SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
Innovatieve financiering van
         duurzame huisvesting zorg
de business case van eigenaar Habion en exploitant Amaris



  | Corporate Facility Partners | Symposium Groen Vastgoed, goed verhuurd? | 16 februari 2012
Niet duurzame zorghuisvesting met te weinig investeringsbudget

Bouw ziekenhuis Zwolle                                                  Uitstel voor nieuwbouw
uitgesteld                                                              ziekenhuis in Enschede
29/03/07, 12:54                                                         20/07/10 12:39
                Nieuwbouw Bosch'
ZWOLLE (ANP) - De nieuwbouw                                             ENSCHEDEStart bouwvan het
                                                                                         - Nieuwbouw Woonzorgzone
van ziekenhuis Isala klinieken in                                       MST is een mega-operatie met grote
                ziekenhuis uitgesteld
Zwolle is uitgesteld. Volgens het
                                                                                        weer uitgesteld
                                                                        gevolgen voor de omgeving. Ze zal
                31/01/07                                                                11/10/11
bestuur van de zorginstelling zouden                                    het beeld van de zuidkant van de
de investeringen nu te zwaar op deMarktontwikkelingen                   binnenstad gaan bepalen. De bouw, nieuwbouw vanRSZK De
                                                                                                           Nieuwbouw
                DEN BOSCH - De nieuwbouw van                                            HILLEGOM – De
                het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den                                      zorgcentrum Bloemswaard is nog
                                                                                                           Hoevenakkers uitgesteld
                                   ernstige bedreiging kleine een investering vraagt van ruim
exploitatie drukken waardoor de zorg
                Bosch wordt voor onbepaalde tijd
                                                                        die
in het geding komt. Dat maakte het ziekenhuizen                         300 miljoen, begint nu niet eerder maar de bouw van
                                                                                        altijd de bedoeling, dan
                                                                                                           01/11/11
                uitgesteld. De offertes voor de                                         het betekent een
                                                                                             dienstencentrum en de
ziekenhuis donderdag bekend.                                            in april 2011. Dat                 WAALRE – Sinds 2005 hebben de
                                   05/09/11
                nieuwbouw bij verschillende
                                                                        vertraging van appartementen is onzeker. Was eerst Zorgcentra de
                                                                                        zeker drie maanden Regionale Stichting
                aannemers vallen tientallen miljoenen basis van de
                                   UTRECHT - Op
                                                                        “het proces ophet verkrijgen van Kempen en Woningstichting de
                                                                                         weg naar het      de benodigde
                                   gepubliceerde jaarverslagen lijken de
                euro's hoger uit dan wat het                                            vergunningen een obstakel, nu is de
                                                                        verkrijgen van een hypotheek vanKempen plannen om nieuwbouw
                ziekenhuis zelf had geraamd. Het afgelopen jaren
                                   ziekenhuizen de                                      economische situatie reden om pas op
                                                                        zo’n 350 miljoen (nieuwbouw (verpleeghuis) te realiseren bij RSZK
                                   redelijk te zijn doorgekomen, maar de
                Jeroen Bosch Ziekenhuis stelt dat de                                    de plaats te maken. Maar er is nog
                                                                        Enschede, vernieuwbouw Oldenzaal,Hoevenakkers in Waalre. Door de
                                                                                                           De
                                   schijn de offertes academische
                forse overschrijding van  bedriegt. De
                                                                        alsmede kosten van apparatuur) is over de snel veranderende de wet-
                                                                                        steeds geen zekerheid
                                                                                                           vanaf 2005
                                                                                                                       bouw,
                niet was te voorzien. Het zullen profiteren van de
                                   centra ziekenhuis                                    omdat er nog niet genoeg huuders
                                                                        complex”.                          en regelgeving, zoals de invoering van
                                   marktontwikkelingen, maar de kleine
                wil niets zeggen over hoe het nu                                        zijn gevonden voor ruimten in het
                                   ziekenhuizen komen zwaar onder                                          de zorgzwaartebekostiging en de
                verder moet met de                                                      dienstencentrum. Er wordt gewacht
                                                                                                           normatieve
                nieuwbouwplannen. te staan. De sterke
                                   druk                                                 tot de economische situatie
                                   afhankelijkheid van het B-segment                                       huisvestingscomponent, worden de
                                                                                        rooskleuriger is.
                                   speelt hierin een belangrijke rol, maar                                 RSZK en WdK genoodzaakt de
                                   ook de wankele eigen                                                    voorbereidende bouwactiviteiten
                                   vermogenspositie en de                                                  voor de nieuwbouw van RSZK De
                                   vastgoedpositie. Dit zijn slechts                                       Hoevenakkers te stoppen.
                                   enkele van de conclusies uit het
                                   Rapport Nederlandse Ziekenhuizen 2011


          Corporate Facility Partners                     |16 februari 2012 |                                             pagina 2
Marktontwikkelingen richting winstgevende duurzaamheid in de zorg



        Gebruik van warmte koude opslag (WKO)

        Gebruik van vloerverwarming i.c.m. warmtepomp

        Ontwikkeling van MVO beleid bij zorgaanbieders

        Gebruik van slimme domotica (aansturing klimaat & verlichting)

        Gebruik regenwater voor sanitair / was (linnen)

        Duurzame innovaties in grootkeukens: groener werken & kostenbesparend

        Zorginstellingen besteden energiebesparing uit aan Esco (Lievensberg)

        Duurzame nieuwbouw ziekenhuis met BREEAM Bespoke (Maastricht UMC+)




      Corporate Facility Partners        |16 februari 2012 |                     pagina 3
Ambitieuze doelen op MVO van Amaris


  MVO-missie Amaris Zorggroep
  Amaris Zorggroep is vanuit haar visie en doelstellingen een maatschappelijk betrokken
  organisatie. Amaris Zorggroep wil duurzaam zijn vanuit haar maatschappelijke
  doelstellingen, vanuit morele verantwoordelijkheid en om als organisatie duurzaam te zijn.


  Drie pijlers MVO Beleid Amaris:
  1)    Verantwoord investeren
  2)    Communiceren van de visie
  3)    Het zijn van een gezonde werkgever




       Corporate Facility Partners      |16 februari 2012 |                            pagina 4
Veel adviseurs zijn meer gespecificeerd in zorgvastgoed
             dan in duurzaamheid

          BREEAM
             Nr. Maatregel DO
                        In             Investering    Opbrengst
                                                      BREEAM         Terug
                                                                        In DO Onderbouwing
                                                                                 Investering      Opbrengst       Terug      Onderbouwing
           punten    14/10/2011?                       punten       14/10/2011?
                                                                    verdien                                      verdien
                                                                    tijd (jaar)                                  tijd (jaar)
             1
             7                        €
                 WKO installatie i.c.m.
                           Ja               250.000   €   737.000       Ja       €    250.000 €          37.000
                                                                         6,8 Meerinvestering WKO + collectoren, t.o.v. ketels. De
                                                                                                                         6,8 Meerinvestering WKO + collectoren, t.o.v. ketels. De
                 zonnecollectoren                                            terugverdientijd is inclusief volledige koeling. terugverdientijd is inclusief volledige koeling.

ring         2
             3   Energiemonitoring & €
                         Nee              20.000
                                      bemetering      €   320.000      Nee Investering voor plaatsing 20.000
                                                                         1,0     €     20.000 €                                                  Geïdentificeerde
                                                                                                      extra tussenmeters Investering voor plaatsing extra tussenmeters elektra in
                                                                                                                    1,0 elektra in
                 bouwdelen + installaties                                    combinatie met energiemonitoring; analyse combinatie met energiemonitoring; analyse
                                                                                                                                                       duurzame
                                                                             verbruikspatronen + advies energiereductie. verbruikspatronen + advies energiereductie.
             3
             2   Grijs water circuit
                          Nee          €     35.000   €   2 1.500      Nee Opvang en gebruik €
                                                                        23,3     €                                                               maatregelen voor
                                                                                       35.000 regenwater voor spoeling /Opvang en gebruik regenwater voor spoeling / irrigatie.
                                                                                                       1.500       23,3 irrigatie.
                                                                                                                                                      nieuwbouw,
             4
             1   LED verlichting in de €
                           Ja                    -    €   1 4.300       Ja -        €           -  €       4.300
                                                                                                                                                gem. TVT 5,5 jaar
                                                                                PL verlichting gangen vervangen door LED: geen verlichting gangen vervangen door LED: geen extra
                                                                                                                        - PL extra
                 verkeersruimtes (gangen)                                    investering t.o.v. huidige begroting. Opbrengst, reductie t.o.v. huidige begroting. Opbrengst, reductie
                                                                                                                           investering
                                                                             energie- en onderhoudskosten.                 energie- en onderhoudskosten.
             5
             1   Terreinverlichting op zonne- 4.500 €
                           Nee         €                  1   800                €       4.500 €           800
                                                                       Nee Meerprijs terreinverlichting uitvoeren op zonne-energie. terreinverlichting uitvoeren op zonne-energie.
                                                                         5,6                                           5,6 Meerprijs
                 energie                                                     Reductie onderhoud + elektra + aanleg bekabeling.
                                                                                                                           Reductie onderhoud + elektra + aanleg bekabeling.
                                                                             Uitgaande van 5 masten.                       Uitgaande van 5 masten.
    van      6
             1                         €        350
                 Verlichting kantoren voorzien van
                           Nee                        €   1   100                €         350 €           100
                                                                       Nee Meerinvestering dimbare armaturen + 3,5 Meerinvestering dimbare armaturen +
                                                                         3,5
                 daglichtafhankelijke regeling.                              daglichtafhankelijke regeling.                daglichtafhankelijke regeling.

             7
             1                      €
                 Toepassing zonwering
                         Nee                 41.600   €   1    -       Nee-         €      41.600 €             -
                                                                                Investering uitvalscherm t.b.v. buitenzonwering 52
                                                                                                                          - Investering uitvalscherm t.b.v. buitenzonwering 52
                                                                                wooneenheden. Maatregelen t.b.v. bewonerscomfort.
                                                                                                                              wooneenheden. Maatregelen t.b.v. bewonerscomfort.

e            8
             1                      €      68.000
                 Extra verduurzamen ventilatie
                          Nee                         €   112.600               €     68.000 €        12.600
                                                                       Nee 68 ventilatieregelaars vraaggestuurd maken. Daling
                                                                         5,4                                       5,4 68 ventilatieregelaars vraaggestuurd maken. Daling
                                                                             warmte/koudebehoefte als resultaat.       warmte/koudebehoefte als resultaat.

             9
             0   Zonnepanelen (PV) €
                         Nee                  4.000 €     0   200      Nee Toepassing4.000 PV panelen. Geen extra BREEAM
                                                                        20,0    €       10m2 €         200        20,0 Toepassing 10m2 PV panelen. Geen extra BREEAM
                                                                             punten, max. score reeds bereikt d.m.v. WKO.
                                                                                                                       punten, max. score reeds bereikt d.m.v. WKO.

                 Totaal                €    423.450   €    76.500        5,5 TvT €      423.450   €     76.500         5,5 TvT




                      Corporate Facility Partners                              |16 februari 2012 |                                                      pagina 5
Strategische samenwerking eigenaar en exploitant voor
investeringsbudget en lange termijn horizon



  Maatschappelijk jaarverslag Amaris

  Het huisvestingsbeleid en in het bijzonder scheiden van wonen en zorg is door wijziging in
  regelgeving een belangrijk strategisch onderwerp geworden.


  Meerwaarde voor Amaris door samenwerking met een woningcorporatie :

        Meer kennis en capaciteit op voor de transformatie van het vastgoed

        Voorkomen dat de zorg negatieve gevolgen ondervindt van scheiding zorg & wonen

        Zeggenschap over de bestemming van het vastgoed (garanderen zorgfunctie)

        Sterkere positie in de regio verwerven vanuit
         de eigen corebusiness




                                                                               Nieuwbouw De Veste, bron VDVZ




      Corporate Facility Partners         |16 februari 2012 |                              pagina 6
Habion en Amaris combineren strategische expertise en
complementaire assets

                                    Joint venture Habion & Amaris




                        Eigenaar                                               Exploitant

•   Eigenaar (zorg)vastgoed                               •     Eindgebruiker zorgvastgoed

•   Core business: huisvesten van ouderen                 •     Core business: wonen & zorg voor ouderen

•   lokale toepassing van landelijke expertise            •     10 zorginstellingen in de regio's 't Gooi- &

•   investeringen in veiligheid, comfort en                     Vechtstreek en Eemland

    woonplezier                                           •     Duurzaamheid staat centraal

•   multifunctioneel en toekomstgericht bouwen            •     Zelfstandigheid en regie over het eigen leven

•   Kennis van zorgprocedures en regelgeving              •     Van verzorgd wonen tot intensieve verpleging
                                                                en van gemaksdiensten tot thuiszorg




      Corporate Facility Partners         |16 februari 2012 |                                    pagina 7
Integrale aanpak duurzaamheid Amaris Zorggroep


                                                                                                                 Uitrol 8
                                                      1.                                                   deelprojecten 1e
                                                 Besluit en                                                     half jaar
                                               invulling MVO-
                                                beleid Amaris                                              2012, meetbare
                                                                                                               resultaten
                                                                                                            in zomer 2012



              2.                                                                              3.
          Gezonde                               Verantwoord                             Visie op MVO
       werkgever, derd                          investeren in                          communiceren
        en delen mee                           duurzaamheid




                                                      6.                    7.                8.
             4.                     5.
                                                Terugdringen             Optimaal          Comfort
          Duurzame           Bewust omgaan
                                                   vervoer              gebruik van   verbetering, energ
         nieuwbouw            met dagelijkse
                                                                          ruimte        iebesparing &
                                middelen
                                                                                          Innovaties




    Corporate Facility Partners                   |16 februari 2012 |                                          pagina 8
Nulmeting duurzaamheid bestek zorglocatie ‘De Veste”


  Beoordeling duurzaamheid nieuwbouw met BREEAM-NL:*
  (1) Management, (2) Energie, (3) Tranport, (4) Water, (5) Materialen, (6) Gezondheid,
  (7) Landgebruik & Ecologie, (8) Afval en (9) Vervuiling

                                                                    BREEAM Score nieuwbouw Amaris De Veste

  Goede score De Veste                                              BREEAM Niveau          Sterren          %
                                                                                                                   Huidige   Investerings
                                                                                                                                          Max. score
                                                                                                                    score      voorstel

        Hergebruik van (bouw)grond                                 None                                   < 30%

                                                                    Certified                              ≥ 30%    32%
        Ontwerp gericht op welzijn & gezondheid                    Good                                   ≥ 45%                  45%

        Aandacht voor ecologie                                     Very Good                              ≥ 55%                             63%

                                                                    Excellent                              ≥ 70%
        Bereikbaarheid voetgangers, fietsers & OV
                                                                    Outstanding                            ≥ 85%

                                                                    * op basis van nulmeting BREEAM 2011


  Verbeterpunten in uitvoering

        Investeringsvoorstel duurzame maatregelen (o.a. WKO, zonneboilers, grijs water, LED)

        BREEAM aspecten integreren in Programma van Eisen Nieuwbouw


  * i.v.m. ontbreken specifiek zorgschema is BREEAM –NL Nieuwbouwschema toegepast


      Corporate Facility Partners             |16 februari 2012 |                                                      pagina 9
Verduurzaming zorghuisvesting: visie vanuit de gebruiker




        Ariënne Weggemans [Facility Manager Amaris De Veste]

        De belangrijke eisen voor de ontwikkeling van zorghuisvesting:


        (1) een gegarandeerd comfort voor bewoners
        (2) beheersmatige en onderhoudsvriendelijke techniek
        (3) verankeren van duurzaamheid i.c.m. verlagen exploitatiekosten
        (4) een prettige uitstraling




    Corporate Facility Partners        |16 februari 2012 |                  pagina 10
Innovatieve financiering van duurzame huisvesting zorg
Innovatieve financiering van duurzame huisvesting zorg
Lesson leaned


  Kennisverzameling referentiebezoeken

            Bewezen technieken (WKO / klimaatregeling)

            Duurzame maatregelen vanuit eindgebruikers zelf

            Aandachtspunten voor nieuwe technieken

            Concreet maken van technieken voor toekomstige gebruiker (FM/TD)


  Maak duurzame maatregelen transparant & concreet

             Investering, besparing, terugverdientijd, BREEAM credits



  Huidige locatie testcase voor duurzame maatregelen:

             Gebruik van terreinverlichting op zonne-energie

             Ontwikkeling modelkamer voor beleving van LED

             Onderzoek hergebruik sloopafval/puin
                                                                         Nieuwbouw De Veste, bron VDVZ




   Corporate Facility Partners          |16 februari 2012 |                         pagina 13
Vragen?




Corporate Facility Partners    |16 februari 2012 |   pagina 14
Contact
                                Amersfoortseweg 15 a
                                7313 AB Apeldoorn

                                t:+31 (0)55 355 5199
                                f:+31 (0)55 355 2555

                                e: info@cfp.nl
                                w: www.cfp.nl

DUURZAAMHEID   KOSTENREDUCTIE    HUISVESTING           HET NIEUWE WERKEN
Innovatieve financiering van duurzame huisvesting zorg
Verduurzaming zorghuisvesting: visie vanuit gebruiker & architect



                         Ariënne Weggemans [Facility Manager Amaris De Veste]

                         De belangrijke eisen voor de ontwikkeling van zorghuisvesting:

                         (1) een gegarandeerd comfort voor bewoners
                         (2) beheersmatige en onderhoudsvriendelijke techniek
                         (3) verankeren van duurzaamheid i.c.m. verlagen exploitatiekosten
                         (4) een prettige uitstraling



                         Aart van der Vlist [Architect nieuwbouw Amaris De Veste]

                         De belangrijke aspecten voor architectuur van zorghuisvesting:

                         (1)
                         (2)
                         (3)
                         (4)


    Corporate Facility Partners          |16 februari 2012 |                      pagina 17
Bronnen

Artikel Zwolle
http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1358843/2007/03/29/Bouw-ziekenhuis-Zwolle-uitgesteld.dhtml



Artikel Den Bosch
http://www.omroepbrabant.nl/?news/76685942/Nieuwbouw+Bosch+ziekenhuis+uitgesteld.aspx

Artikel Enschede
http://www.tctubantia.nl/regio/7008577/Uitstel-voor-nieuwbouwplan-ziekenhuis-in-Enschede.ece
http://www.mst.nl/onzeorganisatie/archief/nieuws_nieuws/Bericht%20in%20Tubantia.doc/


Artikel Hillegom
http://www.woonzorgzonehillegom.nl/nieuws/nieuwsberichten/62

Artikel QHC
http://www.qhc-nl.com/?page=interessant&news=newsitem&newsitem=56



Bronnen ontwikkelingen
http://www.zorginstellingen.nl/category/products/duurzaamheid

Bron pagina 6: Maatschappelijk jaarverslag Amaris 2010
Bron pagina 7: Website Habion, website Amaris
Bron pagina 13: Arienne: Comfort Bewoners, beheersmatige techniek, onderhoudsvriendelijk (ruimtes, materialen en
technieken), exploitatiekosten, prettige uitstraling.


     Corporate Facility Partners              |16 februari 2012 |                                     pagina 18

More Related Content

Viewers also liked

De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van Vastgoed
De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van VastgoedDe Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van Vastgoed
De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van VastgoedNetherlands Enterprise Agency (RVO.nl)
 
Idealware social media_workbook
Idealware social media_workbookIdealware social media_workbook
Idealware social media_workbookdinica
 
Cenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityCenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityDerek Neighbors
 
How To: French Knot Sheep Button
How To: French Knot Sheep ButtonHow To: French Knot Sheep Button
How To: French Knot Sheep ButtonSam Gillespie
 
Official Final CSP slideshow
Official Final CSP slideshowOfficial Final CSP slideshow
Official Final CSP slideshowlangevinm14
 
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...Ravi Kumar Lanke
 
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server Installing solaris on virtual box and installing weblogic server
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server Ravi Kumar Lanke
 
Use 20100225 bl webinar revised
Use 20100225 bl webinar revisedUse 20100225 bl webinar revised
Use 20100225 bl webinar revisedSue Bennett
 
Secrets of Maximizing The Value of Your Small Business
Secrets of Maximizing The Value of Your Small BusinessSecrets of Maximizing The Value of Your Small Business
Secrets of Maximizing The Value of Your Small BusinessPerkins Law, PLLC
 
Интернет-маркетинг для салонов красоты
Интернет-маркетинг для салонов красотыИнтернет-маркетинг для салонов красоты
Интернет-маркетинг для салонов красотыFert
 

Viewers also liked (19)

De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van Vastgoed
De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van VastgoedDe Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van Vastgoed
De Vastgoedmanager Als Spin In Het Web Bij Het Verduurzamen Van Vastgoed
 
Bdo Parachute
Bdo ParachuteBdo Parachute
Bdo Parachute
 
Idealware social media_workbook
Idealware social media_workbookIdealware social media_workbook
Idealware social media_workbook
 
Universiteiten En Energie
Universiteiten En EnergieUniversiteiten En Energie
Universiteiten En Energie
 
Cenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion CommunityCenphocamp Passion Community
Cenphocamp Passion Community
 
How To: French Knot Sheep Button
How To: French Knot Sheep ButtonHow To: French Knot Sheep Button
How To: French Knot Sheep Button
 
TELE-satellite-1007
TELE-satellite-1007TELE-satellite-1007
TELE-satellite-1007
 
Bodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgevingBodemenergie en gebouwde omgeving
Bodemenergie en gebouwde omgeving
 
Official Final CSP slideshow
Official Final CSP slideshowOfficial Final CSP slideshow
Official Final CSP slideshow
 
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...
How to prevent access to command prompt and registry editing tools and window...
 
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server Installing solaris on virtual box and installing weblogic server
Installing solaris on virtual box and installing weblogic server
 
Ospi
OspiOspi
Ospi
 
Use 20100225 bl webinar revised
Use 20100225 bl webinar revisedUse 20100225 bl webinar revised
Use 20100225 bl webinar revised
 
Andere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
Andere manieren van samenwerken bij EnergieprestatiecontractenAndere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
Andere manieren van samenwerken bij Energieprestatiecontracten
 
Secrets of Maximizing The Value of Your Small Business
Secrets of Maximizing The Value of Your Small BusinessSecrets of Maximizing The Value of Your Small Business
Secrets of Maximizing The Value of Your Small Business
 
Интернет-маркетинг для салонов красоты
Интернет-маркетинг для салонов красотыИнтернет-маркетинг для салонов красоты
Интернет-маркетинг для салонов красоты
 
Jiuzhou
JiuzhouJiuzhou
Jiuzhou
 
How To Use Green View With On Par
How To Use Green View With On ParHow To Use Green View With On Par
How To Use Green View With On Par
 
Zara
ZaraZara
Zara
 

More from Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl)

More from Netherlands Enterprise Agency (RVO.nl) (20)

Het derde natuurlijke moment
Het derde natuurlijke momentHet derde natuurlijke moment
Het derde natuurlijke moment
 
Energielabel c verplichting kantoren in 2023
Energielabel c verplichting kantoren in 2023Energielabel c verplichting kantoren in 2023
Energielabel c verplichting kantoren in 2023
 
Energielabel C verplichting voor kantoren
Energielabel C verplichting voor kantorenEnergielabel C verplichting voor kantoren
Energielabel C verplichting voor kantoren
 
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
5 EPC-modellen voor het oplossen van de Split incentive
 
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
Energieprestatiecontracten en bodemenergie: een ideale match!
 
energiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomstenergiebesparing is investering in de toekomst
energiebesparing is investering in de toekomst
 
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelenenergie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
energie besparen is makkelijker met erkende maatregelen
 
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
Energieprestatiecontracten: het moet echt anders!
 
Financiël overheidssteun
Financiël overheidssteunFinanciël overheidssteun
Financiël overheidssteun
 
Over de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom HuurwoningenOver de regelingen rondom Huurwoningen
Over de regelingen rondom Huurwoningen
 
Energieneutrale scholen
Energieneutrale scholenEnergieneutrale scholen
Energieneutrale scholen
 
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontractenHet moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
Het moet echt anders! Over energieprestatiecontracten
 
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaamBiobased bouwen: mooi en duurzaam
Biobased bouwen: mooi en duurzaam
 
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoverenZeer energiezuinig bouwen en renoveren
Zeer energiezuinig bouwen en renoveren
 
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde OmgevingTopsector Energie en de Gebouwde Omgeving
Topsector Energie en de Gebouwde Omgeving
 
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwenRVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
RVO.nl - uw kennispartner rondom duurzaam bouwen
 
Energielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouwEnergielabel utiliteitsbouw
Energielabel utiliteitsbouw
 
Architecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontractenArchitecten en energieprestatiecontracten
Architecten en energieprestatiecontracten
 
Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie
Wetgeving en beleid rondom BodemenergieWetgeving en beleid rondom Bodemenergie
Wetgeving en beleid rondom Bodemenergie
 
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4   nl split incentiveCa eed 2014 milan wg5 4   nl split incentive
Ca eed 2014 milan wg5 4 nl split incentive
 

Innovatieve financiering van duurzame huisvesting zorg

  • 1. Innovatieve financiering van duurzame huisvesting zorg de business case van eigenaar Habion en exploitant Amaris | Corporate Facility Partners | Symposium Groen Vastgoed, goed verhuurd? | 16 februari 2012
  • 2. Niet duurzame zorghuisvesting met te weinig investeringsbudget Bouw ziekenhuis Zwolle Uitstel voor nieuwbouw uitgesteld ziekenhuis in Enschede 29/03/07, 12:54 20/07/10 12:39 Nieuwbouw Bosch' ZWOLLE (ANP) - De nieuwbouw ENSCHEDEStart bouwvan het - Nieuwbouw Woonzorgzone van ziekenhuis Isala klinieken in MST is een mega-operatie met grote ziekenhuis uitgesteld Zwolle is uitgesteld. Volgens het weer uitgesteld gevolgen voor de omgeving. Ze zal 31/01/07 11/10/11 bestuur van de zorginstelling zouden het beeld van de zuidkant van de de investeringen nu te zwaar op deMarktontwikkelingen binnenstad gaan bepalen. De bouw, nieuwbouw vanRSZK De Nieuwbouw DEN BOSCH - De nieuwbouw van HILLEGOM – De het Jeroen Bosch Ziekenhuis in Den zorgcentrum Bloemswaard is nog Hoevenakkers uitgesteld ernstige bedreiging kleine een investering vraagt van ruim exploitatie drukken waardoor de zorg Bosch wordt voor onbepaalde tijd die in het geding komt. Dat maakte het ziekenhuizen 300 miljoen, begint nu niet eerder maar de bouw van altijd de bedoeling, dan 01/11/11 uitgesteld. De offertes voor de het betekent een dienstencentrum en de ziekenhuis donderdag bekend. in april 2011. Dat WAALRE – Sinds 2005 hebben de 05/09/11 nieuwbouw bij verschillende vertraging van appartementen is onzeker. Was eerst Zorgcentra de zeker drie maanden Regionale Stichting aannemers vallen tientallen miljoenen basis van de UTRECHT - Op “het proces ophet verkrijgen van Kempen en Woningstichting de weg naar het de benodigde gepubliceerde jaarverslagen lijken de euro's hoger uit dan wat het vergunningen een obstakel, nu is de verkrijgen van een hypotheek vanKempen plannen om nieuwbouw ziekenhuis zelf had geraamd. Het afgelopen jaren ziekenhuizen de economische situatie reden om pas op zo’n 350 miljoen (nieuwbouw (verpleeghuis) te realiseren bij RSZK redelijk te zijn doorgekomen, maar de Jeroen Bosch Ziekenhuis stelt dat de de plaats te maken. Maar er is nog Enschede, vernieuwbouw Oldenzaal,Hoevenakkers in Waalre. Door de De schijn de offertes academische forse overschrijding van bedriegt. De alsmede kosten van apparatuur) is over de snel veranderende de wet- steeds geen zekerheid vanaf 2005 bouw, niet was te voorzien. Het zullen profiteren van de centra ziekenhuis omdat er nog niet genoeg huuders complex”. en regelgeving, zoals de invoering van marktontwikkelingen, maar de kleine wil niets zeggen over hoe het nu zijn gevonden voor ruimten in het ziekenhuizen komen zwaar onder de zorgzwaartebekostiging en de verder moet met de dienstencentrum. Er wordt gewacht normatieve nieuwbouwplannen. te staan. De sterke druk tot de economische situatie afhankelijkheid van het B-segment huisvestingscomponent, worden de rooskleuriger is. speelt hierin een belangrijke rol, maar RSZK en WdK genoodzaakt de ook de wankele eigen voorbereidende bouwactiviteiten vermogenspositie en de voor de nieuwbouw van RSZK De vastgoedpositie. Dit zijn slechts Hoevenakkers te stoppen. enkele van de conclusies uit het Rapport Nederlandse Ziekenhuizen 2011 Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 2
  • 3. Marktontwikkelingen richting winstgevende duurzaamheid in de zorg  Gebruik van warmte koude opslag (WKO)  Gebruik van vloerverwarming i.c.m. warmtepomp  Ontwikkeling van MVO beleid bij zorgaanbieders  Gebruik van slimme domotica (aansturing klimaat & verlichting)  Gebruik regenwater voor sanitair / was (linnen)  Duurzame innovaties in grootkeukens: groener werken & kostenbesparend  Zorginstellingen besteden energiebesparing uit aan Esco (Lievensberg)  Duurzame nieuwbouw ziekenhuis met BREEAM Bespoke (Maastricht UMC+) Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 3
  • 4. Ambitieuze doelen op MVO van Amaris MVO-missie Amaris Zorggroep Amaris Zorggroep is vanuit haar visie en doelstellingen een maatschappelijk betrokken organisatie. Amaris Zorggroep wil duurzaam zijn vanuit haar maatschappelijke doelstellingen, vanuit morele verantwoordelijkheid en om als organisatie duurzaam te zijn. Drie pijlers MVO Beleid Amaris: 1) Verantwoord investeren 2) Communiceren van de visie 3) Het zijn van een gezonde werkgever Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 4
  • 5. Veel adviseurs zijn meer gespecificeerd in zorgvastgoed dan in duurzaamheid BREEAM Nr. Maatregel DO In Investering Opbrengst BREEAM Terug In DO Onderbouwing Investering Opbrengst Terug Onderbouwing punten 14/10/2011? punten 14/10/2011? verdien verdien tijd (jaar) tijd (jaar) 1 7 € WKO installatie i.c.m. Ja 250.000 € 737.000 Ja € 250.000 € 37.000 6,8 Meerinvestering WKO + collectoren, t.o.v. ketels. De 6,8 Meerinvestering WKO + collectoren, t.o.v. ketels. De zonnecollectoren terugverdientijd is inclusief volledige koeling. terugverdientijd is inclusief volledige koeling. ring 2 3 Energiemonitoring & € Nee 20.000 bemetering € 320.000 Nee Investering voor plaatsing 20.000 1,0 € 20.000 € Geïdentificeerde extra tussenmeters Investering voor plaatsing extra tussenmeters elektra in 1,0 elektra in bouwdelen + installaties combinatie met energiemonitoring; analyse combinatie met energiemonitoring; analyse duurzame verbruikspatronen + advies energiereductie. verbruikspatronen + advies energiereductie. 3 2 Grijs water circuit Nee € 35.000 € 2 1.500 Nee Opvang en gebruik € 23,3 € maatregelen voor 35.000 regenwater voor spoeling /Opvang en gebruik regenwater voor spoeling / irrigatie. 1.500 23,3 irrigatie. nieuwbouw, 4 1 LED verlichting in de € Ja - € 1 4.300 Ja - € - € 4.300 gem. TVT 5,5 jaar PL verlichting gangen vervangen door LED: geen verlichting gangen vervangen door LED: geen extra - PL extra verkeersruimtes (gangen) investering t.o.v. huidige begroting. Opbrengst, reductie t.o.v. huidige begroting. Opbrengst, reductie investering energie- en onderhoudskosten. energie- en onderhoudskosten. 5 1 Terreinverlichting op zonne- 4.500 € Nee € 1 800 € 4.500 € 800 Nee Meerprijs terreinverlichting uitvoeren op zonne-energie. terreinverlichting uitvoeren op zonne-energie. 5,6 5,6 Meerprijs energie Reductie onderhoud + elektra + aanleg bekabeling. Reductie onderhoud + elektra + aanleg bekabeling. Uitgaande van 5 masten. Uitgaande van 5 masten. van 6 1 € 350 Verlichting kantoren voorzien van Nee € 1 100 € 350 € 100 Nee Meerinvestering dimbare armaturen + 3,5 Meerinvestering dimbare armaturen + 3,5 daglichtafhankelijke regeling. daglichtafhankelijke regeling. daglichtafhankelijke regeling. 7 1 € Toepassing zonwering Nee 41.600 € 1 - Nee- € 41.600 € - Investering uitvalscherm t.b.v. buitenzonwering 52 - Investering uitvalscherm t.b.v. buitenzonwering 52 wooneenheden. Maatregelen t.b.v. bewonerscomfort. wooneenheden. Maatregelen t.b.v. bewonerscomfort. e 8 1 € 68.000 Extra verduurzamen ventilatie Nee € 112.600 € 68.000 € 12.600 Nee 68 ventilatieregelaars vraaggestuurd maken. Daling 5,4 5,4 68 ventilatieregelaars vraaggestuurd maken. Daling warmte/koudebehoefte als resultaat. warmte/koudebehoefte als resultaat. 9 0 Zonnepanelen (PV) € Nee 4.000 € 0 200 Nee Toepassing4.000 PV panelen. Geen extra BREEAM 20,0 € 10m2 € 200 20,0 Toepassing 10m2 PV panelen. Geen extra BREEAM punten, max. score reeds bereikt d.m.v. WKO. punten, max. score reeds bereikt d.m.v. WKO. Totaal € 423.450 € 76.500 5,5 TvT € 423.450 € 76.500 5,5 TvT Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 5
  • 6. Strategische samenwerking eigenaar en exploitant voor investeringsbudget en lange termijn horizon Maatschappelijk jaarverslag Amaris Het huisvestingsbeleid en in het bijzonder scheiden van wonen en zorg is door wijziging in regelgeving een belangrijk strategisch onderwerp geworden. Meerwaarde voor Amaris door samenwerking met een woningcorporatie :  Meer kennis en capaciteit op voor de transformatie van het vastgoed  Voorkomen dat de zorg negatieve gevolgen ondervindt van scheiding zorg & wonen  Zeggenschap over de bestemming van het vastgoed (garanderen zorgfunctie)  Sterkere positie in de regio verwerven vanuit de eigen corebusiness Nieuwbouw De Veste, bron VDVZ Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 6
  • 7. Habion en Amaris combineren strategische expertise en complementaire assets Joint venture Habion & Amaris Eigenaar Exploitant • Eigenaar (zorg)vastgoed • Eindgebruiker zorgvastgoed • Core business: huisvesten van ouderen • Core business: wonen & zorg voor ouderen • lokale toepassing van landelijke expertise • 10 zorginstellingen in de regio's 't Gooi- & • investeringen in veiligheid, comfort en Vechtstreek en Eemland woonplezier • Duurzaamheid staat centraal • multifunctioneel en toekomstgericht bouwen • Zelfstandigheid en regie over het eigen leven • Kennis van zorgprocedures en regelgeving • Van verzorgd wonen tot intensieve verpleging en van gemaksdiensten tot thuiszorg Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 7
  • 8. Integrale aanpak duurzaamheid Amaris Zorggroep Uitrol 8 1. deelprojecten 1e Besluit en half jaar invulling MVO- beleid Amaris 2012, meetbare resultaten in zomer 2012 2. 3. Gezonde Verantwoord Visie op MVO werkgever, derd investeren in communiceren en delen mee duurzaamheid 6. 7. 8. 4. 5. Terugdringen Optimaal Comfort Duurzame Bewust omgaan vervoer gebruik van verbetering, energ nieuwbouw met dagelijkse ruimte iebesparing & middelen Innovaties Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 8
  • 9. Nulmeting duurzaamheid bestek zorglocatie ‘De Veste” Beoordeling duurzaamheid nieuwbouw met BREEAM-NL:* (1) Management, (2) Energie, (3) Tranport, (4) Water, (5) Materialen, (6) Gezondheid, (7) Landgebruik & Ecologie, (8) Afval en (9) Vervuiling BREEAM Score nieuwbouw Amaris De Veste Goede score De Veste BREEAM Niveau Sterren % Huidige Investerings Max. score score voorstel  Hergebruik van (bouw)grond None < 30% Certified ≥ 30% 32%  Ontwerp gericht op welzijn & gezondheid Good ≥ 45% 45%  Aandacht voor ecologie Very Good ≥ 55% 63% Excellent ≥ 70%  Bereikbaarheid voetgangers, fietsers & OV Outstanding ≥ 85% * op basis van nulmeting BREEAM 2011 Verbeterpunten in uitvoering  Investeringsvoorstel duurzame maatregelen (o.a. WKO, zonneboilers, grijs water, LED)  BREEAM aspecten integreren in Programma van Eisen Nieuwbouw * i.v.m. ontbreken specifiek zorgschema is BREEAM –NL Nieuwbouwschema toegepast Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 9
  • 10. Verduurzaming zorghuisvesting: visie vanuit de gebruiker Ariënne Weggemans [Facility Manager Amaris De Veste] De belangrijke eisen voor de ontwikkeling van zorghuisvesting: (1) een gegarandeerd comfort voor bewoners (2) beheersmatige en onderhoudsvriendelijke techniek (3) verankeren van duurzaamheid i.c.m. verlagen exploitatiekosten (4) een prettige uitstraling Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 10
  • 13. Lesson leaned Kennisverzameling referentiebezoeken  Bewezen technieken (WKO / klimaatregeling)  Duurzame maatregelen vanuit eindgebruikers zelf  Aandachtspunten voor nieuwe technieken  Concreet maken van technieken voor toekomstige gebruiker (FM/TD) Maak duurzame maatregelen transparant & concreet  Investering, besparing, terugverdientijd, BREEAM credits Huidige locatie testcase voor duurzame maatregelen:  Gebruik van terreinverlichting op zonne-energie  Ontwikkeling modelkamer voor beleving van LED  Onderzoek hergebruik sloopafval/puin Nieuwbouw De Veste, bron VDVZ Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 13
  • 14. Vragen? Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 14
  • 15. Contact Amersfoortseweg 15 a 7313 AB Apeldoorn t:+31 (0)55 355 5199 f:+31 (0)55 355 2555 e: info@cfp.nl w: www.cfp.nl DUURZAAMHEID KOSTENREDUCTIE HUISVESTING HET NIEUWE WERKEN
  • 17. Verduurzaming zorghuisvesting: visie vanuit gebruiker & architect Ariënne Weggemans [Facility Manager Amaris De Veste] De belangrijke eisen voor de ontwikkeling van zorghuisvesting: (1) een gegarandeerd comfort voor bewoners (2) beheersmatige en onderhoudsvriendelijke techniek (3) verankeren van duurzaamheid i.c.m. verlagen exploitatiekosten (4) een prettige uitstraling Aart van der Vlist [Architect nieuwbouw Amaris De Veste] De belangrijke aspecten voor architectuur van zorghuisvesting: (1) (2) (3) (4) Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 17
  • 18. Bronnen Artikel Zwolle http://www.trouw.nl/tr/nl/4324/nieuws/article/detail/1358843/2007/03/29/Bouw-ziekenhuis-Zwolle-uitgesteld.dhtml Artikel Den Bosch http://www.omroepbrabant.nl/?news/76685942/Nieuwbouw+Bosch+ziekenhuis+uitgesteld.aspx Artikel Enschede http://www.tctubantia.nl/regio/7008577/Uitstel-voor-nieuwbouwplan-ziekenhuis-in-Enschede.ece http://www.mst.nl/onzeorganisatie/archief/nieuws_nieuws/Bericht%20in%20Tubantia.doc/ Artikel Hillegom http://www.woonzorgzonehillegom.nl/nieuws/nieuwsberichten/62 Artikel QHC http://www.qhc-nl.com/?page=interessant&news=newsitem&newsitem=56 Bronnen ontwikkelingen http://www.zorginstellingen.nl/category/products/duurzaamheid Bron pagina 6: Maatschappelijk jaarverslag Amaris 2010 Bron pagina 7: Website Habion, website Amaris Bron pagina 13: Arienne: Comfort Bewoners, beheersmatige techniek, onderhoudsvriendelijk (ruimtes, materialen en technieken), exploitatiekosten, prettige uitstraling. Corporate Facility Partners |16 februari 2012 | pagina 18