
active in the campaign to give Filipino women the right of
patron saint.” The circumstances surrounding her death
suffrage (to vote), which was achieved in 1937. During her
inflicted a severe propaganda defeat on the Socialist
husband's term, she was particularly involved in managing
Hukbalahap movement, waging a rebellion against the
their farm, Kaleidan, in Arayat, Pampanga, to demonstrate
Philippine government. Whether fairly or not, the movement
how Social Justice could be applied to landlord-tenant
was blamed for the brutality of her murder.
relationships in an agrarian setting.
Strangely, while no Philippine President has ever been
She accompanied her husband to Corregidor in
assassinated, Aurora Quezon is one of three presidential
December, 1941, where her husband was inaugurated to a
spouses who have been murdered. The other two
2nd term as President, being sworn in by Chief Justice Jose
were Alicia Syquia-Quirino, who was murdered along with
Abad Santos on December 30, 1941.
three of her children by the Japanese during the Battle of
Thereafter, in February, 1942, they began their long journey Manila, and Senator Benigno Aquino, Jr..
to escape the Japanese, finally reaching the United States in
She was survived by her daughter, Ma. Zeneida, who
June of 1942.
remarried later on and became Mrs. Avanceña, and her son,
Manuel L. Quezon died of tuberculosis on August 1, 1944. Manuel, Jr. (who himself died in 1998). Her youngest
Thereafter, Mrs. Quezon moved to California to await their daughter Luisa Corazon Paz died as a baby.
return to their native country. She and her daughters
Aurora Boulevard in Quezon City was named in her honor
volunteered as nurses in the Cross.
in 1951, and in the same year, President Elpidio
When Mrs. Quezon returned to the Philippines in 1945, she Quirino created the Aurora sub-province, comprising Baler
was offered a slot in the Liberal Party slate for the May, 1945 and surrounding areas in Quezon Province.
elections, as a senator, but she declined. She however In 1978, Aurora became a separate province.
campaigned actively for Manuel Roxas who became the first
The Concerned Women of the Philippines have named the
president of the independent Philippine Republic.
Aurora Aragon Quezon Peace Awards after Mrs. Quezon to
In 1946 she was voted a pension of 1,000 pesos a month by
remind people of the fact that in times of violence, the first to
the Philippine Congress. She declined it: "I feel that on
suffer are the innocent.
account of ... countless war widows and orphans ... I should
waive collection of a pension . . ." her letter stated, "I cannot,
in good conscience, receive ... Government assistance when
so many of my less fortunate sisters and their children are
not yet taken care of. . . I know [if I accepted] I would not be
keeping faith with the memory of my beloved husband. . . ."
In 1947, the Philippine National Red Cross was established
as an independent Red Cross organization, and she became