DWIRE - Dutch Woman In Real Estate Interview waarin ik in 5 vragen mijn visie geef over het gebruik van social media in de vastgoedwereld.

1. DWIRE
magazine
NUMMER 4 ZOMER 2011
pieter tordoir Vijf Vragen aan flip kerkhoVen
hOOglERaaR EcONOMischE Vier ondernemers OPRichtER EN algEMEEN
gEOgRafiE EN PlaNOlOgiE aaN dE MEt als iNvalshOEk sOcial MEdia diREctEUR vaN PROvada
UNivERsitEit vaN aMstERdaM
DUTCH
WOMEN
IN REAL ESTATE

2. DUTCH
WOMEN
IN REAL ESTATE
Inhoudsopgave
nummer 4
zomer 2011
Colofon
dWiRE is een netwerk voor vrouwen in de
(commerciële) vastgoedsector. het netwerk biedt
de mogelijkheid om bij te praten, informatie uit te
wisselen, naar een lezing te luisteren, te discussiëren
of aan een excursie deel te nemen.
dWiRE - vereniging dutch Women in Real Estate
uitgaVe
voor-en najaar
ConCept en realisatie
shirley schelkers, hoofdredacteur
sd communicatie, Rotterdam
aan dit nummer werkten mee
Jeannette Dijkman Real Estate Publishers Woord vooraf 3
Anita Oerlemans vesteda
Flip Kerkhoven Provada interview flip kerkhoven 4
Annemarie Govers-Schotten amstel advocaten
Round table: 4 op een rij 7
Shirley Schelkers sd communicatie
Marcia Schless Multi corporation, Reisverslag Panama 11
Pink line
communication interview Pieter tordoir 14
Pieter Tordoir Universiteit van amsterdam column annemarie govers-schotten 15
Flip Kerkhoven Provada
Judi Seebus Property EU chocolate revolution 19
Gerdie van Driel ipse de Bruggen
column gerdie van driel 20
Anita Verwoest gemeente den haag
Martijn Duin appresia lifestyle 22
Jorine de Soet kordaat in Ruimte
Rik Janssen Multi corporation Jaaroverzicht 2011 24
Jeanette Wubben atta Makelaars
wil jij ook lid
worden Van dwire?
agenda
SEPTEMBER 20 oktober 2011
het doel van dWiRE is een platform te bieden om 15 september 2011 speeddaten
kennis over te dragen, ervaringen te delen en natuurlijk
Bezoek Olympisch stadion amsterdam
ook om te netwerken. dWiRE lidmaatschap is mogelijk
voor de vrouwelijke vastgoed professional vanuit alle aangeboden door Bouwinvest NOVEMBER
mogelijke vastgoed gerelateerde vak disciplines. 24 november 2011
september 2011 Najaarsevement + vastgoedvrouw
het lidmaatschap bedraagt 100,- euro per jaar. Polo aan de vecht verkiezing
Bij aanmelding na 1 juli is dat 50,- euro per jaar.
aangeboden door de PROvada
Ben jij toe aan een netwerk waarmee professionele DECEMBER
vastgoed vrouwen samen invloed uitoefenen op de top OKTOBER 8 december 2011
van de vastgoedsector? schrijf je dan als lid in 4, 5 en 6 oktober 2011 kerstcongres en kerstborrel i.s.m. vastgoed-
via onze website: Expo Real München journaal.nl in amsterdam
4 oktober 2011
www.dwire.nl
holland fest dWiRE (Expo Real München)
Reeds meer dan 450 professionals gingen je voor.

3. 3
woord vooraf
V.l.n.r.: -Edith van der Wal, Anita Verwoest, Marcia Schless en Anita Oerlemans
leuk om kennis te maken!
D
en Haag, 14 april 2011: bijna tachtig dames Amsterdam, doet in het interview “Van Randsteden naar
komen in het prachtige pand van Pels Rijcken Bandsteden” uit de doeken welke grote veranderingen
in New Babylon samen voor een rondleiding er plaats zullen vinden en hoe het stedelijk gebied in
en om elkaar beter te leren kennen. Dat het Nederland en daarbuiten zich gaat ontwikkelen. Ook het
speeddaten een enorm succes is, blijkt direct artikel op bladzijde 7 gaat over recente ontwikkelingen:
tijdens de borrel na afloop. Bij DWIRE staan de we laten vier deskundigen aan het woord over de rol
leden altijd al open voor elkaar, maar deze middag we- van social media in het vastgoed. En uiteraard wordt
ten we elkaar meer dan ooit te vinden. De enthousiaste uitgebreid aandacht besteed aan alweer een succesvolle
gesprekken blijven doorgaan en als om 19.00 uur de bar Provada met een drukbezocht, leerzaam en inspirerend
sluit, heeft iedereen moeite om naar huis te gaan... programma.
Ook dit vierde DWIRE magazine is bedoeld om kennis Het bestuur van DWIRE wenst iedereen veel leesplezier
en ervaringen uit te wisselen en elkaar nóg beter te en alvast een heerlijke, zonnige zomer!
te leren kennen. Pieter Tordoir, hoogleraar Economi-
sche Geografie en Planologie aan de Universiteit van

4. 4
‘PROVADA 2011 telde ongeveer
23.000 bezoekers, bijna 2.000 meer
dan het jaar ervoor’

5. 5
PROVADA zET In OP InhOuD En TOEgEVOEgDE WAARDE
het eConomisCh
belang Voorop
“Angst is een slechte raadgever”, stelt Flip Kerkhoven, oprichter en algemeen directeur
van PROVADA. “Blijven speculeren over een tweede crisis, werkt deze alleen maar in
de hand. Nu is juist de tijd om in beweging te komen, de krachten te bundelen en positief
vooruit te kijken.” MaRiaNNE lOURENs, REdactEUR diJkMaN PUBlishERs
“P
rimair is PROVADA CB Richard Ellis dit jaar voor deelname. voor inzage in de meest actuele bestem-
bedoeld voor zaken Profilering is in deze tijd essentieel, mingsplannen. En, minder voor de hand
doen en contac- makelaars staan de laatste jaren steeds liggend, maar ook een onderneming als
ten leggen,” zegt meer onder druk.” De kantorenleeg- Royal Haskoning zit front row bij veel
Kerkhoven. “De top stand, die in 2010 tot een recordhoogte vastgoedtransacties.” Het ingenieurs-
van de Nederlandse steeg van 14%, is daar mede debet bureau, internationaal opererend met
vastgoedwereld loopt drie dagen op de aan. Volgens de NVM is het daarom 3.900 medewerkers, nam dit jaar voor
beursvloer rond en staat open voor new noodzakelijk dat projectontwikkelaars en het eerst deel aan PROVADA. Kerkho-
business. Een borrel na vijven is natuur- eigenaren zich meer gaan toeleggen op ven: “Vaak wordt een beroep gedaan op
lijk prima, maar PROVADA is en blijft de sloop of herontwikkeling van structu- de netwerken van ontwikkelaars, beleg-
een werkbeurs. De vastgoedmarkt moet reel leegstaande panden. gers en aannemers. Daarmee nemen ze
in beweging blijven. PROVADA biedt PROVADA biedt daarin weer kansen. een sleutelfunctie in de vastgoedmarkt
een platform en faciliteert daarin.” Het draait erom dat partijen elkaar in.”
weten te vinden. Kerkhoven: “Pro-
Spijkers met koppen jectontwikkelaars kunnen voor een Toegevoegde waarde
Die beweging is duidelijk zichtbaar in de financieringstraject spijkers met koppen PROVADA 2011 telde ongeveer 23.000
makelaarsmarkt. “Alle grote makelaars slaan bij een ABN AMRO, ING Real bezoekers, bijna 2.000 meer dan het jaar
zijn vertegenwoordigd op PROVADA”, Estate Finance of SNS Property Finance. ervoor. “Ook voor volgend jaar komen
zegt Kerkhoven. “Naast bijvoorbeeld Jo- Eindgebruikers die uitbreidings- of ver- de aanmeldingen alweer binnen”, zegt
nes Lang LaSalle, Cushman & Wakefield, vangingslocaties zoeken, kunnen direct Kerkhoven. “Mogelijk breiden we dan
DTZ Zadelhoff en Savills tekende ook bij de desbetreffende gemeente terecht PROVADA uit naar het Elysium, een
o

6. 6
‘Profilering is in deze tijd essentieel,
makelaars staan de laatste jaren
steeds meer onder druk’
nieuw gedeelte van de RAI met 2.500
vierkante meter. Maar dat is toekomst- PROVADA
muziek.” De komende jaren wil Kerk- Met 23.000 bezoekers is PROVADA in omvang de tweede vastgoedbeurs in
hoven PROVADA, met behoud van de Europa. Het vertrouwen in de beurs is inmiddels zo groot dat steeds meer partijen
meerjarige overeenkomsten tot deelname aan PROVADA tekenen. Door een aan-
hoogwaardige kwaliteit, zo mogelijk nog
zienlijke vertegenwoordiging van Nederlandse vastgoed- en vastgoedgerelateerde
meer inhoud geven: “Zo zijn we in con-
bedrijven is een beursbezoek zeer effectief, aldus Kerkhoven. “In drie dagen tijd
tact met de Raad van Bestuur van Palla- kun je als bezoeker volledig op de hoogte zijn van alle nieuwe ontwikkelingen en
dium Group, een onroerendgoedonder- projecten.” Niet alleen de markt is ruimschoots aanwezig maar ook het Rijk, de
neming met grote investeringsplannen. Provincies en vele gemeenten.
Dat is waar Nederland behoefte aan
heeft. Bij het toelaten van buitenlandse
partijen zijn we uiterst selectief. Het is dat de partij waarde toevoegt aan de
en blijft een Nederlandse beurs voor de Nederlandse vastgoedmarkt. We zijn Zo houden we niet alleen de PROVADA,
Nederlandse markt. Alleen voor inter- bijvoorbeeld in gesprek met een groep maar ook de Nederlandse economie
nationale investeerders maken we een Chinezen die veel geld wil beleggen in aan het rollen.”
uitzondering. Een voorwaarde is echter Europa, daar hebben we iets aan.

7. 7
4OPEEnRIJ
met
Jorine de Soet
Jeanette Wubben
Rik Janssen
Martijn Duin
DWiRE hEEFt ViER ONDERNEMERS VijF wanneer je fysieke aanwezigheid een meerwaarde tot gevolg
heeft. Voor het verrichten van ‘kantoor’werkzaamheden voldoet
VRAgEN gEStElD iNzAKE SOciAl MEDiA
de computer thuis ook.
GEFORMulEERD DOOR JUdi sEEBUs, EditOR iN chiEf PROPERty EU MagaZiNE
De emotionele waarde van werkplekken en winkel- en recre-
1
atieplekken kunnen niet volledig ondervangen worden met
nieuwe social media, omdat die (nu nog) niet al onze menselijke
JORiNE DE SOET
zintuigen weten te prikkelen (denk aan bijvoorbeeld geur en aan
kORdaat iN RUiMtE
tastzin). Uitwisseling van energie is digitaal hierdoor nog niet
geoptimaliseerd, zoals dat in fysieke zin wel mogelijk is.
Aan de andere kant kan social media ons inzichten verschaf-
fen, die eerder moeilijker te verwerven waren. Waar is het hip,
cool en leuk? Waar en met wie moet je vooral niet óf juist wel
1. Welk invloed heeft nieuwe media op de
zijn? Kijk op linked in, facebook, hyves en twitter en je weet het
vastgoedbranche?
antwoord en kunt daar naar acteren.
Nieuwe media zijn een direct gevolg van de versnelde techno-
logische ontwikkelingen. Ontwikkelingen, c.q. veranderingen
Normvervaging wordt sneller manifest met behulp van social
vormen kansen en bedreigingen. Zo ook nieuwe media mijn
media, evenals inzicht in de politieke omstandigheden in je
inziens. Bedreigingen bevinden zich in het verplaatsen van
eigen en andere omgevingen.
aankopen en directe omzet van fysieke winkels naar digitale
winkels. Het nieuwe werken maakt bedrijven footloose en stelt
We kunnen alles vergelijken!
nieuwe eisen aan bedrijfshuisvesting, zoals kantoren. Voor echte
Zomaar een paar voorbeelden; kansen en bedreigingen dus.
kantoorwerkplekken, worden kantoren de favourite meeting-
places (begrip dat Corio hanteert), waar je alleen hoeft te zijn

8. 8
2. Hoe gaat u met nieuwe media om in uw branche) transparanter en opener. Het wordt gemakkelijker voor
specifieke bedrijfstak? zowel professionals als “buitenstaanders” om op de hoogte te
Nog te weinig. Ik volg de ontwikkelingen op de voet, maar blijven van de laatste ontwikkelingen in de vastgoedwereld.
neem nog te weinig actief deel. Nog dit jaar investeer ik tijd in Goed voorbeeld hiervan is dat zowel positief als negatief nieuws
een aan deze tijd aangepaste benadering. Heb de smartphone (dat voorheen door een communicatieafdeling intern gehouden
al een tijdje liggen, maar nog niet in gebruik; laat anderen voor kon worden) via nieuwe media vele malen sneller naar buiten
me twitteren en sms me suf. komt en een veel groter effect kan hebben. De verspreiding van
informatie is niet meer voorbehouden aan een enkele afdeling,
3. Ziet u nieuwe media vooral als een kans of maar in feite aan iedereen die over informatie beschikt en dit
tijdsverspilling? kan verspreiden via zijn of haar netwerk. Eenmaal wereldkundig
Kans, kans, kans! blijft dit nieuws dan ook niet meer voorbehouden aan professio-
nals binnen de branche, maar bereikt een veel groter publiek.
4. Wat merkt de consument/eindgebruiker Daarnaast, wellicht nog belangrijker, bieden nieuwe media ook
daarvan? kansen op het gebied van marketing en communicatie.
Die ziet ook zijn/haar kansen! Marketing online is zeer effectief,
zo laten een aantal ‘early adaptors’, die dit al lang doet, weten. 2. Hoe gaat u met nieuwe media om in uw spe-
Met systemen als ‘my order’ wordt ons leven nog comfortabeler cifieke bedrijfstak?
en gemakkelijker als we dat willen. En zelf schaf ik heel veel aan Multi, als internationale Mall Management organisatie maakt
via internet. voornamelijk gebruik van nieuwe media om de relatie met de
consument te versterken. De afgelopen jaren hebben wij de on-
5. Zullen nieuwe media leiden tot line ontwikkelingen en trends op het gebied van sociale media
kostenbesparingen en grotere efficiency – of gevolgd en geanalyseerd en zijn vervolgens aan de slag gegaan
juist het tegenovergestelde? met het ontwikkelen van een loyaliteitsprogramma voor onze
In eerste instantie vragen veranderingen vrijwel altijd een investe- consumenten dat geïntegreerd is met deze sociale netwerken.
ring. Als iets nieuw is, moet iedereen er aan wennen en de juiste Dit concept, genaamd MyForum, is net gestart als pilot project
weg vinden. Dat kost energie en investeringen; en brengt ook in Turkije en is gericht op het versterken van de relatie tussen
altijd ‘goudzoekers’ met zich mee (wie ontvangt er tegenwoordig Multi, onze retailers en onze consumenten.
niet meer allerlei aanbiedingen die betrekking hebben op zeer
hoog renderend vastgoed; iets dat zenders ons blijkbaar belange- MyForum is het eerste online en offline netwerk van loyale
loos gunnen?) Op termijn is het echter m.i. altijd kostenbesparend. shoppers, direct verbonden met een winkelcentrum. Het con-
Is dat niet zo, dan sterft het weer uit. Dat verwacht ik echter niet. Ik cept maakt de combinatie tussen de online wereld door leden
verwacht dat het de efficiency en effectiviteit in alle opzichten kan van het sociale netwerk MyForum, (lid worden is gratis, de
verhogen, mits op juiste wijze toegepast. En ook in dat vakgebied website is volledig geïntegreerd met netwerken als Facebook,
worden kaf en koren (na verloop van tijd) gescheiden. Twitter en YouTube) een ontmoetingsplek (de MyForum Lounge)
te bieden in de “echte wereld”, in het winkelcentrum. Deze
2
MyForum Lounge is het centrale ontmoetingspunt voor leden
RiK JANSSEN in het winkelcentrum. Hier kunnen zij de nieuwste -speciaal ge-
MaRkEtiNg ExEcUtivE selecteerde- producten ervaren en kopen met hoge kortingen,
MUlti cORPORatiON een persoonlijke video opnemen in een professionele studio
(uitgerust met een “green screen” waardoor men opgenomen
kan worden met welke achtergrond dan ook), deelnemen aan
audities voor TV shows en nog veel meer.
1. Welk invloed heeft nieuwe media op de Als mall manager maken wij dus actief gebruik van nieuwe
vastgoedbranche? media als marketingtool voor onze winkelcentra.
Nieuwe media maken de vastgoedbranche (zoals vrijwel elke

9. 9
3
3. Ziet u nieuwe media vooral als een kans of JEANETTE WuBBEN
tijdsverspilling? MEdEWERkstER PROJEctvOORBEREi-
Ik zie nieuwe media zeker als een kans. Met name sociale net- diNg EN PROJEctMaRkEtiNg
werken zoals Facebook, Twitter of Hyves zijn ontwikkelingen uit atta MakElaaRs
de “online wereld” die het stadium van trend of hype inmiddels
ver ontgroeid zijn. Deze nieuwe media zijn een belangrijk on-
derdeel geworden van het dagelijkse leven van onze doelgroep.
Het is een gegeven dat onze consumenten actief aanwezig zijn 1. Welk invloed heeft nieuwe media op de
op sociale netwerken en met elkaar in discussie gaan over onze vastgoedbranche?
winkelcentra, evenementen, retailers, merken enzovoort. Direct Het maakt de branche transparanter, maar de vastgoedcom-
met je doelgroep communiceren via kanalen waaraan deze municatie complexer. In mijn functie heb ik veel contact met
doelgroep zelf de voorkeur geeft kan naar mijn mening, mits projectontwikkelaars en ben ik betrokken bij de marketing en
goed georganiseerd en voorbereid, alleen maar kansen bieden. communicatie van nieuwbouwprojecten. Sinds het laatste jaar
hoor ik regelmatig: “We moeten iets met social media!”, maar
4. Wat merkt de consument/eindgebruiker vaak merk je dat het middel zelf helemaal nog niet zo bekend
daarvan? is. Het is een leuk traject; het bepalen van een strategie, welk
De eindgebruiker is voor Multi dé hoofdpersoon in ons nieuwe middel in te zetten, hoe ermee om te gaan en het uitvinden van
concept. MyForum is volledig gericht op het bieden van “toe- de do’s en dont’s. Dat is tevens ook wel het gevaar. Je moet wel
gevoegde waarde” aan de winkelervaring van de consument. bedenken wát je, hóe in wilt gaan zetten. Er wordt nogal mak-
Consumenten worden voorzien van exclusieve aanbiedingen en kelijk gedacht dat het niet zo veel werk is; zo’n berichtje sturen.
ervaringen in en rondom het winkelcentrum, via hun computer Maar social media is natuurlijk veel meer dan dat.
of mobiele telefoon.
Deze aanbiedingen en ervaringen lopen uiteen van het testen 2. Hoe gaat u met nieuwe media om in uw
van de nieuwste producten of merken, kopen van deze produc- specifieke bedrijfstak?
ten met hoge kortingen, deelnemen aan speciale evenementen, We zijn al een tijdje in de uitprobeerfase en voorzichtig actief.
kans maken op VIP-kaartjes voor evenementen, het opnemen Ik verwacht dat we op korte termijn wel door zullen pakken. Ik
van een persoonlijke video, deelnemen aan een auditie in onze vind het superleuk en -interessant, maar ook bij ons is tijd een
professionele TV studio enzovoort. beetje de boosdoener. Er zijn in de afgelopen jaren natuurlijk
Alles wat we onze consumenten aanbieden wordt geselecteerd nogal wat banen gesneuveld in de vastgoedbranche. En om nu
op basis van de criteria “nieuw”, “gelimiteerd” en “cool”. te zeggen dat het werk minder is geworden; nee, het tegen-
overgestelde is waar. Er zijn veel meer klanten, gesprekken en
5. Zullen nieuwe media leiden tot bezichtigingen nodig voor het verkopen van een woning.
kostenbesparingen en grotere efficiency – of
juist het tegenovergestelde? 3. Ziet u nieuwe media vooral als een kans of
Op termijn ben ik ervan overtuigd dat het inzetten van nieuwe tijdsverspilling?
media zal leiden tot kostenbesparingen en grotere efficiency. Bij goed gebruik, zéker als een kans. Voor de consument is
Zowel interne als externe communicatie kan sneller en het laagdrempelig en toegankelijk, waardoor zij makkelijk
gemakkelijker verlopen en bijvoorbeeld nieuwsberichten krijgen en snel op de hoogte blijven over de voortgang van een
een vele malen groter (potentieel) bereik en effect. project. Bovendien worden enthousiaste kopers natuurlijk heel
Echter, het op een goede en effectieve manier inzetten van eenvoudig ambassadeurs van een project. Wat wel belangrijk
nieuwe media in de communicatiemix vereist een doordachte is, is dat er tijd voor wordt vrijgemaakt binnen een bedrijf.
strategie, organisatie en planning. Het blijft dus een kwestie van Want alleen als je het consequent en goed gebruikt, is het een
investeren op de korte termijn om hier later maximaal van te meerwaarde voor je projectcommunicatie en –imago.
profiteren.
o

10. 10
4. Wat merkt de consument/eindgebruiker vrienden. Vroeger fysiek op het schoolplein en verjaardagen,
daarvan? tegenwoordig op Facebook en Twitter. Kortom, de ‘twitterende’
Het wordt allemaal transparanter en toegankelijker. En dat is jeugd van vandaag is morgen op zoek naar een huis.
denk ik goed voor het vertrouwen en maakt het leuk. Zo stuurde
ik laatst een berichtje met @Radio538 in m’n tweet en kreeg ik 2. Hoe gaat u met nieuwe media om in uw
binnen een paar minuten een berichtje van ze terug. Leuk toch? specifieke bedrijfstak?
Ik zie social media ook als een vorm van online netwerken en Je mag trouwens wel je zeggen hoor. Maar onze live klantencases
hierin lopen werk en privé steeds vaker door elkaar. Het draagt wekken de interesses van nieuwe klanten. Dus voor ons zijn de
bij aan je imago, of je het nu wilt of niet. Oprecht zijn en jezelf nieuwe media een belangrijke manier van klantwerving. Daar-
blijven werkt het beste en is wel zo makkelijk. naast communiceren wij intern steeds meer via deze kanalen.
5. Zullen nieuwe media leiden tot 3. Zie je nieuwe media vooral als een kans of
kostenbesparingen en grotere efficiency – of tijdsverspilling?
juist het tegenovergestelde? Het onderhouden van al die verschillende relaties kosten nou
Ha, leuke vraag. Maar er zijn natuurlijk meerdere factoren die eenmaal enorm veel tijd. Wanneer je dit niet voor de volle 100%
hieraan bijdragen. Met een goed produkt, en een goede prijs, kan doen, zie ik het vooral als tijdsverspilling. Begin er dan voor-
kán het verkooptraject snel gaan, mede dankzij social media, en al niet aan! Ben je wel bereidt de volle aandacht te geven, dan
kun je dus besparen op overige communicatiemiddelen zoals komen er enorme kansen op je pad. De vraag blijft echter hoe
advertentiekosten bijvoorbeeld. Zijn er echter nog veel open je hiermee om gaat. Bij een van onze grotere projecten brengen
eindjes, ja, dan kan het wel eens een flinke kostenverhoging we potentiële kopers en kopers bij elkaar via de Nieuwe Media.
met zich meebrengen. De consument van nu wil volledig geïn- Niemand kan immers overtuigender een boodschap overbren-
formeerd worden, dus als er twijfels komen naar aanleiding van gen dan iemand die net zelf een huis heeft gekocht, daar kan
niet beantwoorde vragen op Facebook of Twitter, dan kan het zelfs de beste makelaar niet tegen op.
natuurlijk ook al snel juist tegen je gaan werken.
Het is een middel wat er op een gegeven moment bij hoort. Ik 4. Wat merkt de consument/eindgebruiker
denk, dat als je het goed in weet te zetten, het kostenbespa- daarvan?
rend danwel omzetverhogend werkt. De consument verwacht een steeds kortere reactietijd. Volle
aandacht is, zullen via de Nieuwe Media zal leiden tot een
4
hogere graad klanttevredenheid en een snellere, positievere
MARTiJN DuiN (digitale) Word of Mouth. Wanneer er volle aandacht is zullen
cONsUltaNt aPPREsia negatieve klanten en zelfs reputatieschade voorkomen worden.
En krijgen ambassadeurs een podium om zichzelf te uiten.
5. Zullen nieuwe media leiden tot
kostenbesparingen en grotere efficiency – of
juist het tegenovergestelde?
1. Welk invloed heeft nieuwe media op de Een grotere efficiency, maar dat behaal je niet in één dag.
vastgoedbranche? Persoonlijk denk ik dat Nederland momenteel nog aan de
Zonder de hippe buitenkant is de vastgoedbranche nog redelijk vooravond staat van de echte Nieuwe Media, ondanks de
traditioneel als het gaat om marketing en zeker op het gebied enorme hype die nu gaande is. Over een half jaar zullen de
van online marketing. Fantastische initiatieven als Funda heb- meeste mensen helemaal gewend zijn om op deze manier te
ben de partijen behoorlijk hardhandig wakker geschud. Het werken. De kantoren die vanaf nu vol aan de slag zijn gegaan
moderne maar vooral dynamische kantoor van tegenwoordig zullen dan de vruchten plukken. De achterblijvers zijn dan al te
kan de nieuwe media gebruiken om slimmer en dichter dan ooit laat, waardoor de slag naar grote mate van efficiency moeilijk te
bij hun doelgroep te komen. We verhuizen gemiddeld 7 keer maken wordt.
in ons leven. Al die ervaringen delen we met onze familie en

11. 11
CITYTRIP
TEKST ANiTA OERlEMANS-SMiT
Reisversla
g van Anita
panam
Oerlemans
-Smit
pa releil
and
a e n de
en
o

12. 12
CITYTRIP
‘Ook een bezoek aan
Panama Viejo is de
moeite waard’
‘Waar gaan we naar toe?’,was mijn eerste reactie; verrast worden met een vakantie is heerlijk;
maar wat kun je doen in Panama, en waar ligt het ook alweer?
P
anama, bekend van het Panamakanaal, is twee keer dencia met uitzicht op de Catedral Metropolitana. Overal
zo groot als Nederland en verbindt Noord- met Zuid- terrasjes, restaurantjes, veel bouwvakkers aan het werk en veel
Amerika. Het land telt 3,5 miljoen inwoners, 2 miljoen levendigheid op straat.
wonen er in Panama-stad. Ook een bezoekje aan Panama Viejo is de moeite waard. Hier
Na 11 uur vliegen en een korte nacht hebben wij kun je de ruines vinden van de oude stad uit 1519. Let hier
met een heerlijke jetlag Panama-stad verkend. Via de wel goed op, de sloppenwijken grenzen aan deze toeristische
boulevard langs de baai van Panama op weg naar Casco Viejo. attractie.
Een geweldige wijk, met een schat aan historische gebouwen, Het Panamakanaal mag natuurlijk niet ontbreken. Met een
verklaard tot werelderfgoed door UNESCO. gehuurde auto een bezoek gebracht aan de Miraflores sluizen
Subliem geluncht bij Café René aan het plaza de la Indepen- en het Panama-museum. Daarna door naar Gamboa National

13. 13
‘Op twee uur varen van
Panama stad liggen zo’n
200 eilanden’
Parc om het tropisch woud te verkennen. Met een kabelbaan ferry naar het strand. Met je koffer op de rug en je voeten in de
omhoog en genieten van de prachtige natuur en uitzichten. branding waan je je op een bounty-eiland. De eigenaar van Villa
Omdat wij op het heetst van de dag reisden hebben wij helaas Romantica bood ons graag een lift naar zijn hotel en dat was
niet veel dieren ontdekt! En dat was jammer, want ooit van de een goede keuze. Een heerlijk hotel met restaurant en eigen
witsnorbaardkoekoeks, groene breedbektirannen en zijdeaapjes strand met zand als wit poedersuiker.
gehoord? Hier hebben we drie heerlijke dagen beleefd. Met een gehuurd
Zowel de noord- als de zuidkust van Panama ligt bezaaid met motorbootje met kapitein op zoek naar onbewoonde eilanden,
eilanden, waaronder vele onbewoonde eilanden. Wij vertrok- en die zijn er genoeg! Gesnorkeld langs het rif, en zoveel prach-
ken ’s ochtends vroeg met een ferry naar de Archipiélago de tige vissen had ik nog nooit gezien. Met een koelbox vol met
las Perlas, de pareleilanden. Op twee uur varen van Panama eten en drinken een hele dag genieten van de natuur, de zon,
stad liggen zo’n 200 eilanden. Isla Contadora, een eiland van de zee en het strand!
1 km doorsnede, werd onze bestemming. Niets geboekt, wel Een heerlijk warm land, vriendelijke mensen, lekker eten, prach-
van tevoren even geïnventariseerd hoeveel accommodaties er tige natuur en veel te zien en te ontdekken. Panama in 8 dagen
op het eiland aanwezig waren. Met een rubberbootje van de is een uitdaging, maar zeker de moeite waard!
o

14. 14
‘Een Daily urban System kan bestaan uit een grootstedelijke agglomeratie met daarin bijvoorbeeld de steden
Amsterdam, haarlem en Almere, maar kan ook een zwerm van nabijgelegen middelgrote steden omvatten zoals in
noord-Brabant langs de A58’

15. 15
Stedelijke netwerken stuwen de welvaart
Van randstad naar bandstad
New York, londen, Parijs, tokio en Sjanghai zijn de grote centra van ontwikkeling in de wereld. Moet
Nederland zonder miljoenenstad afhaken? Dankzij het ontstaan van de Bandstad doen we mee, stelt
hoogleraar Pieter tordoir. De Nederlandse ruimtelijk-economische ontwikkeling als voorbeeld voor de
wereld. TEKST flEMMiNg dE MOll, REdactEUR diJkMaN PUBlishERs
S
teden zijn al lang niet meer langs de A58. Het systeem kenmerkt zich van overlappende stadsgewesten ont-
leidend als eenheid voor de door een webstructuur met meerdere wikkeld langs belangrijke vervoersassen
ruimtelijk-economische ontwik- centra. “Omdat ruimtelijke groei ook wel- als de A1, A2, A4, A12 en ook de A58.
keling. Het stadsgewest is het vaartsgroei oproept, heeft het systeem Niet de Randstad maar deze Bandstad
niveau waarop markten voor de neiging vanzelf te groeien en verder vormt de Nederlandse mega-agglome-
arbeid, diensten, voorzienin- uit te dijen. Tot op zeker moment arbeid ratie. Zolang de hoofdinfrastructuur van
gen en huisvesting zich ontwikkelen. schaarser wordt, verbindingen verstopt wegen en openbaar vervoer, en de ruim-
Pieter Tordoir, hoogleraar Economi- raken en bouwen erg duur is geworden. telijke ontwikkelingsmogelijkheden het
sche Geografie en Planologie aan de Dan komt het systeem als geheel in even- toelaten, gaat deze Bandstad geleidelijk
Universiteit van Amsterdam, spreekt wicht en stopt de groei. Zodra vervolgens aan functioneren als een stad, een mega
liever van het Daily Urban System (DUS). knelpunten worden weggenomen, bij- Daily Urban System. Nederland wordt
“Negentig procent van de interacties voorbeeld door een nieuwe of verbeterde een dichte wolk van bebouwing met
tussen mensen en bedrijven die min verbinding, en aldus nieuwe bronnen van daarin de Veluwe en het Groene Hart.”
of meer dagelijkse fysieke contacten arbeid, woningen en voorzieningen in het
vergen, vindt plaats in dit systeem. Het systeem opgenomen kunnen worden, Ontwikkeling van de A2-zone
is de schaal waarop we keuzes maken neemt de welvaart weer toe. Verbetering Uitbreiding van de snelweg A2 van vier
voor vestiging van wonen, werken en van verbindingen tussen steden in een naar zes en tien rijstroken maakt het
voorzieningen. Op de arbeidsmarkt DUS zorgt voor meer welvaart en concur- mogelijk de komende twintig jaar grote
bijvoorbeeld blijkt dat mensen werk rentievermogen.” hoeveelheden woningen, kantoren
zoeken binnen een straal van ongeveer en bedrijventerreinen te realiseren op
drie kwartier reistijd van hun woning. De De Bandstad door de A2 ontsloten locaties. “In het
huizen- en kantorenmarkt is dus vooral Vervoersassen fungeren als een kata- noordelijke deel van de wegverbinding
een regionale markt. Ons leven is steeds lysator voor ontwikkeling. “Hoogwaar- is een concentratie van kennisdiensten,
meer stadsregionaal georiënteerd.” dige verbindingen zoals snelwegen in het zuidelijke deel is de kennisinten-
maken de vorming van een Daily Urban sieve industrie geconcentreerd. De ste-
natuurlijke groei System over grotere afstanden mogelijk. den en stadsgewesten in deze A2-zone
Een Daily Urban System kan bestaan uit Verschillende agglomeraties kunnen kennen ieder hun eigen zwaartepunten.
een grootstedelijke agglomeratie met dan ‘tijdruimtelijk’ aan elkaar groeien. Amsterdam is sterk in internationaal
daarin bijvoorbeeld de steden Amster- Stadsgewesten groeien langs die verbin- georiënteerde diensten, Utrecht in natio-
dam, Haarlem en Almere, maar kan ook dingassen naar elkaar toe waardoor een naal georiënteerde diensten, Den Bosch
een zwerm van nabijgelegen middelgrote stedelijke corridor ontstaat. Verstedelijkt en omgeving vormt een centrum voor
steden omvatten zoals in Noord-Brabant Nederland heeft zich tot een Bandstad rode en groene life tech en Eindhoven
o

16. 16
8
Pieter Tordoir
(1958) is sinds
‘Onze sterk verstedelijke, hoogwaardige economie
functioneert goed en kan de arbeidsmigratie
2001 hoogleraar
Economische
Geografie en
Planologie aan
de Universiteit zeker dragen’
van Amsterdam.
In datzelfde jaar
trad hij toe tot
de VROM-raad, men interactie over de A2 tussen de specialiseerde activiteiten en topvoor-
een adviesorgaan
Noordvleugel van de Randstad en de zieningen zoals een symfonieorkest, een
voor de regering
regio Utrecht is het zwaartepunt van de internationale luchthaven als Schiphol
op het gebied van de leefomgeving. Daarnaast
doceert hij bij het Netherlands Institute for City ontwikkeling in Amsterdam verlegd naar of hoofdvestigingen van multinationals.
Innovation Studies NICIS en Amsterdam School de Zuidas en Amsterdam Zuid-Oost. Door de stedelijke netwerkvorming in
of Real Estate ASRE en bekleedt hij verschil- “Dat ook de IJ-oevers worden ontwik- Nederland kunnen zulke voorzieningen
lende bestuurlijke functies. Zijn wetenschap- keld heeft vooral te maken met het ontstaan en welvaart genereren voor
pelijke expertise en praktijkervaring omvatten
unieke karakter van de locatie aan het IJ het gehele verzorgingsgebied van de
het brede veld van stedelijke en regionale
economie, ruimtelijke ordening en infrastruc- en de waarde die dat heeft voor wonen Bandstad. Ook zonder miljoenenstad
tuur. Naast ruimtelijk economische studies heeft en werken. Rotterdam kent een verge- kan Nederland daardoor als metropool
hij internationaal gepubliceerd over strategisch lijkbare situatie met een zwaartepunt de concurrentie aan met andere centra
management en over de kenniseconomie. In zijn van ontwikkeling rondom het centraal van ontwikkeling in de wereld zoals New
wetenschappelijk onderzoek staan internationale
station als openbaarvervoersknooppunt York, Londen, Parijs, Tokio, Hongkong
cluster- en ketenontwikkelingen en de relatie
en een tweede zwaartepunt op de Kop en Sjanghai. De stedelijke massa die
met stedelijke en regionale ontwikkeling cen-
traal. Werkzaamheden voor de praktijk betreffen van Zuid aan de Maas. Vanuit Rotterdam de Bandstad biedt, kan kenniswerkers
stedelijke en regionale economie, ruimtelijke loopt een as van stedelijk netwerken binden op voorwaarde dat Nederland
netwerkvorming en samenhang tussen economi- in oostelijke en zuidoostelijke richting. zich openstelt voor arbeidsmigratie die
sche en sociale ontwikkeling. De specialisatie is vooral gericht op de steeds bepalender wordt voor demogra-
transport en logistieke sector. Langs fische ontwikkeling en daaruit voort-
de snelweg A1 vanuit Amsterdam naar vloeiende economische groei. Sluiten
excelleert in high tech.” Amersfoort en Deventer is een sterke we de grenzen dan is krimp onvermijde-
“Grote hoeveelheden woningen en bed- ontwikkeling zichtbaar in de media, ICT lijk. Onze sterk verstedelijkte, hoogwaar-
rijventerreinen worden vooral in de Utre- en creatieve sector.” dige economie functioneert goed en
chtse en Eindhovense A2-zones ontwik- kan de arbeidsmigratie zeker dragen. De
keld. In Utrecht betreft het Leidsche Topvoorzieningen Bandstad maakt bovendien gespreide
Rijn en kantorengebied Papendorp. Op De welvaart, en eigenlijk het econo- specialisatie mogelijk, waardoor we de
langere termijn komen ook omvangrijke misch bestaansrecht van het kleine en voordelen van klein- en grootschalige
ontwikkelingsgebieden aan weerszijden dichtbevolkte Nederland met haar vele stedelijke ontwikkeling kunnen ver-
van de A2 ten zuiden van het knooppunt internationale relaties en voorzieningen, enigen. We staan voor dezelfde grote
Oudenrijn in beeld. In Eindhoven gaat is volgens Tordoir in hoge mate te dan- ruimtelijk-organisatorische opgave als
het vooral om hoogwaardige bedrijven- ken aan het dichte netwerk van steden sommige deltagebieden in China en de
terreinen in de dat draagvlak biedt voor geavanceerde VS. De wereld kijkt met ons mee hoe we
A2-zone tussen stad en vliegveld. Den activiteiten. “Dat was al zo in de 17 e
het er vanaf brengen.”
Bosch realiseert een nieuw centrumge- eeuw en dat is nog altijd zo, al ging het
bied A2 Avenue.” “In Amsterdam toen om het Hollandse netwerk en nu
overheerst de om de landelijke Bandstad. Dankzij het
ontwikkeling van de Zuidas als kan- hogere schaalniveau is er voldoende
torengebied. Mede door toegeno- draagvlak voor niet dagelijkse hoogge-

17. 15
Bijzonder
gebruik van een Door
Mr. Annemarie
Govers-Schotten
onroerende zaak
Advocaat & oprichtster
Amstel Advocaten te
Amsterdam
Inleiding Wat de koper verder mag verwachten, wordt ingekleurd
De standaard NVM-koopakte voorziet niet in een artikel door de over en weer bestaande mededelings- en
Column
dat de koper beschermt indien deze een woning koopt onderzoeksplichten. Gebreken waarvan de verkoper op
en hiervan bijzonder gebruik wil maken (bijvoorbeeld de hoogte is, moet hij melden. Indien een gebrek het
doordat hij een bestemmingswijziging of sloop/nieuw- normaal gebruik in de weg staat, kan dit betekenen dat
bouw wil realiseren). Sterker nog, de NVM-koopakte er sprake is van non-conformiteit (wat inhoudt dat de
sluit de aansprakelijkheid van de verkoper uit voor de koper niet krijgt wat hij mocht verwachten). Dit zou zelfs
geschiktheid van het verkochte voor het eventueel voor- het geval kunnen zijn als de verkoper van het bestaan
genomen bijzondere gebruik. Bijzonder gebruik wil hier van dat gebrek niet eens op de hoogte was.
zeggen: anders dan normaal gebruik c.q. het gebruik dat
de verkoper van de woning maakte. In sommige geval- Maar niet íedere onvolkomenheid maakt dat de zaak niet
len is een garantie voor bijzonder gebruik dus zeker op aan de overeenkomst voldoet. De koper zal, afhankelijk
zijn plaats. Dit is in een arrest van de Hoge Raad aan de van bijvoorbeeld ouderdom en prijs van de woning, tot
orde gekomen (NJ 2010,62). op zekere hoogte rekening moeten houden met een
bepaalde mate van achterstallig onderhoud, ook al was
(non-)conformiteit de noodzaak daartoe, ten tijde van het sluiten van de
Op grond van artikel 7:17 BW (conformiteit) moet de koop niet direct zichtbaar.
verkochte zaak aan de overeenkomst beantwoorden. Dat
wil zeggen dat de zaak de eigenschappen bezit die de nVM-koopakte
koper op grond van de overeenkomst mag verwachten. Bij de koop en verkoop van woningen wordt veelal
gebruik gemaakt van de NVM-koopakte. Artikel 5.3 van
De koper mag verwachten dat de zaak de eigenschap- die akte luidt:
pen bezit die:
· voor normaal gebruik daarvan nodig zijn en waarvan De onroerende zaak zal bij de eigendomsoverdracht de
hij aan de aanwezigheid daarvan niet behoefde te feitelijke eigenschappen bezitten die nodig zijn voor een
twijfelen, en normaal gebruik als: ………
· nodig zijn voor bijzonder gebruik, indien dat in de Indien de feitelijke levering eerder plaatsvindt, zal de
koopakte is opgenomen. onroerende zaak op dat moment de eigenschappen
bezitten die voor een normaal gebruik nodig zijn.
o

18. 18
Verkoper staat niet in voor andere eigenschappen dan Conclusie
die voor een normaal gebruik nodig zijn, noch voor de Wie een huis koopt en er op een bijzondere manier
afwezigheid van gebreken die dat normale gebruik be- gebruik van wil maken, doet er dus goed aan dit bijzon-
lemmeren en die aan koper kenbaar zijn op het moment dere gebruik in de koopakte te laten opnemen. Op deze
van het tot stand komen van deze koop-overeenkomst. manier wordt de mededelingsplicht van de verkoper
namelijk verzwaard. Daarnaast kunnen garanties in de
In artikel staat dus dat de woning bij de eigendomsover- overeenkomst worden opgenomen en dient duidelijk te
dracht de feitelijke eigenschappen zal bezitten die voor worden omschreven wie welke verantwoordelijkheden
een normaal gebruik nodig zijn. Vervolgens dient dit op zich neemt ten aanzien van bijvoorbeeld aangevraag-
gebruik en niet een eventueel bijzonder (ander) gebruik de of aan te vragen publiekrechtelijke vergunningen.
door de koper te worden ingevuld.
Bij het antwoord op de vraag wat als normaal gebruik
geldt, wordt overigens ook gekeken naar hoe de zaak
te koop is aangeboden en hoe die in de koopovereen-
komst wordt omschreven en wat de bedoeling van de
contracterende partijen was.
Bijzonder gebruik
Als de koper de woning op een andere manier dan
normaal wil gebruiken, mag worden aangenomen
dat er sprake is van bijzonder gebruik. Als dat bijzon-
der gebruik bij het aangaan van de overeenkomst ter
sprake komt, moet de verkoper er voor instaan dat
het huis daarvoor geschikt is (artikel 7:17 lid 2 BW). De
NVM-koopakte voorziet daar niet in. Artikel 5.3 van
de NVM-koopakte sluit namelijk aansprakelijkheid van
de verkoper voor de geschiktheid van het verkochte
voor bijzonder gebruik uit. Dit doet echter niets af aan
zijn mededelingsplicht. Met andere woorden, als de
verkoper weet dat het verkochte niet geschikt is voor
het gebruik dat de koper voor ogen staat, moet hij dit
melden. Als de verkoper deze mededelingsplicht niet
nakomt, dan kan de koper, als hij dit gebrek niet kende,
de verkoper met succes hier op aanspreken. Uiteraard is
dan wel van belang dat de verkoper wist of behoorde te
begrijpen dat dit voorgenomen bijzondere gebruik niet
kon worden gerealiseerd.
Wist de verkoper dit niet en kan de koper niet het
tegendeel bewijzen of aantonen dat de verkoper het be-
hoorde te begrijpen, bijvoorbeeld omdat hij als ter zake
deskundig kan worden aangemerkt, dan kan en hoeft de
verkoper er niet voor in te staan dat het door koper voor-
genomen bijzondere gebruik kan worden gerealiseerd.

19. 19
Smaakvolle gezonde chocola
van de Chocolate Revolution
chocola, gezondheid & afvallen. het lijkt een onwaarschijnlijke combina-
tie. toch kan het. De gezonde chocola van de chOcOlAtE REVOlUtiON
is nieuw in Nederland en wordt in tegenstelling tot traditionele chocola ge-
maakt van koudgeperste cacao. cacao is één van de gezondste vruchten
ter wereld, en dankzij het unieke en gepatenteerde productieproces van
Xoçai, is het gelukt om alle gezondheid van cacao (meer dan 400 minera-
len & vitamines) optimaal te behouden in deze unieke smaakvolle chocola.
X
oçai gezonde chocola is niet Koudgeperste cacao werkt
alleen erg smaakvol, het bevat eetlustremmend en het
een ongekend hoog ongeëvenaard hoge gehalte
gehalte aan anti oxy- aan anti oxydanten stimuleert
danten. Eén Xoçai de vetverbranding. Wanneer je
X Powersquare van Xoçai chocola een bewust
heeft bijvoorbeeld hetzelfde onderdeel maakt van een
gehalte aan anti oxydanten vitaal & gezond leven, als lekker
als een kilo rauwe spinazie. tussendoortje of volwaardige
Anti oxydanten zijn zo belangrijk, maaltijdvervanger, kun je er zelfs
omdat ze in staat zijn de vrije radicalen, een mee afvallen.
schadelijk afvalproduct in ons lichaam die de
cellen en zelfs het DNA kunnen aantasten, te Bovendien is Xoçai puur & eerlijk. Het bevat geen
neutraliseren. schadelijke witte suikers of slechte vetten. Xoçai wordt gezoet
met laag glycemische rietsuikersapkristallen en is daardoor
De gezonde chocola van Xoçai is overigens gecertificeerd diabetesvriendelijk. De cacao is afkomstig van kleinschalige
door het Brunswicklab. Dit toonaangevende Amerikaanse familieplantages, wordt er een eerlijke prijs betaald en met trots
onderzoekslaboratorium werkt in opdracht van gerenommeerde vermelden we dat er geen menselijke exploitatie (slaven- en
onderzoeksinstellingen, bedrijven en overheden. Het zegel wordt kinderarbeid) is bij de reis van cacao naar gezonde Xoçai.
uitsluitend verleend aan bedrijven en producten die voldoen aan de
hoogste criteria & eisen en is een garantie voor de consument dat
ze ook daadwerkelijk een natuurlijk product krijgen met een extreem www.chocolaterevolution.nl
hoog gehalte aan anti oxydanten. info@chocolaterevolution.nl
o

20. 20
Zorgvastgoed
daagt uit
Door
Gerdie van Driel
Vastgoedmanager Ipse
de Bruggen
www.ipsedebruggen.nl
Waar denkt ú aan bij Maatschappelijk Vastgoed? gemeentelijke voorzieningen zoals
scholen, culturele centra of sportzalen? Er is nog een andere invulling waar u mis-
schien minder snel aan denkt. ik heb het over zorgvastgoed, bijvoorbeeld voor mensen
met een verstandelijke beperking.
Column
E
r zijn in Nederland ruim 60.000 mensen met een
verstandelijke beperking die 24-uurszorg nodig
hebben. Ipse de Bruggen is zo’n instelling die
24-uurszorg biedt aan mensen met een verstan-
delijke beperking. Bijna 6.000 medewerkers en
2.000 vrijwilligers zetten zich met hart en ziel in
voor ongeveer 5.000 cliënten. Met ruim 390 zorglocaties
in de provincie Zuid-Holland bieden we onze cliënten
een scala aan woon - en werkmogelijkheden. Een breed
aanbod, zodat cliënten een thuis- en werkomgeving kun-
nen vinden die zo goed mogelijk voldoet aan zijn/haar
capaciteiten en wensen. Daarbij kunnen zij niet alleen
terecht in woon- en werkvoorzieningen in woonwijken,
maar ook op onze landgoederen in Nieuwveen, Noot-
dorp en Zwammerdam. Hier zijn naast woningen allerlei
op het gebruik van het vastgoed als bedrijfsmiddel voor
voorzieningen aanwezig, zoals werk- en dagbesteding-
het bieden van verblijf, begeleiding, dagbesteding en
centra, een zwembad, kinderboerderij en/of manege. En
specialistische zorg aan mensen met een verstandelijke
natuurlijk is er ook specialistische hulp voor handen van
beperking. Wij hebben daarbij enerzijds te maken met
behandelaars, artsen en therapeuten.
een veranderende financiering voor het vastgoed en
anderzijds met een veranderende zorgvraag voor onze
Onze vastgoed portefeuille is verrassend gevarieerd en
cliënten.
voor het grootste deel in eigendom van de instelling.
Het beheer van deze portefeuille is in handen van een
afdeling Vastgoed, die ontstond na de fusie tot Ipse
gewijzigde financiering
Tot twee jaar geleden fungeerde het College Bouw
de Bruggen in 2008. Vastgoed en facilitair bedrijf zijn
Zorginstellingen (CBZ) als schakel tussen het ministerie
sindsdien gescheiden afdelingen. De afdeling stuurt aan

21. 21
van VWS en de zorginstellingen. Het College zag toe op is voor elke levensfase en voor elke cliënt anders. Het
de nieuwbouwinitiatieven in de zorg en schreef in detail gaat te ver om hier al onze nieuwbouwinitiatieven op te
voor hoe de huisvesting er uit moest zien. Had een zor- sommen, maar een paar bijzondere ontwikkelingen wil ik
ginstelling goedkeuring van het CBZ voor nieuwbouw, u niet onthouden.
dan was er voor de zorginstellingen geen financieel risico Ook binnen de verstandelijk gehandicaptenzorg hebben
meer. Tijdens de we te maken met vergrijzing. In de afgelopen twee jaar
gehele theoretische levensduur van gebouwen werden zijn er nieuwbouwprojecten gerealiseerd om aan de
de kapitaallasten jaarlijks vergoed. Deze vergoedin- specifieke woon- en zorg vraag van ouder wordende
gensystematiek wordt de komende jaren geleidelijk cliënten te kunnen voldoen Daarnaast werken we aan
afgeschaft. Elke cliënt krijgt een vergoeding op basis uitbreidingsmogelijkheden voor ons behandelcentrum
van een zorgzwaartepakket (ZZP) waarin een element voor volwassenen met een lichte verstandelijke beper-
van huisvesting is opgenomen. De financiering van het king en ernstige psychiatrische aandoeningen en/of
vastgoed wordt dus afhankelijk van het aantal cliënten gedragsstoornissen. Het behandelcentrum werkt op het
en de zorgzwaarte van cliënten. Hierdoor zullen de snijvlak van zorg voor mensen met een verstandelijke
inkomsten per jaar gaan wisselen: dit geeft aan de ene beperking, de geestelijke gezondheidszorg en justitie.
kant meer risico voor de financiering van het vastgoed, Verder verrijzen in Leiden en Den Haag de vervangende
maar aan de andere kant ook meer ruimte om vastgoed nieuwbouw van twee behandelcentra voor licht verstan-
te realiseren dat beter is afgestemd op de zorgvraag van delijk gehandicapte jongeren. Een bijzonder initiatief is
onze cliënten. Niet alleen voor de cliënt van vandaag, de realisatie van een zorgvoorziening voor jongeren met
maar ook voor de cliënt van morgen. een verstandelijke beperking en gedragsproblemen.
Samen met een stichting voor jeugdzorg bundelen we
Anders denken onze kennis over de behandeling van deze jongeren.
Deze financieringsomslag betekent voor zorginstellin- Straks kunnen we ze wonen, onderwijs/dagbesteding en
gen een andere manier van denken: werd in het oude vrijetijdsbesteding aanbieden binnen één locatie.
systeem gestuurd op investeringsbudgetten, in de Tot slot ons bestaande vastgoed. Een groot aantal
toekomst zal dat op total cost of ownerschip zijn. De hiervan is gebouwd in de jaren ’70 , waarin de nadruk
afgelopen jaren zetten we dan ook alles op alles om te lag op groepsverblijven. Door de hogere eisen die we
kunnen anticiperen op deze ontwikkelingen. Dat leidde tegenwoordig stellen aan privacy en ruimtegebruik zijn
tot de komst van een strategisch vastgoedplan en mas- deze zwaar functioneel verouderd. We zijn daarom bezig
terplannen voor de middellange termijn. Ook stelden met een vernieuwingsslag voor nagenoeg alle oude
we een vastgoedbeheersysteem op voor het bestaande paviljoengebouwen.
vastgoed. Samen met een adviesbureau ontwierpen Wie meer wel weten over onze cliënten en ons maat-
we een vastgoedexploitatie model , waarin zowel op schappelijk vastgoed kan altijd langskomen bij één van
het niveau van gebouweenheden als op portefeuilleni- onze landgoederen, waar u kunt wandelen, fietsen, een
veau vastgoedexploitatie berekeningen kunnen worden kinderboerderij of Romeinse overblijfselen kunt bezoe-
gemaakt. Nu wachten we vol spanning op de komende ken. Ook de verschillende cafés, lunchrooms, ateliers en
Prinsjesdag: we verwachten dat het ministerie van VWS kunstwinkels waar onze clienten werken, zijn het bezoe-
dan de officiële tarieven voor de huisvestingscomponen- ken waard, voor een kop koffie of voor het vinden van
ten bekend gaat maken. Dan zal ook duidelijk worden een origineel cadeau. Informatie hierover is te vinden
of we klaar zijn voor de nieuwe financiering van ons op www.ipsedebruggen.nl of www.bijzonderwelkom.nl .
maatschappelijk vastgoed!
U bent van harte welkom, bij ons of bij één van onze
Bijzondere ontwikkelingen collega instellingen!
Niet alleen de financiering houdt ons bezig. Onze afde-
ling heeft ook te maken met een enorme nieuwbouw-
opgave door de veranderende zorgvraag. Deze opgave
o

22. Lifestyle
22
Collistar
Collistar zonneproducten zijn de best verkochte zonneproducten bij
de parfumerie° omdat zij zorgen voor een snelle, intensieve en egale
bruining, het bruiningsproces versnellen, een optimale vochtregulerende
tiffany & Co. presenteert verzorging biedt, het huidverouderingsproces bestrijdt, goede bescher-
ming biedt tegen UV-A, UV-B, infrarode stralen en beschadiging door
zomercollectie 2011 ozon en zorgt voor verfrissing en een aangenaam gevoel.
Tiffany Twist: gevlochten sieraden met een elegante look
De Tiffany Twist-collectie is voor vrouwen die een fashion statement wil- Lees alles over Collistar zonverzorging en het volledige Collistar
len maken. Elegant aan elke vrouwenhals: de Tiffany Twist-ketting met assortiment op www.collistar.nl.
strikjes in sterling zilver en 18-karaats goud. De Tiffany-Twist-collectie Vraag: Hoe heet het innovatieve biocomplex dat het bruiningsproces
omvat ook slanke en vrouwelijke oorbellen en armbanden die geschikt aanzienlijk versnelt?
zijn voor elke gelegenheid: van een avondje uit tot een chique diner. Prijs
vanaf 120 euro. De antwoorden mogen naar: info@collistar.nl
Winnaar ontvangt een pakket zonneproducten Collistar.
Tiffany Blue zomertas
De Tiffany Reversible Tote (TRT) is een
bijzondere tas die binnenstebuiten kan
worden gedragen. Deze suède tas heeft
twee looks: Tiffany Blue en metallic zilver.
Ideaal als shopper of als strandtas. De
TRT heeft een apart étui en vakjes voor
bijvoorbeeld een zonnebril en sleutels en
is verkrijgbaar in de maten small en large.
Prijs vanaf 365 euro.
www.tiffany.com

23. 23
Veuve Clicquot:
fridge with bottle
Veuve Clicquot is beroemd om haar vernieuwde aanpak
en levert met dit ontwerp een eerbetoon aan de geschie-
denis. Clicquot baseert zich op de rodne vormen van de
klassieke ijskasten uit de jaren vijftig, geeft er haar eigen
chique draai aan en voila: een roze miniversie van het ori-
gineel. Trendy en chic is de eigentijdse Fridge en een ode
aan het verleden; licht van gewicht en met een stijlvolle
belijning.
De Fridge houdt een fles Veuve Clicquot minstens twee
uur lang perfect op temperatuur.
Geef een fles champagne cadeau en doe dat in stijl.
http://www.veuve-clicquot.com/
the grand amsterdam
Eerste Sofitel Legend in Europa
Een verblijf in het Sofitel Legend biedt de kans op een
unieke emotionele belevenis. Genieten van die zeldzame,
bijzondere momenten waarop de tijd stil staat, achterblij-
vend met een gevoel van betovering en een verre droom.
Een heel vreedzame reis.
Sofitel Legend The Grand Amsterdam
Oudezijds Voorburgwal 197
1012 EX Amsterdam
www.sofitel-legend.com
Voor meer informatie en kamerreserveringen: 020 555 31
11, kamerprijzen vanaf € 240,-
o

24. 24
jaaroverzicht 2011 Op 13 januari 2011 begon het jaar goed met de alweer
bijna traditionele Nieuwjaarsborrel bij de Kloosterhoe-
ve in Harmelen. Er waren maar liefst 120 DWiRE-leden
‘officiële’ spreektijd was tien minuten, maar de meeste
gesprekken gingen veel langer door...
aanwezig. Nu eens geen inhoudelijke activiteit, maar
volop gelegenheid om bij te praten, te genieten van een
hapje en een drankje en elkaar uiteraard het allerbeste
voor 2011 te wensen!
MiPiM iN CANNES
DiNSDAG 8 TOT EN MET VRiJDAG 11 MAART 2011
Van 8 tot en met 11 maart 2011 stond cannes voor de
21ste keer in het teken van Europa’s belangrijkste vast-
goedbeurs: de MiPiM. Als één van de sponsors van het
gateway Netherlands Paviljoen was DWiRE prominent
aanwezig. Met dank aan de royale korting die DWiRE
haar leden op de toegangsprijs kon bieden, werd de
beurs nog eens extra goed bezocht door Nederlandse DE PROVADA AMSTERDAMSE RAi
vastgoeddames. Op voorhand konden leden elkaar al DiNSDAG 7 TOT EN MET DONDERDAG 9 JuNi 2011
vinden via de DWiRE contactlijst en zelfs in de laatste De PROVADA in de Amsterdamse RAi van 7 tot en met 9
voorbereidingsdagen van en op de MiPiM beurs werden juni 2011 staat nog vers in ons geheugen. Op woensdag
er nog allerhande initiatieven geïnitieerd. Naast de 7 juni leerde Antje Melissen, directeur van the Art of
conferentie die in samenwerking met judi Seebus van Doing Business, ons de fijne kneepjes van internationaal
PropertyEU werd georganiseerd als kick-off van het ondernemen. Diezelfde middag werd de DWiRE high
gateway Netherlands conference Program op dinsdag tea georganiseerd. Samen blikten we terug op een
7 maart, zijn er ook in de dagen daarna inhoudelijke succesvol jaar voor DWiRE en verheugden we ons op
bijeenkomsten vanuit DWiRE leden georganiseerd; de komende activiteiten. Ook de donderdag kende een
bijvoorbeeld het ontbijt van geurts & Partners op vrijdag boeiend programma: we trapten af met een ontmoeting
11 maart was een groot succes. met de Utrechtse kantorentransformator Kees
Verschoor en een heerlijke lunch met de gemeente Al-
SPEEDDATE PElS RiJCKEN iN DEN HAAG mere. Daarna volgde een interessante lezing door Astrid
DONDERDAG 14 APRil 2011 Karbaat (Afdeling Stedebouw gemeente Rotterdam) en
Op 14 april 2011 vond het langverwachte speeddate Marianne van der Sanden (Architectenbureau Braak-
event plaats in het gloednieuwe kantoor van Pels sma & Roos) over architectuur en hergebruik, om af te
Rijcken in Den haag. het event was tot in de puntjes ver- sluiten met een ontvangst op de stand van heijmans.
zorgd door de Activiteitencommissie en dan met name
door Maryse Mesu en haar team. Na een sprankelende BiJEENKOMST OP DE PRO-
speech over de visie van Pels Rijcken op maatschap- VADA ANTJE MEliSSEN
pelijk verantwoord ondernemen, volgde een rondleiding WOENSDAG, 8 JuNi 2011,
door het kantoor waar duurzaamheid het kernwoord 11.00 uuR
is. Niet alleen door te kiezen voor duurzaam materiaal, Als start bijeenkomst van
maar bijvoorbeeld ook door het toepassen van bijvoor- alle DWiRE activiteiten op De
beeld daglichtsensoren en een eigen Warmte Koude PROVADA was de eer aan
Opslag, is Pels Rijcken klaar voor de toekomst. Daarna Antje Melissen, directeur
werden de groepen ingedeeld met aan elke tafel zes da- van the Art of Doing Business. Antje is gespecialiseerd
mes, zo veel mogelijk uit verschillende vakgebieden. De in handelsmissies naar italië en zij vertelde met name

25. 25
jaaroverzicht 2011
over praktische zaken die je zoal tegenkomt als je met en waren ook veel dames meegekomen als introdu-
italianen zaken wil doen. Ook stipte Antje enkele econo- cée. De dag erna dus weer meteen een paar nieuwe
mische feiten over de handelsbetrekkingen tussen italië aanmeldingen voor lidmaatschap! Namens het bestuur
en Nederland aan; het economisch verkeer tussen beide gaf Edith van der Wal een korte speech waarin werd
landen is aanzienlijk te noemen. Door de informele set- teruggekeken op het eerste halfjaar en de activiteiten
ting van de bijeenkomst was er een leuke interactie tus- voor de rest van 2011 werden aangekondigd. Uiteraard
sen de toehoorders en Antje. the Art of Doing Business is alles terug te vinden in het DWiRE magazine en op
organiseert haar jaarlijkse conferentie italiaanse zaken de website. Klokslag 17.00 uur was de gezellige en zeer
in het hilton Amsterdam dit jaar op 11 november a.s. geslaagde high tea afgelopen, zodat iedereen weer kon
Meer info via: aanschuiven op de eigen stand of bij de vele borrels die
antje.melissen@theartofdoingbusiness.org plaatsvonden.
Aansluitend heeft Anne-Marie Visser het een en ander
verteld over gezonde chocolade Xocai. het geheim zit
hem in het feit dat deze chocolade koud geperst is en op
die manier alle goede ingrediënten optimaal bewaard
blijven. Anne-Marie vertelde dat als je 3 stukjes Xocai
eet, dit correspondeert met bijvoorbeeld een lunch en
het hongergevoel ook weg blijft. Eén van de toehoorders
heeft dit dan ook meteen maar getest en zij kon ons tij-
dens de high tea diezelfde middag om 15.30 uur vertellen
dat zij inderdaad nog steeds geen honger had. Meer info
via www.chocolaterevolutie.nl
ONTVANGST GEMEENTE uTRECHT OP DE PROVADA
DONDERDAG, 9 JuNi 2011, 10.00-11.00 uuR
DWiRE ontmoet Utrechtse kantorentransformator Pieter
Sluijs. Om 10 uur was de beursvloer geopend, echter
nog geen DWiRE-leden op de stand van de gemeente
Utrecht! Door drukte bij de parkeergarage en de entree
druppelden de DWiRE-leden langzaam de stand van de
gemeente Utrecht binnen. Om 10.30 uur was het lekker
druk en luisterden zo’n 40 vrouwen naar de presentatie
van Pieter Sluijs. hij legde uit wat de resultaten waren
van het onderzoek naar de mogelijkheden voor transfor-
matie van langdurig leegstaande kantoorpanden naar
woningen. Vele ideeën en mogelijkheden om duurzaam
DWiRE HiGH TEA OP DE PROVADA
om te gaan met vastgoed in de gemeente Utrecht
WOENSDAG, 8 JuNi 2011, 15.30 uuR
werden toegelicht. Onder het genot van een kopje koffie
traditiegetrouw vond de DWiRE high tea plaats in de
werd in kleinere groepen nog stevig nagepraat.
lounge van hal 9 dit jaar. Even stress vlak voor aanvang
van de bijeenkomst want in de lounge zaten nog alle-
maal mensen te vergaderen en ja, natuurlijk veel heren.
Na een snelle opruim- en schoonveeg actie en vriende-
lijke verzoeken aan de heren om de lounge te verlaten,
kon om stipt 15.30 uur de high tea van start gaan. Net
als elk jaar werd de bijeenkomst weer druk bezocht
o

26. 26
jaaroverzicht 2011 zakelijk om kantoorgebouwen te transformeren naar
andere functies, zoals onderwijs, woningen, cultuur, of
leisurevoorzieningen. De leegstand zorgt daarmee voor
nieuwe initiatieven in de stad.
DiVERSiTEiTSMiDDAG BiJ HEiJMANS VASTGOED
DONDERDAG, 9 JuNi 2011, 16.00-17.30 uuR
(HAl 11, STAND 16)
Shula Rijxman opende de middag met een kort woord
over diversiteit. Shula startte haar carrière in de PR
en communicatie waarna zij in 1993 bij Martsell B.V.
luNCH GEMEENTE AlMERE OP DE PROVADA
begon, eerst als commercieel Manager, later werd zij
DONDERDAG, 9 JuNi 2011, 12.30-14.00
general Manager en eigenaar. in 2001 verkocht Rijxman
Op uitnodiging van burgemeester Annemarie jorritsma
het bedrijf aan iDtV. in 2004 werd Shula chief com-
werden DWiRE-leden getrakteerd op een heerlijke lunch
merial Officer (ccO) en was zij verantwoordelijk voor
in de stand van de gemeente Almere. Een rustmoment op
het commerciële beleid van de producent van televisie-
deze drukke beursdag en tijd om even lekker bij te praten!
programma’s, films, evenementen en documentaires.
in 2010 is Shula benoemd tot cEO. in deze functie is zij
eindverantwoordelijk voor de gehele organisatie en het
commerciële beleid.
DuOlEziNG ARCHiTECTuuR & HERGEBRuiK
DONDERDAG , 9 JuNi 2011, 14.00-15.30 uuR
Ruim 30 dames bezochten de duolezing over Architec- Daarna volgt een korte workshop door Esther Mollema,
tuur & hergebruik. Na een inleiding van Annemarie oprichter en directeur van Direction. Esther legde uit
jorritsma, burgemeester van Almere, over particulier waarom mannen in organisaties makkelijker doorstro-
opdrachtgeverschap werd het stokje overgedragen aan men dan vrouwen. Dat komt vaak omdat ze het spel
Astrid Karbaat (afdeling Stedebouw gemeente Rotter- van succes beter begrijpen en ons “Stenen tijdperk”
dam) en Marianne van der Sanden (Architectenbureau brein een voorkeur heeft voor mannen als leiders. Dat
Braaksma & Roos). Rode draad van de lezing was de wil natuurlijk niet zeggen dat mannen ook echt betere
‘kracht van het bestaande’ en hoe te ontwikkelen vanuit leiders zijn. Organisaties die deze verschillen snappen,
de geschiedenis. Aan de hand van praktijkvoorbeelden kunnen grote stappen maken naar meer diversiteit,
werd duidelijk gemaakt hoe historische plekken en oude beter leiderschap en een beter resultaat. Een levendige
gebouwen kunnen bijdragen aan het imago van te ont- en interactieve workshop met veel nieuwe inzichten.
wikkelen initiatieven en aan het vergroten van de ont- Ook voor de mannelijke toehoorders was Esther een
wikkelkracht van een gebied. De toenemende leegstand boeiende spreekster. Dit event werd afgesloten met een
van kantoren in veel steden maakt het daarbij nood- heijmans-borrel op de stand.

27. WIE?
De definitie van het begrip vakgenoten is ruim. Iedereen die
beroepsmatig betrokken is bij (commercieel)vastgoed en uiteraard
van het vrouwelijke geslacht is, kan lid worden van DWIRE.
Netwerkborrels DWIRE Magazine (Verschijnt 2 keer per jaar)
De netwerkborrels zijn informele bijeenkomsten en bieden
een uitstekende mogelijkheid om te netwerken met
vakgenoten.
DWIRE
magazine
NUMMER 2 ZOMER 2010
DWIRE
magazine
NUMMER 3 WINTER 2010/2011
Bijeenkomsten PROVADA 2010
EEN KIJKJE ACHTER
DE SCHERMEN
JENNY
VERMEEREN
REGIODIRECTEUR CORPORATIE
Ieder kalenderjaar organiseren wij minimaal 8
WOONSTAD ROTTERDAM
VASTGOEDVROUW DWIRE 2010
4 OP EEN RIJ VASTGOEDJURISTE
VIJF VRAGEN AAN VIER
4 OP EEN RIJ TALENT NAAR
ONDERNEMERS OVER
DUURZAAMHEID
ALEXANDRA VIJF VRAGEN AAN VIER
DE TOP
BOOT
bijeenkomsten. Vaste evenementen zijn de Nieuwjaarsborrel,
ONDERNEMERS OVER
DUURZAAMHEID
IK GA VOOR INHOUD!
DUTCH DUTCH
WOMEN WOMEN
het Provada programma en het Najaarsevent + Verkiezing
IN REAL ESTATE IN REAL ESTATE
DWIRE Vastgoedvrouw. Daarnaast organiseert de Activiteiten
Commissie nog excursies naar vastgoedprojecten, vastgoed-
inhoudelijke bijeenkomsten, speeddate bijeenkomsten en
andere interessante vastgoed gerelateerde evenementen.
PROVADA
In juni 2007 vond de eerste DWIRE bijeenkomst plaats
tijdens de Provada beurs in Amsterdam. Sindsdien zijn wij elk
jaar met een inhoudelijk programma en de High Tea op de
beursvloer bij de Provada aanwezig.
Waar en wanneer?
De DWIRE bijeenkomsten vinden plaats op wisselende
locaties en tijdstippen, afhankelijk van het programma. De
bijeenkomsten worden een paar weken van tevoren bekend
gemaakt.
Waarom
Lidmaatschap biedt vakgenoten de mogelijkheid om elkaar
te ontmoeten en met elkaar van gedachten te wisselen over
ontwikkelingen in de branche. De leden maken gebruik van
elkaars expertise en vergroten zo hun vakkennis. De leden
kunnen op een informele manier hun netwerk uitbreiden en Het bestuur bestaat uit:
daar hun voordeel mee doen in de dagelijkse praktijk.
1 Edith van der Wal 3
Marcia Schless
Kosten HOUTHOFF BURUMA MULTI CORPORATION /
Het lidmaatschap van DWIRE bedraagt PINK LINE COMMUNICATION
€ 100,- per kalenderjaar. Indien je je tussen 1 juli en 31 2 Anita Verwoest
december opgeeft, bedraagt het lidmaatschapsgeld € 50,- GEMEENTE DEN HAAG
4
Anita Oerlemans-Smit
VESTEDA
voor het resterende kalenderjaar.
Kennismaken?
Vrouwen in het (commerciële) vastgoed die
eerst willen kennismaken met DWIRE kunnen één keer
- gratis - een evenement bijwonen. De evenementen zijn
terug te vinden in de Agenda op de website.
www.dwire.nl

28. DUTCH
WOMEN
IN REAL ESTATE