SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 3
A family stress test
Kiko ta stres?
Stres ta e "kansa i kibra" ku bo kurpa ta eksperensia ora bo tin ku adapta bo mes na bo ambiente
ku ta kambia kontinuamente. E tin efeketonan fisiko i emoshanal riba un hende i por lanta
sentimentunan positivo i negativo. Komo un influensha positivo stres por yuda nos tuma un
akshon, e por resulta den un konsiensia nobo i un perspektiva nobo eksitante.
Komo un influensha negativo e por resulta den sentimentunan di deskonfiansa, rechaso. rabia i
depreshon, ku por okashona problemanan di salu mander doló na stoma, uitslag na bo kurpa,
insomnia,ulsura, preshon haltu, malesa di kurason, i atake serebral. Ku fayesimentu di un ser
keri,nasementu di un yu, un promoshon na trabou, un relashon nobo nos por eksperensia stres
ora nos tin ku ahusta nos bida. I den e proseso di ahusta na e diferente sirkunstansianan stres
por yuda of stroba nos. Esaki ta depende kon nos ta reakshona riba stres.
Kon mi por elemina stres for di mi bida?
Stres positivo por agrega antisipashon i 'eksitashon' na bida i nos tur ta krese ora tin un sierto
grandura di stres. Deadlines ,kompetensia , konfrontashon , i hasta nos frustrashonnan i ferdit ta
anadi profundidat i enrikesimentu na nos bida. Nos meta no mester ta pa elimina stres, pero
siña kon nos ta maneha stres i kon pa us'e pa yuda nos. Stres ku no ta sufisiente por traha
manera algu ku ta deprimi nos i por laga nos sinti laf, pero di otro banda stres di mas por laga
nos sinti "brua manera un bol di hilu. Loke nos mester hasi ta buska e nivel optimal di stres ku lo
motiva nos pero subi nos kabes....
Kon mi por sa kua ta e stres optimal p'ami?
No tin un nivel di stres ku ta optimal pa tur hende. Nos tur ta kreashon individual ku
eksigensianan uniko. Komo tal loke por ta un stres pa bo pa e otro e ta un alegria. I hasta ora
nos ta di akuerdo ku un evento ta fuente di stres, e chens ta grandi ku nos ta diferensia den nos
manera di reakshon fisiologiko i sikologiko. Un persona ku ta gusta guia un diskushon ora no tin
akuerdo i kambia di un trabou bai otro lo haña stres ora e tuma un trabou ku semper ta meskos
i rutinario, mientras ku un ta prefera kondishonnan stabil i semper meskos lo tin stres kaminda
e tareanan ta varia. Tambe, e loke kada un di nos por soporta na stres i e kantidat di stres ku
nos por tolera prome nos desaroya sintomanan di stres ta kambia segun nos edat. A konstata ku
mayoria malesa ta relashona ku stres ku bo no a logra libra bo di dje. Si konstata ku mayoria
malesa ta relashona ku stres ku bo no a logra libra bo di dje. Si bo ta eksperensia sintomanan di
stres, bo a pasa e nivel optimal di stres ku abo por soporta. i e ora ei bo mester baha e nivel
stres den bo bida i/of oumenta bo abilidat pa maneha stres.
Kon mi por maneha stres mas miho?
Identifika stres ku bo no a laga los ahinda i ta konsiente di su efekto riba bo bida,no ta sufisiente
pa redusi efektonan dañino di stres. Meskos ku tin hopi fuente di stres, tin tambe hopi
posibilidat pa maneha stres. Sin embargo tur ta rekeri traha pa kambio : kambia e fuente di stres
i/of kambia bo reakshon riba e fuente di stres. Kon bo ta hasi esaki?
1. Bira konsiente di kiko ta e kosnan ku ta duna bo stres i kua ta bo reakshonnan emoshonal i
fisiko
Ser konsiente ku bo tin stres. No ignore. No pasa leve riba bo problemanan. Determina kua ta e
eventonan ku ta duna bo stres. Kiko bo por bisa bo mes riba e nifikashon dje efektonan aki?
Determina kon bo kurpa ta reakshona riba stres. Bo ta bira nervioso of bo kurpa ta bira ariba
abou? Si ta asina, na ki manera spesifiko?
2. Buska pa haña sa kiko bo por kambia.
Bo por kambia e kosnan ku ta duna bo stres pa medio di evita nan of elimina nan
kompletamente? Bo por redusi nan intensidat (maneha nan riba un periodo di tempu en bes di
riba base diario of semanal)? Bo por baha e tempu ku bo ta bou di influensha di stres (tuma un
pousa, sali bai for dje luga kaminda bo ta)? Bo por dedika e tempu i energia nesesario pa trese
un kambio, (pone bo metanan, teknikanan di maneha tempu i strategianan pa pospone
rekompensa por yuda aki.
3. Redusi e intesidat di bo reakshonan emoshanal riba stres.
Reakshon di stres por ser okashona ora bo ta mira i pensa ku tin un peliger, .peliger fisiko i/of
peliger emoshonal. Bo ta mira e loke ta duna bo stres den terminonan eksagera i/of hasi un
situashon difisil un desaster? Bo ta ferwagt ku bo tin ku komplase tur hende. Bo ta reakshona di
un forma eksagera i mira kosnan komo apsolutamente kritiko i urgente? Bo tin e sentimentu ku
den tur situashon bo mester sali viktorioso? Hasi esfuerso pa apsepta puntonan di bista mas
modera; purba pa mira stres komo algu ku bo por bini kla kune en bes di algu ku ta tuma poder
riba mira stres komo algu ku bo por bini kla kune en bes di algu ku ta tuma poder riba bo. Purba
pa modera i baha bo emoshonnan eksesivo. Pone e sitaushon den perspektiva. No gasta tempu
na aspektonan negativo i "kiko si?"nan.
4. Siña modera bo reakshonnan fisiko riba stres.
Hala rosea poko poko i profundo ta pone halamentu di rosea i batimentu kurason bira normal.
Teknikakanpa relaha por redusi tenshon di muskulo. Biofeedback eletroniko por yuda bo haña
kontrol bek riba kosnan manera tenshon di muskulo, batimentu kurason i preshon di sanger.
Remedi preskribi pa un dokter por yuda modera riba termino kortiko bo reakshonnan fisiko. Sin
embargo, nan so no ta e kontesta. Preferibel abo mes siña domina e reakshonnan di stres, e ora
ei e chens ta mas grandi ku bo tin un solushon pa termino largu.
5. Konstrui bo reservanan fisiko.
Ehersisionan pa "kardiovaskular" , "fitness" tres pa kuater biaha pa siman (ehersisio ritmiko
modera, i pa tempu largu ta mas miho, manera kana, landa , kore baiskel i djog. Kome
kumindanan nutritivo i bon balansa. Mantene bo peso ideal. Evita nikotina, kafiena eksesivo, i
otro stimulantenan. Kombina tempu liber ku trabou. Tuma pousa i sali un ratu i ora bo por
drumi sufisiente. Ta mas konsistente posibel ku bo skema di drumi.
6. Mantene bo reservanan emoshonal.
Forma relashonnan di amistat kaminda tur envolvi ta apoya otro. Traha na metanan realistiko ku
tin nifikashon pa bo, en bes di metanan ku otronan a buta pa bo i ku bo na ta komparti. Spera
algun frustashon, frakaso i ferdrit. Semper ser kariñoso i suave ku bo mes. Ser un amigo di bo
mes.

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Investigacion De Estres en Estudiantes
Investigacion De Estres en EstudiantesInvestigacion De Estres en Estudiantes
Investigacion De Estres en Estudiantes
nadia_avelar27
 
Concepto y tipos de estres exposicion
Concepto y tipos de estres exposicionConcepto y tipos de estres exposicion
Concepto y tipos de estres exposicion
Beto Enriquezz
 
La gestion del stress laboral
La gestion del stress laboralLa gestion del stress laboral
La gestion del stress laboral
oaca54
 

Was ist angesagt? (19)

Estrés en los estudiantes universitarios
Estrés en los estudiantes universitariosEstrés en los estudiantes universitarios
Estrés en los estudiantes universitarios
 
Actividad asistencial psicologia abril - mayo 2015
Actividad asistencial psicologia abril - mayo 2015Actividad asistencial psicologia abril - mayo 2015
Actividad asistencial psicologia abril - mayo 2015
 
Diapositivas de estres
Diapositivas de estresDiapositivas de estres
Diapositivas de estres
 
Qué Es El EstréS
Qué Es El EstréSQué Es El EstréS
Qué Es El EstréS
 
Diapositivas sobre el estres
Diapositivas sobre el estresDiapositivas sobre el estres
Diapositivas sobre el estres
 
Estres
EstresEstres
Estres
 
Estres academico
Estres academicoEstres academico
Estres academico
 
Stress
StressStress
Stress
 
Investigacion De Estres en Estudiantes
Investigacion De Estres en EstudiantesInvestigacion De Estres en Estudiantes
Investigacion De Estres en Estudiantes
 
El estres
El estresEl estres
El estres
 
El stress como manejarlo
El stress como manejarloEl stress como manejarlo
El stress como manejarlo
 
Estrés
EstrésEstrés
Estrés
 
El estres unidad_3
El estres unidad_3El estres unidad_3
El estres unidad_3
 
Estress
EstressEstress
Estress
 
Nieves rivero
Nieves riveroNieves rivero
Nieves rivero
 
Presentación sobre el estrés
Presentación sobre el estrésPresentación sobre el estrés
Presentación sobre el estrés
 
psicología- estres
psicología- estrespsicología- estres
psicología- estres
 
Concepto y tipos de estres exposicion
Concepto y tipos de estres exposicionConcepto y tipos de estres exposicion
Concepto y tipos de estres exposicion
 
La gestion del stress laboral
La gestion del stress laboralLa gestion del stress laboral
La gestion del stress laboral
 

Andere mochten auch (7)

Eckasha
EckashaEckasha
Eckasha
 
0 043
0 0430 043
0 043
 
0 042
0 0420 042
0 042
 
Document5511
Document5511Document5511
Document5511
 
0 041
0 0410 041
0 041
 
0 044
0 0440 044
0 044
 
Hanafi Jurisprudence Fiqh Explained
Hanafi Jurisprudence Fiqh ExplainedHanafi Jurisprudence Fiqh Explained
Hanafi Jurisprudence Fiqh Explained
 

Ähnlich wie Maneha stres

ESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDADESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDAD
Almudenamayo2010
 
ESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDADESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDAD
Almudenamayo2010
 
Estres En Los Estudios
Estres En Los EstudiosEstres En Los Estudios
Estres En Los Estudios
curouasd
 
técnicas de relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
técnicas de  relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundariatécnicas de  relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
técnicas de relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
mermaluzeib2021
 

Ähnlich wie Maneha stres (20)

Estrés
EstrésEstrés
Estrés
 
El Estrés
El EstrésEl Estrés
El Estrés
 
EL ESTRES
EL ESTRESEL ESTRES
EL ESTRES
 
ESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDADESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDAD
 
ESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDADESTRES Y ANSIEDAD
ESTRES Y ANSIEDAD
 
Estres En Los Estudios
Estres En Los EstudiosEstres En Los Estudios
Estres En Los Estudios
 
como controlar el estres que esta presente en todos
como controlar el estres que esta presente en todoscomo controlar el estres que esta presente en todos
como controlar el estres que esta presente en todos
 
Ámbito laboral
Ámbito laboralÁmbito laboral
Ámbito laboral
 
Tecnicas-de-Autocontrol-Emocional-Martha-Davis-y-Matthew-McKay.pdf
Tecnicas-de-Autocontrol-Emocional-Martha-Davis-y-Matthew-McKay.pdfTecnicas-de-Autocontrol-Emocional-Martha-Davis-y-Matthew-McKay.pdf
Tecnicas-de-Autocontrol-Emocional-Martha-Davis-y-Matthew-McKay.pdf
 
Estrés
EstrésEstrés
Estrés
 
Como introducirte al mindfunless
Como introducirte al mindfunlessComo introducirte al mindfunless
Como introducirte al mindfunless
 
ESTRÉS LABORAL.pptx
ESTRÉS LABORAL.pptxESTRÉS LABORAL.pptx
ESTRÉS LABORAL.pptx
 
Salud Mental, Física y Emocional
Salud Mental, Física y EmocionalSalud Mental, Física y Emocional
Salud Mental, Física y Emocional
 
Estrés: causas y consecuencias de la enfermedad en Chile.
Estrés: causas y consecuencias de la enfermedad en Chile.Estrés: causas y consecuencias de la enfermedad en Chile.
Estrés: causas y consecuencias de la enfermedad en Chile.
 
técnicas de relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
técnicas de  relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundariatécnicas de  relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
técnicas de relajación y el estrés en los alumnos del de educación secundaria
 
Estres
EstresEstres
Estres
 
Tarea de grupo
Tarea de grupoTarea de grupo
Tarea de grupo
 
Estres
EstresEstres
Estres
 
Salud emocional
Salud emocionalSalud emocional
Salud emocional
 
Brochure Angelina.pdf
Brochure Angelina.pdfBrochure Angelina.pdf
Brochure Angelina.pdf
 

Mehr von GGoFi (13)

Grondslagen op werkvloer in grondgebied.
Grondslagen op werkvloer in grondgebied.Grondslagen op werkvloer in grondgebied.
Grondslagen op werkvloer in grondgebied.
 
Reden tot feesten
Reden tot feestenReden tot feesten
Reden tot feesten
 
Boosheid en Woede
Boosheid en WoedeBoosheid en Woede
Boosheid en Woede
 
De ware moraliteit
De ware moraliteitDe ware moraliteit
De ware moraliteit
 
Wat is tijd?
Wat is tijd?Wat is tijd?
Wat is tijd?
 
Document 13
Document 13Document 13
Document 13
 
De taal
De taalDe taal
De taal
 
De heersende Kind als Vader den mensch.
De heersende Kind als Vader den mensch.De heersende Kind als Vader den mensch.
De heersende Kind als Vader den mensch.
 
Quinton
QuintonQuinton
Quinton
 
Co-Vadershap
Co-VadershapCo-Vadershap
Co-Vadershap
 
Living values
Living valuesLiving values
Living values
 
Respet i disiplina
Respet i disiplinaRespet i disiplina
Respet i disiplina
 
Jack herer the emperor wears no clothes - history of hemp
Jack herer   the emperor wears no clothes - history of hempJack herer   the emperor wears no clothes - history of hemp
Jack herer the emperor wears no clothes - history of hemp
 

Kürzlich hochgeladen

Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptxConcepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
Fernando Solis
 
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURAFORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
El Fortí
 
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptxRESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
pvtablets2023
 
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
jlorentemartos
 

Kürzlich hochgeladen (20)

Lecciones 05 Esc. Sabática. Fe contra todo pronóstico.
Lecciones 05 Esc. Sabática. Fe contra todo pronóstico.Lecciones 05 Esc. Sabática. Fe contra todo pronóstico.
Lecciones 05 Esc. Sabática. Fe contra todo pronóstico.
 
ACERTIJO DE POSICIÓN DE CORREDORES EN LA OLIMPIADA. Por JAVIER SOLIS NOYOLA
ACERTIJO DE POSICIÓN DE CORREDORES EN LA OLIMPIADA. Por JAVIER SOLIS NOYOLAACERTIJO DE POSICIÓN DE CORREDORES EN LA OLIMPIADA. Por JAVIER SOLIS NOYOLA
ACERTIJO DE POSICIÓN DE CORREDORES EN LA OLIMPIADA. Por JAVIER SOLIS NOYOLA
 
Prueba libre de Geografía para obtención título Bachillerato - 2024
Prueba libre de Geografía para obtención título Bachillerato - 2024Prueba libre de Geografía para obtención título Bachillerato - 2024
Prueba libre de Geografía para obtención título Bachillerato - 2024
 
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptxConcepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
Concepto y definición de tipos de Datos Abstractos en c++.pptx
 
Abril 2024 - Maestra Jardinera Ediba.pdf
Abril 2024 -  Maestra Jardinera Ediba.pdfAbril 2024 -  Maestra Jardinera Ediba.pdf
Abril 2024 - Maestra Jardinera Ediba.pdf
 
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR MERC 2024-2.docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR MERC 2024-2.docxPLAN DE REFUERZO ESCOLAR MERC 2024-2.docx
PLAN DE REFUERZO ESCOLAR MERC 2024-2.docx
 
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURAFORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
FORTI-MAYO 2024.pdf.CIENCIA,EDUCACION,CULTURA
 
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptxRESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
RESULTADOS DE LA EVALUACIÓN DIAGNÓSTICA 2024 - ACTUALIZADA.pptx
 
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
TEMA 14.DERIVACIONES ECONÓMICAS, SOCIALES Y POLÍTICAS DEL PROCESO DE INTEGRAC...
 
Supuestos_prácticos_funciones.docx
Supuestos_prácticos_funciones.docxSupuestos_prácticos_funciones.docx
Supuestos_prácticos_funciones.docx
 
SESION DE PERSONAL SOCIAL. La convivencia en familia 22-04-24 -.doc
SESION DE PERSONAL SOCIAL.  La convivencia en familia 22-04-24  -.docSESION DE PERSONAL SOCIAL.  La convivencia en familia 22-04-24  -.doc
SESION DE PERSONAL SOCIAL. La convivencia en familia 22-04-24 -.doc
 
Procedimientos para la planificación en los Centros Educativos tipo V ( multi...
Procedimientos para la planificación en los Centros Educativos tipo V ( multi...Procedimientos para la planificación en los Centros Educativos tipo V ( multi...
Procedimientos para la planificación en los Centros Educativos tipo V ( multi...
 
Tema 17. Biología de los microorganismos 2024
Tema 17. Biología de los microorganismos 2024Tema 17. Biología de los microorganismos 2024
Tema 17. Biología de los microorganismos 2024
 
Tema 10. Dinámica y funciones de la Atmosfera 2024
Tema 10. Dinámica y funciones de la Atmosfera 2024Tema 10. Dinámica y funciones de la Atmosfera 2024
Tema 10. Dinámica y funciones de la Atmosfera 2024
 
origen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literarioorigen y desarrollo del ensayo literario
origen y desarrollo del ensayo literario
 
La Sostenibilidad Corporativa. Administración Ambiental
La Sostenibilidad Corporativa. Administración AmbientalLa Sostenibilidad Corporativa. Administración Ambiental
La Sostenibilidad Corporativa. Administración Ambiental
 
Power Point: Fe contra todo pronóstico.pptx
Power Point: Fe contra todo pronóstico.pptxPower Point: Fe contra todo pronóstico.pptx
Power Point: Fe contra todo pronóstico.pptx
 
SISTEMA RESPIRATORIO PARA NIÑOS PRIMARIA
SISTEMA RESPIRATORIO PARA NIÑOS PRIMARIASISTEMA RESPIRATORIO PARA NIÑOS PRIMARIA
SISTEMA RESPIRATORIO PARA NIÑOS PRIMARIA
 
semana 4 9NO Estudios sociales.pptxnnnn
semana 4  9NO Estudios sociales.pptxnnnnsemana 4  9NO Estudios sociales.pptxnnnn
semana 4 9NO Estudios sociales.pptxnnnn
 
TIENDAS MASS MINIMARKET ESTUDIO DE MERCADO
TIENDAS MASS MINIMARKET ESTUDIO DE MERCADOTIENDAS MASS MINIMARKET ESTUDIO DE MERCADO
TIENDAS MASS MINIMARKET ESTUDIO DE MERCADO
 

Maneha stres

  • 1. A family stress test Kiko ta stres? Stres ta e "kansa i kibra" ku bo kurpa ta eksperensia ora bo tin ku adapta bo mes na bo ambiente ku ta kambia kontinuamente. E tin efeketonan fisiko i emoshanal riba un hende i por lanta sentimentunan positivo i negativo. Komo un influensha positivo stres por yuda nos tuma un akshon, e por resulta den un konsiensia nobo i un perspektiva nobo eksitante. Komo un influensha negativo e por resulta den sentimentunan di deskonfiansa, rechaso. rabia i depreshon, ku por okashona problemanan di salu mander doló na stoma, uitslag na bo kurpa, insomnia,ulsura, preshon haltu, malesa di kurason, i atake serebral. Ku fayesimentu di un ser keri,nasementu di un yu, un promoshon na trabou, un relashon nobo nos por eksperensia stres ora nos tin ku ahusta nos bida. I den e proseso di ahusta na e diferente sirkunstansianan stres por yuda of stroba nos. Esaki ta depende kon nos ta reakshona riba stres. Kon mi por elemina stres for di mi bida? Stres positivo por agrega antisipashon i 'eksitashon' na bida i nos tur ta krese ora tin un sierto grandura di stres. Deadlines ,kompetensia , konfrontashon , i hasta nos frustrashonnan i ferdit ta anadi profundidat i enrikesimentu na nos bida. Nos meta no mester ta pa elimina stres, pero siña kon nos ta maneha stres i kon pa us'e pa yuda nos. Stres ku no ta sufisiente por traha manera algu ku ta deprimi nos i por laga nos sinti laf, pero di otro banda stres di mas por laga nos sinti "brua manera un bol di hilu. Loke nos mester hasi ta buska e nivel optimal di stres ku lo motiva nos pero subi nos kabes.... Kon mi por sa kua ta e stres optimal p'ami? No tin un nivel di stres ku ta optimal pa tur hende. Nos tur ta kreashon individual ku eksigensianan uniko. Komo tal loke por ta un stres pa bo pa e otro e ta un alegria. I hasta ora nos ta di akuerdo ku un evento ta fuente di stres, e chens ta grandi ku nos ta diferensia den nos manera di reakshon fisiologiko i sikologiko. Un persona ku ta gusta guia un diskushon ora no tin akuerdo i kambia di un trabou bai otro lo haña stres ora e tuma un trabou ku semper ta meskos i rutinario, mientras ku un ta prefera kondishonnan stabil i semper meskos lo tin stres kaminda e tareanan ta varia. Tambe, e loke kada un di nos por soporta na stres i e kantidat di stres ku nos por tolera prome nos desaroya sintomanan di stres ta kambia segun nos edat. A konstata ku mayoria malesa ta relashona ku stres ku bo no a logra libra bo di dje. Si konstata ku mayoria malesa ta relashona ku stres ku bo no a logra libra bo di dje. Si bo ta eksperensia sintomanan di stres, bo a pasa e nivel optimal di stres ku abo por soporta. i e ora ei bo mester baha e nivel stres den bo bida i/of oumenta bo abilidat pa maneha stres. Kon mi por maneha stres mas miho? Identifika stres ku bo no a laga los ahinda i ta konsiente di su efekto riba bo bida,no ta sufisiente pa redusi efektonan dañino di stres. Meskos ku tin hopi fuente di stres, tin tambe hopi
  • 2. posibilidat pa maneha stres. Sin embargo tur ta rekeri traha pa kambio : kambia e fuente di stres i/of kambia bo reakshon riba e fuente di stres. Kon bo ta hasi esaki? 1. Bira konsiente di kiko ta e kosnan ku ta duna bo stres i kua ta bo reakshonnan emoshonal i fisiko Ser konsiente ku bo tin stres. No ignore. No pasa leve riba bo problemanan. Determina kua ta e eventonan ku ta duna bo stres. Kiko bo por bisa bo mes riba e nifikashon dje efektonan aki? Determina kon bo kurpa ta reakshona riba stres. Bo ta bira nervioso of bo kurpa ta bira ariba abou? Si ta asina, na ki manera spesifiko? 2. Buska pa haña sa kiko bo por kambia. Bo por kambia e kosnan ku ta duna bo stres pa medio di evita nan of elimina nan kompletamente? Bo por redusi nan intensidat (maneha nan riba un periodo di tempu en bes di riba base diario of semanal)? Bo por baha e tempu ku bo ta bou di influensha di stres (tuma un pousa, sali bai for dje luga kaminda bo ta)? Bo por dedika e tempu i energia nesesario pa trese un kambio, (pone bo metanan, teknikanan di maneha tempu i strategianan pa pospone rekompensa por yuda aki. 3. Redusi e intesidat di bo reakshonan emoshanal riba stres. Reakshon di stres por ser okashona ora bo ta mira i pensa ku tin un peliger, .peliger fisiko i/of peliger emoshonal. Bo ta mira e loke ta duna bo stres den terminonan eksagera i/of hasi un situashon difisil un desaster? Bo ta ferwagt ku bo tin ku komplase tur hende. Bo ta reakshona di un forma eksagera i mira kosnan komo apsolutamente kritiko i urgente? Bo tin e sentimentu ku den tur situashon bo mester sali viktorioso? Hasi esfuerso pa apsepta puntonan di bista mas modera; purba pa mira stres komo algu ku bo por bini kla kune en bes di algu ku ta tuma poder riba mira stres komo algu ku bo por bini kla kune en bes di algu ku ta tuma poder riba bo. Purba pa modera i baha bo emoshonnan eksesivo. Pone e sitaushon den perspektiva. No gasta tempu na aspektonan negativo i "kiko si?"nan. 4. Siña modera bo reakshonnan fisiko riba stres. Hala rosea poko poko i profundo ta pone halamentu di rosea i batimentu kurason bira normal. Teknikakanpa relaha por redusi tenshon di muskulo. Biofeedback eletroniko por yuda bo haña kontrol bek riba kosnan manera tenshon di muskulo, batimentu kurason i preshon di sanger. Remedi preskribi pa un dokter por yuda modera riba termino kortiko bo reakshonnan fisiko. Sin embargo, nan so no ta e kontesta. Preferibel abo mes siña domina e reakshonnan di stres, e ora ei e chens ta mas grandi ku bo tin un solushon pa termino largu. 5. Konstrui bo reservanan fisiko. Ehersisionan pa "kardiovaskular" , "fitness" tres pa kuater biaha pa siman (ehersisio ritmiko modera, i pa tempu largu ta mas miho, manera kana, landa , kore baiskel i djog. Kome
  • 3. kumindanan nutritivo i bon balansa. Mantene bo peso ideal. Evita nikotina, kafiena eksesivo, i otro stimulantenan. Kombina tempu liber ku trabou. Tuma pousa i sali un ratu i ora bo por drumi sufisiente. Ta mas konsistente posibel ku bo skema di drumi. 6. Mantene bo reservanan emoshonal. Forma relashonnan di amistat kaminda tur envolvi ta apoya otro. Traha na metanan realistiko ku tin nifikashon pa bo, en bes di metanan ku otronan a buta pa bo i ku bo na ta komparti. Spera algun frustashon, frakaso i ferdrit. Semper ser kariñoso i suave ku bo mes. Ser un amigo di bo mes.