SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 16
Downloaden Sie, um offline zu lesen
DOKTRINAT E EKONOMISË
               APLIKATIVE

Merkantilizmi

• Elementet e para të ekonomisë aplikative i hasim te merkantilistët,
  përkatësisht në sferën e ekonomisë .

• Intervenimi i shtetit në ekonomi, në forma të ndryshme në fazën
  e hershme dhe të vonshme .
• Spanja : është e ndaluar repësisht eksportimi i metaleve të
çmueshme. (kërcnim me vdekje) .

• Italia : Antonio Serra i pari në mënyrë të drejt e përdori termin
bilanci i tregtisë së jashtme, ku angazhohej për një bilanc pozitiv
të tregtis së jashtme .

• Franca : Antoin Monkretien në veprën e tij “Traktati i ekonomisë
politike i pari në historinë e mendimit ekonomik përdori termin
“ekonomia politike “ .
Merkantilizmi i zhvilluar në Francë paraqitet në kohën e
Luigjit XIV dhe ministrit të tij- Kolbert Colbert (1661-1683), ky tip
i merkatilizmit në literaturën ekonomike njihet me emrin
Kolbertizëm .


Gjermania . ( shek. XVII-XVIII ) kameralizmi

Anglia . ( XVI-XVII ) Tomas Mani
• paraqitjen e parë moderne të ekonomisë aplikative .
FIZIOKRATIZMI


( Françios Quesnay 1694-1774 ) , formuan një tip të doktrinës të
mendimit ekonomike që quhej Fiziokratizëm .

• Koncepti i fiziokratëve bazohet në liri ekonomike, ku rregullimi i
  suskeshëm shoqëror dhe ekonomik duhet të jetë në pajtim me
  ligjet natyrore .

• Fiziokratë formuan parimin ekonomik të liberalizimit “laissez-fair”
  ku rregullimi pozitiv shoqëror duhet të jetë në pajtim me ligjet
  natyrore .
• Fiziokratët kërkimet e tyre i përqendruan në sferën e prodhimit
  dhe atë vetëm në bujqësi e jo në ekonominë e përgjithshme,
  (karakter njësektoral) .

• Quensnay në veprën e tij “ Parimet e pushtetit ekonomik “ bën
  ndarjen së shoqërisë në klasa .

  1. Klasa prodhuese .
  2. Klasa e pronarëve .
  3. Klasa sterile .

• Idet e fiziokratëve patën ndikim në paraqitjen e mendimeve të
  reja në teorin ekonomike .
Doktrina Liberale


• Përfaqësuesit kryesorë të kësaj doktrine janë : Adam Smith
  dhe David Ricardo .

• Në veprën The Theory of Moral Sentiments (1759) zhvilloi një
  teori të motivimit që synonte të pajtonte egoizmin njerzorë me
  një vend shoqëor të parregullt .

• Vepra më e njohur e Smithit The Wealth of Natons (1776) përbën
  përpjekjen e parë sistematike për të shpejguar veprimtarinë
  ekonomike me termat e tregut .
DOKTRINA PROTEKSIONISTE

• Dimensioni kohor dhe hapësinor është i pranishëm gjatë
  zhvillimit ekonomik, në ekonominë vendore dhe atë
  ndërkombëtar, që rezulton në paraqitjen e proteksionizmit .

• Proteksionizmi paraqitet në fillim të shekullit XIX, si mjet i
  përshtatshëm kundër monopolit industrial anglez .

• Këto ide i hasim në SHBA, Gjermani, Francë e vende tjera të
  Evropës .

• Idet e protkesionizmit në Gjermani i përpunoi List ( Friderich List
  1789-1846 ) .
Intervencionizmi


• Elementi kryesor i sfidës së Keynsit ndaj ekonomisë politike
  klasike, i shtjelluar në veprën “ Teoria e përgjithshme e punësimit,
  interesit dhe e parasë 1936 ka qenë lidhja e sakt e idesë së një
  rendi ekonomik të ndryshëm, të mbështetur në një treg
  rregullues .

• Sipas këndëveshtrimit të Keynsit, ekonomitë kapitaliste janë
  rrokullisë në krizën e thellë gjatë viteve 1930 sepse, duke qënë
  se papunësia shkonte gjithnjë në rritje, forcat e tregut vendosën
  shkurtime pagash, gjë që më pas zvogloi kërkesën për mallra
  dhe shërbime .
• Kur papunësia rritet, qeveria duhet ta rifryejë ekonomin duke
  rritur shpenzimet publike apo duke ulur taksat .

• Kejnesianizmi për disa ishte çelsi i bumit të gjatë të viteve
  1950-60, periudha më e qëndrueshme e rritjes ekonomike që bota
  kish njohë ndonjëherë .
• Keynsi në analizat e veta markoekonomike niset nga dy madhësi
  kryesore :

 1. Të ardhurat kombëtare .
 2. Akumulimi .

• Kejnsi, është për forcimin e rolit të shtetit në ekonomi .

• Kejnsi, hedh poshtë mendimin se kursimi eshte gjithmonë pozitiv
  në aspektin ekonomik .

• Sipas Kejnsit, konsumi dhe kursimi janë madhësi komplementare
  në mes vete .
• Politika fiskale dhe investive në teorin kejnsiane zë vend të
  konsiderueshëm si instrument i poltikës aplikative ekonomike .

• Parimi i multiplikatorit (në kuptim matematikor paraqet numrin i
  cili paraqet raportin në mes investimeve fillestare dhe të ardhurave
  kombëtare .

• Teoria e përgjitshme e Kejnsit ka vërtetuar se intervenimi shtetëror
  është e vetmja forcë e cila mund të ketë sukses në luftë kundër
  krizës dhe recesionit nxitjes së zhvillimit ekonomik dhe punësimit .

• Shteti duhet të intervenojë me forcën ekonomike, politikën fiskale
  dhe tatimeve .

• Kejnsi në vend të “ dorës së padukshme ” rekomandon
  “ dorën publike ” .
• Besueshmëria e kejnsianizmit u njollos nga dalja e “stagflacionit
”
 të viteve 1970 (rritje e një kohshme e papunësisë së inflacionit ),
 rrethanë të cilën teoritë e Keynsit se kishin parashikuar dhe
 s’mund ta shpejgonin .
DOKTRINA SOCIALISTE


• Tradicionalisht socialstët kanë kërkuar të ndërtojnë një
  alternativë ndaj kapitalizmit të tregut .

• Ajo që kanë të përbashkët modelet socialiste është besimi se
  mekanizmi i tregut mund zëvendësuar nga palnifikimi ekonomik

• Marksi nuk parashtroi një skicë për organizimin ekonomik të
  shoqërisë së ardhshme socialist duke e kufizuar vetveten në vend
  të kësaj tek një numër parimesh të përgjithshme .
• Planifikimi nuk përshtatet ndërlikushmërisë së një ekonomie
  moderne të industrializuar .

• Vendos opinionin e elitave mbi masën e popullit, në vend që t’i
  përgjigjet kërkesës së konsumatorëve .

• Nuk arrin të shpërblejë apo të nxisë sipërmarrjen dhe ka prirje
  të shkojë drejt vendqëndrimit burokratik .
Pasqyrojnë
                              Rolin e shtetit në ekonomi
                           Mendimet- Doktrinat ekonomike që




 Doktrinat Liberale                                 Doktrina intervencioniste
   përfaqësues :                                    përfaqësues :
 Adam Smith (723-1790)                              Xhon Mejnard Kejnz (1883-
 David Ricardo (1772-                               1964)
 1823




Mendimi Ekonomik i viteve 60-                        Teoria Neokenjziane e viteve
Ta                                                  60-ta
Doktrina Monetariste                                Franko Modigliani,
Përfaqësues : Milton Fridman,                       Nga Universiteti MIT
nga                                                 Jams Tobini, Universiteti Yale
Universiteti i Çikagos



Mendimi ekonomik i viteve 70-ta
     Doktrina Neoklasike
Mendimi i viteve 80-ta      Gjenerate viteve 70-ta
Vrehet ndikimi i teorisë
Neoklasike

                           Robert Salow dhe Paul
                           Samuleson nga Univerziteti
                           MIT-së
                           Keneth Arrow, Universiteti
                           Standford




                               Gjenerate e viteve 80-ta
                           Përkrahës të teorisë konjziane :
                           Xhon Keneth Gallbrajt dhe
                           Tobolt

Más contenido relacionado

Andere mochten auch

Kontabiliteti i Tatimeve
Kontabiliteti i TatimeveKontabiliteti i Tatimeve
Kontabiliteti i TatimeveMenaxherat
 
Ushtrime - Kontabilitet
Ushtrime - KontabilitetUshtrime - Kontabilitet
Ushtrime - KontabilitetMenaxherat
 
Krizat financiare globale ne kosove ligj 13 myrvete badivuku-pantina
Krizat financiare globale ne kosove  ligj 13 myrvete badivuku-pantinaKrizat financiare globale ne kosove  ligj 13 myrvete badivuku-pantina
Krizat financiare globale ne kosove ligj 13 myrvete badivuku-pantinaMenaxherat
 
Burimet e të drejtes se be
Burimet e të drejtes se beBurimet e të drejtes se be
Burimet e të drejtes se beMenaxherat
 
Kufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitKufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitMenaxherat
 
Krizat ekonomike teorite ligj.3 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike teorite  ligj.3 myrvete badivuku-pantinaKrizat ekonomike teorite  ligj.3 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike teorite ligj.3 myrvete badivuku-pantinaMenaxherat
 
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidella
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidellaHyrje ne politikat sociale lulzim dragidella
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidellaMenaxherat
 
Krizat ekonomike kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike   kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantinaKrizat ekonomike   kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantinaMenaxherat
 
Distribucionet diskrete te probabilitetit
Distribucionet diskrete te probabilitetitDistribucionet diskrete te probabilitetit
Distribucionet diskrete te probabilitetitMenaxherat
 
Të ardhurat marigjinale dhe monopoli
Të ardhurat marigjinale dhe monopoliTë ardhurat marigjinale dhe monopoli
Të ardhurat marigjinale dhe monopoliMenaxherat
 
Sistemi i raportimit financiar
Sistemi i raportimit financiarSistemi i raportimit financiar
Sistemi i raportimit financiarMenaxherat
 
Analiza e regresionit ligji i okunit shembull
Analiza e regresionit ligji i okunit shembullAnaliza e regresionit ligji i okunit shembull
Analiza e regresionit ligji i okunit shembullMenaxherat
 
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreve
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreveKerkesa dhe sjellja e konsmatoreve
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreveMenaxherat
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiMenaxherat
 
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6Menaxherat
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...Menaxherat
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit Ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   Ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   Ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit Ardian...Menaxherat
 
Kurba e Philipsit
Kurba e PhilipsitKurba e Philipsit
Kurba e PhilipsitMenaxherat
 
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseMenaxherat
 
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantinaKrizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantinaMenaxherat
 

Andere mochten auch (20)

Kontabiliteti i Tatimeve
Kontabiliteti i TatimeveKontabiliteti i Tatimeve
Kontabiliteti i Tatimeve
 
Ushtrime - Kontabilitet
Ushtrime - KontabilitetUshtrime - Kontabilitet
Ushtrime - Kontabilitet
 
Krizat financiare globale ne kosove ligj 13 myrvete badivuku-pantina
Krizat financiare globale ne kosove  ligj 13 myrvete badivuku-pantinaKrizat financiare globale ne kosove  ligj 13 myrvete badivuku-pantina
Krizat financiare globale ne kosove ligj 13 myrvete badivuku-pantina
 
Burimet e të drejtes se be
Burimet e të drejtes se beBurimet e të drejtes se be
Burimet e të drejtes se be
 
Kufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimitKufiri i mundësive të prodhimit
Kufiri i mundësive të prodhimit
 
Krizat ekonomike teorite ligj.3 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike teorite  ligj.3 myrvete badivuku-pantinaKrizat ekonomike teorite  ligj.3 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike teorite ligj.3 myrvete badivuku-pantina
 
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidella
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidellaHyrje ne politikat sociale lulzim dragidella
Hyrje ne politikat sociale lulzim dragidella
 
Krizat ekonomike kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike   kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantinaKrizat ekonomike   kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantina
Krizat ekonomike kriza globale financiare ligj.10 myrvete badivuku-pantina
 
Distribucionet diskrete te probabilitetit
Distribucionet diskrete te probabilitetitDistribucionet diskrete te probabilitetit
Distribucionet diskrete te probabilitetit
 
Të ardhurat marigjinale dhe monopoli
Të ardhurat marigjinale dhe monopoliTë ardhurat marigjinale dhe monopoli
Të ardhurat marigjinale dhe monopoli
 
Sistemi i raportimit financiar
Sistemi i raportimit financiarSistemi i raportimit financiar
Sistemi i raportimit financiar
 
Analiza e regresionit ligji i okunit shembull
Analiza e regresionit ligji i okunit shembullAnaliza e regresionit ligji i okunit shembull
Analiza e regresionit ligji i okunit shembull
 
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreve
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreveKerkesa dhe sjellja e konsmatoreve
Kerkesa dhe sjellja e konsmatoreve
 
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqiPermbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
Permbledhje pytjesh ne nvm prof besnik krasniqi
 
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6
Ekonomia e kosoves dhe be s kapitulli 6
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit ardian...
 
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit Ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   Ardian...Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit   Ardian...
Variabla e rastësishme dhe distribucionet diskrete të probabilitetit Ardian...
 
Kurba e Philipsit
Kurba e PhilipsitKurba e Philipsit
Kurba e Philipsit
 
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomiseNjohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
Njohurite elemntare per kuptimin e ekonomise
 
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantinaKrizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza e naftes ligj.8 myrvete badivuku pantina
 

Mehr von Menaxherat

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiMenaxherat
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashiMenaxherat
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraMenaxherat
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indeksetMenaxherat
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimMenaxherat
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...Menaxherat
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosajMenaxherat
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashiMenaxherat
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosoveMenaxherat
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiMenaxherat
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeMenaxherat
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajMenaxherat
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidiMenaxherat
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiMenaxherat
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMenaxherat
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhjeMenaxherat
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxherat
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxherat
 
Kuptimi i sjelljes organizative so
Kuptimi i sjelljes organizative soKuptimi i sjelljes organizative so
Kuptimi i sjelljes organizative soMenaxherat
 
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantinaKrizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantinaMenaxherat
 

Mehr von Menaxherat (20)

Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashiStatistike   nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
Statistike nocionet kryesore dhe mostra ligjerata 2 - ardiana gashi
 
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit   ardiana gashiStatistike treguesit e korelacionit   ardiana gashi
Statistike treguesit e korelacionit ardiana gashi
 
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluaraStatistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
Statistika dr rahmije mustafa provime nga afatet e kaluara
 
Statistike indekset
Statistike indeksetStatistike indekset
Statistike indekset
 
Si te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtimSi te bejme hulumtim
Si te bejme hulumtim
 
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...Tatimi mbi vleren e shtuar  dhe tatimi ne  te ardhurat e korporatave  taksa d...
Tatimi mbi vleren e shtuar dhe tatimi ne te ardhurat e korporatave taksa d...
 
Sjellja organizative berim ramosaj
Sjellja organizative   berim ramosajSjellja organizative   berim ramosaj
Sjellja organizative berim ramosaj
 
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashiStatistike treguesit statistikor te pozicionit   ardiana gashi
Statistike treguesit statistikor te pozicionit ardiana gashi
 
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar   analiza e tregut te punes ne kosoveSeminar   analiza e tregut te punes ne kosove
Seminar analiza e tregut te punes ne kosove
 
Promocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidiPromocioni nail reshidi
Promocioni nail reshidi
 
Treguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrimeTreguesit e pozicionit ushtrime
Treguesit e pozicionit ushtrime
 
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi RamajProjektimi i procesit Vehbi Ramaj
Projektimi i procesit Vehbi Ramaj
 
Politika e produktit nail reshidi
Politika e produktit   nail reshidiPolitika e produktit   nail reshidi
Politika e produktit nail reshidi
 
Politika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidiPolitika e cmimit nail reshidi
Politika e cmimit nail reshidi
 
Mjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseveMjedisi ligjor i bizneseve
Mjedisi ligjor i bizneseve
 
Menaxhment ymer havolli permbledhje
Menaxhment   ymer havolli permbledhjeMenaxhment   ymer havolli permbledhje
Menaxhment ymer havolli permbledhje
 
Menaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeveMenaxhimi i qmimeve
Menaxhimi i qmimeve
 
Menaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytjeMenaxhimi i resurseve humane pytje
Menaxhimi i resurseve humane pytje
 
Kuptimi i sjelljes organizative so
Kuptimi i sjelljes organizative soKuptimi i sjelljes organizative so
Kuptimi i sjelljes organizative so
 
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantinaKrizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantina
Krizat ekonomike kriza ne shqiperi ligj.9 myrvete badivuku pantina
 

Doktrinat e ekonomise

  • 1. DOKTRINAT E EKONOMISË APLIKATIVE Merkantilizmi • Elementet e para të ekonomisë aplikative i hasim te merkantilistët, përkatësisht në sferën e ekonomisë . • Intervenimi i shtetit në ekonomi, në forma të ndryshme në fazën e hershme dhe të vonshme .
  • 2. • Spanja : është e ndaluar repësisht eksportimi i metaleve të çmueshme. (kërcnim me vdekje) . • Italia : Antonio Serra i pari në mënyrë të drejt e përdori termin bilanci i tregtisë së jashtme, ku angazhohej për një bilanc pozitiv të tregtis së jashtme . • Franca : Antoin Monkretien në veprën e tij “Traktati i ekonomisë politike i pari në historinë e mendimit ekonomik përdori termin “ekonomia politike “ .
  • 3. Merkantilizmi i zhvilluar në Francë paraqitet në kohën e Luigjit XIV dhe ministrit të tij- Kolbert Colbert (1661-1683), ky tip i merkatilizmit në literaturën ekonomike njihet me emrin Kolbertizëm . Gjermania . ( shek. XVII-XVIII ) kameralizmi Anglia . ( XVI-XVII ) Tomas Mani • paraqitjen e parë moderne të ekonomisë aplikative .
  • 4. FIZIOKRATIZMI ( Françios Quesnay 1694-1774 ) , formuan një tip të doktrinës të mendimit ekonomike që quhej Fiziokratizëm . • Koncepti i fiziokratëve bazohet në liri ekonomike, ku rregullimi i suskeshëm shoqëror dhe ekonomik duhet të jetë në pajtim me ligjet natyrore . • Fiziokratë formuan parimin ekonomik të liberalizimit “laissez-fair” ku rregullimi pozitiv shoqëror duhet të jetë në pajtim me ligjet natyrore .
  • 5. • Fiziokratët kërkimet e tyre i përqendruan në sferën e prodhimit dhe atë vetëm në bujqësi e jo në ekonominë e përgjithshme, (karakter njësektoral) . • Quensnay në veprën e tij “ Parimet e pushtetit ekonomik “ bën ndarjen së shoqërisë në klasa . 1. Klasa prodhuese . 2. Klasa e pronarëve . 3. Klasa sterile . • Idet e fiziokratëve patën ndikim në paraqitjen e mendimeve të reja në teorin ekonomike .
  • 6. Doktrina Liberale • Përfaqësuesit kryesorë të kësaj doktrine janë : Adam Smith dhe David Ricardo . • Në veprën The Theory of Moral Sentiments (1759) zhvilloi një teori të motivimit që synonte të pajtonte egoizmin njerzorë me një vend shoqëor të parregullt . • Vepra më e njohur e Smithit The Wealth of Natons (1776) përbën përpjekjen e parë sistematike për të shpejguar veprimtarinë ekonomike me termat e tregut .
  • 7. DOKTRINA PROTEKSIONISTE • Dimensioni kohor dhe hapësinor është i pranishëm gjatë zhvillimit ekonomik, në ekonominë vendore dhe atë ndërkombëtar, që rezulton në paraqitjen e proteksionizmit . • Proteksionizmi paraqitet në fillim të shekullit XIX, si mjet i përshtatshëm kundër monopolit industrial anglez . • Këto ide i hasim në SHBA, Gjermani, Francë e vende tjera të Evropës . • Idet e protkesionizmit në Gjermani i përpunoi List ( Friderich List 1789-1846 ) .
  • 8. Intervencionizmi • Elementi kryesor i sfidës së Keynsit ndaj ekonomisë politike klasike, i shtjelluar në veprën “ Teoria e përgjithshme e punësimit, interesit dhe e parasë 1936 ka qenë lidhja e sakt e idesë së një rendi ekonomik të ndryshëm, të mbështetur në një treg rregullues . • Sipas këndëveshtrimit të Keynsit, ekonomitë kapitaliste janë rrokullisë në krizën e thellë gjatë viteve 1930 sepse, duke qënë se papunësia shkonte gjithnjë në rritje, forcat e tregut vendosën shkurtime pagash, gjë që më pas zvogloi kërkesën për mallra dhe shërbime .
  • 9. • Kur papunësia rritet, qeveria duhet ta rifryejë ekonomin duke rritur shpenzimet publike apo duke ulur taksat . • Kejnesianizmi për disa ishte çelsi i bumit të gjatë të viteve 1950-60, periudha më e qëndrueshme e rritjes ekonomike që bota kish njohë ndonjëherë .
  • 10. • Keynsi në analizat e veta markoekonomike niset nga dy madhësi kryesore : 1. Të ardhurat kombëtare . 2. Akumulimi . • Kejnsi, është për forcimin e rolit të shtetit në ekonomi . • Kejnsi, hedh poshtë mendimin se kursimi eshte gjithmonë pozitiv në aspektin ekonomik . • Sipas Kejnsit, konsumi dhe kursimi janë madhësi komplementare në mes vete .
  • 11. • Politika fiskale dhe investive në teorin kejnsiane zë vend të konsiderueshëm si instrument i poltikës aplikative ekonomike . • Parimi i multiplikatorit (në kuptim matematikor paraqet numrin i cili paraqet raportin në mes investimeve fillestare dhe të ardhurave kombëtare . • Teoria e përgjitshme e Kejnsit ka vërtetuar se intervenimi shtetëror është e vetmja forcë e cila mund të ketë sukses në luftë kundër krizës dhe recesionit nxitjes së zhvillimit ekonomik dhe punësimit . • Shteti duhet të intervenojë me forcën ekonomike, politikën fiskale dhe tatimeve . • Kejnsi në vend të “ dorës së padukshme ” rekomandon “ dorën publike ” .
  • 12. • Besueshmëria e kejnsianizmit u njollos nga dalja e “stagflacionit ” të viteve 1970 (rritje e një kohshme e papunësisë së inflacionit ), rrethanë të cilën teoritë e Keynsit se kishin parashikuar dhe s’mund ta shpejgonin .
  • 13. DOKTRINA SOCIALISTE • Tradicionalisht socialstët kanë kërkuar të ndërtojnë një alternativë ndaj kapitalizmit të tregut . • Ajo që kanë të përbashkët modelet socialiste është besimi se mekanizmi i tregut mund zëvendësuar nga palnifikimi ekonomik • Marksi nuk parashtroi një skicë për organizimin ekonomik të shoqërisë së ardhshme socialist duke e kufizuar vetveten në vend të kësaj tek një numër parimesh të përgjithshme .
  • 14. • Planifikimi nuk përshtatet ndërlikushmërisë së një ekonomie moderne të industrializuar . • Vendos opinionin e elitave mbi masën e popullit, në vend që t’i përgjigjet kërkesës së konsumatorëve . • Nuk arrin të shpërblejë apo të nxisë sipërmarrjen dhe ka prirje të shkojë drejt vendqëndrimit burokratik .
  • 15. Pasqyrojnë Rolin e shtetit në ekonomi Mendimet- Doktrinat ekonomike që Doktrinat Liberale Doktrina intervencioniste përfaqësues : përfaqësues : Adam Smith (723-1790) Xhon Mejnard Kejnz (1883- David Ricardo (1772- 1964) 1823 Mendimi Ekonomik i viteve 60- Teoria Neokenjziane e viteve Ta 60-ta Doktrina Monetariste Franko Modigliani, Përfaqësues : Milton Fridman, Nga Universiteti MIT nga Jams Tobini, Universiteti Yale Universiteti i Çikagos Mendimi ekonomik i viteve 70-ta Doktrina Neoklasike
  • 16. Mendimi i viteve 80-ta Gjenerate viteve 70-ta Vrehet ndikimi i teorisë Neoklasike Robert Salow dhe Paul Samuleson nga Univerziteti MIT-së Keneth Arrow, Universiteti Standford Gjenerate e viteve 80-ta Përkrahës të teorisë konjziane : Xhon Keneth Gallbrajt dhe Tobolt