1. сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө 3
Ангилал : сурган хүмүүжүүлэх зөвлөгөө
Зан чанарыг нь ажиглаарай Цэцэрлэгийн насны хүүхдүүд хэдий нэг, хоёр насны зөрүүтэй боловч зан
төлөвийн хувьд ойролцоо байдаг. Тэдний ерөнхий зан байдал нь юмыг ургуулан бодож, сонжсон,
бухнийг мэдэхийг хичээн, өөрөө хийх гэж оролддогоороо бусад насныхнаас онцлогтой. Мөн худлаа
ярих дуртай болдог. Хүүхэд янз бүрийн гэр бүлийн орчинд өсөж торнидог нь худлаа ярих эх үүсвэр
болдог. Тэд бусад хүүхдээс ямар нэг зүйлээр дутуу биш харин ч илүү байхыг хүсдэг учир өөрөө ч
мэдэлгүй худлаа ярьдаг. Гэртээ болсон ямар нэг үйл явдлыг нэмж хачирлах ч юм уу, өөрийнхөө бодож
төсөөлж байгаагаараа зохиож эхэлдэг. Тэдэнд гоё, сайхан санагдсан зүйлсийг ургуулан боддог. Энэ
үед нь хүүхдийг ямар нэг байдлаар дооглох, буруушаан, үгүйсгэж болохгүй. Харин ч ямар хүнийг
дууриаж байна, юуг ургуулан бодож байна гэдгээс нь хүсэл мөрөөдлийг нь мэдэх боломжтой.
Хүүхдийнхээ тухай багшаас нь мэдэж болно Цэцэрлэгийн хүүхдүүд хичээл гэхээсээ илүү тоглож
наадах дуртай байдаг. Тиймээс цэцэрлэгт танай хүүхдийн онцлогт тохируулан тоглоомоор нь
дамжуулж сургалтын ажлаа явуулдаг байна. Сэтгэн бодох чадварыг хөгжүүлэх нь багшийн гол үүрэг ч
эцэг эхчүүд хамтрах ёстой. Энэ насандаа хүүхэд юмыг суръя мэдье гэсэн их хүсэл эрмэлзэлтэй
байдгийг анхаараарай. Тэдэнд аль болох урам хайрлаж, хийсэн зүйлсийг нь цаг тухайд нь үнэлж байх
хэрэгтэй. Цэцэрлэгтээ заалгасан зүйлсийг нь гэрт нь сайн давтуулж, асуусан болгонд нь ойлгомжтой,
бүрэн дүүрэн хариулж байх нь зөв. Тэд өөрт нь болон гэр бүлд нь юу ч тохиолдсон хамгийн түрүүнд
багшдаа ирж хэлдэг. Түүнчлэн аав ээжээсээ илүү багш нь түүнд ойр дотно байж, өөрийнх нь ямар нэг
асуудлыг шийдэж өгч чадах сайн найз нь юм шиг санагддаг. Тиймээс багшдаа их итгэдэг учир
хүүхдийн чинь сэтгэлийг юу зовоож байдаг, юунд баярладаг болохыг та багшаас нь мэдэж болно.
Хөнгөнөөс хүнд рүү ахисан хөтөлбөрөөр сурга Хүүхдийнхээ авьяас чадвар, гоо зүй, бие бялдрыг
хөгжүүлэх тал дээр түлхүү анхаарч бай. Тэднийг хайрлаж байна гэж эрх дураар нь байлгах биш харин
өөрийн үзэл бодлыг чөлөөтэй илэрхийлэх дуртай, хүссэн зүйлээ хийж байхад нь ямар нэг байдлаар
дургүйцэж, саад болохгүй байхыг хэлсэн үг л дээ. Тэд буруу ч зөв ч өөрийн бодлоор, бүх зүйлээ хийж
байвал илүү бие даасан байдалтай болдог. Хүүхдийг хэтэрхий багаас нь хүнд хөтөлбөртэй сургуульд
өгөх нь тэдний сурах эрмэлзлэлийг багасгаж, хичээл сургуульд дургүй болгодог. Мэдээж аав, ээж нар
бяцхан үрсээ эрдэм номтой сайн хүн болоосой гэсэндээ л эрт сургуульд оруулж байгаа. Гэхдээ та
заавал хүүхдийнхээ нас сэтгэхүйн онцлогт нь тохируулж хөнгөнөөсөө хүнд руу ахисан хөтөлбөрөөр
сургах юм бол илүү үр дүнтэй. Хүүхдийн ямар авьяастайг багш нар хичээлийн явцад ажиглаад
дугуйланд явуул. Энэ нь тэдэнд өөрийнх нь авьяасыг ойлгуулах, хөгжүүлэх чухал алхам болдог.
Хүүхэд өөрийнхөө авьяас сонирхлыг мэдсэнээр өөртөө итгэлтэй, баяр хөөртэй болдог. Сурагч болох
анхны зөв ойлголтыг эцэг эхчүүд өгөх ёстой Хүүхэд гэдсэндээ байхдаа л уддаг гэдэг. Дөнгөж сая л
төрж байсан бяцхан ур чинь өнөөдөр сургуулийн босго алхах болчихсон байна уу. Хүүхдээ хаана
сургуульд өгөх вэ, ямар сурах бол, сурагч болоход бэлэн байна уу, олон хүүхдийн дунд биеэ зөв авч
явж чадах болов уу гэсэн олон асуулт таны толгойд эргэлдэж байгаа байх. Яг энэ үеийг таны хэр сайн
аав, ээж болохыг шалгах анхны хамгийн том даваа ч гэж хэлж болно.Хүүхдийг гэр орон, цэцэрлэгээс
нь тэс ондоо орчин угтаж авахад айж балмагдахаас гадна гайхаж сурдэх, баярлаж догдлох олон зүйл
давхацдаг. Сэтгэл зүйн хувьд ийм тэнцвэргүй байх үед нь буруу ойлголт өгвөл хүүхэд сургуульд сурах
дургүй болно. Сүүлийн үед томчууд бид хүүхдэдээ сайн боловсролтой болгоно гээд хүүхдийнхээ зан

2. араншин, онцлогийг нь анзаарахгүй өөрсдийн хүслээр насыг нь хэтэрхий багад хүнд хөтөлбөртэй
сургуульд өгөх болж. Тэгээд өдөр шөнөгүй хичээл номоо хий гэж шахаж шаардан, буруу зөрүү хийлээ
гэж загнаж хүүхдийн хичээл хийх идэвх сонирхлыг бууруулж, сургуульд дургүй болгодог. Хүүхдийн
хичээлийг давтуулах олон янзын арга байдаг шүү дээ. Хамгийн гол нь ая эвийг нь олж хүүхдийнхээ
онцлогт тааруулж хичээлийг нь давтуулах хэрэгтэй. Хуухдэд юм сургах хамгийн оновчтой арга бол
тоглоомоор нь дамжуулах юм уу, хийсэн зүйлийг нь магтан урамшуулах зэргээр аль болох зугаатай
хэлбэрийг сонгох юм. Хичээл хийнэ гэдэг маш том, хэцүү ажил гэсэн сэтгэгдлийг л төрүүлж болохгүй.
Мөн тэднийг загнаж, зодох арга хэрэглэж эхэлбэл юм тогтоох, цээжлэх чадварыг нь алга болгодог.
Түүгээр ч зогсохгүй, өөртөө итгэх итгэл, урам зориггүй болж би хэзээ ч юм сурахгүй юм байна даа гэж
бодож эхэлдэг. Тэгээд онц сурдаг, мундаг хүүхэд гэдэг өөрөөс нь шал өөр угаасаа л ухаантай төрдөг
юм байна гэсэн ойлголттой болдог. Тиймээс хүүхдээ сурлагатай, авьяастай болгоё гэвэл эхлээд
сэтгэл зүйг нь бэлд. Тэдэнтэй ая эвээр харьцаж, сурах эрмэлзлэлийг нь бий болгон, сургуульд дуртай
болгох хэрэгтэй. Хүүхдийн сурлага аав ээжээс шалтгаалдаг юм шүү