4. માનવ સમાજ સાથે સાથે િેની આજુ બાજુ ના
પરરવેશ
પશુ,પક્ષી,વૃક્ષ,નદી,િળાવ,માટી,પહાડ,ખનીજ,પથ્થર
વગેરે િમામ ભૌતિક રસાયણિક વસ્તુઓ સાથે પિ
રદવસ રાિ જોડાયેલો જ રહે છે.
4Revolution In Life
5. માટે આપિે આ બધી વસ્તુઓ
તવષે જાિવુું જોઈએ
5Revolution In Life
6. જેથી આપિે સરળ અને સુતવધા યુતિ
જીવન જીવી શકીએ
6Revolution In Life
7. આ વસ્તુઓ ને સમજવા િેઓનો
ઇતિહાસ જિાવો જોઈએ
7Revolution In Life
31. આપણે જે કાુંઇ પણ તવચારીએ
છીએ આપણી જે કઈ પણ
પસુંદ ના પસુંદ છે. આપણી જે
કાુંઇ પણ સારી ખોટી આદિો
છે. આ બધુ જ આપણા
ઇતિહાસ સાથે જોડાયેલુ છે.
31Revolution In Life
33. આપિે જે ખાઈ પીને મોટા
થઈએ છીએ િેનાથી જ
આપિી પસુંદ નાપસુંદ બને
છે.
જો કોઈ નવો સ્વાદ આવે િો
આપિને પસુંદ નથી આવિો.
33Revolution In Life
34. એવી રીિે આપના શરીરની આજની અવસ્થા
આપના ઇતિહાસથી જ છે
34Revolution In Life
35. જે લોકો એ બાળપિ અને જવાનીમાું સારો અને
પૌષ્ષ્ટક ખોરાક ખાધો છે િથા શારીરક શ્રમ અને
વ્યાયામ કયો હોય છે. િેઓના શરીર મજબૂિ અને
ખડિલ દેખાય છે. અને જે લોકો એ પહેલા સ્વાસ્થ અને
શરીર ઉપર ધ્યાન નથી આપયુું િેઓનુું શરીર કમજોર
દેખાય છે.
35Revolution In Life
42. ઉપરની બધી રીિો અને સાધનોમાું અનેક
વખિ ભૂિકાળમાું કેટલાય કારણોથી
બદલાવ આવ્યા છે. જો િે સમજવુ હોય િો
ઇતિહાસ આપણને મદદ કરી શકે છે.
42Revolution In Life
43. જેવી રીિે અલગ અલગ વ્યસ્તિની
ઈચ્છાઓ,વ્યવહાર,મજબૂિી, કમજોરીઑ વગેરે
હોય છે. િેવી રીિે આખા સમાજના લોકોમાું પણ
હોય છે.
43Revolution In Life
44. જેમ કે એક સમાજ ના લોકો ને એક જ પ્રકારનુું
ખાવાપીવાનુું હોય, ખાસ પ્રકારના મકાનો હોય, ખાસ
પ્રકારનો વ્યવસાય હોય, ભાષા, સ્વાસ્થનુું ધ્યાન રાખવાની
રીિ, નાચ-ગાન મનોરુંજનની એક જ પ્રકારની રીિ હોય.
44Revolution In Life
45. જે બીજા સમાજથી અલગ હોય િેને જ
આપણે સુંસ્કૃતિ કહીએ છીએ.
45Revolution In Life
46. જો આ સમજવુું હોય િો છેલ્લા ૨૦ થી
૨૫ વષતમાું લગ્ન વગેરેના આયોજનોમાું
આવેલા પરીવિતનને જોઈ શકાય.
46Revolution In Life
47. આપિે જોઈએ છીએ કે ઘિા લોકોને
ખાવાનુું બનાવવુું, ખેિી કરવી, રોગોપચાર
વગેરે સારુું આવડે છે.
47Revolution In Life
48. આ બધુું એમને પ ૂવતજો પાસેથી પરુંપરાથી
મળ્ુું હોય એ છે.
અને એમાું પણ બદલાવ થિાું રહે છે.
48Revolution In Life
49. આપણા પૂવતજો આબધુું પ્રયોગોથી શીખ્યા હશે એમને
કેટલાય પ્રયોગો કયાત હશે જેમા કેટલાક સફળ અને
અસફળ રહ્યા હશે આમ કરી અહી સુધી પહોચ્યા હશે.
આ બધાની સમજિ ઇતિહાસથી મળી શકે.
49Revolution In Life
50. જે ક્ષેત્રમાું પ્રયોગો ઓછા થાય છે.
તયાું બદલાવની ગતિ ધીમી હોય અને જયાું પ્રયોગો વધારે
થાય છે.
તયાું બદલાવ જડપી હોય છે.
જેમ કે હાલ ખેિી અને સ્વાસ્થમાું પ્રયોગો ઓછા થાય છે
આ પણ ઇતિહાસથી સમજી શકાય.
50Revolution In Life
51. આનાથી તસદ્ધ થાય છે કે આજે આપિે
જયાું છીએ ત્યાું એકદમ નથી પહોંચ્યા પિ
બદલાવની એક પ્રરિયાથી પહોંચ્યા છીએ.
51Revolution In Life
52. જેવી રીિે ભારિમાું ભણેલા લોકો અંગ્રેજી ભાષા
અંગ્રેજી કપડાું વગેરે ને પ્રતિટઠાની નજરે જુએ છે
અને આકષાતય છે મોટાભાગના આપણા સમાજની
આજ સ્સ્થતિ છે.
52Revolution In Life
54. .
લગભગ ૨૦૦ વષત અંગ્રેજોએ આપિી
ઉપર રાજ કયુું એવીજ રીિે જયાું
ફ્રાન્સીસીઓ એ રાજ કયુું અને જયાું
સ્પેતનતશઓ એ રાજ કયુું ત્યાું ફ્રાન્સીસી
અને સ્પેતનશ ભાષા આ રીિે બોલાય
છે જેમ આપિે અંગ્રેજી બોલીએ છીએ.
54Revolution In Life
55. આના ઉપરથી કહી શકાય અંગ્રેજોના રહન સહનથી
આપણે આકષાતયા છીએ જો અંગ્રેજોની જગ્યાએ
બીજા કોઈએ રાજ ક્ુું હોિ અથવા ગુલામના હોિ
િો આપણી હાલની ભાષા અને પહેરવેશ વગેરે
અલગ હોિ.
55Revolution In Life
56. આવી જ રીિે મહાભારિના સમયનો અભ્યાસ કરશો
િો જાણવા મળશે કે બધા રાજયો અલગ અલગ અને
સ્વાયત્ત હિા છિા કુરુ રાજયને કેન્દ્રમાું ગણિાું િો
આજની કેંરીયકૃિ વ્યવસ્થા પણ અલગ કેંરીયકૃિ
વ્યવસ્થા હોઈ શકે છે.
56Revolution In Life
57. આવી જ રીિે ઇતિહાસ એ અિીિને
જોવાનો રષ્ટટકોણ છે.
57Revolution In Life
58. ઇતિહાસ કયા સમયમાું લખાયેલો છે.
િે પિ જોવુું પડે.
ભારિનો અને દુતનયાનો ઇતિહાસ
અંગ્રેજોએ િેઓની રષ્ટટથી લખ્યો છે.
જે આજે આપિે ભિીએ છીએ 58Revolution In Life
59. ઇતિહાસ એક જેવો નથી હોિો
અલગ અલગ હોય છે.
માટે એને બરાબર સમજવા વધારે
દ્રષ્ષ્ટકોિ થી જોવો પડે છે.
પહેલા લોકો પોિાના ઉદ્દેશ અને
રષ્ટટથી ઇતિહાસ લખિા હિા.
59Revolution In Life
60. જેવી રીિે એક જ રસ્િેથી પાઠશાળા એ
આવેલ લોકો એ રસ્િામાું જે જો્ુું અને
અનુભવ્્ુું િે લખી શકાય અને િે સરખાવા
થી જોઈ શકાશે કે અલગ અલગ રષ્ટટથી
લખા્ુું હશે.
60Revolution In Life
61. િેમ છિાું કોઈના તવવરણને
ખોટુું ના કહી શકાય કારણ દરેકે
પોિાની રષ્ટટ અને સમજથી લખ્્ુું છે.
61Revolution In Life
62. જેવી રીિે કોઈ મોટો દુકાળ, ભૂકુંપ,
અતિવૃષ્ટટ, કોઈનુું મૃત્ુ અથવા જન્દ્મ
સમાજ જીવનમાું મોટો બદલાવ લાવી
શકે છે.
62Revolution In Life
63. આપણા ઘરોમાું ભૂિકાળમાું કોઈનુું મૃત્ુ,
જન્દ્મકે કોઈ મોટી બીમારી, કોઈનુું લગ્ન, નવી
નોકરી ધુંધો અથવા કોઈ નવા કામથી અથવા
ભણવા માટે કોઈ સભ્યનુું બહાર જવુું આવી
કોઈ ઘટના આપણા પહરવાર માું મોટો
બદલાવ લાવી શકે છે.
63Revolution In Life
64. ધારો કે લગ્ન કરી ઘરમાું નવુું સભ્ય આવે િો
િેની રહેિી કરિી, ભાષા, બહાર કામ કરવાથી
ત્યાુંની ભાષા, પહેરવેશ, ખાન-પાન વગેરેની
અસર પરરવારમાું થાય છે.
64Revolution In Life
65. ઘરમાું કોઈ નવુું સાધન આવે િો જેમ કે ટીવી,
મોબાઈલ, ગાડી, ટ્રેતટર આવવાથી પરરવારના
જીવન ઉપર મોટી અસર પડે છે. જેવી રીિે પહેલા
ઘરોમાું ટીવી નહોિા િો પરરવારના લોકો વચ્ચે
વાિચીિ વધુ થિી વૃધ્ધો બાળકોને વાિાતઓ દ્વારા
પોિાના અનુભવો સુંભળાવિા ટીવી આવવાથી આ
બુંધ થઈ ગયુું.
65Revolution In Life
66. આના કારણે બાળકોનો સુંબુંધ
મનુટયની જગ્યા એ ટીવી જેવી
તનજીવ વસ્તુઓથી થઈ ગયો
66Revolution In Life
67. જે વાિો પરરવાર ના સ્િર પર લાગુ પડે
છે િે જ વાિો સમાજ અને દેશના સ્િર
પર લાગુ પડે છે.
67Revolution In Life
68. જેવી રીિે નમતદા બુંધ બનવાથી ઘણા લોકોના
જીવન ઉપર અસર થાય છે. કેટલાક પહરવારોને
પોિાનુું ગામ ઘર ખેિર છોડવુું પડે છે. ને કેટલાક ને
પાણી મળવાથી કે વીજળી મળવાથી જીવનમાું
પરીવિતન આવે છે.
68Revolution In Life
69. કાન ૂન અને અતધકારોમાું બદલાવ
આવવાથી પણ વ્યસ્તિ, કુટુુંબ,
સમાજ પ્રભાતવિ થાય છે.
69Revolution In Life
70. ઉદાહરિ િરીકે
જેવી રીિે આજે આપણે જ ુંગલ, વગડાની
દેખભાળ નથી કરિાું અને પહેલા જેવા જ ુંગલ
અને વગડા પણ નથી રહ્યા પહેલા જ ુંગલ ઉપર
આપણો અતધકાર હિો
70Revolution In Life
71. અંગ્રેજોએ એ વખિે આપણો આ અતધકાર છીનવી
લીધો એટલે ધીરે ધીરે લોકો જ ુંગલને બીજાની
(સરકાર)ની સુંપતિ સમજવા લાગ્યા િો િેની દેખરેખ
રાખવી અને જ ુંગલ ઉગાડવાનુું કામ લોકોએ બુંધ
કરી દીધુું.
71Revolution In Life
72. ધીરે ધીરે છીનવાયેલા અતધકારનો
પ્રભાવ મકાનની બનાવટ ઉપર
પડવા લાગયો
72Revolution In Life
73. જ ુંગલ માુંથી લાકડા નહીં મળવાથી પહેલા આપણે
જે લાકડાના મકાનો (જે આપણા વાિાવરણને
અનુકૂળ હિા)માું રહેિા હિા િેની જગ્યાએ
તસમેન્દ્ટના મકાનોમાું રહેવા લાગ્યા.
73Revolution In Life
76. આપિા અને આપની માિા ના પરરવાર ની
3 કે 4 પેઢી ના નામ એમની જન્મ મૃત્યુ ની
તિથી િારીખો યાદ રાખવી
76Revolution In Life
77. આપિો પરરવાર આ ગામ કે શહેર માું
ક્યારથી આવી ને વસ્યો ક્યાથી અને કયા
કારિ થી પરરવાર અરહયાું આવ્યો?
77Revolution In Life
78. આપિા પરરવારની કોઈ વ્યક્તિએ
તશલ્પ,કળા,ન્યાય,સુંસ્કૃતિ,બહાદુરી,પાુંરડત્ય,
ખેિી,ઉદ્યોગ વગેરે ક્ષેત્ર માું જો કોઈ
ઉલ્લેખનીય કાયત કયુું હોય િો િે જાિવુું
78Revolution In Life
79. પરરવાર ના ઇતિહાસ માું બીજા ગામ
અથવા બીજી જગ્યાએ જઇ વસવુું એ
સૌથી મહત્વની ઘટના માનવમાું આવે
છે આવુું થવાથી પરરવાર ના
ખાનપાન,આતથિક ક્સ્થતિ,બોલી
ભાષા,ભિવામાું,કામધુંધામાું,રાજનૈતિક
તવચારમાું,સુંબુંધો માું શુું ફેર ફાર થયા
િે આપિ જાિવુું જોઈએ
79Revolution In Life
80. પરરવાર નો રોજગાર
પરરવાર માું કોઈ સદસ્યે કોઈ નવો ધુંધો કે નોકરી
શરૂ કરી હોય િો ક્યારે કરી કેમ કરી એનો પરરવાર
ઉપર શુું પ્રભાવ પડયો અને પરરવાર માું શુું
બદલાવો આવ્યા
80Revolution In Life
81. પરરવાર નુું મકાન
પરરવાર નુું વિતમાન મકાન કોને બનાવ્યુું, કેમ બનાવ્યુું,શુું
પરરવારની સુંખ્યા વધી? કે આતથિક બદલાવથી વગેરે જૂના
મકાન નુું શુું થયુું?જૂના મકાન અને નવા મકાન ના નકશા
માું શુું ફરક છે?સુતવધાઓ માું શુું ફરક છે? મકાન બનાવા
ની સામગ્રી માું શુું ફરક છે?
81Revolution In Life
82. નવુું ઘર બનાવા થી પરરવાર ના રહન
સહન માું શુું ફેર પડયો?
82Revolution In Life
83. સમય સાથે પરરવાર ના સભ્યોમાું
પસુંદ નાપસુંદ આવેલ બદલાવ
83Revolution In Life
84. જેવી રીિે આજકાલ જાહેરાિ,પેપર,રફલ્મ,ટીવી
તસરરયલ જોવાથી આપિી પસુંદ નાપસુંદ માું
ફેરફાર થાય છે.
84Revolution In Life
85. પરરવાર માું છેલ્લા 50-60 વષતમાું
કેટલા લોકો નુું જન્મ મરિ થયુું?
85Revolution In Life
86. કોઈના લગ્ન થવાથી નવુું સભ્ય આવ્યુું હોય અથવા કોઈ સભ્ય
બહાર ગયુું હોય િો િેના થી પરરવાર માું શુું નાના મોટા બદલાવ
આવ્યા? જેવાકે બોલી ભાષા માું,કપડાું પહેરવા માું,કામ કાજ ની
પદ્ધિીમાું સૂક્ષ્મ અથવા નાના મોટા બદલવો આવે છે િેનો આપિે
અભ્યાસ કરવો જોઈએ
86Revolution In Life
87. િમારા ઘરમાું કોઈ લગ્ન કરી ને આવ્યુું િો
િમારી માિા ના કામ માું મદદ થાય અને જો
બહેન લગ્ન કરી ને જાય િો પિ માિા ના
ઘરકામ માું વધારો થાય છે.
87Revolution In Life
88. આના ઉપર થી આપિે આપિા સુંબુંધો નો
અભ્યાસ કરી શકાય જેવીરીિે માિા-પુત્ર,ભાઈ-
ભાઈ,ભાઈ-ભાભી વગેરે
88Revolution In Life
90. મન મેળ,જગડા,પૈસા,ખચત,નોકરી બજાર ની વધતિ લાલસા
અથવા પરરવારમાું એકબીજા પ્રત્યેની ત્યાગ સમપતિ ની
ભાવના નો અભાવ વગેરે સૂક્ષ્મ કારિો થી પિ સુંયુતિ
પરરવાર એકાુંકી પરરવાર માું પરરવતિિિ પામે છે
90Revolution In Life
91. ઉરોતિ અભ્યાસ થી આપિે વધુ
સુખી જીવન જીવી શકીએ છીએ
91Revolution In Life
92. સુંપકત: અનુંિ શુતલ મો. +91 94262 81770
મેઇલ : rilshukla.anant@gmail.com
Revolution In Life
પ્રોજેકટ:
રીવોલ્યુશન
ઇન
લાઇફ
92