NRC bericht over het M&A onderzoeksrapport van Clifford Chance dat door de Economist Intelligence Group is uitgevoerd begin 2013. M&A advocaat Jeroen Koster geeft een toelichting op het rapport in de krant.

1. Eerste tekenen van herstel op
overnamemarkt in Europa
Door onze redacteur
Steven derix
Amsterdam. Hoop doet leven. En
hetrapportvanhetgroteBritseadvo-
catenkantoor Clifford Chance ademt
optimisme: het aantal fusies en over-
names in Europa gaat heus weer aan-
trekken.
Het zijn geen fijne jaren geweest
voor de grote advocatenbureaus die
zijn gespecialiseerd in merg ers en ac -
q uis itions (M&A). Sinds het uitbreken
van de kredietcrisis in 2008 is het
aantal fusies in Europa in elkaar ge-
klapt. In 2012 waren er 22 procent
minder overnames dan in 2007. Dat
beeld wordt nog somberder door te
kijken naar de totale waarde van de
M&A: een daling van 54 procent
sinds het laatste jaar voor de crisis. In
2012 daalden beide cijfers (het aantal
overnames en de totale waarde) nog
steeds licht, met 4 procent.
Een optimist zegt dan: we hebben
de bodem bereikt. En dat is precies
wat Clifford Chance doet, in het rap-
port dat deze week verscheen. E uro-
p ean M & A , on th e road to rec ov ery, ont-
waart de nodige lichtpuntjes in de
duisternis. „Een krachtig herstel in
2013 mag dan onwaarschijnlijk
zijn”, constateert het rapport, „de
bewijzen stapelen zich op dat een
gunstige wending in de markt op
komst zou kunnen zijn.”
De advocaten van Clifford Chance
kunnen het weten, zegt Jeroen Kos-
ter, partner bij het Amsterdamse
kantoor. „Wij zitten vaak voorin het
proces van een overname. Bovendien
doen wij niet één deal, maar vele te-
gelijk, wereldwijd.” Toch hebben de
‘corporate’ advocaten ook de mening
van hun klanten gevraagd. Het rap-
port van deze week is gebaseerd op
een wereldwijde enquête onder 370
grote bedrijven, die werd uitgevoerd
Door de crisis is de markt
voor bedrijfsovernames in
elkaar gestort. Nu worden
de eerste lichtpuntjes
gesignaleerd. „Er is alleen
nog te weinig aanbod.” 6.575
3.700
1.935
1.050
944
633
303
206
150
101
DE Master Blenders 1753
SNS Reaal
Robeco Groep
Bakkerijdivisie CSM
AVR
Ziggo
ATC
Sator
Lifestyledivisie Philips
ID&T
28 maart
1 februari
19 februari
25 maart
17 juni
28 maart
3 juni
25 april
29 januari
21 maart
Joh. A. Benckiser (Duitsland)
Staat der Nederlanden
ORIX Corp (Japan)
Rhone Capital (Frankrijk)
Cheung Kong (Hongkong)
Liberty Global Inc
Intertrust
LKQ (VS)
Funai Electric (Japan)
SFX Entertainment (VS)
Toptien grootste overnames van de afgelopen zes maanden,
in miljoenen euro’s
NRC 220613 / RB / Bron: Reuters
‘Ik durf alleen te
zeggen: we hebben
het ergste gehad’
door een onderzoeksbureau van T h e
E c onomis t. De meerderheid van de be-
drijven is gematigd optimistisch.
„Dat is dus wat onze klanten zeg-
gen”, stelt Jeroen Koster vast.
De verbeterde stemming kent een
aantalredenen.Ronddeeuroishetal
bijna een jaar rustig, al zorgt de
schuldenlast van Europese landen
(neem Cyprus) regelmatig voor het
opflakkeren van de crisissfeer. Be-
drijven zijn zo zuinig geweest dat de
oorlogskas tot de rand is gevuld.
Door de voortsluimerende crisis zijn
nogal wat beursgenoteerde onderne-
mingen ondergewaardeerd – koop-
jes genoeg. En ondanks het feit dat
Europa niet de meest dynamische re-
gio lijkt op dit moment, blijft het ou-
de continent, met zijn hoog opgelei-
de beroepsbevolking en uitstekende
infrastructuur, aantrekkelijk om te
investeren.
Niet alleen de advocaten zijn opti-
mistisch. Bankier Hugo Peek, hoofd
van de afdeling c orp orate financ e bij
ABNAmro,iseveneensgematigdpo-
sitief.„Wijziendeeerstetekenenvan
een herstel in de markt voor fusies en
overnames.” Nog niet zo lang gele-
den zat de markt voor bedrijfsover-
names volledig op slot, zegt Peek.
„Bedrijven wilden niet verkopen. En
er waren vrijwel geen kopers op de
markt. Een symptoom van diepe cri-
sis.” Dat is nu veranderd. „Er is nu
veel belangstelling, maar er is alleen
nog weinig aanbod.” En dus tasten
kopers en verkopers elkaar langer af.
„Vroeger werd een deal in vier tot zes
maandenafgerond.Nuduurthetwel
een maand of negen.”
Advocaat Jeroen Koster ziet dat
vooral in een positief licht. Hij wijst
op een aantal recente overnames in
Nederland: DE Master Blenders,
CSM en TNT-Express – al ketste de
laatste deal af op een ‘njet’ uit Brus-
sel. „Er was er sprake van tevreden-
heid aan beide kanten over de prijs
die werd betaald. De markt komt
langzaam in evenwicht.”
Die geestdrift wordt niet door ie-
dereen gedeeld. „Bestuurders van
ondernemingen krijgen wisselende
signalen over waar de markt heen
gaat”, zegt Wouter van de Bunt,
hoofd van de afdeling M&A van
KPMG. „En er is niet veel voor nodig
om de stemming weer te doen om-
slaan.” Ook Van de Bunt noemt zich-
zelf een optimist. „Maar ik durf al-
leen te zeggen: we hebben het ergste
nu wel gehad.”
Douwe Egberts grootste overname in laatste half jaar