Ομιλία

1. Αθήνα, 26 Ιουνίου 2008
ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ
ΥΠΟΥΡΓΟΥ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
κ. ΑΡΗ ΣΠΗΛΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
CRUISING GREECE
Κυρίες και κύριοι,
Φίλες και φίλοι,
Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με μια ειλικρινή εκμυστήρευση. Είναι χαρά μου να
βρίσκομαι σήμερα εδώ, για να συμμετάσχω μαζί σας στη θεμελιώδη ανάλυση
της Κρουαζιέρας, μιας βασικής και εξαιρετικά σημαντικής πτυχής του
σύγχρονου τουριστικού προϊόντος.
Δεν σας κρύβω ότι αυτή η χαρά γίνεται ακόμα πιο ιδιαίτερη για έναν ακόμα
λόγο: επειδή η κυρίαρχη φιλοσοφία της τουριστικής ανάπτυξης την οποία
καλλιεργούμε, βασίζεται στην στρατηγική της εξειδίκευσης, κι αυτό ανασύρει
στην επιφάνεια όλες τις πτυχές μέσα από τις οποίες η Ελλάδα μπορεί να
εμπνεύσει και να κάνει την διαφορά.
Η Κρουαζιέρα είναι μια από τις καθοριστικές πτυχές ετούτης της εξειδίκευσης,
ένα ακόμα ουσιαστικό εργαλείο το οποίο ήταν, στην ουσία, ανενεργό και
παραγνωρισμένο τα προηγούμενα χρόνια, όταν η ίδια η Πολιτεία και οι φορείς
1

2. έχαναν ουσιώδη χρόνο με το να μένουν ερμητικά προσηλωμένοι σε
μονοδιάστατα και παρωχημένα κλισέ. Σήμερα, έχοντας ξεπεράσει τα
σύνδρομα αυτής της αναχρονιστικής αντίληψης, έχοντας πια βγάλει την
Ελλάδα έξω από την γυάλα του Ήλιου και της Θάλασσας και έχοντας
εμπλουτίσει την τουριστική της ταυτότητα με 9 εξειδικευμένους τομείς.
Ξεκινώ, λοιπόν, εστιάζοντας στην πολυμορφία του Τουρισμού που μας αξίζει.
Διότι έχει σημασία. Θέλουμε να στοχεύουμε σε μονόπλευρες αγορές; Όχι. Μας
αρκεί το να προβάλλουμε την ηλιοφάνεια του τόπου μας; Όχι.
Συμβιβαζόμαστε με οτιδήποτε λιγότερο από την εικόνα ενός σύγχρονου,
μοντέρνου και πολυποίκιλου προορισμού; Φυσικά και όχι.
Όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Εμείς κοιτάζουμε μπροστά και ατενίζουμε
μια διαφορετική Ελλάδα. Ατενίζουμε την Ελλάδα της ευρύτητας και της
πολυμορφίας, την Ελλάδα της περιβαλλοντικής συνείδησης και των
προοδευτικών ανθρώπων, την Ελλάδα που δίνει σημασία στη λεπτομέρεια και
που, μέσα από τη λεπτομέρεια, μπορεί να προσφέρει ποικιλία, εναλλαγή,
διάρκεια. Με απλά λόγια, που μπορεί να προσφέρει αληθινές εμπειρίες.
Χτίζουμε την τουριστική Ελλάδα της ποιότητας και της βιωσιμότητας σε
δωδεκάμηνη βάση, και ώριμοι όσο ποτέ, είμαστε αποφασισμένοι να
επιβάλλουμε την εικόνα που αρμόζει στις αυριανές γενιές, την εικόνα ενός
κορυφαίου προορισμού που μπορεί να χαρίσει μοναδικές συγκινήσεις μέσα
από πολλά και διαφορετικά είδη Τουρισμού, μέσα από σύγχρονες υπηρεσίες
και μέσα από την υψηλή στάθμη των απαιτήσεων την οποία οφείλουμε να
διατηρούμε όλοι ευλαβικά, σε κάθε τομέα και από κάθε πόστο.
Σε αυτή την Ελλάδα, την Ελλάδα του σήμερα και του αύριο, τίποτα δεν πρέπει
να μείνει ανεκμετάλλευτο στον πολυδιάστατο τουριστικό χάρτη και σε μια
εξαιρετικά δύσκολη οικονομική συγκυρία σε διεθνές επίπεδο. Παρ’ όλα αυτά, ο
ελληνικός τουρισμός αντέχει. Και μάλιστα, είναι η μοναδική χώρα της
ευρωζώνης στην οποία δεν σημειώνονται σημάδια κάμψης.
2

3. Και αυτό το στοιχείο μας αποδεικνύει ότι τα μέτρα για εξειδίκευση του
τουριστικού προϊόντος, για ποιότητα και ποικιλομορφία ότι ο αγώνας μας για
ποιότητα σε όλα τα επίπεδα θα οχυρώσουν το τουριστικό προϊόν έτσι ώστε να
μπορεί να μένει ανεπηρέαστο σε εξωγενείς παράγοντες. Μάλιστα η πολιτική
μας και η νέα στρατηγική στόχευση που θέσαμε από τις πρώτες ημέρες μας
στο Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης έχουν ως στόχο να αρχίσουν να
αποδίδουν καρπούς σταδιακά από την ερχόμενη τουριστική περίοδο. Σήμερα,
ζούμε ακόμα τον αυτόματο πιλότο των προηγούμενων ετών. Αυτόν τον
πιλότο των Ολυμπιακών Αγώνων, που έφτασε πια στο τέλος του.
Κυρίες και κύριοι,
Η Κρουαζιέρα, ένα από τα πιο όμορφα και αποδοτικά είδη τουρισμού, ένας
θεσμός μαγικός που συνδυάζει την εναλλαγή εικόνων με την πολυτελή
ψυχαγωγία και την αίσθηση ενός πλωτού παραδείσου. Στο ερώτημα γιατί η
Κρουαζιέρα ασκούσε ανέκαθεν –και εξακολουθεί να ασκεί- μια ιδιαίτερη
γοητεία στον παγκόσμιο ταξιδιώτη, η απάντηση είναι απλή: επειδή σου δίδει
την αίσθηση της απόλυτης ελευθερίας.
Στην πραγματικότητα, δεν είναι παρά ένας προορισμός σε κίνηση, ο οποίος με
τη σειρά του είναι προσβάσιμος σε άλλους προορισμούς, μέσα από ένα ταξίδι
που εναλλάσσεται διαρκώς, που διαμορφώνεται στη πορεία και που, με φόντο
αυτή την πορεία, επιφυλάσσει πολλές ευχάριστες εκπλήξεις. Δεν είναι τυχαίο,
λοιπόν, ότι η Κρουαζιέρα είναι σήμερα μια από τις πλέον ταχύτερα
αναπτυσσόμενες τουριστικές βιομηχανίες στον κόσμο και στην ουσία
ελέγχεται από 3 ομίλους-γίγαντες, που εδρεύουν στις ΗΠΑ. Το πόσο
σημαντικός, μάλιστα, είναι ο κλάδος της διεθνούς κρουαζιέρας για τον
παγκόσμιο τουρισμό φαίνεται από το γεγονός ότι οι παραγγελίες νέων
κατασκευών κρουαζιερόπλοιων έχουν φτάσει τα 17,5 δις δολάρια ΗΠΑ.
3

4. Αυτό αντιπροσωπεύει παράδοση εννέα νεότευκτων πλοίων για το 2008, δέκα
για το 2009 και τεσσάρων για το 2010 μέχρι στιγμής. Όπως αντιλαμβάνεται
κανείς, τα οικονομικά μεγέθη είναι θηριώδη, και αποτυπώνουν πλήρως τις
τάσεις στον παγκόσμιο χάρτη του τουρισμού, τάσεις τις οποίες η Ελλάδα
οφείλει να ακολουθήσει, υιοθετώντας ένα ακόμα πιο ανταγωνιστικό προφίλ.
Για να πάρετε μια γεύση από αυτές τις τάσεις, αρκεί να σας πω μονάχα ότι
σήμερα η κρουαζιέρα προσελκύει διεθνώς πάνω από 11 εκατομμύρια πελάτες
το χρόνο με έντονη αυξητική τάση. Από αυτούς, αθροιστικά τα 3,2
εκατομμύρια προέρχονται από την αγορά της Ευρώπης. Βεβαίως, η κύρια
πηγή τουριστών κρουαζιέρας προέρχεται κυρίως από τις Η.Π.Α., που σαν
αγορά έχει φτάσει στα 9.1 εκατομμύρια τουρίστες ετησίως. Στην Ευρώπη, η
μεγαλύτερη σε παραγωγή αγορά είναι η Αγγλική που έχει ξεπεράσει το 1
εκατομμύριο ετησίως και ακολουθούν η Γερμανική με 640.000, η Ιταλική με
512.000, η Ισπανική με 380.000 και η Γαλλική με 235.000.
Ας εξετάσουμε, λοιπόν, τα σημερινά διεθνή δεδομένα προκειμένου να δούμε
πώς η Ελλάδα θα μπορούσε να αξιοποιήσει τις σημαντικές προοπτικές που
προκύπτουν. Διότι υπάρχουν πολλά περιθώρια να αντλήσει περαιτέρω από
την αγορά κρουαζιέρας.
Κυρίες και κύριοι,
Η Καραϊβική, που παραδοσιακά είναι ο πλέον δημοφιλής προορισμός
κρουαζιέρας, σήμερα έχει κορεστεί ασφυκτικά και η ανάγκη των ομίλων
leaders να δραστηριοποιηθούν σε εναλλακτικές περιοχές είναι, τα τελευταία
χρόνια, κάτι παραπάνω από επιτακτική. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να είναι
εξίσου επιτακτική η ανάγκη για δημιουργία κομβικών λιμανιών στη Μεσόγειο.
4

5. Για τη δημιουργία τους είναι απαραίτητα τα εξής :
Ένας προορισμός διεθνούς επιπέδου. Σύγχρονο διεθνές αεροδρόμιο και
μεταφορικές συνδέσεις. Επιβατικός σταθμός τελευταίας τεχνολογίας. Πολύ
υψηλά μεγέθη προβλητών για τα πολύ μεγάλα πλοία. Και τέλος, μη ύπαρξη
περιορισμών καμποτάζ.
Κυρίες και κύριοι,
Προορισμοί που ανταποκρίθηκαν στους παραπάνω τομείς, όχι μόνο ανέπτυξαν
τα τελευταία χρόνια μια έντονη δράση στο θεσμό της Κρουαζιέρας αλλά
αποκόμισαν και ουσιαστικά κέρδη.
Βλέπουμε, για παράδειγμα, ότι ενώ το 1995 η Πάλμα είχε 167.000 επιβάτες
κρουαζιερόπλοιων, το 2005 έφτασε τις 860.000. Εμφάνισε, δηλαδή, μια
εντυπωσιακή αύξηση, μια αύξηση της τάξεως του 412% σε διάστημα 10
ετών.
Αντιστοίχως τα έσοδα έφτασαν τα 70.000.000 € εμφανίζοντας σχεδόν
διπλασιασμό σε σχέση με το 2000. Ένα άλλο σχετικό παράδειγμα, το οποίο
μάλιστα έχει να κάνει με έναν ιδιαίτερα ανταγωνιστικό μας προορισμό, είναι η
Βαρκελώνη.
Διότι και στην Βαρκελώνη βλέπουμε μια εντυπωσιακή αύξηση των επιβατών
κρουαζιέρας, όπου κατάφεραν μέσα από μια ολοκληρωμένη πολιτική να
αυξήσουν τις αφίξεις από το 1989-2005 δηλαδή σε διάστημα 16 ετών κατά
920%.
Στο σημείο αυτό, επιτρέψτε μου να τονίσω ότι γνωστές εταιρίες, όπως η
CARNIVAL και η ROYAL CARIBBEAN INTERNATIONAL, ήδη έχουν
δραστηριοποιηθεί στη Μεσόγειο με εξαγορές Ευρωπαϊκών εταιριών, ωστόσο
χρησιμοποιούν για κόμβους λιμάνια της Ιταλίας και της Ισπανίας.
5

6. Παρόλα αυτά, είναι γνωστό ότι οι περισσότερες μεγάλες εταιρίες, εξαιτίας
τόσο του κόστους όσο και των καυσίμων, προτιμούν κυκλική πρόσβαση στην
Ανατολική Μεσόγειο από την Ελλάδα ή γρήγορο πέρασμα από τον Ελλαδικό
χώρο.
Και αυτό είναι κάτι που, σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω, οφείλουμε να
εκμεταλλευτούμε, επιβάλλοντας δυναμικά και την χώρα μας στον χάρτη της
διεθνούς φήμης Κρουαζιέρας.
Φίλες και φίλοι,
Όπως τόνισα και στην αρχή της ομιλίας μου, το νέο τουριστικό μοντέλο της
Ελλάδας βασίζεται στις λεπτομέρειες που προκύπτουν από την εξειδίκευση.
Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αξιοποιήσουμε κάθε πτυχή του τουριστικού
προϊόντος, καλλιεργώντας εκείνα τα δεδομένα που θα μας οδηγήσουν στη νέα
εποχή, στα τουριστικά ήθη και έθιμα του εικοστού πρώτου αιώνα. Σε ό,τι
αφορά στην Κρουαζιέρα, τα νέα δεδομένα μας επιτρέπουν αυτή την πλήρη
κινητοποίηση.
Αφού ζήσαμε σχεδόν το απόλυτο κενό στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια
πλοία με διάφορες σημαίες που έχουν σαν κόμβους λιμάνια της Δυτικής
Μεσογείου, κυρίως της Ιταλίας, Ισπανίας και Τουρκίας, εντάσσουν στους
πλόες τους και την Ελλάδα, κυρίως με απλές προσεγγίσεις στα λιμάνια μας.
Ακόμα και έτσι, είναι ενδεικτικός ο αριθμός: σύμφωνα με τα στοιχεία, το 2006
είδαμε περίπου 1.2 εκατομμύρια επιβάτες κρουαζιέρας στον Πειραιά, κυρίως
από απλές προσεγγίσεις transit.
Φυσικά, δεν μας αρκούν οι απλές προσεγγίσεις. Οφείλουμε, ωστόσο, να
παρατηρήσουμε ότι για τα περισσότερα κρουαζιερόπλοια στην Μεσόγειο που
ξεκινούν από κόμβους της Δυτικής Ευρώπης, η μεγάλη απόσταση τα
6

7. αναγκάζει σε ένα γρήγορο πέρασμα από την περιοχή μας με μικρότερη
δυνατότητα προσεγγίσεων σε Ελληνικά λιμάνια. Τι πρέπει να γίνει, λοιπόν:
Σημαντική προϋπόθεση για την ανάπτυξη της κρουαζιέρας στην Ελλάδα είναι
η άρση των περιορισμών καμποτάζ. Η κρουαζιέρα δεν μπορεί να αρχίζει και να
τελειώνει στην Ελλάδα παρά μόνο όταν φέρει σημαία Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αν ακολουθήσουμε το παράδειγμα της Ισπανίας και της Ιταλίας που δεν
επιβάλλουν περιορισμούς, θα μπορέσουμε να εξασφαλίσουμε ένα μεγάλο
μερίδιο της αγοράς. Πόσο μεγάλο; Οι ειδικοί στην Κρουαζιέρα προβλέπουν ότι
αυτό το μερίδιο της αγοράς μπορεί να φτάσει σε λίγα χρόνια τα 5
εκατομμύρια τουρίστες.
Υπάρχει, όμως, και κάτι άλλο που θα κερδίσουμε: εκτός από το άμεσο
τουριστικό όφελος θα μπορέσουμε να αναπτύξουμε και μία σειρά από
παράπλευρες δραστηριότητες, με νέες θέσεις εργασίας, αλλά και να
προσελκύσουμε νέες σοβαρές επενδύσεις σε κρουαζιερόπλοια. Είμαστε
υποχρεωμένοι να ανοίξουμε ξανά το θεσμικό πλαίσιο της κρουαζιέρας και να
το κάνουμε πιο σύγχρονο. Αντιλαμβάνεστε πόσα οφέλη παρουσιάζει αυτή η
προοπτική σε μεγάλο αριθμό τουριστικών επιχειρήσεων: διότι στις περιοχές
που βρίσκονται κοντά σε λιμάνια-κόμβους, πολλοί πελάτες αγοράζουν
προγράμματα ξενοδοχειακής παραμονής στην πόλη, παρατείνοντας έτσι τις
διακοπές τους.
Ο Πειραιάς έχει όλα τα άλλα εχέγγυα (εκτός της άρσης των περιορισμών)
ώστε να διαδραματίσει για την Ανατολική Μεσόγειο τον ίδιο ακριβώς ρόλο που
παίζει στη Δυτική Μεσόγειο η Βαρκελώνη. Επίσης, αν προσθέσει κανείς και τον
καθοριστικό παράγοντα της σταθερότητας και της ασφάλειας της χώρας μας,
είναι σαφές ότι η Ελλάδα μπορεί να πρωταγωνιστήσει στη Ανατολική
Μεσόγειο, όχι μονάχα ως μια νέα ανερχόμενη δύναμη στο θεσμό της
Κρουαζιέρας, αλλά και ως προορισμός αξιώσεων που, μέσα από την
Κρουαζιέρα, θα ωφεληθεί σε πολλαπλά επίπεδα.
7

8. Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Ο τουριστικός εκσυγχρονισμός της Ελλάδας δεν είναι μόνο προνόμιο, είναι
υποχρέωσή μας. Πιστεύουμε πως η στρατηγική της ανάπτυξης εξειδικευμένων
μορφών τουρισμού σε συνδυασμό με την καλλιέργεια ενός δυναμικού και
δημιουργικού προγράμματος προβολής, διαφήμισης και επικοινωνίας θα
απογειώσει την προσπάθεια που καταβάλουμε για την υγιή, βιώσιμη και
στοχευμένη τουριστική ανάπτυξη της χώρας. Ήδη τα αποτελέσματα
αποδεικνύουν ότι πρωταγωνιστούμε πλέον μέσα από ένα αποτελεσματικό,
σύγχρονο και ελκυστικό μοντέλο ανάπτυξης.
Ένα μοντέλο που δίνει έμφαση στην ποιότητα. Που αναδεικνύει τις
λεπτομέρειες. Που εντάσσει το φυσικό περιβάλλον και τον πράσινο τουρισμό
στις κύριες μορφές ανάπτυξης νέων τουριστικών προϊόντων. Που καθιερώνει
μια νέα φιλοσοφία. Που δίνει τη μάχη παντού, στις επενδύσεις, στην
προβολή, στις νέες αγορές, στις νέες τεχνολογίες, στον ψηφιακό κόσμο,
αξιοποιώντας εξειδικευμένες στρατηγικές.
Από μας εξαρτάται να πιστέψουμε και να φύγουμε μπροστά. Να
«φωνάξουμε» σε όλο τον κόσμο ότι αληθινή εμπειρία σημαίνει ελληνική
εμπειρία. Και να το αποδείξουμε. Υπάρχει καλύτερος τρόπος από μερικά
όμορφα, πολυτελή πλοία που σεργιανίζουν στο απέραντο ελληνικό γαλάζιο;
Σας ευχαριστώ.
8