1. Kriminaliteti i organizuar dhe veçoritë
themelore,
- Organizatat kriminale në Itali;--
Organizatat kriminale në Amerikë – Koza
Nostra;
- Jakuza Japoneze;
- Triada kineze;
-Organizatat kriminale në Amerikën Latine;
- Mafia Ruse;
- Disa forma të tjera të kriminalitetit të
organizuar;
- Masat për pengimin e kriminalitetit të
organizuar
2. Kriminaliteti i organizuar dhe veçoritë
themelore
Krimi i organizuar
Për t’u kuptuar nocioni i krimit të
organizuar, në nenin 274 par 7 nën par 1 i
KPK jepet përkufizimi: ”Shprehja krim i
organizuar do të thotë krim i rëndë i kryer
nga ndonjë grup i strukturuar, për të
përfituar drejtpërdrejt ose tërthorazi dobi
pasurore a financiare”, andaj për ta
kuptuar këtë përkufizim ligjor veçojmë
elementet e paraqitjes së tij, të cilat janë:
-shprehja grup i strukturuar.
3. -shprehja krim i rëndë, dhe
-grup kriminal i organizuar.
Pra këto elemente të krimit të organizuar
nëse i identifikojmë gjatë punës, me siguri
që nuk do të haset në vështirësi nga ana e
policisë, prokurorisë si dhe gjykatësve.
Grupi kriminal i organizuar, identifikohet me
organizatorin që vepron për formimin e
grupit, i cili mbikëqyret apo drejtohet nga
struktura udhëheqëse.
4. Shikuar si tërësi, të gjitha veprimet që do të
ndërmerren, duhet të planifikohen për të
ardhur deri te përfitimi pasuror i
kundërligjshëm.
Krimi i organizuar ka elemente të bashkimit
kriminal nga neni 26 par. 1, 2, kurse në par.
2 nën par.1,2, 3 të KPK, përshkruhet
bashkimi kriminal. Andaj krimi i organizuar
kuptohet si koncept dinamik, i cili
identifikohet dhe po që se përmbushen
kushtet e parapara ligjore, deri te arritja e
qëllimit të caktuar vihet më lehtë.
5. Krimi i organizuar paraqitet në forma të
ndryshme, siç u theksua, si krim ekonomik,
i cili është prezent në të gjitha shtetet e
rruzullit tokësor, që dallon rajoni prej rajonit
si dhe shteti prej shtetit. Paraqitja e krimit
të organizuar në të gjitha shtetet nuk është
e njëjtë, por të gjitha shtetet janë të
interesuara që ta luftojnë krimin e
organizuar. Kjo dukuri është prezente në
vende të ndryshme të botës, dhe e njëjta
mund të konceptohet me karakteristikat të
cilat janë të parapara edhe në
6. Konventën e Kombeve të Bashkuara mbi
Krimet e Organizuara Ndërkufitare, në fuqi
shtator 2003, kurse deri në vitin 2005 është
nënshkruar dhe ratifikuar nga të gjitha
shtetet e rajonit, si dhe nga pjesa më e
madhe e shteteve anëtare të Këshillit të
Evropës dhe të Bashkimit Evropian.
7. Për të ekzistuar krimi i organizuar duhet të
plotësohen dy lloj kriteresh:
a) Kriteret e domosdoshme:
grup i strukturuara,
periudha e veprimit kohor e caktuar,
veprimi në bashkëpunim me qëllim të
kryerjes së një krimi apo më shumë
krimeve të rënda të rënda, për të përfituar
në mënyrë të kundërligjshme
8. b) Kriteret fakultative:
-secili anëtar të ketë një rol ose detyrë të veçantë,
-të ketë disiplinë ose kontroll të brendshëm tek
anëtarët,
-të përdorin dhunën ose forma të tjera për të
frikësuar anëtarët,
-të ushtrojnë ndikim tek politika, mediet,
administrata publike, organet e zbatimit të ligjit,
gjyqësori, administrata ekonomike duke i
korruptuar ose me forma të tjera,
-përdorimi i strukturave tregtare ose të ngjashme
me biznesin,
-përfshirja në pastrimin e parave,operimi në nivel
kombëtar dhe ndërkombëtar.
9. Në këto organizata dhe shoqata mbretëron,
frika, dhuna, dhe tortura e vrazhdët ndaj
anëtarëve të cilët gabojnë ose nuk
ndëgjojnë, me fjalë të tjera dominon Ligji i
Heshtjes ose si quhet ligji Omerta dhe ligji
i hakmarrjes Vendetta.
Organizatat kriminale tradicionale në
Itali
Ndër më të njohurat janë Mafia Siciliane, e
krijuar nga viti 1282, për të rezistuar ndaj
pushtimit francez të këtij ishulli. Ajo
organizatë quhej MORTE ALLA FRANCIA
10. ITALIA AMELLA. Nga shkronjat e para të
saja është krijuar fjala MAFIA.
Disa mendimtarë të tjerë thonë se rrjedh
nga fjala arabe MAHIAS që do të thotë
guxim, ose njeri i guximshëm.
COMORRA, ka 126 organizata me rreth 6700
anëtarë dhe aktivitetin e ushtron në një
regjion prej 5 milion njerëzish.
Në rajonin e Kalabrisë vepron
NDRANGHETA, që vepron në sistemin e
mafisë.Kjo fjalë greko _kalabreze në
përkthim në shqipe dmth njeri i mirë.
11. KOZA NOSTRA NË AMERIKË
Është paraqitur për herë të parë në Sicili,
por aktivitetin e vetë e ka bartur dhe
zhvilluar në SHBA. Fjala Koza Nostra dmth
çështja jonë. Aktiviteti funksionon dhe
është i organizuar në disa familje, të cilat
kanë sindikatën e tyre që është e
regjistruar si sindikatë legale. Në krye të
familjes qëndron shefi-godfather i cili quhet
me emra të ndryshme Nuni, Boss, ose Don
me pushtet dhe autoritet të madh. Bosi ka
zëvendësin underboss, këshilltarët të cilët
quhen konsigliera dhe ushtarët të cilët
12. Në mes tyre gjenden persona të quajtur
kaporigjina, që mbajnë lidhje mes bosit,
këshilltarëve dhe anëtarëve apo ushtarëve
të thjeshtë.
Jakuza japoneze
Triada kineze
Organizata kriminale në Amerikën Latine
Mafia Ruse
Disa forma të reja të kriminalitetit të
organizuar
Reketimi
Larja e parave
13. Falsifikimi i parave
Tregtia me vepra të artit dhe kulturës
nacionale
Trafiku klandestin me azilantë, refugjatë
dhe persona të tjerë
MASAT PËR PENGIMIN E KRIMINLAITETIT
TË ORGANIOZUAR
Faqe 141-161