Netcad cad6 eğitim_dokümanı

1. CAD EĞİTİM KİTABI
Tunç Emre TOPTAŞ
tunc.toptas@netcad.com.tr
Ankara, 2013

2. İçindekiler
Bölüm.1 GENEL KAVRAMLAR VE PROJEYE GİRİŞ ............................................................................ 7
Temel Harita Projeksiyon Bilgisi .......................................................................................................... 7
Proje Parametrelerinin Oluşturulması ................................................................................................ 9
Bölüm.2 NETCAD 6 ARAYÜZ TANITIMI......................................................................................... 14
Netcad 6 GIS Ekranı........................................................................................................................... 14
Bölüm.3 UYGULAMA MENÜSÜ İŞLEMLERİ................................................................................... 18
Yeni Proje Açma İşlemi...................................................................................................................... 18
Aç İşlemi ............................................................................................................................................ 19
Ekle İşlemleri ..................................................................................................................................... 20
Kaydet İşlemleri................................................................................................................................. 23
Gönder İşlemleri................................................................................................................................ 31
Özellikler............................................................................................................................................ 35
Proje Düzenleme İşlemleri ................................................................................................................ 38
Çizdir İşlemleri................................................................................................................................... 41
NetStore ............................................................................................................................................ 46
Kapat İşlemleri................................................................................................................................... 46
Genel Ayarlar..................................................................................................................................... 48
GPS Verilerinin Yüklenmesi ............................................................................................................... 55
Bölüm.4 PROJE VERİ ÜRETİM İŞLEMLERİ ..................................................................................... 57
Obje Oluşturma ve Yazı İşlemleri ...................................................................................................... 57
Çizim Araçları..................................................................................................................................... 57
Nokta At İşlemleri.......................................................................................................................... 57
Çizgi İşlemleri................................................................................................................................. 58
Alan İşlemleri................................................................................................................................. 60
Kutu İşlemleri................................................................................................................................. 61
Çoklu Doğru İşlemleri .................................................................................................................... 63
Noktadan Geçen Eğri Çiz İşlemleri................................................................................................. 65
Yumuşatılmış Eğri Çiz İşlemleri...................................................................................................... 68
Daire İşlemleri ............................................................................................................................... 69
Yay İşlemleri .................................................................................................................................. 71
Blok Araçları....................................................................................................................................... 75
Nokta Yakalama Araçları ................................................................................................................... 81
Nokta............................................................................................................................................. 81

3. Son Nokta ...................................................................................................................................... 82
Kesişim........................................................................................................................................... 83
Orta Nokta..................................................................................................................................... 83
Uygulama Noktası.......................................................................................................................... 84
En Yakın Obje................................................................................................................................. 85
Karelaj............................................................................................................................................ 85
Eksene Dik ..................................................................................................................................... 86
Serbest........................................................................................................................................... 87
Koordinat Hesap Makinası ................................................................................................................ 87
Koordinat....................................................................................................................................... 88
Dy/Dx............................................................................................................................................. 88
Mesafe – Açı/Eğim......................................................................................................................... 90
Tabaka ........................................................................................................................................... 92
Nokta Adı....................................................................................................................................... 92
Çizgi İzle......................................................................................................................................... 94
Kesişim........................................................................................................................................... 95
2 Noktalı Kesişim ........................................................................................................................... 96
Dik – Çık......................................................................................................................................... 98
Dik – Düş........................................................................................................................................ 98
Teğet.............................................................................................................................................. 99
Dik – abs ...................................................................................................................................... 100
Paralel Nokta ............................................................................................................................... 101
Hat Üzerinde a/b Noktası............................................................................................................ 103
Obje Üzerinde.............................................................................................................................. 104
Detaylar........................................................................................................................................... 105
Dizi Araçlar....................................................................................................................................... 105
Kartezyen Dizi.............................................................................................................................. 105
Obje Üzerinde Dizi....................................................................................................................... 106
Karelaj Üret.................................................................................................................................. 108
Tarama Araçları ............................................................................................................................... 109
Alan Taramaları ........................................................................................................................... 109
Bina Taraması .............................................................................................................................. 110
Bina Kenar Taraması.................................................................................................................... 111
Merdiven Taraması...................................................................................................................... 112
Ölçme Araçları................................................................................................................................. 112

4. Cephe Yaz .................................................................................................................................... 112
Uzunluk Yazdır............................................................................................................................. 113
Yatay Ölçülendir .......................................................................................................................... 114
Dikey Ölçülendir .......................................................................................................................... 115
Paralel Ölçülendir ........................................................................................................................ 116
Paralel Ölçülendir (Yay) ............................................................................................................... 117
Açı Ölçülendir .............................................................................................................................. 118
Yarıçap Ölçülendir ....................................................................................................................... 119
Röleve Araçları................................................................................................................................. 120
Ara Mesafe Yaz............................................................................................................................ 120
Dik Düş......................................................................................................................................... 121
Etiket Araçları .................................................................................................................................. 122
Etiketleri Üret .............................................................................................................................. 122
Etkileşimli Etiket .......................................................................................................................... 123
Çizim Araçları................................................................................................................................... 125
Grid.............................................................................................................................................. 125
Lejand.......................................................................................................................................... 127
Ölçek Çubuğu............................................................................................................................... 129
Bölüm.5 PROJE DÜZENLEME İŞLEMLERİ......................................................................................131
Alan, Obje Düzenleme İşlemleri...................................................................................................... 131
Alan İşlemleri............................................................................................................................... 131
Alan Çıkart İşlemi......................................................................................................................... 131
Alan Birleştirme İşlemi................................................................................................................. 132
Alan Kesiştirme İşlemi ................................................................................................................. 134
Alan Bölme İşlemi........................................................................................................................ 134
Düzenleme Araçları ......................................................................................................................... 136
Kaydır İşlemi ................................................................................................................................ 136
Ayrıştır işlemi............................................................................................................................... 137
Köşe Yuvarlat............................................................................................................................... 139
Obje Böl....................................................................................................................................... 140
Çizgi Yönü Değiştir....................................................................................................................... 142
Birleştirme İşlemi......................................................................................................................... 143
Paralel Alma İşlemi...................................................................................................................... 145
Uzat İşlemi................................................................................................................................... 146
Kes işlemleri................................................................................................................................. 147

5. Kır İşlemi...................................................................................................................................... 149
Katman Yöneticisi ve Çizgi Tipleri.................................................................................................... 150
Çizgi tipi değiştir .......................................................................................................................... 155
Dönüşüm Araçları............................................................................................................................ 156
Döndürme İşlemi......................................................................................................................... 156
Ölçekleme İşlemi ......................................................................................................................... 157
Aynalama İşlemi .......................................................................................................................... 159
2 Noktadan Dönüşüm.................................................................................................................. 160
X Y Yönünde Ölçekle.................................................................................................................... 161
Toplu Obje Değiştir...................................................................................................................... 162
Bul ve Değiştir.............................................................................................................................. 164
Biçim Boya................................................................................................................................... 166
Sil İşlemi....................................................................................................................................... 167
Edit İşlemi.................................................................................................................................... 169
Çoklu Doğruya Çevir İşlemi.......................................................................................................... 170
Görünüm Ayarları............................................................................................................................ 172
Pencere Araçları .............................................................................................................................. 172
2 Pencere Aç................................................................................................................................ 172
Tek Pencere Yap .......................................................................................................................... 172
4 Pencere Aç................................................................................................................................ 173
3 Pencere Aç................................................................................................................................ 173
Pencere Ekle................................................................................................................................ 174
Ekran Sakla .................................................................................................................................. 174
Çizim Yöntemi.................................................................................................................................. 175
Arka Plan Rengi Seç ..................................................................................................................... 175
Renk Modu .................................................................................................................................. 176
Taramalar Rekli............................................................................................................................ 177
Varsayılan Değerler ......................................................................................................................... 178
Hızlı Eğri Çiz.................................................................................................................................. 178
Kalın Obje Çizimi.......................................................................................................................... 179
Balastrolar ................................................................................................................................... 179
Nokta Görünüm Ayarları ................................................................................................................. 180
Nokta Adları................................................................................................................................. 180
Nokta Kotları................................................................................................................................ 181
Nokta Kodları............................................................................................................................... 181

6. Alan Görünüm Ayarları.................................................................................................................... 181
Alan Adları ................................................................................................................................... 181
Alan Sınırları ................................................................................................................................ 181
Alan Taramaları ........................................................................................................................... 182
Çizgi Kotları.................................................................................................................................. 183
Bölüm.6 SORGU İŞLEMLERİ........................................................................................................184
Sorgu Araçları .................................................................................................................................. 184
Obje Özellikleri ............................................................................................................................ 184
Alan Sor ....................................................................................................................................... 192
XYZ Sor......................................................................................................................................... 192
Cetvel........................................................................................................................................... 194
Prizma.......................................................................................................................................... 195
Bölüm.7 RASTER İŞLEMLERİ .......................................................................................................197
Raster Dönüştürme İşlemleri........................................................................................................... 197
Raster Altlık Verilerinin Hazırlanması.............................................................................................. 197
Raster Hazırlık İşlemleri............................................................................................................... 197
Raster Dönüştürme/ Coğrafi Referanslama İşlemleri ..................................................................... 199
Raster Düzenleme İşlemleri............................................................................................................. 204
Boyut Değiştir.............................................................................................................................. 204
Kenar Sil....................................................................................................................................... 206
Böl İşlemi ..................................................................................................................................... 208
Griye Çevir................................................................................................................................... 209
Renk Ayarla.................................................................................................................................. 211
Derinliği Değiştir.......................................................................................................................... 212
Histogram.................................................................................................................................... 213
Görünürlük Alanı Tanımlama .......................................................................................................... 215
Raster Dizin Yükle İşlemleri ............................................................................................................. 217
Bölüm.8 REFERANSLAR..............................................................................................................220
Referans Yöneticisi ve Referans Özellikleri ..................................................................................... 220
Sayısallaştırma Menüsü................................................................................................................... 227
Bölüm.9 ARAZİ MODELİ İŞLEMLERİ ............................................................................................231
Üçgen Model Oluşturma İşlemleri .................................................................................................. 231
Üçgen Model Düzenleme İşlemleri ................................................................................................. 234
Kot Düzelt İşlemi ile Sayısal Arazi Modelinin Düzenlenmesi....................................................... 235
Üçgen Ekle İşlemi ile Sayısal Arazi Modelinin Düzenlenmesi...................................................... 236

7. Üçgen Döndür İşlemi ile Sayısal Arazi Modelinin Düzenlenmesi ................................................ 237
Model Düzelt İşlemi ile Sayısal Arazi Modelinin Düzenlenmesi.................................................. 239
Hacim Hesaplamaları....................................................................................................................... 240
Bölüm.9 EĞRİ/MÜNHANİ İŞLEMLERİ ..........................................................................................243
Eğri Geçirme İşlemleri ..................................................................................................................... 243
Eğri Temizleme İşlemleri ................................................................................................................. 245
Eğrilere Kot Verme İşlemleri............................................................................................................ 248
Bölüm.10 ENKESİT İŞLEMLERİ ....................................................................................................250
Güzergâh İşlemleri........................................................................................................................... 250
Enkesit İşlemleri .............................................................................................................................. 251
Enkesitlerden Kübaj Hesaplama...................................................................................................... 254
Profil ve Enkesit Çizdirme................................................................................................................ 256
Hızlı Profil......................................................................................................................................... 259
Bölüm.11 PAFTALAMA, LEJAND ve ÇIKTI İŞLEMLERİ....................................................................261
Çıktı Şablonlarının Oluşturulması.................................................................................................... 261
Mevzuatlara Uygun Paftalama İşlemleri ......................................................................................... 267
Bölüm.1 GENEL KAVRAMLAR VE PROJEYE GİRİŞ
Temel Harita Projeksiyon Bilgisi
Haritalar dünyanın grafik sunumudur. Dünya üzerindeki her noktanın veya sahanın bir koordinat
değeri (X,Y) vardır. Koordinat Sistemleri, harita üzerinde belirlenen noktalara ait koordinat
değerlerinin bulunmasını sağlayan metoddur. Bu metotlar; Coğrafi Koordinat Sistemi ve Grid
(Metrik) Koordinat Sistemi olmak üzere ikiye ayrılır.

8. Coğrafi Koordinat Sistemi, derece dakika saniye cinsinden belirtilirken, Grid Koordinat Sistemi; X
ve Y değerlerinin metrik gösteriminden oluşur.
Harita projeksiyonları üç boyutlu küresel dünya yüzeyini matematiksel ve geometrik kurallar
yardımıyla düz bir yüzeye dönüştürmek için kullanılır. Üç boyutlu yüzeyi iki boyutlu yüzeye
indirirken açıda, mesafede ve istikamette oluşan hataları minimize etmek için tasarlanan
algoritmalar bütünüdür. Genel olarak üç farklı projeksiyon sistemi mevcuttur. Bunlar;
düzlemsel, silindirik ve konik projeksiyon sistemleridir.
Türkiye için tercih edilen projeksiyon sistemi UTM (Universal Transver Merkator)’ dur. Bu
projeksiyon sisteminde dünya, 180 derece meridyeninden başlamak üzere 6 derece
aralıklarla 60 dilime (bölge/zone) ayrılır ve Türkiye bu dilimlerden 35-36-37-38 dilimler
içerisinde yer almaktadır.
Eğer proje ölçeği 1/25000’ den daha detay içeren ölçekte ise (örneğin; 1/5000) 3 derece
aralıklı DOM (Dilim Orta Meridyeni) tanımı yapılmaktadır. Türkiye için DOM değerleri 27-30-
33-36-39-42-45 arasında değişmektedir.
Projeksiyon tanımlama işleminde aşağıdaki özet bilgi kullanılacaktır.
UTM (Universal Transverse Marcator): Ters silindirik bir projeksiyon sistemidir. Ülkemiz için
en uygun projeksiyon sistemidir.
DOM (Dilim Orta Meridyeni): UTM Projeksiyon sisteminde her dilimin ortasından bir dilim
orta meridyeni geçer.

9. UTM 6° 35 36 37 38 (ÖLÇEK≤ 1/25000)
UTM 3° 27 30 33 36 39 42 45 (ÖLÇEK > 1/25000)
Datum, bir elipsoidin şeklini tarif eden matematiksel bir modeldir. Dünya çevresindeki
basıklık her yerde eşit değildir; kıtaların etkisiyle dünyanın şekli farklılık göstermektedir ve
farklı ölçümlere bağlı olarak dünyanın farklı bölgeleri için geliştirilmiş çeşitli datumlar
(European Datum (ED) 1950, World Geodetic System (WGS) 84 vb.) mevcuttur.
Türkiyenin bulunduğu konuma uygun DATUMLAR; ED50, WGS84, ITRF96’ dır.
Proje Parametrelerinin Oluşturulması
Yukarıda ki bölümde anlatılan projeksiyon tanımlama ile ilgili bilgiler kullanılarak örnek projeye
ait projeksiyon parametreleri tanımlanacaktır.
1. Projenize I45-D1.tif verisini yükleyiniz ve yüklenen veri üzerinden lokasyon ve ölçek
bilgilerini inceleyiniz. Projeye tanımlanması gereken proje parametrelerini belirleyiniz.
2. Proje altlığı olarak kullanılacak olan raster veriyi yükleyebilmek için Katman Yöneticisi/
Referanslar menüsü üzerinde sağ tuş ile açılan pencereden Ekle/ Raster işlemine giriş
yapılır.

10. 3. İlgili altlık veriyi yükleyebilmek için ilgili dizin altından I45-D1 raster verisini seçiniz.
4. Aç işlemi ile altlık veri Netcad GIS ekranına yüklenmiş olacaktır.

11. Proje altılığı olarak kullanılacak veri incelendiğinde Erzurum iline ait olduğu, 1/25000 ölçekte UTM
projeksiyon sisteminde üretildiği gözlemlenecektir.
5. Projeksiyon tanımlama işlemi için Uygulama Menüsü altından Özellikler sekmesine giriniz.
6. Açılan Proje Özellikleri penceresinde Projeksiyon sekmesi seçilir.

12. 7. Projeksiyon tanımlama işlemi için Tanımsız yazan bölüm yanındaki üç nokta butonu yardımı
ile Projeksiyon Parametreleri penceresi açılır. Açılan pencerede Erzurum ili 1/25000 ölçekli
pafta için (UTM) Universal Transvers Merkator 6°, datum tanımı olarak; ED50 (European
Datum 1950) ve dilim numarası olarak Merkezi Meridyen bölümü altından dünya sekmesine
tıklayarak açılan Türkiye haritasından Erzurum ilinin bulunduğu bölgeye fare sol tuşu ile
tıklayarak otomatik olarak dilim numarası belirlenir.

13. 8. İlgili seçimler sonrasında bütün pencereler Tamam ile geçildiğinde projeksiyon
tanımlama işlemi tamamlanmış olacaktır.

14. Bölüm.2 NETCAD 6 ARAYÜZ TANITIMI
Netcad 6 GIS Ekranı
Netcad 6 GIS ekranı; şerit menüler, durum çubuğu, katman listesi ve arama alanı gibi işlevleri
içeren açılır kapanır bölmeler ile çizim alanından oluşur.
Şerit menüler ve açılır kapanır bölmeler, dinamik yapıları sayesinde o anki duruma göre
kendilerini güncellerler.
Netcad 6 GIS arayüzü tamamen Windows Ofis stilindedir.
En üst satır, standart Windows satırıdır. Program adının yer aldığı bu satırın sol köşesinde yer alan
ikon Windows 20XX, XP, Vista ve Windows NT ortamına bağlı olarak farklı işlevlere sahip
olacaktır.
‘Önceki Boyut’, ekranı küçültmek için kullanılır.
‘Simge Durumuna Küçült’ ise ekranı minimize eder.
‘Kapat’ (Alt+F4) ekranı kapatır ve böylelikle programdan da çıkılmış olur.
Netcad ekranının sol üst köşesinde, sık kullanılan fonksiyonlara erişilebilmek için ‘Hızlı Erişim
Çubuğu’ yer almaktadır.
Üstten ikinci satır, yine birçok Windows uygulamasında olduğu gibi, ana menülerin yer aldığı
satırdır.

15. Bu satırda, Netcad ana modülünün menüleri ve üzerine eklenen modüllerin (İmar, Harita, Planet,
3D, İçmesu, Netpro vb.) menüleri de yer alacaktır.

18. Bölüm.3 UYGULAMA MENÜSÜ İŞLEMLERİ
Yeni Proje Açma İşlemi
Yeni işlemi, Netcad üzerinde yeni bir proje oluşturma işlemidir. Netcad’de aynı anda birden çok
aktif proje ile çalışılabilir, herhangi bir proje üzerinde çalışırken, mevcut başka bir dosya
yüklenebilir veya boş bir ekran açılarak yeni bir projeye başlanabilir.
Uygulama Menüsü/Yeni işlemi ile boş çalışma ekranı için şablon seçilir. Netcad ile otomatik
olarak STANDARD.NCZ, STANDARD_COGRAFI_ED50.NCZ, STANDARD_COGRAFI_WGS84.NCZ,
ILLER_BANKASI_HHAZIR_TABAKA.NCZ şablonları gelmektedir. Bunun yanı sıra 'Kaydet/Şablon
Olarak Kaydet' işlemiyle kaydedilen şablon NCZ dosyaları da projeksiyon bilgileri, katman ve
referans özellikleriyle birlikte şablonda kayıt edildiği tüm özelliklerini koruyarak Diğer
sekmesinden yüklenir.
Şablonlar Şablon Seç penceresi üzerinden silinmesi istenilen şablona sağ tıklanarak açılan
pencerede Sil işlemi seçilerek silinebilir, Ekle ile yeni şablonlar eklenebilir; Özellikler ile
şablonların özelliklerine ulaşılabilir ve istenilen parametreler değiştirilebilir.

19. Aç İşlemi
Netcad ‘de proje açma işlemi Uygulama Menüsü/Aç işlemine girilerek gerçekleştirilir. Aç işlemine
girerken sol tarafta bulunan Son Dosyalar bölümünden, çalışılmış olan dosya geçmişi
görüntülenerek proje açma işlemi bu dosyalar üzerinden de gerçekleştirilebilir.
Proje açmanın kısayol işlemi ise Hızlı Araç Çubuğu üzerinde bulunan Dosya Aç ( ) simgesini
kullanmaktır.
Netcad 6 ile gelen yeni özelliklerden bir tanesi de Netcad ‘de açabildiğiniz bütün dosya türlerinin
aç işlemi ile gelen Dosya Aç penceresinden gerekli dosya türünün seçilerek açılabilmesidir.

20. Ekle İşlemleri
Dosya Ekle ve Yerleştir işlemi ile *.NCZ uzantılı dosyaları aktif projenizin üzerine ekleyebilir,
çizim ekranında belirleyeceğiniz koordinatlarda açabilirsiniz.
Dosya Ekle ve Yerleştir işlemine girdiğinizde açılan Dosya Ekle ve Yerleştir penceresinden
projenize eklemek istediğiniz *.NCZ uzantılı dosyayı seçebilirsiniz.

21. Seçtiğiniz dosya blok yapısında yüklenerek fare imlecinin ucuna gelecektir. Çizim ekranında
istediğiniz koordinata fare sol tuş yardımı ile yüklediğiniz dosyayı ekleyebilir, Koordinat
Hesap Makinesi Menüsü veya Yakalama Araçları kullanılarak da istenilen koordinatlara
ekleyebilirsiniz. Dosyayı çizim ekranına yerleştirmek istemiyorsanız fare sağ tuş ile işlemi
iptal edebilirsiniz.
Dosya Ekle ve Yerleştir işlemi ile birden fazla projeyi çalıştığınız proje üzerinde istediğiniz
koordinatlarda açabilirsiniz.
Dosya Ekle işlemi ile farklı formatlardaki veriler mevcut proje koordinatları ile aktif proje
üzerine eklenebilir.
Dosya Ekle işlemi ile mevcut proje üzerine;
• Netcad Dosyaları; *.NCZ uzantılı dosyalar
• Netcad Rapor Dosyaları; *.CKS, *.TXT uzantılı Netcad ile alınabilen rapor dosyaları
• Spatial Veri ve Analiz Motoru; *.MDB, *.ACCDB, *.KML, *.KMZ, *.SHP uzantılı
referans dosyalar
• Diğer CAD Dosyaları; *.DGN, *.DWG, *.DXF uzantılı Autocad ve Microstation
dosyaları
• GPS Dosyası; *.NMEA, *.GPX, *.TXT uzantılı dosyalar
• Netcad Raster Dosyaları; *.DRE, *.VRT, *.TIFF, *.IMG vb. uzantılı raster dosyaları
• Vektör Dosyalar; *.MOS, *.XYZ, *.NCN, *.XLS vb. uzantılı nokta dosyaları,
• Netcad Makro Dosyası; *.NVB, *.NJV, *.NCS eklenebilir.

22. Başka Projeden Özellik Ekle işlemi ile başka projeler üzerindeki CAD Katmanları, Referans
Katmanlar, Spatial Bağlantılar, Bloklar, Projeksiyon bilgileri aktif proje üzerine eklenebilir. Bu
sayede bir proje üzerindeki tüm özellikleri diğer proje üzerinde tekrar oluşturmaya gerek
kalmadan seçilen özellikler aktarılıp işlem yapılabilirler.

23. Başka Projeden Özellik Ekle işlemi ile eklenebilen özellikler;
• CAD Katmanlar seçeneği ile CAD yapısındaki proje üzerindeki tabaka yapısı aktif
projeye aktarılabilir.
• Referans Katmanlar ile seçilen projedeki referanslar altında bulunan referans
katmanlar aktif projeye aktarılabilir.
• Spatial Bağlantılar ile veritabanı bağlantılı proje üzerindeki spatial bağlantılar aktif
projeye aktarılabilir.
• Projeksiyon ile seçtiğiniz projeye ait projeksiyon ve datum bilgileri aktif projeye
aktarılabilir.
• Değişkenler ile seçtiğiniz projeye ait proje değişkenleri bilgisi aktif projeye aktarılır.
Kaydet İşlemleri
Kaydet işlemi ile proje üzerinde yapılan değişiklikler kalıcı hale getirilmektedir. Üzerinde
çalışılan projeler, oluşabilecek çeşitli bilgisayar sorunlarına karşı (elektrik kesintileri vb.)
önlem olarak istenilen sıklıkta saklanmalıdır. Saklama işlemi, 'Uygulama Menüsü/Kaydet'
işlemi ile otomatik olarak sağlanabilir. Dosya aynı isim ve uzantı ile saklanacaktır.

24. Proje kaydetmenin kısayol işlemi ise Hızlı Araç Çubuğu’nda bulunan kaydet ( ) simgesini
kullanmaktır.
Dosyaların saklama öncesi otomatik yedeklenmesi daha önce mevcut bir dosya üzerine
yapılan kayıt işlemlerinde, dosyanın kaydedilmeden önceki durumu otomatik olarak
yedeklenir. Yedek dosyaların uzantısı, dosya takısının önüne '$' işareti getirilerek oluşturulur.
Örneğin; *.NCZ tipi dosyaların yedeği *.$NCZ dir. Varolan bir dosyanın üzerine, yanlışlıkla
başka bir dosya saklandığı zaman, o dosyanın *.$NCZ uzantılı halinde '$' takısı dosya
özelliklerinden silinerek Uygulama Menüsü/Aç işlemi ile açılıp kullanılabilir.
CTRL+S tuş kombinasyonu ile de kaydetme işlemi gerçekleştirilir.
Şablon Olarak Kaydet işlemi, oluşturduğunuz projenizi katman yapısı, projeksiyonu ve diğer
özellikleri ile birlikte şablon olarak saklamanız ve başka projelerde şablon olarak
kullanmanızı sağlayan işlemdir.

25. Farklı Kaydet; projelerinizi farklı isim ya da formatta kayıt etmenizi sağlayan işlemdir.

26. Farklı Kaydet komutu aşağıdaki durumlar için kullanılabilmektedir;
• Orijinal dosyayı bozmadan farklı bir isimle saklamak ve değişiklikleri bu
dosya üzerinde yapmak,
• Bir dosyanın farklı ya da aynı isimde yedeğini almak,
• Projenin içindeki noktaları saklamak (dosya tipi 'Nokta Dosyaları' olarak
seçilirse, projede bulunan noktalar istenen adrese istenen proje adıyla
saklanabilir ve dosya uzantısı '*.ncn' olur.)
• AutoCAD dosya formatında veri kaydetmek,
• Microstation dosya formatında veri kaydetmek,
• Nokta dosyalarını excel dosyası olarak kaydetmek.
Özellikleri Kaydet işlemi ile proje içindeki CAD Katmanları, Referans Katmanlar, Spatial
Bağlantılar, Bloklar, Projeksiyon bilgileri ayrıca kaydedilebilir. Bu sayede, bir proje üzerindeki
tüm özellikler yerine sadece istenen yapının kaydedilmesi sağlanmış olur.
İşleme girildiğinde çıkan Özellikleri Kaydet penceresi üzerinden kaydedilmek istenen özellikler
seçilebilir.

27. Özellikleri Kaydet işlemi ile kaydedilebilen özellikler;
• CAD Katmanlar ile proje üzerindeki tabaka yapısı kaydedilebilir. CAD katmanlarını
kaydetmek için CAD Katmanlar seçimi aktif hale getirilir.
• Referans Katmanlar ile proje üzerindeki referans yapısı kaydedilebilir. Referans
Katmanlarını kaydetmek için Referans Katmanlar seçimi aktif hale getirilir.
• Spatial Bağlantılar ile proje üzerindeki bağlantı yapısı kaydedilebilir. Spatial referans
katmanlarını kaydetmek için Spatial Bağlantılar seçimi aktif hale getirilir.
• Projeksiyon ile seçtiğiniz projeye ait projeksiyon ve datum bilgileri özellik olarak
kaydedilebilir.
• Değişkenler ile projeye ait değişkenler özellik olarak kaydedilebilir.
Seçilen Objeleri Kaydet işlemi ekrandan seçilen objelerin blok olarak kaydedilip *.NCZ
formatında saklanması işlemidir.
Objeler Seçim Araçları/Hızlı Seçim Araçları ile seçilebileceği gibi manuel olarak da ekrandan
seçilebilir. Bir çizim veya çizimin bir parçası, başka projelerde kullanılmak üzere blok objesi
olarak saklanabilir. Bu özellik pafta indeksi, onay yazıları, tip kesitler, firma amblemleri gibi
serbestçe yerleştirilmesi gereken proje veya proje parçalarının saklanması amacıyla da
kullanılabilir.
Seçilen Objeleri Kaydet yöntemi ile bir proje içerisinde sadece istenilen obje gruplarının
seçilerek saklanması sağlanabilir. Örneğin; büyük projelerde sadece noktalar, kadastro
parselleri, taramalar vb. obje grupları seçilebilir ve ayrı dosyalar altında saklanabilir. Bu tür
dosyaların ana projeye eklenmesi Dosya Ekle işlemi ile yapılabilir. Ayrıca bu dosyalar 'Dosya
Yükle' işlemi ile tek olarak yüklenerek üzerlerinde gerekli işlemler yapılabilir.

28. Rulo Şeklinde Kaydet işlemi özellikle yol, enerji nakil hattı, kanal, akarsu ıslahı gibi şeritvari
projelerin uzunluğundan dolayı çizimini almak ve belli kağıt normlarına işlemek için
kullanılmaktadır. Bu tip projelerin çiziminin daha kolay alınabilmesi için 'Rulo' işlemleri
düzenlenmiştir. Rulo işlemleri sonunda proje belli yerlerinden kırılarak uzun çizim alınacak
şekilde düzenlenmiş olacaktır. Netcad 6 ile birlikte raster referanslar da rulo olarak
kaydedilebilmektedir.

29. Projenin rulo halinde açılabilmesi için şunlara dikkat edilmelidir:
• RULO adlı bir tabaka açılmalı.
• Giriş/Çizim Araçları/Çizgi/Paralel Çizgi işlemi ile rulo genişlik değerleri tanımlanmalı.
• Güzergah ekseni baz alınarak mümkün olduğu kadar az kırıkla rulo sınırları
çizilmelidir.
RULO tabakasında Giriş/Çizim Araçları/Çizgi/Paralel Çizgi Çiz işleminden sonra rulo şeklinde
kaydetme işlemi için Rulo İşlemleri penceresinden Rulo Şeklinde Kaydet seçeneğine girilir.
‘Ruloya Grid Üretme’ işlemi de bu pencereden gerçekleşir.

30. Çizim Düzeltmeleri penceresinde kaydedilecek *.NCZ için parametreler belirlenir ve Tamam ile
işlem sonlandırılır.
Netcad6 ile birlikte raster verilerin olduğu projeler de aynı işlem adımları ile rulo
kaydedilebilir.
Netcad 6 ile birlikte referansların da rulo kaydedilmesi mümkündür.

31. Gönder İşlemleri
Gönder işlemi ile üzerinde çalışılan *.NCZ, Google Earth programına aktarılabilir, e-posta ile
NCZ formatında veya ekran görüntüsü ile raster formatında gönderilebilir ya da GPS dosyası
oluşturulabilir.
Google Earth gönderme seçeneği ile seçilen objeler online olarak Google Earth üzerine
aktarılarak izlenebilir.
İşleme girildiğinde ekrana gelen Google Earth’e Gönder penceresinde projenin projeksiyonu
ve projede Google Earth'e aktarılacak tüm alan ya da gönderilmek istenen objeler seçilmelidir.
İşlem sonucunda oluşacak dosya için de kaydedilecek dizin seçilmelidir.
E-Posta ile Gönder seçeneği ile üzerinde çalışılan *.NCZ dosyasının e-posta eki olarak
gönderilmesi işlemidir.

32. E-posta göndermek için varsayılan posta istemcisinin Microsoft Office Outlook olması
gerekmektedir. Aksi halde uyarı alınacaktır. İşleme girildiğinde projenin bir kopyası mail eki
olarak ilgili mail'e eklenecektir.
Netcad Teknik Desteğe E-Posta Gönder seçeneği ile üzerinde çalışılan aktif projenin Netcad
Teknik Hizmetler ve Eğitim Müdürlüğü'ne e-posta eki olarak gönderilmesi işlemidir. Proje
aşamalarında Netcad ile ilgili desteğe ihtiyaç duyulduğu durumlarda (hatalar, uyarılar vb.) bu
işlem kullanılabilir. Mail içeriğinde destek konusu ve iletişim bilgileri bulunmalıdır.
E-posta göndermek için varsayılan posta istemcisinin Microsoft Office Outlook olması
gerekmektedir. Aksi halde uyarı alınacaktır.
İşleme girildiğinde projenin bir kopyası *.NCZ formatında saklanarak mail eki olarak ilgili maile
eklenecektir.

33. Ekran Görüntüsü gönderme seçeneği ile üzerinde çalışılan projenin ekran görüntüsü JPEG
formatında e-posta eki olarak gönderilebilir.
E-posta göndermek için varsayılan posta istemcisinin Microsoft Office Outlook olması
gerekmektedir. Aksi halde uyarı alınacaktır. İşleme girildiğinde projenin ekran görüntüsü mail
eki olarak ilgili mail'e eklenecektir.

34. GPS gönderme seçeneği ile üzerinde çalışılan *.NCZ dosyası içerisindeki nokta verileri GPS
dosyası olarak kaydedilebilmektedir.
İşleme girildiğinde GPS Kaydet penceresinden kaydedilecek GPS dosya dizini belirlenir ve
aktarılacak noktaların seçimi yapılır. Projenin tamamı Tüm Objeler seçeneği ile ya da bir kısmı
Seçilen Objeler seçeneği ile GPS ortamına gönderilebilir. Seçim işlemi manuel yapılabileceği
gibi Seçim Araçları yardımıyla ya da klavyeden boşluk tuşuna basarak Seçim menüsü
yardımıyla da yapılabilir.

35. Özellikler
Proje Özellikler menüsü ile Netcad üzerinde aktif olan projeye ait genel özelliklere
ulaşılabilmektedir. Bu menü üzerinden projenin ölçeği ve projeksiyonu gibi projeye ait
özellikler değiştirilebilir.

36. Ölçek bölümünde, projenin çalışma ölçek değeri ‘Ölçek Kutucuğu’na yazılır, böylelikle
projenin çalışma ölçeğine göre çıktısı alınabilir. Çalışma ölçeği çizim ölçeği değildir. Proje
başında yapılması gereken projenin ölçeği düşünülerek verilecek bir değerdir. Sonradan da
projeyi istenen ölçeğe getirmek mümkündür.
Çalışma ölçeği yazı boylarını, şekil (sembol) boylarını, blok boylarını ve akıllı nesne boylarını
etkiler.
Çalışma ölçeği proje ile birlikte saklanır. Başka bir projenin çalışma ölçeği farklı aktif projeye
eklenmesi durumunda, aktif proje çalışma ölçeği öngörülür.

37. Projeksiyon bölümünde, aktif projenin projeksiyonun değiştirilebildiği penceredir. Bu pencere
ile farklı projeksiyonlarda çalışılmış projeler aynı anda projeksiyon değerlerinin
eşleştirilmesiyle aynı projeksiyon ve datumda kullanılabilir. Değerler projeyle birlikte saklanır
ve dosya yüklenirken bu değerlere göre konumlandırılır.
Ayrıca, vektör verilerin projeksiyon dönüşüm işlemleri projeksiyon penceresinden yapılır.
Projeksiyon değiştirildiğinde, vektör verilerin projeksiyonu da otomatik olarak değişir.
UTM sistemindeki dilim orta boylam değeri ve dilim genişlik değerleri buradan da girilebilir.
Her proje için bu ayarların yapılması gerekir. Değerler projeyle birlikte tutulur. Eklenen iki
proje dilim genişlik ve dilim orta boylamı değerleri dikkate alınarak aynı sistemde birleştirilir.
Daha önce oluşturulmuş paftalar varsa buradan gerekli değerler girilmelidir. Ülke koordinat
sisteminde 'Hesap/Diğer Hesap Araçları/StpPafta Editörü' ile açılan paftalarda projenin 'Proje
Parametreleri' ile girilen değer dikkate alınır. Ülke paftası açmak için bu değerlerin girilmesi
gerekir.
Ayrıca Netcad6 ile projenin farklı bir projeksiyondaki değerlerinin görüntülenebileceği başka
bir projeksiyon özelliği eklenmiştir. Diğer bir projeksiyon belirlemedeki amaç koordinat,
uzunluk ve alan değerlerini proje projeksiyonundan farklı bir projeksiyon değerinde görmektir.
Tanımlanan bu projeksiyon istendiğinde aktive edilebilir. Burada belirlenen diğer projeksiyon
sorgu araçlarındaki komutları da etkileyecektir.
Proje Bilgileri bölümünde, aktif projede kullanılan katman sayısı, çizgi tipi sayısı, obje sayısı ve
blok sayısı hakkında bilgilerin verildiği penceredir. Burada yer alan değerler (Katman Sayısı,
Çizgi Tipi Sayısı ve Obje Sayısı) ‘Proje Düzenleme İşlemleri’ ile değişebilir.

38. Proje Düzenleme İşlemleri
Proje Düzenle menüsü yardımı ile aktif projede düzenleme işlemleri yapılabilmektedir.
Üzerinde çalışılan *.NCZ dosyasında kullanılmayan tanımlar temizlenebilir, çift objeler ve çift
koordinatlı objeler otomatik olarak ayıklanabilir.
Kullanılmayan Tanımları Temizle ile projeler saklanırken kullanılsın ya da kullanılmasın
katmanlar, hatlar, yazı tipleri, semboller ve bloklar ile birlikte saklanır. Kullanılmayan
Tanımları Temizle işlemi ile proje bittikten sonra kullanılmayan bu objelerin ilgili
kütüphaneden temizlenmesini sağlar.

39. Çift Objeleri Ayıkla işlemi ile bir projede alan, nokta, yazı gibi objeler aynı isimde birden fazla
kullanılmışsa bunları temizlemek için ‘Proje Düzenle’ işlemi kullanılabilir. Bu şekilde projelerin
boyutunun büyümesine ve hatalı üretilmesine sebep olan fazla objeler ayıklanmış olur.
Bu işlem için Uygulama Menüsü/Proje Düzenle/Çift Objeleri Ayıkla işlemi seçilir.
Çift olarak tespit edilen objelerin atılacağı tabaka adı verilir. Standart olarak buradaki tabaka
adı 'ÇİFT_OBJE' dir. Tamam ile ayıklanacak objelerin seçimi manuel olarak yapılabileceği gibi
klavyeden boşluk tuşuna basılarak 'Seçim' menüsü ve Hızlı Seçim Araçları da kullanılabilir.

40. Çift Koordinatlı Objeleri Ayıkla işlemi ile bir projede alan, nokta, yazı gibi objeler aynı isimde
ve aynı koordinatlarda birden fazla kullanılmışsa bunları temizlemek için kullanılmalıdır.
Bu işlem için Uygulama Menüsü/Proje Düzenle/Çift Koordinatlı Objeleri Ayıkla menüsü
seçilir.
Çift koordinatlı olarak tespit edilen objelerin aktarılacağı tabaka adı verilir. Standart olarak
buradaki tabaka adı ÇİFT_ÇİZGİ dir. Objelerin ayıklanmasında alttaki ya da üstteki objelerin
ayıklanması kullanıcı tanımlıdır. Hata kriteri objelerin birbirlerine olan yakınlık kriterini belirtir.
Tamam butonuna basıldığında ayıklanacak objelerin seçimi manuel olarak yapılabileceği gibi
klavyeden boşluk tuşuna basılarak 'Seçim' menüsü ve Hızlı Seçim Araçları da kullanılabilir.

41. Çizdir İşlemleri
Çizdir işlemi projenin kağıt ortamına kopyasının alındığı işlemdir. Çizdir işleminin yanı sıra
seçilen objeleri ve seçilen pencereleri çizdirme seçenekleri mevcuttur.

42. Çizdir işlemine girildiğinde Çizdir Penceresi açılacaktır. Buradan çizim için gerekli
ayarlamaların yapılması gerekmektedir.

43. Yukarıdaki hazır özellikler gelen pencerede;
• Boşluklar; Kağıt kenar boşlukları 10 mm gelecektir. Kullanıcı isterse kağıt kenar
boşluklarını değiştirebilir.
• Ölçek; Çıktı ölçeği belirlenebileceği gibi seçimin kağıda uydur seçeneği de
kullanılabilir. Bu durumda yazıcı ayarlarından belirlenen kağıda uygun çıktı
alınacaktır.
• Seçenekler; Çıktıya çerçeve çizdirilebilir ya da sadece taramaların çıktıya yansıması
sağlanabilir.
• Ayarlar; Sistemde tanımlı yazıcıların bulunduğu pencereye gidilir. Netcad, print
işlemlerinde yazıcılarınızın bulunduğu klasörü sistemden alır. Bu yüzden sistemde
tanımlı yazıcı yoksa çizdir işlemlerinde "Tanımlı Yazıcı Yok" mesajını görüntülenir.
• Düzeltme; Kalibrasyon düzeltmelerinin yapıldığı bölümdür. ‘Düzelt’ kutusu seçilip
açılan pencereden X ve Y eksenlerine göre düzeltme miktarları girilebilir.
• Şablon; Çizdirilecek projeler için daha önceden hazırlanmış bir altlık gibi
düşünülebilir. Bu amaçla hazırlanan şablonlar çizimde kullanılabilir. Şablonlar,
projede çizdirilmesi istenilen alanı ve baskıda yer alması istenilen diğer elemanların
nereye geleceğini belirlerler. Ölçek çubuğu, projeksiyon bilgileri, lejand ve çeşitli
açıklamalar gibi her türlü bilgi şablonlar sayesinde çizim anında kullanılabilirler.
Seçilenleri Çizdir işlemi, ekrandan seçilen objelerin çizdirilmesi işlemidir. Seçim manuel olarak
yapılabileceği gibi klavyeden boşluk tuşuna basılarak 'Seçim Menüsü' ile ya da 'Hızlı Seçim
Araçları' yardımıyla da seçilim yapılabilir.
Seçim işlemi gerçekleştirildiğinde Çizdir ekranı açılacaktır. Buradan çizim işlemi ile ilgili
ayarlamaların yapılması gerekmektedir.
Netcad6 ile çıktı şablonları hazırlamak çok kolaydır. Kağıt olarak belirlenen bölge KUTU objesi
ile belirlenmelidir. Bu kutunun adı, KAGIT ya da PAPER olabilir. Çizim alanı için de bir KUTU
objesi çizilmelidir, bu kutunun adı PENCERE ya da WINDOW olabilir.
Kalan yerlerde ne olacağı kullanıcıya bağlıdır. Dilediğiniz sembol, resim, yazılar vs.
kullanılabilir.

44. Eğer '??' ile başlayan yazı var ise bunlar şablonun kullanılması istenildiğinde kullanıcıya
otomatik olarak sorulur.
Otomatik olarak yazdırılmak istenen bilgiler ise Yazı işlemi ile gelen pencerede yazı satırının
yanında yer alan Yazı üzerine tıklanarak yazdırılabilir. Yazı butonu ile ulaşılan pencere
Uygulama Menüsü/Özellikler/Proje Değişkenleri alanına bilgi olarak girilmiş olan verilerin
saklandığı bölümdür.
• Önizleme; penceresine girilerek çizim üzerinde yapılan son ayarlamaların görünümü
sağlanabilir. Önizlenecek pencere seçildiğinde 'Önizleme' ekranı görüntülenir.

45. Tamam butonuna basılarak fare imlecinin ucuna gelen çizim penceresi yardımıyla çizdirilmesi
istenilen alan seçilir.
• F5, F6 ile çizim ölçeği etkileşimli olarak değiştirilebilir.
• F7, F8 ile çizim 1 grad aralıkla etkileşimli olarak döndürülebilir.
Proje seçilen kağıda sığıyorsa uygun şekilde yerleştirilmelidir. Sığmıyorsa çerçeve ile sınırlanan
alanın dışı kesilecektir. Kağıdın projeye oturtulması için, gerekli görülen daha ince ayarlamalar,
klavyedeki ok tuşları ile yapılabilir. Fare sağ tuşu ile (Esc) işlem iptal edilebilir.
Gerekli ayarlamalar yapıldıktan sonra çizimin yazıcıya gönderilmesi için farenin ucundaki
çerçeve yerleştirilir. (Bu işlem sırasında Nokta Yakalama Araçları pasif durumda olmalıdırlar).
Daha önce çizim yapılmışsa, çizim penceresi ekranda kalacaktır. Çizim için seçilen tüm
pencereler, çizim sonunda CIZPEN katmanına pafta objesi olarak kayıt edilirler. Bu paftalar
CIZPEN-1, CIZPEN-2 .. olarak adlandırılırlar. Bu şekilde parça parça yapılan çizimlerde tam
kenarlaşma sağlanabilir. Aynı yere çizim yapılması gerekiyorsa, ‘son nokta yakala’ yakalama
modu aktifken, önceki çizim penceresinin sol alt köşesi yakalanmalıdır. Sağa doğru ardışıl
çizimlerde, örneğin rulo çizimlerinde ise, önceki pencerenin, sağ alt köşesi yakalanmalıdır.
Çizim sırasında, haberleşmede olabilecek bir hata rapor edilirse, isteğe bağlı olarak çizim
işlemi devam edebilir veya çizim iptal edilebilir.
Seçilen Pencereleri Çizdir işlemi; ekrandan seçilen pencere içerisinde kalan çizimi çizdirme
işlemidir. Seçim kutu olarak oluşturulmuş objeler için geçerlidir. Bu işlemin amacı pafta
indekslerine göre pratik olarak çıktı almaktır.
Seçim işlemi gerçekleştirildiğinde Çizdir ekranı açılacaktır. Buradan istenilen ayarlamaların
yapılması gerekmektedir.
Bu işlemde Tamam butonuna basıldığında herhangi bir pencere seçimi yapılmaz. Bunun
nedeni zaten çizdirme işlemi için pencerenin seçilmiş olmasıdır.

46. NetStore
Netstore; Netcad 6 GIS üzerinde çalışan uygulamalarının, bazı verilerin, çok özel işler yapan
akıllı nesnelerin indirilebileceği bir web sitesidir.
Netstore ile Netcad uygulama yazılımlarına daha küçük parçalar halinde sahip
olunabilmektedir. Netsurf tamamını kullanmak yerine üçgenleme aracı ayrı, hesap araçları
ayrı, paftalama araçlarının ayrı ayrı kullanılabileceği bir uygulamadır.
Uygulamalar bölümünde, NetStore ‘dan edinilebilecek uygulamalar görüntülenebilmektedir.
Uygulamalarım bölümünde, NetStore ‘dan satın alınmış ve ya yüklenmiş uygulamalar
görüntülenmektedir.
Sipariş Yükle bölümü ise, Netstore ‘dan istediğiniz uygulamaları sipariş edebileceğiniz
bölümdür.
Kapat İşlemleri
Kapat işlemi ile ekranda çalışılan projeler tek tek ya da toplu olarak kapatılabilmektedir. Aktif
proje kapatılabileceği gibi açık olan tüm projelerin kapatılması da sağlanabilir.

47. Ayrıca kapat işleminin kısayol kullanımı ise Hızlı Araç Çubuğu üzerinde bulunan Kapat ( )
simgesini kullanmaktır.
Aktif Projeyi Kapat işlemi ile ekranda çalışılan aktif proje kapatılabilir. Birden çok proje ile
çalışılması durumunda, aktif proje, en öndeki projedir ve pencere başlığı yanında yeşil onay
ikonu bulunur.
Tümünü Kapat işlemi ile Netcad üzerinde çalışılan aktif ve pasif tüm projeler kapatılabilir.
Aktif proje başta olmak üzere kapatma işlemi gerçekleşir. Projenin kapatılması sırasında,
projelerde bir değişiklik olmuşsa uyarı mesajı görüntülenir.

48. Genel Ayarlar
Uygulama Menüsü/Genel Ayarlar sekmesi ile ulaşılır. Programla ilgili birtakım ayarlamaların
yapıldığı, işlemlerle ilgili olarak bir takım kriterlerin belirlendiği ve kullanım sırasında kullanıcı
tarafından standartların belirlendiği bölümdür. Uygulama Menüsü/Genel Ayarlar ile işleme
ulaşılır.
Bu pencerede yer alan standart başlıklara ilaveten, yüklü olan bir kısım modüllere ilişkin
ayarları içeren alt başlıklar da yer alabilir.
Genel menüsü Netcad' e ait program genel ayarlarının yapıldığı menüdür.
Varsayılan NCZ Şablonu; Varsayılan şablon ile daha önce hazırladığınız bir projeye ait
özelliklerin yeni projelerinizde otomatik gelmesini sağlayabilirsiniz. Sürekli kullandığınız

49. projeksiyon, sembol, hat tipi, lejand gibi ayarları ve bunların herhangi bir kombinasyonunu
Farklı Kaydet/Şablon Olarak Kaydet işlemi ile şablon haline getirebilir ve projeleriniz için
kullanabilirsiniz.
Dil; Dil seçeneği ile Netcad arayüzü ve menülerini 3 farklı dilde Türkçe, İngilizce ve Rusça
görüntüleyebilirsiniz.
Tema; Farklı tema seçenekleri ile Netcad arayüzünü istediğinize göre özelleştirebilirsiniz.
Varsayılan Pencere Şeffaflığı; Netcad işlemleri sırasında açılan pencerelerin şeffaf olarak
görüntülenmesini sağlayabilirsiniz.
Kuşgözü Penceresi Görünsün; İşlem sırasında imleci takip eden ve imlecin bulunduğu bölgeyi
kuş bakışı ile gören ayrı bir pencere açılmasını sağlar. İmleç hareket ettiğinde bu pencerede
izlenir. Kuşgözü penceresi açıldığında üzerine gidilen ya da işlem yapılan obje izlenir.
Durum Çubuğu Görünsün; Ekranın altında bulunan ipucu, koordinat paneli ve ölçek grubunun
kapatılıp açılmasını sağlar.
Saklama Sonrasında Geri Al; Çalışılan proje saklandıktan sonra (Uygulama
Menüsü/Proje/Kaydet) projeyi kapatmadan proje üzerinde Geri Al işlemi
uygulanabilmektedir.
Obje Seçilince Yanıp Sönsün; Sorgu, Döndür, Kaydır gibi seçim gerektiren bir işleme
girildikten sonra seçilen objenin bir kez kırmızı renkte yanıp sönmesini sağlar.
Obje Seçici Sürekli Aktif Olsun; Netcad ekranında vektörel verilerin seçimi ile ilgili işlemlerde
hangi vektörel veriyi seçeceğimize dair bilgilendirme ve seçim amacı ile açılan penceredir.
Ekrandaki Raster Taramalar Ölçekten Bağımsız; Raster taramaların ölçeğe bağlı olarak veya
ölçekten bağımsız olarak görüntülenmesini sağlar. Bu buton aktifken Raster taramaların
boyutları ekran ölçeği ne olursa olsun sabit kalacaktır. Bu buton pasif yapılır ise ekran ölçeği
değiştikçe raster taramanın boyutları da değişecektir.
Saklama Zamanı [1-100 dk.]; Projelerin kaydedilmesi için kullanıcıların uyarılmasını sağlar.
Sıfır (0) ile 100 dakika arasında bir zaman verilebilir. Eğer saklama zamanı sıfır (0) verilirse
herhangi bir uyarı çıkmayacaktır. 1 ile 100 arasında verilirse süre sonunda otomatik olarak bir
uyarı gelecek ve kullanıcının isteğine bağlı olarak saklama işlemi yapılacaktır.
Saklama işlemi otomatik olarak yapılmaz, kullanıcının isteğine göre yapılır.
Çoklu Doğru Penceresi Gösterilsin; Çoklu doğru çizimi ardından ekrana gelen çoklu doğru
penceresinin ekrana gelip gelmeyeceğini belirler. Bu buton pasif yapılır ise çoklu doğru
oluşturma sonucu uyarı penceresi çıkmayacaktır. Bu buton aktif yapılır ise çoklu doğru objesi
oluşturmanın ardından ‘Çoklu Doğru/Alan Özellikleri’ penceresi açılacaktır.
Obje İzleme Ayarları; Aktif proje üzerinde bulunan objelerin arama ve sorgulama işlemlerinde
obje limitinin ölçek ve katsayı olarak değiştirilebileceği seçim menüsüdür. Verilen değerler
'Limit Bul' işlemini etkilememektedir.
Nokta ve Obje Seçimi menüsü farenin işlem ayarlarının yapıldığı menüdür.

50. Sol Mouse Tuşu Son İşlemi Tekrarlasın; En son yapılan işlem tekrar yapılmak istendiğinde
işleme girmeden fare sol tuşuna basılması yeterli olacaktır. Örneğin; Pencere Büyült (Zoom)
işlemi yapıldıktan sonra tekrar işleme girmeden fare sol tuşuna basılarak ardışıl olarak zoom
işlemi gerçekleştirilebilir.
Sağ Mouse Tuşu; İki seçenek bulunur. ‘Sağ Tuş Popup Menüsünü Açsın’ seçilirse, sağ fare
tuşu her zaman ‘Netcad Araç Çubukları’ pop-up menüsünü açar. ‘İşlemi Bitirsin’ seçilirse, sağ
fare tuşu yapılan işlemi sonlandırır.
Sağ Tuş Popup Menüsü; Aktif projede sağ tuş, pop-up menüsü olarak gelecek menünü seçimi
sağlanır. Listeden pop-up olarak görüntülenmek istenen menü seçilir. ‘Yok’ seçilirse pop-up
menü oluşmaz. Örneğin Koordinat Hesap Makinası seçilerek Sağ Mouse Tuşu İşlemi Bitirsin
seçeneği pasif yapılırsa sağ tuş işlemi ile Koordinat Hesap Makinesi’nde bulunan tüm ikonlar
görüntülenir.
Modelden Kot Oku; Bu seçenek aktif yapıldığında, arazi modeli (üçgen model) üzerinde
çalışılıyorsa oluşturulan doğru, çoklu doğru, spline ve noktaların kotları (Z) otomatik olarak
hesaplatılacaktır.

51. Noktalardan Kot Hesapla; Bu seçenek aktif yapıldığında, nokta dosyası üzerinde çalışılıyorsa
oluşturulan doğru, çoklu doğru, spline ve noktaların kotları (Z) otomatik olarak
hesaplatılacaktır.
Noktalardan Kot Hesapla Yarıçap; Noktalardan kot hesaplanırken burada verilen yarıçap
içinde kalan noktalardan enterpole yapılır. Örneğin atılan bir noktanın 100 m yarıçaplı
çevresinde kotlu nokta yoksa o zaman bu noktaya kot üretilmeyecektir.
Obje Seçici Sürekli Aktif Olsun; Obje seçicinin sürekli aktif olması için bu seçenek işaretlenir.
Yaklaş/Uzaklaş Faktörü (>1) %; Ekran üzerinde yapılan yaklaş, uzaklaş, noktaya yaklaş,
noktadan uzaklaş gibi işlemlerde her bir hareket için verilen yaklaşma-uzaklaşma oranıdır. Bu
yüzde(%) bir değerdir ve 1'den büyük olmalıdır. Örneğin 100000 ekran ölçeğinde yaklaşma
faktörü %5 verilecek olursa ekran ölçeği 2000 olacaktır.
Birimler ve Görünüm, Menüsü ile Netcad'in genel birim ve görünüm ayarları yapılır.
Birim ayarları, Projedeki tüm ölçü birimlerinin ayarlandığı bölümdür.
Birim ayarları menüsü birçok Netcad fonksiyonu içerisinde duyarlılık, uzunluk, alan, açı,
yükseklik, eğim, hız, ağırlık, hacim ve koordinat bilgileri değişiminin hızlı ve kolay yapılabilmesi
için hazırlanmıştır.
Genel : Bir sayının virgülden sonraki ondalık bölümünün basamak sayısını belirlemek için
duyarlılık bölümü kullanılır. butonu ile hesap makinesine ulaşılabilir.

52. Uzunluk; Projedeki uzunluk değerleri istenilen uzunluk birimi ile hazırlanabilir. Birim
bölümünden uzunluk birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı
ayarlanabilir.
Alan; Projedeki alan değerleri istenilen alan birimi ile hazırlanabilir. Birim bölümünden alan
birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı ayarlanabilir.
Kot; Projedeki yükseklik değerleri istenilen yükseklik birimi ile hazırlanabilir. Birim
bölümünden yükseklik birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı
ayarlanabilir.
Koordinat; Projedeki koordinat değerleri istenilen koordinat birimi ile hazırlanabilir. Birim
bölümünden koordinat değeri olarak desimal degree (dd), derece-dakika-saniye (dms) ya da
metre (m) birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı ayarlanabilir.
Eğim; Projedeki eğim değerleri istenilen birimde hazırlanabilir. Birim bölümünden yüzde eğim
(% ..) ya da eğim (tanjant alfa) değeri, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı
ayarlanabilir.
Hız; Projedeki hız değerleri istenilen hız birimi ile hazırlanabilir. Birim bölümünden hız birimi,
duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı ayarlanabilir.
Ağırlık; Projedeki ağırlık değerleri istenilen ağırlık birimi ile hazırlanabilir. Birim bölümünden
ağırlık birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı ayarlanabilir.
Hacim; Projedeki hacim değerleri istenilen hacim birimi ile hazırlanabilir. Birim bölümünden
hacim değeri olarak m3 ya da litre (lt) birimi, duyarlılık bölümün virgülden sonraki basamak
sayısı ayarlanabilir.
Debi; Projedeki debi değerleri istenilen debi birimi ile hazırlanabilir. Birim bölümünden debi
değeri olarak m3/h ya da lt/sec birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak
sayısı ayarlanabilir.
Km+: Projedeki km+ değerleri istenilen birim ile hazırlanabilir. Birim bölümünden km+ değeri
olarak km+ ya da kmil birimi, duyarlılık bölümünden virgülden sonraki basamak sayısı
ayarlanabilir. Örneğin bir yol projesinde görsel en kesit izleyicide km+ ya da kmil olarak
görüntülenebilir.
Koordinat Duyarlılığı: Obje koordinatlarının ondalıklı kısımlarının hane sayısı girilir. Objelerin
koordinat değerleri noktadan sonra burada yazılan hane kadar gösterilir. Gerek ekranda
gerekse çıktılarda bu şekilde görünecektir. Ekranın atındaki bölümde koordinat ayarlarının
yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir ya da Giriş/Çizim Araçları/Nokta (Ctrl+N) işlemi ile çıkan bilgi
tablosundan görünebilir.
Kot Duyarlılığı: Obje kotlarının (Z) ondalıklı kısımlarının hane sayısı girilir. Objelerin kot
değerleri noktadan sonra burada yazılan hane kadar gösterilir. Gerek ekranda gerekse ilgili
çıktılarda bu şekilde görünecektir. Giriş/Çizim Araçları/Nokta (Ctrl+N) işlemi ile çıkan
tablodan kot değeri girildiğinde ayarın yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir.
Alan Duyarlılığı: Alan miktarlarının ondalıklı kısımlarının hane sayısı girilir. Alan değerleri
noktadan sonra burada yazılan hane kadar gösterilir. Gerek ekranda gerekse ilgili çıktılarda bu
şekilde görünecektir. Çoklu Doğru Çiz ve Alan Çiz işlemi sonunda çıkan bilgi tablosundan
ayarın yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir.

53. Uzunluk Duyarlılığı: Obje uzunluk değerlerinin ondalıklı kısımlarının hane sayısı girilir.
Objelerin uzunluk değerleri noktadan sonra burada yazılan hane kadar gösterilir. Gerek
ekranda gerekse ilgili çıktılarda bu şekilde görünecektir. Ekranın atındaki bölümde ayarın
yapılıp yapılmadığı anlaşılabilir.
Kiriş Dik Boy: Daireleri oluşturan doğruların kiriş dik boy değerleridir. Bu değer ne kadar küçük
olursa daireyi oluşturan doğruların sayıları da artacaktır.
Nokta Ad, Kot, Kod Boyu; Ekrandaki noktaların isimlerini, kotlarını ve kodlarını görmek için
‘Görünüm’ menüsünde bulunan ‘Nokta Görünüm Ayarları’ altındaki ilgili kutucuklar aktif
yapılır. Bu değerlerin boyutu buraya verilen değer ile belirlenir.
Ada/Parsel Yazı Boyu (mm): Ekrandaki alanların isimlerini görmek için ‘Görünüm’ menüsünde
bulunan ‘Alan Görünüm Ayarları’nda ‘Alan Adları’ kutucuğu aktif yapılır. Alan adlarının
büyüklükleri buradan verilen değer ile ayarlanır. Verilen değer çizime de yansıyacaktır.
Ada/Parsel Şeklinde: Bu kutucuk aktif yapıldığında alan isimleri aşağıdaki gibi ada/parsel
şeklinde görünecektir.
Nokta No Uzunluğu: Ekranda görünen nokta adlarının hane sayısını belirler. Noktaların
ekranda görünen isimleri bu fonksiyon ile kısaltılır. Hafızadaki hane sayısı aynı kalmasına
rağmen ekranda görülen rakam sayısı 1 ile 4 arasındadır. Her 10 noktada bir noktanın tam adı
görünecektir. Bunun amacı, ekranda kalabalık bir görüntü yaratmamak ve çalışma hızını
arttırmaktır. Eğer bu değer sıfır (0) verilirse noktaların adı tam görünecektir.
Ölçü ve Röleve menüsü ile ölçülendirme işlemlerinde oluşan hatlar, değerler ve semboller için
olması istenen ayarlamalar yapılır. Ayrıca röleve işlemindeki yazı boyları, alinman kriteri gibi
parametrelerin ayarlandığı bölümdür. Uygulama Menüsü / Genel Ayarlar / Ölçülendir ile
menüye ulaşılır.
Çizgi Boşluğu (mm); Ölçülendirilecek objenin noktaları ile ölçü çizgilerinin başlangıcı
arasındaki mesafeyi belirler, verilen değer kadar boşluk bırakılır.
Çizgi Fazlığı (mm); Ölçü çizgilerinin kesiştiği yerden taşan çizgi uzunluğunu belirler.

54. Sembol No; Ölçü çizgilerinin kesişme noktasındaki sembol numarasıdır. Aktif sembol
dosyasından sembol numarası seçilir.
Sembol Boyu (mm); Ölçü çizgilerinin kesişme noktasındaki sembolün boyunu belirler.
Yazı Boyu; Ölçü değerinin ekrana yazdırılacağı yazı boyunu belirler.
Açı Türü; Ölçme araçlarında kullanılacak açı türünü belirler. Grad ya da Derece seçenekleri
vardır.
Ok Sembol Boyu; Daire yarıçapı yazdır ikonuyla çizdirilen ok başlığının boyuna olan uzunluğu
belirler.
Ok Sembol Eni; Daire yarıçapı yazdır ikonuyla çizdirilen ok başlığının enine olan uzunluğunu
belirler.
Röleve
Dik Yazı Boyu (mm); Yazı boylarını belirten değerdir. İstenilen değer buraya yazılabilir.
Nokta Adı Boyu (mm); Nokta adlarının boyutunu belirten parametredir.
Alinman Kriteri; Alinmana Cephe Yaz işleminde verilen parametreye göre noktaların
doğrunun üzerinde kabul edilmesiyle ilgili değerdir. Tabloda olduğu gibi alinman üzerinde 5cm
uzaklığa kadar olan noktalar alinman üzerinde varsayılır.
Cephe/Kutur Yazıları Etkileşimli; Bu ikon aktif ise Kutur Yaz işleminde kutur üzerine cephe
bilgisi de yazılır.
Ara Mesafelerde 0'ları (Sıfırları) Kaldır; Bu ikon aktif ise ara mesafe yazımlarında noktadan
sonraki 0'ı yazmaz.
Raster veri özelliklerinin genel ayarları bu seçenekler ile yapılabilir.
Lisans;
Kullanılan Netcad anamodül ve diğer yüklü modüllerin versiyon bilgileri ile kullanıcının kilit
numaralarının bilgileri bu pencerede yer alır.

55. Netcad modülleri arasında bulunması istenmeyen modüller işareti pasif yapılarak bir sonraki
Netcad açılışında gözlemlenmeyecektir.
Güncellemeleri Kontrol Et: Netcad versiyon güncellemelerinin kontrol edilebileceği ekrandır.
Güncelleme var ise Netcad açılış ekranında da sormaktadır.
Lisansları Güncelle: Netcad açılırken otomatik olarak sunucudan güncel lisans dosyalarını
programa almaktadır, kullanıcı lisans dosyalarını manuel güncellemek isterse bu bölümden
gerçekleştirebilir. Lisans güncelleme işlemi için internet bağlantısı gerekmektedir.
Lisans güncelleme işlemi ardından 'Lisans dosyaları güncellendi.' uyarısı alınacaktır.
Sistem Bilgisi: Bilgisayar özellikleri ve yüklü modüller ile ilgili Netcad rapor dosyasıdır.
Modüller, anamodül ile birlikte kullanılan modüllerin versiyon bilgileri ile modüllerin
açıklamaları bu bölümde yer alır. Ayrıca kullanıcının lisansına göre Netcad içinde yer alan
modüllerin listesini verir. Özellikle network sistemine göre (çoklu kullanıcı) olan çalışma
ortamında kullanılacak modüllerin paylaşımı buradan yapılabilir. Modül.dll dosyalarının
işaretleri kaldırılırsa bu modüller kişinin kullanımına kapatılacaktır.
Çık işlemi Netcad'den çıkmak için uygulanan işlemdir. Çıkış yapılırken çalışılan projelerde
değişiklik yapılmış ise uyarı mesajı görüntülenir.
GPS Verilerinin Yüklenmesi
Arazide GPS ile poligon ve nokta verileri toplanarak, *.GPX, *.NMEA vb. farklı formattaki GPS
verileri Netcad’e aktarılabilir.
9. Uygulama Menüsü / Aç işlemi ile Dosya Türü; GPS Dosyası olarak seçilerek GPS
verisini yükleyiniz.

56. GPS verilerinin Netcad ekranına aktarılması, Mimar içerisinde yer alan GPS Operatörleri yardımı
ile de gerçekleştirilebilir. Mimar, operatörler yardımı ile iş akışları oluşturma, yönetme ve
düzenlemede kullanılan bir uygulamadır. İş akışları ile kendi işlemlerinizi tasarlayabilir, tek bir
adımda sonuç çıktıları elde edebilirsiniz.

57. Bölüm.4 PROJE VERİ ÜRETİM İŞLEMLERİ
Obje Oluşturma ve Yazı İşlemleri
Çizim Araçları
Nokta At İşlemleri
1. Giriş / Çizim Araçları / Nokta işlemine giriniz.
Ekranın alt kısmında yer alan Komut satırında NOKTAYI GÖSTER komutunu takip ederek
oluşturulacak nokta objesinin yerini fare sol tuş ile belirleyiniz.
Noktanın yerinin belirlenmesi ile Nokta Bilgisi penceresi açılacaktır. Tamam butonu ile
işlemi sonlandırınız.
Nokta Bilgisi penceresinde, oluşturulan noktanın adı ve koordinat bilgileri yer almaktadır.
Nokta objesi oluşturulduktan sonra işlem sonlandırılmadan yeni bir nokta oluşturmak üzere
komut satırında tekrar NOKTAYI GÖSTER komutu görüntülenir.
2. Yapılan işlemi fare sağ tuşu ile sonlandırınız.
Ardışıl Nokta At; Ekrana ardışık olarak seri bir şekilde nokta atma işlemidir.
3. Giriş / Çizim Araçları / Nokta / Ardışıl Nokta At işlemine giriniz. Açılan Ardışıl Nokta At
penceresinde değerlerin girildiği kısmı boş bırakınız. Tamam ile işleme devam ediniz.

58. Ardışıl Nokta At penceresinde Yakalanan Z değeri bölümü aktif hale getirilirse ekranda
bulunan üçgen model üzerinden veya kot değeri olan her hangi bir alan üzerinden Z
değerleri alınabilinir.
Görünüm menüsü altında yer alan Nokta Adları bölümü aktif hale getirilerek proje ekranına
atılan noktaların adları ekranda görüntülenebilir.
Proje ekranında istenilen yerlere ardışık olarak noktaların atıldığını gözlemleyiniz.
Çizgi İşlemleri
Çizgi çiz en temel geometrik doğruyu oluşturabilmek için kullanılan işlemdir.
10. Giriş / Çizim Araçları / Çizgi menüsü yardımıyla ya da klavyeden Ctrl+L kısa yolunu
seçerek işleme giriniz.
11. Komut satırındaki İlk Noktayı Seç komutunu takip ederek oluşturulacak doğru
objesinin başlangıç noktasını fare sol tuş ile belirleyiniz.

59. 12. İkinci işlem için tekrar komut satırında 2. Noktayı Göster komutunu takip ederek
ekranda doğru objesini oluşturan diğer noktaları belirleyiniz. İşlemi fare sağ tuş ile
sonlandırınız.
13. Giriş / Sorgu Araçları / Obje Özellikleri işlemine giriniz. Sorgulanacak doğru objelerini
fare sol tuş ile seçiniz. Seçilen objenin özelliklerinin açılan bilgi penceresinde
görüntülendiğini gözlemleyiniz.
Çizgi ile oluşturulan doğrular birbirinden bağımsız objelerdir. Bu sebeple sorgulanan her
bir obje bağımsız davranacaktır.

60. Alan İşlemleri
1. Giriş / Çizim Araçları / Alan işlemine giriniz.
2. İşleme giriş yaptıktan sonra fare sol tuşu ile sol birer kez tıklayarak alan çizimini
gerçekleştirilir.
3. Fare sağ tuşu ile işlem sonlandırıldığında Çoklu Doğru Bilgisi Penceresi açılacaktır.
Pencere Tamam ile kapatıldığında alan objesi oluşturulmuş olacaktır.

61. Kutu İşlemleri
1. Giriş / Çizim Araçları / Alan / Kutu işlemine giriniz.
2. Proje ekranında fare sol tuşu ile kutu objesi oluşturacağımız yer seçimi yapılır.

62. 3. Açılan Kutu Özellikleri penceresinde ilgili parametre girişleri ve kutu adı yazılarak işlem
tamamlanır. Kutu boyutları Boyut bölümünden standart boyutlar seçilerek veya manuel
olarak dY: ve dX: bölümlerine serbest giriş yapılarak belirlenebilir.
4. Pencere Tamam ile kapatıldığında istenilen boyutlarda kutu objesi oluşturulmuş olacaktır.

63. 5. Görünüm / Görünüm Ayarları menüsü altından Alan Adları bölümü aktif hale getirilerek
kutu adı görüntülenebilir.
Çoklu Doğru İşlemleri
Çoklu doğru birçok doğrudan oluştuğu halde bir bütün olarak algılanan obje tipidir. Başlangıç
noktasından itibaren birçok ardışık çizgi ve kırıktan oluşabilir. Bu doğru ile oluşturulan kapalı
objeler aynı zamanda birer alan objesidir.
1. Giriş / Çizim Araçları / Çoklu Doğru menüsü yardımıyla ya da klavyeden Ctrl+C kısa
yolunu seçerek işleme giriniz.
2. Komut satırını takip ederek sırasıyla ekranda 4 nokta seçiniz ve 5. nokta olarak başlangıç
noktasına gelerek fare sol tuş ile kapalı bir alan çiziniz.

64. Çoklu Doğru işlemi ile kapalı obje çizimi sonlandırılırken seçilen son noktanın, başlangıç
noktasıyla birleşimini sağlamak için yakalama modlarını kullanmaya gerek yoktur.
3. Başlangıç noktası seçildiğinde alan kapatılır ve ekrana Çoklu Doğru Bilgisi penceresi
gelir.
Çoklu Doğru Bilgisi penceresi kapatılan alan ile ilgili olarak Projeksiyon, Alan, Çevre ve Köşe
sayısı bilgilerini içermektedir.
Kapalı özelliği aktif olarak gelecektir. Bu özelliğin pasif duruma getirilmesi durumunda çizilen
obje kapalı bir alan olmayacaktır.
Taralı özelliği oluşturulan alanın içinin taralı olarak çizilmesini sağlayacaktır. Adı bölümünden
objenin adı değiştirilebilir.
4. Taralı özelliğini aktif yaparak Tamam ile işleme devam ediniz. Yapılan işlem sonrası
oluşan kapalı alan objesini proje ekranında gözlemleyiniz.

65. 5. Giriş / Sorgu Araçları / Obje Özellikleri menüsü yardımıyla ya da klavyeden Ctrl+O kısa
yolunu kullanarak işleme giriniz.
6. Proje ekranından, oluşturulan objeyi seçiniz. Objenin özelliklerinin sıralandığı Obje
Özellikleri penceresinde, doğru objesinden farklı olarak Çevre, Alan, Taralı, Nokta Sayısı
vb. birtakım ek sekmelerin yer aldığını gözlemleyiniz.
Çoklu Doğru ile oluşturulan objeler tek bir obje olarak davranırlar ve sorgulandığında tüm
objeye ait bilgiler görüntülenir.
Noktadan Geçen Eğri Çiz İşlemleri
Noktadan geçen eğri çiz işlemi ile ekranda eğrisel objeler oluşturulabilir. Örneğin; eş yükselti
eğrilerinin raster veri üzerinden sayısallaştırılması ve benzeri birçok eğrisel obje oluşumunda
kullanılabilir. Oluşturulan eğriler çoklu doğru objesidir.
1. Giriş / Çizim Araçları / Noktadan Geçen Eğri Çiz seçeneğini seçerek işleme giriniz.

66. 2. Fare yardımı ile proje ekranında açtığınız herhangi bir raster veri üzerinden eş yükseklik
eğrilerini sayısallaştırınız. Fare sağ tuş ile işlemi sonlandırınız.
3. Raster veri üzerinden sayısallaştırılan eğriye kot değerini atamak için Giriş / Sorgu
Araçları / Obje Özellikleri işlemine giriniz.
4. Açılan Çoklu Doğru penceresinde Nokta Sayısı satırında yer alan üç nokta butonuna
basınız. Nokta Editöründe eğrinin kot değerini pencerede sağ tıklayarak Kota Getir
işlemine giriş yaparak yazınız. Tamam ile işlemi sonlandırınız.

67. 5. İşlem sonrasında Obje Özellikleri penceresinde Değişiklikleri Uygula bölümünü seçerek
işlemini sonlandırdığınızda kotlu bir eş yükseklik eğrisi elde edilmiş olunur.

68. Yumuşatılmış Eğri Çiz İşlemleri
Yumuşatılmış Eğri Çiz işlemi, noktadan geçen eğri çiz işlemi ile aynı işlem adımlarına
sahiptir. Fakat Yumuşatılmış Eğri Çiz işlemleri ile oluşturulan eğrisel objelerde eğri
geçişlerinin daha yumuşak olduğu gözlemlenir.
1. Giriş / Çizim Araçları / Yumuşatılmış Eğri Çiz işleme giriniz. Raster veri üzerinde
herhangi bir eş yükseklik eğrisini sayısallaştırınız. İşlemi bitirmek için fare sağ tuşa
tıklayınız.
2. Yapılan işlemler sonucunda eş yükselti eğrisinin çizildiğini gözlemleyiniz.

69. Daire İşlemleri
1. Uygulama Menüsü /Aç menüsünden Obje_Olusturma_Islemleri NCZ dosyasını seçiniz.
2. Giriş / Çizim Araçları / Daire / 3 Noktadan Geçen seçeneğini seçerek işleme giriniz.
Dairenin geçmesi istenilen noktaları, nokta yakalama modunu açarak fare yardımı ile
seçiniz.
Yapılan işlemler sonucunda 3 noktadan geçen dairenin oluştuğunu gözlemleyiniz.
3. Giriş / Çizim Araçları / Daire / 3 Objeye Teğet işlemine giriniz. Geçirilmesi istenilen 3
teğet doğruyu proje ekranından gösteriniz. İşlem sonucunda oluşan alternatif
dairelerden kalması istenileni fare yardımı ile seçerek sağ tuşa tıklayarak işlemi
sonlandırınız.

70. Yapılan işlemler sonucunda 3 doğrudan teğet geçen dairenin oluştuğunu gözlemleyiniz.
4. Giriş / Çizim Araçları / Daire/ Yarıçapı ve Merkezi Belli işlemine giriniz. Açılan Yarıçap
Girin bölümüne 20 değerini giriniz. Tamam ile fare ucuna gelen daireyi merkez yazılı
yere yerleştiriniz.
Yapılan işlemler sonucunda yarıçapı ve merkezi belli dairenin oluştuğunu gözlemleyiniz.

71. Yay İşlemleri
1. Giriş / Çizim Araçları / Yay : Merkez ve 2 nokta işlemine giriniz.
2. İlk olarak oluşturulacak yayın merkezini seçiniz. Ardından başlangıç ve son noktalarını
göstererek işlemi sonlandırınız. Yapılan işlemler sonucunda Merkez ve 2 noktadan
geçen yayın oluştuğunu gözlemleyiniz.
3. Giriş / Çizim Araçları / Yay işlemi ile 3 noktadan Geçen Yay işleme giriniz.

72. 4. İlk olarak oluşturulacak yayın başlangıç noktasını seçiniz. Ardından son noktayı ve 3.
noktayı göstererek işlemi sonlandırınız. Yapılan işlemler sonucunda 3 noktadan geçen
yayın oluştuğunu gözlemleyiniz.
Elips İşlemleri
1. Giriş / Çizim araçları / Daire / Elips işlemine giriniz. Açılan Elips Parametreleri
penceresinde elips oluşturma parametrelerini giriniz.
2. Örnek uygulama için A; 20, B; 10, Başlangıç Açısı; 0, Bitiş Açısı;0 değerlerini yazınız.
3. Proje ekranında elips objesini merkez yazısı üzerine fare yardımı ile yerleştiriniz.

73. Elips Parametreleri penceresinde A değeri orijinal dikey mesafeyi, B değeri orijinal yatay
mesafesi göstermektedir.
Yapılan işlemler sonucunda elipsin oluştuğunu gözlemleyiniz.
Yazı işlemleri
Özellikli Yazı, herhangi bir sözcük ya da cümleyi yazmak ve ekrana yerleştirmek için kullanılır.
Yazının ekrana yerleştirmesi manuel veya 'Nokta Yakalama Araçlarıyla' yapılabilir.
1. Giriş / Çizim Araçları / Yazı işlemine giriniz.
2. Açılan pencerede ilgili yazıyı yazarak ilgili nokta yakalama modlarını kullanarak proje
ekranına yazı yazdırabilirsiniz.

74. Zengin Metin, değişik uzunluklarda metinler yazmak, tablolar oluşturmak, resimler
eklemek ve paragraf haline getirerek Netcad ekrana yerleştirmek için kullanılır. Özellikli
Yazı bölümünde 50 karaktere kadar yazılmasına rağmen burada herhangi bir karakter
sınırı yoktur. Plan blokları, lejand açıklamaları gibi uzun metinler buradan oluşturularak
yerleştirilebilir.
3. Giriş / Çizim Araçları / Yazı / Zengin Metin işlemine giriniz.
4. Açılan Netcad Zengin Metin Editörü penceresinde ekrana yazdırmak istediğiniz yazıyı
yapıştırınız.
5. Pencere, Tamam ile kapatıldığında ilgili metin Netcad ekranına fare sol tuşu ile seçilerek
yerleştirilecektir.

75. Blok Araçları
Sembol, Planlama, Haritacılık, 3D ve bunun gibi birçok disiplinle ilgili sembollerin yer aldığı ve
ayrıca kullanıcı tanımlı yeni sembol dosyalarının oluşturulduğu menüdür. Harita Yapım
Yönetmeliğinde ve İmar Kanununda yer alan bütün semboller burada yer almaktadır.
Sembollerin vektorel, bitmap ve liste şeklinde görünümleri bulunmaktadır. Bu sekmelerin
herhangi birinde ilgili sembolün çift tıklanması ile ekranda uygun bir yere yerleştirilir.
1. Giriş / Blok Araçları / Sembol işlemine giriniz.
2. Açılan Sembol penceresinde İşlemler menüsü altından Sembol Dosya Ekle işlemine
giriniz.
3. Açılan pencerede kullanılmak istenen sembol dosya seçimi yapılır ve Sembol penceresine
yüklenir.

76. 4. Kullanılmak istenen sembol üzerinde fare sol tuşu ile iki kez tıklanarak seçim yapılır ve
proje ekranına fare sol tuşu ile yerleştirilir.

77. Blok, bir projede sık olarak kullanılan obje veya obje gruplarını bütün olarak saklama ve
gerektiğinde başka projelerde kullanma işlemine yöneliktir. Blokların vektörel ve bitmap şeklinde
görünümleri bulunmaktadır. Bu sekmelerin herhangi birinde ilgili bloğun çift tıklanması ile
ekranda uygun bir yere yerleştirilir.
1. Giriş / Blok Araçları / Blok işlemine giriniz.
2. Açılan Blok penceresinde proje ekranındaki çizimi blok olarak kaydedebilmek için Blok /
Yeni işlemine giriniz.
3. Ekranda Blok olarak kaydedilmek istenen obje seçimi Hızlı Seçim Araçları ve Obje Tipleri
kullanılarak seçilir.

78. 4. Seçim işlemi sonrasında fare sağ tuş ile bir sonraki işlem adımına geçilir ve fare sol tuş
yardımı ile blok için yakalama noktası seçilir.
5. Seçim sonrasında açılan pencerede Blok Adı girilerek Tamam ile işleme devam edilir.
6. İşlem sonrasında ilgili obje blok olarak kaydedilmiş olacaktır.
7. Blok penceresi kapatıldıktan sonra boş Netcad ekranı dışarıya Uygulama Menüsü /
Kaydet işlemi ile *.NCZ olarak kaydedilir.

79. 8. İlgili blok objesi projeye eklenmek istendiğinde Uygulama Menüsü / Aç veya Ekle / Dosya
Ekle işlemleri yardımı ile *.NCZ dosyası açıldıktan sonra Giriş / Blok Araçları / Blok
işlemine giriş yaparak Blok penceresini açınız.
9. Daha öncesinde blok olarak kaydettiğimiz kutu objesi üzerinde fare sol tuş ile iki kez
tıklayarak proje ekranında istenilen bölgelere fare sol tuşu ile istenilen sayıda yerleştiriniz.

80. Resim, Netcad üzerinde Akıllı Nesne olarak tanımlanan tüm resimlerin yerleştirme, ölçekleme ve
döndürme işlem adımlarıyla ekrana hızlı bir şekilde yerleştirilmesini sağlayan işlemdir.
1. Giriş / Blok Araçları / Resim işlemine giriniz.
2. Açılan pencerede proje ekranına eklemek istediğiniz resim objesini seçiniz.
3. Pencere Aç ile kapatıldığında ilgili resim objesi fare imleci ucuna gelecektir. Fare sol tuş ile
ilgili seçimler yapılarak proje ekranına yerleştirilir.

81. Nokta Yakalama Araçları
Nokta Yakalama Araçları, Netcad' in CAD tabanına ilişkin özelliklerdir. Nokta tabanlı yazılımlara
göre önemli farklardan bir tanesidir. Netcad'de çizim yapmak için mutlaka nokta gerekmez.
Yakalama olarak tanımladığımız kavram, bir doğrunun başlama ve bitiş noktalarının, bir sembolün
veya bir yazının yerleştirileceği noktaların isteğe göre belirlenmesidir. Yakalama modları
kullanılarak koordinatları bilmeksizin obje üzerinde belirli nokta yakalanabilir. Örneğin; bir
doğrunun orta noktası, sembolün uygulama noktası ya da iki objenin kesişim noktaları bu
modlarla yakalanabilir.
Nokta Yakalama Araçları yanında bulunan butonu ile Yakalama Modu Ayarları penceresine
ulaşılarak yakalama araçlarının kısayol butonları ve ‘Karelaj Aralığı’ değeri kullanıcı tanımlı olarak
"Tamam" butonu ile kaydedilebilir.
Nokta
Nokta Yakalama modu, klavyeden F4 fonksiyon tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da
"Nokta Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken imleç işareti altında bir NOKTA objesi var ise bağlanılır. Yoksa yakalama işlemi
yapılmaz. Tutulacak olan nokta, imleç işareti içerisinde olmalıdır. İmleç işaretinin içine birden çok
nokta giriyorsa ilk oluşturulan nokta yakalanır. Diğer noktanın yakalanması gerekiyorsa "Referans
Menüsü" kullanılarak nokta numarası verilmeli veya o bölge büyütülmelidir.

82. İşlemi uygulamak için;
• Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb. işlemlere girilir.
• Kursor + şekline dönecektir.
• "Nokta Yakalama Araçlar"ı içindeki Nokta modu işretlenir ya da klavyeden F4 tuşuna
basılır.
• Fare imlecinin çapı içinde kalan noktalar yakalanarak işlem yapılır.
Son Nokta
Son Nokta modu klavyeden F5 fonksiyon tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da "Nokta
Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken imleç işareti altında objelerin kırık noktası var ise bağlanılır. Yoksa yakalama
işlemi yapılmaz. Tutulacak olan kırık ya da uç nokta, imleç işareti içerisinde olmalıdır.
İsteğe göre aynı anda birden çok mod aktifleştirilebilir. Bu durumda yakalama önceliği NOKTA,
KESİŞİM, SON NOKTA, ORTA NOKTA sırasındadır.
• Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb. işlemlere girilir.
• Kursor + şekline dönecektir.
• "Nokta Yakalama Araçları" içindeki "Son Nokta" modu işaretlenir ya da klavyeden F5
tuşuna basılır.
• Fare imlecinin çapı içinde kalan kırık ya da uç yakalanarak işlem yapılır.

83. Kesişim
Kesişim modu klavyeden F6 fonksiyon tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da "Nokta
Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken imleç işareti altında objelerin kesişim noktası var ise bağlanılır. Yoksa yakalama
işlemi yapılmaz. Tutulacak olan kesişim nokta, imleç işareti içerisinde olmalıdır.
Bu mod kullanılırken;
• Objeler, kesişme noktalarından kırılmış olmamalıdır. Aksi halde Son Nokta modu
kullanılmalıdır.
• İsteğe göre aynı anda birden çok mod aktifleştirilebilir. Bu durumda yakalama önceliği
NOKTA, KESİŞİM, SON NOKTA ve ORTA NOKTA sırasındadır.
• Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb. işlemlere girilir.
• İmleç + şekline dönecektir.
• "Nokta Yakalama Araçları" içindeki "Kesişim" modu işaretlenir ya da klavyeden F6 tuşuna
basılır.
• Fare imlecinin çapı içinde kalan kesişim noktaları yakalanarak işlem yapılır.
Orta Nokta
Orta Nokta modu klavyeden F7 fonksiyon tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da "Nokta
Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken imleç işareti altındaki doğrunun ve çoklu doğrunun gösterilen parçasının ortasına
bağlanılır. Kapalı ise yakalama işlemi yapılmaz. Tutulacak olan orta nokta, imleç işareti içersinde
kalmalıdır.
İsteğe göre aynı anda birden çok mod aktifleştirilebilir. Bu durumda yakalama önceliği NOKTA,
KESİŞİM, SON NOKTA ve ORTA NOKTA sırasındadır.

84. • Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb.. işlemlere girilir.
• "Nokta Yakalama Araçları" içindeki "Orta Nokta Yakala" modu işaretlenir ya da klavyeden
F7 tuşuna basılır.
• Kursor şekline dönecektir.
• Fare imleci ile gösterilen objenin ortası yakalanır ve işleme devam edilir. Objeyi gösterme
noktası önemli değildir. Orta Nokta program tarafından bulunacaktır.
Uygulama Noktası
Uygulama Noktası modu klavyeden F8 fonksiyon tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da
"Nokta Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken daire ve yayların merkezine, sembol, blok ve yazıların tutma noktalarına
bağlanılır. Bu mod aktif değilse yakalama işlemi yapılmaz. Tutulacak olan uygulama noktası obje
gösterildikten sonra program tarafından bulunacaktır.
İsteğe göre aynı anda birden çok mod aktifleştirilebilir. Bu durumda yakalama önceliği NOKTA,
KESİŞİM, SON NOKTA, ORTA NOKTA ve UYGULAMA NOKTASI sırasındadır.
• Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb.. işlemlere girilir.
• "Nokta Yakalama Araçları" içindeki "Uygulama Noktası Yakala" modu işaretlenir ya da
klavyeden F8 fonksiyon tuşuna basılır.
• Kursor şekline dönecektir.
• Fare imleci ile gösterilen daire ve yayların merkezi, sembol, blok ve yazıların tutma
noktaları yakalanır ve işleme devam edilir. Objeyi gösterme noktası önemli değildir.
Uygulama noktası program tarafından bulunacaktır.

85. En Yakın Obje
En Yakın Obje Yakala modu klavyeden A tuşuna basılırsa aktif konuma geçecektir ya da "Nokta
Yakalama Araçları" menüsü altından işaretlenmelidir.
Bu mod aktifken obje üzerinde fare ile gösterilen noktaya bağlanılır. Bu mod aktif değilse
yakalama işlemi yapılmaz. Daire, yay, çizgi, alan, çoklu doğru gibi objelerin gösterilen yerlerinden
tutulur.
İsteğe göre aynı anda birden çok mod aktifleştirilebilir. Bu durumda yakalama önceliği NOKTA,
KESİŞİM, SON NOKTA, ORTA NOKTA ve EN YAKIN OBJE sırasındadır.
• Çizgi çiz, Çoklu doğru çiz, Sembol yerleştir, Blok yerleştir vb.. işlemlere girilir.
• "Nokta Yakalama Araçları"ı içindeki "En Yakın Obje" işaretlenir ya da klavyeden A harfine
basılır.
• Kursor "O" şekline dönecektir.
• Fare imleci ile obje üzerinde bir yer gösterilir. Gösterilen nokta tutulur ve işleme devam
edilir. Objeyi gösterme noktası önemlidir. Bu noktayı kullanıcı belirleyecektir.
Karelaj
Karelaj modu çizim sırasında imlecin hareket alanını belli bir aralık değerinde tutar. Verilen
aralıkta çizim işlemlerinin eksene dik olarak yapılması isteniyorsa "Eksene Dik" modunun da açık
olması gerekmektedir.
Karelaj aralıkları "Nokta Yakama Araçları" penceresinden ulaşılan "Yakalama Modu Ayarları"
penceresinde "Karelaj Aralığı" hanesinden belirlenir.
Oluşan çizgilerin uzunlukları "Yakalama Modu Ayarları" penceresinde yer alan Karelaj Aralığı
değerinin katlarıdır.

86. Karelaj modunu uygulamak için;
• Yakalama Modu Ayarları içinden Karelaj aralığı verilir.
• Çizgi çiz ve Çoklu doğru çiz gibi işlemlere girilir.
• Nokta Yakalama Araçları içindeki Karelaj modu aktif yapılır.
• Çizim işlemi gerçekleştirilir.
• Oluşan çizgilerin uzunlukları, Karelaj Aralığının katları olacaktır.
Eksene Dik
Eksene Dik modu aktif yapıldığında Y ve X doğrultusu boyunca çizim yapılabilir. İmleç serbest
olarak hareket etmez. Doğrultu boyunca imlecin hareket alanı 'Yakalama Modu Ayarları' içinde
yer alan Karelaj Aralığı ile belirlenir. Burada verilen aralık değeri kadar imleç hareket edecektir. Bu
aralıklar dışına çıkılmayacaktır. Bu şekilde çalışabilmek için 'Karelaj Modu'nun da aktif yapılması
gerekir.
Bu mod ile birlikte 'Nokta Yakala ve Son Nokta Yakala' modları kullanılabilir.

87. Nasıl Yapılır?
• Çizgi çiz ve Çoklu doğru çiz gibi işlemlere girilir.
• Fare imleci + şekline dönecektir.
• Yakalama modları içindeki Eksene Dik modu ( Karelaj modu ) aktif yapılır.
• Çizim işlemi gerçekleştirilir.
• İşlem yapılırken fare imleci Y ve X eksenlerine dik doğrultuda hareket edecektir.
Serbest
Serbest yakalama modu, tüm yakalama ikonlarının kapalı olduğu durumdur. Herhangi bir obje
araması yapılmaz. Kursor altına rastgelse bile bir nokta olup olmadığı araştırılmaz. Varsa bile
nokta yakalanmaz. Objeler serbestçe çizilebilir ve yerleştirilebilir.
Serbest mod konumunda doğru ya da çoklu doğrular oluşturulurken işlemden çıkmadan tekrar
doğru ya da çoklu doğrunun başlangıcına gelinirse otomatik olarak yakalama işlemi gerçekleşir.
Nasıl Yapılır?
• Çizim için herhangi bir işleme girilir.
• 'Koordinat Araçları/Nokta Seçim Araçları' içerisinde yer alan tüm yakalama modları
kapatılır ve Serbest aktif yapılır.
• Çizim işlemi yapılır.
Koordinat Hesap Makinası
Koordinat Hesap Makinesi menüsü, çalışma kolaylığını ve hızını artıran ve pratik çözümler sunan
komutları içerir. Ölçülü çizim yapmak, tasarım yapmak, ölçüleri bilinen bir şekli Netcad üzerinde
oluşturmak, sembol veya blokları ölçülü olarak yerleştirmek, kaydırma, döndürme, ölçekleme,
aynalama, toplu obje değiştirme gibi işlemleri ölçülü olarak yapmak için 'Koordinat Hesap
Makinası' menüsünden yararlanılır. Bu yüzden kullanım özelliklerinin ayrıntılı bir şekilde
öğrenilmesi ve yeterli pratik çalışmanın yapılması önerilir.
Bir noktadan itibaren 50 m uzunluğunda 25 gradlık açı ile bir hat oluşturmak, nokta ya da
sembolü verilen bir koordinata atmak, bir bloğu 50 grad açı ile döndürmek, X ve Y doğrultuları
boyunca 150 m gitmek gibi birçok işlemler bu menü kullanılarak yapılır.
Menüye ulaşabilmek için çizgi çiz, nokta at, sembol yerleştir, yazı vb. işlemlere girildikten sonra ya
da objelerin kaydır, döndür, ölçekle gibi işlemlere girmesinden sonra yerleşeceği noktayı
belirlemek için Koordinat Araçları menüsü üzerinden ulaşılabilir.

88. Koordinat
Koordinat işlemi ile bilinen koordinata göre işlem yapılır. Bir hat, koordinatı verilen bir
noktaya bağlanabilir. Bununla birlikte klavyeden K tuşu ile koordinat girişinin yapılabileceği
ekrana ulaşılabilir.
Nasıl Yapılır?
Koordinatı bilinen bir noktaya elektrik direği yerleştirilmek istenirse;
Giriş /Blok Araçları /Sembol işlemine girilir ve elektrik direği sembolü seçilir.
Sembol kursordayken Koordinat Araçları / Koordinat Hesap Makinesi menüsünden Koordinat
komutu seçilir.
Koordinat ve kot değerlerinin girileceği bir diyalog çıkacaktır. Bu diyaloga sembolün yerleşeceği
koordinat ve, varsa, kot (Z) değerleri girilir.
Bu pencereden Tamam ile çıkıldığında işlem gerçekleşmiş olacak ve elektrik direği verilen
koordinata yerleşmiş olacaktır.
Dy/Dx
Dy/Dx işlemi, Y ve X doğrultuları boyunca verilen değerler kadar işlem yapar.
Nasıl Yapılır?
Bir noktadan itibaren Y ekseni boyunca 50 m ve X ekseni boyunca 25 m bir hat oluşturulmak
istenirse;

89. Giriş /Çizim Araçları /Çizgi işlemine girilir.
Çizginin başlangıç noktası seçilir.
Koordinat Araçları / Koordinat Hesap Makinası menüsünden Dx/Dy komutu seçilir ve değer
giriş penceresi açılacaktır.
Dy ve Dx mesafeleri boyunca gidilmesi gereken uzunluk değerleri ilgili satırlara girilir ya da satır
sonlarında bulunan butonu ile grafikten seçilir.
Eğer eksi (-) değerler verilirse ters yöne işlem yapılır.
Tamam butonu ile işlem gerçekleşmiş olacaktır.