Presentatie van Pieter Brons en Alie Hissink (verkoopleiders BLGG AgroXpertus) tijdens de expertdagen 2013 'Omdat de bodem de baas is'. Over de pf-curve en aaltjesonderzoek (nematoden).

1. RELEVANTE
ONTWIKKELINGEN
1
pF en aaltjes
ALIE HISSINK EN PIETER BRONS

2. pF-curve

3. - Hoofdelementen
N, S, P, K, Ca,
Mg, Na
- Sporenelementen
Mn, Cu, Co,
Se, B, Zn, Si,
Mo, Fe
Steeds meer kengetallen
Bodemkwaliteit
Chemisch Fysisch Biologisch
- Textuur
- Org. Stof
- CEC
- pH
- Structuur
- Bodemleven
- Aaltjes
- Schimmels
- Bacteriën
Fysisch
Chemisch
Biologisch
Bodemkwaliteit

4. Textuur

5. Grondonderzoek anno 1952
Afslibbaar/grof zand/totaal zand = textuur

6. Textuur
Bodemeigenschappen die samen hangen met de textuur
 Verkruimelbaarheid
 Verslemping
 Stuifgevoeligheid
 Plantbeschikbaar water

7. silt
(0.016 - 0.05 mm)
bord
(< 0.002 mm)
cent
Klei
USDA system for determining soil separates
Deeltjesgrootte = textuur
regenton
zand

8. 8

9. Silt
● Houdt weinig voedingstoffen vast (net als zand)
● Goede capillaire opstijging (klei te fijn, zand te grof)
● Vochtbindend vermogen
Klei bindt veel, maar houdt het vocht te stevig vast
Zand bindt weinig water
● Lössgronden Zuid-Limburg, Rheden en Groesbeek
● Verslemping
● Betere bemestingsadviezen
● Buitenlandse markten

10. 10
Wat is pF?
● pF = textuur + org stof
● pF drukt de kracht uit waarmee bodemdeeltjes
water vasthouden
 Bodemdeeltjes houden water vast door adhesie
 Hoe kleiner de capillaire ruimtes, hoe groter de
bindende kracht

11. Plantbeschikbaar water

12. Plantbeschikbaar water
Verwelkingspunt
Veldcapaciteit = STREEFWAARDE
28 45
45 – 28 = 17 % vocht

13. 13
Verwelkingspunt: 28%
Veldcapaciteit: 45%
45 – 28 = 17% vocht
17% vocht = 0,17
0,17 x 250 mm = 43 mm maximaal (in de
laag 25 cm)

14. Plantbeschikbaar water
Verwelkingspunt
Veldcapaciteit = STREEFWAARDE
28 45
45 – 41 = 4 % vocht
41

15. 15
45 – 41 = 4 % vocht
4% vocht = 0,04
0,04 x 250 mm = 10 mm maximaal (in de
laag 25 cm)

16. Plantbeschikbaar water
2 8
8 – 2 = 6 % vocht
Verwelkingspunt
Veldcapaciteit = STREEFWAARDE

17. 17
8 – 2 = 6 % vocht
6% vocht = 0,06
0,06 x 250 mm = 15 mm maximaal (in de laag
25 cm)
0,06 x 400 mm = 24 mm maximaal (in de laag
40 cm)

18. Plantbeschikbaar water
60 70 80 90 100
water lucht vaste fractie

19. Dus:
● Op het verslag het plantbeschikbare water
● Welk perceel is het droogtegevoeligst
● Hoeveel mm kun je beregenen
 Teveel beregenen, water voorbij wortelzone
 Teveel beregenen, nutriënten spoelen uit
standaard in BODEM
aanvullend à 10 euro in

20. Aaltjes

21. Aaltjes
● Meer dan 50 jaar ervaring in aaltjesonderzoek
● Hoge expertise: ca. 700 verschillende aaltjes op
soort determineerbaar
● Plantparasitaire aaltjes en milieuaaltjes
● Klassieke methode: microscoop
● Nu 20 relevante plantparasitaire aaltjes met DNA-
techniek

22. qPCR
● Techniek waarmee een kleine hoeveelheid doel-DNA van
een aaltje een groot aantal keer gekopieerd wordt (zie
poster)
● Eén schadelijk aaltje kan worden aangetoond te midden
van duizenden andere aaltjes
● Routinematig kwantificeren van aaltjes
● Hoge betrouwbaarheid, zeer specifiek
● Introductie DNA-pakketten
● Nu één volledig pakket met 20
relevante vrijlevende aaltjes
● Later sectorgerichte pakketten, bv
bloembollenpakket
● Gewasgerichte pakketten
vervallen

23. Inhoud DNA-pakket
Wortelknobbelaaltjes
● Meloidogyne chitwoodi
● Meloidogyne fallax
● Meloidogyne hapla
● Meloidogyne minor
● Meloidogyne naasi
Wortellesieaaltjes
● Pratylenchus crenatus
● Pratylenchus neglectus
● Pratylenchus penetrans
● Pratylenchus thornei
● Pratylenchus vulnus
Vrijlevende wortelaaltjes
● Paratrichodorus nanus
● Paratrichodorus pachydermus
● Paratrichodorus teres
● Paratrichodorus totaal
● Trichodorus primitivus
● Trichodorus similis
● Trichodorus viruliferus
● Trichodorus totaal
Stengelaaltje
● Ditylenchus dipsaci
Destructoraaltje
● Ditylenchus destructor
LX en cystenaaltjes aanvullend aan te vragen

24. DNA onderzoek
Vrijlevende aaltjes DNA aantal/100 ml maïs
cons.
aard.
was-
peen
winter-
tarwe
lelie
Wortelknobbelaaltjes
Meloidogyne chitwoodi** 35 ++ +++ ++ ++ -
Meloidogyne fallax** 5 + +++ +++ + -
Meloidogyne hapla 0 - +++ ++ - -
Meloidogyne minor 0 ? ++ ? ? ?
Meloidogyne naasi 137 - - - +++ -
Wortellesieaaltjes
Pratylenchus penetrans 211 +++ +++ ++ ++ +++
Pratylenchus crenatus 35 +++ + + +++ -
Pratylenchus neglectus 0 ++ + - - -
Pratylenchus thornei 0 ? ? ? ? ?
Pratylenchus vulnus 0 + + - - -
Vrijlevende wortelaaltjes
Paratrichodorus nanus 0 - - - - -
Paratrichodorus pachydermus 0 - + +++ ++ -
Paratrichodorus teres 73 +++ + +++ ++ +
Trichodorus primitivus 0 - + - ++ -
Trichodorus similis 23 ++ + +++ ++ -
Trichodorus viruliferus 0 ++ + - - -
Stengelaaltjes
Ditylenchus dipsaci** 0 ++ ++ ++ - -
Destructoraaltjes
Ditylenchus destructor 0 - +++ - - -
Totaal gevonden Trichodoridae: 96
Alle Trichodoridae zijn in staat het Tabaksratelvirus en het Erwtenverbruiningsvirus over te
dragen. Hierdoor zijn ook de Trichodoridae die geen directe gewasschade veroorzaken een
potentieel risico voor virusgevoelige gewassen.
Verslag DNA-pakket
Kleur: risico op opbrengstderving
+ en -: waardplantgeschiktheid
Niet aantoonbaar besmet, geen opbrengstderving verwacht
Licht besmet, opbrengstderving minder dan 15%
Matig besmet, opbrengstderving tot 33%
Zwaar besmet, opbrengstderving meer dan 33%
-- Actieve afname; afname is sterker dan bij zwarte braak
- Niet; afname is gelijk aan zwarte braak
+ Slecht; gewas vermeerdert het aaltjes weinig
++ Matig; gewas vermeerdert het aaltjes matig
+++ Goed; gewas vermeerdert het aaltjes sterk