2. Edward Jenner e a vacina da varíola
Edward Jenner (1749 – 1823) foi un médico rural inglés que no ano
1776 observou que as leiteiras da súa aldea adquirían unha
enfermidade chamada ‘varíola das vacas’, pero quedaban
inmunizadas fronte á varíola humana, que naqueles anos causaba
estragos entre a poboación europea.
Daquela, Jenner , para confirmar a súa observación, realizou o seguinte
experimento:
En primeiro lugar, illou o virus procedente dunha bocha dunha
leiteira infectada coa varíola das vacas, inoculando esa infección a
un neno de oito anos a través dunha inxección no brazo.
Inmediatamente, o neno mostrou síntomas da enfermidade da varíola das vacas, que
era máis leve que a humana e non era mortal, polo que o neno se recuperou
completamente da enfermidade.
Finalmente, 48 días despois da súa plena recuperación, o doutor Jenner inxectou de
novo no brazo do neno varíola humana, pero desta vez non mostrou síntoma ningún
desa enfermidade.
O neno estaba ‘vacinado’, quere dicir, estaba inmunizado ante esa enfermidade!
O nome de vacina procede, precisamente, a palabra vacina deriva do latín "vaccinus-a-um",
"(vacuno)"; de "vacca-ae", "vaca". Dese experimento que Edward Jenner realizou a partir da varíola
das vacas, que en latín se denominaba variola vaccinae. De feito, foron moitas as persoas que se
opuxeron inicialmente co argumento de que quen se sometese a esa técnica acabaría por asemellarse
a unha vaca.
3. As vacinas e a saúde
As vacinas son solucións que conteñen proteínas con capacidade antixénica, semellante á
que posúen algúns virus e bacterias, pero sen a capacidade de producir a infección que
producen eses virus ou esas bacterias.
Que son as vacinas?
Os tipos máis comúns de vacinas son:
Tipos de vacinas
Así mesmo, na actualidade estanse a investigar vacinas de tipo xenético.
Vacinas inactivadas: fabricadas con organismos mortos. Úsanse na
vacina da tose ferina.
Vacinas vivas atenuadas: fabricadas con organismos vivos pero
debilitados. Úsanse na vacina da poliomelite, o sarampelo, a rubéola e
as papeiras.
Vacinas toxoides: fabricadas cunha toxina producida polo virus ou a bacteria. Úsanse na vacina do tétanos
e da difteria.
Vacinas biosintéticas: fabricadas con organismos sintéticos. A vacina da Haemophilus influenzae tipo B é deste
tipo de vacinas.
4. Ao administrar as vacinas nas persoas, estas xeran a produción de anticorpos, como se
pasáramos a enfermidade, polo que quedamos inmunes fronte ao contacto co virus ou
bacteria causante desa enfermidade.
Para que serven as vacinas?
Por esta razón, as vacinas xogaron un papel fundamental na erradicación dalgunhas
enfermidades, como a varíola, unha das enfermidades máis contaxiosas e mortíferas que
coñeceu a humanidade.
Rahima Banu, de 2 anos: a derradeira persoa
que contraeu a varíola de xeito natural no
mundo, en Bangladesh no ano 1975
A polio afecta ao sistema
nervioso e é descapacitante
A poliomelite e o sarampelo, atópanse en proceso de erradicación.
A primeira gran campaña de vacinación na historia da humanidade foi a Real Expedición
Filantrópica da Vacina, que saíu do porto da Coruña o 30 de novembro de 1803.
5. O proceso de inmunización
A inmunización é un proceso polo que as persoas poden facerse inmunes a unha
enfermidade, quere dicir, quedan protexidas fronte a esa enfermidade, polo que non
resultan afectadas en caso de contacto cun virus ou bacteria portadora desa enfermidade.
A inmunidade fronte ás enfermidades pode conseguirse de xeito natural, mediante os
anticorpos que unha nai transmite ao feto a través da placenta, ou de xeito artificial, a
través da vacinación.
A través das vacinas o sistema inmunitario recoñece os axentes da vacina como estraños,
destruíndoos e «recordándoos»; así, cando o organismo resulta atacado por un virus ou
bacteria realmente nocivo, o sistema inmunitario xa está preparado para responder do
seguinte xeito:
1.- neutralizando ao axente infeccioso antes de que poida entrar nas células do
organismo;
2.- recoñecendo e destruíndo as células que chegasen a ser infectadas, antes de
que o axente se poida multiplicar en gran número.
8. VACINAS
IDADE
2
meses
4
meses
6
meses
12
meses
15
meses
18
meses
3
anos
4
anos
6
anos
10
anos
11
anos
13
anos
14
anos
16
anos
Poliomielitis VPI1 VPI2 VPI3 VPI4
Difteria-Tétanos-Tos
ferina
DTPa1 DTPa2 DTPa3 DTPa4 DTPa5 o DT Td
Haemophilus-
influenzae b
Hib1 Hib2 Hib3 Hib4
Sarampión, Rubeola,
Parotiditis
TV1 TV2(a)
Hepatitis B
HB3 dosis
0; -12; 6 meses
HB3 dosis (b)
Meninxitis
Meningocócica C
MenC1 MenC2(c)
MenC3 (d)
Varicela V V Z (e)
Virus do Papiloma
Humano
VPH (f)
(a) Nenos non vacunados neste rango de idade, recibirán a segunda dose entre os 11-13 anos.
(b) Nenos que non recibiron a primovacinación na infancia.
(c) Administranse dúas doses de vacina MenC entre os 2 e os 6 meses de vida separadas entre sí polos dous meses.
(d) Recoméndase admistricar unha dose de recordo a partir dos doce meses de vida.
(e) Persoas que non pasaron pola enfermidade nin foron vacinados con anterioridade.
(f) Vacinar so as nenas entre 11-14 anos.
9. 0 meses 2 meses 4 meses 6 meses 15 meses 18 meses
(reforzo)
HEPATITE B
(HB)
DIFTERIA
TÉTANOS
TOSE FERINA
(DTPa)
O tétanos afecta ao
sistema nervioso
A difteria afecta ás
vías respiratorias e
dixestivas superiores
A hepatite B é unha
enfermidade que
afecta ao fígado
A tose ferina afecta
ás vías respiratorias
superiores
POLIO
(VPI)
Haemophilus
influenzae
(Hib)
MENINGOCOCO C
(MenC)
SARAMPELO,
RUBÉOLA E
PAROTIDITE
(SRP)
A polio é unha
enferimdade do
sistema nervioso
A polio produce
parálise, atrofia
muscular e
malformacións
É responsable da
meninxite
Tamén é responsable
doutras
enfermidades
É responsable da
meninxite
Para evitar a extensión da meninxite estase a realizar
un estudo piloto dunha nova vacina
antineumococócica. As súas doses son aos 2 meses,
aos 4 meses e a partir dos 12 meses
10. 3 anos 6 anos 12 anos 14 anos
SARAMPELO, RUBÉOLA E
PAROTIDITE (SRP)
DIFTERIA, TÉTANOS, TOSE
FERINA (DTPa)
VARICELA
(só persoas susceptibles)
VIRUS DO PAPILOMA HUMANO
(só as rapazas)
O sarampelo pode provocar a
inflamación dos pulmóns e do
cerebro
A rubéola pode provocar un aborto
no caso de nais embarazadas e
enfermidades como a epilepsia en
nenos
As papeiras poden provocar a
meninxite e inflamacións testiculares
A varicela provoca unha molesta
irritación da pel e malestar xeral
O VPH pode provocar varios tipos
de cancro (vaxina, vulva, ano…)
Calendario de vacinacións feito sobre o calendario do SERGAS actual.
A información sobre as vacinas e as enfermidades, proceden da Wikipedia.
A PREVENCIÓN É SAÚDE
VACÍNATE