SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 52
Downloaden Sie, um offline zu lesen
NR. 5        2011




    ZWOLLE E.O.




            Van duurzaam dromen
             naar duurzaam doen



Lectoraat Windesheim helpt    Onderneemkracht en ZPProject-   Duurzaamheid is denken in   De verkleinde schoenmaat
bedrijven bij verduurzaming   kracht bundelen krachten        omzetgroei en integratie    van Mark Rutte


••••••••••••••••                            WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
VERNIEU
                                                                        WD
                                                         PROG R A
                                                                       MMA




MBA Windesheim
Een ondernemende master in strategisch management

Dé master voor professionals die zich verder willen ontwikkelen naar
een strategische managementrol.

De MBA Windesheim kenmerkt zich door:




Bezoek onze open avond op 20 januari 2012. Meer info: www.windesheim.nl
Unica:
                                                                    koploper in duurzame energie
                                                                      Duurzame oplossingen op maat

                                                                      Integrale en unieke concepten

                                                                      Alle denkbare techniek in
                                                                      eigen huis

                                                                      Betrouwbaar en
                                                                      toonaangevend partner

                                                                      Zeer sterk in technisch beheer

                                                                    Wilt u ook lagere energiekosten èn bijdragen
                                                                    aan een beter leefklimaat? Wij verrassen u
                                                                    graag met integrale, duurzame oplossingen.
                                                                    Bel ons vandaag nog.




        Samen maken we de toekomst


Unica Zwolle   Schrevenweg 2   8024 HA Zwolle   T (038) 456 04 56                    www.unica.nl
het    ONDERNEMERS   B E L A N G




Het Ondernemersbelang Zwolle e.o.
verschijnt vijf keer per jaar

Negende jaargang, nummer 5-2011
                                                                         Inhoud
                                                  VAN DUURZAAM DROMEN NAAR DUURZAAM DOEN
OPLAGE
4.000 exemplaren                                  Duurzaamheid is in het bedrijfsleven de geitenwollensokkenfase al lang en
                                                  breed ontgroeid. Groen is hip. En de ondernemer die dat niet vindt, moet maar
COVERFOTO
V.l.n.r: Hans de Jong (Waterschap                 doen alsof. Immers, wie niet maatschappelijk verantwoord onderneemt, raakt
Groot Salland), Bert Oving                        uit de gratie. Goed nieuws, zou je zeggen. Maar is dat wel zo? Of wordt over
(Autobedrijf Oving Zwolle B.V.),                  de rug van onze planeet stiekem heel veel geld verdiend? Tijd voor een goed
Hugo Verlind (Zalsman Zwolle),
Koen van Eig (BMA Ergonomics B.V.),
Lodewijk de Vries (De Haan
Advocaten & Notarissen) en Herman
Klaseboer (Rabobank IJsseldelta)
                                             08   gesprek.



fotografie: Gerrit Boer

UITGEVER
Jelte Hut
Novema Uitgevers bv                               LECTORAAT WINDESHEIM HELPT BEDRIJVEN BIJ
Postbus 30                                        VERDUURZAMING
9860 AA Grootegast
Weegbree 1
9861 ES Grootegast                                Het lectoraat Duurzaam Ondernemen van Hogeschool Windesheim in
T. 0594 - 51 03 03                                Zwolle gaat samen met bedrijven en instellingen uit deze regio praktijkgericht
F. 0594 - 61 18 63
                                                  onderzoek doen naar verduurzaming door middel van online transparantie en
info@novema.nl
                                                  uitwisseling. Als ondernemer kunt u participeren in dit onderzoek, dat onder

                                             20
WEBSITE                                           leiding staat van lector Thomas Adelaar, een echte expert in ontwikkelingen
www.ondernemersbelang.nl/zwolle
                                                  op dit terrein.
HOOFDREDACTIE
Erik van Raalte
T. 0594 - 69 56 14
e.vanraalte@novema.nl
                                                  ONDERNEEMKRACHT EN ZPPROJECTKRACHT BUNDELEN
BLADMANAGER
Novema                                            KRACHTEN
Yvonne Visser
T. 0594 - 51 03 03                                Onderneemkracht verbindt, ontzorgt en faciliteert ZP’ers. Het jonge bedrijf heeft
y.visser@novema.nl
                                                  inmiddels drie kantoren in Zwolle waar het bruist van de ondernemersenergie.
LAY OUT                                           Afgeleid initiatief van Onderneemkracht is ZPProjectkracht. De stichting bundelt
VDS vormgeving!                                   krachten van partners om samen resultaten te behalen die voor kleine bedrijven
Postbus 668
                                                  alleen onbereikbaar zijn. “Wij willen handel bereiken voor onze deelnemers.”
9200 AR Drachten
T. 0512 - 38 11 14
F. 0512 - 38 11 71
info@vds-vormgeving.nl
                                             24
DRUK
Drukkerij Veldhuis, Raalte
                                                  DUURZAAMHEID IS DENKEN IN OMZETGROEI EN INTEGRATIE
REDACTIE
Hans Keesmaat
Jeroen Kuypers                                    Duurzaamheid: veel ondernemers willen ermee aan de slag. Maar vaak is het
Harry Knevelbaard                                 lastig om er binnen het bedrijf een goede invulling aan te geven. Kennispoort
Lydia Lijkendijk (Lijkendijk Communicatie)
                                                  regio Zwolle ondersteunt ondernemers die hun duurzame innovatieambities
Job Niessen (Compass Communicatie)
Henk Roede (strip)                                willen realiseren. Gezamenlijk wordt gezocht naar nieuwe mogelijkheden
André Staas (Comm’Art)                            en innovatiekansen en naar manieren om het innovatieproces te versnellen.
Tekstbureau Vakmaten
                                                  “Duurzaam ondernemen is niet alleen noodzaak, maar biedt ook veel kansen
André Vermeulen (columnist)
René Zoetemelk

FOTOGRAFIE
                                             26   tot besparing en omzetgroei”, zegt Stendert de Vries, projectleider Innovatie-
                                                  versneller bij Kennispoort regio Zwolle.
Bob Bakker
Gerrit Boer
Jur Engelchor
Marco Magielse
Job Niessen

ADRESWIJZIGINGEN
Adreswijzigingen, verandering
van contactpersoon of afmeldingen
kunt u per mail doorgeven aan
Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl.
Graag met vermelding voor welke
editie van het Ondernemersbelang
de wijziging betreft

ISSN: 1874 - 5466

Niets uit deze uitgave mag worden
verveelvoudigd en/of overgenomen
zonder schriftelijke toestemming
van de uitgever. De uitgever kan niet
aansprakelijk worden gesteld voor
de inhoud van de advertenties.


02         het ONDERNEMERS BELANG
Column
■      En verder                                                                                     We gaan de lucht in!
04      Nieuws                                                                                       Files bestaan al sinds de auto een massavervoermiddel
                                                                                                     is. Als het in de jaren 60 op zondag mooi weer was, ston-
05      Iedereen doet mee                                                                            den de wegen naar Zandvoort en Scheveningen propvol.
                                                                                                     Opeenvolgende regeringen hebben sindsdien zonder er bij
07      Water is ons bestaansrecht                                                                   stil te staan van het verschijnsel file een echt economisch
                                                                                                     probleem gemaakt. Ga maar na. Om de naoorlogse woning-
11      BMA Ergonomics: Beter zitten door slimme technologie                                         nood op te heffen, viel het besluit om woningen te gaan
                                                                                                     bouwen in het weiland. Zo ontstonden Almere, Zoetermeer,
12      SamenWerken aan Gezond Ondernemen met Zilveren Kruis                                         Nieuwegein en al die andere deprimerende nieuwbouw-
                                                                                                     oorden.
15      Innovatie is de sleutel tot succes                                                           In de loop der tientallen jaren zijn vele 100.000-en gezin-
                                                                                                     nen ‘naar buiten’ gegaan. Ik herinner mij nog een collega bij
17      Innovatief en duurzaam ondernemen… Wat is uw visie?                                          het toenmalig Economisch Dagblad in Den Haag, die elke
                                                                                                     ochtend om 7 uur zijn doorzonwoning in Salt Lake City ver-
22      Heeft u nog vertrouwen in de euro? De mening van ons panel                                   liet om om 8 uur op de redactie te kunnen zijn. Al rond 1980
                                                                                                     had hij een uur nodig om met de auto een afstand van nog
29      Een goed idee hebben is onvoldoende. Goede ideeën moet je doen!                              geen 10 kilometer te overbruggen.
                                                                                                     Inmiddels weten wij niet beter meer. Veel huishoudens
30      De duurzame vernieuwingen van Lankhorst Engineered Products                                  nemen de files voor lief. Voor minder geld ruimer wonen in
                                                                                                     een rustig dorp in de Betuwe is voor hen belangrijker dan
                                                                                                     vlakbij het werk in Utrecht, Den Bosch of Rotterdam.
                                                                                                     De files zullen nooit verdwijnen. Zelfs als de forens in de
                                                                                                     toekomst met zijn volautomatische, elektrische auto over
■      In het hartkatern                                                                             een geleiderail voortschuift, dan nog zit hij in een perma-
                                                                                                     nente slang van computergestuurde botsautootjes.
De verkleinde schoenmaat van Mark Rutte                                                              Wie daaraan wil ontsnappen, gaat de lucht in! Nu al zie je
                                                                                                     dat geslaagde zakenlieden en captains of industry zich per
Tussen het aantreden van de liberaal Rutte als premier
en dat van zijn liberale voorganger Cort van der Linden
                                                                                                     helikopter verplaatsen. Zo kan Hennie van der Most vijf
zit bijna een eeuw. Honderd jaar lang moest hun stroming                                             afspraken per dag aan, verspreid over het hele land. In
die post overlaten aan christendemocraten en sociaal-                                                China gaat dat nog veel verder. In 2010 is het gebruik van
democraten. En nu de liberalen eindelijk weer de eerste                                              een privéhelikopter in de grootstedelijke agglomeraties
minister leveren is deze de leider van een minderheids-                                              met 20 procent gestegen.
kabinet dat voor elk wetsvoorstel moet soebatten met
                                                                                                     In Japan is sinds 2005 een eenpersoons heli te koop met
een gedoogpartner of de oppositie. Tijdens een rede in
Antwerpen legde hij uit dat minderheidskabinetten in deze
                                                                                                     een motortje van 125 cc, een vermogen van 8 pk en een
eeuw niet de uitzondering maar de regel zullen vormen.                                               topsnelheid van 90 kilometer per uur. Het ding kost 27.000
                                                                                                     euro. De NASA experimenteert met een krachtiger versie,
- Het Kantoorblok                                                                                    die elektrisch vliegt en 240 kilometer per uur haalt.
- LMG|KCND strategie creatie maakt het verschil                                                      Het is slechts een kwestie van tijd voordat de forenzende
- Zicht: Een heldere kijk op zekerheid                                                               werknemer en de actieve ondernemer zich door de lucht
- Veldhuis Media investeert anticyclisch in mensen en machines                                       verplaatsen in hun eigen een- of tweepersoons minikopter.
                                                                                                     Daken van kantoorgebouwen worden landingsdek, par-
                                     Bedrijven zetten stap van                                       keerterreinen veranderen in luchthaventjes. Ik ben ervan
                                     donateurschap naar partnership                                  overtuigd dat dit voor het jaar 2050 volledig is ingeburgerd.
                                                                                                     Of u, waarde lezer, dat nog meemaakt, hangt dus vooral van
                                     Hulporganisaties kunnen een rol van doorslaggevend belang
                                                                                                     uw huidige leeftijd af. Misschien zit u tegen die tijd wel in
                                     spelen, voor het lenigen van acute nood, maar ook voor
                                     het bevorderen van zelfredzaamheid. Dat geldt zeker voor
                                                                                                     een echte luchtfile.
                                     de manier waarop UNICEF hulp biedt. Somalië kent een
                                     grootschalige hongersnood, maar buurland Ethiopië slaagt        André Vermeulen
                                     erin, ondanks dezelfde droogte, de eigen bevolking te blijven   info@avoor.nl
                                     voeden. In beide succesverhalen speelde UNICEF een cruciale
                                     rol. In deze wereldwijde VN-organisatie staat het gulle en
                                     actieve Nederland in de top als het gaat om donaties.




                                                                                                                              het ONDERNEMERS BELANG         03
Nieuws
Nederlandse                               Zalsman BV en IMpact ondertekenen
werkgevers                                intentieverklaring
onderschatten                             Onlangs hebben IMpact Kampen en           en internationale klanten. Onlangs
dagje ziek van                            Zalsman B.V. een intentieverklaring       is er een grote aanbesteding van het
                                          getekend over de drukkerij van de         Ministerie van Veiligheid en Justitie
werknemer                                 Sociale Werkvoorziening. Marij Staps,     gewonnen. IMpact werkt met 17
Veel werkgevers nemen het ‘dagje          directeur van Impact, en Herman en        medewerkers voor Kamper bedrijven
ziek zijn’ van de werknemer niet          Hugo Verlind, eigenaren van Zalsman       en instellingen, maar ook voor grote
serieus. Het probleem van kortdurend      B.V. zijn verheugd dat ze zowel intern    multinationals die MVO hoog in                      Corine den Hollander ontvangt namens de stichting de
verzuim zit in de herhaling. Verzuim      als extern alle betrokken partijen        het vaandel hebben. Beide partijen                  cheque van Dick Timmerman en Peter Fijn
en vooral de frequentie van verzuim       enthousiast hebben kunnen maken           zien de toekomst vol vertrouwen
toont een patroon dat zich over de        over de toekomstige samenwerking.         tegemoet.
jaren herhaalt en dat in ongeveer 50%     Na het tekenen van de intentiever-                                                            Lustrumfeest van
van de gevallen binnen vier jaar leidt    klaring zal uiterlijk 1 januari 2012      Willem Scheffer, Gerwin de Vries, Herman Verlind,   Het Notarieel levert
tot langdurig verzuim. Werkgevers in      de samenwerking gerealiseerd zijn.        Hugo Verlind, Marij Staps, Rob Rikmanspoel          mooi bedrag op voor
Nederland zijn gemiddeld 15% van de       Vanuit Zwolle werkt Zalsman met 93        (controller van Impact) en Lidy Kievit
totale verzuimkosten kwijt aan kort       medewerkers voor lokale, nationale        (wethouder van de gemeente Kampen).
                                                                                                                                        IntermeZZo!
verzuim. Dat stelt Rob Hoedeman,                                                                                                        Op de Vierde Vrijdag van September
verzuimexpert bij 365/ArboNed. De                                                                                                       was De Proosdij weer goed gevuld
HR-dienstverlener 365 heeft een ana-                                                                                                    met een paar honderd relaties van
lyse uitgevoerd onder ruim 1 miljoen                                                                                                    Het Notarieel. En daar was een goede
werknemers. Van het totale verzuim is                                                                                                   aanleiding voor. Het Notarieel werd
72% kortdurend. Volgens Hoedeman                                                                                                        5 jaar en dat werd helemaal in stijl
is herhaling het grootste probleem                                                                                                      gevierd. Blikgooien en spijker slaan
van kortdurend verzuim. Frequent                                                                                                        in de hoeken van de Proosdij en
verzuim verstoort de planning, ontre-                                                                                                   na afloop van het feest kon je zelfs
gelt de personele bezetting, is slecht                                                                                                  worden thuisgebracht. Net als een
voor de sfeer en is ‘besmettelijk’. Een                                                                                                 echt kinderfeestje. “De reacties waren
terugkerend patroon stopt niet als je                                                                                                   weer super positief”, aldus notaris
er geen aandacht aan besteedt. Het                                                                                                      Peter Fijn. “Omdat we dit jaar vijf jaar
bespreekbaar maken van dit verzuim                                                                                                      zijn geworden wilden we dat op een
én het vergroten van de bevlogen-                                                                                                       passende wijze vieren en blijkens
heid van werknemers is cruciaal om                                                                                                      de reacties is dat goed gelukt”. Net
kort frequent verzuim te verlagen en                                                                                                    als voorgaande jaren was aan het
                                                                           advertentie
te voorkomen.                                                                                                                           jaarlijkse feest een goed doel gekop-
                                                                                                                                        peld. Dit jaar werd gekozen voor
                                                                                                                                        Stichting Nazorgcentrum IntermeZZo.
                                                                                                                                        IntermeZZo is het nazorgcentrum
Hanzeland                                                                                                                               voor mensen met kanker en hun
Personeelsdiensten                                                                                                                      naasten. Het lustrumfeest van Het
verhuisd                                                                                                                                Notarieel heeft € 7.000,00 opgebracht
                                                                                                                 M                      voor IntermeZZo.
Per 1 oktober is Hanzeland Perso-                                                                              in ark
                                                                                                                 Ne tle
neelsdiensten verhuisd van klassiek                                                                                de ide
                                                                                                                      rla r
Art Nouveau in de Sassenstraat                                                                                           nd             René Wagenaar
naar Neoclassicistische stijl aan de
                                                                                                                            !
Eekwal 10. De tijden veranderen en
                                                                                                                                        directeur Unica Zwolle
Hanzeland verandert mee. De meeste                                                                                                      Met de benoeming per 1 oktober van
werkzoekenden en klanten komen                                                                                                          ing. René Wagenaar (46) tot directeur
digitaal bij Hanzeland binnen en                                                                                                        van de Zwolse vestiging van Unica
komen alleen op afspraak op kantoor.                                                                                                    formaliseert de allround technisch
Hanzeland heeft nu gekozen voor                                                                                                         dienstverlener de bestaande situatie.
een meer zakelijke locatie. Tevens                                                                                                      Nam hij als adjunct-directeur al enige
is deze locatie beter bereikbaar met                                                                                                    tijd de dagelijkse leiding voor zijn
openbaar vervoer en auto. Voor meer                                                                                                     rekening, per 1 oktober heeft René
informatie: www.hanzelandpd.nl                                                                                                          Wagenaar formeel de eindverant-
                                                                                                                                        woordelijkheid voor Unica Zwolle
                                                               www.laptopsverhuur.nl                                                    overgenomen
                                                                                                                                        van ir. Laurens
              advertentie
                                                                                                                                        de Lange (44).
                                                     Specialist in verhuur van laptops,                                                 De Lange,
                                                                                                                                        sinds 2007 lid
                                                   computers, iPads en randapparatuur
                                                                                                                                        van de Groeps-
                                                   voor zowel evenementen als business.                                                 directie, is per
                                                                                                                                        die datum vol-
                                                                                                                                        ledig als Chief
  BEDRIJFSWAGENINRICHTING                                      Bel ons: 038 385 88 91                                                   Marketing
                                                                                                                                        Officer (CMO)
  WWW.ZEVIM.NL                                  f. 038-3858444 | e. info laptopsverhuur.nl | i. www.laptopsverhuur.nl                   van Unica
                                                                                                                                        Groep actief.


04        het ONDERNEMERS BELANG
Column
                                                                                                    Sterke 3D-BIM
                                                                                                    partner door fusie
                                                                                                    Veccins 3D B.V. te Wezep en Galjema
                                                                                                    B.V. Technisch Adviesbureau te Delft
                                                                                                    zijn per 31 augustus 2011 gefuseerd.
                                                                                                    Onder de nieuwe holding vormen
                                                                                                    beide bedrijven een sterke partner
                                                                                                    voor het modelleren en ontwerpen
                                                                                                    van gebouwgebonden installaties
                                                                                                    op basis van 3D-BIM.                     Iedereen doet mee
                                                                                                    BIM staat voor Bouw Informatie
                                                                                                    Model; een revolutionaire                Times are changing en Zwolle ontwik-
                                                                                                    ontwikkeling in de bouw.                 kelt mee. Begrippen als bottum-up
                                                                                                    Alle informatie voor het ontwerp         en co-creatie hoor ik steeds vaker:
                                                                                                    van een gebouw is in één model – een     laat het ontstaan vanuit de stad,
                                                                                                    gevisualiseerde database - aanwezig.     waar mensen elkaar vinden en iets
                                                                                                    De betrokken bouwpartners kunnen         nieuws bedenken. Geef die energie de
                                                                                                    tegelijkertijd aan hetzelfde project-    ruimte en versterk het tot iets groots.
                                                                               (FOTO JEROEN KEEP)   model werken. Hierdoor zijn de           Niemand kan @GewoonZwolle zijn
IJssellandrally goed voor bijna                                                                     processen veel beter beheersbaar,        ontgaan. Een prachtige guerrilla waarin
€ 27.000 voor het goede doel                                                                        wat uiteindelijk tijdens de bouw-        ondernemende mensen laten zien wat
                                                                                                    en exploitatiefasen veel voordeel        zij zo bijzonder aan onze stad vinden.
De Thorbeckegracht in Zwolle was            bijna € 27.000 euro bij elkaar gereden                  oplevert. Veccins 3D is het eerste       Daar mogen we trots op zijn! Samen
vrijdag 9 september de finishlocatie        voor drie goede doelen: IntermeZZo,                     onafhankelijke adviesbureau in           maken we de stad en iedereen doet
van de 8e IJssellandrally. Bijna alle van   Jeugdsportfonds Zwolle en het VU                        Nederland dat werkt met het Bouw-        mee, zeggen we in Zwolle. We geven
de 100 gestarte klassiekers en oldti-       Alzheimercentrum. De ambassadeurs                       werk Informatie Model (BIM) voor de      goede initiatieven een kans, onze ge-
mers haalden de finish. Veelal met de       van de stichtingen namen de cheques                     installatietechniek. Galjema Technisch   meentelijke ideeënmakelaar Annemiek
nodige modderspetters en vermoeide          in ontvangst tijdens het afsluitende                    Adviesbureau is gespecialiseerd in       de Wolf denkt mee en versterkt. Het is
drivers en navigators aan boord die         diner aan de Zwolse gracht. De IJssel-                  het ontwerpen van gebouwgebonden         eigenlijk niets nieuws. Eeuwen voor de
zichtbaar hadden genoten van de             landrally is een initiatief van Brouwers                installaties en heeft al ruim 65 jaar    VOC hadden we al het Hanzeverbond,
tocht. In totaal werd een bedrag van        Accountants & Adviseurs en ING.                         ervaring op dit gebied. Het onafhan-     met Zwolle als bloeiend centrum van
                                                                                                    kelijke adviesbureau met 25 mede-        handel, cultuur, voorspoed en onder-
                                                                                                    werkers heeft ervaring opgebouwd in      nemerschap. Ondernemers waren in de
Een heldere kijk op zekerheid                                                                       advieswerkzaamheden voor klanten         lead en hadden oog voor zwakkeren in
                                                                                                    zoals de Rijksgebouwendienst, TNO,       de samenleving. Naast economisch en
                                                                                                    de onderwijssector en de gezondheid-     cultureel nam Zwolle het initiatief om
                                                                                                    sector. Beide werkmaatschappijen         in spiritueel opzicht leidend te zijn.
                                                                                                    blijven werken onder de eigen naam.      Nu herbeleeft Zwolle deze tijd van de
                                                                                                    Het directieteam bestaat uit Frits       ‘moderne devotie’, met een beweging
                                                                                                    van Enk (Veccins 3D) en Jos Tubbing      naar gemeenschapskringen in de
                                                                                                    (Galjema).                               wijken en een prachtige tentoonstel-
                                                                                                                                             ling in museum De Fundatie. Neem
                                                                                                                                             dit bij elkaar en het lijkt alsof we aan
                                                                                                                                             de vooravond staan van een krachtige
                                                                                                                                             impuls in de stad en een sterke ople-
                                                                                                                                             ving van de regio. We zoeken elkaar
                                                                                                                                             op en hebben onderling voordeel van
                                                                                                                                             elkaars sterke punten. Zwolle is daarbij
                                                                                                                                             een stad waar de wereld steeds meer
                                                                                                                                             naar kijkt en rekening mee houdt. Die
                                                                                                                                             stad als kloppend hart is een mooie
                                                                                                                                             gedachte. Met de Hanzelijn, de naam
Iedere ondernemer is op zoek naar de                                                    advertentie                                          is een knipoog naar onze vorige
beste oplossing voor bedrijfsrisico’s.                                                                                                       bloeitijd, is onze regio straks nog beter
Ook voor u staat deze vraag centraal.                                                                                                        verknoopt met de rest van het land.
Maar hoe kunt u voor de beste oplos-            StekkerWeb is voorbereid op de toekomst!                                                     Over kloppend hart gesproken: zo’n
sing kiezen als onvoldoende in beeld                                                                                                         museum De Fundatie durft in het
is welk probleem opgelost moet                    Elektrische fietsen zijn er inmiddels al volop en niet meer weg te denken uit               hart van de stad een groots gebaar te
worden? De Zicht, risico- en verzeke-           ons straatbeeld. De verkoop aantallen stijgen nog jaarlijks. 6 van de 10 verkochte           maken met de opbouw van het ‘oog’.
ringsadviseurs vestiging in Meppel                fietsen zijn momenteel elektrisch. Maar wat dacht u van de elektrische auto?                Twee voorbeelden in een waslijst van
helpt u graag hierbij. Met onze Be-               Wat een hype leek wordt werkelijkheid. De gekozen auto van het jaar 2011 is                indrukwekkende ontwikkelingen. Elk
drijfsRisicoVerkenner brengen wij uw                   een 100% elektrische auto! Wie wil er niet goedkoop opladen en probleemloos           ervan begint met durven dromen. Pas
bedrijfsrisico’s in kaart. Wij adviseren                  van A naar B rijden? StekkerWeb.nl gaat voor u de accu oplaadpunten in             als je er geloof in hebt, gebeurt het!
u over maatregelen, u maakt keuzes.                       kaart brengen in heel Europa! Wij werken samen met TomTom en bieden
Welke risico’s zijn voor u acceptabel en           onze adverteerders de mogelijkheid om automatisch gegevens te kunnen doorsturen.          Jan Nabers
welke kunt u door preventie minimali-                                    Promoot StekkerWeb en win ook een prijs!                            T. 06 - 51 06 32 84
seren? Of welke risico’s wilt u met een                                                                                                      g.j.nabers@zwolle.nl
verzekering afdekken? Alles gericht op                                                                                                       www.zwolle.nl/ondernemen
de continuïteit van uw onderneming.                              Kijk snel op StekkerWeb.nl                                                  twitter: @JanNabers
www.zichtadviseurs.nl.


                                                                                                                                                 het ONDERNEMERS BELANG        05
ELEKTRISCH RIJDEN
         ZONDER CO2 UITSTOOT? *
         DAT KAN BIJ RENAULT DEALER OVING!




         Wie straks voor een elektrische Renault gaat, loopt                                                                                       GAMMA
         voorop als het gaat om een nieuwe manier van                                                                                              Niet lang nadat de infrastructuur gereed is, gaat                                                                 ONTDEK HET ELEKTRISCHE
         autorijden. Maar het liefst doet u natuurlijk zonder                                                                                        Renault van start met de verkoop van haar elektrische                                                             GAMMA VAN RENAULT ONLINE!
         in te hoeven leveren op het gebied van comfort en                                                                                         gamma. Halverwege november begint de verkoop van
         praktische bruikbaarheid van uw auto. Daarom                                                                                              de geheel elektrische Renault Kangoo Z.E. die vooral                                                              Renault streeft ernaar om als eerst grote
         is Renault nu al bezig met het uitrollen van een                                                                                          voor bedrijven een uitkomst is. De Renault Kangoo                                                                  fabrikant een heel elektrisch gamma op
         infrastructuur waarmee u uw elektrische auto                                                                                              zal rond de € 20.000,- excl. BTW* gaan kosten.                                                                    de markt te brengen. Maar ook wil Renault
         weer kunt opladen, wanneer dat voor u handig is.                                                                                          Een maand later wordt de Fluence Z.E. leverbaar.                                                                  u graag op de hoogte houden van haar
                                                                                                                                                   Deze compacte sedan, die gebruiksgemak koppelt                                                                    vorderingen op het gebied van toekomstige
         LAADPUNTEN EN MEER                                                                                                                        aan comfort, zal als één van de eerste volwaardige                                                                aandrijftechnieken. Op de Zero Emission-
         Daarvoor is Renault een samenwerkingsovereenkomst                                                                                         elektrische auto’s op de markt komen. De Fluence zal                                                              website van Renault kunt u daarom niet
         aangegaan met Stichting E-laad.nl, een consortium van                                                                                     verkrijgbaar zijn vanaf € 25.990,-. Ook daarna blijft het                                                            alleen uitgebreid kennis maken met de
         Nederlandse netbeheerders, om samen de uitrol van zero-                                                                                   snel gaan, want aan het begin van 2012 komt de Twizy,                                                             elektrische Renaults van de toekomst, maar
         emissie autos in Nederland te bevorderen. Stichting E-laad.nl is                                                                          die een geheel nieuwe kijk geeft op vervoer in de stad,                                                            kunt u bijvoorbeeld tevens op de hoogte
         al begonnen met het plaatsen van totaal 10.000 oplaadpunten                                                                               met z’n compacte afmetingen en praktische ruimte.                                                                 blijven van ontwikkelingen in de infrastruc-
         die in het hele land geïnstalleerd moeten worden. Dankzij de                                                                               De Zoe maakt in oktober volgend jaar z’n opwachting,                                                              tuur voor elektrische auto’s. Ook het nu
         standaard geavanceerde navigatiesystemen in hun auto’s                                                                                    deze elektrische hatchback completeert het viertal.                                                               alvast reserveren van uw elektrische Renault
         kunnen eigenaren van elektrische auto’s van Renault eenvoudig                                                                                                                                                                                               behoort tot de mogelijkheden.
         de locaties van de oplaadpunten van Stichting E-laad.nl vinden.
         Ook kan dit systeem routes plannen op basis van deze locaties.




                                                                                                                                                   WILT U GRAAG KENNIS MAKEN MET
                                                                                                                                                   EEN VAN DE RENAULT ZE MODELLEN?
                                                                                                                                                   Renault-dealer Oving in Zwolle is als één van de
                                                                                                                                                   eerste Renault-dealers aangewezen als Renault
                                                                                                                                                   Z.E. (Zero Emission) dealer. Hierdoor kan Oving
         De eerste 2.000 oplaadpunten worden in plaatsen met meer                                                                                  per einde van het jaar 2011 de nieuwe volledig
         dan 10.000 inwoners geïnstalleerd, mede op verzoek van lokale                                                                             elektrische Z.E. modellen verkopen en kan Oving
         gemeenteraden. De overige 8.000 publieke oplaadpunten                                                                                     voor onderhoud en reparatie van alle Renault Z.E.
         worden GRATIS in de nabijheid van de huizen of werklocaties                                                                                modellen zorg dragen. U kunt zich nu al inschrijven
         van klanten van elektrische auto’s geïnstalleerd. Kopers van een                                                                          voor een proefrit. Dat kan heel eenvoudig, stuur
         elektrische auto kunnen een verzoek indienen voor de plaatsing                                                                            een email naar: ZE@oving.nl. Ook als u vragen                                                                      GA NAAR
         van een oplaadpunt bij de aankoop van hun auto.                                                                                            heeft kunt u zich richten aan dit emailadres.                                                                      WWW.RENAULT-ZE.NL

WWW.RENAULT-ZE.NL WWW.OVING.NL


AUTOBEDRIJF OVING
BISSCHOP WILLEBRANDLAAN 66                                                                                   ZWOLLE                               TEL. (038) 455 44 50
* Zonder CO2 uitstoot tijdens het rijden. Lees alle informatie over elektrisch rijden op www.renault-ze.com. Genoemde prijzen zijn exclusief kosten leasing accupakket. Informeer bij uw dealer naar de mogelijkheden en subsidieregelingen. Afbeeldingen kunnen afwijken. Druk-/zetfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden.
Tekst en fotografie: Mariëlle Jonkman                                                                                              Bedrijfsreportage



                Water is ons                                                                                   Waterschap Groot Salland zorgt voor
                                                                                                               veilige dijken, ruimte voor water
                                                                                                               en het zuiveren van afvalwater.


  bestaansrecht                                                                                                Duurzaamheid vinden wij daarbij erg
                                                                                                               belangrijk. We zochten een bedrijf op
                                                                                                               dat duurzaamheid en water ook hoog
                                                                                                               in het vaandel heeft staan.




                                                             Produceren met zo min mogelijk impact voor onze planeet. Dat is de belangrijkste

                                                             duurzaamheidsgedachte van Abbott Laboratories B.V. in Zwolle. In gesprek met

                                                             Ronald Terlouw, energy & environmental engineer, over water en duurzaamheid.




                                                             A
                                                                      bbott en water zijn onlosmakend        van het waterschap. “Dan praten we bij
                                                                      verbonden met elkaar. “Op het          over ontwikkelingen bij Abbott en het
                                                                      moment dat wij geen water heb-         waterschap. Dat helpt om heel kritisch te
                                                             ben, kunnen we niet produceren”, vertelt        blijven kijken naar ons productieproces.”
                                                             Ronald Terlouw. Voor de hele bedrijfscyclus     Zo heeft Abbott het chemisch laboratorium
                                                             is water noodzakelijk. Niet alleen voor het     nog eens goed doorgekeken. Resultaat:
                                                             maken van producten, maar bijvoorbeeld          kleine hoeveelheden afvalwater van
                                                             ook voor hygiëne is water van cruciaal          analyses met sporen aan metalen worden
                                                             belang. “Water hebben we nodig om onze          nu apart opgevangen. Deze stoffen komen
                                                             machines grondig te reinigen. Zo kunnen         niet in het riool. Ook wordt afvalwater
                                                             we voldoen aan de zware hygiëne-eisen           opgevangen in een egalisatietank, waar
                                                             die aan onze voedingsmiddelen worden            het water wordt ‘uitgevlakt’ voordat
                                                             gesteld. Juist door die strenge eisen, is het   het in het riool terechtkomt.
                                                             soms heel lastig te komen tot hergebruik
                                                             van water. Daar zit een duidelijk span-
                                                             ningsveld.”                                     “Water- en energiekosten
                                                             Meer uithalen
                                                                                                             worden in de toekomst
                                                             Desondanks is hergebruik van water een
                                                             belangrijk streven. Zo wil Abbott nog meer
                                                                                                             alleen maar belangrijker”
                                                             water hergebruiken in processen waar
                                                             dat kan, bijvoorbeeld bij het steriliseren      Overleven
                                                             van producten. Ronald: “Nadat producten         Duurzaamheid staat hoog op de agenda
                                                             verhit zijn, koelen we ze. Hiervoor             bij Abbott. “Het helpt ons betere keuzes
                                                             gebruiken we water dat we voor een deel         te maken in projecten”, geeft Ronald aan.
                                                             weer gebruiken in de poedertoren om             “Het is zelfs dat we voor projecten waar
                                                             daar te koelen. Een ander deel lozen we         we water of energie besparen, ook langere
                              Ronald Terlouw: “Duurzaam-     rechtstreeks als koelwater. Daar kunnen         terugverdientijden kunnen hanteren.
                              heid helpt ons betere keuzes   we meer uithalen. Het koelwater willen we       Daarnaast is het zo dat duurzaam
                                    te maken in projecten”   bijvoorbeeld niet één keer, maar drie keer      produceren er uiteindelijk toe leidt dat
                                                             laten rondgaan over onze retorts (stoom-        exploitatiekosten veel minder zijn. In de
                                                             sterilisatoren onder druk voor sterilisatie     toekomst worden energie en water alleen
                                                             van verpakte vloeibare voedingsmiddelen,        maar belangrijker. Wil je overleven als
                                                             red.). Dan verminder je je watergebruik,        bedrijf, dan moeten we daar met z’n allen
                                                             wat grote klappers zijn. Ook onderzoeken        aan werken.”
                                                             we of een andere partij nog wat kan met de
                                                             restwarmte die in het koelwater zit. Energie
                                                             halen uit water. Voor onze producten
                                                             kunnen wij dit water niet meer gebruiken.
                                                             De restwarmte hierin kan namelijk leiden
                                                             tot groei van bacteriën.”                        Waterschap Groot Salland
                                                                                                              Dr. van Thienenweg 1
                                                             Kritisch                                         Postbus 60
Bij Abbott Laboratories B.V. in Zwolle worden meer dan dertig verschillende voedingsproducten
                                                       Naast de eigen duurzaamheidsontwikkelin-               8000 AB Zwolle
geproduceerd. Baby-, kinder-, dieet- en medische voedingen, voor bijvoorbeeld chemopatiënten,
                                                       gen bij Abbott overlegt Ronald ook met het             T 038 - 455 72 00
diabeten of wondgenezing. Van voedingen op sojabasis tot weerstandverhogende shakes en sonde-
                                                       Waterschap Groot Salland. Eén keer per jaar            info@wgs.nl
voeding. Deze producten worden verspreid over de hele wereld naar ziekenhuizen en zorginstellingen.
                                                       zit hij om tafel met een vergunningverlener            www.wgs.nl




                                                                                                                                         het ONDERNEMERS BELANG   07
                                                                                                                                                                  07
Interview                                                                                                                  Tekst: Felix de Fijter • Fotografie: Gerrit Boer




   Van duurzaam dromen
      naar duurzaam doen
Duurzaamheid is in het bedrijfsleven de geitenwollensokkenfase al lang en breed ontgroeid. Groen is hip. En de ondernemer die dat

niet vindt, moet maar doen alsof. Immers, wie niet maatschappelijk verantwoord onderneemt, raakt uit de gratie. Goed nieuws, zou je

zeggen. Maar is dat wel zo? Of wordt over de rug van onze planeet stiekem heel veel geld verdiend? Tijd voor een goed gesprek.

De Agnietenberg in Zwolle stond met eigenaar Nelleke Dijkhuizen borg voor een perfecte bijeenkomst.




               Z
                       es heren hebben plaatsgenomen         landelijke overheid doen er van alles aan        Ook Koen van Eig van BMA Ergonomics
                       aan een ronde tafel in de Agnieten-   om duurzaamheid in Nederland voor het            is nog niet echt tevreden met de rol van
                       berg in Zwolle. Hans de Jong van      voetlicht te brengen en te houden. De            overheid op gebied van verduurzaming.
               het Waterschap Groot Salland, Bert Oving      Rijksoverheid besteedt vanaf 2010 alleen         Zeker niet als het gaat over de inkoop van
               namens Autobedrijf Oving, Hugo Verlind        nog maar projecten aan die voldoen aan de        kantoormateriaal. “Er wordt nooit gekeken
               van Drukkerij Zalsman in Zwolle, Koen         duurzaamheidseisen. De gemeenten willen          naar de levensduur van bureaustoelen,
               van Eig van BMA Ergonomics, Herman            daar in 2015 naartoe. Maar is dat genoeg?        maar voornamelijk naar de prijs op dit
               Klaseboer van de Rabobank en Lodewijk                                                          moment. Ze zijn er niet gevoelig voor
               de Vries namens De Haan Advocaten.            Levensduur                                       als een object vijf jaar langer meegaat.”
               Elk hebben ze wat met duurzaamheid en         “Wat mij betreft niet”, zegt Verlind. “Ik vind
               maatschappelijk verantwoord ondernemen.       de overheid niet ambitieus genoeg. Kijk ik       En dat terwijl een duurzame aanpak,
               Verlind en Van Eig bijvoorbeeld streden       bijvoorbeeld naar mijn branche, dan zegt         zeker op de lange termijn, geld oplevert,
               in oktober om de Zwolse MVO Award.            het ministerie van VROM dat alcoholwaar-         zegt De Vries, die overigens per fiets naar
               Verlind ging er uiteindelijk mee vandoor.     den in het vochtwater dat in drukkerijen         de Agnietenberg is gekomen. Vanuit
               Hij kreeg de prijs uit handen van wethou-     wordt gebruikt, niet hoger mag zijn dan          zijn advocatenkantoor spreekt hij uit
               der De Heer van de gemeente Zwolle.           vijf procent. Wij doen het al tijden zonder      ervaring. “We hebben de afgelopen jaren
               Gemeenten, maar ook provincies en de          een druppel alcohol.”                            geprobeerd onze productie zo efficiënt en




08      het ONDERNEMERS BELANG
kostenbewust mogelijk in te richten. Dat                                         Laurens de Lange,
betekent bijvoorbeeld dat elke declaratie                                        Chief Marketing Officer
elektronisch wordt verstuurd. Gecombi-                                           (CMO) van Unica Groep
neerd met het nieuwe werken heeft ons                                            was ook uitgenodigd
dat jaarlijks en structureel substantiële                                        om deel te nemen aan
besparingen opgeleverd.                                                          het tafelgesprek. Op het
                                                                                 laatste moment moest
Lage rente bij duurzame financieringsvormen                                      hij echter afzeggen. Op
Op het gebied van het nieuwe werken                                              verzoek van de redactie
loopt de Rabobank voorop, aldus Klase-                                           hierbij toch zijn mening.
boer. “Ons kantoor voldeed niet meer aan
de eisen van de tijd. Dus we hadden de                                            “Duurzaamheid gaat
keuze: nieuw bouwen of renoveren. Vanuit                                          over de balans tussen
onze maatschappelijke verantwoordelijk-                                           people, planet en profit.
heid hebben we gekozen voor het laatste.       Een term waar iedereen het alleen maar mee eens kan
De vestiging was weliswaar wat aan de          zijn. Duurzaamheid is als thema echter inmiddels zo
kleine kant, maar nog maar veertien jaar       zwaar beladen dat het een zelfde status heeft als “kwali-
oud. En juist door het nieuwe werken, weet     teit” en daarmee dreigt de scherpte van de betekenis te
je dat je niet zoveel kantoorplekken nodig     verdwijnen.
hebt als in het verleden.”                     Veel organisaties zijn inmiddels naar eigen zeggen
                                               duurzaam: danwel startend vanuit humaan perspectief,
De Rabobank heeft volgens Klaseboer            milieu- en/of profitoverwegingen. Sommige organisaties
meer instrumenten die aan verduurzaming        blinken uit in motieven, andere weer in executiekwaliteit.
kunnen bijdragen. “In de kredietverstrek-      De uiteindelijke resultaten van de organisaties bepalen
king hebben we aanvullende producten           hun werkelijke bijdrage aan duurzaamheid. Bij de Zwolse
voor duurzame ondernemingsplannen,             bedrijven zie je alle facetten eigenlijk wel terug.
waardoor er een extra leencapaciteit
ontstaat voor deze plannen. Daarnaast          Unica kiest overigens voor integratie in haar gehele
heeft de Rabobank ook mogelijkheden om         bedrijfsvoering (het maakt onderdeel van haar missie)
risicodragend bij te dragen aan deze plan-     en ziet in ‘doen’ haar ultieme uitdaging.”
nen. Bijkomend voordeel hierbij is dat het
risicoprofiel lager is, wat weer uitmondt in
een lager rentepercentage.




                                                                          het ONDERNEMERS BELANG       09
Interview

Wie zitten er aan tafel?
                                                                          Inflatie                                     En bij Kampen is een kassengebied
Hans de Jong                                                              Een lastige kanttekening bij het duur-       de Koekoek ontwikkeld in een gebied
Van de zes tafelgasten, is alleen Hans de Jong niet actief binnen         zaamheidsvraagstuk is dat het begrip         dat daar qua waterhuishouding
het bedrijfsleven. Een jaar geleden werd hij tweede in de verkiezing      nogal aan inflatie onderhevig lijkt. Want    eigenlijk helemaal niet geschikt voor
van de Duurzaamste MBO-docent in Nederland.                               wanneer mag je jezelf een duurzaam           was.” Toegenomen kennis en verdere
Naast zijn werk als programmamanager op de afdeling Natuur                bedrijf noemen?                              innovatie zijn belangrijke ingrediënten
en Milieu Educatie van ROC Landstede houdt De Jong zich als               Zo gauw als je je CO2-uitstoot com-          voor een duurzame toekomst, aldus
dagelijks bestuurslid bij Waterschap Groot Salland bezig met              penseert door wat stekjes te kopen           De Jong. “We zijn flink in de weer met
duurzaamheid en innovatie.                                                in Zuid-Amerika? Of als je onder je          een CO2-neutrale rioolwaterzuiverings-
                                                                          e-mail schrijft: printen is niet nodig?      installatie. Dat zou een grote stap zijn.”
Hugo Verlind                                                              De tafelgasten denken van niet. Eén
Hugo Verlind bevindt zich als eigenaar van Drukkerij Zalsman in           van de initiatieven om duurzaamheid          Dromen
Zwolle in een rap veranderende sector. Waren er zo’n twintig jaar         indexeerbaar te maken is de CO2-Pres-        Verdere innovatie is aan tafel een
geleden nog 4.000 drukkerijen in Nederland, vandaag zijn het er nog       tatieladder. Dit instrument, ontworpen       gemeenschappelijk streven.
maar 1.500. En kijkt Verlind in z’n glazen bol, dan verwacht hij dat er   door ProRail, kan gebruikt worden door       “Mijn droom is een stoel te maken
uiteindelijk misschien 150 overblijven. Wie daarbij wil horen, moet       overheidsorganisaties en bedrijven           waarvan ieder onderdeeltje uiteindelijk
innoveren. En niet zo’n beetje ook. Efficiëntie en duurzaamheid zijn      bij complexe aanbestedingen.                 kan worden hergebruikt”, zegt Van Eig.
hierin leidend.                                                           Scoort een bedrijf hoog, dan betekent        Die volledige kringloop zal wellicht nog
                                                                          dat bijvoorbeeld korting op het              wel even op zich laten wachten, maar
Koen van Eig                                                              inschrijfgeld voor een aanbesteding.         het móet mogelijk zijn, aldus Van Eig.
BMA Ergonomics, het Zwolse bedrijf van Koen van Eig, maakt                                                             “Duurzaamheid moet volkomen
bureaustoelen. Of eigenlijk, beeldschermstoelen, aldus de directeur.      Renaultdealer Bert Oving is blij dat         vanzelfsprekend worden”, zegt Verlind.
Hij is er trots op, en dat mag ook wel, want niet alleen zien de          ‘zijn’ autofabrikant de prestatieladder      “Over tien jaar moeten we niet meer
stoelen er goed uit, ze zijn ook honderd procent ergonomisch.             gaat integreren in de bedrijfsvoering.       hoeven uitleggen waarom je duurzaam
Het productieproces van de stoelen is hartstikke duurzaam. Dat zit        “Renault heeft bovendien een grote stap      moet ondernemen.” Dat is ook de
‘m in het design for disassembly. Ofwel, bij het ontwerpen van de         gezet door als eerste te komen met een       mening van De Vries. “Ik hoop dat onze
stoel wordt over ieder onderdeeltje van de stoel gedacht hoe dit aan      elektrische autolijn voor consumenten.       klanten en onze mensen zich prettig
het eind van de levensloop van de stoel weer kan worden gebruikt.         In november wordt het eerste model           blijven voelen in het werk dat ze doen,
                                                                          gelanceerd.                                  terwijl de belasting voor het milieu
Bert Oving                                                                En volgend jaar volgen er nog drie.          tegelijkertijd zo klein mogelijk is.”
Als eigenaar van Autobedrijf Oving vertegenwoordigt Bert Oving            De elektrische auto staat nog in de kin-
de niet zo duurzame automotive-industrie. Toch zit Oving zonder           derschoenen, dus Renault maakt hiermee       “Twintig jaar geleden hadden we het
schroom aan tafel, want als Renault-dealer heeft hij een goed ver-        echt een statement.” Nederland lijkt nog     al over duurzame relaties”, zegt Klase-
haal. De Franse autofabrikant komt nog dit najaar als eerste met een      niet direct warm te lopen voor een auto      boer. “Wat dat betreft zit de Rabobank
grasgroene, volledig elektrische autolijn. Een elektrische auto stoot     op stroom, maar volgens Oving is dat         denk ik al lange tijd op de goede weg
exact nul gram CO2 per kilometer uit, maar heel veel stopcontacten        een kwestie van tijd. “De verwachting is     en zit duurzaamheid in onze genen. We
voor deze auto’s zijn er nog niet in ons land. Een kwestie van tijd,      dat er in 2020 200.000 elektrische auto’s    moeten onze eigen duurzaamheid voor
weet Oving.                                                               rondrijden. Over tien jaar zal blijken dat   ogen houden en tegelijkertijd zoveel
                                                                          we de juiste keuzes hebben gemaakt.”         mogelijk onze klanten blijven facilite-
Lodewijk de Vries                                                                                                      ren zodat ook hun duurzame dromen
Als advocaat levert Lodewijk de Vries van De Haan Advocaten               Dat op duurzaamheidsvlak in het              verwezenlijkt kunnen worden.”
geen product, maar een dienst. En verzoekschriften, pleitnota’s           verleden veel verkeerd is gegaan, weet
en overeenkomsten kenmerken zich nu niet bepaald door hun                 Hans de Jong van het waterschap als          Maar het moet niet blijven bij dromen,
hoge CO2-uitstoot. Toch is er ook in de advocatuur op vlak van            geen ander. “We dachten bijvoorbeeld         zegt De Jong, die dat ook z´n studenten
duurzaamheid een wereld te winnen, zegt De Vries. Zijn kantoor            lange tijd dat zure regen ontzettend         bij het Landstede voorhoudt.
deed dat bijvoorbeeld door het reduceren van de papierwinkel die          schadelijk was voor de natuur. Dat           “Duurzaamheid moet tussen de oren.
de rechtspraktijk met zich meebrengt. Niet alleen goed voor moeder        bleek vooral in combinatie met de            Dan wordt duurzaam dromen,
aarde, weet De Vries. De kosten worden hierdoor op een structurele        verlaging van de grondwaterstanden.          duurzaam doen.”
wijze gereduceerd.

Herman Klaseboer
Ook in het bankwezen kan veel worden gedaan
voor een duurzame toekomst. Tenminste, dat
denkt Herman Klaseboer, senior relatiemanager
Grootzakelijke Relaties van Rabobank IJsseldelta.
Als coöperatie en onderdeel van de maatschappij
hecht de Rabobank veel waarde aan de drie p’s, van
people, planet en profit. Dat komt tot uiting hoe de
Rabobank zelf acteert als maatschappelijk verant-
woorde onderneming, maar is ook een belangrijk
onderdeel als ondernemers bij de bank aankloppen
voor financiering. We kijken dan nadrukkelijk naar
de carbon footprint die met de plannen meekomt en
kijken daarbij ook naar het productieproces, waarbij
behoud van ecologie en welzijn van werknemers een
belangrijke rol spelen.




10      het ONDERNEMERS BELANG
Tekst en fotografie: Job Niessen e.a.                                                                                    Bedrijfsreportage

BMA Ergonomics


Beter zitten door slimme
 technologie
Een goede zithouding is essentieel ter voorkoming van klachten aan onder meer nek, rug en armen. Derhalve vormt het aanschaf-
fen van goed zitmeubilair een belangrijke factor bij het verminderen van ziekteverzuim. BMA Ergonomics ontwikkelt en produceert
stoelen die zowel op het gebied van ergonomie als vormgeving uniek zijn. “De leer van de biomechanica vormt daarbij een belang-
rijke leidraad,” licht Productmanager ir. Harmen Leskens toe.

                                                                                               Harmen Leskens: “We streven naar het zo
                                                                                               duurzaam mogelijk produceren van stoelen”


                                                                                               Axia® Smart Chair
                                                                                               Bij BMA Ergonomics worden de stoelen van
                                                                                               a tot z in eigen beheer geproduceerd. “Van
                                                                                               onderzoek, ontwerp en productie tot en met
                                                                                               logistiek, training, verkoop en klantenservice
                                                                                               houden we alles in eigen hand,” benadrukt
                                                                                               Leskens, “belangrijk, omdat we hierdoor
                                                                                               niet afhankelijk zijn van derden en zo
                                                                                               kwaliteit kunnen waarborgen en we al deze
                                                                                               aspecten kunnen aanpakken vanuit onze
                                                                                               bedrijfsfilosofie. Neemt niet weg dat we
                                                                                               voor het ontwikkelen van nieuwe producten
                                                                                               nadrukkelijk de samenwerking zoeken
                                                                                               met gespecialiseerde partijen. Een goed



B
         MA staat voor Biomechanisch            24-uurs-stoelen. “laatstgenoemde,” verklaart   voorbeeld is de Axia® Smart Chair, die we in
         Adviesbureau. Een naam die             Leskens, “worden onder meer toegepast in       nauwe samenwerking met Salland Electro-
         verwijst naar het ontstaan van de      de beveiligingsbranche, de zware industrie     nics, Christelijke Hogeschool Windesheim
onderneming. “BMA Ergonomics is in 1988         en andere sectoren waarbinnen het heel         en de TUD hebben ontwikkeld. Met recht
opgericht door een werktuigbouwkundige          gangbaar is dat een stoel 24 uur per dag in    een unieke stoel, die we in januari volgend
en een fysiotherapeut,” legt Leskens uit,       gebruik is.”                                   jaar op de Facility Beurs in Den Bosch zullen
“die hun technische en medische kennis                                                         presenteren. Het bijzondere aan de Axia®
bundelden en in Zwolle een adviesbureau         Gerecyclede stoelen                            Smart Chair is dat de eindgebruiker dankzij
begonnen. Na verloop van tijd hebben ze         Leskens geeft aan dat BMA Ergonomics op        in de stoel toegepaste slimme technologie
zich tevens toegelegd op het ontwikkelen        diverse gebieden haar maatschappelijke         op eenvoudige wijze zijn zithouding kan
van ergonomisch verantwoord zitmeubilair.       verantwoordelijkheid neemt. “We streven        aflezen. Belangrijk, omdat een goede zit-
Een traject van jarenlang onderzoek en          naar het zo duurzaam mogelijk produceren       houding en daarmee optimaal gebruik van
uitgebreide testfases leidde er uiteindelijk    van stoelen. Een streven dat in de praktijk    de stoel essentieel is ter voorkoming van
toe dat in 1997 de Axia® bureaustoel in         onder meer neerkomt op het waar mogelijk       klachten. Deze en andere ontwikkelingen
productie werd genomen.” Hiermee was            hergebruiken van materialen. Sinds 2006        hangen nauw samen met onze filosofie op
het succes van de onderneming geboren en        kopen we ‘opgebruikte’ stoelen zoveel          ergonomie, waarbij we niet alleen kijken
groeide BMA Ergonomics in slechts enkele        mogelijk terug om ze vervolgens te de-         naar het product, ofwel de stoel, maar ook
jaren uit tot de specialist op het gebied van   monteren, materialen te laten recyclen en      een stukje bewustwording willen creëren
zitmeubilair in Nederland. “We bedienen         onderdelen te hergebruiken.” Met gepaste       met betrekking tot het gebruik van de stoel.”
alleen al in Nederland zo’n tien procent van    trots meldt Leskens dat inmiddels zo’n
de totale markt,” vertelt Leskens enthousi-     tweederde van alle geproduceerde stoelen         BMA Ergonomics B.V.
ast, “en leveren via een zorgvuldig opge-       uit gerecycled materiaal dan wel herge-          Schoenerweg 4
bouwd dealernetwerk jaarlijks zo’n 40.000       bruikte onderdelen bestaat. “We geloven          8042 PJ Zwolle
stoelen aan bedrijven en instellingen.” Maar    in de kracht van een cyclische economie en       T 038 - 422 93 22
ook buiten Nederland zijn de Axia stoelen       het realiseren van een duurzame productie-       F 038 - 422 94 14
in trek, waardoor in heel West Europa           omgeving. Op allerlei gebied. Het sluit aan      info@bma-ergonomics.com
veelvuldig gezeten wordt op in Zwolle           op ons product, waarbij duurzaamheid en          www.bma-ergonomics.com
gefabriceerde kantoor- en zogenaamde            ergonomie hand in hand gaan.”                         Twitteraccounts: @BmaAxia / #Axia / #Beterzitten / #Axiasmartchair




                                                                                                                                    het ONDERNEMERS BELANG        11
Bedrijfsreportage                                                  Tekst: André Staas – Comm’Art • Foto: Steven Bemelman




            Arné van den Boom: “Ondernemers kunnen bij één
            partij terecht voor het complete gezondheidstraject”




                          SamenWerken aan
            Gezond Ondernemen met
                                Zilveren Kruis

12   het ONDERNEMERS BELANG
Nu de economie even niet op volle toeren draait, lijkt het geen probleem. Maar vergrijzing en ontgroening vormen wel degelijk een

bom onder de arbeidsmarkt. We moeten langer doorwerken, alle hens aan dek. Dat kan alleen als we in een optimale conditie zijn.

Dat wil zeggen: gezond eten en goed bewegen. En bij ziekte er zo snel mogelijk weer bovenop zijn. Dat is gezond voor het bedrijfs-

resultaat. Zilveren Kruis Achmea helpt ondernemers hierbij.




Z
         ilveren Kruis behoort tot Achmea      Van den Boom noemt een voorbeeld:              bijvoorbeeld loondoorbetaling wil hij
         die met 4,8 miljoen verzekerden       “Bij BMW in Duitsland is uit een onderzoek     zoveel mogelijk beheersen. Net als de
         een speler van formaat is.            naar voren gekomen dat de arbeidspro-          kosten van langdurige arbeidsongeschikt-
De zorgverzekeraar levert basis- en aanvul-    ductiviteit bij een populatie, die gemiddeld   heid. Om al deze kosten binnen de perken
lende verzekeringen, naast diensten op het     tien jaar ouder is dan de huidige, met zeven   te houden, verzekert hij zich. Hierin heeft
gebied van preventie en sociale zekerheid.     procent afneemt. Met aanpassingen in de        Zilveren Kruis ook een rol. Ook voor de
Ook koopt het zorgproducten en –diensten       productieketen bleek dit net op te vangen.     inkomstenderving van langdurig zieke
in bij ziekenhuizen, huisartsen en andere      De opgave is: hou je medewerkers vitaal        medewerkers zijn er oplossingen. Samen
zorgleveranciers.                              en gezond. Je houdt dan je productiviteit      met de werkgever vullen we dit hele pallet
 “Ongeveer 80% van de verzekerden              op orde en vermijdt ziektekosten.              in.” Deze aanpak valt goed in de markt:
valt onder een collectief contract”, vertelt   Dat kan met preventieprogramma’s.              ondernemers kunnen bij één partij terecht
commercieel directeur Arné van den Boom.       Daarnaast moet je zorgen voor maatre-          voor het complete gezondheidstraject, van
“We verzekeren sociale minima bij gemeenten    gelen die zijn gericht op snelle en goede      preventie tot verzuim en inkomensoplos-
en werknemers bij werkgevers. Bij de intro-    zorg, naast re-integratie bij uitval. Wij      singen.
ductie van de marktwerking spelen wij een      vertalen deze trends en problemen in onze
belangrijke rol. Voor verzekeraars betekent    ketenaanpak SamenWerken aan Gezond             Samen met bedrijven
dit, net als voor bijvoorbeeld ziekenhuizen,   Ondernemen. Samen met ondernemers              In 2012 veranderen er weer dingen in het
dat ze risico’s lopen. Vroeger betaalde de     ontwikkelen we op maat gesneden                basispakket van de ziektekostenverzeke-
overheid gewoon de kosten, maar nu gaat        programma’s die één dominant doel heb-         ring. Zo worden de vergoedingen voor
het om de afspraken die de zorgverzeke-        ben: gezonde medewerkers die flexibel,         fysiotherapie en eerstelijnspsycholoog
raars maken met de zorgleveranciers over       creatief, betrokken en mentaal weerbaar        minder. Dit heeft effect op de bedrijven,
kwaliteit en prijs. Marktwerking dwingt        zijn en hierdoor minder verzuimen en beter     want juist deze behandelingen zijn gericht
iedereen om efficiënt te werken en zo veel     presteren. Dit is ook belangrijk voor de       op snelle re-integratie. Zilveren Kruis
mogelijk waar voor zo weinig mogelijk geld     continuïteit van een bedrijf; te hoge kosten   repareert dit daarom in de aanvullende
te leveren. En dat is toch gezond?”            voor verzuim kan vervelende gevolgen           verzekering.
Bedrijven zijn belangrijke klanten voor        hebben.”                                       Duurzaam fitte medewerkers.
Zilveren Kruis. Van den Boom verdiept zich     Zo adviseert Zilveren Kruis bedrijven op       Daar richt Zilveren Kruis zich op, naast
daarom continu in de problemen, waar           het gebied van gezondheidsmanagement.          duurzame relaties met klanten.
ondernemers tegenaan lopen.                    Bijvoorbeeld via het programma Energy          “We hebben een consistent premiebeleid.
“Er is een toenemende krapte op de             Challenge dat is gericht op meer bewegen       We zijn open en duidelijk, er zijn geen
arbeidsmarkt. In sommige regio’s en            en gezonder eten. Medewerkers reageren         verrassingen. Ondernemers waarderen dit.
branches kunnen werkgevers amper aan           hier goed op: ze gaan met meer plezier         We zijn een robuust bedrijf dat de trend
goed personeel komen. Dat komt door de         naar het werk, vallen minder vaak uit en       wil zetten op het gebied van duurzaam
vergrijzing en de ontgroening. We moeten       presteren beter.                               inzetbare medewerkers. Met een integrale
langer doorwerken; de gemiddelde leeftijd                                                     aanpak waardoor de hele keten aan bod
van het personeel neemt toe.                   Ketenaanpak zorg, preventie en inkomen         komt: van preventie tot zorg en inkomen.
Tegelijkertijd zien we een toenemend aan-      SamenWerken aan Gezond Ondernemen              Deze aanpak zetten we samen met onze
tal chronische aandoeningen, waaronder         is dus een integrale aanpak die Zilveren       klanten in. Samen zorgen we er zo voor dat
psychische klachten. We tellen in ons land     Kruis samen met de klant inzet. “We richten    de medewerkers gezond blijven en snelle,
een miljoen diabetespatiënten en 700.000       ons op de duurzame inzetbaarheid van de        goede zorg krijgen bij uitval. Zo hou je je
mensen met een alcoholprobleem. De helft       medewerkers en op een goed gebruik van         medewerkers hoogproductief en kunnen
van onze bevolking is te dik. Dit opgeteld     doelmatige zorg.                               ze langer mee. En dat is goed voor het
geeft een aardig beeld van de donkere wol-     Als vooraanstaand zorgverzekeraar willen       bedrijfsresultaat!”
ken die boven onze arbeidsmarkt hangen.        we hiermee voorop lopen. Daarom hebben
Daar komt bij dat bedrijven continu bezig      we alle bestaande activiteiten op het
zijn met het verlagen van hun kosten om        gebied van zorg, gezondheidsmanagement,
de arbeidsproductiviteit hoger te krijgen.     verzuim en inkomen gebundeld in één aan-
De druk op de mensen neemt hierdoor            pak. Zorg en preventie om ervoor te zorgen
toe.”                                          dat de medewerkers gezond en productief
                                               blijven, maar ook om ze sneller weer aan
Minder uitval, betere prestaties               het werk krijgen als het wat minder gaat.
Hoe kunnen werkgevers hun financiële           Dit is goed voor werkgever én werknemer.
risico’s door ziekte en arbeidsongeschikt-     Daarnaast moeten we ook het financiële
                                                                                               Zorg-, verzuim- en inkomensoplossingen
heid zoveel mogelijk afwenden of               aspect niet vergeten. Verzuim en vermin-
verminderen? Zie hier de uitdaging die         derde productiviteit kost de werkgever veel     T 071 - 364 19 20
Zilveren Kruis ziet.                           geld. Deze kosten en die van                    www.zilverenkruis.nl/gezondondernemen




                                                                                                                              het ONDERNEMERS BELANG   13
RESTAURANT | GRANDCAFÉ | ZALENACCOMODATIE
                                                            BOWLINGCENTRUM | CATERING
          heet vanaf nu
                                                 In Zwolle en wijde omgeving is Grand Café Restaurant Urbana
                                                 een begrip. Onder een doeltreffende en moderne bedrijfsvoering
                                                 en met bijzondere aandacht voor kwaliteit en flexibiliteit weet
                                                 Urbana deze uitstraling al vele jaren probleemloos te handhaven.
                                                 Dankzij onze uitgebreide ervaring hebben wij een feilloos gevoel
                                                 ontwikkeld om het onze gasten perfect naar de zin maken. Of dit
                                                 nu uw receptie, uw bruiloft, uw familietreffen, uw buffet of uw
                                                 verjaardagsfeest betreft, bij Urbana is de verzorging ervan altijd in
                                                 goede handen. Urbana biedt u voor elke gelegenheid een keuze
                                                 aan diverse arrangementen. Geeft u er de voorkeur aan uw eigen
          grafisch ontwerp & typografie
                                                 feest samen te stellen? Ook dat kan. Uw vragen en suggesties
                                                 zien wij graag tegemoet.




                Meer weten?
Stuur dan een mail naar info@oscargeeftvorm.nl             Wipstrikkerallee 213 - 8025 AH Zwolle - 038 4538418
                                                                     www.urbana.nl - info@urbana.nl




                                                      Creatief in de advisering, efficiënt in de uitvoering!

                                                 Als ‘Uw geheel eigen kantoor’ willen wij graag een verlengstuk van uw
                                                 organisatie zijn. Persoonlijk contact en een plezierige sfeer staan daar-
                                                 bij voorop. Zodat u een goed gevoel heeft bij onze samenwerking en
                                                 weet dat onze adviezen direct, persoonlijk, op maat en dus geheel
                                                 eigen zijn. Pure toegevoegde waarde. U kunt rekenen op een vaste
                                                 adviseur die hoogstpersoonlijk uw zaken behartigt en ze ook kent.

                                                 Voor meer specialistische kennis op het gebied van uw belastingen,
                                                 medewerkers, pensioen, subsidies en bedrijfsoverdracht kan uw advi-
                                                 seur een beroep doen op diverse specialisten. Samen helpen wij u uw
                                                 bedrijf én uzelf financieel nog beter te maken. Deze persoonlijke en op
                                                 u afgestemde manier van werken hebben wij ons geheel eigen
                                                 gemaakt.




                                                   Sportlaan 4, 8181 BE Heerde T: (0578) 691 670 E: heerde@mth.nl
                                                       Almere | Amersfoort | Assen | Baarn | Bussum | Emmeloord | Heerde
                                                      Hilversum | Lelystad | Meppel | Putten | Steenwijk | Veenendaal | Zeist
Tekst: Mr. A.L. (Arnold) Appelman, specialist mededingings- en aanbestedingsrecht, De Haan Advocaten & Notarissen




Advies
          Innovatie is de
sleutel tot succes
In economisch moeilijke tijden is het technologisch voorblijven van de

concurrentie een echte must geworden. De methode om een voorsprong

op de concurrentie te verkrijgen en te behouden, is door middel van innova-

tie. Innovatie leidt tot nieuwe technologieën, die gebruikt kunnen worden

om nieuwere en betere producten te ontwikkelen of om de kostprijs voor de

huidige productie te verlagen.




B
        ij innovatie komt echter veel kijken.   Deze voorwaarden luisteren heel nauw en                   koffie en koffieapparaten. Kijk ook maar
        Vaak kan een onderneming alleen         de risico’s wanneer de voorwaarden niet                   eens naar de successen van Heineken en
        niet de kosten dragen voor het          worden nageleefd zijn zeer groot. Voldoet                 Krups met de Beertender en Philips en
benodigde onderzoek. Ook komt het               een samenwerking namelijk niet aan de                     InBev met de PerfectDraft. Dit zijn slechts
regelmatig voor dat de benodigde kennis         voorwaarden, dan worden doorgaans                         enkele voorbeelden van succesvolle
en vaardigheden niet (allemaal) beschik-        de mededingingsregels overtreden.                         samenwerkingen op het gebied van
baar zijn voor of binnen de onderneming.        De Nederlandse Mededingingsautoriteit                     innovatie van de laatste jaren.
Ondernemingen zoeken daardoor geregeld          en de Europese Commissie kunnen boetes
de samenwerking op met andere onderne-          voor dergelijke overtredingen opleggen die                Wellicht kunnen we daar binnenkort
mingen.                                         kunnen oplopen tot 10% van de jaaromzet.                  ook de resultaten van uw activiteiten op
                                                                                                          het gebied van innovatie aan toevoegen.
Wanneer ondernemingen gaan samen-               Het is dus zaak om voordat de samenwer-                   Laat u daarbij dan van te voren wel goed
werken, moeten zij rekening houden met          king wordt aangegaan, goed te controleren                 adviseren. Mocht u namelijk in strijd
de mededingingsregels. Dit geldt des te         of de samenwerking voldoet aan alle                       handelen met de mededingingsregels, dan
meer wanneer concurrenten of potentiële         voorwaarden. Indien nodig kan dan de                      kunt u wel eens een boete krijgen die met
concurrenten gaan samenwerken.                  samenwerking nog worden aangepast,                        zich brengt dat alle opbrengsten van de
De onderlinge concurrentie kan dan nog          zodat er wel wordt voldaan aan alle                       innovatie voor niets zijn geweest en het
wel eens beperkt worden. Een beperking          voorwaarden. Goede advisering door een                    gewenste succes uitblijft.
van de concurrentie is echter niet altijd       expert op het gebied van het mededin-
toegestaan.                                     gingsrecht is daarom essentieel.

Onder bepaalde strikte voorwaarden              Mocht uit de advisering blijken dat de
mogen ondernemingen samenwerken                 samenwerking aan alle voorwaarden
op het gebied van innovatie (onderzoek          voldoet, dan staat niets meer aan de
& ontwikkeling). Als de ondernemingen           samenwerking in de weg. Er kan begonnen
aan deze voorwaarden voldoen, dan is de         worden met de innovatie activiteiten.
samenwerking mededingingsrechtelijk             Zodra deze activiteiten resultaat boeken,
gezien geoorloofd. Deze samenwerking            kunnen deze resultaten vervolgens in de                     De Haan Advocaten & Notarissen
moet dan uitsluitend betrekking hebben          praktijk worden gebracht. Op die manier                     Burgemeester Roelenweg 33
op de innovatie en de wijze waarop de           kunt u wellicht een grote voorsprong op                     Postbus 40236 - 8004 DE Zwolle
resultaten van de innovatie geëxploiteerd       de concurrentie verkrijgen.                                 T 038 - 421 79 04
gaan worden. Onder geen beding mag                                                                          F 038 - 423 34 38
men de samenwerking gebruiken om                Wie herinnert zich namelijk niet de grote                   M 06 - 113 34 965
onderling prijzen af te spreken of om           successen die Philips en Douwe Egberts                      a.appelman@dehaanlaw.nl
klanten te verdelen.                            hadden met de introductie van de Senseo                     www.dehaanlaw.nl




                                                                                                                                                 het ONDERNEMERS BELANG                 15
“Brug tussen
                                                     Onderneming en Bank”
                                                    Krediet Advies Zwolle adviseert en begeleidt bij het aantrekken
                                                    van nieuwe – en het herstructureren van bestaande bedrijfs-
                                                    financieringen. Zij is onafhankelijk en niet gelieerd aan enige
                                                    financiële instelling.




                                                    Krediet   Advies   Zwolle    |     Ter      Pelkwijkpark        18
                                                    8011 SH ZWOLLE | T 038 – 333 57 56 | M 06 – 38 11 06 11
                                                    info@kredietadvieszwolle.nl | www.kredietadvieszwolle.nl




Uw jaarrekening als                                                • Schuttingen                               • Rolluiken

startpunt                                                          • Reclameborden
                                                                   • Deuren
                                                                   • Systeemwanden
                                                                                                               • Plafondplaten
                                                                                                               • Zonweringsdoek
                                                                                                               • Spandoeken



Samen voor succes                www.jonglaan.nl   Nijverheidstraat 29
                                                   8281 JD Genemuiden

accountants belastingadviseurs                     T (038) 385 35 65
Grote Voort 225, Zwolle                            F (038) 385 35 60
telefoon 038 42 16 980
e-mail zwolle@jonglaan.nl                          www.prestige.nl                                                        print en sig n
www.kantoorblok.nu




                                            Uw kantoorvakhandel:
                         Groot in kantoorartikelen
Hoe krijgt u een gezonde werkplek, hoe spaart u het milieu, wat     die uitermate geschikt zijn voor middelgrote en kleine bedrijven
zijn onmisbare artikelen en waar vindt u de meest scherpe           en die ook nog eens voordelig geprijsd zijn. Wilt u meer advies of
prijzen? Dit alles leest u in Het Kantoorblok. Het Kantoorblok      zoekt u een verkooppunt, ga dan naar www.kantoorblok.nu en
staat vol met tips van uw kantoorvakhandel over kantoorartikelen    vind de kantoorvakhandel bij u de buurt.




   Dymo Labelwriter
   LW-450 Turbo voor de
   prijs van een LW-450
   Label sneller. Verzend slimmer. Werk
   efficiënter. Vanaf nu drukt u etiketten af
   zonder kopzorgen met de LabelWriter 450.
                                                                                                           Een gezonde werkplek
   Met de gepatenteerde Dymo Productivity
                                                                                                                   Kijk op pagina 3
   Software kunt u onder meer adres-,
   barcode-, dossier-, naambadge- en
   verzendetiketten creëren en afdrukken,
   allemaal zonder extra werk en geknoei
   met etiketvellen op een gewone desktop-          Art.nr. Omschrijving      van       voor
   printer. Druk etiketten direct af vanaf Mi-      930120 LW-450             € 105,00 € 89,00
   crosoft Word, Excel, Outlook, QuickBooks         930121 LW-450 Turbo       € 139,00 € 89,00
   en andere populaire programma’s. Na              930122 LW-450 Twin Turbo € 189,00 € 129,00
   eenmaal werken met de Dymo labelwriters          930123 LW-450 Duo         € 209,00 € 129,00                   Checklist voor
   wilt u niet meer zonder!                                                                                       groen printen
                                                                                                                   Kijk op pagina 5


          >>>> Ga naar www.kantoorblok.nu voor nog meer aanbiedingen en informatie <<<<
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012
Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012
Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012Trommelen & Co bv
 
R065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg ZuidR065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
Magazine Twan van de Wiel nummer 2
Magazine Twan van de Wiel nummer 2Magazine Twan van de Wiel nummer 2
Magazine Twan van de Wiel nummer 2Twan van de Wiel
 
R065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg ZuidR065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg Zuidmanagerbob
 
R070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob WbnR070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob Wbnmanagerbob
 
Minder Hinder-plan (volledig)
Minder Hinder-plan (volledig)Minder Hinder-plan (volledig)
Minder Hinder-plan (volledig)Unizo-Brasschaat
 
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefR042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefJohanKraaijinga
 
OpenID binnen de Rijksoverheid
OpenID binnen de RijksoverheidOpenID binnen de Rijksoverheid
OpenID binnen de Rijksoverheidevidos
 
Pth Corporate Magazine
Pth Corporate MagazinePth Corporate Magazine
Pth Corporate Magazinepromarcom
 
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212HetOndernemersBelang
 
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMNieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMKamer van Koophandel Rotterdam
 
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-LiemersJohanKraaijinga
 

Was ist angesagt? (13)

Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012
Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012
Ilse Marsman nominatie young professional of the year 2012
 
R065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg ZuidR065 0412 Hob Limburg Zuid
R065 0412 Hob Limburg Zuid
 
Magazine Twan van de Wiel nummer 2
Magazine Twan van de Wiel nummer 2Magazine Twan van de Wiel nummer 2
Magazine Twan van de Wiel nummer 2
 
R065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg ZuidR065 0512 Hob Limburg Zuid
R065 0512 Hob Limburg Zuid
 
R070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob WbnR070 0512 Hob Wbn
R070 0512 Hob Wbn
 
Minder Hinder-plan (volledig)
Minder Hinder-plan (volledig)Minder Hinder-plan (volledig)
Minder Hinder-plan (volledig)
 
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers DefR042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
R042 0511 Hob De Graafschap Liemers Def
 
OpenID binnen de Rijksoverheid
OpenID binnen de RijksoverheidOpenID binnen de Rijksoverheid
OpenID binnen de Rijksoverheid
 
Pth Corporate Magazine
Pth Corporate MagazinePth Corporate Magazine
Pth Corporate Magazine
 
Op weg naar de TOP
Op weg naar de TOPOp weg naar de TOP
Op weg naar de TOP
 
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Achterhoek Liemers 0212
 
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSMNieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
Nieuwsbrief.april.2012 #Topsectoren #MKB #MKB-loket #HTSM
 
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers
3e editie 2011 Ondernemersbelang de Graafschap-Liemers
 

Andere mochten auch

Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112
Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112
Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212HetOndernemersBelang
 

Andere mochten auch (6)

Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112
Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112
Het Ondernemersbelang Drenthe Magazine 0112
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 01 2012
 
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Twente 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlemmermeerlanden 0112
 
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Leiden 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Drechtsteden 0212
 

Ähnlich wie Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011

Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord 01 2012HetOndernemersBelang
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Heembouw
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011HetOndernemersBelang
 
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312HetOndernemersBelang
 
R070 0410 Hob Moerdijk
R070 0410 Hob MoerdijkR070 0410 Hob Moerdijk
R070 0410 Hob Moerdijkmanagerbob
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011HetOndernemersBelang
 
R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersR042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersJohanKraaijinga
 
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2Het Ondernemersbelang Groningen Nr2
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2Jootje1963
 
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1Het Ondernemersbelang Groningen Nr1
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1Jootje1963
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212HetOndernemersBelang
 

Ähnlich wie Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011 (20)

Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Waterland 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Delft Westland Oostland 04 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Graafschap Liemers 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord 01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord  01 2012Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord  01 2012
Magazine Het Ondernemersbelang Limburg-Noord 01 2012
 
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
Rudolph van den Bergh van Heembouw Wonen “Een huis kopen is een emotionele zaak”
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haarlem 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011
Magazine Het Ondernemersbelang West Brabant noord 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312
Magazine Het Ondernemersbelang 't Gooi 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Veluwe 04 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Flevoland 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011
Magazine Het Ondernemersbelang Noord Holland noord 05-2011
 
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011
Magazine het Ondernemersbelang Groningen 05 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zaanstreek 0312
 
R070 0410 Hob Moerdijk
R070 0410 Hob MoerdijkR070 0410 Hob Moerdijk
R070 0410 Hob Moerdijk
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Noordelijke Maasvallei 04 2011
 
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011
Magazine Het Ondernemersbelang De Baronie 04 2011
 
R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek LiemersR042 0212 Hob Achterhoek Liemers
R042 0212 Hob Achterhoek Liemers
 
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2Het Ondernemersbelang Groningen Nr2
Het Ondernemersbelang Groningen Nr2
 
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1Het Ondernemersbelang Groningen Nr1
Het Ondernemersbelang Groningen Nr1
 
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Haaglanden 0212
 

Mehr von HetOndernemersBelang

Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordHetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312HetOndernemersBelang
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212HetOndernemersBelang
 

Mehr von HetOndernemersBelang (20)

Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Amsterdam 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zaanstreek Waterland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Gooi en Eemland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noordMagazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg noord
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Eindhoven De Kempen 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Ouder Amstel 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Drechtsteden 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Zeeland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Flevoland / Noord Veluwe 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Noord Holland Noord / West Friesland 4-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Rotterdam Rijnmond 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Limburg Zuid 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang IJmond 04-2014
 
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
Magazine Hét Ondernemersbelang Utrecht Foodvalley 4-2014
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zuid-Hollandse Eilanden 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang Zeeland 0212
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0312
 
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
Magazine Het Ondernemersbelang West Friesland 0212
 

Kürzlich hochgeladen

BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BBPMedia1
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BBPMedia1
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieArnoud Hersbach
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBBPMedia1
 
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BBPMedia1
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BBPMedia1
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...BBPMedia1
 

Kürzlich hochgeladen (7)

BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
BCE 24 | Hoe zien we de merken het liefste terug in een podcast? - Mandy van ...
 
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
BCE24 | Elvea (de lekkerste tomaten in blik) & njam! (hét culinaire platform)...
 
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics PresentatieIntroduction to BNS Datalogistics Presentatie
Introduction to BNS Datalogistics Presentatie
 
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van BelleghemBCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
BCE24 | When digital becomes human - Steven Van Belleghem
 
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
BCE24 | Hoe Vodafone het merk vernieuwend op de kaart zet met videocontent, M...
 
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
BCE24 | Make it till you Fake it - Annemieke Mol & Milan van Vugt | Initiativ...
 
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO,  Emma-Sophie J...
BCE24 | Zo unlockt HEMA het complete potentieel van video-SEO, Emma-Sophie J...
 

Magazine Het Ondernemersbelang Zwolle 05 2011

  • 1. NR. 5 2011 ZWOLLE E.O. Van duurzaam dromen naar duurzaam doen Lectoraat Windesheim helpt Onderneemkracht en ZPProject- Duurzaamheid is denken in De verkleinde schoenmaat bedrijven bij verduurzaming kracht bundelen krachten omzetgroei en integratie van Mark Rutte •••••••••••••••• WWW.ONDERNEMERSBELANG.NL
  • 2. VERNIEU WD PROG R A MMA MBA Windesheim Een ondernemende master in strategisch management Dé master voor professionals die zich verder willen ontwikkelen naar een strategische managementrol. De MBA Windesheim kenmerkt zich door: Bezoek onze open avond op 20 januari 2012. Meer info: www.windesheim.nl
  • 3. Unica: koploper in duurzame energie Duurzame oplossingen op maat Integrale en unieke concepten Alle denkbare techniek in eigen huis Betrouwbaar en toonaangevend partner Zeer sterk in technisch beheer Wilt u ook lagere energiekosten èn bijdragen aan een beter leefklimaat? Wij verrassen u graag met integrale, duurzame oplossingen. Bel ons vandaag nog. Samen maken we de toekomst Unica Zwolle Schrevenweg 2 8024 HA Zwolle T (038) 456 04 56 www.unica.nl
  • 4. het ONDERNEMERS B E L A N G Het Ondernemersbelang Zwolle e.o. verschijnt vijf keer per jaar Negende jaargang, nummer 5-2011 Inhoud VAN DUURZAAM DROMEN NAAR DUURZAAM DOEN OPLAGE 4.000 exemplaren Duurzaamheid is in het bedrijfsleven de geitenwollensokkenfase al lang en breed ontgroeid. Groen is hip. En de ondernemer die dat niet vindt, moet maar COVERFOTO V.l.n.r: Hans de Jong (Waterschap doen alsof. Immers, wie niet maatschappelijk verantwoord onderneemt, raakt Groot Salland), Bert Oving uit de gratie. Goed nieuws, zou je zeggen. Maar is dat wel zo? Of wordt over (Autobedrijf Oving Zwolle B.V.), de rug van onze planeet stiekem heel veel geld verdiend? Tijd voor een goed Hugo Verlind (Zalsman Zwolle), Koen van Eig (BMA Ergonomics B.V.), Lodewijk de Vries (De Haan Advocaten & Notarissen) en Herman Klaseboer (Rabobank IJsseldelta) 08 gesprek. fotografie: Gerrit Boer UITGEVER Jelte Hut Novema Uitgevers bv LECTORAAT WINDESHEIM HELPT BEDRIJVEN BIJ Postbus 30 VERDUURZAMING 9860 AA Grootegast Weegbree 1 9861 ES Grootegast Het lectoraat Duurzaam Ondernemen van Hogeschool Windesheim in T. 0594 - 51 03 03 Zwolle gaat samen met bedrijven en instellingen uit deze regio praktijkgericht F. 0594 - 61 18 63 onderzoek doen naar verduurzaming door middel van online transparantie en info@novema.nl uitwisseling. Als ondernemer kunt u participeren in dit onderzoek, dat onder 20 WEBSITE leiding staat van lector Thomas Adelaar, een echte expert in ontwikkelingen www.ondernemersbelang.nl/zwolle op dit terrein. HOOFDREDACTIE Erik van Raalte T. 0594 - 69 56 14 e.vanraalte@novema.nl ONDERNEEMKRACHT EN ZPPROJECTKRACHT BUNDELEN BLADMANAGER Novema KRACHTEN Yvonne Visser T. 0594 - 51 03 03 Onderneemkracht verbindt, ontzorgt en faciliteert ZP’ers. Het jonge bedrijf heeft y.visser@novema.nl inmiddels drie kantoren in Zwolle waar het bruist van de ondernemersenergie. LAY OUT Afgeleid initiatief van Onderneemkracht is ZPProjectkracht. De stichting bundelt VDS vormgeving! krachten van partners om samen resultaten te behalen die voor kleine bedrijven Postbus 668 alleen onbereikbaar zijn. “Wij willen handel bereiken voor onze deelnemers.” 9200 AR Drachten T. 0512 - 38 11 14 F. 0512 - 38 11 71 info@vds-vormgeving.nl 24 DRUK Drukkerij Veldhuis, Raalte DUURZAAMHEID IS DENKEN IN OMZETGROEI EN INTEGRATIE REDACTIE Hans Keesmaat Jeroen Kuypers Duurzaamheid: veel ondernemers willen ermee aan de slag. Maar vaak is het Harry Knevelbaard lastig om er binnen het bedrijf een goede invulling aan te geven. Kennispoort Lydia Lijkendijk (Lijkendijk Communicatie) regio Zwolle ondersteunt ondernemers die hun duurzame innovatieambities Job Niessen (Compass Communicatie) Henk Roede (strip) willen realiseren. Gezamenlijk wordt gezocht naar nieuwe mogelijkheden André Staas (Comm’Art) en innovatiekansen en naar manieren om het innovatieproces te versnellen. Tekstbureau Vakmaten “Duurzaam ondernemen is niet alleen noodzaak, maar biedt ook veel kansen André Vermeulen (columnist) René Zoetemelk FOTOGRAFIE 26 tot besparing en omzetgroei”, zegt Stendert de Vries, projectleider Innovatie- versneller bij Kennispoort regio Zwolle. Bob Bakker Gerrit Boer Jur Engelchor Marco Magielse Job Niessen ADRESWIJZIGINGEN Adreswijzigingen, verandering van contactpersoon of afmeldingen kunt u per mail doorgeven aan Tiny Klunder, t.klunder@novema.nl. Graag met vermelding voor welke editie van het Ondernemersbelang de wijziging betreft ISSN: 1874 - 5466 Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de inhoud van de advertenties. 02 het ONDERNEMERS BELANG
  • 5. Column ■ En verder We gaan de lucht in! 04 Nieuws Files bestaan al sinds de auto een massavervoermiddel is. Als het in de jaren 60 op zondag mooi weer was, ston- 05 Iedereen doet mee den de wegen naar Zandvoort en Scheveningen propvol. Opeenvolgende regeringen hebben sindsdien zonder er bij 07 Water is ons bestaansrecht stil te staan van het verschijnsel file een echt economisch probleem gemaakt. Ga maar na. Om de naoorlogse woning- 11 BMA Ergonomics: Beter zitten door slimme technologie nood op te heffen, viel het besluit om woningen te gaan bouwen in het weiland. Zo ontstonden Almere, Zoetermeer, 12 SamenWerken aan Gezond Ondernemen met Zilveren Kruis Nieuwegein en al die andere deprimerende nieuwbouw- oorden. 15 Innovatie is de sleutel tot succes In de loop der tientallen jaren zijn vele 100.000-en gezin- nen ‘naar buiten’ gegaan. Ik herinner mij nog een collega bij 17 Innovatief en duurzaam ondernemen… Wat is uw visie? het toenmalig Economisch Dagblad in Den Haag, die elke ochtend om 7 uur zijn doorzonwoning in Salt Lake City ver- 22 Heeft u nog vertrouwen in de euro? De mening van ons panel liet om om 8 uur op de redactie te kunnen zijn. Al rond 1980 had hij een uur nodig om met de auto een afstand van nog 29 Een goed idee hebben is onvoldoende. Goede ideeën moet je doen! geen 10 kilometer te overbruggen. Inmiddels weten wij niet beter meer. Veel huishoudens 30 De duurzame vernieuwingen van Lankhorst Engineered Products nemen de files voor lief. Voor minder geld ruimer wonen in een rustig dorp in de Betuwe is voor hen belangrijker dan vlakbij het werk in Utrecht, Den Bosch of Rotterdam. De files zullen nooit verdwijnen. Zelfs als de forens in de toekomst met zijn volautomatische, elektrische auto over ■ In het hartkatern een geleiderail voortschuift, dan nog zit hij in een perma- nente slang van computergestuurde botsautootjes. De verkleinde schoenmaat van Mark Rutte Wie daaraan wil ontsnappen, gaat de lucht in! Nu al zie je dat geslaagde zakenlieden en captains of industry zich per Tussen het aantreden van de liberaal Rutte als premier en dat van zijn liberale voorganger Cort van der Linden helikopter verplaatsen. Zo kan Hennie van der Most vijf zit bijna een eeuw. Honderd jaar lang moest hun stroming afspraken per dag aan, verspreid over het hele land. In die post overlaten aan christendemocraten en sociaal- China gaat dat nog veel verder. In 2010 is het gebruik van democraten. En nu de liberalen eindelijk weer de eerste een privéhelikopter in de grootstedelijke agglomeraties minister leveren is deze de leider van een minderheids- met 20 procent gestegen. kabinet dat voor elk wetsvoorstel moet soebatten met In Japan is sinds 2005 een eenpersoons heli te koop met een gedoogpartner of de oppositie. Tijdens een rede in Antwerpen legde hij uit dat minderheidskabinetten in deze een motortje van 125 cc, een vermogen van 8 pk en een eeuw niet de uitzondering maar de regel zullen vormen. topsnelheid van 90 kilometer per uur. Het ding kost 27.000 euro. De NASA experimenteert met een krachtiger versie, - Het Kantoorblok die elektrisch vliegt en 240 kilometer per uur haalt. - LMG|KCND strategie creatie maakt het verschil Het is slechts een kwestie van tijd voordat de forenzende - Zicht: Een heldere kijk op zekerheid werknemer en de actieve ondernemer zich door de lucht - Veldhuis Media investeert anticyclisch in mensen en machines verplaatsen in hun eigen een- of tweepersoons minikopter. Daken van kantoorgebouwen worden landingsdek, par- Bedrijven zetten stap van keerterreinen veranderen in luchthaventjes. Ik ben ervan donateurschap naar partnership overtuigd dat dit voor het jaar 2050 volledig is ingeburgerd. Of u, waarde lezer, dat nog meemaakt, hangt dus vooral van Hulporganisaties kunnen een rol van doorslaggevend belang uw huidige leeftijd af. Misschien zit u tegen die tijd wel in spelen, voor het lenigen van acute nood, maar ook voor het bevorderen van zelfredzaamheid. Dat geldt zeker voor een echte luchtfile. de manier waarop UNICEF hulp biedt. Somalië kent een grootschalige hongersnood, maar buurland Ethiopië slaagt André Vermeulen erin, ondanks dezelfde droogte, de eigen bevolking te blijven info@avoor.nl voeden. In beide succesverhalen speelde UNICEF een cruciale rol. In deze wereldwijde VN-organisatie staat het gulle en actieve Nederland in de top als het gaat om donaties. het ONDERNEMERS BELANG 03
  • 6. Nieuws Nederlandse Zalsman BV en IMpact ondertekenen werkgevers intentieverklaring onderschatten Onlangs hebben IMpact Kampen en en internationale klanten. Onlangs dagje ziek van Zalsman B.V. een intentieverklaring is er een grote aanbesteding van het getekend over de drukkerij van de Ministerie van Veiligheid en Justitie werknemer Sociale Werkvoorziening. Marij Staps, gewonnen. IMpact werkt met 17 Veel werkgevers nemen het ‘dagje directeur van Impact, en Herman en medewerkers voor Kamper bedrijven ziek zijn’ van de werknemer niet Hugo Verlind, eigenaren van Zalsman en instellingen, maar ook voor grote serieus. Het probleem van kortdurend B.V. zijn verheugd dat ze zowel intern multinationals die MVO hoog in Corine den Hollander ontvangt namens de stichting de verzuim zit in de herhaling. Verzuim als extern alle betrokken partijen het vaandel hebben. Beide partijen cheque van Dick Timmerman en Peter Fijn en vooral de frequentie van verzuim enthousiast hebben kunnen maken zien de toekomst vol vertrouwen toont een patroon dat zich over de over de toekomstige samenwerking. tegemoet. jaren herhaalt en dat in ongeveer 50% Na het tekenen van de intentiever- Lustrumfeest van van de gevallen binnen vier jaar leidt klaring zal uiterlijk 1 januari 2012 Willem Scheffer, Gerwin de Vries, Herman Verlind, Het Notarieel levert tot langdurig verzuim. Werkgevers in de samenwerking gerealiseerd zijn. Hugo Verlind, Marij Staps, Rob Rikmanspoel mooi bedrag op voor Nederland zijn gemiddeld 15% van de Vanuit Zwolle werkt Zalsman met 93 (controller van Impact) en Lidy Kievit totale verzuimkosten kwijt aan kort medewerkers voor lokale, nationale (wethouder van de gemeente Kampen). IntermeZZo! verzuim. Dat stelt Rob Hoedeman, Op de Vierde Vrijdag van September verzuimexpert bij 365/ArboNed. De was De Proosdij weer goed gevuld HR-dienstverlener 365 heeft een ana- met een paar honderd relaties van lyse uitgevoerd onder ruim 1 miljoen Het Notarieel. En daar was een goede werknemers. Van het totale verzuim is aanleiding voor. Het Notarieel werd 72% kortdurend. Volgens Hoedeman 5 jaar en dat werd helemaal in stijl is herhaling het grootste probleem gevierd. Blikgooien en spijker slaan van kortdurend verzuim. Frequent in de hoeken van de Proosdij en verzuim verstoort de planning, ontre- na afloop van het feest kon je zelfs gelt de personele bezetting, is slecht worden thuisgebracht. Net als een voor de sfeer en is ‘besmettelijk’. Een echt kinderfeestje. “De reacties waren terugkerend patroon stopt niet als je weer super positief”, aldus notaris er geen aandacht aan besteedt. Het Peter Fijn. “Omdat we dit jaar vijf jaar bespreekbaar maken van dit verzuim zijn geworden wilden we dat op een én het vergroten van de bevlogen- passende wijze vieren en blijkens heid van werknemers is cruciaal om de reacties is dat goed gelukt”. Net kort frequent verzuim te verlagen en als voorgaande jaren was aan het advertentie te voorkomen. jaarlijkse feest een goed doel gekop- peld. Dit jaar werd gekozen voor Stichting Nazorgcentrum IntermeZZo. IntermeZZo is het nazorgcentrum Hanzeland voor mensen met kanker en hun Personeelsdiensten naasten. Het lustrumfeest van Het verhuisd Notarieel heeft € 7.000,00 opgebracht M voor IntermeZZo. Per 1 oktober is Hanzeland Perso- in ark Ne tle neelsdiensten verhuisd van klassiek de ide rla r Art Nouveau in de Sassenstraat nd René Wagenaar naar Neoclassicistische stijl aan de ! Eekwal 10. De tijden veranderen en directeur Unica Zwolle Hanzeland verandert mee. De meeste Met de benoeming per 1 oktober van werkzoekenden en klanten komen ing. René Wagenaar (46) tot directeur digitaal bij Hanzeland binnen en van de Zwolse vestiging van Unica komen alleen op afspraak op kantoor. formaliseert de allround technisch Hanzeland heeft nu gekozen voor dienstverlener de bestaande situatie. een meer zakelijke locatie. Tevens Nam hij als adjunct-directeur al enige is deze locatie beter bereikbaar met tijd de dagelijkse leiding voor zijn openbaar vervoer en auto. Voor meer rekening, per 1 oktober heeft René informatie: www.hanzelandpd.nl Wagenaar formeel de eindverant- woordelijkheid voor Unica Zwolle www.laptopsverhuur.nl overgenomen van ir. Laurens advertentie de Lange (44). Specialist in verhuur van laptops, De Lange, sinds 2007 lid computers, iPads en randapparatuur van de Groeps- voor zowel evenementen als business. directie, is per die datum vol- ledig als Chief BEDRIJFSWAGENINRICHTING Bel ons: 038 385 88 91 Marketing Officer (CMO) WWW.ZEVIM.NL f. 038-3858444 | e. info laptopsverhuur.nl | i. www.laptopsverhuur.nl van Unica Groep actief. 04 het ONDERNEMERS BELANG
  • 7. Column Sterke 3D-BIM partner door fusie Veccins 3D B.V. te Wezep en Galjema B.V. Technisch Adviesbureau te Delft zijn per 31 augustus 2011 gefuseerd. Onder de nieuwe holding vormen beide bedrijven een sterke partner voor het modelleren en ontwerpen van gebouwgebonden installaties op basis van 3D-BIM. Iedereen doet mee BIM staat voor Bouw Informatie Model; een revolutionaire Times are changing en Zwolle ontwik- ontwikkeling in de bouw. kelt mee. Begrippen als bottum-up Alle informatie voor het ontwerp en co-creatie hoor ik steeds vaker: van een gebouw is in één model – een laat het ontstaan vanuit de stad, gevisualiseerde database - aanwezig. waar mensen elkaar vinden en iets De betrokken bouwpartners kunnen nieuws bedenken. Geef die energie de tegelijkertijd aan hetzelfde project- ruimte en versterk het tot iets groots. (FOTO JEROEN KEEP) model werken. Hierdoor zijn de Niemand kan @GewoonZwolle zijn IJssellandrally goed voor bijna processen veel beter beheersbaar, ontgaan. Een prachtige guerrilla waarin € 27.000 voor het goede doel wat uiteindelijk tijdens de bouw- ondernemende mensen laten zien wat en exploitatiefasen veel voordeel zij zo bijzonder aan onze stad vinden. De Thorbeckegracht in Zwolle was bijna € 27.000 euro bij elkaar gereden oplevert. Veccins 3D is het eerste Daar mogen we trots op zijn! Samen vrijdag 9 september de finishlocatie voor drie goede doelen: IntermeZZo, onafhankelijke adviesbureau in maken we de stad en iedereen doet van de 8e IJssellandrally. Bijna alle van Jeugdsportfonds Zwolle en het VU Nederland dat werkt met het Bouw- mee, zeggen we in Zwolle. We geven de 100 gestarte klassiekers en oldti- Alzheimercentrum. De ambassadeurs werk Informatie Model (BIM) voor de goede initiatieven een kans, onze ge- mers haalden de finish. Veelal met de van de stichtingen namen de cheques installatietechniek. Galjema Technisch meentelijke ideeënmakelaar Annemiek nodige modderspetters en vermoeide in ontvangst tijdens het afsluitende Adviesbureau is gespecialiseerd in de Wolf denkt mee en versterkt. Het is drivers en navigators aan boord die diner aan de Zwolse gracht. De IJssel- het ontwerpen van gebouwgebonden eigenlijk niets nieuws. Eeuwen voor de zichtbaar hadden genoten van de landrally is een initiatief van Brouwers installaties en heeft al ruim 65 jaar VOC hadden we al het Hanzeverbond, tocht. In totaal werd een bedrag van Accountants & Adviseurs en ING. ervaring op dit gebied. Het onafhan- met Zwolle als bloeiend centrum van kelijke adviesbureau met 25 mede- handel, cultuur, voorspoed en onder- werkers heeft ervaring opgebouwd in nemerschap. Ondernemers waren in de Een heldere kijk op zekerheid advieswerkzaamheden voor klanten lead en hadden oog voor zwakkeren in zoals de Rijksgebouwendienst, TNO, de samenleving. Naast economisch en de onderwijssector en de gezondheid- cultureel nam Zwolle het initiatief om sector. Beide werkmaatschappijen in spiritueel opzicht leidend te zijn. blijven werken onder de eigen naam. Nu herbeleeft Zwolle deze tijd van de Het directieteam bestaat uit Frits ‘moderne devotie’, met een beweging van Enk (Veccins 3D) en Jos Tubbing naar gemeenschapskringen in de (Galjema). wijken en een prachtige tentoonstel- ling in museum De Fundatie. Neem dit bij elkaar en het lijkt alsof we aan de vooravond staan van een krachtige impuls in de stad en een sterke ople- ving van de regio. We zoeken elkaar op en hebben onderling voordeel van elkaars sterke punten. Zwolle is daarbij een stad waar de wereld steeds meer naar kijkt en rekening mee houdt. Die stad als kloppend hart is een mooie gedachte. Met de Hanzelijn, de naam Iedere ondernemer is op zoek naar de advertentie is een knipoog naar onze vorige beste oplossing voor bedrijfsrisico’s. bloeitijd, is onze regio straks nog beter Ook voor u staat deze vraag centraal. verknoopt met de rest van het land. Maar hoe kunt u voor de beste oplos- StekkerWeb is voorbereid op de toekomst! Over kloppend hart gesproken: zo’n sing kiezen als onvoldoende in beeld museum De Fundatie durft in het is welk probleem opgelost moet Elektrische fietsen zijn er inmiddels al volop en niet meer weg te denken uit hart van de stad een groots gebaar te worden? De Zicht, risico- en verzeke- ons straatbeeld. De verkoop aantallen stijgen nog jaarlijks. 6 van de 10 verkochte maken met de opbouw van het ‘oog’. ringsadviseurs vestiging in Meppel fietsen zijn momenteel elektrisch. Maar wat dacht u van de elektrische auto? Twee voorbeelden in een waslijst van helpt u graag hierbij. Met onze Be- Wat een hype leek wordt werkelijkheid. De gekozen auto van het jaar 2011 is indrukwekkende ontwikkelingen. Elk drijfsRisicoVerkenner brengen wij uw een 100% elektrische auto! Wie wil er niet goedkoop opladen en probleemloos ervan begint met durven dromen. Pas bedrijfsrisico’s in kaart. Wij adviseren van A naar B rijden? StekkerWeb.nl gaat voor u de accu oplaadpunten in als je er geloof in hebt, gebeurt het! u over maatregelen, u maakt keuzes. kaart brengen in heel Europa! Wij werken samen met TomTom en bieden Welke risico’s zijn voor u acceptabel en onze adverteerders de mogelijkheid om automatisch gegevens te kunnen doorsturen. Jan Nabers welke kunt u door preventie minimali- Promoot StekkerWeb en win ook een prijs! T. 06 - 51 06 32 84 seren? Of welke risico’s wilt u met een g.j.nabers@zwolle.nl verzekering afdekken? Alles gericht op www.zwolle.nl/ondernemen de continuïteit van uw onderneming. Kijk snel op StekkerWeb.nl twitter: @JanNabers www.zichtadviseurs.nl. het ONDERNEMERS BELANG 05
  • 8. ELEKTRISCH RIJDEN ZONDER CO2 UITSTOOT? * DAT KAN BIJ RENAULT DEALER OVING! Wie straks voor een elektrische Renault gaat, loopt GAMMA voorop als het gaat om een nieuwe manier van Niet lang nadat de infrastructuur gereed is, gaat ONTDEK HET ELEKTRISCHE autorijden. Maar het liefst doet u natuurlijk zonder Renault van start met de verkoop van haar elektrische GAMMA VAN RENAULT ONLINE! in te hoeven leveren op het gebied van comfort en gamma. Halverwege november begint de verkoop van praktische bruikbaarheid van uw auto. Daarom de geheel elektrische Renault Kangoo Z.E. die vooral Renault streeft ernaar om als eerst grote is Renault nu al bezig met het uitrollen van een voor bedrijven een uitkomst is. De Renault Kangoo fabrikant een heel elektrisch gamma op infrastructuur waarmee u uw elektrische auto zal rond de € 20.000,- excl. BTW* gaan kosten. de markt te brengen. Maar ook wil Renault weer kunt opladen, wanneer dat voor u handig is. Een maand later wordt de Fluence Z.E. leverbaar. u graag op de hoogte houden van haar Deze compacte sedan, die gebruiksgemak koppelt vorderingen op het gebied van toekomstige LAADPUNTEN EN MEER aan comfort, zal als één van de eerste volwaardige aandrijftechnieken. Op de Zero Emission- Daarvoor is Renault een samenwerkingsovereenkomst elektrische auto’s op de markt komen. De Fluence zal website van Renault kunt u daarom niet aangegaan met Stichting E-laad.nl, een consortium van verkrijgbaar zijn vanaf € 25.990,-. Ook daarna blijft het alleen uitgebreid kennis maken met de Nederlandse netbeheerders, om samen de uitrol van zero- snel gaan, want aan het begin van 2012 komt de Twizy, elektrische Renaults van de toekomst, maar emissie autos in Nederland te bevorderen. Stichting E-laad.nl is die een geheel nieuwe kijk geeft op vervoer in de stad, kunt u bijvoorbeeld tevens op de hoogte al begonnen met het plaatsen van totaal 10.000 oplaadpunten met z’n compacte afmetingen en praktische ruimte. blijven van ontwikkelingen in de infrastruc- die in het hele land geïnstalleerd moeten worden. Dankzij de De Zoe maakt in oktober volgend jaar z’n opwachting, tuur voor elektrische auto’s. Ook het nu standaard geavanceerde navigatiesystemen in hun auto’s deze elektrische hatchback completeert het viertal. alvast reserveren van uw elektrische Renault kunnen eigenaren van elektrische auto’s van Renault eenvoudig behoort tot de mogelijkheden. de locaties van de oplaadpunten van Stichting E-laad.nl vinden. Ook kan dit systeem routes plannen op basis van deze locaties. WILT U GRAAG KENNIS MAKEN MET EEN VAN DE RENAULT ZE MODELLEN? Renault-dealer Oving in Zwolle is als één van de eerste Renault-dealers aangewezen als Renault Z.E. (Zero Emission) dealer. Hierdoor kan Oving De eerste 2.000 oplaadpunten worden in plaatsen met meer per einde van het jaar 2011 de nieuwe volledig dan 10.000 inwoners geïnstalleerd, mede op verzoek van lokale elektrische Z.E. modellen verkopen en kan Oving gemeenteraden. De overige 8.000 publieke oplaadpunten voor onderhoud en reparatie van alle Renault Z.E. worden GRATIS in de nabijheid van de huizen of werklocaties modellen zorg dragen. U kunt zich nu al inschrijven van klanten van elektrische auto’s geïnstalleerd. Kopers van een voor een proefrit. Dat kan heel eenvoudig, stuur elektrische auto kunnen een verzoek indienen voor de plaatsing een email naar: ZE@oving.nl. Ook als u vragen GA NAAR van een oplaadpunt bij de aankoop van hun auto. heeft kunt u zich richten aan dit emailadres. WWW.RENAULT-ZE.NL WWW.RENAULT-ZE.NL WWW.OVING.NL AUTOBEDRIJF OVING BISSCHOP WILLEBRANDLAAN 66 ZWOLLE TEL. (038) 455 44 50 * Zonder CO2 uitstoot tijdens het rijden. Lees alle informatie over elektrisch rijden op www.renault-ze.com. Genoemde prijzen zijn exclusief kosten leasing accupakket. Informeer bij uw dealer naar de mogelijkheden en subsidieregelingen. Afbeeldingen kunnen afwijken. Druk-/zetfouten, prijs- en specificatiewijzigingen voorbehouden.
  • 9. Tekst en fotografie: Mariëlle Jonkman Bedrijfsreportage Water is ons Waterschap Groot Salland zorgt voor veilige dijken, ruimte voor water en het zuiveren van afvalwater. bestaansrecht Duurzaamheid vinden wij daarbij erg belangrijk. We zochten een bedrijf op dat duurzaamheid en water ook hoog in het vaandel heeft staan. Produceren met zo min mogelijk impact voor onze planeet. Dat is de belangrijkste duurzaamheidsgedachte van Abbott Laboratories B.V. in Zwolle. In gesprek met Ronald Terlouw, energy & environmental engineer, over water en duurzaamheid. A bbott en water zijn onlosmakend van het waterschap. “Dan praten we bij verbonden met elkaar. “Op het over ontwikkelingen bij Abbott en het moment dat wij geen water heb- waterschap. Dat helpt om heel kritisch te ben, kunnen we niet produceren”, vertelt blijven kijken naar ons productieproces.” Ronald Terlouw. Voor de hele bedrijfscyclus Zo heeft Abbott het chemisch laboratorium is water noodzakelijk. Niet alleen voor het nog eens goed doorgekeken. Resultaat: maken van producten, maar bijvoorbeeld kleine hoeveelheden afvalwater van ook voor hygiëne is water van cruciaal analyses met sporen aan metalen worden belang. “Water hebben we nodig om onze nu apart opgevangen. Deze stoffen komen machines grondig te reinigen. Zo kunnen niet in het riool. Ook wordt afvalwater we voldoen aan de zware hygiëne-eisen opgevangen in een egalisatietank, waar die aan onze voedingsmiddelen worden het water wordt ‘uitgevlakt’ voordat gesteld. Juist door die strenge eisen, is het het in het riool terechtkomt. soms heel lastig te komen tot hergebruik van water. Daar zit een duidelijk span- ningsveld.” “Water- en energiekosten Meer uithalen worden in de toekomst Desondanks is hergebruik van water een belangrijk streven. Zo wil Abbott nog meer alleen maar belangrijker” water hergebruiken in processen waar dat kan, bijvoorbeeld bij het steriliseren Overleven van producten. Ronald: “Nadat producten Duurzaamheid staat hoog op de agenda verhit zijn, koelen we ze. Hiervoor bij Abbott. “Het helpt ons betere keuzes gebruiken we water dat we voor een deel te maken in projecten”, geeft Ronald aan. weer gebruiken in de poedertoren om “Het is zelfs dat we voor projecten waar daar te koelen. Een ander deel lozen we we water of energie besparen, ook langere Ronald Terlouw: “Duurzaam- rechtstreeks als koelwater. Daar kunnen terugverdientijden kunnen hanteren. heid helpt ons betere keuzes we meer uithalen. Het koelwater willen we Daarnaast is het zo dat duurzaam te maken in projecten” bijvoorbeeld niet één keer, maar drie keer produceren er uiteindelijk toe leidt dat laten rondgaan over onze retorts (stoom- exploitatiekosten veel minder zijn. In de sterilisatoren onder druk voor sterilisatie toekomst worden energie en water alleen van verpakte vloeibare voedingsmiddelen, maar belangrijker. Wil je overleven als red.). Dan verminder je je watergebruik, bedrijf, dan moeten we daar met z’n allen wat grote klappers zijn. Ook onderzoeken aan werken.” we of een andere partij nog wat kan met de restwarmte die in het koelwater zit. Energie halen uit water. Voor onze producten kunnen wij dit water niet meer gebruiken. De restwarmte hierin kan namelijk leiden tot groei van bacteriën.” Waterschap Groot Salland Dr. van Thienenweg 1 Kritisch Postbus 60 Bij Abbott Laboratories B.V. in Zwolle worden meer dan dertig verschillende voedingsproducten Naast de eigen duurzaamheidsontwikkelin- 8000 AB Zwolle geproduceerd. Baby-, kinder-, dieet- en medische voedingen, voor bijvoorbeeld chemopatiënten, gen bij Abbott overlegt Ronald ook met het T 038 - 455 72 00 diabeten of wondgenezing. Van voedingen op sojabasis tot weerstandverhogende shakes en sonde- Waterschap Groot Salland. Eén keer per jaar info@wgs.nl voeding. Deze producten worden verspreid over de hele wereld naar ziekenhuizen en zorginstellingen. zit hij om tafel met een vergunningverlener www.wgs.nl het ONDERNEMERS BELANG 07 07
  • 10. Interview Tekst: Felix de Fijter • Fotografie: Gerrit Boer Van duurzaam dromen naar duurzaam doen Duurzaamheid is in het bedrijfsleven de geitenwollensokkenfase al lang en breed ontgroeid. Groen is hip. En de ondernemer die dat niet vindt, moet maar doen alsof. Immers, wie niet maatschappelijk verantwoord onderneemt, raakt uit de gratie. Goed nieuws, zou je zeggen. Maar is dat wel zo? Of wordt over de rug van onze planeet stiekem heel veel geld verdiend? Tijd voor een goed gesprek. De Agnietenberg in Zwolle stond met eigenaar Nelleke Dijkhuizen borg voor een perfecte bijeenkomst. Z es heren hebben plaatsgenomen landelijke overheid doen er van alles aan Ook Koen van Eig van BMA Ergonomics aan een ronde tafel in de Agnieten- om duurzaamheid in Nederland voor het is nog niet echt tevreden met de rol van berg in Zwolle. Hans de Jong van voetlicht te brengen en te houden. De overheid op gebied van verduurzaming. het Waterschap Groot Salland, Bert Oving Rijksoverheid besteedt vanaf 2010 alleen Zeker niet als het gaat over de inkoop van namens Autobedrijf Oving, Hugo Verlind nog maar projecten aan die voldoen aan de kantoormateriaal. “Er wordt nooit gekeken van Drukkerij Zalsman in Zwolle, Koen duurzaamheidseisen. De gemeenten willen naar de levensduur van bureaustoelen, van Eig van BMA Ergonomics, Herman daar in 2015 naartoe. Maar is dat genoeg? maar voornamelijk naar de prijs op dit Klaseboer van de Rabobank en Lodewijk moment. Ze zijn er niet gevoelig voor de Vries namens De Haan Advocaten. Levensduur als een object vijf jaar langer meegaat.” Elk hebben ze wat met duurzaamheid en “Wat mij betreft niet”, zegt Verlind. “Ik vind maatschappelijk verantwoord ondernemen. de overheid niet ambitieus genoeg. Kijk ik En dat terwijl een duurzame aanpak, Verlind en Van Eig bijvoorbeeld streden bijvoorbeeld naar mijn branche, dan zegt zeker op de lange termijn, geld oplevert, in oktober om de Zwolse MVO Award. het ministerie van VROM dat alcoholwaar- zegt De Vries, die overigens per fiets naar Verlind ging er uiteindelijk mee vandoor. den in het vochtwater dat in drukkerijen de Agnietenberg is gekomen. Vanuit Hij kreeg de prijs uit handen van wethou- wordt gebruikt, niet hoger mag zijn dan zijn advocatenkantoor spreekt hij uit der De Heer van de gemeente Zwolle. vijf procent. Wij doen het al tijden zonder ervaring. “We hebben de afgelopen jaren Gemeenten, maar ook provincies en de een druppel alcohol.” geprobeerd onze productie zo efficiënt en 08 het ONDERNEMERS BELANG
  • 11. kostenbewust mogelijk in te richten. Dat Laurens de Lange, betekent bijvoorbeeld dat elke declaratie Chief Marketing Officer elektronisch wordt verstuurd. Gecombi- (CMO) van Unica Groep neerd met het nieuwe werken heeft ons was ook uitgenodigd dat jaarlijks en structureel substantiële om deel te nemen aan besparingen opgeleverd. het tafelgesprek. Op het laatste moment moest Lage rente bij duurzame financieringsvormen hij echter afzeggen. Op Op het gebied van het nieuwe werken verzoek van de redactie loopt de Rabobank voorop, aldus Klase- hierbij toch zijn mening. boer. “Ons kantoor voldeed niet meer aan de eisen van de tijd. Dus we hadden de “Duurzaamheid gaat keuze: nieuw bouwen of renoveren. Vanuit over de balans tussen onze maatschappelijke verantwoordelijk- people, planet en profit. heid hebben we gekozen voor het laatste. Een term waar iedereen het alleen maar mee eens kan De vestiging was weliswaar wat aan de zijn. Duurzaamheid is als thema echter inmiddels zo kleine kant, maar nog maar veertien jaar zwaar beladen dat het een zelfde status heeft als “kwali- oud. En juist door het nieuwe werken, weet teit” en daarmee dreigt de scherpte van de betekenis te je dat je niet zoveel kantoorplekken nodig verdwijnen. hebt als in het verleden.” Veel organisaties zijn inmiddels naar eigen zeggen duurzaam: danwel startend vanuit humaan perspectief, De Rabobank heeft volgens Klaseboer milieu- en/of profitoverwegingen. Sommige organisaties meer instrumenten die aan verduurzaming blinken uit in motieven, andere weer in executiekwaliteit. kunnen bijdragen. “In de kredietverstrek- De uiteindelijke resultaten van de organisaties bepalen king hebben we aanvullende producten hun werkelijke bijdrage aan duurzaamheid. Bij de Zwolse voor duurzame ondernemingsplannen, bedrijven zie je alle facetten eigenlijk wel terug. waardoor er een extra leencapaciteit ontstaat voor deze plannen. Daarnaast Unica kiest overigens voor integratie in haar gehele heeft de Rabobank ook mogelijkheden om bedrijfsvoering (het maakt onderdeel van haar missie) risicodragend bij te dragen aan deze plan- en ziet in ‘doen’ haar ultieme uitdaging.” nen. Bijkomend voordeel hierbij is dat het risicoprofiel lager is, wat weer uitmondt in een lager rentepercentage. het ONDERNEMERS BELANG 09
  • 12. Interview Wie zitten er aan tafel? Inflatie En bij Kampen is een kassengebied Hans de Jong Een lastige kanttekening bij het duur- de Koekoek ontwikkeld in een gebied Van de zes tafelgasten, is alleen Hans de Jong niet actief binnen zaamheidsvraagstuk is dat het begrip dat daar qua waterhuishouding het bedrijfsleven. Een jaar geleden werd hij tweede in de verkiezing nogal aan inflatie onderhevig lijkt. Want eigenlijk helemaal niet geschikt voor van de Duurzaamste MBO-docent in Nederland. wanneer mag je jezelf een duurzaam was.” Toegenomen kennis en verdere Naast zijn werk als programmamanager op de afdeling Natuur bedrijf noemen? innovatie zijn belangrijke ingrediënten en Milieu Educatie van ROC Landstede houdt De Jong zich als Zo gauw als je je CO2-uitstoot com- voor een duurzame toekomst, aldus dagelijks bestuurslid bij Waterschap Groot Salland bezig met penseert door wat stekjes te kopen De Jong. “We zijn flink in de weer met duurzaamheid en innovatie. in Zuid-Amerika? Of als je onder je een CO2-neutrale rioolwaterzuiverings- e-mail schrijft: printen is niet nodig? installatie. Dat zou een grote stap zijn.” Hugo Verlind De tafelgasten denken van niet. Eén Hugo Verlind bevindt zich als eigenaar van Drukkerij Zalsman in van de initiatieven om duurzaamheid Dromen Zwolle in een rap veranderende sector. Waren er zo’n twintig jaar indexeerbaar te maken is de CO2-Pres- Verdere innovatie is aan tafel een geleden nog 4.000 drukkerijen in Nederland, vandaag zijn het er nog tatieladder. Dit instrument, ontworpen gemeenschappelijk streven. maar 1.500. En kijkt Verlind in z’n glazen bol, dan verwacht hij dat er door ProRail, kan gebruikt worden door “Mijn droom is een stoel te maken uiteindelijk misschien 150 overblijven. Wie daarbij wil horen, moet overheidsorganisaties en bedrijven waarvan ieder onderdeeltje uiteindelijk innoveren. En niet zo’n beetje ook. Efficiëntie en duurzaamheid zijn bij complexe aanbestedingen. kan worden hergebruikt”, zegt Van Eig. hierin leidend. Scoort een bedrijf hoog, dan betekent Die volledige kringloop zal wellicht nog dat bijvoorbeeld korting op het wel even op zich laten wachten, maar Koen van Eig inschrijfgeld voor een aanbesteding. het móet mogelijk zijn, aldus Van Eig. BMA Ergonomics, het Zwolse bedrijf van Koen van Eig, maakt “Duurzaamheid moet volkomen bureaustoelen. Of eigenlijk, beeldschermstoelen, aldus de directeur. Renaultdealer Bert Oving is blij dat vanzelfsprekend worden”, zegt Verlind. Hij is er trots op, en dat mag ook wel, want niet alleen zien de ‘zijn’ autofabrikant de prestatieladder “Over tien jaar moeten we niet meer stoelen er goed uit, ze zijn ook honderd procent ergonomisch. gaat integreren in de bedrijfsvoering. hoeven uitleggen waarom je duurzaam Het productieproces van de stoelen is hartstikke duurzaam. Dat zit “Renault heeft bovendien een grote stap moet ondernemen.” Dat is ook de ‘m in het design for disassembly. Ofwel, bij het ontwerpen van de gezet door als eerste te komen met een mening van De Vries. “Ik hoop dat onze stoel wordt over ieder onderdeeltje van de stoel gedacht hoe dit aan elektrische autolijn voor consumenten. klanten en onze mensen zich prettig het eind van de levensloop van de stoel weer kan worden gebruikt. In november wordt het eerste model blijven voelen in het werk dat ze doen, gelanceerd. terwijl de belasting voor het milieu Bert Oving En volgend jaar volgen er nog drie. tegelijkertijd zo klein mogelijk is.” Als eigenaar van Autobedrijf Oving vertegenwoordigt Bert Oving De elektrische auto staat nog in de kin- de niet zo duurzame automotive-industrie. Toch zit Oving zonder derschoenen, dus Renault maakt hiermee “Twintig jaar geleden hadden we het schroom aan tafel, want als Renault-dealer heeft hij een goed ver- echt een statement.” Nederland lijkt nog al over duurzame relaties”, zegt Klase- haal. De Franse autofabrikant komt nog dit najaar als eerste met een niet direct warm te lopen voor een auto boer. “Wat dat betreft zit de Rabobank grasgroene, volledig elektrische autolijn. Een elektrische auto stoot op stroom, maar volgens Oving is dat denk ik al lange tijd op de goede weg exact nul gram CO2 per kilometer uit, maar heel veel stopcontacten een kwestie van tijd. “De verwachting is en zit duurzaamheid in onze genen. We voor deze auto’s zijn er nog niet in ons land. Een kwestie van tijd, dat er in 2020 200.000 elektrische auto’s moeten onze eigen duurzaamheid voor weet Oving. rondrijden. Over tien jaar zal blijken dat ogen houden en tegelijkertijd zoveel we de juiste keuzes hebben gemaakt.” mogelijk onze klanten blijven facilite- Lodewijk de Vries ren zodat ook hun duurzame dromen Als advocaat levert Lodewijk de Vries van De Haan Advocaten Dat op duurzaamheidsvlak in het verwezenlijkt kunnen worden.” geen product, maar een dienst. En verzoekschriften, pleitnota’s verleden veel verkeerd is gegaan, weet en overeenkomsten kenmerken zich nu niet bepaald door hun Hans de Jong van het waterschap als Maar het moet niet blijven bij dromen, hoge CO2-uitstoot. Toch is er ook in de advocatuur op vlak van geen ander. “We dachten bijvoorbeeld zegt De Jong, die dat ook z´n studenten duurzaamheid een wereld te winnen, zegt De Vries. Zijn kantoor lange tijd dat zure regen ontzettend bij het Landstede voorhoudt. deed dat bijvoorbeeld door het reduceren van de papierwinkel die schadelijk was voor de natuur. Dat “Duurzaamheid moet tussen de oren. de rechtspraktijk met zich meebrengt. Niet alleen goed voor moeder bleek vooral in combinatie met de Dan wordt duurzaam dromen, aarde, weet De Vries. De kosten worden hierdoor op een structurele verlaging van de grondwaterstanden. duurzaam doen.” wijze gereduceerd. Herman Klaseboer Ook in het bankwezen kan veel worden gedaan voor een duurzame toekomst. Tenminste, dat denkt Herman Klaseboer, senior relatiemanager Grootzakelijke Relaties van Rabobank IJsseldelta. Als coöperatie en onderdeel van de maatschappij hecht de Rabobank veel waarde aan de drie p’s, van people, planet en profit. Dat komt tot uiting hoe de Rabobank zelf acteert als maatschappelijk verant- woorde onderneming, maar is ook een belangrijk onderdeel als ondernemers bij de bank aankloppen voor financiering. We kijken dan nadrukkelijk naar de carbon footprint die met de plannen meekomt en kijken daarbij ook naar het productieproces, waarbij behoud van ecologie en welzijn van werknemers een belangrijke rol spelen. 10 het ONDERNEMERS BELANG
  • 13. Tekst en fotografie: Job Niessen e.a. Bedrijfsreportage BMA Ergonomics Beter zitten door slimme technologie Een goede zithouding is essentieel ter voorkoming van klachten aan onder meer nek, rug en armen. Derhalve vormt het aanschaf- fen van goed zitmeubilair een belangrijke factor bij het verminderen van ziekteverzuim. BMA Ergonomics ontwikkelt en produceert stoelen die zowel op het gebied van ergonomie als vormgeving uniek zijn. “De leer van de biomechanica vormt daarbij een belang- rijke leidraad,” licht Productmanager ir. Harmen Leskens toe. Harmen Leskens: “We streven naar het zo duurzaam mogelijk produceren van stoelen” Axia® Smart Chair Bij BMA Ergonomics worden de stoelen van a tot z in eigen beheer geproduceerd. “Van onderzoek, ontwerp en productie tot en met logistiek, training, verkoop en klantenservice houden we alles in eigen hand,” benadrukt Leskens, “belangrijk, omdat we hierdoor niet afhankelijk zijn van derden en zo kwaliteit kunnen waarborgen en we al deze aspecten kunnen aanpakken vanuit onze bedrijfsfilosofie. Neemt niet weg dat we voor het ontwikkelen van nieuwe producten nadrukkelijk de samenwerking zoeken met gespecialiseerde partijen. Een goed B MA staat voor Biomechanisch 24-uurs-stoelen. “laatstgenoemde,” verklaart voorbeeld is de Axia® Smart Chair, die we in Adviesbureau. Een naam die Leskens, “worden onder meer toegepast in nauwe samenwerking met Salland Electro- verwijst naar het ontstaan van de de beveiligingsbranche, de zware industrie nics, Christelijke Hogeschool Windesheim onderneming. “BMA Ergonomics is in 1988 en andere sectoren waarbinnen het heel en de TUD hebben ontwikkeld. Met recht opgericht door een werktuigbouwkundige gangbaar is dat een stoel 24 uur per dag in een unieke stoel, die we in januari volgend en een fysiotherapeut,” legt Leskens uit, gebruik is.” jaar op de Facility Beurs in Den Bosch zullen “die hun technische en medische kennis presenteren. Het bijzondere aan de Axia® bundelden en in Zwolle een adviesbureau Gerecyclede stoelen Smart Chair is dat de eindgebruiker dankzij begonnen. Na verloop van tijd hebben ze Leskens geeft aan dat BMA Ergonomics op in de stoel toegepaste slimme technologie zich tevens toegelegd op het ontwikkelen diverse gebieden haar maatschappelijke op eenvoudige wijze zijn zithouding kan van ergonomisch verantwoord zitmeubilair. verantwoordelijkheid neemt. “We streven aflezen. Belangrijk, omdat een goede zit- Een traject van jarenlang onderzoek en naar het zo duurzaam mogelijk produceren houding en daarmee optimaal gebruik van uitgebreide testfases leidde er uiteindelijk van stoelen. Een streven dat in de praktijk de stoel essentieel is ter voorkoming van toe dat in 1997 de Axia® bureaustoel in onder meer neerkomt op het waar mogelijk klachten. Deze en andere ontwikkelingen productie werd genomen.” Hiermee was hergebruiken van materialen. Sinds 2006 hangen nauw samen met onze filosofie op het succes van de onderneming geboren en kopen we ‘opgebruikte’ stoelen zoveel ergonomie, waarbij we niet alleen kijken groeide BMA Ergonomics in slechts enkele mogelijk terug om ze vervolgens te de- naar het product, ofwel de stoel, maar ook jaren uit tot de specialist op het gebied van monteren, materialen te laten recyclen en een stukje bewustwording willen creëren zitmeubilair in Nederland. “We bedienen onderdelen te hergebruiken.” Met gepaste met betrekking tot het gebruik van de stoel.” alleen al in Nederland zo’n tien procent van trots meldt Leskens dat inmiddels zo’n de totale markt,” vertelt Leskens enthousi- tweederde van alle geproduceerde stoelen BMA Ergonomics B.V. ast, “en leveren via een zorgvuldig opge- uit gerecycled materiaal dan wel herge- Schoenerweg 4 bouwd dealernetwerk jaarlijks zo’n 40.000 bruikte onderdelen bestaat. “We geloven 8042 PJ Zwolle stoelen aan bedrijven en instellingen.” Maar in de kracht van een cyclische economie en T 038 - 422 93 22 ook buiten Nederland zijn de Axia stoelen het realiseren van een duurzame productie- F 038 - 422 94 14 in trek, waardoor in heel West Europa omgeving. Op allerlei gebied. Het sluit aan info@bma-ergonomics.com veelvuldig gezeten wordt op in Zwolle op ons product, waarbij duurzaamheid en www.bma-ergonomics.com gefabriceerde kantoor- en zogenaamde ergonomie hand in hand gaan.” Twitteraccounts: @BmaAxia / #Axia / #Beterzitten / #Axiasmartchair het ONDERNEMERS BELANG 11
  • 14. Bedrijfsreportage Tekst: André Staas – Comm’Art • Foto: Steven Bemelman Arné van den Boom: “Ondernemers kunnen bij één partij terecht voor het complete gezondheidstraject” SamenWerken aan Gezond Ondernemen met Zilveren Kruis 12 het ONDERNEMERS BELANG
  • 15. Nu de economie even niet op volle toeren draait, lijkt het geen probleem. Maar vergrijzing en ontgroening vormen wel degelijk een bom onder de arbeidsmarkt. We moeten langer doorwerken, alle hens aan dek. Dat kan alleen als we in een optimale conditie zijn. Dat wil zeggen: gezond eten en goed bewegen. En bij ziekte er zo snel mogelijk weer bovenop zijn. Dat is gezond voor het bedrijfs- resultaat. Zilveren Kruis Achmea helpt ondernemers hierbij. Z ilveren Kruis behoort tot Achmea Van den Boom noemt een voorbeeld: bijvoorbeeld loondoorbetaling wil hij die met 4,8 miljoen verzekerden “Bij BMW in Duitsland is uit een onderzoek zoveel mogelijk beheersen. Net als de een speler van formaat is. naar voren gekomen dat de arbeidspro- kosten van langdurige arbeidsongeschikt- De zorgverzekeraar levert basis- en aanvul- ductiviteit bij een populatie, die gemiddeld heid. Om al deze kosten binnen de perken lende verzekeringen, naast diensten op het tien jaar ouder is dan de huidige, met zeven te houden, verzekert hij zich. Hierin heeft gebied van preventie en sociale zekerheid. procent afneemt. Met aanpassingen in de Zilveren Kruis ook een rol. Ook voor de Ook koopt het zorgproducten en –diensten productieketen bleek dit net op te vangen. inkomstenderving van langdurig zieke in bij ziekenhuizen, huisartsen en andere De opgave is: hou je medewerkers vitaal medewerkers zijn er oplossingen. Samen zorgleveranciers. en gezond. Je houdt dan je productiviteit met de werkgever vullen we dit hele pallet “Ongeveer 80% van de verzekerden op orde en vermijdt ziektekosten. in.” Deze aanpak valt goed in de markt: valt onder een collectief contract”, vertelt Dat kan met preventieprogramma’s. ondernemers kunnen bij één partij terecht commercieel directeur Arné van den Boom. Daarnaast moet je zorgen voor maatre- voor het complete gezondheidstraject, van “We verzekeren sociale minima bij gemeenten gelen die zijn gericht op snelle en goede preventie tot verzuim en inkomensoplos- en werknemers bij werkgevers. Bij de intro- zorg, naast re-integratie bij uitval. Wij singen. ductie van de marktwerking spelen wij een vertalen deze trends en problemen in onze belangrijke rol. Voor verzekeraars betekent ketenaanpak SamenWerken aan Gezond Samen met bedrijven dit, net als voor bijvoorbeeld ziekenhuizen, Ondernemen. Samen met ondernemers In 2012 veranderen er weer dingen in het dat ze risico’s lopen. Vroeger betaalde de ontwikkelen we op maat gesneden basispakket van de ziektekostenverzeke- overheid gewoon de kosten, maar nu gaat programma’s die één dominant doel heb- ring. Zo worden de vergoedingen voor het om de afspraken die de zorgverzeke- ben: gezonde medewerkers die flexibel, fysiotherapie en eerstelijnspsycholoog raars maken met de zorgleveranciers over creatief, betrokken en mentaal weerbaar minder. Dit heeft effect op de bedrijven, kwaliteit en prijs. Marktwerking dwingt zijn en hierdoor minder verzuimen en beter want juist deze behandelingen zijn gericht iedereen om efficiënt te werken en zo veel presteren. Dit is ook belangrijk voor de op snelle re-integratie. Zilveren Kruis mogelijk waar voor zo weinig mogelijk geld continuïteit van een bedrijf; te hoge kosten repareert dit daarom in de aanvullende te leveren. En dat is toch gezond?” voor verzuim kan vervelende gevolgen verzekering. Bedrijven zijn belangrijke klanten voor hebben.” Duurzaam fitte medewerkers. Zilveren Kruis. Van den Boom verdiept zich Zo adviseert Zilveren Kruis bedrijven op Daar richt Zilveren Kruis zich op, naast daarom continu in de problemen, waar het gebied van gezondheidsmanagement. duurzame relaties met klanten. ondernemers tegenaan lopen. Bijvoorbeeld via het programma Energy “We hebben een consistent premiebeleid. “Er is een toenemende krapte op de Challenge dat is gericht op meer bewegen We zijn open en duidelijk, er zijn geen arbeidsmarkt. In sommige regio’s en en gezonder eten. Medewerkers reageren verrassingen. Ondernemers waarderen dit. branches kunnen werkgevers amper aan hier goed op: ze gaan met meer plezier We zijn een robuust bedrijf dat de trend goed personeel komen. Dat komt door de naar het werk, vallen minder vaak uit en wil zetten op het gebied van duurzaam vergrijzing en de ontgroening. We moeten presteren beter. inzetbare medewerkers. Met een integrale langer doorwerken; de gemiddelde leeftijd aanpak waardoor de hele keten aan bod van het personeel neemt toe. Ketenaanpak zorg, preventie en inkomen komt: van preventie tot zorg en inkomen. Tegelijkertijd zien we een toenemend aan- SamenWerken aan Gezond Ondernemen Deze aanpak zetten we samen met onze tal chronische aandoeningen, waaronder is dus een integrale aanpak die Zilveren klanten in. Samen zorgen we er zo voor dat psychische klachten. We tellen in ons land Kruis samen met de klant inzet. “We richten de medewerkers gezond blijven en snelle, een miljoen diabetespatiënten en 700.000 ons op de duurzame inzetbaarheid van de goede zorg krijgen bij uitval. Zo hou je je mensen met een alcoholprobleem. De helft medewerkers en op een goed gebruik van medewerkers hoogproductief en kunnen van onze bevolking is te dik. Dit opgeteld doelmatige zorg. ze langer mee. En dat is goed voor het geeft een aardig beeld van de donkere wol- Als vooraanstaand zorgverzekeraar willen bedrijfsresultaat!” ken die boven onze arbeidsmarkt hangen. we hiermee voorop lopen. Daarom hebben Daar komt bij dat bedrijven continu bezig we alle bestaande activiteiten op het zijn met het verlagen van hun kosten om gebied van zorg, gezondheidsmanagement, de arbeidsproductiviteit hoger te krijgen. verzuim en inkomen gebundeld in één aan- De druk op de mensen neemt hierdoor pak. Zorg en preventie om ervoor te zorgen toe.” dat de medewerkers gezond en productief blijven, maar ook om ze sneller weer aan Minder uitval, betere prestaties het werk krijgen als het wat minder gaat. Hoe kunnen werkgevers hun financiële Dit is goed voor werkgever én werknemer. risico’s door ziekte en arbeidsongeschikt- Daarnaast moeten we ook het financiële Zorg-, verzuim- en inkomensoplossingen heid zoveel mogelijk afwenden of aspect niet vergeten. Verzuim en vermin- verminderen? Zie hier de uitdaging die derde productiviteit kost de werkgever veel T 071 - 364 19 20 Zilveren Kruis ziet. geld. Deze kosten en die van www.zilverenkruis.nl/gezondondernemen het ONDERNEMERS BELANG 13
  • 16. RESTAURANT | GRANDCAFÉ | ZALENACCOMODATIE BOWLINGCENTRUM | CATERING heet vanaf nu In Zwolle en wijde omgeving is Grand Café Restaurant Urbana een begrip. Onder een doeltreffende en moderne bedrijfsvoering en met bijzondere aandacht voor kwaliteit en flexibiliteit weet Urbana deze uitstraling al vele jaren probleemloos te handhaven. Dankzij onze uitgebreide ervaring hebben wij een feilloos gevoel ontwikkeld om het onze gasten perfect naar de zin maken. Of dit nu uw receptie, uw bruiloft, uw familietreffen, uw buffet of uw verjaardagsfeest betreft, bij Urbana is de verzorging ervan altijd in goede handen. Urbana biedt u voor elke gelegenheid een keuze aan diverse arrangementen. Geeft u er de voorkeur aan uw eigen grafisch ontwerp & typografie feest samen te stellen? Ook dat kan. Uw vragen en suggesties zien wij graag tegemoet. Meer weten? Stuur dan een mail naar info@oscargeeftvorm.nl Wipstrikkerallee 213 - 8025 AH Zwolle - 038 4538418 www.urbana.nl - info@urbana.nl Creatief in de advisering, efficiënt in de uitvoering! Als ‘Uw geheel eigen kantoor’ willen wij graag een verlengstuk van uw organisatie zijn. Persoonlijk contact en een plezierige sfeer staan daar- bij voorop. Zodat u een goed gevoel heeft bij onze samenwerking en weet dat onze adviezen direct, persoonlijk, op maat en dus geheel eigen zijn. Pure toegevoegde waarde. U kunt rekenen op een vaste adviseur die hoogstpersoonlijk uw zaken behartigt en ze ook kent. Voor meer specialistische kennis op het gebied van uw belastingen, medewerkers, pensioen, subsidies en bedrijfsoverdracht kan uw advi- seur een beroep doen op diverse specialisten. Samen helpen wij u uw bedrijf én uzelf financieel nog beter te maken. Deze persoonlijke en op u afgestemde manier van werken hebben wij ons geheel eigen gemaakt. Sportlaan 4, 8181 BE Heerde T: (0578) 691 670 E: heerde@mth.nl Almere | Amersfoort | Assen | Baarn | Bussum | Emmeloord | Heerde Hilversum | Lelystad | Meppel | Putten | Steenwijk | Veenendaal | Zeist
  • 17. Tekst: Mr. A.L. (Arnold) Appelman, specialist mededingings- en aanbestedingsrecht, De Haan Advocaten & Notarissen Advies Innovatie is de sleutel tot succes In economisch moeilijke tijden is het technologisch voorblijven van de concurrentie een echte must geworden. De methode om een voorsprong op de concurrentie te verkrijgen en te behouden, is door middel van innova- tie. Innovatie leidt tot nieuwe technologieën, die gebruikt kunnen worden om nieuwere en betere producten te ontwikkelen of om de kostprijs voor de huidige productie te verlagen. B ij innovatie komt echter veel kijken. Deze voorwaarden luisteren heel nauw en koffie en koffieapparaten. Kijk ook maar Vaak kan een onderneming alleen de risico’s wanneer de voorwaarden niet eens naar de successen van Heineken en niet de kosten dragen voor het worden nageleefd zijn zeer groot. Voldoet Krups met de Beertender en Philips en benodigde onderzoek. Ook komt het een samenwerking namelijk niet aan de InBev met de PerfectDraft. Dit zijn slechts regelmatig voor dat de benodigde kennis voorwaarden, dan worden doorgaans enkele voorbeelden van succesvolle en vaardigheden niet (allemaal) beschik- de mededingingsregels overtreden. samenwerkingen op het gebied van baar zijn voor of binnen de onderneming. De Nederlandse Mededingingsautoriteit innovatie van de laatste jaren. Ondernemingen zoeken daardoor geregeld en de Europese Commissie kunnen boetes de samenwerking op met andere onderne- voor dergelijke overtredingen opleggen die Wellicht kunnen we daar binnenkort mingen. kunnen oplopen tot 10% van de jaaromzet. ook de resultaten van uw activiteiten op het gebied van innovatie aan toevoegen. Wanneer ondernemingen gaan samen- Het is dus zaak om voordat de samenwer- Laat u daarbij dan van te voren wel goed werken, moeten zij rekening houden met king wordt aangegaan, goed te controleren adviseren. Mocht u namelijk in strijd de mededingingsregels. Dit geldt des te of de samenwerking voldoet aan alle handelen met de mededingingsregels, dan meer wanneer concurrenten of potentiële voorwaarden. Indien nodig kan dan de kunt u wel eens een boete krijgen die met concurrenten gaan samenwerken. samenwerking nog worden aangepast, zich brengt dat alle opbrengsten van de De onderlinge concurrentie kan dan nog zodat er wel wordt voldaan aan alle innovatie voor niets zijn geweest en het wel eens beperkt worden. Een beperking voorwaarden. Goede advisering door een gewenste succes uitblijft. van de concurrentie is echter niet altijd expert op het gebied van het mededin- toegestaan. gingsrecht is daarom essentieel. Onder bepaalde strikte voorwaarden Mocht uit de advisering blijken dat de mogen ondernemingen samenwerken samenwerking aan alle voorwaarden op het gebied van innovatie (onderzoek voldoet, dan staat niets meer aan de & ontwikkeling). Als de ondernemingen samenwerking in de weg. Er kan begonnen aan deze voorwaarden voldoen, dan is de worden met de innovatie activiteiten. samenwerking mededingingsrechtelijk Zodra deze activiteiten resultaat boeken, gezien geoorloofd. Deze samenwerking kunnen deze resultaten vervolgens in de De Haan Advocaten & Notarissen moet dan uitsluitend betrekking hebben praktijk worden gebracht. Op die manier Burgemeester Roelenweg 33 op de innovatie en de wijze waarop de kunt u wellicht een grote voorsprong op Postbus 40236 - 8004 DE Zwolle resultaten van de innovatie geëxploiteerd de concurrentie verkrijgen. T 038 - 421 79 04 gaan worden. Onder geen beding mag F 038 - 423 34 38 men de samenwerking gebruiken om Wie herinnert zich namelijk niet de grote M 06 - 113 34 965 onderling prijzen af te spreken of om successen die Philips en Douwe Egberts a.appelman@dehaanlaw.nl klanten te verdelen. hadden met de introductie van de Senseo www.dehaanlaw.nl het ONDERNEMERS BELANG 15
  • 18. “Brug tussen Onderneming en Bank” Krediet Advies Zwolle adviseert en begeleidt bij het aantrekken van nieuwe – en het herstructureren van bestaande bedrijfs- financieringen. Zij is onafhankelijk en niet gelieerd aan enige financiële instelling. Krediet Advies Zwolle | Ter Pelkwijkpark 18 8011 SH ZWOLLE | T 038 – 333 57 56 | M 06 – 38 11 06 11 info@kredietadvieszwolle.nl | www.kredietadvieszwolle.nl Uw jaarrekening als • Schuttingen • Rolluiken startpunt • Reclameborden • Deuren • Systeemwanden • Plafondplaten • Zonweringsdoek • Spandoeken Samen voor succes www.jonglaan.nl Nijverheidstraat 29 8281 JD Genemuiden accountants belastingadviseurs T (038) 385 35 65 Grote Voort 225, Zwolle F (038) 385 35 60 telefoon 038 42 16 980 e-mail zwolle@jonglaan.nl www.prestige.nl print en sig n
  • 19. www.kantoorblok.nu Uw kantoorvakhandel: Groot in kantoorartikelen Hoe krijgt u een gezonde werkplek, hoe spaart u het milieu, wat die uitermate geschikt zijn voor middelgrote en kleine bedrijven zijn onmisbare artikelen en waar vindt u de meest scherpe en die ook nog eens voordelig geprijsd zijn. Wilt u meer advies of prijzen? Dit alles leest u in Het Kantoorblok. Het Kantoorblok zoekt u een verkooppunt, ga dan naar www.kantoorblok.nu en staat vol met tips van uw kantoorvakhandel over kantoorartikelen vind de kantoorvakhandel bij u de buurt. Dymo Labelwriter LW-450 Turbo voor de prijs van een LW-450 Label sneller. Verzend slimmer. Werk efficiënter. Vanaf nu drukt u etiketten af zonder kopzorgen met de LabelWriter 450. Een gezonde werkplek Met de gepatenteerde Dymo Productivity Kijk op pagina 3 Software kunt u onder meer adres-, barcode-, dossier-, naambadge- en verzendetiketten creëren en afdrukken, allemaal zonder extra werk en geknoei met etiketvellen op een gewone desktop- Art.nr. Omschrijving van voor printer. Druk etiketten direct af vanaf Mi- 930120 LW-450 € 105,00 € 89,00 crosoft Word, Excel, Outlook, QuickBooks 930121 LW-450 Turbo € 139,00 € 89,00 en andere populaire programma’s. Na 930122 LW-450 Twin Turbo € 189,00 € 129,00 eenmaal werken met de Dymo labelwriters 930123 LW-450 Duo € 209,00 € 129,00 Checklist voor wilt u niet meer zonder! groen printen Kijk op pagina 5 >>>> Ga naar www.kantoorblok.nu voor nog meer aanbiedingen en informatie <<<<