iskelet sis

1. DESTEK VE HAREKET
SİSTEMİ
www.egitimhane.com

2. ➢Vücudumuza desteklik ve hareket
etmemizi sağlayan sistem, destek ve
hareket sistemi olarak adlandırılır.
➢Destek ve hareket sistemi;
➢Kemikler (iskelet sistemi)
➢Eklemler
➢Kaslardan oluşur.

3. İskelet Sistemi
➢İskelet sistemi,
kemiklerden oluşur.
➢Sağlıklı bir insanda
206-207 kemik bulunur.
➢Yeni doğan bir bebekte
kemik sayısı 300
civarındadır.
➢Daha sonradan bu
kemiklerden bazıları
birbiriyle kaynaşır ve
kemik sayısı olması
gereken sayıya iner.

4. İskelet Sistemi
➢Aynı zamanda bebeklerin kemikleri yetişkin
insanların kemikleri kadar sert değildir, yani
kıkırdak yapısındadır.
➢Kemikleri esnediği için çarpmalarda,
düşmelerde kolay kolay kırılmaz.
➢Bebek büyüdükçe kemikleri
de sertleşir.

5. İskeletimizin Görevleri:
➢Vücuda şekil verir.
➢Vücuda destek olur, dik
durmasını sağlar.
➢Hareket etmemizi
sağlar.
➢İç organlarımızı korur.
➢İç organlarımıza tutunma
yüzeyi sağlar.
➢Kalsiyum, magnezyum,
fosfor gibi mineralleri
depo eder.
➢Kan hücrelerini üretir.

6. ➢İskeltimizi oluşturan kemikler
şekillerine göre 3 gruba ayrılır.
➢Bunlar;
➢Uzun kemikler
➢Kısa kemikler
➢Yassı kemikler

7. Uzun Kemikler:
➢Kol ve bacaklarda
bulunur.
➢Boyları enlerinden
uzundur.
➢Ortasında sarı kemik
iliği bulunur.

8. Kısa Kemikler:
➢El, ayak ve bilek
kemikleri kısa
kemiktir.
➢En, boy uzunlukları
birbirine yakındır.
➢Ortasında sarı kemik
iliği yoktur.

9. Yassı Kemikler:
➢Kafatası, kalça,
kürek, kaburga
kemikleri yassı
kemiklerdendir.
➢Genişliği fazla olan
kemiklerdir.
➢Görünümleri yassıdır.
➢Sarı kemik iliği
bulundurmaz.

10. Uzun kemiğin yapısı:
Kırmızı kemik iliği
Kıkırdak
Sert kemik
Süngerimsi kemik
Kemik zarı
Sarı ilik
Kan damarları

11. Kemik zarı(Periost):
➢Kemiğin dış kısmında
bulunur.
➢Kemiği dış etkilere
karşı korur.
➢Kemiğin enine
büyümesini sağlar.
➢Çatlayan, kırılan
kemiklerin onarılmasını
sağlar.
Kemik
zarı

12. Kıkırdak:
➢Uzun kemiklerin baş
kısmında bulunur.
➢Hareket sırasında
kemiğin aşınmasını
önler.
➢Kemiğin boyuna
uzamasını sağlar.
Kıkırdak

13. Sert kemik:
➢Kemik zarının altında
bulunur.
➢Kemiğin güçlü ve
sağlam olmasını sağlar.
Sert
kemik

14. Süngerimsi kemik:
➢Uzun kemiklerin baş
kısmında, diğer
kemiklerin iç kısımında
bulunur.
➢İçinde kırmızı kemik
iliği bulunur.
➢Kırmızı kemik iliği kan
hücrelerini üretir.
Kırmızı
kemik iliği
Süngerimsi
kemik

15. Sarı ilik:
➢Uzun kemiklerin orta
kısmında ilik kanalında
yer alır.
➢Yağ depolar.
Sarı ilik

16. Kafatası kemikleri
Uyluk kemiği
Göğüs kafesi
Omurga
Göğüs kemiği
Leğen kemiği
El kemikleri
Pazı kemiği
Ön kol kemiği
Kürek kemiği
Dirsek kemiği
Baldır kemiği
Kaval kemiğiAyak
kemikleri

17. Eklemler
➢Kemikleri birbirine bağlayan yapılara
eklem denir.
➢Eklemler hareket derecelerine göre
üçe ayrılır.
➢Bunlar;
➢Oynar eklem
➢Yarı oynar eklem
➢Oynamaz eklem

18. Oynar eklemler:
➢Tam hareketli
eklemlerdir.
➢Bu eklemlerde
kemikler arası boşluk
eklem sıvısı ile
doludur.
➢Örneğin kol ve
bacaklardaki
eklemler, oynar
eklemdir.
Kemik
Kıkırdak
Eklem
sıvısı

19. Yarı oynar eklemler:
➢Hareketleri sınırlıdır.
➢Bu eklemlerde eklemi
oluşturacak iki kemik
arasında kıkırdak
bulunur.
➢Örneğin omurgayı
oluşturan omurlar
arasındaki eklemler,
yarı oynar eklemdir.

20. Oynamaz eklemler:
➢Kemikler birbirine çok
sıkı bağlıdır.
➢Hareket yetenekleri
yoktur.
➢Kemikler testere dişi
gibi girinti ve
çıkıntılarla bağlıdır.
➢Kemikler arasında hiç
boşluk bulunmaz.
➢Örneğin kafatası
kemikleri arasındaki
eklemler, oynamaz
eklemdir.

21. ➢Eklemlerin kemiklere
bağlanmasında yardımcı
olan yapılara eklem
bağları denilmektedir.
➢Bu bağlar, kemik ve
eklemin birlikte
çalışmasını sağlar.

22. Kaslar
➢İskelet sistemindeki kemiklerin üzerini
örten, iç organların yapısına katılarak
vücudun ve iç
organların hareket
etmesini sağlayan
yapılar kas olarak
adlandırılır.
➢Kaslar, kas hücrele-
rinden oluşur.
➢Kaslar kasılıp gevşeme
özelliğine sahiptir.
➢Kasların kemiklere bağlandığı yere de tendon
veya kiriş denir.

23. Kas Çeşitleri:
➢Kaslar özelliklerine, vücutta bulundukları
yere ve çalışma şekillerine göre üç
çeşittir.
➢Bunlar;
➢Çizgili (kırmızı) kas
➢Düz (beyaz) kas
➢Kalp kası

24. Çizgili kas :
➢İskeletimizi örten kaslardır (iskelet
kası).
➢Vücudun hareket etmesini sağlayan
kaslardır.
➢Bizim isteğimizle
çalışırlar
(istemli kaslardır).
➢Hızlı çalışıp çabuk
yorulurlar.
➢Güçlü kasılıp gevşerler ve çok enerji
harcarlar.
➢Hücreleri kırmızı renklidir.

25. Düz kas:
➢İç organların yapısında
bulunur.
➢İsteğimiz dışı çalışırlar
(istemsiz kaslardır).
➢Yavaş ve uzun süre yorulmadan
çalışırlar.
➢Zayıf kasılıp gevşerler ve az
enerji harcarlar.
➢Hücreleri beyaz renklidir.
➢Mide, bağırsak, yemek borusu,
böbrek, akciğer, damarlar gibi
iç organlarda düz kaslar
bulunur.

26. Kalp kası:
➢Yapısı çizgili kasa,
çalışması da düz kasa
benzer.
➢Bizim isteğimiz dışı
çalışırlar (istemsiz
kaslardır).
➢Ömür boyu yorulmadan
belli bir ritme göre
(ritmik) çalışırlar.
➢Güçlü kasılıp gevşerler
ve hızlı çalışırlar.

27. Kasların Çalışması :
❖Vücuttaki kemiklerin hareket
etmesini sağlayan kaslar zıt yönde
çalışırlar.
❖Kemiklerin üzerinde karşılıklı
bulunan iki kastan biri kasılırken
diğeri gevşer ve kasılma anında
kemiği çekerek kemiğin eklem
yerinde hareket etmesini sağlar.
❖Zıt çalışan kasların birbiriyle
uyumu vücudun daha kolay hareket
etmesini sağlar.

28. Kasların Çalışması :
➢Kolumuzu
bükerken pazı
kası kasılır,
arkasındaki kas
gevşer.
➢Kolumuzu açarken
pazı kası gevşer,
arkasındaki kas
kasılır.
Açılma
Bükülme
Pazı kası kasılır
Pazı kası gevşer
Arkadaki kas kasılır
Arkadaki kas gevşer

29. Destek ve hareket sisteminin sağlığının korunması için;
➢Dengeli beslenilmelidir.
➢İskelet ve kasların gelişmesi için yaşa uygun
spor yapılmalıdır.
➢Kemiklerin ve dişlerin gelişmesi için kalsiyum
ve fosfor içeren (et, süt, yumurta ve peynir
gibi) besinlerle birlikte D vitamini
alınmalıdır.
➢Kemiklerin gelişmesi için yeterince güneş
ışığı alınmalıdır.
➢Sivri burunlu, dar ve yüksek topuklu
ayakkabılar giyilmemelidir.
➢Ağır yük taşınmamalıdır.

30. Destek ve hareket sisteminin sağlığının korunması için;
➢Aşırı kilolardan ve spordan kaçınılmalıdır.
➢Duruş ve oturuş biçimlerin dikkat
edilmelidir.
➢Dik yürünmelidir.
➢Yük taşınırken veya kaldırılırken dengeli (iki
elle) tutulmalıdır. (Çanta tek omuzda
taşınmamalıdır, yükler dizleri bükmeden
kaldırılmamalıdır).
➢Kasların güçlenmesi için protein içeren
besinler alınmalıdır.
➢Kırık, çıkık ve burkulmalarda (çıkıkçıya ve
kırıkçıya değil) doktora gidilmelidir.