Presentatie van leerkrachten Bart van den Bosch en Michiel Jehee tijdens onferentie ‘Online content voor kinderen’.

2. Het BeschavingsspelHet Beschavingsspel
Onderzoekend leren op de Nicolaas Maes

3. De wereldkaart
06/05/13

4. Praktijkgeval Onderzoekend Leren: Het
Beschavingsspel
De leerlijn
06/05/13
Onderzoeksthema 13 - Tijd
*1a Bedenk een zo compleet mogelijke definitie van Tijd.
b Wat is het verschil tussen tijd en duur (en dan bedoel ik niet duur van goedkoop, maar duur
van: ‘Dat duurt lang (of kort)!’).
*2 Wat heeft tijd met ruimte te maken?
3 Wat heeft tijd met onze planeet te maken?
*4a Bedenk een tijdssysteem er van uitgaand dat onze planeet een 25% langzamere
omwentelingssnelheid heeft dan de aarde.
b Worden we sneller of langzamer ouder?
c Wat zou de gemiddelde leeftijd zijn van de bevolking in vergelijking tot de gemiddelde
leeftijd van inwoners van Nederland?
*5a Wat heeft tijd met oorzaak en gevolg te maken?
b Schrijf een verhaal of een toneelstuk waarin de tijd achteruit gaat.
c Hoe zou de geschiedenis er uit zien als de tijd achteruit zou gaan?
- Neem een historische periode (50-100 jaar) en beschrijf hoe de ontwikkelingen zouden
zijn gegaan als de tijd achterstevoren zou lopen.
6 Bedenk een tijdmetingsysteem op basis van temperatuur.
*7 Bekijk de afbeelding bovenaan de pagina. Wie heeft dat gemaakt en wat denk je dat de
achterliggende gedachte is?
Onderzoeksvragen 12 – Thema Handel
Inmiddels hebben jullie een of meer andere landen ontdekt. Dat betekent dat er naast culturele (taal,
godsdienst, kunst en wetenschap) uitwisseling, ook economische uitwisseling (handel) kan plaatsvinden.
*1 Zet een overzichtelijk administratiesysteem op om helder te hebben welke grondstoffen jullie land
heeft. Maak daarbij een onderscheid tussen grondstoffen waar jullie:
a) tekort aan hebben (0-1 stickertje)
b) voldoende voor je eigen bevolking van hebben (2 stickertjes)
c) overschot aan hebben (3 of meer stickertjes)
2 a) Welke grondstoffen hebben jullie niet, maar heeft je land wel nodig?
b) Hoe ga je er voor zorgen dat jouw land de grondstoffen die jullie tekort komen toch
in voldoende mate importeren?
*3 a) Onderzoek wat je allemaal kunt maken met de grondstoffen waar jullie overschotten
van hebben.
b) Bedenk een plan om andere landen ervan te overtuigen dat zij jullie overschotten
moeten kopen.
c) Maak reclamecampagnes voor jullie overschotten. Maak jullie handelspartner
duidelijk waarom ze eigenlijk niet zonder jullie grondstoffen kunnen.
4 a) Wat is tussenhandel?
b) Hoe kan je verdienen aan handel zonder dat je zelf een grondstof nodig hebt of
zonder dat die grondstof in jouw land is te vinden?
c) Voegt tussenhandel waarde toe aan een bepaalde grondstof of product?
5 Wil jouw land in geld of natura uitbetaald worden voor jullie grondstoffen? Waarom?
*6 Hebben landen evenveel voordeel aan een handelstransactie? Waarom wel of waarom niet?
7 Wat wordt bedoeld met de Varkenscyclus? Heeft jouw land daar last van? Hoe kan je dat
voorkomen?

5. Het Speelveld
06/05/13

6. De producten
06/05/13
Stedenbouw Gereedschap Schrift

7. De onderzoeksvragen
06/05/13
• 8B
• - Wat is een perpetuüm mobile?
• - Is de aarde een perpetuüm mobile?
• - Is een atoom een perpetuüm mobile?
• - Hoe bepaal je je noord-zuid positie?
• - Hoe bepaal je je oost-west positie?
• - Ontwerp een touw-stresstest
• - Hoe vervoer je ijs zonder dat het smelt?
• - Wanneer heeft een land gewonnen?
• - Bedenk debatonderwerpen
• - Hoeveel energieverlies tussen centrale
• en stopcontact?
• - Ontwerp je eigen grammatica
• - Wat zijn keramische materialen?
• - Hoe werkt radioactieve straling?
• - Maak je eigen inkt
• - Maak je eigen papier, enz. enz.
Eervolle vermelding:
- Poept een vegetariër meer dan een niet-vegetariër?
- Wat doet een moslim met een zonsverduistering in de Ramadan?
• 8A
• - Waardoor word je dik?
• - Wat gebeurt er als je je handen niet wast?
• - Wat zijn micro organismen?
• - Wat doet kanker met je lichaam?
• - Hoe maak je van zonnestralen energie?
• - Wat is kunstmest?
• - Hoe werkt een elektronische enkelband?
• - Wat zit er in een pil en hoe krijg je dat er allemaal in?
• - Waarom kun je water uit de kraan in het buitenland soms niet
drinken en bij ons wel?
• - Hoe voorkom je ongedierte?
• - Hoe houdt zwaartekracht je op de grond?
• - Waarom is zeewater zout en is het water in de rivieren zoet?
• - Hoe voorspel je het weer?

8. De Winst
* Er komt ENERGIE vrij!
* Betekenisvolle context: Alles krijgt een plaats
* Eigenaar van je eigen leren
* Meer creativiteit in het leerproces
* Inzetten van verschillende talenten
* Sociaal-emotionele vaardigheden ontwikkelen
* Eigen content creëren
* ICT-vaardigheden
* Presentatie vaardigheden
* Blended Learning: Leren doe je overal!
* Mentorschap
06/05/13

9. Aandachtspunten
* Toetsing
* Meetbare doelen stellen
* Koppeling Kerndoelen
* Flexibel, onderzoekend leren integreren in een methode?
Daar hebben wij ideeën over!
06/05/13

10. TITEL ARIAL 32 CURSIEF IN WIT KAP
06/05/13