1. Consumimos constantemente recursos
naturais que son limitados.
Como consumidores temos que elixir entre
as distintas posibilidades que nos ofrecen, tendo
en conta a protección do medio, a solidariedade e
outros valores.
Para ser consumidores responsables temos
que ter en conta todas as repercusións:
• Sociais
• Ambientais e
• Económicas
cando eliximos entre as opcións que nos ofrece o mercado.
Os cinco R do consumo responsable son:
• REDUCIR: mercar o necesario
• RESPONSABILIZAR: debemos ter en conta
ademais do prezo e a calidade o impacto
ambiental e social.
• RECICLAR: separar e tirar ao colector que
corresponda
• REUTILIZAR: non tires o que poida servir
para outros usos.
• RECLAMAR: pregunta, infórmate, súmate ás
campañas, fai que a túa voz se escoite e
exerce os teus dereitos como persoa
consumidora
Este curso imos aprender un pouco mellor a ser
CONSUMIDORES RESPONSABLES DE
AUGA E ENERXÍA

2. • Abre as billas só o necesario cando laves os dentes ou as mans.
• Instala alcachofas de ducha especiais, ou perlizadores, que mesturan o aire
coa auga, o que pode supor un aforro de ata o 40%.
• Na cociña:
O ciclo da auga explica as súas transformacións e o Utiliza o lavalouza cando estea cheo
movementos pola Terra: o Sol evapóraa do mar e, ao o Se fregas a man non teñas aberta a billa
condensarse, cae de novo en forma de chuvia, neve ou xeo. todo o tempo.
Filtrándose a través da terra pode acumularse en o Garda auga no frigorífico e non esperes a
acuíferos subterráneos . O 97% encóntrase no mar, o 2% que saia auga fría da billa.
en forma de xeo e o 1% en ríos, lagos e acuíferos. • Para lavar a roupa:utiliza a lavadora cando estea chea e evita o prelavado sempre
que sexa posible.
A procedente do xeo e dos acuíferos xeralmente xa é potable e non • Para regar: rega as plantas á mañá ou á noite, pois evaporarase menos, sempre que
precisa tratamento. Pero a auga que chega ás casas adoita obterse dos ríos e poidas emprega a auga da chuvia ou a que usaches para cocer verdura ou pasta.
tratarse en plantas depuradoras mediante filtrados e engadindo • Pecha ben as billas e arranxa as que goteen: 10 pingas de auga por minuto
son máis de 1000 litros perdidos ao ano.
desinfectantes. A auga que procede das plantas desalinizadoras de auga de
mar é de moita máis calidade.
Imaxina que un día te ergues e non sae auga da billa. Fai un repaso pola
• NO BAÑO
túa actividade diaria e pensa no que non poderías facer.
o Non uses o retrete coma se fose unha papeleira, xa que se o fas
A OMS estima en 50 l. por persoa ao día a cantidade de
gastarás máis auga e contaminarala máis.
auga necesaria para cubrir as necesidades básicas dunha
o Non uses desodorizantes para o WC dos que se disolven na auga.
persoa. A media española está en 171 l por persoa ao día,
o Utiliza vinagre para limpar inodoro, lavabos, ..., así evitarás a
máis do triplo. Unha dilapidación que quizais non nos
destrución do equilibrio bacteriano das augas residuais.
podamos permitir.
• NA COCIÑA
A Directiva Marco da Auga Europea establece que o recibo da auga incluirá o Utiliza o menos posible aqueles produtos de limpeza que sexan
todos os custos de subministración e de tratamento de augas residuais, o que agresivos, e decídete polos ecolóxicos ou por solucións caseiras
suporá un incremento apreciable na factura. (vinagre, limón...)
Compre pois un cambio nos nosos hábitos e costumes, para que non o Non tires polo vertedoiro residuos, aceites, graxas.
chegue o día no que nos falte e para contaminar o menos posible. o Non abuses do deterxente cando esteas fregando, utiliza só o
necesario.
• NA COADA
• No inodoro: Non tires innecesariamente da cadea doWC, de cada vez o Utiliza deterxentes sen fosfatos e modera a cantidade.
estás a gastar entre 10 e 15 l. de auga. Podes introducir na cisterna o Non laves o coche preto de fontes, regatos e ríos, e sempre que
unha botella chea de area, para descargar menos auga. poidas faino en lugares habilitados, así contaminarás e
• A ducha mellor que o baño: se para encher a bañeira necesitas consumirás menos.
máis ou menos 300 litros, cunha ducha de cinco minutos consumirás
aproximadamente 100 litros.

3. Es consciente de canta enerxía consumides no teu fogar?
Fíxate nesta imaxe
Son aquelas que non se esgotan nunca porque usan como abastecemento un
recurso que se rexenera coa intervención dos homes, pero que ao mesmo tempo,
non teñen a súa dispoñibilidade garantida xa que depende de factores como o
clima ou as condicións xeográficas.
• Enerxía hidráulica: aquela que aproveita a forza dos cursos das augas
superficiais ou a das mareas para xerar electricidade.
• Enerxía eólica: a que aproveita a forza do
vento para xerar electricidade utilizando os
muíños de vento. É preciso que cada persoa e cada familia se comprometa a aforrar o
• Enerxía solar: con equipos especializados máximo de enerxía. Basta con introducir algún cambio nos costumes e ter en
(placas térmicas e placas fotovoltaicas), conta criterios ambientais e económicos no momento de adquirir aparatos novos
recóllese a enerxía que o sol produce. e de usar os que temos.
• Enerxía xeotérmica: é aquela que se desprende da
codia terrestre e que deriva da actividade
magmática no interior da terra. Utilízase sobre todo O obrigado etiquetado enerxético europeo de electrodomésticos é unha
para a produción de calor. fonte de información moi útil para o consumidor. Permite detectar dunha ollada a
• Biomasa: É a enerxía que se acumula nos restos cualificación enerxética de lavadoras, frigoríficos e conxeladores grazas a un
vexetais, e que pode aproveitarse mediante a sistema de letras –da moi eficiente A á pouco rentable G- e cores que van do
combustión da materia orgánica ou pola combustión verde ao vermello.
do gas que se desprende coa súa descomposición.
Son aquelas que teñen recursos limitados
e diminúen a medida que as imos consumindo
podendo, no caso de non facer un uso responsable,
esgotarse ou dispararse o seu custo. Estas son o
petróleo, o carbón, os biocombustibles, a enerxía
nuclear e o gas natural.

4. • Cociña e forno:
Para cociñar , xestiona con eficiencia os recursos: microondas,
• Cando vaias mercar un electrodoméstico, elixe o que menos enerxía cociña con ola a presión e forno en último lugar.
consuma. A etiquetaxe enerxética dos electrodomésticos Tapa as potas durante a cocción
infórmanos do consumo de enerxía e outros datos Non abras a porta do forno.
complementarios. Utiliza a lavadora e lavalouza a carga completa.
o No caso de electrodomésticos de frío (frigoríficos, • A iluminación:
conxeladores…) hai outras dúas categorías (A+ e A++) para Sempre que poidas utiliza a luz natural.
aparatos con eficiencia enerxética superior aos da clase A. Non deixes luces acendidas onde non se estea.
• Desconecta os aparatos eléctricos (aparato de música, televisor, Substitúe as luces incandescentes polas de
ordenador, DVD…) da rede cando non estean funcionando. A baixo consumo, aforrarás cartos e enerxía .
pequena luz vermella que indica o modo stand by tamén Usa tubos fluorescentes onde precises máis luz
consome enerxía. Se tes varios aparatos deste tipo nun mesmo durante moitas horas, como na cociña.
cuarto, podes conectalos todos a un ladrón de conexión múltiple • O ordenador:
con interruptor, así cando apagues ese interruptor apagarás todos Se vas mercar un, escolle un que teña sistema de aforro de enerxía.
os aparatos conectados e poderás aforrar ata 40 euros anuais. Cando non vaiamos empregalo durante períodos curtos podemos
• A enerxía que producen as pilas é 600 veces máis cara ca a da apagar só a pantalla.
rede. Conecta os aparellos á rede sempre que sexa posible. As pantallas LCD aforran un 37% da enerxía en funcionamento e
• A calefacción. Non esquezas que a mellor calefacción é un bo un 40% en modo de espera.
illamento.
Non abras as fiestras coa calefacción acendida.
Pecha as persianas pola noite.
Para ventilar chega con 10-15 minutos. Para aprender xogando:
Non tapes radiadores con cortinas ou mobles. http://www.inega.es/inega/Xogo_Enerx_as_Renovables/index.html
Instala un termostato e non poñas máis de 20º de http://xogo.climantica.org/
día e 17º de noite. Para informarnos mellor:
Pecha os radiadores que non precises.
http://eduprimaria.climantica.org/wq/wq1.htm
• O frigorífico.
http://www.repsol.com/es_gl/casa_y_hogar/energia_en_casa/reportajes/
Colócao lonxe de fontes de calor.
ahorro_energetico/
Se vas desconxelar alimentos, pásaos ao
http://biblioteca.climantica.org/gl/biblioteca/unidades-
frigorífico, gañarás frío nesa zona.
didacticas/unidade-2
Deixa que os alimentos quentes se arrefríen
http://www.eroski.es/ga/aforraenerxia/consellos
completamente antes de metelos na neveira.
Evita ter a porta aberta moito tempo. http://www.inega.es/inega/2007/web/portada.php
http://www.inega.es/inega/2007/web/index.php?dep=19