Dit artikel gaat over het gebruik van een speeltuin in de BI-architectuur om self-service BI te voorzien van een geborgde data-aanlevering.

1. BI Architectuur: geef
managers een speeltuin
Door: Gerrit Versteeg

2. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 2
Stel, je zit in een organisatie waar een BI-omgeving al een tijdje naar tevredenheid
management-informatie in de vorm van rapporten en dashboards oplevert. Deze rapporten en
dashboards leveren managers bruikbare en robuuste informatie, maar naarmate het gebruik
toeneemt, leert de praktijk dat deze informatie een trigger vormt voor de vraag naar nog meer
informatie. Veelal stijgt die vraag naar additionele informatie vrij snel, waardoor een leverings-
backlog bij ICT ontstaat en frustratie de kop opsteekt. Self-service BI helpt daarbij al een aardig
stuk, maar hoe kan ICT binnen die opzet toch verantwoordelijkheid blijven dragen voor foutloze,
robuuste informatie? Een speeltuin kan hier uitkomst bieden.
In dit artikel uit de themareeks BI & Architectuur gaan we in op het belang van een speeltuin
(sandbox) binnen de BI-architectuur voor organisaties waar self-service een belangrijke rol
speelt.

3. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 3
Focus op de gebruikerskant
Het realiseren van een vraag naar nieuwe informatie heeft een aantal mogelijke consequenties.
Als het data warehouse niet pre-emptive geladen is, moeten regelmatig nieuwe bronnen worden
ontsloten en daar gaat vaak veel tijd mee gemoeid. Daarnaast blijkt in de praktijk dat managers
hun informatievraag helemaal niet zo goed kunnen formuleren, waardoor al snel bijna
prototype-achtige ontwikkeltrajecten ontstaan. Wanneer het interessant wordt om een pre-
emptive loading strategie te volgen, is afhankelijk van een groot aantal factoren die we nog een
keer in een apart blogartikel of whitepaper zullen behandelen. Voor nu gaan we ons echter even
concentreren op de voorkant van de BI-omgeving (de gebruikerskant).
Self-service BI
Het ter beschikking stellen van een self-service BI-tool aan managers is een veel gezochte
oplossing dezer dagen, niet in het minst door de sterke technologische vooruitgang die de
laatste jaren is gerealiseerd door de BI-tool leveranciers (denk aan Tableau, QlikTech,
MicroStrategy).

4. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 4
Managers kunnen met hun moderne self-service BI-tool aan de gang met de data, waardoor ze
vaak zelf een groot deel van hun rapporten en dashboards kunnen opstellen. Even los van die
rapporten waar nieuwe data voor nodig is, natuurlijk. Alhoewel, dit ontsluitingsproces wordt ook
efficiënter, omdat managers door het spelen met een self-service BI-tool, de middelen krijgen
om beter over hun informatievraag na te kunnen denken en daarmee ook beter hun vraag aan
ICT kunnen formuleren.
Verantwoordelijkheden
So far, so good. Maar… hoe gaan we om met de verantwoordelijkheden als we gebruik maken
van self-service BI-tools. De managers willen met behulp van de fraaie tool gaan spelen met hun
data, zolang die data in beginsel maar consistent is en geborgd wordt door ICT. Daarbij is de BI-
afdeling van ICT verantwoordelijk voor een stabiele, betrouwbare productie van consistente,
robuuste management-informatie. ICT zal niet snel een speeltuin onder haar
borgingsverantwoordelijkheid willen hebben, waar managers naar hartenlust data bewerken of
zelfs nieuwe eigen data introduceren.

5. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 5
We kunnen deze twee conflictueus ogende strevens combineren door een “speeltuin (sandbox)”
te introduceren in de BI-architectuur (zie afbeelding hieronder).

6. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 6
Door een “speeltuin” te introduceren, creëren we een afgebakend gebied waar de managers
ongestoord hun gang kunnen gaan. Hier staat voor hen relevante data die zij zelf kunnen
aanpassen of aanvullen en waarmee zij hun eigen rapportages/dashboards kunnen
samenstellen. De informatie in de “speeltuin” zelf is niet geborgd (data is immers feitelijk onder
beheer van de betreffende manager of management-discipline), maar de aanlevering van data
aan die speeltuin echter wel. En daar ligt ook het scheidingsvlak van de verantwoordelijkheden.
Geborgde data-aanlevering
De onder ICT-beheer liggende productie-omgeving kent een geborgd productieproces voor:
 het verversen van de data
 het controleren van de datakwaliteit
 het regelen van de stabilisatie van het data warehouse na de verversing

7. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 7
De ICT-organisatie genereert na de verversing en stabilisatie eventuele standaard rapportages
en dashboards (zie B33 in afbeelding). Daarnaast stelt de geborgde BI-omgeving centrale en/of
discipline-georiënteerde data-marts ter beschikking aan de diverse “speeltuinen” (zie B32 in
afbeelding). Deze aanlevering kan herhaald worden (met dezelfde inhoud) indien de data in de
speeltuin onverhoopt onbetrouwbaar is geworden.
Voordelen
De gebruikers van de “speeltuin” hebben het voordeel van een geborgde, kwalitatief goede en
consistente data-aanlevering, waar ze dan zelf verdere ontwikkelingen op kunnen doen en
waarop ze eigen rapporten en dashboards kunnen baseren met de sterk in opkomst zijnde self-
service BI-tools. De data is op dat moment van hen en zij kunnen die dan ook zelfstandig
veranderen en verrijken. Een hernieuwde aanlevering van de oorspronkelijke set blijft echter
altijd mogelijk.

8. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 8
Zoals al eerder aangegeven in de whitepaper 'De inrichtingsaspecten van een BI-omgeving'
kennen self-service BI-tools een aantal belangrijke eigenschappen. Eén daarvan is de 'sandbox'
(zie tekstkader hieronder).

9. BI Architectuur: geef managers een speeltuin
Pg, 9
Ben je hierin geïnteresseerd? Bekijk de andere blogartikelen en whitepapers uit onze themareeks
'BI & Architectuur' of download onze service-flyer:
Wil je meer informatie? Neem dan een kijkje op ons blog.
Dit blogartikel is geschreven door Gerrit Versteeg.