1. 2. Үр тогтолт буюу үр
хөврөл
Anatomy & Physiology

2. Нөхөн үржихүйн эрхтэн
• Дотор, гадна
• Үүнд: үтрээ, умай, умайн гуурс, өндгөвч
эдгээр нь бага аарцгийн хөндийд байрла
на.
• Гадна: умдаг, их бага жарван, хэлүү, сав
ны үүдэвч, үүдэвчний булчирхай, шээсн
ий сүв

3. 3

8. 8

9. 2. Fallopian Tubes
Умайн гуурсан хоолой
3. Булчинлаг давхрага
Булчинлаг давхарга нь гуурсан хоолойд
гүрвэлзэх хөдөлгөөнийг үүсгэдэг.
4. Салсархаг давхарга
Салсархаг давхарга нь сормууслаг хучуур эд
болон гоблет эсээс бүрддэг. Сормуусны
долгиолсон хөдөлгөөн нь өндгөн эсийг
умайруу чиглүүлж өгдөг. Гоблетийн эс нь
уураг ихээр ялгаруулдаг ба өндгөн эсийг
гулсамтгай болгож өгдөг шингэнийг
ялгаруулдаг.
9

10. Үр тогтолт буюу үр хөврөл
1, Үр тогтолт нь өндгөн эс болон эр бэлгийн эс
нийлэхэд эхэлдэг. (Сперматозоид ба өндгөн эс)
2, Үүнийг үр хөврөл гэж нэрлэнэ.
3, Өндгөн эс гадагшлах үед эр бэлгийн эс вагина
буюу үтрээнд орж ирвэл үр тогтох боломжтой
болно.
4, өндгөн эс гадагшлах буюу овульяцийн үед
усархаг шүүрэл ялгардаг тул эр бэлгийн эс
өндгөн эсэнд амархан хүрдэг.
5, хэвийн эрүүл эр бэлгийн эсийн сүүл нь үтрээнд
хурдан нэвтрэн ороход чухал ба умайн гуурсан
хоолойд хүрдэг.

11. Үр тогтолт буюу үр хөврөл
Оройлцоогоор 300 сая-500 сая эр
бэлгийн эс үрийн шингэний
ялгаралын үеэр үртээрүү ордог хэдий
ч хэдэн зуу нь л өндгөн эсэд хүрдэг.
6. Өдгөн эс гадагшилснаасаа хойш 12-24
цаг амьдрах чадвартай байдаг бол эр
бэлгийн эс нь эмэгтэй хүний биед 72
цаг амьдрах чадвартай.
Зөвхөн НЭГ л эс өндгөн эстэй нийлж, үр
тогтоодог.

12. Sperm and ovum

13. 13

14. 14

15. Үр тогтолт буюу үр хөврөл
Бидний эсэд хэдэн хромсом
байдаг вэ?
Эр бэлгийн эсийн нь 23 хромсомтой,
өндгөн эс болон эр бэлгийн эс нийлээд
46 хромсомыг бий болгож төгс
төгөлдөр

16. Жирэмсний аль үед
хүүхдийн хүйсийг
тодорхойлох боломжтой
байдаг вэ?

17. Үр тогтолт буюу үр хөврөл
1, Өөрөөр үр тогтох гэж нэрлэдэг.
2, Нэг эр бэлгийн эс, нэг өндгөн эс нийлдэг.
3, Эр бэлгийн эс болон өндгөн эсийн
Мембран нь хайлж хромсомууд нэгддэг.
4, Өндгөн эс 23+эр бэлгийн эс 23=46
хромсом буюу 22 хос хромсом +1 сүүлийн
нэг хос хромсом нь хүйс тодорхойлох
хромсом байдаг.
5, Хүйс тодорхойлох хромсом нь XY байвал
эрэгтэй, XX байвал эмэгтэй байна.
6, Ингэж тогтсон эсийг зигот буюу үр
тогтсон өндгөн эс гэнэ.

18. Эр бэлгийн эсээр хүүхдийн хүйсийг
тодорхойлдог.
Эр бэлгийн эсэд Х болон У хромсом байдаг.
Хэрэв Х хромсомтой эр бэлгийн эс өндгөн эсэд
орвол хүүхэд охин байна. Харин У хромсом
өндгөн эсэд нэвтэрвэл хүүхэд хүү байна.

19. Journey of the Zygote
Зиготын аялал
1. Үс шиг ширхэг ширхэгийн нь сормуус гэх ба
энэ нь зиготыг умайруу явуулдаг.
2. Умайд хүрэхэд 3-5 өдөр болно.
3. Зигот морула болж ойролцоогоор 3 өдөр
умайд байж байгаад хуваагддаг.

20. Ovulation

21. үр хөврөл
• Морулагийн дотор
хөндийнүүд бий
болно.
• Хөндийн дотор нь
эсийн хатуу,
наалдамхай хэсэг
байна.
• Хөндийн дотор
байгаа эсүүд орчим
эсийн давхарга
гадуур нь байрлана

22. үр хөврөл
• Хөндийн дотор
байх эсүүдийг
бластоцит гэнэ.
• Хөдийг тойрон
байгаа эсүүдийг
трофобласт гэнэ.
хөндий

23. үр хөврөл
• Чийглэгээ илүү
сайн авахын тулд
бластоцит умайн
хананд наалдах
бөгөөд үүнийг үр
тогтох гэж нэрлэнэ.
• Үр тогтох үеэр
хурдан ургаж
байгаа трофобласт
умайн салт
бүрхэвчийн
ховхрогч
бүрхүүлийг бүрхдэг.

24. үр хөврөл
• Бластоцит нь
ихэвчлэн умайн угт
суурилдаг.
• Үр тогтсоноос 7-9
хоногт болдог.
• Үр тогтсоны дараа
бластоцит нь үр
хөврөл болдог.