1. KERKESA DHE SJELLJA E KONSMATOREVE
Zgjedhja racionale dhe vendimet e konsumatorit.
• Meqenëse mundësit monetare të konsumatorit janë të kufizuara
ai nuk mund të blejë çdo gjë që i jep kënaqësi apo produkte që i japin
kënaqësinë më të madhe.
• Ky kufizim monetar individual varet nga e ardhura korrente e tij,
kursimet e mëparshme mundësitë për të marrë hua.

2. • Një konsumator racional nuk do të blinte një produkt, në qoftë
se përfitimi shtesë është më i vogël së shpenzimi shtesë.
• Zgjedhja racionale e konsumatorit mban parasysh balancimin e
kënaqësisë shtesë të marrë nga një produkt me kënaqësinë
shtesë që mund të merrej nga blerja e një produkti tjetër.

3. Dobia marxhinale dhe kërkesa e konsumatorit.
• Në analizën e zgjedhjes konsumatore, ekonomistët përdorin
termin dobi.
• Qëllimi i konsumatorit është që duke shpenzuar të ardhurat
e tij, të maksimizojë dobinë totale.
• Për të përcaktuar se çfarë do të blejë, konsumatori krahason
dobinë marxhinale (MU), ose kënaqësinë shtesë që merrë
nga konsumi i një njësie shtes produkti apo shërbimi, me dobin
marxhimale që do të merrte nga konsumi i mallrave të tjera.

4. • Zgjedhja konsumatore përcaktohet nga dobia marxhimale
dhe jo nga dobia totale.
• Konsumatorët kërkojnë të maksimizojnë dobin totale por
këtë e bëjnë duke krahasuar dobinë marxhinale me kostot
marxhinale.
• Kur rritet sasia e konsumit të një të mire, në kushtet kur faktorët
e tjerë nuk ndryshojnë, dobia marxhimale e njësisë së fundit
të konsumuar vjen vazhdimisht duke rënë.
• Kjo prirje në ekonomi njihet si Ligji i dobisë marxhinale vënëse
ashtu si dhe lloji i kërkesës, qëndronë në bazë të shpjegimit
të sjelljes së konsumatorit.

5. Dobia e pergjtithshme dhe dobia marxhinale
Sasia e produktit Dobia e pergjitshme Dobia margjinale (MU)
(TU) 2
te konsumar 1 3
0 0
4
1 4
3
2 7
2
3 9
2
4 10
0
5 10

6. TU Paraqitja e dobise se pergjithshme dhe e dobise margjinale
10
Dobia e pergjitshme
5
Q
0 1 2 3 4 5
Sasia e produktit te konsumuar

7. Numeri I gotava te Dobia toale (TU)
limonades (njesi dobie)
0 0
6
1 6
2 5
11
4
3 15
3
4
18
2
5 20

8. Në jetën reale nuk ta marrin numerikisht dobin.
• Si masë të dobisë marxhinale të produktit, ekonomistët
përdorin zakonisht shumën e parave që një individ është i
gatshëm të sakrifikoj për të marrë një njësi shtesë të një
produkti.
• Ligji i dobisë marixhinale vënëse përfaqëson në thelb
ligjin e kërkësës, në fakt përcakton edhe kërkesën për
konsumin shtesë të produktit përkatës.
• Për të maksimizuar dobin totale, konsumatori do të ndjek
parimet e zgjedhjes racionale. (d.m.th ai do të blejë një produkt
në qoftëse dobia marixhinale (e maternepora) është më e madhe
ose blerësit me çmimin pra MU = P

9. Dobia marxhianale ne leke
Numeri I gotave te Dobia margjinalen
limonades (ne leke)
1 3
2 2,5
3 2
4 1,5
5 1

10. Dobia marxhinale dhe kerkesa
4 cmimi
3
2
1
1 2 3 sasia

11. • Parimet e zgjedhjes racionale presupozojnë që blerësit,
individualisht dhe kolektivisht, do të rrisin sasin e kërkuar deri
në punën kur dobia marixhinale (në lek) është e barabart me
çmimin e produktit.
• Supozojmë se alternativat e mundshme i kemi grupuar në
dy produkte A dhe B, Niveli i të prodhuarve të konsumatorit
është X.
• Dobit marixhinale të tyre i binden ligjit të dobisë vënëse
marixhinale dhe kanë parametra të ndryshëm për këto dy
produkte.

12. • Dobia marixhinale e përgjithshme për një njësi monetare për të
gjitha produktet në kushtet e ekuilibrit të konsumatorit quhet
“ dobia marixhinale e të ardhurave “.
• Ekuilibri i konsumatorit shpreh raportin ndërmjet dobisë
marixhinale (Dm) dhe çmimit të produkteve të ndryshme e cila
në pikëpamje matematike mund të shprehet :
Dm e produktit Dm e produktit 2 Dm e produktit 3 Dm A Dm B
Dm= = = Dm = =
P1 P2 P3 PA PB
Nga elementet e kesaj formule mund te konstatojme se dobia marxhinale e
ndonje produkti mvaret nga lartesia e cmimit

13. Efekti te ardhure dhe efekti i zevendsimit
Kurba e Indifirences
Kombinimet e indiferences
Kombinimet Televizoret Kompjuteret
1 2 3
A 1 6
B 2 3
C 3 2
D 4 1,5

14. Kurba e indiferences se konsumatorit
6 A
5 Dobia marxhinale e produktit perkates (kompjuteret)
MRS =
4 Dobia marxhinale e produktit prtkates (televizore)
Kompjuteri
Y
MRS=
3 B X
C
2
D
1
Televizor 1 2 3 4 5
Per te matur vleren relative te zgjedhjes ne mes te dy produkteve perdoret koncepti I
normes margjinale te zevedesimit (MRS)

15. Harta e kurbave te indiferences
6 A
5
4
Kompjuteri
3 B
U4
C
D
2
U3
U2
1 U1
Televizor 1 2 3 4 5 6
Zgjedhja e konsumatorit perkufizohet nga dy faktore kryesore: nga te
ardhurat e disponueshme dhe nga niveli I cmimeve

16. Mundesite alternative te konsumatorit
Situata Produkti X (televizoret) Produkti Y (kompjutere)
M 4 0
3 1,5
2 3
1 4,5
N 0 6

17. Drejteza (kurba) e buxhetit te konsumatorit
6 N
5
Kjo paraqet kurben e buxhetit
4 te konsumatorit
3
2
1
M
1 2 3 4
Pjerresia e drejtzes NM paraqet raportin e cmimit te produktit

18. N Ekuilibri i konsumatorit
6
A
5
4
Kompjuteri
3 B
U4
2
U3
U2
1 U1
M
1 2 4 5 6
3
Televizor