SlideShare ist ein Scribd-Unternehmen logo
1 von 32
Downloaden Sie, um offline zu lesen
2013ko irailaren 20a
11. urtea
www.anboto.org
DURANGALDEKO
ASTEKARIA
514. alea
Durango 2
Merkataritzaneuskararen
presentziahandituguradute
Durangaldea 3
Likidazioplanakaurrerajarraitzen
duMendigurenyZarrauan
Elorrio 6
Kiroldegikokuotaintegralen
inguruaneztabaidasortuda
Zaldibar 7
Auzolanean garbituko dute
dorretxe inguruko sasitza
Euskal Herriko abentura parke handiena
inauguratuko dute gaur, Otxandion 2
Herririk herri
Behar zaitut lemapean, kalean topatutako txakurrak adop-
zioan jartzeko kanpaina hasi du Berrizko Udalak. Momentu
honetan, udaletxeko langileek kaletik batutako hiru txakur
Iurretako Zaunk zentroan daude. Bertako egonaldiarengatik
udalak zortzi euro ordaintzen ditu egunean. Txakurren ja-
beengan kontzientziazioa landu gura du udalak. “Txakurrak
lotuta eroan beharko lituzkete, eta kakak batu”, azaldu zuen
atzo, kanpaina ezagutzera emateko antolatutako prentsau-
rrekoan Orland Isoird alkateak. Txakurrak libre ibiltzeko
espazioaipintzeaaztertzendabiltzalaereazalduzuen.
Kalean topatutako txakurrak adoptatzeko
kanpaina jarri du martxan Berrizko Udalak 7
Momentu honetan Iurretako
Zaunk zentroan hiru txakur
dauzka Berrizko Udalak
bere kargu
“Oinezkoak, bizikletak eta kotxeak batera
bizitzeko ahalegina egin behar dugu”
Sigi-Saga herri barruko txirrindulari eta
zikloturista elkarteak Mugikortasunaren
Astean Durangoko Udalaren diploma jaso
du. Bidegorrien inguruan udal araudia
sortu, eta betearaztea gurako lukete 2
Iurretako
jaiak
2013
Ezkerretik eskuinera, Iban Marcos, Igor Ibazeta, Fernan Ruiz, José Martinez, Juan Mari Txintxurreta, Patxi Torregrosa eta Oscar Martinez, Sigi-Saga elkarteko kideak.
M.O.
Durangoko Udalak Guk euske-
raz izeneko kanpaina ipini du
martxan, herriko saltokietan
euskararen erabilera indartze-
ko asmoz. “Ahoz zein idatziz,
euskarari bultzada eman gura
diogu merkataritzan”, azaldu
du Andoni Iruarrizaga zinego-
tziak. Irailetik abendura bitar-
tean, Euskara saileko langile
Goiatz Etxeita dendarik denda
eta tabernarik taberna ibiliko
da udaleko aholkularitza zerbi-
tzuaren informazioa ematen.
Proposamen bat egingo die:
errotulazioa gaztelaniaz edukiz
gero, euskarara aldatzea. Onar-
tzen badute, udalak diruz lagun-
duko du diseinu aldaketa. Web-
guneekin ere gauza bera egingo
dute. Urriaren 31ra arte egongo
da laguntzak eskatzeko epea;
dagoeneko zortzi eskaera jaso
dituzte. Kanpainaren ondorioz,
datozen urteetako eskaerak igo-
tzeaereesperodute.
Bestalde, merkatarien beha-
rrak idenfikatu, eta euren za-
lantzak argitzen laguntzea ere
izango da Etxeitaren lana. Har-
tueman zuzenari garrantzia
emango diote. Merkatarien
ohiturak iraultzea gura dute,
Etxeitaren arabera: “Ea lortzen
dugun euskararen presentzia
handiagotzea”.
Dendak Bai-ren babesa
Toni Atutxa teknikariak esan
du merkataritzako hizkuntza
paisaian euskararen presentzia
handitzea dela helburu estra-
tegikoa. Euskararen Aholku
Batzordean merkataritzan “as-
tindu” bat behar zela ondorioz-
tatu ei zen, eta kanpaina berria
Euskara Biziberritzeko Plan
Nagusiarenbaitandago.
Kanpainak Dendak Bai el-
kartearen babesa daukala adie-
razi du Araceli Guerrero ordez-
kariak. Eta udaleko sustatzai-
leekekarpenhorieskertudiote.
2 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
Herririk herri
Anboto Komunikabideak
DURANGO
M.O.
Sindikatuek salatu dute Duran-
goko larrialdietako beharginak
zigorrekinmehatxatuegindituela
Osakidetzako zuzendari Jon Etxe-
berriak. Bada, adierazpen horien
inguruan Jon Darpon osasun
sailburuak daukan iritzia jakin
guraduEHBilduk.Jaurlaritzaren
jarrera txarretsi du koalizioak:
“Langileen iritzia entzun, eta
euren ekarpenak kontuan izan
ordez, aldebakarreko erabakiak
hartzen ditu, langileak mehatxa-
tzen ditu, eta euren izena zikin-
tzendu”.
Bestalde,EuskadikoMedikuen
Sindikatuak beharginak babestu
ditu, eta adierazi du Etxeberria-
ren esanek “forma autoritarioak”
islatzen dituztela. Osakidetzako
zuzendaritza kritikatu du: “Inor
ez da etorri beharginekin zen-
troko beharrizanak aztertzera”.
Langileak arduratsuak direla gai-
neratudusindikatuak.
Osasun
sailburuaren
agerraldia eskatu
du EH Bilduk
UdalakSigi-Sagaelkarteasaritudumugikortasun
jasangarriarenaldeegitenduenlanadela-eta
JONE GUENETXEA
Sigi-Saga herri barruko txirrin-
dulari eta zikloturista elkarteak
Mugikortasun Jasangarriaren
Astean jaso du Durangoko Uda-
larendiploma.Elkarteak,baina,
urteko gainerako asteetan ere
lanean dihardu herri barruko
txirrindularitzabultzatzen.
Asteon, Lehen Hezkuntzako
ikasleei ikastetxeetara bizi-
kletaz edo monopatinez joaten
lagundu diete. 9-12 urte arteko
gaztetxoekin batzeko bilguneak
jarri dituzte: Hizkuntza Eskola,
Tabirako zubia, San Fausto, Txi-
bitena, Andra Mariko elizpea,
Sasikoa, Institutu aurrea eta
Askatasun Etorbidea. Bidean,
ikasleek bizikleta eta monopa-
tin karabanagaz bat egin dute.
Patxi Torregrosa elkarteko ki-
deak azaldu duenez, “egunetik
egunera jende gehiago dator”.
Patinetea ei da gazteen artean
arrakasta handiena duen ga-
rraiobidea. Iaz egun biko ekime-
na izan zena, aurten, aste osora
zabaldudute.
Elkartearen sorrera
Herri barruko txirrindularitza
bultzatzeko asmoz sortu zuten
Siga-Saga elkartea 2010. urtean.
Urteotan, bidegorriak herrian
zabaltzen doazela ikusi dute.
Geroago eta durangar gehiagok
kotxea utzi, eta bizikleta era-
biltzen dute herri barruan alde
batetik bestera joateko. Duran-
goko Udalaren datuen arabera,
azken hiru urteotan, bizikleta
joan-etorriak %7 igo dira. Iazko
datuek ziotenez 250 ikasle ingu-
ru joaten da egunero bizikletaz
eskolara. 10 kilometroko bidego-
rri sarea du Durangok. Hala ere,
Sigi-Sagako kideen berbetan,
bidegorriak herrigunean lotzea
geratzen da, eta baita Durangal-
dekobesteherriekinlotzeaere.
Bidegorri sarea hobetuz doa-
la aitortu arren, lan handia da-
goela egiteko gogorarazi dute:
“Udal araudi bat sortu, eta be-
tearazteari garrantzitsua deri-
tzogu. Oinezkoak, ibilgailuak
etabizikletakelkarrekinbizitze-
ko ahalegina egin behar dugu.
Batzuetan bizikletaz goaz, baina
beste batzuetan oinezkoak edo
gidariak ere bagara, eta elkar
ulertzeabeharrezkoada”.
Herri barruko
txirrindularitza
bultzatu guran
Sigi-Saga elkartea 2010. urtean sortu zen.
“Bidegorrien inguruan,
udal araudi bat sortu
eta betearazteari
garrantzitsua deritzogu”
Europako Mugikortasun Ja-
sangarriaren Asteko egita-
rauaren barruan hainbat eki-
taldi prestatu dituzte biharko,
Ezkurdi eta Zumalakarregi
kaleetan, 11:00etatik 14:30era.
Bizikleten bigarren eskuko
merkatu librea, bidegorriak
ezagutzera emateko ibilbi-
dea, ibilgailu elektriko eta
hibridoen erakusketa, eta he-
rri-bizikleten erakusketa eta
konponketa tailerra presta-
tuko dituzte. Arratsaldean,
umeentzako jolas parkea eta
herri-kirolakizangodira.
Dokeman, Kotxerik Gabe-
ko Egunean, Landaederrara
herri ibilaldia egingo dute.
Irteera puntua Herria taberna
izango da, eta oinez zein bizi-
kletazeginahalizangoda.Gai-
nera, irteera horretan aterpe
berriztua ezagutzeko aukera
eskainiko dute. Arratsaldeko
19:30ean, berriz, Txintxaun
antzerki taldeak kale antzer-
kia eskainiko du Andra Mari-
koelizpean.
Mugikortasunaren
inguruko ekitaldiak
Asteon, LHko ikasleei
ikastetxeetara bizikletaz
edo monopatinez joaten
lagundu diete
Merkataritzaneuskararenerabileraindartuguradutekanpainaberribategaz
Merkataritzan euskararen
presentzia handitu gura dute
Iker Ajuriagerra -Euskara saila-, Araceli Guerrero, Andoni Iruarrizaga, Toni Atutxa eta Goiatz Etxeita.
ITSASO ESTEBAN
Abadiño eta Berrizko lantokiei
eragiten dien likidazio planak
aurrera darrai Mendiguren y
Zarraua enpresan. Azken astee-
tan enpresaren egoera aztertu
dute konkurtso administratzai-
leek, eta enpresa erosiko duen
jabe berria bilatzeko prozesua
hasiko dute orain.
Luis Torres ELA sindikatuko
ordezkariak azpimarratu due-
nez, “konkurtso administratzai-
leekeurekereesandutenbezala,
bideragarria da enpresa hau:
Mercedes bezero garrantzitsua
galdu arren, beste bezero ba-
tzuen eskaria hazi egin da azken
hilabeteetan”. Enpresa likidazio
prozesu betean egon arren, la-
nean jarraitzen dute enpresak
Abadiñon eta Berrizen dauzkan
lantokieetako241langileek.
Eskariak badituzten arren,
ELAko ordezkariaren berbetan,
“ziurgabetasun handia” bizi
dute langileek: “Orain arte no-
minak sasoiz jaso ditugu, baina
konkurtso administratzaileek
ohartarazi dutenez, egoera ho-
netan hiru-lau hilabetez iraun
dezakegu,gehienez”.
Hitzarmenaren gutxiengo
baldintzak mantentzea eska-
tzeko greba hasi zuten MZko
langileek ekainean, eta greban
zeudela iragarri zieten enpresa-
ren arduradunek likidaziorako
tramiteak abiatu zituztela.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 	 	 Herririk herri 3
MALLABIA
MAÑARIA
M.O.
Mañariko Udalak euskara ika-
siko duten herritarrak diruz la-
gunduko ditu. Ikasleek irailaren
27ra arteko epea daukate lagun-
tzak eskatzeko. Udaletxean aur-
keztu behar dituzte hurrengo
fotokopiak: ikastaroaren matri-
kula, nortasun agiria eta kontu
korrontea. Ordainketa osoaren
%80 jaso ahal izango dute ikas-
leek.Barnetegieidagokienez,di-
rula-guntza%30ekoaizangoda.
Bestelako laguntzak
Kirolerako eta ikasleen garraio-
rako ere badago laguntzarik.
Horiek ere hilaren 27ra arte es-
katu ahal dira. Kanpoko kirolde-
gietan ibiliko direnek, errolda-
tuek eta kanpokoek ordaintzen
dutenaren arteko aldea jasoko
dute. Garraio arlokoa, uniber-
tsitatean edo Lehen Hezkuntzan
dabiltzanekjasoahalkodute.
Euskara
ikasteagatik
diru-laguntzak
emango dituzte
IZURTZA
J.D.
Hainbat izurtzarren artean
oraintsu sortu duten San Iurgi
Ehiza eta Arrantza Elkarteak
ezingo ditu Izurtzako uso eta
oilagor paseak kudeatu aurten.
Bizkaiko Foru Aldundiak ba-
natzen ditu ehizaren inguruko
pase horiek, eta San Iurgi elkar-
tetik jakinarazi dutenez, bere
sasoian eskaerak egin zituzten,
eta “abuztuan Aldunditik gutun
bat bidali ziguten oilagor ehi-
zaren heren bat utziko zigutela
esanez”, adierazi du ehiza elkar-
teko Jesus Mari Bikandik. Hau
da, Aldundiak, esaterako, egu-
neko sei pase zehaztuko balitu,
horietako bi izango lirateke San
Iurgirentzat.
Sorpresa desatsegina joan
zen astean jaso zuten. Aldun-
ditik deitu, eta esan zieten ez
zutela astirik izan behar ziren
agiriak Bizkaiko Boletin Ofizia-
lean argitaratzeko, eta, ondo-
rioz, ezingo zietela ez oilagor eta
ezusopaserikeman.
Elkartearen erabakia
Beraz, Mugarra Ehiza eta
Arrantza Elkarteak kudeatuko
ditu pase horiek. Gauzak horre-
la, aurtengo paseetan parte har-
tu gura badu, aukera bakarra
geratuzaioSanIurgiri.Elkartea
desegin, eta Mugarrara batzea.
Horixe da joan zen astean el-
karte biek egindako batzarretik
ateratako ondorioa. Bikandiren
esanetan, “hori ez da nik hartu
beharreko erabakia, elkartea
osatzen dugun denon artean
hartu beharrekoa baino”. Be-
raz, urri amaieran, San Iurgi
elkarteko kide guztiekin batzar
bat deituko dute. Bertan bozke-
ta bat egingo dute aukera biren
artean: San Iurgi bertan behera
uztea eta Mugarrara batzea aur-
tengo paseei etekina atera ahal
izateko,edoelkarteagazaurrera
jarraitzea eta aurten Izurtzako
pasebarikgeratzea.
Aldundiaklehenengobaietz,etagero,ezetzesan
die,ezdutelaboletineanargitaratzekoastirikizan
San Iurgik ez du ehizarako
paserik kudeatuko aurten
Paseak aprobetxatzeko
Mugarrara batu edo ez
erabaki behar dute aurten
ATXONDO
J.DERTEANO
Asteleheneko udalabatzarrean
Atxondoko Udaleko langileen
lan baldintzak arautzen dituen
hitzarmena onartu zuten. 2013an
eta 2014an egongo da indarrean
hitzarmen hori. Gobernu taldea-
ren (Bildu) aldeko botoekin onar-
tu zuten. EAJko hiru zinegotziek
abstenitzeaerabakizuten.
Espainiako Gobernuak inda-
rrean ipinitako lege bik arautzen
duten mugen barruan negoziatu
dute hitzarmena: Aurrekontuen
Egonkortasunerako Legea eta
Estatuko Aurrekontuen Lege
Orokorra. Hitzarmena esparru
horren barruan landu dutela
azaldu zuen Rosa Elizburu alka-
teak, nahiz eta ez dauden ados,
“langileentzako murrizketak
dakartzalako”. Atxondoko langi-
leek ordezkari sindikal bakarra
dute,etaELAkoada.ELAkbidali
zien proposamena oinarri hartu-
ta, adostasunak bilatzen saiatu
daudala.
Hitzarmena lantzerako or-
duan Izurtza eta Mañariko uda-
lekin jardun dutela ere azaldu
zuten.Proposamenhoriabiapun-
tutzat hartuta, Durango eta Be-
rriz lako herrietan ere indarrean
daudehitzarmenak.
Udal langileekin
hitzarmena
adostu dute
I.E.
Emakumeen arteko eztabaida
etaprestakuntzarakoguneakes-
kaintzeko asmoz, Emakumeen
jabekuntza Eskolaren bigarren
edizioa eskainiko du Abadiño-
ko Udalak. Aurten hiru ikastaro
eta tailer gehiago eskaini dituz-
te: hamaika, guztira.
Urritik maiatzera egin-
go dituzte ikasturte honetako
Emakumeen jabekuntza Esko-
laren saioak, eta zabalik dago
izen-ematea. Udaletxean, Errota
edo Txanporta kultur etxeetan,
edo berdintasuna@abadiano.org
helbidera mezua bidalita eman
daitekeizena.
Dantza sortzailea, teknolo-
gia berriak eta bilobak zaintzen
dituzten amamen bizi-kalitatea
hobetzeko ikastaroa dira Aba-
diñoko Emakumeen jabekuntza
Eskolaren bigarren edizioko es-
kaintzarennobedadenagusiak.
Iaz harrera oso ona eduki zu-
ten hainbat ikastaro eta tailer
ere mantenduko dituzte ikastur-
te honetan: literaturari buruzko
ikastaroak, Afrikako dantzena,
zoru pelbikoa indartzeko ikasta-
roa,autodefentsa,etab.
DURANGALDEA
Likidazio planak aurrera darrai
Mendiguren y Zarraua enpresan
Emakumeentzat
tailer ugari
eskainiko du
udalakKonkurtsoadministratzaileekenpresarenegoeraekonomikoaaztertudute
Ekainean, langileak lan hitzarmena aldarrikatuz greban zeudela iragarri zieten likidaziorako tramiteen hasiera.
ELA: “Konkurtso
administratzaileek eurek
esan duten bezala,
enpresa bideragarria da”
M.O.
Gaur hasiko dira Goienkaleko
jaiak. Mesedeetako Ama Birjina
da, berez, patroia, irailaren 24an,
etadatahorrenbueltaneratuohi
dira jaiak. Dendak Bai elkarteko
hainbat tabernek bultzatzen di-
tuzte egitarauko ekitaldiak. Aur-
tengo edizioan musikaz beteko
daGoienkale.
Gaur, 19:00etan ekingo diote
ospakizunari, trikipoteoagaz.
Ostean, aurreskua dantzatuko
dute. Bihar, 12:30ean, musika
bandaren kontzertua egongo da,
eta arratsaldean, igel zein mus
txapelketak. Goiz eta arratsaldez
umeen jolasak eskainiko dituzte,
gainera. 19:00etan txarangagaz
poteatzeko gonbita egin dute,
eta gauez erromerian batuko di-
ra Zesuma taldeagaz. Domekan
umeentzako tailerrekin hasiko
dute eguna, 12:00etan. Gero, txa-
rangak alaituko du eguerdiko
giroa.
Amaiera, patroiagaz
Martitzenean amaituko dira
Goienkaleko jaiak, patroiaren
egunean. Jubilatuen bazkaria
egingo dute 14:00etan Anbo-
to tabernan, eta arratsaldeko
19:00etan meza ospatuko da San-
taAnan.
Goienkaleko
jaiak musikaz
beteta datoz
JONEGUENETXEA
Mallabia eta Ermuko udalen ar-
tean baserritarrei zuzendutako
ikastaroa antolatuko dute. Irai-
laren 23tik 30era udaletxean eta
Lanbideren aplikazioan, online,
eman ahalko da izena. Ikastaroa-
ren izena Marketin elektronikoa
eta informazioaren teknologia
berriak (NTIC) da. Astearte, as-
teazkenetaostegunetan9:00etatik
14:00etara izango dira eskolak,
urriaren 8tik abenduaren 12ra.
Landa inguruneko ekintzaileei,
eta nekazaritza zein abeltzantza
sektorean dihardutenei zuzen-
duta dago. Enpresaren finantza
azterketa, marketina, enpresen
plangintza, kontsumitzailearen
jokabidea eta ingurua-enpresa
-bezeroa leialtzea bezalako gaiak
landukodituzte.
Baserritarrentzako marketin
eta informatika ikastaroa
Urriaren23tik30eraemandaitekeizenaudaletxean
zeinonline,Lanbiderenaplikazioan
ABADIÑO
4 	 Herririk herri 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
IURRETA
AITZIBER BASAURI
Herriko familiei seme-alaben
hezkuntza dela eta eduki ditza-
keten gastu orokorretan lagun-
tzeko 12.500 euro bideratuko ditu
udalak, aurten. Diru-laguntza
eskatzeko epea amaituta, 339 es-
kari jaso dituzte, eta horietatik
317 onartu: 22 ez dituzte onartu,
beharrezko eskakizunak bete-
tzen ez zituztelako. Iaz baino 52
eskarigehiagobatudituudalak.
Aurten, 317 eskari onartuta,
erabilgarri dagoen, eta deial-
dian adierazitako aurrekon-
tuaren zenbatekoa gailendu da.
Beraz, guztien arteko banaketa
proportzional egokia egin du-
te, %90,84koa. Aurten, 405 euro
gehiagobanatudira.
Diru-laguntzak orokorrak
izan direnez, onuradunek antze-
ko zenbatekoa jaso dute derrigo-
rrezko hezkuntza bereizten den
aldi bakoitzean: Haurreskolan,
90,84euro;HHn,18,17euro;LHko
1.eta4.mailenartean,27,25euro;
LHko5.eta6.mailenartean,40,88
euro; eta DBHko 1.eta 4. mailen
artean,68,13euro.
Emakumea eta kirola
Kirol jardueretan andreen parte
hartzea sustatzen dituzten ekin-
tzak ere lagunduko ditu Iurreta-
koUdalak.Jaurlaritzakoerregis-
troan izena emanda, eta egoitza
soziala Iurretan daukaten kirol
elkarteakdiraonuradunak;2.500
euroko atala lotu dute. Kirol jar-
dueraren bat modu banakakoan
praktikatzen duten iurretarrei
ere eskainiko zaie diru-laguntza
(emakumeen kasuan %50 gehia-
go): gehienez, 200 euro (emaku-
mea bada, 300). Urriaren 11ra
arteegindaitezkeeskariak.
Eskolatze gastuei
begira, 12.500 euro
Diru-laguntzaeskatzekoepeaamaituta,339eskari
jasodituzteudalean,eta317onartudituzte
Eskari guztien arteko
banaketa proportzional
egokia egin dute;
%90,84koa.
JOSEBA DERTEANO
Abuztua azpiegitura guztiak
behar moduan atontzeko erabili
ostean,HontzaExtremabentura
parkea gaur, 19:30ean, inaugu-
ratuko dute. Bertaratzen diren
guztiei abentura parkea osatzen
duten azpiegiturak erakutsi-
ko dizkiete bisita gidatu baten
bidez. Ondoren, abentura par-
keko harrera gunera bueltatu,
eta bisitarien dudak argitu eta
iritziak jasoko dituzte. Zapatu-
tik aurrera, egunero egongo da
zabalik.
Hontza Extrem abentura
parkea, Otxandiotik Oletara-
ko bidean, Olazar deitzen den
ingurunean kokatuta dago, eta
Otxandion bizi diren hiru lagu-
nen ekimena da, Joseba Gar-
tzia, Josu Abaunza eta Ainara
Balantzategirena. Parkeak 2,5
hektarea ditu, eta hedaduraz
Euskal Herriko abentura parke-
rik handiena da. Aisia eta kirola
uztartzeko helburuagaz, jardue-
ra guztiak naturagaz eta ingu-
rumenagaz kontaktu zuzenean
burutuko dira. Hiru jarduera
nagusi dituzte: zuhaitzetako
ibilbideak, arku-tiroa eta zuhai-
tzetakoeskalada.
Zuhaitzetanzeharseiibilbide
eskainiko dituzte. Horietako bat
(Mirugain gunea) gaztetxoei zu-
zenduta dago: 1,40 metro baino
gutxiago neurtzen dutenentza-
ko. Gainerakoak altuera horre-
tatik gorakoentzat dira. Ibilbide
bakoitzak hainbat erronka (zu-
biak, tunelak, sareak…) aurrei-
kusten ditu, eta parte hartzai-
leen abilezia eta ausardia neur-
tuko ditu. Erronka denak modu
seguruan egin daitezke, parte
hartzaileak une oro arnes bate-
gazsegurtatutaegongodirelako.
Hala ere, erronkaren bat egin
gura ez duenak, ibilbideagaz au-
rrera jarraitzeko aukera izango
du, bigarren bide errazago bat
dutelakoibilbidedenek.
Zuhaitzeko eskalada guneak,
aldiz, oreka, psikomotrizitatea
etakonfiantzalakoesparruakjo-
rratzeko aproposak direla diote
sustatzaileek. Eskaintza horiez
gainera, abentura parkeak beste
hainbat azpiegitura ditu: apar-
kalekua, denda, jateko gunea…
Informazio gehiago www.hon-
tzaextrem.comwebgunean.
OTXANDIO
Otxandioko abentura parkeko irudiak.
Euskal Herriko abentura parke
handiena inauguratuko dute
Gaur,HontzaExtremabenturaparkeainaguratukoduteOtxandiotik
Oletarakobidean;bihartikaurrerabisitarientzakozabalikegongoda
Zer egingo duzue gaurko
inaugurazio ekitaldian?
Azpiegiturak bisitatu gura
dituzten guztiei gonbita luza-
tu diegu. Bisita gidatua hasi
aurretik lunch bat eskainiko
dugu. Ondoren, abentura par-
keko zirkuituak bisitatuko
ditugu, azpialdetik, zuhaitze-
tara igo barik. Gero, harrera
gunera bueltatuko gara, eta
batukadabategongoda.Ondo-
ren, seguru, herrigunean ere
jaiak apurren bat jarraituko
duena.
Abuztuan irekitzeko asmoa
zenuten eta azkenean irailera
atzeratu duzue.
Kontu bategatik edo beste ba-
tegatik, atzeratzen joan dira
eraikuntza lanak, baina azke-
nean heldu da eguna! Azken
batean, horrelako ekimen bat
martxan jartzeko hamaika
lan daude, eta egunotan ere
hementxe gaude, asteburuak
barne,denaprestegondadin.
Eskaintza zabala da, eta ibil-
bideak askotarikoak. Nork di-
seinatu ditu?
Zuhaitzetako ibilbideak, eta
ibilbide horietan dauden
erronkak (tirolinak, zubiak
eta abar) diseinatzeko Fran-
tziako enpresa bat kontratatu
dugu. Esperientzia zabala
dute horrelako planak egiten.
Lehen proposamen bat bidali
ziguten, eta horri guk gure
ekarpenak egin genizkion.
Orain parkean ikusi daitekee-
na prozesu horren guztiaren
emaitzada.
Zer irizpideren bueltan disei-
natu dira ibilbideak?
Alde batetik, mundu guztiak
egiteko moduko zerbait es-
kaini gura genuen. Bestetik,
zirkuitu bakoitza erronka bat
izatea ere gura genuen. Bien
arteko uztarketa bilatu dugu.
Horregatik, erronkaren bat
egiteko kapaz sentitzen ez de-
nak bide alternatibo bat izan-
go du, errazagoa. Modu ho-
rretara, denek jarraitu ahalko
duteibilbideanaurrera.
Abentura parkea egunero
zabalduko duzue?
Bai, asteko zazpi egunetan
eta urteko 365 egunetan. Aste-
lehenetik eguenera, 10:00eta-
tik 17:00etara neguan, eta
10:00etatik 19:00etara udan.
Barikutik domekara, al-
diz, 18:00ak arte neguan, eta
21:00akarteudan.
Zer aukera du Otxandion
gaua igaro gura duenak?
Proiektuarenoinarrietakobat
turismoa erakartzeko herrian
sinergia sustatzea izan zen.
Herriko landetxe eta jatetxee-
kin berba egin, eta denen ar-
tean pack berezi batzuk osatu
ditugu. Horietako batek,adi-
bidez, lo egiteko tokia edo baz-
kariak, eta parkerako sarrera
batzenditu.
“Mundu osoak
parte hartzeko
parkea eraiki
gura genuen”
Josu Abaunza
M.O.
San Migel egunaren bueltan
aste kulturala ospatu ohi du-
te Garaiko nagusiek. Izan ere,
santu horren izena daroa jubila-
tuen elkarteak. Urtero, hainbat
ekintza egiten dituzte, eta San
Migeleguna,irailaren29an,baz-
kariagaz ospatzen dute. Aurten
ere antolatu dute egitaraua, eta
martitzeneanhasikodutejaia.
Karta jokoekin lotutako ekin-
tzak egingo dituzte lehenengo.
Martitzenean, irailaren 24an,
briska txapelketan batuko dira.
Eguaztenean, tutean jokatuko
dute, eta eguenean musean. Hi-
ru hitzorduak 17:30ean izango
dira,azaldudutenez.Horrezgai-
nera,tortillatxapelketaereegin-
go dute eguenean, tutean jokatu
ostean. Lehiaketa horien guz-
tien sariak San Migel egunean
emangodituzte,bazkalostean.
San Migel egunez, bazkaria
Bazkaria izan ohi da San Migel
eguneko ekintza nagusia. Ho-
rren aurretik, baina, hildako
bazkideen omenez ospatuko
den meza egongo da, 10:30ean.
Gero, 14:00etan elkartuko dira
Herriko Tabernan bazkaltzeko.
28 euroko menua eskainiko du-
te, eta apuntatzeko azken eguna
bezperaizangoda.
GARAI
Martitzenean hasiko da
jubilatuen aste kulturala
SanMigelegunabazkariagazospatukodute
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 	 Publizitatea 5
6 	 Herririk herri 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
ELORRIO
Txintxirri ikastolan Guraso
Eskola garatuko dute, eta ize-
na emateko aukera dagoela
jakinarazi dute. Urriaren 1ean
hasiko da, eta ikasturtean zazpi
saio izango ditu. Nerea Mendiza-
balek emango ditu saioak; psiko-
pedagogoaetagizartehezitzailea
da Mendizabal. Irailaren 24ra ar-
te eman ahal da izena ikastolan
bertan,edoikastolaradeituta.
Hurrengo saioak data haue-
tan izango dira: azaroaren 5ean,
urtarrilaren 7an, otsailaren 4an,
martxoaren 4an, maiatzaren
6an eta ekainaren 3an. 17:30etik
19:30eraizangodiraeskolak.
Urriaren 1ean
hasiko da Guraso
Eskola Txintxirrin
Nerea Mendizabalek
emango ditu saioak;
psikopedagogoa eta
gizarte hezitzailea da
M.O.
Hemezortzigarrenez ospatuko
dute Elorrioko Bira, domeka
honetan. Erdella Mendizale Tal-
deak antolatzen du ibilbidea, jai
giroan garatzeko, lehiari lekua
eginbarik.Antolatzaileekeurek
diote ibiltzeko ekimena dela, ez
dela lasterketa. Elorrioko au-
zoak eta mendiak zeharkatuta,
txangobategiteadaasmoa.
Goizeko 07:30ean irtengo du
mendizale taldeak plazatik. Bes-
teak beste, Memaia, Udalaitz,
Intxorta, Erdella, San Lorentzo,
eta Berriozabaletatik pasatuko
da, berriro ere, plazan amai-
tzeko. Antolatzaileek diotenez,
partaidearen arabera gutxienez
bost ordu eta erdi iraungo du,
eta gehienez zortzi. Guztira 31
kilometrokoibilbideada.
Bira txikia
Ahalik eta jende gehien anima-
tzeko helburuz, Bira txikia ere
eratu dute. 09:00etan hasiko da
plazan, eta Nebera, Memaia, Be-
saidekobideaetaKanpazarretik
igarokoda.
Izena emateko hainbat auke-
ra daude. Aurretik apuntatze-
ko, erdellamt@erdellamt.com
helbidera idatzi ahal da, edota
946582179telefonoradeitu.Egu-
nean bertan, ibilbide luzerako
06:30eanzabaldukoduteinskrip-
zioa, eta txikirako 08:00etan. Bi-
dean jatekoa eskainiko dute, eta
amaierandutxaerebai.
Elorrioko Biran batuko dira
herritarrak domekan
Elorriokoauzoaketamendiakzeharkatuta,txangobategiteadaasmoa
Ahalik eta jende gehien
animatzeko helburuz, Bira
txikia ere eratu dute
MARKEL ONAINDIA
Azken egunetan eztabaida sortu
da herrian kiroldegiko prezio
berrien inguruan. Kartel anoni-
moak agertu dira, udalak ustez
egingo lukeen moldaketa baten
harira. Kritika horren arabera,
igerilekua eta gimnasioa erabil-
tzeko kuota bakarra ezarriko
litzateke. Horrek, igerilekuak
bakarrik erabiltzen dituzten
herritarrentzako prezio igoera
ekarriko luke. Bada, Joseba Mu-
jikaalkateordeak(EAJ)salaketa
ezeztatu du. Esan du kuota in-
tegrala eskainiko dutela, baina
zerbitzuak era isolatuan ordain-
tzekoaukeraereegongodela.
Hori da, behintzat, gobernu
taldearen asmoa, Mujikak azal-
du duenez. Izan ere, oraindik
ez dago erabakita. Prezio publi-
koen tarifa berriak aztertzen
dabiltza, baina proposamena
zehaztean kirol batzordetik eta
udalbatzatik pasatu beharko da
onartuaizateko.
Bestelako bertsioa
Kiroldegian esan dute oraindik
ezdakitelazertarifaegongoden.
Baina, antza denez, kuota bakar
edo integrala ezarri gura zen ha-
sieran, eta hainbat erabiltzailek
egindako kexen ondorioz, berri-
roprezioakaztertzendabiltza.
Bilduko Idoia Buruaga zi-
negotziak hari horretatik egin
du berba. “Azken momentuan
herritarren haserrea ikusi du-
tenean, aldatzea erabaki dute”.
Batzordean landu zela esan du,
eta EAJk kuota integrala aur-
keztu zuela, alternatiba barik.
“Ez genuen tarifa horien alde
egin,ezgaudelakoados”.
Kiroldegiko prezioen
inguruko polemika
Herrianeztabaidasortudakiroldegirakokuota
integraleninguruan;Mujikakezeztatuegindu
Prezioen inguruan kartel anonimoak agertu dira kalean, baita kiroldegian ere.
M.O.
Gurutze Gorria larrialdietako
zerbitzua eskaintzen hasi da
asteburuetan. Joan zen astebu-
ruan ipini zuten martxan Alda-
pebeitia Jauregian. Barikuetan,
21:00etanhasikodirabeharrean,
eta domekan ordu berean amai-
tuko dute. Anbulantzia egongo
da bertan, eta horrela, Elorrion
aspalditik egon den eskaera be-
tekodaasteburuetan.
Udalak Aldapebeitia Jaure-
giko lau gela utzi dizkio Gurutze
Gorriari. Horrez gainera, berta-
ko kostuak ere ordainduko ditu:
ura, argia eta telefonoa. Gurutze
Gorriak boluntarioekin beteko
du ordutegia, eta anbulantziaz
gainera, Osakidetzak eskatzen
duen beharrezko materiala ere
edukikodute.
Udalak eman du albistearen
berri prentsa ohar bidez, eta
Ana Otadui alkateak iritzi posi-
tiboa agertu du: “Albiste ona da,
bai Elorriorentzat, bai inguruko
herrientzat. Izan ere, inguruan
dagoen baliabide faltaren ondo-
rioz, eurek ere aprobetxatuko
dute”.
Elorrion anbulantzia zerbi-
tzua ezartzeko ahalegina atze-
ragotik dator. 2011n Otadui Gu-
rutze Gorriko ordezkariekin
batzen hasi zen, akordio bila.
Baina, aurrekontu handia izan-
go litzatekela-eta, egitasmoak ez
zuenaurreraegin.
Orain, tratua egin dute. Mo-
mentuz,asteburuetaneskainiko
duzerbitzuaGurutzeGorriak.
Gurutze Gorriko
zerbitzua asteburuetan
Joanzenasteburuanipinizutenmartxanzerbitzua
AldapebeitiaJauregian;anbulantziadagobertan
Barikuetan, 21:00etan
hasiko dira beharrean,
eta domekan ordu
berean amaituko dute
DURANGALDEA ASTEON
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 	 	 Herririk herri 7
ITSASOESTEBAN
Olazar futbol zelaiaren ingurua
atontzeko lanak egiteko kolabo-
razioa eskatu die udalak zaldi-
bartarrei. Bihar, 09:00etan ipini
dutehitzordua,etalanerakoma-
teriala eramateko eskatu diote
laguntzera joango den jendeari.
Sasitza garbitzeko makinak eta
inausteko artaziak eramateko
deialdia ere egin du udalak. Ma-
kinentzako gasolina eta hama-
rretakoaudalakeramangodu.
Zaldibarko Udalak eta Osaki-
detzak adosturiko hitzarmenak
jasotzen duenez, azken horren
jabetzakoa den dorretxearen
inguruko eremua erabilera
publikokoa izango da, osasun
zerbitzuak baliatzen ez duen
artean. Horrela, azken urteetan
dorretxearen inguruan hazi den
sasitza garbitzeko helburuz jar-
dungoduteauzolanean.
Bizkaiko Foru Aldundiak
antolatzen duen Ondarearen
Europako Jardunaldietan do-
rretxe horren garrantzia gizar-
teratzeko helburuz, hainbat eki-
men antolatu dituzte Gerediaga
Elkartearekinbatera,urrirako.
Auzolanean jardungo dute
dorretxe ingurua atontzen
Bihar,09:00etanipiniduteauzolaneanlagunduguradutenentzakohitzordua
Europako Ondarearen
Jardunaldietan azaldu eta
erakutsiko dute dorretxe
horren garrantzia
ZALDIBAR
AMAIA UGALDE
Gizarte larrialdietarako lagun-
tzen eskariak igo egin dira gi-
zarte zerbitzuetan, eta, hori dela
eta, laguntzetarako aurreikusi-
tako dirua gastatu da. Aurtengo
aurrekontuan 54.000 euroko di-
ru atala egon da laguntza horie-
tan banatzeko, eta eskari guztiei
aurre egiteko 32.000 euro gehia-
gojarrikodituBerrizkoUdalak.
Orland Isoird alkateak azal-
du duenez, diru-laguntzetarako
diru atala amaitu denean, hogei
kasu baino gehiago geratu dira
diru-laguntza jaso ezinik. Guz-
tira, aurten 50 eskari egon dira
gizarte larrialdietako laguntze-
tarako.
Iaz, udalak gizarte larrialdie-
tarako44.000eurobanatuzituen,
eta 2013rako 54.000 euroko diru
atala aurreikusi zuen. Diru ho-
rretatik 33.000 Eusko Jaurlari-
tzakjarritakoakizandira.
Horrez gain, kasu larrien-
tzako ezohiko diru-laguntza
propioak ditu Berrizko Udalak.
10.000 euroko diru atala izaten
da,etaaurten5.000banatudira.
Gizarte larrialdietarako diru
atala handitu behar izan dute
Laguntzetarako54.000euroakbanatudituzte,eta20
kasubainogehiagogeratudiradiru-laguntzabarik
BERRIZ
AMAIA UGALDE
Beharzaitutlelopean,kaleanto-
patutako txakurrak adopzioan
hartzeko kanpaina hasi du Be-
rrizko Udalak. Hiru txakur dau-
de momentu honetan udalaren
kargu: Bi duela bost hilabete ba-
tu zituzten kaletik, eta bestea
udan batutakoa da. Udalak or-
dainduko ditu adopzio gastuak.
Udaletxeko langileek kale-
tik batutako txakur horiek Iu-
rretan daude, Zaunk zentroan.
Bertako egonaldiagatik udalak
zortzi euro ordaintzen ditu egu-
nean. Aurten sei txakur batu di-
tuzte, udan lau, baina bakarra
dago orain txakurtegian. Beste
hiruretako bat jabeak jaso zuen,
bigarrena adoptatu egin dute,
eta hirugarrena txakurtegira
txarto heldu zen, eta hil egin da.
Txakurren jabeengan kon-
tzientziazioalanduguraduuda-
lak: “Txakurrak lotuta edo kon-
trolpean eroan beharko lituzke-
te, eta kakak batu”, azaldu du
Orland Isoird alkateak. Txaku-
rrak solte uzteak, galtzeaz gai-
nera, hainbat arrisku dakar-
tzala nabarmendu du alkateak:
“Kotxe istripuak egon daitezke,
edobatenbatihaginkaeginahal
diote”. Txakurrak libre ibiltze-
ko espazioak ipintzea aztertzen
dabiltza udal arduradunak.
700 txakur erroldatuta
Berrizen 700 bat txakur daude
erroldatuta;“gehiagoereegongo
dira ziurrenik”. Isoirdek errol-
datu bakoak erroldatzea eskatu
du. Irailean, hain justu, txakur
arriskutsuak erroldatzeko kan-
painaegitenduudalakurtero.
Kalean topatutako txakurrak
adoptatzeko kanpaina hasi dute
MomentuhonetanBerrizkoUdalakhirutxakurdauzkatxakurtegianberekargu
Adopzio gastuak udalak ordainduko dituela azaldu du Isoirdek.
Begirale ikastaroa
hasiko dute Ibaizabal
ikastolan, urriaren 2an
Pochutako herritarren alde
sinatzeko azken aukera
Abadiñoko kultur etxean
Uda hasieran Bateginez GKEk sinadura bil-
keta bat jarri zuen martxan, Guatemalako
‘Pochutakojendeababestu’lelopean.Barikuan
egongo da sinatzeko azken aukera. Abadiñoko
kultur etxean ipiniko dute mahaia, 18:00etatik
20:00etara. Bateginezek elkartasun proiektuak
dauzka Pochutan: “Azken urteetan ezin izan
dituzte zerbitzu publikoak erabili, ezta giza es-
kubideen bermeaaldarrikatu ere”.
Ikastolen Elkartearen Astialdiko Es-
kolak begirale ikastaroa antolatuko
du Durangoko Ibaizabal ikastolan,
urriaren 2tik aurrera. Titulu ofiziala
lortu ahalko da, Eusko Jaurlaritzak
homologatutakoa. Eskolak eguaztene-
tan izango dira, 15:00etatik 20:00etara.
Informazio gehiagorako posta elektro-
nikoadute:aisiola@ikastola.net.
Durangoko Muruetatorre auzoan
askotariko produktuen Azoka
Txikia egingo dute bihar. Aurten
hirugarren aldiz antolatuko du
ekimena Muruetatorreko auzo el-
karteak. Eguraldia lagun badute,
goizeko 10:30etik aurrera 60 bat
postu ipiniko dituzte Durangoko
auzoan.
Areto- eta sabel-
dantzen gaineko
ikastaroak Berrizen
Azoka txikia egingo
dute zapatuan
Muruetatorren
Berrizen hainbat arlori buruz-
ko ikastaroak prestatu dituzte:
areto-dantza, sabel-dantza, zera-
mika, antzerkia eta sare sozialen
ingurukoa. Sare sozialei buruzko
ikastaroa urriaren 1etik 11ra da;
gainerakoak, urritik ekainera arte.
Izen-ematea irailaren 27a baino
leheneginbehardakulturetxean.
> AMAIA UGALDE
Zer da zehazki karbono aztar-
na?
Guk klima aldaketan zenbat
eragiten dugun neurtzeko modu
bat da. Gramotan, kilogramotan
edo tonatan atmosferara zenbat
CO2 igortzen den neurtzen da.
Berotegi efektua beste gas ba-
tzuek ere eragiten dute, baina
CO2a kantitatez gehien dagoen
gasa da. Karbono aztarna edo-
zein jardueratan eta edozein
produkturen bizitza zikloan az-
tertu daiteke: lehengaiak atera
direnean, ekoizterakoan, pro-
duktuarenerabileran...
Galdetegi batzuk badaude,
neurketa egiteko metodoak...
Bai, neurtu gura denaren arabe-
rakoak. Udaletxe baten aztarna
neurtu daiteke, edo produktu
batena. Arau batzuk daude kal-
kulua egiteko: Inbentario bat
egiten da egoten diren kontsu-
moekin,etahorriemisiofaktore
batbiderkatzenzaio.
Hemen, inguruko enpresetan
eta bestelakoetan, zabalduta
dago kalkulu hori egitea?
Bai, badago sentsibilitatea en-
presa eta administrazioen alde-
tik. Baina azkenean, beti pun-
ta-puntan ibili diren enpresek
egiten dute normalean. Beste
batzuk, gaur egun, beste arazo
askogaz dabiltza, eta ez daude
horretara. Enpresa batzuek
fabrikatzen duten produktuen
karbono aztarna neurtzen du-
te, bezeroei informatzeko, eta
neurtu eta gero, gutxitzeko.
Diagnostikoa egin eta gero, emi-
sio gehien non dagoen jakin,
eta murrizteko ekintzak egitea
da kontua. Konpromiso hori
hartzen dute. Ekintzen bidera-
garritasunaikusi,etaahalbada,
murriztuegitenda.
Asko kutsatzen duten enpre-
sek derrigorrez neurtu behar
dituzte emisioak.
Europako arau batzuek horrela
aginduta, sektore batzuek, eta
euren barruan enpresa batzuek,
muga bat daukate. Emisio es-
kubideen mugak pasatuz gero,
isun bat ordaindu behar dute.
Gero, mekanismoak daude, eta
emisio eskubideak erosi edo sal-
du ditzakete enpresek. Horrela
funtzionatzen du CO2aren mer-
katuak. Diru hori penalizazio
moduanikustenda.
Pertsona bakoitzak egunero-
kotasunean ere badauka bere
karbono aztarna.
Guk etxean ura kontsumitzen
dugunean, berogailua jartze-
rakoan, kotxea hartzerakoan...
hainbat jardueragaz emititzen
dugu karbono dioxidoa. Batzue-
tan zuzenean, eta beste batzue-
tan zeharka. Kotxea hartzen
dugunean, esaterako, zuzenean
emititzen dugu. Ura edo argia
kontsumitzerakoan, berriz,
momentu horretan ez gaude
CO2 emititzen, baina, adibidez,
energia kontsumitzen badut, eta
energia hori ziklo konbinatuko
zentral batean sortu bada, era ez
zuzen batean karbono dioxidoa
emititzeaeragindut.
Elikagaien karbono aztarna-
ri buruz ere berba egiten da,
ezta?
Bai. Ardoaren alorrean, eta bes-
te elikagai batzuetan ere neurtu
dute. Kontsumitzaile ardura-
tsuak izateko bidea izan daiteke
etiketan osagaiak irakurtzen
ditugun moduan, produktuaren
ekoizpenean zenbat CO2 emititu
den jakin ahal izatea. Hemen,
oraindik ez da asko egiten. Ar-
doaren kasuan, adibidez, kalku-
luek ardoaren bizitza ziklo osoa
hartuko dute kontuan: lurra
lantzeko erabili diren trakto-
reengasolioa,produkzioanegon
den argiaren kontsumoa, super-
merkatura joateko kamioiak...
Ez dago oso zabaldua, baina
Frantzianlegebatateradute,eta
bertansaltzendirenproduktuek
euren karbono aztarna eduki
beharduteetiketanidatzita.
Karbono aztarnaren kalkuluak
aterata, zer ondorio ateratzen
dira? Zer murrizteak dauka
lehentasuna?
Neurketagaz ikusten da zer
jardueragaz emititzen den CO2
gehien, eta ea murriztu daite-
keen, beti ez da posible eta. Gu-
re egunerokotasunean, CO2a
murrizteko, garraioan asko
eragin daiteke, kotxea gutxiago
erabilita. Energia kontsumoan
ere murriztu daitezke emisioak.
Gure etxetresna elektrikoetan
energia aldetik eraginkorrenak
direnak aukeratu ditzakegu.
Orain, gainera, lege bat onar-
tu dute, eta datorren urtetik
aurrera, etxe berrietan nahiz
bigarren eskukoak saldu eta
alokatzeko, egiaztatu egin behar
da eraginkortasun energetikoa.
Geroago eta eraginkorragoa
izan,gastuatxikiagoaizangoda.
Berogailua ere ahalik eta modu
arduratsuenean erabili beharko
genuke: neguan berogailua 20
graduanedo24graduanipini,ez
dagauzabera.
Kontsumo ohiturak aldatzea
da kontua, azkenean?
Eraginkorra izatea da kontua.
Behar ez den gastu hori saihes-
tea. Badaude beharrezkoak
ez diren gastuak. Bonbillen
kasuan, kontsumo baxukoak
hasieran garestiagoak direla
iruditu arren, agian horiek ur-
te gehiago iraun, eta gutxiago
kontsumitzen dute. Beraz, mer-
keagoakizateazgainera,inguru-
menakeskertuegingodu.
Berbaz
8 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
Ziortza Elorriaga | Industria ingeniaria, Aliatec enpresako langilea | 37 urte, Mungia
“Karbono aztarna neurtuta, emisioak
murrizteko non eragin ikus dezakegu”
AsteBerdeadelaeta,ElorrioraetorridaZiortzaElorriagakarbonoaztarnareningurukoberbaldiaematera.Klimaaldaketan
eragitendutenemisioakneurtzekoteknikeiesker,gaskutsatzaileakmurriztekoekimenakegindaitezkeelanabarmendudu.
Frantzian atera
duten lege baten
arabera, bertan
saltzen diren
produktuek euren
karbono aztarna
eduki behar dute
etiketan”
Eraginkortasun
energetikoagaz
gutxiago
kontsumitzen da,
eta ingurumenak
eskertu egingo du”
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 	 Publizitatea 9
GREMIOEN GIDA
DEKORAZIOA ITURGINTZA
GARBIKETA LOREZAINTZA
Profesional onenak
zure zerbitzura!
ELEKTRIZITATEA
ARGIZTAPENA
ELEKTRIZITATEA
ARGIZTAPENA
10 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
Anbotok ez du bere gain hartzen kolaboratzaileen zutabeetan, iritzi artikuluetan edo gutunetan adierazitakoen eta iritzien erantzukizunik.
Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza jaso du
Laguntzaileak: Zuzendaria:
Jone Guenetxea.
Erredakzio burua:
Joseba Derteano.
Administrazio burua:
Itziar Belar.
Administrazioa: Miren Abasolo.
Publizitatea: Goretti Alonso,
Amaia Huarte, Itxaso Altuna.
Erredakzioa: Aitziber Basauri,
Itsaso Esteban, Markel Onaindia
eta Amaia Ugalde.
Maketazioa: Eider Alberdi.
Zuzentzailea:
Jon Ander Urkiaga.
Argazkilariak: Kepa Aginako,
Zaloa Fuertes.
Lege gordailua: BI-2268/01 ISSN: 1578-7028 Tirada: 10.600 ale
Bixente Kapanaga, 9
48215-Iurreta
(Bizkaia)
Tel.: 94 681 65 58
Erredakzioa:
94 623 25 23
Publizitatea:
94 621 79 02
publi@anboto.org
2013ko irailaren 20a
11. urtea - 514. alea
Iritzia gutuna@anboto.org
eguazteneko 17:00ak arteko epeaGUTUNAK
Berriz 1936 Gogoratzen, 2013-09-11
Juan Antonio Duñabeitia, Durango
URDASPAL
BOLINAGA
Bildu
SEI HANKAKO MAHAIA
Parte hartze ereduak
Kasualitateaizangoda,baina,Durangoko
Udaleanudanagertzendiragai
korapilatsugehienak.Iazkokurtso
hasieran300.000eurokofutbolzelaiberri
batekinharrapatugintuztenezustean.
Eraberean,aurten,trenaren
lurperatzearekinlibregelditukodiren
lurretanzereginproposatzeaegokitu
zaiguabuztuabukatzerako.Izanere,lur
horietanespekulatzendabilenETS
enpresapublikoakurbanizaziolanak
aurreraeramangodituelajakinarazi
digu.Gauzakhorrela,Hirigintza
batzordeanerabakikodaDurangoren
izaeradefinitukoduenlureremuanzer
egingoden.Bainahauezdaberria.
BadirazortzibaturteDurangokoUdalak
lurhorietanzereginerabakizuela:
luxuzkobostdorre,ZahaHadidarkitekto
ospetsuakdiseinatutakotrengeltokia
bulegotarakoeraikinbatekin,etanolaez,
herrihonekgaurguztizbeharrezkoa
duen,etaBilbokoApezpikugoakeraikiko
duenelizaberribat.Gezurrabadirudi
ere,eznabiltxantxetan!
Hartutako erabakiekin agerian utzi
dute durangarron beharrizanei buruz
ezer gutxi dakitela. Boterea nork bere
kapritxoak beterearazteko erabiltzen
den kasuetako adibide garbia duzue
hori. Kontrara, herriak emandako bote-
rea, herritarrei bueltatzea eta horrelako
proiektuen egikaritzetan parte hartzeko
aukera emateari beharrezkoa dela de-
ritzot. Herritar guztion erantzukizuna
delako Durangoren etorkizunaz debatitu
eta “Operación Durango” delakoan apor-
tatzea. Durangarrak gara, eta Durango
maite dugu. Nola ez dugu bere bihotza
diseinatzen lagundu nahiko? Baina esan
bezala, hori alderdi politikoen bulegotan
diseinatu zen bere garaian. Ondorioz,
gaur egungo udalean parte hartze eredu
biaurkiditzakegu.Lehenengoa,4urterik
behin buruturiko bozkek ematen dieten
ustezko zilegitasunaz baliatzen direnena
da, udaletxeko bulego ilunetan Durango-
ri komeni zaiona erabakitzen dutenena.
Bigarrena, Durangoren beharrizanak
herritarrekin aztertu eta denon artean
diseinatutakoetorkizunanahidutenena.
Guk argi daukagu bigarren horren
alde egingo dugula lan. Durangar senti-
tzeko parte eman, parte hartu eta parte
izateanahitaezkoadugulako
Beraz, nolako etorkizuna nahi duzu
EzkurdietaDurangorentzat?
Denbora aurrera doa, baina
zigorgabetasunak gure artean
jarraitzen du.
Egia, justizia eta 1936tik 1975era, 36ko gerran eta frankismoan
nazioarteko zuzenbidearen aurka egindako krimenen bikti-
menerreparazioaukatuegitendiraoraindikereEspainian.
Denbora aurrera doa, baina zigorgabetasunak gure artean
jarraitzen du. Horrela du izena, eta horrela hasten da Am-
nistia Internazionalaren 2013ko ekaineko txostena. Esaldia
txostenaren azalean dago, Oviedon dagoen hilerriko hobi ko-
muneko hildakoen zerrendari begira ari diren aguretxo biren
argazkiarengainean.
Esaldihorrekguregaraipenaerakustendu,gurealdarrika-
penetan ez gaudela bakarrik. Hildakoen eta errepresaliatuen
alde daroagun borrokan baditugu lagunak nazioartean, Am-
nistiaInternazionala,esaterako.
Orain arte lan handia eginda, ekinaren ekinez lortu dugu
biktima askoren izenak jakitea, eta batzuen hezur hondarrak
ere berreskuratu ditugu. Omenaldiak ere egin dizkiegu, he-
rriakaukeratutakoEuskoJaurlaritzarenetaEspainiakoErre-
publikako gobernuaren aurka altxatu ziren faxistak salatuta.
Frankoren diktadura bera ere salatu dugu, eta oligarkiak eta
Eliza katolikoaren buruen jokaerak ere salatu ditugu, altxa-
mendu faxista eta diktadura babestu zutelako. Berrizen ere,
salaketa horiek egiten ahalegindu gara azkeneko urteetan,
behintzat. Baina, hala eta guztiz ere, zigorgabetasunak gure
arteanjarraitzendu.
Orain, sasoi berria zabaldu behar dugu, eta zigorgabetasu-
narenaurkajardunbehardugu,bideberriakbilatuta.
Krimen horiek guztiak ahaztuta eta zigortu barik ez dai-
tezen gelditu, Amnistia Internazionalaren arabera, “justizia
unibertsalak aldarrikatzen duen legez, beste herrialdeetatik
eginiko ikerketek aukera ederra eskaintzen digute zigorgabe-
tasunarenkontraekiteko”.
Berrizko herriak ere horrela ulertu du, eta gaur, hemen be-
rretsi dugu Espainiako estatuaren ahanztura bidegabearen
kontrako salaketa. Ez dute erraz lortuko guk ahaztea, ezta guk
eurenzigorgabetasunaonartzeaere.
Estatu espainiarrak oztopo ugari jarri dituenez, Berriz-
ko udalbatzarrak eta Berriz 1936 Gogoratzen elkarteak bat
egin dute Estatu espainiarretik kanpo zabaldu den bide berri
batekin: Querella argentina contra los crímenes del franquis-
mo. Buenos Airesko Epaitegi Nazionaleko Krimen Sailean,
2010eko apirilean, Maria Servini epailearen aurrean aurkeztu
zenizenhonekin:Genocidioycrímenesdelesahumanidadco-
metidos en España por el Franquismo y sus autores entre el 17
dejuliode1936yel15dejuliode1977.
Beharbada, baten batek bere buruari galdetuko dio ea zer
lortuko dugun horrekin guztiarekin. Horretan indarrak jar-
tzea merezi ote du? Guk badakigu egia, badakigu zer gertatu
zen, ezin gaituzte engainatu. Badakigu epaiketa militarrak
garantiabakoetaarrazoibakoepaiketakizanzirela,badakigu
zenbat herritar hil zituzten bide bazterretan. Eta horiez gain,
hainbaten, pentsatuko dugu justiziarik ezin dela egin errudu-
nak dagoeneko hilda daudelako. Kalte-ordaina, ekonomikoa
behintzat, ezinezkoa izango dela Argentinako justiziatik etor-
tzea,hainurrundagoenherrialdebatetik.
Baina ez da horrela, ezta pentsatu ere. Bide horrek merezi
du, bai. Hain zuzen ere, hainbestetan errepikatzen eta exiji-
tzendugunegia,justiziaetaerreparazioaleloabidehorretatik
jarraituta lortu daiteke: esan dadila esan beharrekoa eta esan
behardentokian,zigorepaimahaibatekesandezalabehingoz.
Horrela gertatuz gero, historiaren aurrean, faxistek eraginda-
ko hilketak, fusilaketak, desagertzeak, bahiketak eta torturak
krimenlatzetajustifikaezintzathartukodira.
Onarpen hori guztiz beharrezkoa dugu bene-benetako oi-
narri etiko eta legezkoak jartzeko gaurko gizartean, halakorik
berriro ez dadin gertatu, eta herritarrei zor zaien errespetua
segurtatudadinbehinbetiko.
Espainiako estatuak trabak jartzen dizkio prozesu horri,
egia ikertzeari, alegia. Haatik, badakigu beharrezkoa dela
ikertzen jarraitzea. Espainiar estatuko Epaimahai Gorenak
faxistek gerran eta diktaduran eragindako krimenak ikertzea
debekatzea demokraziaren eta nazioarteko eskubideen aurka
doa.Gukhorrelaesatendugu;baitaAmnistiaInternazionalak
etanazioartekozenbaiterakundekere.
Horregatik, errepresaliatuen senitartekoek eta Berrizko
herritarrok borroka horretan jo eta ke jarraituko dugu, lortu
arte. Berriz 1936 Gogoratzen elkartea prest dago errepresalia-
tutakoen senitartekoei laguntzeko euren senideei egindakoa-
gatiksalaketakjartzen.
Amaitzeko, irailaren 11 heltzen den bakoitzean esaten du-
gun legez, zera esan nahi dugu ozen, gaur ere: Agustin Mili-
kua, Felipe Urtiaga, Fermin Aranguren, Gregorio Urkijo, Jose
Agirre eta errepresaliatutako herritar guztiez harro gaudela.
Harro gaude euren ideiez, oraindino, gaur egun ere, aldarri-
katzen jarraitzen ditugunak, betikoek herriaren borondatea
ukatzenjarraitzendutelako.
Pasa den irailaren 10ean Forum Sportera joan nintzen. Sartze-
rakoan ez zen ezer gertatu, baina bai irteterakoan. Alarmak
jo zuen, eta segidan galdetu zidaten zer edo zer hartu nuen.
Erantzuna ezezkoa izan zen. Poltsikoa husten hasi nintzen,
eta ez zuen jotzen. Azkenean, Galdakaoko denda batean erosi-
tako telefono funda bat izan zen alarmak joatzearen arrazoia.
Jende guztiaren aurrean jasotako tratua oso txarra eta lotsa-
garriaizanzen.Hurrengoegunean,arduradunbatenbilajoan
nintzen. Naiaragaz berba egiten egon nintzen; oso baxu egin
zidan berba, eta jendearengandik aparte eraman ninduen. Ez
zidan erreklamazio orririk eman nahi izan, Ertzaintzari dei-
tuko niola esan arte. Berak lekuko bi eraman zituen, eta nik
esan nion nire lekukorik ez zenez egongo Ertzaintzari deituko
niola. Erreklamazio orrian beraien alde jokatu dute, bertsio
desberdinaemanda.
Kexa
ITSASO ESTEBAN
Irratitik telebistarako bidean harrapatu
zaitugu. Asteburuan Durangon izango
zaitugu bakarrizketa eskaintzen... Oso
aste lanpetua daramazu.
Bai, oso, baina ez beste edozein astetan
baino gehiago, ez pentsa. Horrelakoxea
danirebizitza!
Zenbat denbora daramazu hiru lanbide
horiek uztartzen?
Zenbatdenboradaramadanbizitzarikba-
rik,niregaztaroaalferrikgaltzengaldetu
gura duzu, ezta? (Barrez). Denbora da ho-
rrela bizi naizela: hamar bat urte. Sekula
ez nuen pentsatuko honetaz biziko nin-
tzenik, eta dena da ezustekoa Madrilera
iritsi nintzenetik. Komiko legez lan egin
ahal izateari, eta telebista eta irratiko es-
kaintzeiezinnienezetzikesan!
Zelakoa izan da prozesua? Nondik no-
rako ibilbidea izan da?
Kazetaritza ikasi nuen Bartzelonako
Unibertsitate Autonomoan. Nire fakul-
tatearen lotsarako! Ni Buenafuente za-
lea nintzen. Kazetaritza egin nahi nuen,
baina ez nuen Iñaki Gabilondo izan
nahi, late night programa bat egitea zen
nahinuena.Entretenimenduprograme-
tanlan eginnahi izandutbeti.
Horrela hasi zinen telebistan?
Ez, hasieran ez nuen horretarako auke-
rarik izan. Trafikoaren eta eguraldiaren
berri ematen nuen! Oso lan duina da,
baina ez nik amestu nuena. Krisi sasoi
bat bizi izan nuen, “ez da hau nik nire bi-
zitzarekin egin nahi dudana!” pentsatzen
nuen. Momentu horretan, bat-batean,
bakarrizketak iritsi ziren: lagun batek
deitu ninduen esanez, “zatoz, tontoarena
egitearren ordaintzen dizute hemen!”.
GaraihartanEspainianbakarrizketakez
zeuden orain bezain zabalduta. Bakarriz-
keta bat eskaintzen nengoela, nik amestu
bezalako gaueko programa bat egiteko
eskaintzaeginzidaten:Nochesintregua.
Durangora dakarzun ikuskizunak zelako
harrera eduki du orain arte?
Bi denboraldi daramatzat ikuskizuna-
gaz, eta oso harrituta gaude, lehenengoa
amaitzea ere ez baikenuen espero! Jen-
dea antzokira joan da, eta oraindik ere,
jendeak ordaindu egiten du egunero
etxean telebistaz dohainik ikus dezaken
tipobatientzutearren.Osopozikgaude.
Zer gai lantzen dituzue emanaldian?
Eskaintzen duguna ez da bakarrizketa
bat bakarrik. Betiko bizitza ere oparitzen
dihardugu emanaldietan. Oso eskaintza
berezia da: sarreraren truke, ordu eta
erdiko barrea eta bizitzitza eternala opa-
rituko dizuegu. Aita santuak dimititu
zuenean, botere hutsune hori aprobe-
txatu nuen esateko: “Neuk joan beharko
dut herriz herri salbazioa eskaintzera!”.
Argi dago mundua laster amaituko dela.
Honezkero, nire asmoa ez da mundua
salbatzea, haratago noa: “Konforme: zer
egingo dugu behin mundua amaituta?”.
Izan ere, hainbat teoriak esaten du, bizi-
tza honen ostean beste bat dagoela hau
bainoaskozgustagarriagoadena!
Jendea zurekin daramazu, beraz, beste
dimentsio horretara?
Jendeari aukerak zeintzuk diren konta-
tzen diot, izan ere, aukerak begiratzen
aritu naiz. Formulario bat betetzea eska-
tzen diogu jendeari. Zazpi bekatu nagu-
siengatik barkamena eskatu behar duzu
sartzeko, eta antzokitik begiak dizdiz
dituzula ateratzen zara. Sarrera baten
prezioan, oso eskaintza interesgarria de-
laustedut!
Zelakoa izaten da zure ikuskizunen sor-
kuntza prozesua? Dibertigarria?
Onartu behar dut ezetz. Beti izan naiz
oso diziplina gutxikoa, eta beste formula
batzuk baliatu ditudan arren, sortzeko ez
dago besterik, eseri, idatzi eta lan egitea
baizik: neure burua aulkira lotu behar
izaten dut idazteko! Idazkuntza prozesu
hori gogorra, mingarria eta luzea egiten
zait.Baina,gero,jendeabarrezkaikusten
duzuneanahaztenduzuhori.
Ikusten duenarentzat bezala, zuretzat
ere oso bestelakoa izango da antzoki
batean bertatik bertara jardutea, ezta?
Hain justu horregatik jarraitzen du
jendeak oraindik antzerkira joaten. Te-
lebista, irrati programa bat zein filmak,
zuzenean edo Interneten ikusi ditzakezu.
Antzerkiaren esperientzia bakarra da:
gidoitik atera, eta momentukoa bizi-bizi
ikustea.
Umore absurdora jotzen duzu gehien?
Zeintzuk dira zure erreferenteak?
Ironiaren eta absurdoaren artean dihar-
dut. Maila altuko umorea egiten duten
George Carlin eta Bill Gigs asko gusta-
tzen zaizkit, baina barrez lehertzen naiz
Chiquito de la Calzada edo Cañita Brava-
renestilokoekinere.
@anbotokultura2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 11
Kultura
Dani Mateo | Granollers (Katalunia), 1979. | Komikoa
Bakarrizketak eskain-
tzeaz gainera, irratian
programa bat gidatzen
du Dani Mateo kata-
luniarrak, eta La Sex-
ta telebistako El Inter-
medio programan ere
lan egiten du egunero:
gaurkotasunari begira-
da zorrotza ematen dio-
te, eta gero eta ikusle
gehiago batzen dituzte.
Dani Mateoren berbe-
tan, “egiatan, grazia
zipitzikezdutengauzez
gabiltza egunero barre
egiten, baina kontuan
hartzekoa da agintean
dauden lotsabako ho-
riei min gehien horrek
egiten diela: eraso zuze-
nak baino, min handia-
goa egiten die jendea-
renbarreak”.
“Agintariek euren
jokabideak justifika-
tzean egiten duten erri-
dikulu itzelaz egiten
dugu barre: egoeraren
larritasunari garran-
tziarik kendu barik,
baina, distantziatik be-
giratuta, oso komikoa
da bizitza. Eta baselina
bikainaumorea!”.
«Sarreraren truke, ordu
eta erdiko barrea eta
bizitza eternala
eskainiko dizuegu»
‘PK2.0’ikuskizunaaurkeztukoduDaniMateoumoristak,bihar,
DurangokoPlateruenean:“Salbazioaeskaintzera”datorreladio
Oraindik ere, jendeak
ordaindu egiten du
egunero etxean dohainik
ikus dezakeen ni lako tipo
bati zuzenean entzuteko”
“Distantziatik, oso
komikoa da bizitza”
ITSASO ESTEBAN
Iraia Okina durangarrak Jo-
xantonio Ormazabalen Ilargia
esnatu da libururako egindako
ilustrazioak saritu dituzte Ilus-
tratzaileen Bratislavako (Eslo-
vakia) Bienalean. Haur literatu-
rako ilustratzaileen nazioarteko
topaketa da Eslovakiako hiribu-
rukoa, eta Urrezko saria eman
diote bertan Durangaldeko sor-
tzailegazteari.
Irail-urrian egiten dute Ilus-
tratzaileen Bratislavako Biena-
la. Estatu bakoitzak hamabost
ilustratzaile hautatzen ditu ar-
gitara emandako euren lanak
bertan erakusteko. Hautatu
horietako bat izatea bera saria
dela dio Okinak: “Entzute han-
dikoa da hautatua izatea bera,
eta horren harira, argitaletxeak
kasu apur bat gehiago egiten
hasten zaizkizu, zure lana kon-
tuan hartzen”. Maila handikoa
da jaialdia: aurreko edizioan,
esaterako, Estatuko berrogeita
hamar ilustratzailek hartu zu-
tenbertanparte.
1967tik Eslovakiako hiribu-
ruan antolatzen duten ekimena-
ren barruko erakusketan ikus-
gai izango dira Iraia Okinak
Ilargia esnatu da poesia libu-
rurako egindako ilustrazioak.
Urriaren 25era arte izango da
erakusketa hori zabalik, eta
Okinarenagaz batera, Iban Ba-
rrenetxea, Elena Odriozola eta
Maite Gurrutxaga ilustratzaile
euskaldunen lana ere ezagutu
ahalkodutebisitariek.
Elkar argitaletxearen esku-
tik, 2012an argitaratu zuten
Joxantonio Ormazabalen eta
Iraia Okinaren elkarlanetik sor-
turiko Ilargia esnatu da: bizitza-
ren eta heriotzaren misterioari
buruzko berba eta ilustrazio
bilduma poetikoa da. Okina
eta Ormazabalen elkarlanetik
sorturiko lanak lehen ere saria
jasotakoak dira: Etxepare saria
jaso zuten, esaterako, Zirkua
ametsliburuagaz,2008an.
“Duela lau urte hasi nintzen
Joxanekin ipuinen ilustrazioa
egiten, baina urtebetera hil egin
zen bera”, gogoratu du Okinak.
Heriotzari buruzko umeentza-
ko ipuina izan behar zuenak,
bestelako zentzua hartu zuen
egilearen heriotzaren ondoren,
eta Ormazabal omendu dute
ipuinarenedizioagaz.
Ilargia esnatu da liburuko
marrazkien sorkuntza proze-
sua zaila egin zitzaion Iraiari:
“Buelta asko eman nien Joxa-
nen berbei, asko pentsatu dut
bereesanahian”.
Bi aldiz, 2009an eta 2010ean,
Euskadi sarien ilustrazio saile-
kofinalistaizanadaIraiaOkina,
eta nazioartean lehenago ere
goraipatu izan dute bere lana:
2010ean Japoniako Ilustratzai-
leen elkartearen aipamen bere-
ziajasozuen.
Mabel Andreu idazlearen
umeentzako ipuin baten ilus-
trazioan dihardu Iraia Okinak
orain lanean. “Estiloa pixka
bat aldatu dut: nik uste irudiak
umeentzako interesgarriak
izango direla”. Irudi “aske eta
koloretsuagoak” egiten dabil az-
kenaldianOkina.
12 	 Kultura 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
GEURE DURANGALDEA
MIREN
AMURIZA
Bertsolaria			
	
Irailaren 29an abiatuko da
Euskal Herriko Bertsolari
Txapelketa Nagusia. Dagoe-
neko irakurriko zenuten non
edo han txapelketari buruzko
informazioa: bertsolariak,
kanporaketak jokatuko diren
herriak, sarrerak nola esku-
ratu… Baina aditu bati entzun
genionez, bertsolaritzan esa-
ten dena bezain garrantzitsua
da esaten ez dena, elipsiare-
kin bertsolariak iradokitzen
duena. Bada, txapelketarekin
antzeko zerbait gertatzen da,
bai baitira prentsaurrekoan
aitatu ez arren, lehiaketa hori
bene-benetan berezi egiten du-
tenalderdiak.
Parte-hartzaileok hasita
gaude han-hemenka lokal txi-
ki edo txokoetan elkartzen,
entrenamenduaren aitzakian
lagunarte ederrean egoteko
asterokozitanoiziritsiko.Pla-
zetan ere, publikoaren goza-
garri, igartzen da nor ari den
etxerako lanak fin-fin egiten;
haren errima berezi, honen
doinuluze...Bertsoeskoletako
umeek jakin-minez astintzen
dute txapelketako eskuorria:
“Hau nor da?” edo “hori non-
goa da?”. Bertsozaleak ostera,
egutegiansaioakmarkatu,eta
ariko dira honezkero Euskal
Herria alderik alde zehar-
katzeko antolatzen: Altsa-
su, Oion, Markina, Donostia,
Maule… Eta etxean, esaten
ez diguten arren, urduritzen
hasita egongo dira hainbaten
bertsolarion guraso, bikote
eta lagunak: “Aurten zer egin-
gootedigu?”.
Ez dakigu. Ez dakigu aur-
tengo txapelketan zer izango
den, eta horrexegatik gonbi-
datzen zaitugu hitzez adierazi
daitekeenguztiaz,etabereziki
adierazi ezin daitekeenaz, gu-
rekingozatzera.
Esaten
ez dena
Okinak‘Ilargiaesnatuda’libururakoegindakolanagoraipatudutesariketan
Iraia Okinaren ilustrazio lana
saritu dute Bratislavako Bienalean
SARIKETA
Iraia Okina: “Buelta asko
eman nien Joxanen berbei,
asko pentsatu dut bere 	
ipuineko testuen esanahian”
Elkar argitaletxearen eskutik,
2012an argitaratu zuten
Joxantonio Ormazabalen
eta Iraia Okinaren liburua
‘Ilargia esnatu da’ libururako Okinak egindako marrazkietako bat.
JAIAK! 2013ko IRAILA | Iurreta
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
| 2 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
JAIAK!
IURRETAKO JAIEN EGITARAUA
Urriaren 3a, eguena
09:00 Iurretako azoka.
11:30 Ogi eta Eusko Label produktuen dastaketa.
Urriaren 4a, barikua
19:00 Dantzaldia eta luntxa Jubilatuen Etxean.
21:00 Sabel-dantza agerraldia: ‘Conexión Oriental: Un viaje a través de
la danza.
21:00-23:30 DJ-Referee, Askondon.
21:30 Gala afaria (euria eginez gero, frontoian).
22:30 Bakarrizketa.
24:00 Erromeria: Drindrots taldea.
Urriaren 5a, zapatua. Umeen Eguna. Domingero Eguna.
12:00-14:00 Umeen parkea, puzgarriak eta tailerrak (euria eginez gero,
Maiztegiko frontoian).
13:30 Tortilla txapelketa (partaide bakoitzak behar dituen osagaiak eta
tresneria ekarri behar ditu).
14:30 Tortillaren aurkezpena.
16:00 Mahai-joko txapelketa (musa, briska...).
16:00-19:00 Umeen parkea, puzgarriak eta tailerrak (euria eginez gero,
Maiztegiko frontoian.)
17:00 XIV. Bizikleta Festa. Irteera Aita San Migel plazan. Helmuga Olaburu
frontoian.
20:00 Gizon-probak, Olaburu frontoian.
22:00 Bertsolariak: Sustrai Colina, Unai Iturriaga, Amets Arzallus, Maialen
Lujanbio, Jon Maia eta Igor Elorza. / Gai-jartzailea: Miren Amuriza.
24:00 Erromeria: Laiotz taldea. Kodrila onenari saria emango zaio.
Urriaren 6a, domeka
10:00-14:00 XV. Nekazaritza eta Artisautza Azoka, Andaparapen.
10:30 Dantzari eta agintarien kalejira, Montoitik Plazara.
11:00 Meza nagusia. Ondoren, Dantzari-dantza eta Gorulari-dantza.
12:30 Herri-kirolak, Aita San Migel plazan.
12:30 Marmitako txapelketa.
14:30 Marmitakoaren aurkezpena.
18:30 Dantza saioa. Talde gonbidatua: Jare Dantza Taldea (Gasteiz).
Iurretako dantzariek Gorulari-dantza eta Dantzari-dantza eskainiko dute.
Ondoren, jaietako errifen zozketa.
20:30 Herri afaria Arantza eta Pantxok alaituta.
22:00 Jaien amaiera ohiturazko bertsoak kantatuz. Erromeriak gauerdira
arte jarraituko du.
Irailaren 20a, barikua
18:00 Pirritx eta Porrotx ‘Sentitu, pentsatu, ekin’ ikuskizunarekin.
Irailaren 21a, zapatua
07:00 Mendi martxa (Zaldai). Olaburu frontoitik irtengo dute. Ibilbidea:
Iurreta-Atxarte-Arrazola-Zabalandi-Urkiolamendi (1.009 m)-Urkiola-
Saibigain (942 m)-Leungane (1.006 m)-Iurreta (42 km,+ 2.700 m). Ibilbide
laburra ere prestatu dute. Irteera 09:00etan, Olaburu frontoitik: Iurreta-
Mendiola-Mañaria-Leungane (1.006 m)-Iurreta (25 km, + 1.000 m).
Irailaren 27a, barikua
17:30 Umeentzako herri-kirolak, Amilburu plazan.
19:00 ‘Pottola’ antzezlana (Txalo Produkzioak), Ibarretxe kultur etxean.
Sarrerak: aurretiaz, 4 euro/ egunean, 5 euro.
21:30 Asto-probak. Gonbitez.
22:00 ‘Alma Navarra’ eta ‘Alma Latina’ ikuskizunak, Askondon.
22:30 Rock kontzertua: Krome+Itziarren Semeak+Arkada Social+Tributo
a Extremo Duro.
Irailaren 28a, zapatua (San Migel bezpera)
12:00 Montoitik txapligoak; ondoren, kalejira dultzaineroek alaituta.
12:15 ‘Begira jokoak’ umeentzako ikuskizuna, Amilburu plazan.
14:00 Herriko nagusien bazkaria. Ondoren, erromeria.
14:30 Gazte bazkaria, Aita San Migel plazan.
17:30 IKT-Santurtzi futbol partidua, Larrakozelai futbol zelaian.
18:00 Ohiturazko Donien-atxa jasotzea. Dantzarien azken entsegua.
22:00 Erromeria: Luhartz taldea.
Irailaren 29a, domeka (San Migel eguna)
10:00 Dantzari eta agintarien kalejira, Montoitik Aita San Migel plazara.
11:00 Meza nagusia. Ondoren, Dantzari-dantza eta Gorulari-dantza.
12:30 Bertsolariak: Gorka Lazkano, Eneko Abasolo ‘Abarkas’ eta Erika
Lagoma. Ondoren, Igel txapelketa.
16:00 Mus txapelketako finala, Aita San Migel plazan.
17:00 ‘...jolastera...’ haur dantzaldia, Amilburu plazan.
17:30 Asto-probak. Gonbitez.
19:00 Dantzari-dantza, eta neskek egindako Soka-dantza.
Irailaren 30a, astelehena
12:00 Kantuz kantuko kalejira.
17:30 Maiztegi eskolako umeen dantza erakustaldia.
18:30 Ume eta gazteentzako disko festa: Xaibor Show, Amilburu plazan.
Urriaren 2a, eguaztena
19:30 ‘Batzarra12etan’ antzezlana, Ibarretxe kultur etxean.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto		 3 | JAIAK!
AMAIA UGALDE
Iaz 235 mendizalek parte hartu
zuten Iurretako mendi mar-
txan, eta aurten ere, Iurreta-
koak zein Euskal Herriko txoko
askotatik etorritakoak, ugari
izango dira Zaldai Mendi Tal-
deak antolatutako martxan.
Aurrekoetan moduan, mar-
txa bi egongo dira zapatuan,
luzea eta laburra. Luzeko parte
hartzaileek 07:00etan irtengo
dute frontoitik, eta aurreko
urteetakoa baino ibilbide luze-
txoagoa izango dute aurretik, 45
kilometrokoa. Erlantz Zaldun-
bide Zaldaiko kideak kontatu
duenez, ibilbide berezia izango
da: “Durangaldeko mendi esan-
guratsuenak edo guk Iurreta-
tik aurrez ikusten ditugunak
inguratzea gura izan dugu”.
Iaz Atxartetik Pol-Polera joan
ziren, eta aurten Artolara jo,
Sagastara bajatu, eta handik
Arrazolara abiatuko dira. Gero,
Mariren koba azpiko bidetxo
batetik Zabalaundirantz jarrai-
tuko dute.
Bide laburragoa egin gura
dutenentzat 09:00etan izango da
irteera ordua frontoian. Iazko
ibilbide bera da: Mugarra ingu-
ratuko dute, Leunganeko ton-
torretik pasatuta, 25 kilometro
eginez. Zaldunbideren berbe-
tan, “kirol apur bat egiten duen
edonorentzako egokia da”.
Asteon ehun pertsona bai-
no gehiagok eman du izena
Jaien lehenengo pausoak,
bihar, mendirik mendi
ZaldaiMendiTaldeakIurretakoIV.MendiMartxaantolatudubiharko.
Martxalaburra-25kilometrokoa-,edomartxaluzea-45ekoa-egindaitezke
Martxa laburrean Mugarra
inguratuko dute: “Kirol apur
bat egiten duen edonorentzat
izan daiteke egokia”
Iazko mendi martxako momentu bat. 235 pertsonek parte hartu zuten. Zaldai
Internet bidez, eta egunean
frontoian bertan ere eman
ahalko da izena, irteera or-
dua baino ordu bete lehenago.
Hornidura guneak, dutxak...
Martxaren antolakuntzan ho-
gei lagun baino gehiago ibiliko
da boluntario lanetan. Bidean
lau hornidura gune egongo di-
ra, eta helmugan, opariak eta
dutxatzeko aukera egongo da.
Irten aurretik kafea eta pastak
banatuko dituzte, eta bira amai-
tzerakoan luncha edukiko dute
parte hartzaileek.
Zaldai taldeak horrela-
ko mendi martxa antolatzen
duen laugarren aldia da, eta
hitzordua egonkortu egin de-
la azaldu du Zaldunbidek:
“Euskal Herriko martxa zir-
kuituaren barruan dago, eta
egutegian egotean, jende as-
ko etortzen da kanpotik”.
Hurrengo zita azaroan
Zapatukomartxarenostean,Zal-
dai taldearen hurrengo irteera
azaroaren erdi aldean izango
da. Kultur etxeak antolatzen
duen Munduko Paisaiak eki-
menean, Iurretako auzoetatik
igarotzen den martxa antolatu
du azken urteetan Zaldai mendi
taldeak: “Herritarrei begirako
irteera izaten da, adin guztieta-
ko iurretarrek parte hartzeko
modukoa”, adierazi du Erlantz
Zaldunbidek.
E. Zaldunbide: “Martxa
luzean guk Iurretatik aurrez
ikusten ditugun mendiak
inguratzea gura izan dugu”
| 4 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
JAIAK!
JONE GUENETXEA
Ohitura zaharrak urteroko no-
bedadeekin uztartu ditu aurten
ere San Migeletako jai batzor-
deak. Irailaren 27an, barikuan,
rock kontzertuagaz -Krome,
Tributo to Extremoduro, Itzia-
rren Semeak eta Arkada Social-
motorrak berotuko dituzten
arren, jaien hasiera ofiziala irai-
laren 28an, zapatuan, izango da.
Montoitik txapligoak jaurtiko
dituzte eguerdian, eta, ondoren,
dultzaineroek alaituko dute ka-
lejira. Arratsaldean, ohiturazko
Donien-atxa jasoko dute, eta ha-
ren inguruan dantzariek azken
entsegua egingo dute. Luhartz
taldearen erromeriagaz goizeko
ordu txikietara helduko dira iu-
rretarrak.
Jai batzordeko kideek jaien
aurkezpenean azaldu dutenez,
nesken dantza taldeak orain
arte arratsaldez egiten zuen
dantzan, eta aurten, goizean eta
kalejiran ere parte hartuko du.
Gaineratu dutenez, “urte as-
koan buruan izan dugun asmoa
izan da, eta aurten parte hartzea
erabaki dugu”. Jai batzordeak
nesken taldeari beste emanal-
dietan ere dantzan egiteko deia
egindio.
San Migel eguna domeka de-
nez, iurretarrek astelehenera
pasatu dute jaieguna. Kalean
giroa sortu guran, eguerdian,
Iurretako koroa kantuz kantuko
kalejiran irtengo da. Arratsal-
dean, berriz, Maiztegi eskolako
umeek dantza erakustaldia es-
kainikodute.
Mozorro Eguna orain gala
Azken urteotan Mozorro Eguna
antolatu izan dute urriko lehe-
nengo zapatuan, Iurretan. Aur-
ten,egunhoribarikurapasatzea
erabaki dute, eta bazkaria beha-
rrean afaria prestatuko dute.
Ez da edozelango afaria izango,
baina. Gala afari horretara do-
tore jantzita joan beharko dira,
eta photocall-a eta beste hainbat
sorpresa gehiago egongo dela
aurreratu dute. Eguraldia lagun
badute, plazan mahai biribilak
jarrita batuko dira. Bestela,
frontoian elkartuko dira. Baka-
rrizketak eta erromeriak girotu-
koduafalostea.
Domingero Eguna
Jaietako beste berrikuntzeta-
ko bat Domingero Eguna da.
Umeen Egunagaz bat eginez,
“domingero” jantzita joateko
dei egin du jai batzordeak. Baz-
karitarako janaria eraman, eta
egun-pasa egitea da asmoa. Gai-
nera, tortilla txapelketa ere an-
tolatuko dute eguerdian. Umeen
Eguna denez, umeen parkea
eta puzgarria egongo dira egun
osoan. Koadrila originalena-
ri saria emango diote. Eguna
biribiltzeko, punta-puntako
bertsolariak gonbidatu dituzte:
Susatrai Colina, Unai Iturriaga,
Amets Arzalluz, Maialen Lujan-
bio, Jon Maia eta Igor Elortza.
Miren Amuriza izango dute
gai-jartzaile.
Mus txapelketa
Iurretako tabernen artean mus
txapelketa antolatzea erabaki
dute. Kanporaketak taberne-
tan antolatu dituzte, eta finala
elizpean izango da, San Migel
egunez.
Domingero Eguna eta gala afaria San
Migeletako nobedade nagusiak
Urriaren4an,barikuan,dotorejantzitagalaafarianbildukodiraiurretarrak.Zapatuan,berriz,
DomingeroEgunean,bakoitzakbereeraraprestatukodubazkaria,etaoriginaleneksariaizangodute
Nesken dantza taldeak orain
arte arratsaldez dantza egiten
zuen eta aurten goizez eta
kalejiran ere parte hartuko du
Irailaren 22an ospatzekoa
zen XXVI. Ahari Iurreta
bizikleta ibilaldia
bertan behera gelditu da
A. U.
Antton Izagirre 20 urteko iu-
rretarraren kartelak irabazi du
aurten jaietako kartel lehiaketa.
Bederatzi parte-hartzaileren
artetik jai batzordeak bost sail-
katu zituen. San Juan bezpe-
rako jaian plazan ikusgai jarri
zituzten, eta Izagirrerenak jaso
zituenbotogehien.
Zu ere dantzari izenburua
jarri dio egileak bere lanari.
Prentsaurrekoan jakitera eman
duenez, “plazara irten ginen
kartelerako argazkiak atera-
tzera, baina sosoak irten ziren.
Bigarrenez bajatu ginenean,
zapatilei zinta eta txilinak ja-
rri genizkion”. Horrela sortu
du egileak 500 euroko saria es-
kuratu duen lana. Kartelaren
esanahiaren inguruan galdetu-
ta, iurretarrak azaldu duenez,
“inori meriturik kendu barik,
erromeriara etorri ezin direnak
dantzan daudenean jaien pro-
tagonista izango direla adierazi
gura du”. Lehiaketara aurretik
aurkeztu arren, lehenengo saria
irabaztenduenlehenaldiada.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto		 5 | JAIAK!
Izagirreren kartelak
iragarriko ditu jaiak
Ahari Iurreta bertan behera
Irailaren 22an ospatzekoa zen
XXVI. Ahari Iurreta bizikleta
ibilaldia bertan behera gelditu
da aurten. Iurreta Txirrindulari
Elkarteko kideen esanetan, irai-
laren 22an ospatzekoa zen, baina
“Bizkaiko trafiko ordezkaritzak
ez du baimenik eman egun ho-
rretarako”. Prentsa oharrean
diotenez, “Ertzaintzak ezin die-
zaioke estaldurarik eman gure
martxari”. Komunikazio hori
Iurreta Txirrindulari Elkarte-
kook irailean jaso dugu, nahiz
eta, Bizkaiko Federazioko web-
guneanurtehasieratikAhariIu-
rreta ibilaldia data horietarako
iragarrietaonartuaizan.
Errespetu eske
Antolatzaileen berbetan, “jaie-
tan jarrera txarrik ez dugu onar-
tuko”. Joan zen urtean Elizalde-
ko etxebizitza berrien arkupee-
tan gertatutakoa gogora ekarri
dujaibatzordeak.Botiloiaegiten
zebiltzan gazte batzuek, beheko
solairuko ateak apurtu -udala-
ren lokalak dira- eta makina bat
apurtu zuten: “Jaien antolatzai-
leok jaiez gozatu gura dugu, eta
ez dugu horrelako jokabiderik
onartuko”,gehitudute.
Aurtengo egitaraua presta-
tzeko 45.000 euroko aurrekontua
izan du. Udalak 23.000 euroko
diru-laguntzaemandu.
Antton Izagirre 20 urteko
iurretarraren kartelak
irabazi du aurten jaietako
kartel lehiaketa
| 6 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
JAIAK!
MARKEL ONAINDIA
Udalak San Migel jaietako azken
egunean antolatzen duen feriak
jendetza batzen du. Urtero, do-
meka goizean jai giroa sortzen
da Andaparape aparkalekuan
eta bere inguruetan. Baserriko
produktuak eta artisauek landu-
takoak izaten dira ikusgai zein
salgai. Gainera, badago beste
ekintza erakargarri bat: txahal
okelaz egindako pintxoen bana-
keta. Iaz, esaterako, 1.000 pintxo
inguru saldu zituzten, eta aurten
ere, kopuru horren bueltan ibil-
tzea espero dute. Kopuru horrek
azokarenetapintxosalmentaren
arrakasta islatzen duela uste du-
tearduradunek.
Txahala aurreko egunean
hasten dira prestatzen Andapa-
rapen. Burruntzian egiten dute,
eta orduetan lan egin ostean,
domeka goizean ekiten diote
salmentari. Eguerdiko 12:00ak
inguruan hasten ei da lan gogo-
rra, jende gehien batzen hasten
denean.
40 bat erakusmahai
Oraindik datu ofizialik eman ez
duten arren, 30 bat produktorek
parte hartuko dute azokan. Ber-
tan salduko dituzte barazkiak,
pastelak, ogiak... Postu horiez
gain, artisauek ere edukiko du-
te lekua. Hamar artisau batuko
dira, gutxi gorabehera. Nekaza-
riak eta artisauak kontuan har-
tuta,guztira,40baterakusmahai
ipinikodituzte.
Herri-kirol erakustaldia
Azokaren harira jai giroa sor-
tzea da antolatzaileen asmoa, eta
horregatik, beste hainbat ekin-
tza ere antolatu dituzte. Esate
baterako, Mutrikutik etorritako
herri-kirol talde batek erakustal-
dia egingo du plazan, 12:30ean.
Mutilak eta neskak ibiliko dira
proban.
Bestalde, ludoteka zerbitzua
ere eskainiko dutela adierazi
dute, umeekin joango diren
gurasoei aukera bat gehiago
eskainita.
Txahal okela dastatzeko
aukera, azken eguneko ferian
Baserrikoproduktuaketaartisaueklandutakoakegongodirasalmentan
Nekazariak eta artisauak
kontuan hartuta, guztira,
40 bat erakusmahai
ipiniko dituzte
Iaz bezala, aurten ere feriak arrakasta edukitzea espero dute antolatzailek.
M.O.
Iurretako Krome musika tal-
deak herriko jaietako rock kon-
tzertuan joko du aurten. Plaza
garrantzitsua izango da euren-
tzat. Arkada Social eta Itziarren
Semeak taldeekin batera parte
hartuko dute irailaren 27ko jaial-
dian, gaueko 22:30etik aurrera.
Carlos Galan taldekideak azaldu
du “aukera itzela” dela taldea-
rentzat: “Bi talde indartsugaz jo-
kodugu”.Horregatik,jaialdiona
izango dela uste du, eta ilusioz
egin dituzte aurreikuspenak.
“Espero dugu jendea anima-
tzea”,dioGalanek.
Talde gaztea da Krome. Duela
urtebete bakarrik sortu zuten
bost gaztek. Lehenago beste tal-
de batean ibilitakoak dira, baina
Krome proiektuari orduan ekin
zioten. Galanek 17 urte dauzka,
eta gainerakoek 19. Gazteak eta
hasiberriak dira, baina inda-
rragaz hasi dute ibilbidea. Izan
ere, iaz Durangaldeko maketa
lehiaketan euskarazko abestirik
onenaren saria lortu zuten. Gai-
nera,zenbaitkontzertuereeman
dituztehilabeteotan.
Kanta berriak eta bertsioak
Hardcore estiloko musika lan-
tzen dute iurretarrek. Sanmi-
geletan ordubeteko kontzertua
emango dute, Galanek dioenez:
“Duela hilabete hasi ginen kon-
tzertua prestatzeko entseatzen”.
Hamahiru kanta inguru joko
dituzte,etahorietatikhamardira
eurenak. Bi berriak dira, gaine-
ra. Beste hiru abestiak bertsioak
izango direla azaldu du, Kop eta
Berri Txarrak taldeenak, esate
baterako.
Diskoa ateratzeko asmoa
Iurretako kontzertua aukera
lez ikusten dute, eta gauza bera
gertatzen da Durangon urria-
ren 19an eskainiko dutenagaz:
Deaffest jaialdi erraldoian parte
hartuko du Kromek. Rockzaleei
eurenmusikaaurkeztukodiete.
Gogotsu daude Kromeko tal-
dekideak, eta aurrera begira
disko bat kaleratzeko asmoa ere
badaukate.
Krome taldearentzako
aukera, herriko plazan
ArkadaSozialetaItziarrenSemeaktaldeekinbaterarockjaialdianparte
hartukoduKrometaldeak,irailaren27an,22:30etikaurrera
Durangaldeko maketa
lehiaketan euskarazko
abestirik onenaren
saria lortu zuten
Krome taldeko musikari gazteak.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto		 7 |
JAIAK!
JOSEBA DERTEANO
Etxean jotzeak oraindik zirrara
berezia eragiten dizu?
Guretzako berezia da arrazoi bi-
rengatik. Batetik, Iurretak plaza
moduan funtzionatu egiten du.
Baduzerberezihori.Edozeintal-
deri galdetuta berdina erantzun-
go luke. Bestetik, gu talde txiki-
txoa ginenean Iurretan sasoiko
talderik entzutetsuenak ikusten
genituen, Egan eta abar. Eta, on-
doren, gu bertan jotzen hasi gi-
nenean, plazako giroak zer ondo
erantzuten zuen ikustea oso poz-
garria izan zen. Gainera, orain
jende gaztea hasi da erromerie-
tarajoateneta…
Erromeriek gorakada bat izan
dute azken urteetan?
Bai, azken urteetan gorakada
handia izan du. Sasoi bateko
egoerari erreparatuta, nik geu-
re buruari, edo hor genbiltzanoi
egozten diet errua. Egon zen sa-
soi bat erromeria munduak gai-
nerako musika proposamenek
baino kontsiderazio baxuagoa
zuena, diru-iturri soil bat edo
gainerako musika estiloen gehi-
garri bat balitz moduan ikusten
zen. Geugandik hasita. Eta nor-
berarengandik sentzazio hori ir-
tetenbada,gaitzadaplazanbeste
sentsazio mota batzuk transmiti-
tzea. Orain, azken lau-bost urtee-
tan topera gabiltza, baina geuk
ere egoera horri buelta eman gu-
ran lan bat egin dugulako. Zer
nahi du jendeak? Galdetu egin
diegu, eta ondoren kontzertue-
tan probak egin ditugu. Eta ge-
ro proba horiek baloratu egin di-
tugu. Esaterako, gure erromerie-
tako zati bat dantzak erakusten
egiten dugu. Probatu eta funtzio-
natueginzuen.
Zuena den dantza propio bat
ere baduzue. Zelan sortu ze-
nuten?
Dantza horren atzean istorio ku-
rioso bat dago: abestia Mikel Ga-
rikoitzena da. Estatu Batuetan
erromeria bat eskaintzen genbil-
tzala sortu zen. Durangoko Kris-
kitin eta Galdakaoko Andra Ma-
ri taldeko kideak ere hantxe zeu-
den, eta eurak hasi ziren hemen
zabaltzen. Apurka jendearen ar-
tean dantza hori ikasteko gogoa
zabaldu, eta hortik hasi ginen.
Esaterako, gure webgunean ba-
dago aurtengo dantzari eguneko
bideo bat 2.000 bat lagun dantza
horiegitenagertzendirena.Hori
kristorenpoztasunada.
Zuen erromerietan nahitaezko
osagai bihurtu da.
Bai. Erromerietan, alde batetik,
gure gustuko kantak jotzen di-
tugu, ZZ Top, Lynyrd Skynyrd…
Baina, bestetik, argi duguna da
plazan jendeari gustatzen zaiona
eskaini behar dugula. Guk hori
nahi dugu; jendeak dantza egin
eta gozatu dezala. “Zein onak ga-
ra eta zer ondo jotzen dugu!” be-
zalakoak esateko badaude beste
musikaestilobatzuk.
Astegunetan lana eta astebu-
ruetan ere bai. Gustuko tokian
aldaparik ez?
Hori da, gustuko dugu eta ni ase-
bete egiten nau. Gaur hemen eta
bihar han ibiltzen gara, eta egu-
nero-egunero eutsi behar diogu
ilusio horri. Gaitza da, baina ba-
diotsut, urtea joan eta urtea eto-
rri, poztasun handiak hartzen
dira.
Non dago Luhartz orain eta
zein norabidetan doa?
Alde askotatik begiratuta,
Luhartz momentu gozoan dago
gaur egun. Euskal rock and ro-
lla modan zegoen sasoian zer eta
soinuajotzenhasinintzen,13bat
urte nituela. Urte askoan entzun
dugu halako mespretxu tonuare-
kin, “zer zabiltzate, erromerie-
tan?”. Niri komentario horiek ez
didate askorik eragin, egin du-
danagaz harro sentitu naizela-
ko beti. Behin lagun batek esan
zidan: “Nork esango zizun zuri
soinuak egon zinen tokitik, gaur
zauden tokira eramango zintue-
la?”. Hemen musika estiloen gai-
neanbetikonplexuaskoegonda.
Orain, bakoitza bere tokia har-
tzen dabil. Alde horretatik, bes-
te mentalitate eta zabaltasun bat
nabaritzendutgauregun.
Mende laurdenetik gora joan
da Luhartz sortu zenetik. Be-
launaldi aldaketak zelan era-
gin dizue?
Belaunaldi aldaketa egon den
momentuan, gu oso toki onean
geratu garela uste dut. Gu hasi
ginenean, tokian tokiko jai ba-
tzordeetako ordezkariek gure
adina zuten. Gaur egun, jende
horrek 50 urte edo gehiago di-
tu. Orain hamar urtetik hona,
belaunaldi berria sartzen joan
den heinean, ez genekien etor-
kizunak guretzako zer zeukan
gordeta. Eta gure sorpresarako
belaunaldi aldaketa horrek,
beherakada beharrean goraka-
da ekarri digu. 15 eta 16 urteko
jendea etortzen zaigu plazara.
Oso momentu gozoan gaude.
Norantz goazen? Ilusiorik ez
dugunez galdu, jendeak nahi
duen tokiraino joango gara.Gu-
re aldaketak, garenetik abiatuta
aurrera begirako pausuak izan
daitezensaiatzengara.
“Iurretak plaza moduan funtzionatu
egiten du; zer berezi hori du”
SanMigelbezperan,irailaren28an,Luhartztaldeakerromeriaeskainikoduplazan.Taldeamomentugozoabizitzenarideladio.
Belanauldialdaketakgorakadabatekarriomendu:“15eta16urtekogazteaketortzendiragureerromerietara”
RAFA IRIONDO | 46 urte, Oromiño (Iurreta). Durangon bizi da / Luhartz taldeko soinua eta teklatua
Rafa Iriondo, Durangoko Plateruen plazan duten lokalean.
| 8 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
JAIAK!
ITSASO ESTEBAN
DurangokoPlaterueneanbatuko
dira 2013/2014 ikasturtean ere,
Aiko Taldearen dantza irakas-
kuntza ekimenean parte hartzen
duten lagunak. Martitzen arra-
tsaldetan izango da ikasturteko
asterokohitzordua.
Seigarren urtea da Dantzaldi
Ibiltarien ekimena martxan ipi-
niko dutena, eta urteotan, dagoe-
neko bi mila dantzazalek hartu
dute parte hainbat herritan egi-
tendituztensaioetan.
Emanaldietan “dantzarako
musika jotzearen gozamena eta
dantzarako gustua zabaldu gu-
ra dute: musika jo, dantzatu eta
dantzatzen irakatsi”. Horreta-
rako, herri dantzak irakasteko,
zuzeneko musika eskaintzen
dute Aitor Furundarena, Alva-
ro Garcia, Sabin Bikandi, Elur
Arruera, Ainara Artetxe, Juan
Ortiz, Jon Gaminde, Martin
Ariztimuño, eta Asier Garcia tal-
dekomusikariek.
Martitzenetako Platerueneko
hitzorduaz aparte, azken urtee-
tako hilabetean behingo errome-
ria, eta beste hainbat nobedade
ere eskainiko ditu Aiko Taldeak,
ikasturte berrian: ekainaren
21ean dantza maratoian elkartu-
ko dira, eta hiru hilik behin dan-
tza seminario espezializatuak
burutukodituzte.
Talde bi osatuko dituzte Plate-
ruenean jarduteko izena ematen
duten dantzazaleekin: batetik,
hasiberriena, eta bestetik, eki-
menaren beste edizio batzuetan
ere parte hartu dutenena. Ha-
siberriek 18:30etik 20:00etara
jardungo dute, eta 20:00etatik
21:30eraesperientziadunek.
Urriaren 7an ekingo diote
Aiko Dantzaldi Ibiltariaren ikas-
turte berriari, eta antolatzaileek
aurreratu dutenez, hilabete ho-
rretan dohainik eta ezelako lotu-
rarikbarikprobaegitekoaukera
edukikodutehalaguradutenek.
Taldearen www.aikotaldea.
com webgunean, aiko@aikotal-
dea.com helbidean, edo 634 423
539 telefono zenbakira deituta
eman daiteke ikastaroan parte
hartzeko izena. Matrikularen
prezioa150eurokoada.
Folklorea biziberritzeko
Euskal folklorea biziberritu eta
dantzari “herrietako ospaki-
zunetan zuen protagonismoa
bueltatzeko asmoz” abiatu zuten
duela sei urte Aiko Taldearen
ibilbidea. Dantzazaleak beste
zaletu batzuekin elkartzeko to-
pagunea eskaintzen du Aikok
tailer eta erromerien bidez. Eus-
kal Herriko bederatzi herritan
eskainiko dituzte ikastaroak
aurten: Donostia, Bilbo, Galda-
kao, Sopela, Gernika, Durango,
Iruñea,AzkainetaMarkinan.
Soka-dantza, jota, porrua, bal-
sa, mazurka, txotisa, pasodoblea,
polka, kontradantza edota kon-
trapasa dantzatzen ikasi nahi
dutenei, estreinatzeko gunea
eskainikodieAikok.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 Kultura | 13
Euskal folkloreko dantzak ikasi eta praktikan jartzen dituzte, Platerueneko saioetan.
DANTZA
Martitzeneko saioak eta
ekimen berriak Aikogaz
Urriaren7anabiatukoduAikoTaldeakikasturtea,DurangokoPlateruenean
Seigarren urtea da ekimena
martxan ipiniko dutena. Bi
mila lagunek parte hartu dute
orain arteko ikastaroetan
Dantzarako musika jotzearen
gozamena eta dantzarako
gustua zabaldu gura dute
Aiko Taldearen bultzatzaileek
Dantza maratoian elkartuko
dira ekainaren 21ean, eta hiru
hilik behin seminario espeziali-
zatuak eskainiko dituzte
ITSASO ESTEBAN
Ignacio Ruiz de Arkaute pintore
arabarraren lanen erakusketa
ikusi ahalko da Durangoko Arte
etaHistoriaMuseoan.
Joan zen bariku iluntzean
egin zuten erakusketaren inau-
gurazio ekitaldia, eta egun ho-
rretatik urriaren 6ra bitartean
izango dira erakusketan bildu-
tako hemezortzi margolanak
Durangoko museoko areto nagu-
sianikusgai.
Olio pinturagaz, egur eta
oihal gainean egindako lanak
diraerakusketanbaturikogehie-
nak. Durangoko erakusketara
ekarritako koadro gehienak
Ruiz de Arkautek teknika ho-
rregaz egindako kolore biziko
koadroak dira, baina badago
rotring errotuladoreagaz mar-
gotutako koadro serie bat ere.
Formatu txikiagoko koadroak
dira errotuladorez egindakoak,
zuri-beltzekoak batzuk. 2010 eta
2011 urteetan egindakoak dira
erakusketakokoadrogehienak.
“Literaturarik barik, esaldi
hutsik barik, euren kabuz defi-
nitzen diren 18 olioz osatutako
erakusketa da”, egilearen berbe-
tan,DurangokoArteetaHistoria
Museoanikusgaiduguna.
Martitzenetik barikura,
11:00etatik 13:30era, eta 16:30etik
20:00etara dago Durangoko mu-
seoa zabalik; zapatuetan, be-
rriz, 11:00etatik 14:00etara, eta
17:00etatik 20:00etara; eta goizez
bakarrik (11:00etatik 14:00etara)
domeketan.
ERAKUSKETA
Ruiz de Arkauteren 18
margolan, Museoan
Durangokomuseoaninauguratuzutenbarikuan,
IgnacioRuizdeArkauterenlanenerakusketa
“Literaturarik barik, esaldi
hutsik barik, euren kabuz 	
definitzen diren 18 lan” bildu
ditu Ruiz de Arkautek
Olio pinturagaz, hainbat 		
euskarritan egindako 	
margolanak dira erakusketan
baturiko gehienak
Durangaldeko hiru musika tal-
dekjardungodute,gaur,22:00etan
hasita, Durangoko Plateruenean
antolatzen duten Lokaletik At
jaialdian. Estilo oso desberdine-
tan diharduten hiru musika tal-
de ariko dira: metal gogorra egi-
tenduenOrionChildseikotea,11
ikustekojaioakdurangarrak,eta
Berriz eta Durangoko musika-
rienEnclavededostaldeak.
Bertako talde hasiberri eta
gazteei zuzenean aritzeko auke-
ra eskaintzen die Lokaletik At
ekimenak. Durangaldeko zein
inguruko herrietako taldeentza-
ko ere zabalik dauzkate Plate-
rueneko ateak. Parte hartu gura
duten musika talde gazteek Du-
rangoko Kafe Antzokira idatzita
egin dezakete eskaria: kultura@
plateruena.net helbidean eman
dezaketeizena.
Bertako musikari
gazteen taldeen
zuzenekoak, 	
Plateruenean
Orion Child, 11 ikusteko jaioak
durangarrak, eta Berriz eta
Durangoko musikarien En cla-
ve de dos taldeek joko dute
MUSIKA
14 	 Publizitatea 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 15
Kirola
@anbotokirola
Mallabia (goian), Sasikoa (erdian) eta Elorrioko Buskantza (behean).
JOSEBA DERTEANO
Gatza eta piperra bueltan dira
areto-futboleko Hirugarren
mailan. Bai, behintzat, Duran-
galdeko ikuspetik begiratuta.
Iaztik jarraitzen duen Mallabia
Tabirakolor taldeari Elorrioko
Buskantza eta Sasikoa Duran-
go batuko zaizkio aurten, iaz
igoera lortu ostean. Proiektu
berriek, hainbat ezberdinek eta
lehia sanoek talka egingo dute
denboraldi honetako dituzten
sei derbietan. Hiru taldeek aste-
buruanekingodioteligari.
Mallabiaren proiektu berria
Iaz desagertzeko zorian egote-
tik, aurten proiektu sendo bate-
ko protagonista izatera igaro da
Mallabia. Etorkizunera begira,
proiektusendobatenlehenzuta-
rriak ezartzen dabiltza. Geroni-
mo Ugarte entrenatzaile zaildua
gidari dutela, taldea ia goitik
behera eraberritu dute. Iaztik
jokalari bik eta atezain batek ja-
rraituko dute. Hirugarren mai-
lako oilarren artean borrokan
aritzea da helburua, aurten ezin
bada, datorren denboralditik
aurrera.
Aurredenboraldia makine-
ria berria doitzen eman du Ma-
llabiak: “Ez gara nahi genuen
mailan ibili, baina normala da.
Jokalari berri asko ditugu, az-
piegiturak mugatuak dira, eta
horrek garapen prozesua mo-
teldu egin du. Baina talde ona
osatudugulaustedut,etailusioz
beteta gaude”, azaldu du Ugar-
tek. Orandik, taldea osatzeko
jokalari bi fitxatu guran dabil-
tzalaazaldudu.
Sasikoa mailari eustera
Sasikoak ere proiektu berria du
aurten Juan Carlos Carrera en-
trenatzaile duela. Eta ez, ez gara
izenekin okertu. Iaz Mallabia
entrenatzen aritu zen Carrera
Sasikoan dago aurten, eta Sasi-
koan ibili zen Geronimo Ugarte
Mallabian. Areto-futbolak ho-
rrelakobitxikeriakditu.
Talde berria klubeko jokala-
riekin osatu dute: iaztik jarrai-
tzen dutenek, eta Sasikoa B tal-
detik igotakoek. Hala ere, taldea
ez dagoela itxita adierazi du Ca-
rrerak: atezain eta hegal-pibot
baten bila dabiltza.“Hirugarren
mailarabueltan,etataldegaztea
dugula ikusita, mailari eustea
dugu helburu”, dio Carrerak.
Sasikoa da eskualdeko hiru
taldeetatik etxean ekingo dion
bakarra. Bihar Soloarte hartu-
ko dute Landakon. Aurreden-
boraldian, lagunarteko partidu
batean,4-2irabazizionSasikoak
Basauriko taldeari, Carreraren
esanetan, “hiru puntu jokoan
daudeneanbestekontubatda”.
Elorriok aurpegi berri gutxi
Elorrioko Buskantzak, printzi-
pioz, mailari eustea du helburu,
esperientzia batu, eta mailan
sendotzea. Aurredenboraldian
partidu onak eta kaskarrak tar-
tekatu dituzte. Concepto talde
indartsuaren kontra launa ber-
dinduta “taldea apur bat hazi
egin zen”, onartu du Iker Saenz
de la Cuesta entrenatzaileak.
Ondorengo hiru partiduak,
nahita, beheragoko mailakoen
kontrakoak izan ziren, eta ko-
meriakizanzituzten.Esaterako,
3-5 galdu zuten Presion Break
taldearen aurka: “Atzean ixten
zaizkigunean zailtasunak di-
tugula ikusi genuen. Partidu
horiek ondo etorri ziren fisikoki
zeinmentalkiprestatzeko”.
Oro har, iazko taldeari eutsi
diote, eta hiru aurpegi berri ba-
karrik dituzte. Bi berriro hasi
dira areto-futbolean: Ibon Sala-
berria eta Iñaki Pelaez. Hiruga-
rrena gazte mailako taldetik igo
dute:JosebaPelaez.Asteburuan
Donostianjokatukodute.
Areto-futboleko Hirugarren mailak gatza eta
piperra berreskuratu ditu Durangaldean
IaztikjarraitzenduenMallabiaTabirakolortaldeari,ElorriokoBuskantzaetaSasikoaDurangotaldeakbatuzaizkioaurten
Elorrio, Iurreta, Abadiño, Zaldua
eta Berriz baloia astintzeko prest
Abadiñoren iazko irudi bat (goian) eta Iurretakoren aurtengo taldea (behean).
Berrizekzuzendaritzaberriadu,etaklubagazaurrerajarraitukodute
Bizkaikohiruligahasikodiraas-
teburu honetan eskualdeko bost
taldegaz: Elorrio eta Iurretako
Ohorezko mailan, Abadiño eta
Zaldua Maila gorenean, eta Be-
rrizLehenengoerregionalean.
Iurretakok aurtengoa biga-
rren denboraldia du Ohorezko
mailan. Iaz legez, mailari eustea
dute helburu. Talde eraberritua
dute; 13 jokalarik utzi dute La-
rrakozelai, eta beste hainbeste
etorri dira. Talde teknikora Iban
Lopez eta Jose Antonio Tinoco
batu dira: lehenengoa bigarren
entrenatzaile lanean, eta biga-
rrenaatezainenentrenatzaile.
Elorrio sei jokalarik utzi du-
te, eta lau ekarri dituzte: Jon
Barredo (Elgoibarretik), Iñigo
Uria (Iurretakotik), David Loba-
to (iaz areto-futbolean aritu zen)
eta Beñat Kortazar (Kulturaleko
gazteen taldetik). Joan direnei
dagokienez, Jon Larrañaga izan
da taldea uzten azkena: Hiruga-
rren mailako Elgoibarren joka-
tukoduaurten.
Igoberri bi Maila gorenean
Iaz Maila gorenera igotzea lor-
tu zuten talde bi lehiatuko dira
aurten:ZalduaetaAbadiño.Biek
ala biek, mailari eustea dute
helburu. Zalduak entrenatzaile
berria du: Unai Letona. Aurreko
zazpiurteetanDurangokoKultu-
ralean aritu da, eta gazte maile-
tako hainbat talde zuzendu ditu.
Iazko taldeagaz alderatuta, hiru
jokalariberridituzte:IgorArana
(Iurretakotik dator), Borja Seara
(Ermua taldetik), eta Julen Urki-
za(IurretakoBtik).
Hamar urte dira Abadiñok
Maila gorenean jokatzen ez zue-
na. Oier Gonzalezek darrai en-
trenatzaile, eta zazpi jokalari
berri ditu taldean: Gorka Este-
ban (Iurretakotik), Jon Urien eta
Beñat Goikoetxea (Amorebieta-
tik), Xabier Unzueta eta Jokin
Armero (gazteen taldetik), Julen
Fernandez (Kulturaletik), eta
JonBarahona(Berriztik).
Berrizek bizirautea helburu
Azkenik, Berrizek Lehenengo
erregionalean ekingo dio den-
boraldiari. Urrun geratu da Kul-
turalaren atzetik, eskualdeko
bigarren talderik indartsuena
zen sasoia. Aurten mailari eta
klubariberarieusteadutehelbu-
ru.Uztaileanklubadesagertzeko
zorian izan zen zuzendaritza ba-
tzordean erreleboa falta zelako.
Udalakereeskuhartuzuenhain-
bat batzar deituz. Azkenean, zaz-
pi laguneko talde batek hartu du
gidaritza, eta Josu Aiartzaguena
dapresidentea.
Sasikoa da liga etxean
hasiko duen bakarra; bihar
Soloarte hartuko dute
Landako kiroldegian
ARETO FUTBOLA
FUTBOLA
J. Iglesias
16 	 Kirola 	 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
Tabirako Baque emakumeen aurtengo taldea Nagore Saratxaga trofeoagaz.
J. D.
Adituen esanetan, Txina mun-
duko jarduera ekonomikoaren
motor nagusi bilakatzeko bi-
dean dago. Gainera, gero eta
nabariagoa den hegemoniara-
ko bide hori gainerako espa-
rruetara ere zabaltzeko asmoa
dute, kirolera, esaterako. Az-
ken urteetan sokatira gero eta
txertatuago dago Txinan, eta
Europako taldeek argi ikusi
ahal izan dute hori munduko
txapelketetan elkarren kontra
lehiatu direnean. Kantitatea
badute, asko dira, eta kalitatean
ere gorakada eman dute. Baina
ez dute erdibidean geratzeko
asmorik. Horrela, Abadiñoko
sokatirataldeagazhartuemane-
tan ipini dira, eta datozen aste
bietan (irailaren 23tik urriaren
6ra) Durangaldean izango dira
Txinako selekzioko tiralariak
eta entrenatzailea, Abadiñokoe-
kinbateraentrenatzeko.
Iaz Goierriko taldeagaz
(Erandio) aritu ziren lur gaine-
ko entrenamenduak egiteko.
Orduan,egunbatekobisitaegin
zuten Abadiñora tiralari bik
eta entrenatzaileak. Orain, iaz
irekitako bideari jarraipena
emango diote. Durangoko Ibai-
zabal ikastolan hartuko dute
ostatu,etaeguneroentrenatuko
dute Abadiñoko probalekuan:
“Oraindik metodologia pres-
tatzen gabiltza. Ez datozela tu-
rismoa egitera esan digute, eta
egunero entrenatzeko asmoa
dute. Seguruenik goizetan eu-
renkabuzaritukodira,etaarra-
tsaldetan gurekin”, adierazi du
Edu Mendizabal Abadiño so-
katira taldeko entrenatzaileak.
Txina maila ona duen selekzioa
dela dio: “Eskoziako Mundu-
ko Txapelketan finalerdietan
euren kontra lehiatu ginen 560
kilora arteko proban, eta nazio
mailako txapelketa irabazteko
zorianereizanziren”.
Euskal olinpiadak
Bestalde, azaroan hasiko duten
denboraldia prestatzen dabil
apurka-apurka Abadiño soka-
tira taldea. Joan zen astebu-
ruan zazpi herrialdeen arteko
txapelketan parte hartu zuten
Baigorrin (Nafarroa Beherea).
Txapelketa horretan probintzia
bakoitzeko onenak hainbat mo-
dalitatetan lehiatu ziren (txoro-
kil batzea, trontza, txingak…)
eta modalitateetako bat sokati-
raizanzen.Abadiñoktiraldide-
nak irabazi zituen, baina ez zen
nahikoa izan Bizkaiari azken
garaipena emateko. Modalitate
denetan batutako puntuekin
laugarrengeratuzenBizkaia.
Joan zen astera arte, zazpi
herrialdeen arteko txapelketan
partehartuduenzortzikoteaba-
karrik ibili da entrenatzen Aba-
diñoko probalekuan, baina aste
honetantaldeosoakekindieen-
trenamenduei. Iazko ia tiralari
denek jarraitzen dute taldean.
Azaroan Goma Gaineko Lauko
Euskadiko Txapelketa hasiko
dute, eta aurtengo hitzordu na-
gusia 2014ko otsailean Irlandan
jokatuko den munduko txapel-
ketaizangodute.
SOKATIRA
Txinako tiralariek Abadiñon
entrenatuko dute aste bitan
Irailaren23tikurriaren6raDurangaldeanegongodiraTxinakotiralariak
SASKIBALOIA
Joan zen asteburuan jokatutako zazpi herrialdeen arteko txapelketan tiraldi denak irabazi zituen Abadiño sokatira taldeak.
Tabirakoren aurkezpena
gaur, Landako kiroldegian
Tabirako Saskibaloi Taldeak
bere taldeen aurkezpen ofiziala
egingo du gaur, 17:30etik aurre-
ra, Landako kiroldegian. Gazte-
txoenetatik nagusienetara, ba-
nan-banan irtengo dira taldeak
kantxa erdira, denboraldiko
argazki ofiziala ateratzeko. Bes-
talde, emakumeen talde nagu-
siak Baque torneoa jokatuko
du bihar eta etzi. Gizonen talde
nagusiak joan zen asteburuan
jokatu eta irabazi zuen torneoa,
finaleanArrasaterinagusituta.
Klubekotaldeguztiakaurkeztukodituzte
Joan zen asteburuan Baque torneoa irabazi zuen gizonen talde nagusiak.
Eneritz Iturriaga
Txirrindulari ohia
Profesionalibilbideautzi
nuenetik,azkenekohilabe-
teetan,berrirohasinaizki-
rolarekinharremanetan,eta
tristeadenkontubatdarabilt
buruan.
Umeekkirolaegitendute
osasunerakoonadelako,
lehiaketabatdelako,edogus-
turadabiltzalakolagunekin?
Hainbatikuspuntuatera
ditut.Esaterako,umebatek
Llorentekmoduanjokatu
nahidu,edoberefamaedu-
ki?Etaberegurasoekkontu
korronteaerebai?Etaentre-
natzailebatek,txapeldunbat
bakarrik?Galderagaiztoak
dira,bainaosoerrealistak.
Umeeiezindakieke
ilusioakendukirolhorre-
tanonakezdirelako,edo
ezdutelakomailaematen.
Horrelahastendiraumeen
lehenengoarazoserioak,
autoestimari,itxurafisikoari
zeinelikaduraridagozkie-
nak.Ezgarakonturatzen
taldeanegitendirenmespre-
txuakbertangelditzendirela
betirako.Gazteanintzenean
igaronituennik,etaorain
berrizberdinaikustennabil.
Umeei,hasteko,kirolaosa-
sunerakozeinharremanak
sendotzekoonadelaerakutsi
beharzaie.14urtekozenbat
txapeldunezagutuditut
orainnondabiltzanereez
dakidanak?Umeak,ume
dira.Desberdinduditzagun
jolasaetalehia.Munduabe-
netanzelakoadenikusteko
badituzteurteakaurretik.
Utzidiezaiegunumeeieuren
errealitatebirtualeanjolas-
ten,presiorikgabe,geroere
etorrikodira-etamomentu
horiek!
ADITUAREN TXOKOA
Irabazi beharra
ala jolasa?
Urtero legez, Ezkurdi Jai Alai
zesta-punta eskolak antolatuta-
ko San Fausto zesta-punta txa-
pelketak afizionatu mailako
zestalaririk onenak batuko di-
tu Durangon. Bihar hasi, eta za-
patuarratsaldero(18:00etan)eta
domeka goizero (11:30ean) joka-
tukodituztejardunaldiak.Fina-
la urriaren 19an jokatuko du-
te. Guztira 15 herritako biko-
teak lehiatuko dira nagusien
mailan. Gipuzkoa da ordezka-
ri gehien izango dituen probin-
tzia: Donostia, Zumaia, Mutri-
ku, Andoain eta Tolosako biko-
teak etorriko dira. Bizkaiak lau
ordezkari izango ditu: Gernika,
Berriatua, Markina eta Duran-
go. Nafarroa Noain eta Cabani-
llas herriekin egongo da ordez-
katuta, eta Ipar Euskal Herria
Biarritz eta Donibane Lohizu-
nerekin. Arabatik eta Katalu-
niatik Gasteizko eta Bartzelo-
nako bikote bana etorriko dira.
Durangoko zesta-punta esko-
lako bikotea Asier Azkarate du-
rangarrak eta Iker Abad getxoz-
tarrakosatukodute.Printzipioz,
ez daude txapela janzteko fabo-
ritoen artean. Domeka honetan
Donostiaren kontra jokatuko
dute lehen kanporaketako par-
tidua. Faborito nagusien artean
Berriatua kokatu daiteke. Esate-
rako, iaz Alberdik eta Garaldek
osatutako Berriatuko bikoteak
irabazi zuen txapelketa. Aurten
Alberdik Ubillarekin osatuko
dubikoa.
Asteburuko partiduak
Bihar arratsaldean partidu bi
jokatuko dituzte. Lehenengoan
Gasteiz eta Noian neurtuko di-
ra, eta bigarrenean Cabanillas
eta Zumaia. Domekako par-
tiduak Durango-Donostia eta
Markina-Tolosaizangodira.
2013ko irailaren 20a, barikua | anboto	 Kirolak | 17
AGENDA
JOSEBA DERTEANO
Denboraldiko azken hitzorduan,
pistako Espainiako txapelketan,
urrezko domina bi eta brontzez-
ko beste bat irabazi ditu Ziortza
Isasi elorriarrak gazteen mai-
lan.Jazarpenprobanetaabiadu-
ra olinpikoan lortu ditu urrezko
dominak, eta puntuazioan bron-
tzezkoa.
Jazarpen probako urrea ira-
bazterik ez zuela espero adierazi
du 18 urteko elorriarrak: “Ni
baino hobeak bazeudela uste
nuen, nire taldekide Ane Iriarte
edo Alicia Gonzalez asturiarra,
esaterako”. Garbi zuen domi-
nen borrokan sartzeko denbora
ona egin beharko zuela; eta ona
baino hobea egin zuen, bere ibil-
bideko onena modalitate horre-
tan: 2.35.98. Iriarte taldekideak
jantzi zuen zilarra. Urrezko
bigarren domina Ane Iriarte-
gaz taldea osatuta irabazi zuen,
abiadura olinpikoan. Brontzez-
koa iñurri lanaren ondorioa
izan zen. Puntuazio proban Ane
Iriarteri ahal zuen guztian la-
guntzea zen ezarri zioten zeregi-
na, eta horrela egin zuen, baina
aldiro-aldiro puntuak batuta.
Azkenean, Iriartek urrea jantzi
zuen,etaIsasikbrontzea.
Behetik gorako bidea
Aurtengo denboraldian behe-
tik gorako bidea egin du Isasik.
Eroriko batzuen ondorioz, bere
mailatik behera aritu zen hasie-
ran, baina azken txanpa harri-
garria osatu du. Gogoratu behar
da abuztuan zilarrezko domina
irabazi zuela errepidean, Espai-
niako erlojupeko txapelketan.
Datorren urtean pistan zein
errepidean, bietan jarraitzea
gustatukolitzaiokeeladio.
PISTA
BTT MARTXA
ZESTA-PUNTA
Denboraldia ixteko, urre bi
eta brontze bat Isasirentzat
ZiortzaIsasikhirudominalortuditupistan,gazteenEspainiakotxapelketan
BiharXXX.SanFaustoZestaTxapelketahasikoda
Ziortza Isasi irudiaren erdian, txapelketan irabazitako hiru dominetako batekin.
Zapatuan IX. Mendi Bizikleta
Martxa egingo dute Otxandion.
Ibilbide bi prestatu dituzte: 40 ki-
lometrokoa eta 17 kilometrokoa.
Luzea 09:30ean hasiko da Otxan-
dioko plazan, eta San Martin,
Azpikoarri, Aldoia, Motxotegi,
Gomilatz, Mirugain eta Kondeba-
sotik zehar ibiliko dira. Ibilbide
laburragoak zailtasun gutxiago
du, eta 09:45ean hasita, Matadero,
Presazelai, Aldoia, Gordobil eta
Gomilatz ingurutik ibiliko dira.
Edariekin eta janariekin atondu-
takoanoapostuakGomilatzeneta
Otxandioko plazan ipiniko dituz-
te. Izen-ematea egunean bertan
egin daiteke: 12 euro federatuek
eta 15 federatu gabekoek. Plaza
kopurua 300 parte hartzailera
mugatutadago.
Mendi bizikleta
martxa bihar,
Otxandion
Afizionatuetako onenak
lehiatuko dira Durangon
HIRUGARREN MAILA
Durangoko Kulturala-
Basconia
· Zapatuan, 18:00etan, Tabira futbol
zelaian.
OHOREZKO MAILA
Elorrio-Moraza
· Zapatuan, 16:00etan, Eleizalde
futbol zelaian.
MAILA GORENA
Zaldua-San Pedro
· Zapatuan, 17:00etan, Solobarria
futbol zelaian.
Abadiño-Lekeitio
· Zapatuan, 17:00etan, Astola futbol
zelaian.
LEHENENGO ERREGIONALA
Berriz-Arrautzaldeon
· Domekan, 11:30ean, Berrizburu
futbol zelaian.
HIRUGARREN MAILA
Sasikoa-Soloarte
· Zapatuan, 17:00etan, Landako
kiroldegian.
FUTBOLA
SASKIBALOIA
ARETO FUTBOLA
AURKEZPENA
Tabirako Saskibaloi Taldea
Barikuan, 17:30ean, Landako
kiroldegian. Klubeko talde guztiak
aurkeztuko dituzte, eta argazki ofizia-
lak aterako dituzte.
PILOTA
XXX. SAN FAUSTO ZESTA
PUNTA TXAPELKETA
- Gasteiz-Noain
- Cabanillas-Zumaia
Zapatuan, 18:00etan,
Durangoko Ezkurdi Jai-Alai
pilotalekuan.
- Donostia-Durango
- Markina-Tolosa
Domekan, 11:30ean, Durangoko
Ezkurdi Jai-Alai pilotalekuan.
MENDI IBILBIDEA
IX. OTXANDIOKO MENDI
MARTXA
- Ibilbide luzea: Otxandio, San
martin, Azpikoarri, Aldoia,
Motxotegi, Gordobil, Nebera,
Gomilatz, Mirugain, Otxandio,
Kereixara, Kondebaso, Otxan-
dio (40 kilometro)
Zapatuan, 09:30ean,
Otxandioko plazatik.
- Ibilbide laburra: Otxandio,
Mataderoa, Presazelai, Aldoia,
Gordobil, Gomilatz, Inola eta
Otxandio (17 kilometro)
Zapatuan, 09:45ean,
Otxandioko plazatik. Izen-ematea
egunean bertan egin daiteke: 12 euro
federatuek, 15 federatu gabeek.
PILOTA
XXVI. OLAZAR PILOTA
TXAPELKETA
Lau t’erdian:
- Olano - Olaetxea II
Binaka:
- Santxo-Imaz /
Elezkano I-Kastillo
Irailaren 26an, 21:30ean, Zaldibarko
pilotalekuan.
SURFA
Cross Culture Surf elkarteak
sustatutako proiektuaren bidez
Euskal Herriaren eta Irlandaren
arteko truke programa abiatuko
dute 13-17 urte arteko gazteei zu-
zenduta. Surfa praktikatzeko, es-
perientziak partekatzeko, ingele-
sa hobetzeko, eta herrialde berri
bat ezagutzeko aukera eskainiko
dute. Urriaren 27tik azaroaren
3ra euskaldunak Irlandara joan-
go dira (Lahinch ingurura), eta
2014ko apirilaren 12tik 19ra irlan-
darrak Euskal Herrira etorriko
dira. Oraindik ekimenean parte
hartzeko hiru plaza libre daude-
la adierazi dute antolatzaileek:
www.crossculturesurf.com.
Surfaren bueltan
Irlandara joateko
aukera, urrian
MENDI DUATLOIA
J.D.
Irailaren 29an Mallabiko Mendi
Duatloia lehiatuko dute. Bertan
parte hartzeko izen-ematea ireki-
ta dago irailaren 28ra arte. Web-
gune honetan apuntatu daiteke:
www.mendiduatloia.com.
Goizean,10:00etan,umeenlas-
terketakhasikodira.Gaztetxoen-
tzako lasterketa bi prestatu di-
tuzte: 8 urtetik beherakoentzako
bat, eta 8-14 artekoentzako beste
bat. Nagusien proba 11:00etan
hasiko da: 6.68 km korrika, 16
bizikletan, eta beste 3.34 korrika.
Ondoren, herri bazkaria egongo
da plazan. Bazkaritarako izen-e-
matea hilaren 23an amaituko da:
mallabiaduatloia@hotmail.com.
Hilaren 28ra arte
apuntatu daiteke
Mallabiko proban
Alberdi eta Garalde iazko irabazleak.
514 interneterako
514 interneterako
514 interneterako
514 interneterako
514 interneterako
514 interneterako
514 interneterako

Weitere ähnliche Inhalte

Was ist angesagt?

Donostia ppt 2013 14 eus lh
Donostia ppt 2013 14 eus lhDonostia ppt 2013 14 eus lh
Donostia ppt 2013 14 eus lh
josecajoseca
 
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
ElhuyarOlinpiada
 

Was ist angesagt? (13)

Entzuixu!! 12.zkia. 2017ko apirila.
Entzuixu!! 12.zkia. 2017ko apirila.Entzuixu!! 12.zkia. 2017ko apirila.
Entzuixu!! 12.zkia. 2017ko apirila.
 
Anboto 398
Anboto 398Anboto 398
Anboto 398
 
Herritxikiakgeroetahutsago
HerritxikiakgeroetahutsagoHerritxikiakgeroetahutsago
Herritxikiakgeroetahutsago
 
Idazlanak eredugarriak c1
Idazlanak eredugarriak c1Idazlanak eredugarriak c1
Idazlanak eredugarriak c1
 
Anboto 510 internet
Anboto 510 internetAnboto 510 internet
Anboto 510 internet
 
Donostia ppt 2013 14 eus lh
Donostia ppt 2013 14 eus lhDonostia ppt 2013 14 eus lh
Donostia ppt 2013 14 eus lh
 
On line Buletina Urtarrila 2014
On line Buletina Urtarrila 2014On line Buletina Urtarrila 2014
On line Buletina Urtarrila 2014
 
Igeldoko desanexioari buruzko herri kontsultaren liburuxka
Igeldoko desanexioari buruzko herri kontsultaren liburuxkaIgeldoko desanexioari buruzko herri kontsultaren liburuxka
Igeldoko desanexioari buruzko herri kontsultaren liburuxka
 
Biktima guztiak aintzat hartuko dituen oroimena aldarrikatu du Argituz-ek
Biktima guztiak aintzat hartuko dituen oroimena aldarrikatu du Argituz-ekBiktima guztiak aintzat hartuko dituen oroimena aldarrikatu du Argituz-ek
Biktima guztiak aintzat hartuko dituen oroimena aldarrikatu du Argituz-ek
 
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
649_gosearen aurkako kanpaina.ppt
 
Anboto 505
Anboto 505Anboto 505
Anboto 505
 
Aralar Gasteiz 2011 - Etxebizitza
Aralar Gasteiz 2011 - EtxebizitzaAralar Gasteiz 2011 - Etxebizitza
Aralar Gasteiz 2011 - Etxebizitza
 
Entzuixu!! 6.zkia. 2013ko abendua.
Entzuixu!! 6.zkia. 2013ko abendua.Entzuixu!! 6.zkia. 2013ko abendua.
Entzuixu!! 6.zkia. 2013ko abendua.
 

Andere mochten auch (7)

511 anboto
511 anboto511 anboto
511 anboto
 
Anboto 506
Anboto 506Anboto 506
Anboto 506
 
Anboto 508
Anboto 508Anboto 508
Anboto 508
 
Anboto 407
Anboto 407Anboto 407
Anboto 407
 
Iurretako jaien gehigarria
Iurretako jaien gehigarriaIurretako jaien gehigarria
Iurretako jaien gehigarria
 
Anboto 409
Anboto 409Anboto 409
Anboto 409
 
Anboto 496
Anboto 496Anboto 496
Anboto 496
 

Ähnlich wie 514 interneterako

Ähnlich wie 514 interneterako (20)

Anboto 488
Anboto 488Anboto 488
Anboto 488
 
Anboto 499
Anboto 499Anboto 499
Anboto 499
 
Anboto 480
Anboto 480Anboto 480
Anboto 480
 
512 interneterako
512 interneterako512 interneterako
512 interneterako
 
Anboto 507
Anboto 507Anboto 507
Anboto 507
 
Anboto 507
Anboto 507Anboto 507
Anboto 507
 
Anboto 419
Anboto 419Anboto 419
Anboto 419
 
Anboto 451
Anboto 451Anboto 451
Anboto 451
 
Anboto 392
Anboto 392Anboto 392
Anboto 392
 
Anboto 508
Anboto 508Anboto 508
Anboto 508
 
Anboto 462
Anboto 462Anboto 462
Anboto 462
 
Anboto 394
Anboto 394Anboto 394
Anboto 394
 
Anboto 416
Anboto 416Anboto 416
Anboto 416
 
On line buletina martxoak 2014
On line buletina martxoak 2014On line buletina martxoak 2014
On line buletina martxoak 2014
 
Euskadi Lagunkoia Sustraietatik - Udalerrietan ezartzeko eta erabiltzeko gida...
Euskadi Lagunkoia Sustraietatik - Udalerrietan ezartzeko eta erabiltzeko gida...Euskadi Lagunkoia Sustraietatik - Udalerrietan ezartzeko eta erabiltzeko gida...
Euskadi Lagunkoia Sustraietatik - Udalerrietan ezartzeko eta erabiltzeko gida...
 
Apirilak 2012 buletina : www.comercio-gipuzkoa.com
Apirilak 2012 buletina : www.comercio-gipuzkoa.comApirilak 2012 buletina : www.comercio-gipuzkoa.com
Apirilak 2012 buletina : www.comercio-gipuzkoa.com
 
Elgoibar Berdea [eu]
Elgoibar Berdea [eu]Elgoibar Berdea [eu]
Elgoibar Berdea [eu]
 
Anboto 422
Anboto 422Anboto 422
Anboto 422
 
Anboto 485
Anboto 485Anboto 485
Anboto 485
 
513 interneterako
513 interneterako513 interneterako
513 interneterako
 

Mehr von Anboto Komunikabideak

Mehr von Anboto Komunikabideak (20)

Zaldibar kronograma
Zaldibar kronogramaZaldibar kronograma
Zaldibar kronograma
 
Ezkontza gehigarria
Ezkontza gehigarriaEzkontza gehigarria
Ezkontza gehigarria
 
Ingurumen gehigarria
Ingurumen gehigarriaIngurumen gehigarria
Ingurumen gehigarria
 
San Blas jaietako gehigarria
San Blas jaietako gehigarriaSan Blas jaietako gehigarria
San Blas jaietako gehigarria
 
Programa euskaraz sf18
Programa euskaraz sf18Programa euskaraz sf18
Programa euskaraz sf18
 
Zornotzako jaietako gehigarria
Zornotzako jaietako gehigarriaZornotzako jaietako gehigarria
Zornotzako jaietako gehigarria
 
Otxandioko jaietako gehigarria
Otxandioko jaietako gehigarriaOtxandioko jaietako gehigarria
Otxandioko jaietako gehigarria
 
Uda giroko egitaraua 2018
Uda giroko egitaraua 2018Uda giroko egitaraua 2018
Uda giroko egitaraua 2018
 
Udako gehigarria
Udako gehigarriaUdako gehigarria
Udako gehigarria
 
Julene Azpeitia irabazleak 2018
Julene Azpeitia irabazleak 2018 Julene Azpeitia irabazleak 2018
Julene Azpeitia irabazleak 2018
 
Euskal jaiak 2018
Euskal jaiak 2018Euskal jaiak 2018
Euskal jaiak 2018
 
Traña-Matienako jaietako gehigarria
Traña-Matienako jaietako gehigarriaTraña-Matienako jaietako gehigarria
Traña-Matienako jaietako gehigarria
 
Ezkontza gehigarria
Ezkontza gehigarriaEzkontza gehigarria
Ezkontza gehigarria
 
San Blas jaiak 2018
San Blas jaiak 2018San Blas jaiak 2018
San Blas jaiak 2018
 
Gabonetako gehigarria
Gabonetako gehigarriaGabonetako gehigarria
Gabonetako gehigarria
 
Zornotza Azaroak 25eko kartela
Zornotza Azaroak 25eko kartelaZornotza Azaroak 25eko kartela
Zornotza Azaroak 25eko kartela
 
Durangoko jaiak
Durangoko jaiakDurangoko jaiak
Durangoko jaiak
 
Iurretako jaietako gehigarria
Iurretako jaietako gehigarriaIurretako jaietako gehigarria
Iurretako jaietako gehigarria
 
Eskolara buelta 2017
Eskolara buelta 2017Eskolara buelta 2017
Eskolara buelta 2017
 
Zornotzako jaiak
Zornotzako jaiakZornotzako jaiak
Zornotzako jaiak
 

514 interneterako

  • 1. 2013ko irailaren 20a 11. urtea www.anboto.org DURANGALDEKO ASTEKARIA 514. alea Durango 2 Merkataritzaneuskararen presentziahandituguradute Durangaldea 3 Likidazioplanakaurrerajarraitzen duMendigurenyZarrauan Elorrio 6 Kiroldegikokuotaintegralen inguruaneztabaidasortuda Zaldibar 7 Auzolanean garbituko dute dorretxe inguruko sasitza Euskal Herriko abentura parke handiena inauguratuko dute gaur, Otxandion 2 Herririk herri Behar zaitut lemapean, kalean topatutako txakurrak adop- zioan jartzeko kanpaina hasi du Berrizko Udalak. Momentu honetan, udaletxeko langileek kaletik batutako hiru txakur Iurretako Zaunk zentroan daude. Bertako egonaldiarengatik udalak zortzi euro ordaintzen ditu egunean. Txakurren ja- beengan kontzientziazioa landu gura du udalak. “Txakurrak lotuta eroan beharko lituzkete, eta kakak batu”, azaldu zuen atzo, kanpaina ezagutzera emateko antolatutako prentsau- rrekoan Orland Isoird alkateak. Txakurrak libre ibiltzeko espazioaipintzeaaztertzendabiltzalaereazalduzuen. Kalean topatutako txakurrak adoptatzeko kanpaina jarri du martxan Berrizko Udalak 7 Momentu honetan Iurretako Zaunk zentroan hiru txakur dauzka Berrizko Udalak bere kargu “Oinezkoak, bizikletak eta kotxeak batera bizitzeko ahalegina egin behar dugu” Sigi-Saga herri barruko txirrindulari eta zikloturista elkarteak Mugikortasunaren Astean Durangoko Udalaren diploma jaso du. Bidegorrien inguruan udal araudia sortu, eta betearaztea gurako lukete 2 Iurretako jaiak 2013 Ezkerretik eskuinera, Iban Marcos, Igor Ibazeta, Fernan Ruiz, José Martinez, Juan Mari Txintxurreta, Patxi Torregrosa eta Oscar Martinez, Sigi-Saga elkarteko kideak.
  • 2. M.O. Durangoko Udalak Guk euske- raz izeneko kanpaina ipini du martxan, herriko saltokietan euskararen erabilera indartze- ko asmoz. “Ahoz zein idatziz, euskarari bultzada eman gura diogu merkataritzan”, azaldu du Andoni Iruarrizaga zinego- tziak. Irailetik abendura bitar- tean, Euskara saileko langile Goiatz Etxeita dendarik denda eta tabernarik taberna ibiliko da udaleko aholkularitza zerbi- tzuaren informazioa ematen. Proposamen bat egingo die: errotulazioa gaztelaniaz edukiz gero, euskarara aldatzea. Onar- tzen badute, udalak diruz lagun- duko du diseinu aldaketa. Web- guneekin ere gauza bera egingo dute. Urriaren 31ra arte egongo da laguntzak eskatzeko epea; dagoeneko zortzi eskaera jaso dituzte. Kanpainaren ondorioz, datozen urteetako eskaerak igo- tzeaereesperodute. Bestalde, merkatarien beha- rrak idenfikatu, eta euren za- lantzak argitzen laguntzea ere izango da Etxeitaren lana. Har- tueman zuzenari garrantzia emango diote. Merkatarien ohiturak iraultzea gura dute, Etxeitaren arabera: “Ea lortzen dugun euskararen presentzia handiagotzea”. Dendak Bai-ren babesa Toni Atutxa teknikariak esan du merkataritzako hizkuntza paisaian euskararen presentzia handitzea dela helburu estra- tegikoa. Euskararen Aholku Batzordean merkataritzan “as- tindu” bat behar zela ondorioz- tatu ei zen, eta kanpaina berria Euskara Biziberritzeko Plan Nagusiarenbaitandago. Kanpainak Dendak Bai el- kartearen babesa daukala adie- razi du Araceli Guerrero ordez- kariak. Eta udaleko sustatzai- leekekarpenhorieskertudiote. 2 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Herririk herri Anboto Komunikabideak DURANGO M.O. Sindikatuek salatu dute Duran- goko larrialdietako beharginak zigorrekinmehatxatuegindituela Osakidetzako zuzendari Jon Etxe- berriak. Bada, adierazpen horien inguruan Jon Darpon osasun sailburuak daukan iritzia jakin guraduEHBilduk.Jaurlaritzaren jarrera txarretsi du koalizioak: “Langileen iritzia entzun, eta euren ekarpenak kontuan izan ordez, aldebakarreko erabakiak hartzen ditu, langileak mehatxa- tzen ditu, eta euren izena zikin- tzendu”. Bestalde,EuskadikoMedikuen Sindikatuak beharginak babestu ditu, eta adierazi du Etxeberria- ren esanek “forma autoritarioak” islatzen dituztela. Osakidetzako zuzendaritza kritikatu du: “Inor ez da etorri beharginekin zen- troko beharrizanak aztertzera”. Langileak arduratsuak direla gai- neratudusindikatuak. Osasun sailburuaren agerraldia eskatu du EH Bilduk UdalakSigi-Sagaelkarteasaritudumugikortasun jasangarriarenaldeegitenduenlanadela-eta JONE GUENETXEA Sigi-Saga herri barruko txirrin- dulari eta zikloturista elkarteak Mugikortasun Jasangarriaren Astean jaso du Durangoko Uda- larendiploma.Elkarteak,baina, urteko gainerako asteetan ere lanean dihardu herri barruko txirrindularitzabultzatzen. Asteon, Lehen Hezkuntzako ikasleei ikastetxeetara bizi- kletaz edo monopatinez joaten lagundu diete. 9-12 urte arteko gaztetxoekin batzeko bilguneak jarri dituzte: Hizkuntza Eskola, Tabirako zubia, San Fausto, Txi- bitena, Andra Mariko elizpea, Sasikoa, Institutu aurrea eta Askatasun Etorbidea. Bidean, ikasleek bizikleta eta monopa- tin karabanagaz bat egin dute. Patxi Torregrosa elkarteko ki- deak azaldu duenez, “egunetik egunera jende gehiago dator”. Patinetea ei da gazteen artean arrakasta handiena duen ga- rraiobidea. Iaz egun biko ekime- na izan zena, aurten, aste osora zabaldudute. Elkartearen sorrera Herri barruko txirrindularitza bultzatzeko asmoz sortu zuten Siga-Saga elkartea 2010. urtean. Urteotan, bidegorriak herrian zabaltzen doazela ikusi dute. Geroago eta durangar gehiagok kotxea utzi, eta bizikleta era- biltzen dute herri barruan alde batetik bestera joateko. Duran- goko Udalaren datuen arabera, azken hiru urteotan, bizikleta joan-etorriak %7 igo dira. Iazko datuek ziotenez 250 ikasle ingu- ru joaten da egunero bizikletaz eskolara. 10 kilometroko bidego- rri sarea du Durangok. Hala ere, Sigi-Sagako kideen berbetan, bidegorriak herrigunean lotzea geratzen da, eta baita Durangal- dekobesteherriekinlotzeaere. Bidegorri sarea hobetuz doa- la aitortu arren, lan handia da- goela egiteko gogorarazi dute: “Udal araudi bat sortu, eta be- tearazteari garrantzitsua deri- tzogu. Oinezkoak, ibilgailuak etabizikletakelkarrekinbizitze- ko ahalegina egin behar dugu. Batzuetan bizikletaz goaz, baina beste batzuetan oinezkoak edo gidariak ere bagara, eta elkar ulertzeabeharrezkoada”. Herri barruko txirrindularitza bultzatu guran Sigi-Saga elkartea 2010. urtean sortu zen. “Bidegorrien inguruan, udal araudi bat sortu eta betearazteari garrantzitsua deritzogu” Europako Mugikortasun Ja- sangarriaren Asteko egita- rauaren barruan hainbat eki- taldi prestatu dituzte biharko, Ezkurdi eta Zumalakarregi kaleetan, 11:00etatik 14:30era. Bizikleten bigarren eskuko merkatu librea, bidegorriak ezagutzera emateko ibilbi- dea, ibilgailu elektriko eta hibridoen erakusketa, eta he- rri-bizikleten erakusketa eta konponketa tailerra presta- tuko dituzte. Arratsaldean, umeentzako jolas parkea eta herri-kirolakizangodira. Dokeman, Kotxerik Gabe- ko Egunean, Landaederrara herri ibilaldia egingo dute. Irteera puntua Herria taberna izango da, eta oinez zein bizi- kletazeginahalizangoda.Gai- nera, irteera horretan aterpe berriztua ezagutzeko aukera eskainiko dute. Arratsaldeko 19:30ean, berriz, Txintxaun antzerki taldeak kale antzer- kia eskainiko du Andra Mari- koelizpean. Mugikortasunaren inguruko ekitaldiak Asteon, LHko ikasleei ikastetxeetara bizikletaz edo monopatinez joaten lagundu diete Merkataritzaneuskararenerabileraindartuguradutekanpainaberribategaz Merkataritzan euskararen presentzia handitu gura dute Iker Ajuriagerra -Euskara saila-, Araceli Guerrero, Andoni Iruarrizaga, Toni Atutxa eta Goiatz Etxeita.
  • 3. ITSASO ESTEBAN Abadiño eta Berrizko lantokiei eragiten dien likidazio planak aurrera darrai Mendiguren y Zarraua enpresan. Azken astee- tan enpresaren egoera aztertu dute konkurtso administratzai- leek, eta enpresa erosiko duen jabe berria bilatzeko prozesua hasiko dute orain. Luis Torres ELA sindikatuko ordezkariak azpimarratu due- nez, “konkurtso administratzai- leekeurekereesandutenbezala, bideragarria da enpresa hau: Mercedes bezero garrantzitsua galdu arren, beste bezero ba- tzuen eskaria hazi egin da azken hilabeteetan”. Enpresa likidazio prozesu betean egon arren, la- nean jarraitzen dute enpresak Abadiñon eta Berrizen dauzkan lantokieetako241langileek. Eskariak badituzten arren, ELAko ordezkariaren berbetan, “ziurgabetasun handia” bizi dute langileek: “Orain arte no- minak sasoiz jaso ditugu, baina konkurtso administratzaileek ohartarazi dutenez, egoera ho- netan hiru-lau hilabetez iraun dezakegu,gehienez”. Hitzarmenaren gutxiengo baldintzak mantentzea eska- tzeko greba hasi zuten MZko langileek ekainean, eta greban zeudela iragarri zieten enpresa- ren arduradunek likidaziorako tramiteak abiatu zituztela. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Herririk herri 3 MALLABIA MAÑARIA M.O. Mañariko Udalak euskara ika- siko duten herritarrak diruz la- gunduko ditu. Ikasleek irailaren 27ra arteko epea daukate lagun- tzak eskatzeko. Udaletxean aur- keztu behar dituzte hurrengo fotokopiak: ikastaroaren matri- kula, nortasun agiria eta kontu korrontea. Ordainketa osoaren %80 jaso ahal izango dute ikas- leek.Barnetegieidagokienez,di- rula-guntza%30ekoaizangoda. Bestelako laguntzak Kirolerako eta ikasleen garraio- rako ere badago laguntzarik. Horiek ere hilaren 27ra arte es- katu ahal dira. Kanpoko kirolde- gietan ibiliko direnek, errolda- tuek eta kanpokoek ordaintzen dutenaren arteko aldea jasoko dute. Garraio arlokoa, uniber- tsitatean edo Lehen Hezkuntzan dabiltzanekjasoahalkodute. Euskara ikasteagatik diru-laguntzak emango dituzte IZURTZA J.D. Hainbat izurtzarren artean oraintsu sortu duten San Iurgi Ehiza eta Arrantza Elkarteak ezingo ditu Izurtzako uso eta oilagor paseak kudeatu aurten. Bizkaiko Foru Aldundiak ba- natzen ditu ehizaren inguruko pase horiek, eta San Iurgi elkar- tetik jakinarazi dutenez, bere sasoian eskaerak egin zituzten, eta “abuztuan Aldunditik gutun bat bidali ziguten oilagor ehi- zaren heren bat utziko zigutela esanez”, adierazi du ehiza elkar- teko Jesus Mari Bikandik. Hau da, Aldundiak, esaterako, egu- neko sei pase zehaztuko balitu, horietako bi izango lirateke San Iurgirentzat. Sorpresa desatsegina joan zen astean jaso zuten. Aldun- ditik deitu, eta esan zieten ez zutela astirik izan behar ziren agiriak Bizkaiko Boletin Ofizia- lean argitaratzeko, eta, ondo- rioz, ezingo zietela ez oilagor eta ezusopaserikeman. Elkartearen erabakia Beraz, Mugarra Ehiza eta Arrantza Elkarteak kudeatuko ditu pase horiek. Gauzak horre- la, aurtengo paseetan parte har- tu gura badu, aukera bakarra geratuzaioSanIurgiri.Elkartea desegin, eta Mugarrara batzea. Horixe da joan zen astean el- karte biek egindako batzarretik ateratako ondorioa. Bikandiren esanetan, “hori ez da nik hartu beharreko erabakia, elkartea osatzen dugun denon artean hartu beharrekoa baino”. Be- raz, urri amaieran, San Iurgi elkarteko kide guztiekin batzar bat deituko dute. Bertan bozke- ta bat egingo dute aukera biren artean: San Iurgi bertan behera uztea eta Mugarrara batzea aur- tengo paseei etekina atera ahal izateko,edoelkarteagazaurrera jarraitzea eta aurten Izurtzako pasebarikgeratzea. Aldundiaklehenengobaietz,etagero,ezetzesan die,ezdutelaboletineanargitaratzekoastirikizan San Iurgik ez du ehizarako paserik kudeatuko aurten Paseak aprobetxatzeko Mugarrara batu edo ez erabaki behar dute aurten ATXONDO J.DERTEANO Asteleheneko udalabatzarrean Atxondoko Udaleko langileen lan baldintzak arautzen dituen hitzarmena onartu zuten. 2013an eta 2014an egongo da indarrean hitzarmen hori. Gobernu taldea- ren (Bildu) aldeko botoekin onar- tu zuten. EAJko hiru zinegotziek abstenitzeaerabakizuten. Espainiako Gobernuak inda- rrean ipinitako lege bik arautzen duten mugen barruan negoziatu dute hitzarmena: Aurrekontuen Egonkortasunerako Legea eta Estatuko Aurrekontuen Lege Orokorra. Hitzarmena esparru horren barruan landu dutela azaldu zuen Rosa Elizburu alka- teak, nahiz eta ez dauden ados, “langileentzako murrizketak dakartzalako”. Atxondoko langi- leek ordezkari sindikal bakarra dute,etaELAkoada.ELAkbidali zien proposamena oinarri hartu- ta, adostasunak bilatzen saiatu daudala. Hitzarmena lantzerako or- duan Izurtza eta Mañariko uda- lekin jardun dutela ere azaldu zuten.Proposamenhoriabiapun- tutzat hartuta, Durango eta Be- rriz lako herrietan ere indarrean daudehitzarmenak. Udal langileekin hitzarmena adostu dute I.E. Emakumeen arteko eztabaida etaprestakuntzarakoguneakes- kaintzeko asmoz, Emakumeen jabekuntza Eskolaren bigarren edizioa eskainiko du Abadiño- ko Udalak. Aurten hiru ikastaro eta tailer gehiago eskaini dituz- te: hamaika, guztira. Urritik maiatzera egin- go dituzte ikasturte honetako Emakumeen jabekuntza Esko- laren saioak, eta zabalik dago izen-ematea. Udaletxean, Errota edo Txanporta kultur etxeetan, edo berdintasuna@abadiano.org helbidera mezua bidalita eman daitekeizena. Dantza sortzailea, teknolo- gia berriak eta bilobak zaintzen dituzten amamen bizi-kalitatea hobetzeko ikastaroa dira Aba- diñoko Emakumeen jabekuntza Eskolaren bigarren edizioko es- kaintzarennobedadenagusiak. Iaz harrera oso ona eduki zu- ten hainbat ikastaro eta tailer ere mantenduko dituzte ikastur- te honetan: literaturari buruzko ikastaroak, Afrikako dantzena, zoru pelbikoa indartzeko ikasta- roa,autodefentsa,etab. DURANGALDEA Likidazio planak aurrera darrai Mendiguren y Zarraua enpresan Emakumeentzat tailer ugari eskainiko du udalakKonkurtsoadministratzaileekenpresarenegoeraekonomikoaaztertudute Ekainean, langileak lan hitzarmena aldarrikatuz greban zeudela iragarri zieten likidaziorako tramiteen hasiera. ELA: “Konkurtso administratzaileek eurek esan duten bezala, enpresa bideragarria da” M.O. Gaur hasiko dira Goienkaleko jaiak. Mesedeetako Ama Birjina da, berez, patroia, irailaren 24an, etadatahorrenbueltaneratuohi dira jaiak. Dendak Bai elkarteko hainbat tabernek bultzatzen di- tuzte egitarauko ekitaldiak. Aur- tengo edizioan musikaz beteko daGoienkale. Gaur, 19:00etan ekingo diote ospakizunari, trikipoteoagaz. Ostean, aurreskua dantzatuko dute. Bihar, 12:30ean, musika bandaren kontzertua egongo da, eta arratsaldean, igel zein mus txapelketak. Goiz eta arratsaldez umeen jolasak eskainiko dituzte, gainera. 19:00etan txarangagaz poteatzeko gonbita egin dute, eta gauez erromerian batuko di- ra Zesuma taldeagaz. Domekan umeentzako tailerrekin hasiko dute eguna, 12:00etan. Gero, txa- rangak alaituko du eguerdiko giroa. Amaiera, patroiagaz Martitzenean amaituko dira Goienkaleko jaiak, patroiaren egunean. Jubilatuen bazkaria egingo dute 14:00etan Anbo- to tabernan, eta arratsaldeko 19:00etan meza ospatuko da San- taAnan. Goienkaleko jaiak musikaz beteta datoz JONEGUENETXEA Mallabia eta Ermuko udalen ar- tean baserritarrei zuzendutako ikastaroa antolatuko dute. Irai- laren 23tik 30era udaletxean eta Lanbideren aplikazioan, online, eman ahalko da izena. Ikastaroa- ren izena Marketin elektronikoa eta informazioaren teknologia berriak (NTIC) da. Astearte, as- teazkenetaostegunetan9:00etatik 14:00etara izango dira eskolak, urriaren 8tik abenduaren 12ra. Landa inguruneko ekintzaileei, eta nekazaritza zein abeltzantza sektorean dihardutenei zuzen- duta dago. Enpresaren finantza azterketa, marketina, enpresen plangintza, kontsumitzailearen jokabidea eta ingurua-enpresa -bezeroa leialtzea bezalako gaiak landukodituzte. Baserritarrentzako marketin eta informatika ikastaroa Urriaren23tik30eraemandaitekeizenaudaletxean zeinonline,Lanbiderenaplikazioan ABADIÑO
  • 4. 4 Herririk herri 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto IURRETA AITZIBER BASAURI Herriko familiei seme-alaben hezkuntza dela eta eduki ditza- keten gastu orokorretan lagun- tzeko 12.500 euro bideratuko ditu udalak, aurten. Diru-laguntza eskatzeko epea amaituta, 339 es- kari jaso dituzte, eta horietatik 317 onartu: 22 ez dituzte onartu, beharrezko eskakizunak bete- tzen ez zituztelako. Iaz baino 52 eskarigehiagobatudituudalak. Aurten, 317 eskari onartuta, erabilgarri dagoen, eta deial- dian adierazitako aurrekon- tuaren zenbatekoa gailendu da. Beraz, guztien arteko banaketa proportzional egokia egin du- te, %90,84koa. Aurten, 405 euro gehiagobanatudira. Diru-laguntzak orokorrak izan direnez, onuradunek antze- ko zenbatekoa jaso dute derrigo- rrezko hezkuntza bereizten den aldi bakoitzean: Haurreskolan, 90,84euro;HHn,18,17euro;LHko 1.eta4.mailenartean,27,25euro; LHko5.eta6.mailenartean,40,88 euro; eta DBHko 1.eta 4. mailen artean,68,13euro. Emakumea eta kirola Kirol jardueretan andreen parte hartzea sustatzen dituzten ekin- tzak ere lagunduko ditu Iurreta- koUdalak.Jaurlaritzakoerregis- troan izena emanda, eta egoitza soziala Iurretan daukaten kirol elkarteakdiraonuradunak;2.500 euroko atala lotu dute. Kirol jar- dueraren bat modu banakakoan praktikatzen duten iurretarrei ere eskainiko zaie diru-laguntza (emakumeen kasuan %50 gehia- go): gehienez, 200 euro (emaku- mea bada, 300). Urriaren 11ra arteegindaitezkeeskariak. Eskolatze gastuei begira, 12.500 euro Diru-laguntzaeskatzekoepeaamaituta,339eskari jasodituzteudalean,eta317onartudituzte Eskari guztien arteko banaketa proportzional egokia egin dute; %90,84koa. JOSEBA DERTEANO Abuztua azpiegitura guztiak behar moduan atontzeko erabili ostean,HontzaExtremabentura parkea gaur, 19:30ean, inaugu- ratuko dute. Bertaratzen diren guztiei abentura parkea osatzen duten azpiegiturak erakutsi- ko dizkiete bisita gidatu baten bidez. Ondoren, abentura par- keko harrera gunera bueltatu, eta bisitarien dudak argitu eta iritziak jasoko dituzte. Zapatu- tik aurrera, egunero egongo da zabalik. Hontza Extrem abentura parkea, Otxandiotik Oletara- ko bidean, Olazar deitzen den ingurunean kokatuta dago, eta Otxandion bizi diren hiru lagu- nen ekimena da, Joseba Gar- tzia, Josu Abaunza eta Ainara Balantzategirena. Parkeak 2,5 hektarea ditu, eta hedaduraz Euskal Herriko abentura parke- rik handiena da. Aisia eta kirola uztartzeko helburuagaz, jardue- ra guztiak naturagaz eta ingu- rumenagaz kontaktu zuzenean burutuko dira. Hiru jarduera nagusi dituzte: zuhaitzetako ibilbideak, arku-tiroa eta zuhai- tzetakoeskalada. Zuhaitzetanzeharseiibilbide eskainiko dituzte. Horietako bat (Mirugain gunea) gaztetxoei zu- zenduta dago: 1,40 metro baino gutxiago neurtzen dutenentza- ko. Gainerakoak altuera horre- tatik gorakoentzat dira. Ibilbide bakoitzak hainbat erronka (zu- biak, tunelak, sareak…) aurrei- kusten ditu, eta parte hartzai- leen abilezia eta ausardia neur- tuko ditu. Erronka denak modu seguruan egin daitezke, parte hartzaileak une oro arnes bate- gazsegurtatutaegongodirelako. Hala ere, erronkaren bat egin gura ez duenak, ibilbideagaz au- rrera jarraitzeko aukera izango du, bigarren bide errazago bat dutelakoibilbidedenek. Zuhaitzeko eskalada guneak, aldiz, oreka, psikomotrizitatea etakonfiantzalakoesparruakjo- rratzeko aproposak direla diote sustatzaileek. Eskaintza horiez gainera, abentura parkeak beste hainbat azpiegitura ditu: apar- kalekua, denda, jateko gunea… Informazio gehiago www.hon- tzaextrem.comwebgunean. OTXANDIO Otxandioko abentura parkeko irudiak. Euskal Herriko abentura parke handiena inauguratuko dute Gaur,HontzaExtremabenturaparkeainaguratukoduteOtxandiotik Oletarakobidean;bihartikaurrerabisitarientzakozabalikegongoda Zer egingo duzue gaurko inaugurazio ekitaldian? Azpiegiturak bisitatu gura dituzten guztiei gonbita luza- tu diegu. Bisita gidatua hasi aurretik lunch bat eskainiko dugu. Ondoren, abentura par- keko zirkuituak bisitatuko ditugu, azpialdetik, zuhaitze- tara igo barik. Gero, harrera gunera bueltatuko gara, eta batukadabategongoda.Ondo- ren, seguru, herrigunean ere jaiak apurren bat jarraituko duena. Abuztuan irekitzeko asmoa zenuten eta azkenean irailera atzeratu duzue. Kontu bategatik edo beste ba- tegatik, atzeratzen joan dira eraikuntza lanak, baina azke- nean heldu da eguna! Azken batean, horrelako ekimen bat martxan jartzeko hamaika lan daude, eta egunotan ere hementxe gaude, asteburuak barne,denaprestegondadin. Eskaintza zabala da, eta ibil- bideak askotarikoak. Nork di- seinatu ditu? Zuhaitzetako ibilbideak, eta ibilbide horietan dauden erronkak (tirolinak, zubiak eta abar) diseinatzeko Fran- tziako enpresa bat kontratatu dugu. Esperientzia zabala dute horrelako planak egiten. Lehen proposamen bat bidali ziguten, eta horri guk gure ekarpenak egin genizkion. Orain parkean ikusi daitekee- na prozesu horren guztiaren emaitzada. Zer irizpideren bueltan disei- natu dira ibilbideak? Alde batetik, mundu guztiak egiteko moduko zerbait es- kaini gura genuen. Bestetik, zirkuitu bakoitza erronka bat izatea ere gura genuen. Bien arteko uztarketa bilatu dugu. Horregatik, erronkaren bat egiteko kapaz sentitzen ez de- nak bide alternatibo bat izan- go du, errazagoa. Modu ho- rretara, denek jarraitu ahalko duteibilbideanaurrera. Abentura parkea egunero zabalduko duzue? Bai, asteko zazpi egunetan eta urteko 365 egunetan. Aste- lehenetik eguenera, 10:00eta- tik 17:00etara neguan, eta 10:00etatik 19:00etara udan. Barikutik domekara, al- diz, 18:00ak arte neguan, eta 21:00akarteudan. Zer aukera du Otxandion gaua igaro gura duenak? Proiektuarenoinarrietakobat turismoa erakartzeko herrian sinergia sustatzea izan zen. Herriko landetxe eta jatetxee- kin berba egin, eta denen ar- tean pack berezi batzuk osatu ditugu. Horietako batek,adi- bidez, lo egiteko tokia edo baz- kariak, eta parkerako sarrera batzenditu. “Mundu osoak parte hartzeko parkea eraiki gura genuen” Josu Abaunza M.O. San Migel egunaren bueltan aste kulturala ospatu ohi du- te Garaiko nagusiek. Izan ere, santu horren izena daroa jubila- tuen elkarteak. Urtero, hainbat ekintza egiten dituzte, eta San Migeleguna,irailaren29an,baz- kariagaz ospatzen dute. Aurten ere antolatu dute egitaraua, eta martitzeneanhasikodutejaia. Karta jokoekin lotutako ekin- tzak egingo dituzte lehenengo. Martitzenean, irailaren 24an, briska txapelketan batuko dira. Eguaztenean, tutean jokatuko dute, eta eguenean musean. Hi- ru hitzorduak 17:30ean izango dira,azaldudutenez.Horrezgai- nera,tortillatxapelketaereegin- go dute eguenean, tutean jokatu ostean. Lehiaketa horien guz- tien sariak San Migel egunean emangodituzte,bazkalostean. San Migel egunez, bazkaria Bazkaria izan ohi da San Migel eguneko ekintza nagusia. Ho- rren aurretik, baina, hildako bazkideen omenez ospatuko den meza egongo da, 10:30ean. Gero, 14:00etan elkartuko dira Herriko Tabernan bazkaltzeko. 28 euroko menua eskainiko du- te, eta apuntatzeko azken eguna bezperaizangoda. GARAI Martitzenean hasiko da jubilatuen aste kulturala SanMigelegunabazkariagazospatukodute
  • 5. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Publizitatea 5
  • 6. 6 Herririk herri 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto ELORRIO Txintxirri ikastolan Guraso Eskola garatuko dute, eta ize- na emateko aukera dagoela jakinarazi dute. Urriaren 1ean hasiko da, eta ikasturtean zazpi saio izango ditu. Nerea Mendiza- balek emango ditu saioak; psiko- pedagogoaetagizartehezitzailea da Mendizabal. Irailaren 24ra ar- te eman ahal da izena ikastolan bertan,edoikastolaradeituta. Hurrengo saioak data haue- tan izango dira: azaroaren 5ean, urtarrilaren 7an, otsailaren 4an, martxoaren 4an, maiatzaren 6an eta ekainaren 3an. 17:30etik 19:30eraizangodiraeskolak. Urriaren 1ean hasiko da Guraso Eskola Txintxirrin Nerea Mendizabalek emango ditu saioak; psikopedagogoa eta gizarte hezitzailea da M.O. Hemezortzigarrenez ospatuko dute Elorrioko Bira, domeka honetan. Erdella Mendizale Tal- deak antolatzen du ibilbidea, jai giroan garatzeko, lehiari lekua eginbarik.Antolatzaileekeurek diote ibiltzeko ekimena dela, ez dela lasterketa. Elorrioko au- zoak eta mendiak zeharkatuta, txangobategiteadaasmoa. Goizeko 07:30ean irtengo du mendizale taldeak plazatik. Bes- teak beste, Memaia, Udalaitz, Intxorta, Erdella, San Lorentzo, eta Berriozabaletatik pasatuko da, berriro ere, plazan amai- tzeko. Antolatzaileek diotenez, partaidearen arabera gutxienez bost ordu eta erdi iraungo du, eta gehienez zortzi. Guztira 31 kilometrokoibilbideada. Bira txikia Ahalik eta jende gehien anima- tzeko helburuz, Bira txikia ere eratu dute. 09:00etan hasiko da plazan, eta Nebera, Memaia, Be- saidekobideaetaKanpazarretik igarokoda. Izena emateko hainbat auke- ra daude. Aurretik apuntatze- ko, erdellamt@erdellamt.com helbidera idatzi ahal da, edota 946582179telefonoradeitu.Egu- nean bertan, ibilbide luzerako 06:30eanzabaldukoduteinskrip- zioa, eta txikirako 08:00etan. Bi- dean jatekoa eskainiko dute, eta amaierandutxaerebai. Elorrioko Biran batuko dira herritarrak domekan Elorriokoauzoaketamendiakzeharkatuta,txangobategiteadaasmoa Ahalik eta jende gehien animatzeko helburuz, Bira txikia ere eratu dute MARKEL ONAINDIA Azken egunetan eztabaida sortu da herrian kiroldegiko prezio berrien inguruan. Kartel anoni- moak agertu dira, udalak ustez egingo lukeen moldaketa baten harira. Kritika horren arabera, igerilekua eta gimnasioa erabil- tzeko kuota bakarra ezarriko litzateke. Horrek, igerilekuak bakarrik erabiltzen dituzten herritarrentzako prezio igoera ekarriko luke. Bada, Joseba Mu- jikaalkateordeak(EAJ)salaketa ezeztatu du. Esan du kuota in- tegrala eskainiko dutela, baina zerbitzuak era isolatuan ordain- tzekoaukeraereegongodela. Hori da, behintzat, gobernu taldearen asmoa, Mujikak azal- du duenez. Izan ere, oraindik ez dago erabakita. Prezio publi- koen tarifa berriak aztertzen dabiltza, baina proposamena zehaztean kirol batzordetik eta udalbatzatik pasatu beharko da onartuaizateko. Bestelako bertsioa Kiroldegian esan dute oraindik ezdakitelazertarifaegongoden. Baina, antza denez, kuota bakar edo integrala ezarri gura zen ha- sieran, eta hainbat erabiltzailek egindako kexen ondorioz, berri- roprezioakaztertzendabiltza. Bilduko Idoia Buruaga zi- negotziak hari horretatik egin du berba. “Azken momentuan herritarren haserrea ikusi du- tenean, aldatzea erabaki dute”. Batzordean landu zela esan du, eta EAJk kuota integrala aur- keztu zuela, alternatiba barik. “Ez genuen tarifa horien alde egin,ezgaudelakoados”. Kiroldegiko prezioen inguruko polemika Herrianeztabaidasortudakiroldegirakokuota integraleninguruan;Mujikakezeztatuegindu Prezioen inguruan kartel anonimoak agertu dira kalean, baita kiroldegian ere. M.O. Gurutze Gorria larrialdietako zerbitzua eskaintzen hasi da asteburuetan. Joan zen astebu- ruan ipini zuten martxan Alda- pebeitia Jauregian. Barikuetan, 21:00etanhasikodirabeharrean, eta domekan ordu berean amai- tuko dute. Anbulantzia egongo da bertan, eta horrela, Elorrion aspalditik egon den eskaera be- tekodaasteburuetan. Udalak Aldapebeitia Jaure- giko lau gela utzi dizkio Gurutze Gorriari. Horrez gainera, berta- ko kostuak ere ordainduko ditu: ura, argia eta telefonoa. Gurutze Gorriak boluntarioekin beteko du ordutegia, eta anbulantziaz gainera, Osakidetzak eskatzen duen beharrezko materiala ere edukikodute. Udalak eman du albistearen berri prentsa ohar bidez, eta Ana Otadui alkateak iritzi posi- tiboa agertu du: “Albiste ona da, bai Elorriorentzat, bai inguruko herrientzat. Izan ere, inguruan dagoen baliabide faltaren ondo- rioz, eurek ere aprobetxatuko dute”. Elorrion anbulantzia zerbi- tzua ezartzeko ahalegina atze- ragotik dator. 2011n Otadui Gu- rutze Gorriko ordezkariekin batzen hasi zen, akordio bila. Baina, aurrekontu handia izan- go litzatekela-eta, egitasmoak ez zuenaurreraegin. Orain, tratua egin dute. Mo- mentuz,asteburuetaneskainiko duzerbitzuaGurutzeGorriak. Gurutze Gorriko zerbitzua asteburuetan Joanzenasteburuanipinizutenmartxanzerbitzua AldapebeitiaJauregian;anbulantziadagobertan Barikuetan, 21:00etan hasiko dira beharrean, eta domekan ordu berean amaituko dute
  • 7. DURANGALDEA ASTEON 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Herririk herri 7 ITSASOESTEBAN Olazar futbol zelaiaren ingurua atontzeko lanak egiteko kolabo- razioa eskatu die udalak zaldi- bartarrei. Bihar, 09:00etan ipini dutehitzordua,etalanerakoma- teriala eramateko eskatu diote laguntzera joango den jendeari. Sasitza garbitzeko makinak eta inausteko artaziak eramateko deialdia ere egin du udalak. Ma- kinentzako gasolina eta hama- rretakoaudalakeramangodu. Zaldibarko Udalak eta Osaki- detzak adosturiko hitzarmenak jasotzen duenez, azken horren jabetzakoa den dorretxearen inguruko eremua erabilera publikokoa izango da, osasun zerbitzuak baliatzen ez duen artean. Horrela, azken urteetan dorretxearen inguruan hazi den sasitza garbitzeko helburuz jar- dungoduteauzolanean. Bizkaiko Foru Aldundiak antolatzen duen Ondarearen Europako Jardunaldietan do- rretxe horren garrantzia gizar- teratzeko helburuz, hainbat eki- men antolatu dituzte Gerediaga Elkartearekinbatera,urrirako. Auzolanean jardungo dute dorretxe ingurua atontzen Bihar,09:00etanipiniduteauzolaneanlagunduguradutenentzakohitzordua Europako Ondarearen Jardunaldietan azaldu eta erakutsiko dute dorretxe horren garrantzia ZALDIBAR AMAIA UGALDE Gizarte larrialdietarako lagun- tzen eskariak igo egin dira gi- zarte zerbitzuetan, eta, hori dela eta, laguntzetarako aurreikusi- tako dirua gastatu da. Aurtengo aurrekontuan 54.000 euroko di- ru atala egon da laguntza horie- tan banatzeko, eta eskari guztiei aurre egiteko 32.000 euro gehia- gojarrikodituBerrizkoUdalak. Orland Isoird alkateak azal- du duenez, diru-laguntzetarako diru atala amaitu denean, hogei kasu baino gehiago geratu dira diru-laguntza jaso ezinik. Guz- tira, aurten 50 eskari egon dira gizarte larrialdietako laguntze- tarako. Iaz, udalak gizarte larrialdie- tarako44.000eurobanatuzituen, eta 2013rako 54.000 euroko diru atala aurreikusi zuen. Diru ho- rretatik 33.000 Eusko Jaurlari- tzakjarritakoakizandira. Horrez gain, kasu larrien- tzako ezohiko diru-laguntza propioak ditu Berrizko Udalak. 10.000 euroko diru atala izaten da,etaaurten5.000banatudira. Gizarte larrialdietarako diru atala handitu behar izan dute Laguntzetarako54.000euroakbanatudituzte,eta20 kasubainogehiagogeratudiradiru-laguntzabarik BERRIZ AMAIA UGALDE Beharzaitutlelopean,kaleanto- patutako txakurrak adopzioan hartzeko kanpaina hasi du Be- rrizko Udalak. Hiru txakur dau- de momentu honetan udalaren kargu: Bi duela bost hilabete ba- tu zituzten kaletik, eta bestea udan batutakoa da. Udalak or- dainduko ditu adopzio gastuak. Udaletxeko langileek kale- tik batutako txakur horiek Iu- rretan daude, Zaunk zentroan. Bertako egonaldiagatik udalak zortzi euro ordaintzen ditu egu- nean. Aurten sei txakur batu di- tuzte, udan lau, baina bakarra dago orain txakurtegian. Beste hiruretako bat jabeak jaso zuen, bigarrena adoptatu egin dute, eta hirugarrena txakurtegira txarto heldu zen, eta hil egin da. Txakurren jabeengan kon- tzientziazioalanduguraduuda- lak: “Txakurrak lotuta edo kon- trolpean eroan beharko lituzke- te, eta kakak batu”, azaldu du Orland Isoird alkateak. Txaku- rrak solte uzteak, galtzeaz gai- nera, hainbat arrisku dakar- tzala nabarmendu du alkateak: “Kotxe istripuak egon daitezke, edobatenbatihaginkaeginahal diote”. Txakurrak libre ibiltze- ko espazioak ipintzea aztertzen dabiltza udal arduradunak. 700 txakur erroldatuta Berrizen 700 bat txakur daude erroldatuta;“gehiagoereegongo dira ziurrenik”. Isoirdek errol- datu bakoak erroldatzea eskatu du. Irailean, hain justu, txakur arriskutsuak erroldatzeko kan- painaegitenduudalakurtero. Kalean topatutako txakurrak adoptatzeko kanpaina hasi dute MomentuhonetanBerrizkoUdalakhirutxakurdauzkatxakurtegianberekargu Adopzio gastuak udalak ordainduko dituela azaldu du Isoirdek. Begirale ikastaroa hasiko dute Ibaizabal ikastolan, urriaren 2an Pochutako herritarren alde sinatzeko azken aukera Abadiñoko kultur etxean Uda hasieran Bateginez GKEk sinadura bil- keta bat jarri zuen martxan, Guatemalako ‘Pochutakojendeababestu’lelopean.Barikuan egongo da sinatzeko azken aukera. Abadiñoko kultur etxean ipiniko dute mahaia, 18:00etatik 20:00etara. Bateginezek elkartasun proiektuak dauzka Pochutan: “Azken urteetan ezin izan dituzte zerbitzu publikoak erabili, ezta giza es- kubideen bermeaaldarrikatu ere”. Ikastolen Elkartearen Astialdiko Es- kolak begirale ikastaroa antolatuko du Durangoko Ibaizabal ikastolan, urriaren 2tik aurrera. Titulu ofiziala lortu ahalko da, Eusko Jaurlaritzak homologatutakoa. Eskolak eguaztene- tan izango dira, 15:00etatik 20:00etara. Informazio gehiagorako posta elektro- nikoadute:aisiola@ikastola.net. Durangoko Muruetatorre auzoan askotariko produktuen Azoka Txikia egingo dute bihar. Aurten hirugarren aldiz antolatuko du ekimena Muruetatorreko auzo el- karteak. Eguraldia lagun badute, goizeko 10:30etik aurrera 60 bat postu ipiniko dituzte Durangoko auzoan. Areto- eta sabel- dantzen gaineko ikastaroak Berrizen Azoka txikia egingo dute zapatuan Muruetatorren Berrizen hainbat arlori buruz- ko ikastaroak prestatu dituzte: areto-dantza, sabel-dantza, zera- mika, antzerkia eta sare sozialen ingurukoa. Sare sozialei buruzko ikastaroa urriaren 1etik 11ra da; gainerakoak, urritik ekainera arte. Izen-ematea irailaren 27a baino leheneginbehardakulturetxean.
  • 8. > AMAIA UGALDE Zer da zehazki karbono aztar- na? Guk klima aldaketan zenbat eragiten dugun neurtzeko modu bat da. Gramotan, kilogramotan edo tonatan atmosferara zenbat CO2 igortzen den neurtzen da. Berotegi efektua beste gas ba- tzuek ere eragiten dute, baina CO2a kantitatez gehien dagoen gasa da. Karbono aztarna edo- zein jardueratan eta edozein produkturen bizitza zikloan az- tertu daiteke: lehengaiak atera direnean, ekoizterakoan, pro- duktuarenerabileran... Galdetegi batzuk badaude, neurketa egiteko metodoak... Bai, neurtu gura denaren arabe- rakoak. Udaletxe baten aztarna neurtu daiteke, edo produktu batena. Arau batzuk daude kal- kulua egiteko: Inbentario bat egiten da egoten diren kontsu- moekin,etahorriemisiofaktore batbiderkatzenzaio. Hemen, inguruko enpresetan eta bestelakoetan, zabalduta dago kalkulu hori egitea? Bai, badago sentsibilitatea en- presa eta administrazioen alde- tik. Baina azkenean, beti pun- ta-puntan ibili diren enpresek egiten dute normalean. Beste batzuk, gaur egun, beste arazo askogaz dabiltza, eta ez daude horretara. Enpresa batzuek fabrikatzen duten produktuen karbono aztarna neurtzen du- te, bezeroei informatzeko, eta neurtu eta gero, gutxitzeko. Diagnostikoa egin eta gero, emi- sio gehien non dagoen jakin, eta murrizteko ekintzak egitea da kontua. Konpromiso hori hartzen dute. Ekintzen bidera- garritasunaikusi,etaahalbada, murriztuegitenda. Asko kutsatzen duten enpre- sek derrigorrez neurtu behar dituzte emisioak. Europako arau batzuek horrela aginduta, sektore batzuek, eta euren barruan enpresa batzuek, muga bat daukate. Emisio es- kubideen mugak pasatuz gero, isun bat ordaindu behar dute. Gero, mekanismoak daude, eta emisio eskubideak erosi edo sal- du ditzakete enpresek. Horrela funtzionatzen du CO2aren mer- katuak. Diru hori penalizazio moduanikustenda. Pertsona bakoitzak egunero- kotasunean ere badauka bere karbono aztarna. Guk etxean ura kontsumitzen dugunean, berogailua jartze- rakoan, kotxea hartzerakoan... hainbat jardueragaz emititzen dugu karbono dioxidoa. Batzue- tan zuzenean, eta beste batzue- tan zeharka. Kotxea hartzen dugunean, esaterako, zuzenean emititzen dugu. Ura edo argia kontsumitzerakoan, berriz, momentu horretan ez gaude CO2 emititzen, baina, adibidez, energia kontsumitzen badut, eta energia hori ziklo konbinatuko zentral batean sortu bada, era ez zuzen batean karbono dioxidoa emititzeaeragindut. Elikagaien karbono aztarna- ri buruz ere berba egiten da, ezta? Bai. Ardoaren alorrean, eta bes- te elikagai batzuetan ere neurtu dute. Kontsumitzaile ardura- tsuak izateko bidea izan daiteke etiketan osagaiak irakurtzen ditugun moduan, produktuaren ekoizpenean zenbat CO2 emititu den jakin ahal izatea. Hemen, oraindik ez da asko egiten. Ar- doaren kasuan, adibidez, kalku- luek ardoaren bizitza ziklo osoa hartuko dute kontuan: lurra lantzeko erabili diren trakto- reengasolioa,produkzioanegon den argiaren kontsumoa, super- merkatura joateko kamioiak... Ez dago oso zabaldua, baina Frantzianlegebatateradute,eta bertansaltzendirenproduktuek euren karbono aztarna eduki beharduteetiketanidatzita. Karbono aztarnaren kalkuluak aterata, zer ondorio ateratzen dira? Zer murrizteak dauka lehentasuna? Neurketagaz ikusten da zer jardueragaz emititzen den CO2 gehien, eta ea murriztu daite- keen, beti ez da posible eta. Gu- re egunerokotasunean, CO2a murrizteko, garraioan asko eragin daiteke, kotxea gutxiago erabilita. Energia kontsumoan ere murriztu daitezke emisioak. Gure etxetresna elektrikoetan energia aldetik eraginkorrenak direnak aukeratu ditzakegu. Orain, gainera, lege bat onar- tu dute, eta datorren urtetik aurrera, etxe berrietan nahiz bigarren eskukoak saldu eta alokatzeko, egiaztatu egin behar da eraginkortasun energetikoa. Geroago eta eraginkorragoa izan,gastuatxikiagoaizangoda. Berogailua ere ahalik eta modu arduratsuenean erabili beharko genuke: neguan berogailua 20 graduanedo24graduanipini,ez dagauzabera. Kontsumo ohiturak aldatzea da kontua, azkenean? Eraginkorra izatea da kontua. Behar ez den gastu hori saihes- tea. Badaude beharrezkoak ez diren gastuak. Bonbillen kasuan, kontsumo baxukoak hasieran garestiagoak direla iruditu arren, agian horiek ur- te gehiago iraun, eta gutxiago kontsumitzen dute. Beraz, mer- keagoakizateazgainera,inguru- menakeskertuegingodu. Berbaz 8 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Ziortza Elorriaga | Industria ingeniaria, Aliatec enpresako langilea | 37 urte, Mungia “Karbono aztarna neurtuta, emisioak murrizteko non eragin ikus dezakegu” AsteBerdeadelaeta,ElorrioraetorridaZiortzaElorriagakarbonoaztarnareningurukoberbaldiaematera.Klimaaldaketan eragitendutenemisioakneurtzekoteknikeiesker,gaskutsatzaileakmurriztekoekimenakegindaitezkeelanabarmendudu. Frantzian atera duten lege baten arabera, bertan saltzen diren produktuek euren karbono aztarna eduki behar dute etiketan” Eraginkortasun energetikoagaz gutxiago kontsumitzen da, eta ingurumenak eskertu egingo du”
  • 9. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Publizitatea 9 GREMIOEN GIDA DEKORAZIOA ITURGINTZA GARBIKETA LOREZAINTZA Profesional onenak zure zerbitzura! ELEKTRIZITATEA ARGIZTAPENA ELEKTRIZITATEA ARGIZTAPENA
  • 10. 10 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Anbotok ez du bere gain hartzen kolaboratzaileen zutabeetan, iritzi artikuluetan edo gutunetan adierazitakoen eta iritzien erantzukizunik. Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren laguntza jaso du Laguntzaileak: Zuzendaria: Jone Guenetxea. Erredakzio burua: Joseba Derteano. Administrazio burua: Itziar Belar. Administrazioa: Miren Abasolo. Publizitatea: Goretti Alonso, Amaia Huarte, Itxaso Altuna. Erredakzioa: Aitziber Basauri, Itsaso Esteban, Markel Onaindia eta Amaia Ugalde. Maketazioa: Eider Alberdi. Zuzentzailea: Jon Ander Urkiaga. Argazkilariak: Kepa Aginako, Zaloa Fuertes. Lege gordailua: BI-2268/01 ISSN: 1578-7028 Tirada: 10.600 ale Bixente Kapanaga, 9 48215-Iurreta (Bizkaia) Tel.: 94 681 65 58 Erredakzioa: 94 623 25 23 Publizitatea: 94 621 79 02 publi@anboto.org 2013ko irailaren 20a 11. urtea - 514. alea Iritzia gutuna@anboto.org eguazteneko 17:00ak arteko epeaGUTUNAK Berriz 1936 Gogoratzen, 2013-09-11 Juan Antonio Duñabeitia, Durango URDASPAL BOLINAGA Bildu SEI HANKAKO MAHAIA Parte hartze ereduak Kasualitateaizangoda,baina,Durangoko Udaleanudanagertzendiragai korapilatsugehienak.Iazkokurtso hasieran300.000eurokofutbolzelaiberri batekinharrapatugintuztenezustean. Eraberean,aurten,trenaren lurperatzearekinlibregelditukodiren lurretanzereginproposatzeaegokitu zaiguabuztuabukatzerako.Izanere,lur horietanespekulatzendabilenETS enpresapublikoakurbanizaziolanak aurreraeramangodituelajakinarazi digu.Gauzakhorrela,Hirigintza batzordeanerabakikodaDurangoren izaeradefinitukoduenlureremuanzer egingoden.Bainahauezdaberria. BadirazortzibaturteDurangokoUdalak lurhorietanzereginerabakizuela: luxuzkobostdorre,ZahaHadidarkitekto ospetsuakdiseinatutakotrengeltokia bulegotarakoeraikinbatekin,etanolaez, herrihonekgaurguztizbeharrezkoa duen,etaBilbokoApezpikugoakeraikiko duenelizaberribat.Gezurrabadirudi ere,eznabiltxantxetan! Hartutako erabakiekin agerian utzi dute durangarron beharrizanei buruz ezer gutxi dakitela. Boterea nork bere kapritxoak beterearazteko erabiltzen den kasuetako adibide garbia duzue hori. Kontrara, herriak emandako bote- rea, herritarrei bueltatzea eta horrelako proiektuen egikaritzetan parte hartzeko aukera emateari beharrezkoa dela de- ritzot. Herritar guztion erantzukizuna delako Durangoren etorkizunaz debatitu eta “Operación Durango” delakoan apor- tatzea. Durangarrak gara, eta Durango maite dugu. Nola ez dugu bere bihotza diseinatzen lagundu nahiko? Baina esan bezala, hori alderdi politikoen bulegotan diseinatu zen bere garaian. Ondorioz, gaur egungo udalean parte hartze eredu biaurkiditzakegu.Lehenengoa,4urterik behin buruturiko bozkek ematen dieten ustezko zilegitasunaz baliatzen direnena da, udaletxeko bulego ilunetan Durango- ri komeni zaiona erabakitzen dutenena. Bigarrena, Durangoren beharrizanak herritarrekin aztertu eta denon artean diseinatutakoetorkizunanahidutenena. Guk argi daukagu bigarren horren alde egingo dugula lan. Durangar senti- tzeko parte eman, parte hartu eta parte izateanahitaezkoadugulako Beraz, nolako etorkizuna nahi duzu EzkurdietaDurangorentzat? Denbora aurrera doa, baina zigorgabetasunak gure artean jarraitzen du. Egia, justizia eta 1936tik 1975era, 36ko gerran eta frankismoan nazioarteko zuzenbidearen aurka egindako krimenen bikti- menerreparazioaukatuegitendiraoraindikereEspainian. Denbora aurrera doa, baina zigorgabetasunak gure artean jarraitzen du. Horrela du izena, eta horrela hasten da Am- nistia Internazionalaren 2013ko ekaineko txostena. Esaldia txostenaren azalean dago, Oviedon dagoen hilerriko hobi ko- muneko hildakoen zerrendari begira ari diren aguretxo biren argazkiarengainean. Esaldihorrekguregaraipenaerakustendu,gurealdarrika- penetan ez gaudela bakarrik. Hildakoen eta errepresaliatuen alde daroagun borrokan baditugu lagunak nazioartean, Am- nistiaInternazionala,esaterako. Orain arte lan handia eginda, ekinaren ekinez lortu dugu biktima askoren izenak jakitea, eta batzuen hezur hondarrak ere berreskuratu ditugu. Omenaldiak ere egin dizkiegu, he- rriakaukeratutakoEuskoJaurlaritzarenetaEspainiakoErre- publikako gobernuaren aurka altxatu ziren faxistak salatuta. Frankoren diktadura bera ere salatu dugu, eta oligarkiak eta Eliza katolikoaren buruen jokaerak ere salatu ditugu, altxa- mendu faxista eta diktadura babestu zutelako. Berrizen ere, salaketa horiek egiten ahalegindu gara azkeneko urteetan, behintzat. Baina, hala eta guztiz ere, zigorgabetasunak gure arteanjarraitzendu. Orain, sasoi berria zabaldu behar dugu, eta zigorgabetasu- narenaurkajardunbehardugu,bideberriakbilatuta. Krimen horiek guztiak ahaztuta eta zigortu barik ez dai- tezen gelditu, Amnistia Internazionalaren arabera, “justizia unibertsalak aldarrikatzen duen legez, beste herrialdeetatik eginiko ikerketek aukera ederra eskaintzen digute zigorgabe- tasunarenkontraekiteko”. Berrizko herriak ere horrela ulertu du, eta gaur, hemen be- rretsi dugu Espainiako estatuaren ahanztura bidegabearen kontrako salaketa. Ez dute erraz lortuko guk ahaztea, ezta guk eurenzigorgabetasunaonartzeaere. Estatu espainiarrak oztopo ugari jarri dituenez, Berriz- ko udalbatzarrak eta Berriz 1936 Gogoratzen elkarteak bat egin dute Estatu espainiarretik kanpo zabaldu den bide berri batekin: Querella argentina contra los crímenes del franquis- mo. Buenos Airesko Epaitegi Nazionaleko Krimen Sailean, 2010eko apirilean, Maria Servini epailearen aurrean aurkeztu zenizenhonekin:Genocidioycrímenesdelesahumanidadco- metidos en España por el Franquismo y sus autores entre el 17 dejuliode1936yel15dejuliode1977. Beharbada, baten batek bere buruari galdetuko dio ea zer lortuko dugun horrekin guztiarekin. Horretan indarrak jar- tzea merezi ote du? Guk badakigu egia, badakigu zer gertatu zen, ezin gaituzte engainatu. Badakigu epaiketa militarrak garantiabakoetaarrazoibakoepaiketakizanzirela,badakigu zenbat herritar hil zituzten bide bazterretan. Eta horiez gain, hainbaten, pentsatuko dugu justiziarik ezin dela egin errudu- nak dagoeneko hilda daudelako. Kalte-ordaina, ekonomikoa behintzat, ezinezkoa izango dela Argentinako justiziatik etor- tzea,hainurrundagoenherrialdebatetik. Baina ez da horrela, ezta pentsatu ere. Bide horrek merezi du, bai. Hain zuzen ere, hainbestetan errepikatzen eta exiji- tzendugunegia,justiziaetaerreparazioaleloabidehorretatik jarraituta lortu daiteke: esan dadila esan beharrekoa eta esan behardentokian,zigorepaimahaibatekesandezalabehingoz. Horrela gertatuz gero, historiaren aurrean, faxistek eraginda- ko hilketak, fusilaketak, desagertzeak, bahiketak eta torturak krimenlatzetajustifikaezintzathartukodira. Onarpen hori guztiz beharrezkoa dugu bene-benetako oi- narri etiko eta legezkoak jartzeko gaurko gizartean, halakorik berriro ez dadin gertatu, eta herritarrei zor zaien errespetua segurtatudadinbehinbetiko. Espainiako estatuak trabak jartzen dizkio prozesu horri, egia ikertzeari, alegia. Haatik, badakigu beharrezkoa dela ikertzen jarraitzea. Espainiar estatuko Epaimahai Gorenak faxistek gerran eta diktaduran eragindako krimenak ikertzea debekatzea demokraziaren eta nazioarteko eskubideen aurka doa.Gukhorrelaesatendugu;baitaAmnistiaInternazionalak etanazioartekozenbaiterakundekere. Horregatik, errepresaliatuen senitartekoek eta Berrizko herritarrok borroka horretan jo eta ke jarraituko dugu, lortu arte. Berriz 1936 Gogoratzen elkartea prest dago errepresalia- tutakoen senitartekoei laguntzeko euren senideei egindakoa- gatiksalaketakjartzen. Amaitzeko, irailaren 11 heltzen den bakoitzean esaten du- gun legez, zera esan nahi dugu ozen, gaur ere: Agustin Mili- kua, Felipe Urtiaga, Fermin Aranguren, Gregorio Urkijo, Jose Agirre eta errepresaliatutako herritar guztiez harro gaudela. Harro gaude euren ideiez, oraindino, gaur egun ere, aldarri- katzen jarraitzen ditugunak, betikoek herriaren borondatea ukatzenjarraitzendutelako. Pasa den irailaren 10ean Forum Sportera joan nintzen. Sartze- rakoan ez zen ezer gertatu, baina bai irteterakoan. Alarmak jo zuen, eta segidan galdetu zidaten zer edo zer hartu nuen. Erantzuna ezezkoa izan zen. Poltsikoa husten hasi nintzen, eta ez zuen jotzen. Azkenean, Galdakaoko denda batean erosi- tako telefono funda bat izan zen alarmak joatzearen arrazoia. Jende guztiaren aurrean jasotako tratua oso txarra eta lotsa- garriaizanzen.Hurrengoegunean,arduradunbatenbilajoan nintzen. Naiaragaz berba egiten egon nintzen; oso baxu egin zidan berba, eta jendearengandik aparte eraman ninduen. Ez zidan erreklamazio orririk eman nahi izan, Ertzaintzari dei- tuko niola esan arte. Berak lekuko bi eraman zituen, eta nik esan nion nire lekukorik ez zenez egongo Ertzaintzari deituko niola. Erreklamazio orrian beraien alde jokatu dute, bertsio desberdinaemanda. Kexa
  • 11. ITSASO ESTEBAN Irratitik telebistarako bidean harrapatu zaitugu. Asteburuan Durangon izango zaitugu bakarrizketa eskaintzen... Oso aste lanpetua daramazu. Bai, oso, baina ez beste edozein astetan baino gehiago, ez pentsa. Horrelakoxea danirebizitza! Zenbat denbora daramazu hiru lanbide horiek uztartzen? Zenbatdenboradaramadanbizitzarikba- rik,niregaztaroaalferrikgaltzengaldetu gura duzu, ezta? (Barrez). Denbora da ho- rrela bizi naizela: hamar bat urte. Sekula ez nuen pentsatuko honetaz biziko nin- tzenik, eta dena da ezustekoa Madrilera iritsi nintzenetik. Komiko legez lan egin ahal izateari, eta telebista eta irratiko es- kaintzeiezinnienezetzikesan! Zelakoa izan da prozesua? Nondik no- rako ibilbidea izan da? Kazetaritza ikasi nuen Bartzelonako Unibertsitate Autonomoan. Nire fakul- tatearen lotsarako! Ni Buenafuente za- lea nintzen. Kazetaritza egin nahi nuen, baina ez nuen Iñaki Gabilondo izan nahi, late night programa bat egitea zen nahinuena.Entretenimenduprograme- tanlan eginnahi izandutbeti. Horrela hasi zinen telebistan? Ez, hasieran ez nuen horretarako auke- rarik izan. Trafikoaren eta eguraldiaren berri ematen nuen! Oso lan duina da, baina ez nik amestu nuena. Krisi sasoi bat bizi izan nuen, “ez da hau nik nire bi- zitzarekin egin nahi dudana!” pentsatzen nuen. Momentu horretan, bat-batean, bakarrizketak iritsi ziren: lagun batek deitu ninduen esanez, “zatoz, tontoarena egitearren ordaintzen dizute hemen!”. GaraihartanEspainianbakarrizketakez zeuden orain bezain zabalduta. Bakarriz- keta bat eskaintzen nengoela, nik amestu bezalako gaueko programa bat egiteko eskaintzaeginzidaten:Nochesintregua. Durangora dakarzun ikuskizunak zelako harrera eduki du orain arte? Bi denboraldi daramatzat ikuskizuna- gaz, eta oso harrituta gaude, lehenengoa amaitzea ere ez baikenuen espero! Jen- dea antzokira joan da, eta oraindik ere, jendeak ordaindu egiten du egunero etxean telebistaz dohainik ikus dezaken tipobatientzutearren.Osopozikgaude. Zer gai lantzen dituzue emanaldian? Eskaintzen duguna ez da bakarrizketa bat bakarrik. Betiko bizitza ere oparitzen dihardugu emanaldietan. Oso eskaintza berezia da: sarreraren truke, ordu eta erdiko barrea eta bizitzitza eternala opa- rituko dizuegu. Aita santuak dimititu zuenean, botere hutsune hori aprobe- txatu nuen esateko: “Neuk joan beharko dut herriz herri salbazioa eskaintzera!”. Argi dago mundua laster amaituko dela. Honezkero, nire asmoa ez da mundua salbatzea, haratago noa: “Konforme: zer egingo dugu behin mundua amaituta?”. Izan ere, hainbat teoriak esaten du, bizi- tza honen ostean beste bat dagoela hau bainoaskozgustagarriagoadena! Jendea zurekin daramazu, beraz, beste dimentsio horretara? Jendeari aukerak zeintzuk diren konta- tzen diot, izan ere, aukerak begiratzen aritu naiz. Formulario bat betetzea eska- tzen diogu jendeari. Zazpi bekatu nagu- siengatik barkamena eskatu behar duzu sartzeko, eta antzokitik begiak dizdiz dituzula ateratzen zara. Sarrera baten prezioan, oso eskaintza interesgarria de- laustedut! Zelakoa izaten da zure ikuskizunen sor- kuntza prozesua? Dibertigarria? Onartu behar dut ezetz. Beti izan naiz oso diziplina gutxikoa, eta beste formula batzuk baliatu ditudan arren, sortzeko ez dago besterik, eseri, idatzi eta lan egitea baizik: neure burua aulkira lotu behar izaten dut idazteko! Idazkuntza prozesu hori gogorra, mingarria eta luzea egiten zait.Baina,gero,jendeabarrezkaikusten duzuneanahaztenduzuhori. Ikusten duenarentzat bezala, zuretzat ere oso bestelakoa izango da antzoki batean bertatik bertara jardutea, ezta? Hain justu horregatik jarraitzen du jendeak oraindik antzerkira joaten. Te- lebista, irrati programa bat zein filmak, zuzenean edo Interneten ikusi ditzakezu. Antzerkiaren esperientzia bakarra da: gidoitik atera, eta momentukoa bizi-bizi ikustea. Umore absurdora jotzen duzu gehien? Zeintzuk dira zure erreferenteak? Ironiaren eta absurdoaren artean dihar- dut. Maila altuko umorea egiten duten George Carlin eta Bill Gigs asko gusta- tzen zaizkit, baina barrez lehertzen naiz Chiquito de la Calzada edo Cañita Brava- renestilokoekinere. @anbotokultura2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 11 Kultura Dani Mateo | Granollers (Katalunia), 1979. | Komikoa Bakarrizketak eskain- tzeaz gainera, irratian programa bat gidatzen du Dani Mateo kata- luniarrak, eta La Sex- ta telebistako El Inter- medio programan ere lan egiten du egunero: gaurkotasunari begira- da zorrotza ematen dio- te, eta gero eta ikusle gehiago batzen dituzte. Dani Mateoren berbe- tan, “egiatan, grazia zipitzikezdutengauzez gabiltza egunero barre egiten, baina kontuan hartzekoa da agintean dauden lotsabako ho- riei min gehien horrek egiten diela: eraso zuze- nak baino, min handia- goa egiten die jendea- renbarreak”. “Agintariek euren jokabideak justifika- tzean egiten duten erri- dikulu itzelaz egiten dugu barre: egoeraren larritasunari garran- tziarik kendu barik, baina, distantziatik be- giratuta, oso komikoa da bizitza. Eta baselina bikainaumorea!”. «Sarreraren truke, ordu eta erdiko barrea eta bizitza eternala eskainiko dizuegu» ‘PK2.0’ikuskizunaaurkeztukoduDaniMateoumoristak,bihar, DurangokoPlateruenean:“Salbazioaeskaintzera”datorreladio Oraindik ere, jendeak ordaindu egiten du egunero etxean dohainik ikus dezakeen ni lako tipo bati zuzenean entzuteko” “Distantziatik, oso komikoa da bizitza”
  • 12. ITSASO ESTEBAN Iraia Okina durangarrak Jo- xantonio Ormazabalen Ilargia esnatu da libururako egindako ilustrazioak saritu dituzte Ilus- tratzaileen Bratislavako (Eslo- vakia) Bienalean. Haur literatu- rako ilustratzaileen nazioarteko topaketa da Eslovakiako hiribu- rukoa, eta Urrezko saria eman diote bertan Durangaldeko sor- tzailegazteari. Irail-urrian egiten dute Ilus- tratzaileen Bratislavako Biena- la. Estatu bakoitzak hamabost ilustratzaile hautatzen ditu ar- gitara emandako euren lanak bertan erakusteko. Hautatu horietako bat izatea bera saria dela dio Okinak: “Entzute han- dikoa da hautatua izatea bera, eta horren harira, argitaletxeak kasu apur bat gehiago egiten hasten zaizkizu, zure lana kon- tuan hartzen”. Maila handikoa da jaialdia: aurreko edizioan, esaterako, Estatuko berrogeita hamar ilustratzailek hartu zu- tenbertanparte. 1967tik Eslovakiako hiribu- ruan antolatzen duten ekimena- ren barruko erakusketan ikus- gai izango dira Iraia Okinak Ilargia esnatu da poesia libu- rurako egindako ilustrazioak. Urriaren 25era arte izango da erakusketa hori zabalik, eta Okinarenagaz batera, Iban Ba- rrenetxea, Elena Odriozola eta Maite Gurrutxaga ilustratzaile euskaldunen lana ere ezagutu ahalkodutebisitariek. Elkar argitaletxearen esku- tik, 2012an argitaratu zuten Joxantonio Ormazabalen eta Iraia Okinaren elkarlanetik sor- turiko Ilargia esnatu da: bizitza- ren eta heriotzaren misterioari buruzko berba eta ilustrazio bilduma poetikoa da. Okina eta Ormazabalen elkarlanetik sorturiko lanak lehen ere saria jasotakoak dira: Etxepare saria jaso zuten, esaterako, Zirkua ametsliburuagaz,2008an. “Duela lau urte hasi nintzen Joxanekin ipuinen ilustrazioa egiten, baina urtebetera hil egin zen bera”, gogoratu du Okinak. Heriotzari buruzko umeentza- ko ipuina izan behar zuenak, bestelako zentzua hartu zuen egilearen heriotzaren ondoren, eta Ormazabal omendu dute ipuinarenedizioagaz. Ilargia esnatu da liburuko marrazkien sorkuntza proze- sua zaila egin zitzaion Iraiari: “Buelta asko eman nien Joxa- nen berbei, asko pentsatu dut bereesanahian”. Bi aldiz, 2009an eta 2010ean, Euskadi sarien ilustrazio saile- kofinalistaizanadaIraiaOkina, eta nazioartean lehenago ere goraipatu izan dute bere lana: 2010ean Japoniako Ilustratzai- leen elkartearen aipamen bere- ziajasozuen. Mabel Andreu idazlearen umeentzako ipuin baten ilus- trazioan dihardu Iraia Okinak orain lanean. “Estiloa pixka bat aldatu dut: nik uste irudiak umeentzako interesgarriak izango direla”. Irudi “aske eta koloretsuagoak” egiten dabil az- kenaldianOkina. 12 Kultura 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto GEURE DURANGALDEA MIREN AMURIZA Bertsolaria Irailaren 29an abiatuko da Euskal Herriko Bertsolari Txapelketa Nagusia. Dagoe- neko irakurriko zenuten non edo han txapelketari buruzko informazioa: bertsolariak, kanporaketak jokatuko diren herriak, sarrerak nola esku- ratu… Baina aditu bati entzun genionez, bertsolaritzan esa- ten dena bezain garrantzitsua da esaten ez dena, elipsiare- kin bertsolariak iradokitzen duena. Bada, txapelketarekin antzeko zerbait gertatzen da, bai baitira prentsaurrekoan aitatu ez arren, lehiaketa hori bene-benetan berezi egiten du- tenalderdiak. Parte-hartzaileok hasita gaude han-hemenka lokal txi- ki edo txokoetan elkartzen, entrenamenduaren aitzakian lagunarte ederrean egoteko asterokozitanoiziritsiko.Pla- zetan ere, publikoaren goza- garri, igartzen da nor ari den etxerako lanak fin-fin egiten; haren errima berezi, honen doinuluze...Bertsoeskoletako umeek jakin-minez astintzen dute txapelketako eskuorria: “Hau nor da?” edo “hori non- goa da?”. Bertsozaleak ostera, egutegiansaioakmarkatu,eta ariko dira honezkero Euskal Herria alderik alde zehar- katzeko antolatzen: Altsa- su, Oion, Markina, Donostia, Maule… Eta etxean, esaten ez diguten arren, urduritzen hasita egongo dira hainbaten bertsolarion guraso, bikote eta lagunak: “Aurten zer egin- gootedigu?”. Ez dakigu. Ez dakigu aur- tengo txapelketan zer izango den, eta horrexegatik gonbi- datzen zaitugu hitzez adierazi daitekeenguztiaz,etabereziki adierazi ezin daitekeenaz, gu- rekingozatzera. Esaten ez dena Okinak‘Ilargiaesnatuda’libururakoegindakolanagoraipatudutesariketan Iraia Okinaren ilustrazio lana saritu dute Bratislavako Bienalean SARIKETA Iraia Okina: “Buelta asko eman nien Joxanen berbei, asko pentsatu dut bere ipuineko testuen esanahian” Elkar argitaletxearen eskutik, 2012an argitaratu zuten Joxantonio Ormazabalen eta Iraia Okinaren liburua ‘Ilargia esnatu da’ libururako Okinak egindako marrazkietako bat.
  • 13. JAIAK! 2013ko IRAILA | Iurreta 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
  • 14. | 2 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto JAIAK! IURRETAKO JAIEN EGITARAUA Urriaren 3a, eguena 09:00 Iurretako azoka. 11:30 Ogi eta Eusko Label produktuen dastaketa. Urriaren 4a, barikua 19:00 Dantzaldia eta luntxa Jubilatuen Etxean. 21:00 Sabel-dantza agerraldia: ‘Conexión Oriental: Un viaje a través de la danza. 21:00-23:30 DJ-Referee, Askondon. 21:30 Gala afaria (euria eginez gero, frontoian). 22:30 Bakarrizketa. 24:00 Erromeria: Drindrots taldea. Urriaren 5a, zapatua. Umeen Eguna. Domingero Eguna. 12:00-14:00 Umeen parkea, puzgarriak eta tailerrak (euria eginez gero, Maiztegiko frontoian). 13:30 Tortilla txapelketa (partaide bakoitzak behar dituen osagaiak eta tresneria ekarri behar ditu). 14:30 Tortillaren aurkezpena. 16:00 Mahai-joko txapelketa (musa, briska...). 16:00-19:00 Umeen parkea, puzgarriak eta tailerrak (euria eginez gero, Maiztegiko frontoian.) 17:00 XIV. Bizikleta Festa. Irteera Aita San Migel plazan. Helmuga Olaburu frontoian. 20:00 Gizon-probak, Olaburu frontoian. 22:00 Bertsolariak: Sustrai Colina, Unai Iturriaga, Amets Arzallus, Maialen Lujanbio, Jon Maia eta Igor Elorza. / Gai-jartzailea: Miren Amuriza. 24:00 Erromeria: Laiotz taldea. Kodrila onenari saria emango zaio. Urriaren 6a, domeka 10:00-14:00 XV. Nekazaritza eta Artisautza Azoka, Andaparapen. 10:30 Dantzari eta agintarien kalejira, Montoitik Plazara. 11:00 Meza nagusia. Ondoren, Dantzari-dantza eta Gorulari-dantza. 12:30 Herri-kirolak, Aita San Migel plazan. 12:30 Marmitako txapelketa. 14:30 Marmitakoaren aurkezpena. 18:30 Dantza saioa. Talde gonbidatua: Jare Dantza Taldea (Gasteiz). Iurretako dantzariek Gorulari-dantza eta Dantzari-dantza eskainiko dute. Ondoren, jaietako errifen zozketa. 20:30 Herri afaria Arantza eta Pantxok alaituta. 22:00 Jaien amaiera ohiturazko bertsoak kantatuz. Erromeriak gauerdira arte jarraituko du. Irailaren 20a, barikua 18:00 Pirritx eta Porrotx ‘Sentitu, pentsatu, ekin’ ikuskizunarekin. Irailaren 21a, zapatua 07:00 Mendi martxa (Zaldai). Olaburu frontoitik irtengo dute. Ibilbidea: Iurreta-Atxarte-Arrazola-Zabalandi-Urkiolamendi (1.009 m)-Urkiola- Saibigain (942 m)-Leungane (1.006 m)-Iurreta (42 km,+ 2.700 m). Ibilbide laburra ere prestatu dute. Irteera 09:00etan, Olaburu frontoitik: Iurreta- Mendiola-Mañaria-Leungane (1.006 m)-Iurreta (25 km, + 1.000 m). Irailaren 27a, barikua 17:30 Umeentzako herri-kirolak, Amilburu plazan. 19:00 ‘Pottola’ antzezlana (Txalo Produkzioak), Ibarretxe kultur etxean. Sarrerak: aurretiaz, 4 euro/ egunean, 5 euro. 21:30 Asto-probak. Gonbitez. 22:00 ‘Alma Navarra’ eta ‘Alma Latina’ ikuskizunak, Askondon. 22:30 Rock kontzertua: Krome+Itziarren Semeak+Arkada Social+Tributo a Extremo Duro. Irailaren 28a, zapatua (San Migel bezpera) 12:00 Montoitik txapligoak; ondoren, kalejira dultzaineroek alaituta. 12:15 ‘Begira jokoak’ umeentzako ikuskizuna, Amilburu plazan. 14:00 Herriko nagusien bazkaria. Ondoren, erromeria. 14:30 Gazte bazkaria, Aita San Migel plazan. 17:30 IKT-Santurtzi futbol partidua, Larrakozelai futbol zelaian. 18:00 Ohiturazko Donien-atxa jasotzea. Dantzarien azken entsegua. 22:00 Erromeria: Luhartz taldea. Irailaren 29a, domeka (San Migel eguna) 10:00 Dantzari eta agintarien kalejira, Montoitik Aita San Migel plazara. 11:00 Meza nagusia. Ondoren, Dantzari-dantza eta Gorulari-dantza. 12:30 Bertsolariak: Gorka Lazkano, Eneko Abasolo ‘Abarkas’ eta Erika Lagoma. Ondoren, Igel txapelketa. 16:00 Mus txapelketako finala, Aita San Migel plazan. 17:00 ‘...jolastera...’ haur dantzaldia, Amilburu plazan. 17:30 Asto-probak. Gonbitez. 19:00 Dantzari-dantza, eta neskek egindako Soka-dantza. Irailaren 30a, astelehena 12:00 Kantuz kantuko kalejira. 17:30 Maiztegi eskolako umeen dantza erakustaldia. 18:30 Ume eta gazteentzako disko festa: Xaibor Show, Amilburu plazan. Urriaren 2a, eguaztena 19:30 ‘Batzarra12etan’ antzezlana, Ibarretxe kultur etxean.
  • 15. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 3 | JAIAK! AMAIA UGALDE Iaz 235 mendizalek parte hartu zuten Iurretako mendi mar- txan, eta aurten ere, Iurreta- koak zein Euskal Herriko txoko askotatik etorritakoak, ugari izango dira Zaldai Mendi Tal- deak antolatutako martxan. Aurrekoetan moduan, mar- txa bi egongo dira zapatuan, luzea eta laburra. Luzeko parte hartzaileek 07:00etan irtengo dute frontoitik, eta aurreko urteetakoa baino ibilbide luze- txoagoa izango dute aurretik, 45 kilometrokoa. Erlantz Zaldun- bide Zaldaiko kideak kontatu duenez, ibilbide berezia izango da: “Durangaldeko mendi esan- guratsuenak edo guk Iurreta- tik aurrez ikusten ditugunak inguratzea gura izan dugu”. Iaz Atxartetik Pol-Polera joan ziren, eta aurten Artolara jo, Sagastara bajatu, eta handik Arrazolara abiatuko dira. Gero, Mariren koba azpiko bidetxo batetik Zabalaundirantz jarrai- tuko dute. Bide laburragoa egin gura dutenentzat 09:00etan izango da irteera ordua frontoian. Iazko ibilbide bera da: Mugarra ingu- ratuko dute, Leunganeko ton- torretik pasatuta, 25 kilometro eginez. Zaldunbideren berbe- tan, “kirol apur bat egiten duen edonorentzako egokia da”. Asteon ehun pertsona bai- no gehiagok eman du izena Jaien lehenengo pausoak, bihar, mendirik mendi ZaldaiMendiTaldeakIurretakoIV.MendiMartxaantolatudubiharko. Martxalaburra-25kilometrokoa-,edomartxaluzea-45ekoa-egindaitezke Martxa laburrean Mugarra inguratuko dute: “Kirol apur bat egiten duen edonorentzat izan daiteke egokia” Iazko mendi martxako momentu bat. 235 pertsonek parte hartu zuten. Zaldai Internet bidez, eta egunean frontoian bertan ere eman ahalko da izena, irteera or- dua baino ordu bete lehenago. Hornidura guneak, dutxak... Martxaren antolakuntzan ho- gei lagun baino gehiago ibiliko da boluntario lanetan. Bidean lau hornidura gune egongo di- ra, eta helmugan, opariak eta dutxatzeko aukera egongo da. Irten aurretik kafea eta pastak banatuko dituzte, eta bira amai- tzerakoan luncha edukiko dute parte hartzaileek. Zaldai taldeak horrela- ko mendi martxa antolatzen duen laugarren aldia da, eta hitzordua egonkortu egin de- la azaldu du Zaldunbidek: “Euskal Herriko martxa zir- kuituaren barruan dago, eta egutegian egotean, jende as- ko etortzen da kanpotik”. Hurrengo zita azaroan Zapatukomartxarenostean,Zal- dai taldearen hurrengo irteera azaroaren erdi aldean izango da. Kultur etxeak antolatzen duen Munduko Paisaiak eki- menean, Iurretako auzoetatik igarotzen den martxa antolatu du azken urteetan Zaldai mendi taldeak: “Herritarrei begirako irteera izaten da, adin guztieta- ko iurretarrek parte hartzeko modukoa”, adierazi du Erlantz Zaldunbidek. E. Zaldunbide: “Martxa luzean guk Iurretatik aurrez ikusten ditugun mendiak inguratzea gura izan dugu”
  • 16. | 4 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto JAIAK! JONE GUENETXEA Ohitura zaharrak urteroko no- bedadeekin uztartu ditu aurten ere San Migeletako jai batzor- deak. Irailaren 27an, barikuan, rock kontzertuagaz -Krome, Tributo to Extremoduro, Itzia- rren Semeak eta Arkada Social- motorrak berotuko dituzten arren, jaien hasiera ofiziala irai- laren 28an, zapatuan, izango da. Montoitik txapligoak jaurtiko dituzte eguerdian, eta, ondoren, dultzaineroek alaituko dute ka- lejira. Arratsaldean, ohiturazko Donien-atxa jasoko dute, eta ha- ren inguruan dantzariek azken entsegua egingo dute. Luhartz taldearen erromeriagaz goizeko ordu txikietara helduko dira iu- rretarrak. Jai batzordeko kideek jaien aurkezpenean azaldu dutenez, nesken dantza taldeak orain arte arratsaldez egiten zuen dantzan, eta aurten, goizean eta kalejiran ere parte hartuko du. Gaineratu dutenez, “urte as- koan buruan izan dugun asmoa izan da, eta aurten parte hartzea erabaki dugu”. Jai batzordeak nesken taldeari beste emanal- dietan ere dantzan egiteko deia egindio. San Migel eguna domeka de- nez, iurretarrek astelehenera pasatu dute jaieguna. Kalean giroa sortu guran, eguerdian, Iurretako koroa kantuz kantuko kalejiran irtengo da. Arratsal- dean, berriz, Maiztegi eskolako umeek dantza erakustaldia es- kainikodute. Mozorro Eguna orain gala Azken urteotan Mozorro Eguna antolatu izan dute urriko lehe- nengo zapatuan, Iurretan. Aur- ten,egunhoribarikurapasatzea erabaki dute, eta bazkaria beha- rrean afaria prestatuko dute. Ez da edozelango afaria izango, baina. Gala afari horretara do- tore jantzita joan beharko dira, eta photocall-a eta beste hainbat sorpresa gehiago egongo dela aurreratu dute. Eguraldia lagun badute, plazan mahai biribilak jarrita batuko dira. Bestela, frontoian elkartuko dira. Baka- rrizketak eta erromeriak girotu- koduafalostea. Domingero Eguna Jaietako beste berrikuntzeta- ko bat Domingero Eguna da. Umeen Egunagaz bat eginez, “domingero” jantzita joateko dei egin du jai batzordeak. Baz- karitarako janaria eraman, eta egun-pasa egitea da asmoa. Gai- nera, tortilla txapelketa ere an- tolatuko dute eguerdian. Umeen Eguna denez, umeen parkea eta puzgarria egongo dira egun osoan. Koadrila originalena- ri saria emango diote. Eguna biribiltzeko, punta-puntako bertsolariak gonbidatu dituzte: Susatrai Colina, Unai Iturriaga, Amets Arzalluz, Maialen Lujan- bio, Jon Maia eta Igor Elortza. Miren Amuriza izango dute gai-jartzaile. Mus txapelketa Iurretako tabernen artean mus txapelketa antolatzea erabaki dute. Kanporaketak taberne- tan antolatu dituzte, eta finala elizpean izango da, San Migel egunez. Domingero Eguna eta gala afaria San Migeletako nobedade nagusiak Urriaren4an,barikuan,dotorejantzitagalaafarianbildukodiraiurretarrak.Zapatuan,berriz, DomingeroEgunean,bakoitzakbereeraraprestatukodubazkaria,etaoriginaleneksariaizangodute Nesken dantza taldeak orain arte arratsaldez dantza egiten zuen eta aurten goizez eta kalejiran ere parte hartuko du Irailaren 22an ospatzekoa zen XXVI. Ahari Iurreta bizikleta ibilaldia bertan behera gelditu da
  • 17. A. U. Antton Izagirre 20 urteko iu- rretarraren kartelak irabazi du aurten jaietako kartel lehiaketa. Bederatzi parte-hartzaileren artetik jai batzordeak bost sail- katu zituen. San Juan bezpe- rako jaian plazan ikusgai jarri zituzten, eta Izagirrerenak jaso zituenbotogehien. Zu ere dantzari izenburua jarri dio egileak bere lanari. Prentsaurrekoan jakitera eman duenez, “plazara irten ginen kartelerako argazkiak atera- tzera, baina sosoak irten ziren. Bigarrenez bajatu ginenean, zapatilei zinta eta txilinak ja- rri genizkion”. Horrela sortu du egileak 500 euroko saria es- kuratu duen lana. Kartelaren esanahiaren inguruan galdetu- ta, iurretarrak azaldu duenez, “inori meriturik kendu barik, erromeriara etorri ezin direnak dantzan daudenean jaien pro- tagonista izango direla adierazi gura du”. Lehiaketara aurretik aurkeztu arren, lehenengo saria irabaztenduenlehenaldiada. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 5 | JAIAK! Izagirreren kartelak iragarriko ditu jaiak Ahari Iurreta bertan behera Irailaren 22an ospatzekoa zen XXVI. Ahari Iurreta bizikleta ibilaldia bertan behera gelditu da aurten. Iurreta Txirrindulari Elkarteko kideen esanetan, irai- laren 22an ospatzekoa zen, baina “Bizkaiko trafiko ordezkaritzak ez du baimenik eman egun ho- rretarako”. Prentsa oharrean diotenez, “Ertzaintzak ezin die- zaioke estaldurarik eman gure martxari”. Komunikazio hori Iurreta Txirrindulari Elkarte- kook irailean jaso dugu, nahiz eta, Bizkaiko Federazioko web- guneanurtehasieratikAhariIu- rreta ibilaldia data horietarako iragarrietaonartuaizan. Errespetu eske Antolatzaileen berbetan, “jaie- tan jarrera txarrik ez dugu onar- tuko”. Joan zen urtean Elizalde- ko etxebizitza berrien arkupee- tan gertatutakoa gogora ekarri dujaibatzordeak.Botiloiaegiten zebiltzan gazte batzuek, beheko solairuko ateak apurtu -udala- ren lokalak dira- eta makina bat apurtu zuten: “Jaien antolatzai- leok jaiez gozatu gura dugu, eta ez dugu horrelako jokabiderik onartuko”,gehitudute. Aurtengo egitaraua presta- tzeko 45.000 euroko aurrekontua izan du. Udalak 23.000 euroko diru-laguntzaemandu. Antton Izagirre 20 urteko iurretarraren kartelak irabazi du aurten jaietako kartel lehiaketa
  • 18. | 6 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto JAIAK! MARKEL ONAINDIA Udalak San Migel jaietako azken egunean antolatzen duen feriak jendetza batzen du. Urtero, do- meka goizean jai giroa sortzen da Andaparape aparkalekuan eta bere inguruetan. Baserriko produktuak eta artisauek landu- takoak izaten dira ikusgai zein salgai. Gainera, badago beste ekintza erakargarri bat: txahal okelaz egindako pintxoen bana- keta. Iaz, esaterako, 1.000 pintxo inguru saldu zituzten, eta aurten ere, kopuru horren bueltan ibil- tzea espero dute. Kopuru horrek azokarenetapintxosalmentaren arrakasta islatzen duela uste du- tearduradunek. Txahala aurreko egunean hasten dira prestatzen Andapa- rapen. Burruntzian egiten dute, eta orduetan lan egin ostean, domeka goizean ekiten diote salmentari. Eguerdiko 12:00ak inguruan hasten ei da lan gogo- rra, jende gehien batzen hasten denean. 40 bat erakusmahai Oraindik datu ofizialik eman ez duten arren, 30 bat produktorek parte hartuko dute azokan. Ber- tan salduko dituzte barazkiak, pastelak, ogiak... Postu horiez gain, artisauek ere edukiko du- te lekua. Hamar artisau batuko dira, gutxi gorabehera. Nekaza- riak eta artisauak kontuan har- tuta,guztira,40baterakusmahai ipinikodituzte. Herri-kirol erakustaldia Azokaren harira jai giroa sor- tzea da antolatzaileen asmoa, eta horregatik, beste hainbat ekin- tza ere antolatu dituzte. Esate baterako, Mutrikutik etorritako herri-kirol talde batek erakustal- dia egingo du plazan, 12:30ean. Mutilak eta neskak ibiliko dira proban. Bestalde, ludoteka zerbitzua ere eskainiko dutela adierazi dute, umeekin joango diren gurasoei aukera bat gehiago eskainita. Txahal okela dastatzeko aukera, azken eguneko ferian Baserrikoproduktuaketaartisaueklandutakoakegongodirasalmentan Nekazariak eta artisauak kontuan hartuta, guztira, 40 bat erakusmahai ipiniko dituzte Iaz bezala, aurten ere feriak arrakasta edukitzea espero dute antolatzailek. M.O. Iurretako Krome musika tal- deak herriko jaietako rock kon- tzertuan joko du aurten. Plaza garrantzitsua izango da euren- tzat. Arkada Social eta Itziarren Semeak taldeekin batera parte hartuko dute irailaren 27ko jaial- dian, gaueko 22:30etik aurrera. Carlos Galan taldekideak azaldu du “aukera itzela” dela taldea- rentzat: “Bi talde indartsugaz jo- kodugu”.Horregatik,jaialdiona izango dela uste du, eta ilusioz egin dituzte aurreikuspenak. “Espero dugu jendea anima- tzea”,dioGalanek. Talde gaztea da Krome. Duela urtebete bakarrik sortu zuten bost gaztek. Lehenago beste tal- de batean ibilitakoak dira, baina Krome proiektuari orduan ekin zioten. Galanek 17 urte dauzka, eta gainerakoek 19. Gazteak eta hasiberriak dira, baina inda- rragaz hasi dute ibilbidea. Izan ere, iaz Durangaldeko maketa lehiaketan euskarazko abestirik onenaren saria lortu zuten. Gai- nera,zenbaitkontzertuereeman dituztehilabeteotan. Kanta berriak eta bertsioak Hardcore estiloko musika lan- tzen dute iurretarrek. Sanmi- geletan ordubeteko kontzertua emango dute, Galanek dioenez: “Duela hilabete hasi ginen kon- tzertua prestatzeko entseatzen”. Hamahiru kanta inguru joko dituzte,etahorietatikhamardira eurenak. Bi berriak dira, gaine- ra. Beste hiru abestiak bertsioak izango direla azaldu du, Kop eta Berri Txarrak taldeenak, esate baterako. Diskoa ateratzeko asmoa Iurretako kontzertua aukera lez ikusten dute, eta gauza bera gertatzen da Durangon urria- ren 19an eskainiko dutenagaz: Deaffest jaialdi erraldoian parte hartuko du Kromek. Rockzaleei eurenmusikaaurkeztukodiete. Gogotsu daude Kromeko tal- dekideak, eta aurrera begira disko bat kaleratzeko asmoa ere badaukate. Krome taldearentzako aukera, herriko plazan ArkadaSozialetaItziarrenSemeaktaldeekinbaterarockjaialdianparte hartukoduKrometaldeak,irailaren27an,22:30etikaurrera Durangaldeko maketa lehiaketan euskarazko abestirik onenaren saria lortu zuten Krome taldeko musikari gazteak.
  • 19. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 7 | JAIAK! JOSEBA DERTEANO Etxean jotzeak oraindik zirrara berezia eragiten dizu? Guretzako berezia da arrazoi bi- rengatik. Batetik, Iurretak plaza moduan funtzionatu egiten du. Baduzerberezihori.Edozeintal- deri galdetuta berdina erantzun- go luke. Bestetik, gu talde txiki- txoa ginenean Iurretan sasoiko talderik entzutetsuenak ikusten genituen, Egan eta abar. Eta, on- doren, gu bertan jotzen hasi gi- nenean, plazako giroak zer ondo erantzuten zuen ikustea oso poz- garria izan zen. Gainera, orain jende gaztea hasi da erromerie- tarajoateneta… Erromeriek gorakada bat izan dute azken urteetan? Bai, azken urteetan gorakada handia izan du. Sasoi bateko egoerari erreparatuta, nik geu- re buruari, edo hor genbiltzanoi egozten diet errua. Egon zen sa- soi bat erromeria munduak gai- nerako musika proposamenek baino kontsiderazio baxuagoa zuena, diru-iturri soil bat edo gainerako musika estiloen gehi- garri bat balitz moduan ikusten zen. Geugandik hasita. Eta nor- berarengandik sentzazio hori ir- tetenbada,gaitzadaplazanbeste sentsazio mota batzuk transmiti- tzea. Orain, azken lau-bost urtee- tan topera gabiltza, baina geuk ere egoera horri buelta eman gu- ran lan bat egin dugulako. Zer nahi du jendeak? Galdetu egin diegu, eta ondoren kontzertue- tan probak egin ditugu. Eta ge- ro proba horiek baloratu egin di- tugu. Esaterako, gure erromerie- tako zati bat dantzak erakusten egiten dugu. Probatu eta funtzio- natueginzuen. Zuena den dantza propio bat ere baduzue. Zelan sortu ze- nuten? Dantza horren atzean istorio ku- rioso bat dago: abestia Mikel Ga- rikoitzena da. Estatu Batuetan erromeria bat eskaintzen genbil- tzala sortu zen. Durangoko Kris- kitin eta Galdakaoko Andra Ma- ri taldeko kideak ere hantxe zeu- den, eta eurak hasi ziren hemen zabaltzen. Apurka jendearen ar- tean dantza hori ikasteko gogoa zabaldu, eta hortik hasi ginen. Esaterako, gure webgunean ba- dago aurtengo dantzari eguneko bideo bat 2.000 bat lagun dantza horiegitenagertzendirena.Hori kristorenpoztasunada. Zuen erromerietan nahitaezko osagai bihurtu da. Bai. Erromerietan, alde batetik, gure gustuko kantak jotzen di- tugu, ZZ Top, Lynyrd Skynyrd… Baina, bestetik, argi duguna da plazan jendeari gustatzen zaiona eskaini behar dugula. Guk hori nahi dugu; jendeak dantza egin eta gozatu dezala. “Zein onak ga- ra eta zer ondo jotzen dugu!” be- zalakoak esateko badaude beste musikaestilobatzuk. Astegunetan lana eta astebu- ruetan ere bai. Gustuko tokian aldaparik ez? Hori da, gustuko dugu eta ni ase- bete egiten nau. Gaur hemen eta bihar han ibiltzen gara, eta egu- nero-egunero eutsi behar diogu ilusio horri. Gaitza da, baina ba- diotsut, urtea joan eta urtea eto- rri, poztasun handiak hartzen dira. Non dago Luhartz orain eta zein norabidetan doa? Alde askotatik begiratuta, Luhartz momentu gozoan dago gaur egun. Euskal rock and ro- lla modan zegoen sasoian zer eta soinuajotzenhasinintzen,13bat urte nituela. Urte askoan entzun dugu halako mespretxu tonuare- kin, “zer zabiltzate, erromerie- tan?”. Niri komentario horiek ez didate askorik eragin, egin du- danagaz harro sentitu naizela- ko beti. Behin lagun batek esan zidan: “Nork esango zizun zuri soinuak egon zinen tokitik, gaur zauden tokira eramango zintue- la?”. Hemen musika estiloen gai- neanbetikonplexuaskoegonda. Orain, bakoitza bere tokia har- tzen dabil. Alde horretatik, bes- te mentalitate eta zabaltasun bat nabaritzendutgauregun. Mende laurdenetik gora joan da Luhartz sortu zenetik. Be- launaldi aldaketak zelan era- gin dizue? Belaunaldi aldaketa egon den momentuan, gu oso toki onean geratu garela uste dut. Gu hasi ginenean, tokian tokiko jai ba- tzordeetako ordezkariek gure adina zuten. Gaur egun, jende horrek 50 urte edo gehiago di- tu. Orain hamar urtetik hona, belaunaldi berria sartzen joan den heinean, ez genekien etor- kizunak guretzako zer zeukan gordeta. Eta gure sorpresarako belaunaldi aldaketa horrek, beherakada beharrean goraka- da ekarri digu. 15 eta 16 urteko jendea etortzen zaigu plazara. Oso momentu gozoan gaude. Norantz goazen? Ilusiorik ez dugunez galdu, jendeak nahi duen tokiraino joango gara.Gu- re aldaketak, garenetik abiatuta aurrera begirako pausuak izan daitezensaiatzengara. “Iurretak plaza moduan funtzionatu egiten du; zer berezi hori du” SanMigelbezperan,irailaren28an,Luhartztaldeakerromeriaeskainikoduplazan.Taldeamomentugozoabizitzenarideladio. Belanauldialdaketakgorakadabatekarriomendu:“15eta16urtekogazteaketortzendiragureerromerietara” RAFA IRIONDO | 46 urte, Oromiño (Iurreta). Durangon bizi da / Luhartz taldeko soinua eta teklatua Rafa Iriondo, Durangoko Plateruen plazan duten lokalean.
  • 20. | 8 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto JAIAK!
  • 21. ITSASO ESTEBAN DurangokoPlaterueneanbatuko dira 2013/2014 ikasturtean ere, Aiko Taldearen dantza irakas- kuntza ekimenean parte hartzen duten lagunak. Martitzen arra- tsaldetan izango da ikasturteko asterokohitzordua. Seigarren urtea da Dantzaldi Ibiltarien ekimena martxan ipi- niko dutena, eta urteotan, dagoe- neko bi mila dantzazalek hartu dute parte hainbat herritan egi- tendituztensaioetan. Emanaldietan “dantzarako musika jotzearen gozamena eta dantzarako gustua zabaldu gu- ra dute: musika jo, dantzatu eta dantzatzen irakatsi”. Horreta- rako, herri dantzak irakasteko, zuzeneko musika eskaintzen dute Aitor Furundarena, Alva- ro Garcia, Sabin Bikandi, Elur Arruera, Ainara Artetxe, Juan Ortiz, Jon Gaminde, Martin Ariztimuño, eta Asier Garcia tal- dekomusikariek. Martitzenetako Platerueneko hitzorduaz aparte, azken urtee- tako hilabetean behingo errome- ria, eta beste hainbat nobedade ere eskainiko ditu Aiko Taldeak, ikasturte berrian: ekainaren 21ean dantza maratoian elkartu- ko dira, eta hiru hilik behin dan- tza seminario espezializatuak burutukodituzte. Talde bi osatuko dituzte Plate- ruenean jarduteko izena ematen duten dantzazaleekin: batetik, hasiberriena, eta bestetik, eki- menaren beste edizio batzuetan ere parte hartu dutenena. Ha- siberriek 18:30etik 20:00etara jardungo dute, eta 20:00etatik 21:30eraesperientziadunek. Urriaren 7an ekingo diote Aiko Dantzaldi Ibiltariaren ikas- turte berriari, eta antolatzaileek aurreratu dutenez, hilabete ho- rretan dohainik eta ezelako lotu- rarikbarikprobaegitekoaukera edukikodutehalaguradutenek. Taldearen www.aikotaldea. com webgunean, aiko@aikotal- dea.com helbidean, edo 634 423 539 telefono zenbakira deituta eman daiteke ikastaroan parte hartzeko izena. Matrikularen prezioa150eurokoada. Folklorea biziberritzeko Euskal folklorea biziberritu eta dantzari “herrietako ospaki- zunetan zuen protagonismoa bueltatzeko asmoz” abiatu zuten duela sei urte Aiko Taldearen ibilbidea. Dantzazaleak beste zaletu batzuekin elkartzeko to- pagunea eskaintzen du Aikok tailer eta erromerien bidez. Eus- kal Herriko bederatzi herritan eskainiko dituzte ikastaroak aurten: Donostia, Bilbo, Galda- kao, Sopela, Gernika, Durango, Iruñea,AzkainetaMarkinan. Soka-dantza, jota, porrua, bal- sa, mazurka, txotisa, pasodoblea, polka, kontradantza edota kon- trapasa dantzatzen ikasi nahi dutenei, estreinatzeko gunea eskainikodieAikok. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Kultura | 13 Euskal folkloreko dantzak ikasi eta praktikan jartzen dituzte, Platerueneko saioetan. DANTZA Martitzeneko saioak eta ekimen berriak Aikogaz Urriaren7anabiatukoduAikoTaldeakikasturtea,DurangokoPlateruenean Seigarren urtea da ekimena martxan ipiniko dutena. Bi mila lagunek parte hartu dute orain arteko ikastaroetan Dantzarako musika jotzearen gozamena eta dantzarako gustua zabaldu gura dute Aiko Taldearen bultzatzaileek Dantza maratoian elkartuko dira ekainaren 21ean, eta hiru hilik behin seminario espeziali- zatuak eskainiko dituzte ITSASO ESTEBAN Ignacio Ruiz de Arkaute pintore arabarraren lanen erakusketa ikusi ahalko da Durangoko Arte etaHistoriaMuseoan. Joan zen bariku iluntzean egin zuten erakusketaren inau- gurazio ekitaldia, eta egun ho- rretatik urriaren 6ra bitartean izango dira erakusketan bildu- tako hemezortzi margolanak Durangoko museoko areto nagu- sianikusgai. Olio pinturagaz, egur eta oihal gainean egindako lanak diraerakusketanbaturikogehie- nak. Durangoko erakusketara ekarritako koadro gehienak Ruiz de Arkautek teknika ho- rregaz egindako kolore biziko koadroak dira, baina badago rotring errotuladoreagaz mar- gotutako koadro serie bat ere. Formatu txikiagoko koadroak dira errotuladorez egindakoak, zuri-beltzekoak batzuk. 2010 eta 2011 urteetan egindakoak dira erakusketakokoadrogehienak. “Literaturarik barik, esaldi hutsik barik, euren kabuz defi- nitzen diren 18 olioz osatutako erakusketa da”, egilearen berbe- tan,DurangokoArteetaHistoria Museoanikusgaiduguna. Martitzenetik barikura, 11:00etatik 13:30era, eta 16:30etik 20:00etara dago Durangoko mu- seoa zabalik; zapatuetan, be- rriz, 11:00etatik 14:00etara, eta 17:00etatik 20:00etara; eta goizez bakarrik (11:00etatik 14:00etara) domeketan. ERAKUSKETA Ruiz de Arkauteren 18 margolan, Museoan Durangokomuseoaninauguratuzutenbarikuan, IgnacioRuizdeArkauterenlanenerakusketa “Literaturarik barik, esaldi hutsik barik, euren kabuz definitzen diren 18 lan” bildu ditu Ruiz de Arkautek Olio pinturagaz, hainbat euskarritan egindako margolanak dira erakusketan baturiko gehienak Durangaldeko hiru musika tal- dekjardungodute,gaur,22:00etan hasita, Durangoko Plateruenean antolatzen duten Lokaletik At jaialdian. Estilo oso desberdine- tan diharduten hiru musika tal- de ariko dira: metal gogorra egi- tenduenOrionChildseikotea,11 ikustekojaioakdurangarrak,eta Berriz eta Durangoko musika- rienEnclavededostaldeak. Bertako talde hasiberri eta gazteei zuzenean aritzeko auke- ra eskaintzen die Lokaletik At ekimenak. Durangaldeko zein inguruko herrietako taldeentza- ko ere zabalik dauzkate Plate- rueneko ateak. Parte hartu gura duten musika talde gazteek Du- rangoko Kafe Antzokira idatzita egin dezakete eskaria: kultura@ plateruena.net helbidean eman dezaketeizena. Bertako musikari gazteen taldeen zuzenekoak, Plateruenean Orion Child, 11 ikusteko jaioak durangarrak, eta Berriz eta Durangoko musikarien En cla- ve de dos taldeek joko dute MUSIKA
  • 22. 14 Publizitatea 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto
  • 23. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto 15 Kirola @anbotokirola Mallabia (goian), Sasikoa (erdian) eta Elorrioko Buskantza (behean). JOSEBA DERTEANO Gatza eta piperra bueltan dira areto-futboleko Hirugarren mailan. Bai, behintzat, Duran- galdeko ikuspetik begiratuta. Iaztik jarraitzen duen Mallabia Tabirakolor taldeari Elorrioko Buskantza eta Sasikoa Duran- go batuko zaizkio aurten, iaz igoera lortu ostean. Proiektu berriek, hainbat ezberdinek eta lehia sanoek talka egingo dute denboraldi honetako dituzten sei derbietan. Hiru taldeek aste- buruanekingodioteligari. Mallabiaren proiektu berria Iaz desagertzeko zorian egote- tik, aurten proiektu sendo bate- ko protagonista izatera igaro da Mallabia. Etorkizunera begira, proiektusendobatenlehenzuta- rriak ezartzen dabiltza. Geroni- mo Ugarte entrenatzaile zaildua gidari dutela, taldea ia goitik behera eraberritu dute. Iaztik jokalari bik eta atezain batek ja- rraituko dute. Hirugarren mai- lako oilarren artean borrokan aritzea da helburua, aurten ezin bada, datorren denboralditik aurrera. Aurredenboraldia makine- ria berria doitzen eman du Ma- llabiak: “Ez gara nahi genuen mailan ibili, baina normala da. Jokalari berri asko ditugu, az- piegiturak mugatuak dira, eta horrek garapen prozesua mo- teldu egin du. Baina talde ona osatudugulaustedut,etailusioz beteta gaude”, azaldu du Ugar- tek. Orandik, taldea osatzeko jokalari bi fitxatu guran dabil- tzalaazaldudu. Sasikoa mailari eustera Sasikoak ere proiektu berria du aurten Juan Carlos Carrera en- trenatzaile duela. Eta ez, ez gara izenekin okertu. Iaz Mallabia entrenatzen aritu zen Carrera Sasikoan dago aurten, eta Sasi- koan ibili zen Geronimo Ugarte Mallabian. Areto-futbolak ho- rrelakobitxikeriakditu. Talde berria klubeko jokala- riekin osatu dute: iaztik jarrai- tzen dutenek, eta Sasikoa B tal- detik igotakoek. Hala ere, taldea ez dagoela itxita adierazi du Ca- rrerak: atezain eta hegal-pibot baten bila dabiltza.“Hirugarren mailarabueltan,etataldegaztea dugula ikusita, mailari eustea dugu helburu”, dio Carrerak. Sasikoa da eskualdeko hiru taldeetatik etxean ekingo dion bakarra. Bihar Soloarte hartu- ko dute Landakon. Aurreden- boraldian, lagunarteko partidu batean,4-2irabazizionSasikoak Basauriko taldeari, Carreraren esanetan, “hiru puntu jokoan daudeneanbestekontubatda”. Elorriok aurpegi berri gutxi Elorrioko Buskantzak, printzi- pioz, mailari eustea du helburu, esperientzia batu, eta mailan sendotzea. Aurredenboraldian partidu onak eta kaskarrak tar- tekatu dituzte. Concepto talde indartsuaren kontra launa ber- dinduta “taldea apur bat hazi egin zen”, onartu du Iker Saenz de la Cuesta entrenatzaileak. Ondorengo hiru partiduak, nahita, beheragoko mailakoen kontrakoak izan ziren, eta ko- meriakizanzituzten.Esaterako, 3-5 galdu zuten Presion Break taldearen aurka: “Atzean ixten zaizkigunean zailtasunak di- tugula ikusi genuen. Partidu horiek ondo etorri ziren fisikoki zeinmentalkiprestatzeko”. Oro har, iazko taldeari eutsi diote, eta hiru aurpegi berri ba- karrik dituzte. Bi berriro hasi dira areto-futbolean: Ibon Sala- berria eta Iñaki Pelaez. Hiruga- rrena gazte mailako taldetik igo dute:JosebaPelaez.Asteburuan Donostianjokatukodute. Areto-futboleko Hirugarren mailak gatza eta piperra berreskuratu ditu Durangaldean IaztikjarraitzenduenMallabiaTabirakolortaldeari,ElorriokoBuskantzaetaSasikoaDurangotaldeakbatuzaizkioaurten Elorrio, Iurreta, Abadiño, Zaldua eta Berriz baloia astintzeko prest Abadiñoren iazko irudi bat (goian) eta Iurretakoren aurtengo taldea (behean). Berrizekzuzendaritzaberriadu,etaklubagazaurrerajarraitukodute Bizkaikohiruligahasikodiraas- teburu honetan eskualdeko bost taldegaz: Elorrio eta Iurretako Ohorezko mailan, Abadiño eta Zaldua Maila gorenean, eta Be- rrizLehenengoerregionalean. Iurretakok aurtengoa biga- rren denboraldia du Ohorezko mailan. Iaz legez, mailari eustea dute helburu. Talde eraberritua dute; 13 jokalarik utzi dute La- rrakozelai, eta beste hainbeste etorri dira. Talde teknikora Iban Lopez eta Jose Antonio Tinoco batu dira: lehenengoa bigarren entrenatzaile lanean, eta biga- rrenaatezainenentrenatzaile. Elorrio sei jokalarik utzi du- te, eta lau ekarri dituzte: Jon Barredo (Elgoibarretik), Iñigo Uria (Iurretakotik), David Loba- to (iaz areto-futbolean aritu zen) eta Beñat Kortazar (Kulturaleko gazteen taldetik). Joan direnei dagokienez, Jon Larrañaga izan da taldea uzten azkena: Hiruga- rren mailako Elgoibarren joka- tukoduaurten. Igoberri bi Maila gorenean Iaz Maila gorenera igotzea lor- tu zuten talde bi lehiatuko dira aurten:ZalduaetaAbadiño.Biek ala biek, mailari eustea dute helburu. Zalduak entrenatzaile berria du: Unai Letona. Aurreko zazpiurteetanDurangokoKultu- ralean aritu da, eta gazte maile- tako hainbat talde zuzendu ditu. Iazko taldeagaz alderatuta, hiru jokalariberridituzte:IgorArana (Iurretakotik dator), Borja Seara (Ermua taldetik), eta Julen Urki- za(IurretakoBtik). Hamar urte dira Abadiñok Maila gorenean jokatzen ez zue- na. Oier Gonzalezek darrai en- trenatzaile, eta zazpi jokalari berri ditu taldean: Gorka Este- ban (Iurretakotik), Jon Urien eta Beñat Goikoetxea (Amorebieta- tik), Xabier Unzueta eta Jokin Armero (gazteen taldetik), Julen Fernandez (Kulturaletik), eta JonBarahona(Berriztik). Berrizek bizirautea helburu Azkenik, Berrizek Lehenengo erregionalean ekingo dio den- boraldiari. Urrun geratu da Kul- turalaren atzetik, eskualdeko bigarren talderik indartsuena zen sasoia. Aurten mailari eta klubariberarieusteadutehelbu- ru.Uztaileanklubadesagertzeko zorian izan zen zuzendaritza ba- tzordean erreleboa falta zelako. Udalakereeskuhartuzuenhain- bat batzar deituz. Azkenean, zaz- pi laguneko talde batek hartu du gidaritza, eta Josu Aiartzaguena dapresidentea. Sasikoa da liga etxean hasiko duen bakarra; bihar Soloarte hartuko dute Landako kiroldegian ARETO FUTBOLA FUTBOLA J. Iglesias
  • 24. 16 Kirola 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Tabirako Baque emakumeen aurtengo taldea Nagore Saratxaga trofeoagaz. J. D. Adituen esanetan, Txina mun- duko jarduera ekonomikoaren motor nagusi bilakatzeko bi- dean dago. Gainera, gero eta nabariagoa den hegemoniara- ko bide hori gainerako espa- rruetara ere zabaltzeko asmoa dute, kirolera, esaterako. Az- ken urteetan sokatira gero eta txertatuago dago Txinan, eta Europako taldeek argi ikusi ahal izan dute hori munduko txapelketetan elkarren kontra lehiatu direnean. Kantitatea badute, asko dira, eta kalitatean ere gorakada eman dute. Baina ez dute erdibidean geratzeko asmorik. Horrela, Abadiñoko sokatirataldeagazhartuemane- tan ipini dira, eta datozen aste bietan (irailaren 23tik urriaren 6ra) Durangaldean izango dira Txinako selekzioko tiralariak eta entrenatzailea, Abadiñokoe- kinbateraentrenatzeko. Iaz Goierriko taldeagaz (Erandio) aritu ziren lur gaine- ko entrenamenduak egiteko. Orduan,egunbatekobisitaegin zuten Abadiñora tiralari bik eta entrenatzaileak. Orain, iaz irekitako bideari jarraipena emango diote. Durangoko Ibai- zabal ikastolan hartuko dute ostatu,etaeguneroentrenatuko dute Abadiñoko probalekuan: “Oraindik metodologia pres- tatzen gabiltza. Ez datozela tu- rismoa egitera esan digute, eta egunero entrenatzeko asmoa dute. Seguruenik goizetan eu- renkabuzaritukodira,etaarra- tsaldetan gurekin”, adierazi du Edu Mendizabal Abadiño so- katira taldeko entrenatzaileak. Txina maila ona duen selekzioa dela dio: “Eskoziako Mundu- ko Txapelketan finalerdietan euren kontra lehiatu ginen 560 kilora arteko proban, eta nazio mailako txapelketa irabazteko zorianereizanziren”. Euskal olinpiadak Bestalde, azaroan hasiko duten denboraldia prestatzen dabil apurka-apurka Abadiño soka- tira taldea. Joan zen astebu- ruan zazpi herrialdeen arteko txapelketan parte hartu zuten Baigorrin (Nafarroa Beherea). Txapelketa horretan probintzia bakoitzeko onenak hainbat mo- dalitatetan lehiatu ziren (txoro- kil batzea, trontza, txingak…) eta modalitateetako bat sokati- raizanzen.Abadiñoktiraldide- nak irabazi zituen, baina ez zen nahikoa izan Bizkaiari azken garaipena emateko. Modalitate denetan batutako puntuekin laugarrengeratuzenBizkaia. Joan zen astera arte, zazpi herrialdeen arteko txapelketan partehartuduenzortzikoteaba- karrik ibili da entrenatzen Aba- diñoko probalekuan, baina aste honetantaldeosoakekindieen- trenamenduei. Iazko ia tiralari denek jarraitzen dute taldean. Azaroan Goma Gaineko Lauko Euskadiko Txapelketa hasiko dute, eta aurtengo hitzordu na- gusia 2014ko otsailean Irlandan jokatuko den munduko txapel- ketaizangodute. SOKATIRA Txinako tiralariek Abadiñon entrenatuko dute aste bitan Irailaren23tikurriaren6raDurangaldeanegongodiraTxinakotiralariak SASKIBALOIA Joan zen asteburuan jokatutako zazpi herrialdeen arteko txapelketan tiraldi denak irabazi zituen Abadiño sokatira taldeak. Tabirakoren aurkezpena gaur, Landako kiroldegian Tabirako Saskibaloi Taldeak bere taldeen aurkezpen ofiziala egingo du gaur, 17:30etik aurre- ra, Landako kiroldegian. Gazte- txoenetatik nagusienetara, ba- nan-banan irtengo dira taldeak kantxa erdira, denboraldiko argazki ofiziala ateratzeko. Bes- talde, emakumeen talde nagu- siak Baque torneoa jokatuko du bihar eta etzi. Gizonen talde nagusiak joan zen asteburuan jokatu eta irabazi zuen torneoa, finaleanArrasaterinagusituta. Klubekotaldeguztiakaurkeztukodituzte Joan zen asteburuan Baque torneoa irabazi zuen gizonen talde nagusiak. Eneritz Iturriaga Txirrindulari ohia Profesionalibilbideautzi nuenetik,azkenekohilabe- teetan,berrirohasinaizki- rolarekinharremanetan,eta tristeadenkontubatdarabilt buruan. Umeekkirolaegitendute osasunerakoonadelako, lehiaketabatdelako,edogus- turadabiltzalakolagunekin? Hainbatikuspuntuatera ditut.Esaterako,umebatek Llorentekmoduanjokatu nahidu,edoberefamaedu- ki?Etaberegurasoekkontu korronteaerebai?Etaentre- natzailebatek,txapeldunbat bakarrik?Galderagaiztoak dira,bainaosoerrealistak. Umeeiezindakieke ilusioakendukirolhorre- tanonakezdirelako,edo ezdutelakomailaematen. Horrelahastendiraumeen lehenengoarazoserioak, autoestimari,itxurafisikoari zeinelikaduraridagozkie- nak.Ezgarakonturatzen taldeanegitendirenmespre- txuakbertangelditzendirela betirako.Gazteanintzenean igaronituennik,etaorain berrizberdinaikustennabil. Umeei,hasteko,kirolaosa- sunerakozeinharremanak sendotzekoonadelaerakutsi beharzaie.14urtekozenbat txapeldunezagutuditut orainnondabiltzanereez dakidanak?Umeak,ume dira.Desberdinduditzagun jolasaetalehia.Munduabe- netanzelakoadenikusteko badituzteurteakaurretik. Utzidiezaiegunumeeieuren errealitatebirtualeanjolas- ten,presiorikgabe,geroere etorrikodira-etamomentu horiek! ADITUAREN TXOKOA Irabazi beharra ala jolasa?
  • 25. Urtero legez, Ezkurdi Jai Alai zesta-punta eskolak antolatuta- ko San Fausto zesta-punta txa- pelketak afizionatu mailako zestalaririk onenak batuko di- tu Durangon. Bihar hasi, eta za- patuarratsaldero(18:00etan)eta domeka goizero (11:30ean) joka- tukodituztejardunaldiak.Fina- la urriaren 19an jokatuko du- te. Guztira 15 herritako biko- teak lehiatuko dira nagusien mailan. Gipuzkoa da ordezka- ri gehien izango dituen probin- tzia: Donostia, Zumaia, Mutri- ku, Andoain eta Tolosako biko- teak etorriko dira. Bizkaiak lau ordezkari izango ditu: Gernika, Berriatua, Markina eta Duran- go. Nafarroa Noain eta Cabani- llas herriekin egongo da ordez- katuta, eta Ipar Euskal Herria Biarritz eta Donibane Lohizu- nerekin. Arabatik eta Katalu- niatik Gasteizko eta Bartzelo- nako bikote bana etorriko dira. Durangoko zesta-punta esko- lako bikotea Asier Azkarate du- rangarrak eta Iker Abad getxoz- tarrakosatukodute.Printzipioz, ez daude txapela janzteko fabo- ritoen artean. Domeka honetan Donostiaren kontra jokatuko dute lehen kanporaketako par- tidua. Faborito nagusien artean Berriatua kokatu daiteke. Esate- rako, iaz Alberdik eta Garaldek osatutako Berriatuko bikoteak irabazi zuen txapelketa. Aurten Alberdik Ubillarekin osatuko dubikoa. Asteburuko partiduak Bihar arratsaldean partidu bi jokatuko dituzte. Lehenengoan Gasteiz eta Noian neurtuko di- ra, eta bigarrenean Cabanillas eta Zumaia. Domekako par- tiduak Durango-Donostia eta Markina-Tolosaizangodira. 2013ko irailaren 20a, barikua | anboto Kirolak | 17 AGENDA JOSEBA DERTEANO Denboraldiko azken hitzorduan, pistako Espainiako txapelketan, urrezko domina bi eta brontzez- ko beste bat irabazi ditu Ziortza Isasi elorriarrak gazteen mai- lan.Jazarpenprobanetaabiadu- ra olinpikoan lortu ditu urrezko dominak, eta puntuazioan bron- tzezkoa. Jazarpen probako urrea ira- bazterik ez zuela espero adierazi du 18 urteko elorriarrak: “Ni baino hobeak bazeudela uste nuen, nire taldekide Ane Iriarte edo Alicia Gonzalez asturiarra, esaterako”. Garbi zuen domi- nen borrokan sartzeko denbora ona egin beharko zuela; eta ona baino hobea egin zuen, bere ibil- bideko onena modalitate horre- tan: 2.35.98. Iriarte taldekideak jantzi zuen zilarra. Urrezko bigarren domina Ane Iriarte- gaz taldea osatuta irabazi zuen, abiadura olinpikoan. Brontzez- koa iñurri lanaren ondorioa izan zen. Puntuazio proban Ane Iriarteri ahal zuen guztian la- guntzea zen ezarri zioten zeregi- na, eta horrela egin zuen, baina aldiro-aldiro puntuak batuta. Azkenean, Iriartek urrea jantzi zuen,etaIsasikbrontzea. Behetik gorako bidea Aurtengo denboraldian behe- tik gorako bidea egin du Isasik. Eroriko batzuen ondorioz, bere mailatik behera aritu zen hasie- ran, baina azken txanpa harri- garria osatu du. Gogoratu behar da abuztuan zilarrezko domina irabazi zuela errepidean, Espai- niako erlojupeko txapelketan. Datorren urtean pistan zein errepidean, bietan jarraitzea gustatukolitzaiokeeladio. PISTA BTT MARTXA ZESTA-PUNTA Denboraldia ixteko, urre bi eta brontze bat Isasirentzat ZiortzaIsasikhirudominalortuditupistan,gazteenEspainiakotxapelketan BiharXXX.SanFaustoZestaTxapelketahasikoda Ziortza Isasi irudiaren erdian, txapelketan irabazitako hiru dominetako batekin. Zapatuan IX. Mendi Bizikleta Martxa egingo dute Otxandion. Ibilbide bi prestatu dituzte: 40 ki- lometrokoa eta 17 kilometrokoa. Luzea 09:30ean hasiko da Otxan- dioko plazan, eta San Martin, Azpikoarri, Aldoia, Motxotegi, Gomilatz, Mirugain eta Kondeba- sotik zehar ibiliko dira. Ibilbide laburragoak zailtasun gutxiago du, eta 09:45ean hasita, Matadero, Presazelai, Aldoia, Gordobil eta Gomilatz ingurutik ibiliko dira. Edariekin eta janariekin atondu- takoanoapostuakGomilatzeneta Otxandioko plazan ipiniko dituz- te. Izen-ematea egunean bertan egin daiteke: 12 euro federatuek eta 15 federatu gabekoek. Plaza kopurua 300 parte hartzailera mugatutadago. Mendi bizikleta martxa bihar, Otxandion Afizionatuetako onenak lehiatuko dira Durangon HIRUGARREN MAILA Durangoko Kulturala- Basconia · Zapatuan, 18:00etan, Tabira futbol zelaian. OHOREZKO MAILA Elorrio-Moraza · Zapatuan, 16:00etan, Eleizalde futbol zelaian. MAILA GORENA Zaldua-San Pedro · Zapatuan, 17:00etan, Solobarria futbol zelaian. Abadiño-Lekeitio · Zapatuan, 17:00etan, Astola futbol zelaian. LEHENENGO ERREGIONALA Berriz-Arrautzaldeon · Domekan, 11:30ean, Berrizburu futbol zelaian. HIRUGARREN MAILA Sasikoa-Soloarte · Zapatuan, 17:00etan, Landako kiroldegian. FUTBOLA SASKIBALOIA ARETO FUTBOLA AURKEZPENA Tabirako Saskibaloi Taldea Barikuan, 17:30ean, Landako kiroldegian. Klubeko talde guztiak aurkeztuko dituzte, eta argazki ofizia- lak aterako dituzte. PILOTA XXX. SAN FAUSTO ZESTA PUNTA TXAPELKETA - Gasteiz-Noain - Cabanillas-Zumaia Zapatuan, 18:00etan, Durangoko Ezkurdi Jai-Alai pilotalekuan. - Donostia-Durango - Markina-Tolosa Domekan, 11:30ean, Durangoko Ezkurdi Jai-Alai pilotalekuan. MENDI IBILBIDEA IX. OTXANDIOKO MENDI MARTXA - Ibilbide luzea: Otxandio, San martin, Azpikoarri, Aldoia, Motxotegi, Gordobil, Nebera, Gomilatz, Mirugain, Otxandio, Kereixara, Kondebaso, Otxan- dio (40 kilometro) Zapatuan, 09:30ean, Otxandioko plazatik. - Ibilbide laburra: Otxandio, Mataderoa, Presazelai, Aldoia, Gordobil, Gomilatz, Inola eta Otxandio (17 kilometro) Zapatuan, 09:45ean, Otxandioko plazatik. Izen-ematea egunean bertan egin daiteke: 12 euro federatuek, 15 federatu gabeek. PILOTA XXVI. OLAZAR PILOTA TXAPELKETA Lau t’erdian: - Olano - Olaetxea II Binaka: - Santxo-Imaz / Elezkano I-Kastillo Irailaren 26an, 21:30ean, Zaldibarko pilotalekuan. SURFA Cross Culture Surf elkarteak sustatutako proiektuaren bidez Euskal Herriaren eta Irlandaren arteko truke programa abiatuko dute 13-17 urte arteko gazteei zu- zenduta. Surfa praktikatzeko, es- perientziak partekatzeko, ingele- sa hobetzeko, eta herrialde berri bat ezagutzeko aukera eskainiko dute. Urriaren 27tik azaroaren 3ra euskaldunak Irlandara joan- go dira (Lahinch ingurura), eta 2014ko apirilaren 12tik 19ra irlan- darrak Euskal Herrira etorriko dira. Oraindik ekimenean parte hartzeko hiru plaza libre daude- la adierazi dute antolatzaileek: www.crossculturesurf.com. Surfaren bueltan Irlandara joateko aukera, urrian MENDI DUATLOIA J.D. Irailaren 29an Mallabiko Mendi Duatloia lehiatuko dute. Bertan parte hartzeko izen-ematea ireki- ta dago irailaren 28ra arte. Web- gune honetan apuntatu daiteke: www.mendiduatloia.com. Goizean,10:00etan,umeenlas- terketakhasikodira.Gaztetxoen- tzako lasterketa bi prestatu di- tuzte: 8 urtetik beherakoentzako bat, eta 8-14 artekoentzako beste bat. Nagusien proba 11:00etan hasiko da: 6.68 km korrika, 16 bizikletan, eta beste 3.34 korrika. Ondoren, herri bazkaria egongo da plazan. Bazkaritarako izen-e- matea hilaren 23an amaituko da: mallabiaduatloia@hotmail.com. Hilaren 28ra arte apuntatu daiteke Mallabiko proban Alberdi eta Garalde iazko irabazleak.