alicanatasever.tr.gg sbs Türkçe slaytları konu anlatımları

2. ADLAR
1.ANLAMLARINA GÖRE ADLAR:
A.VARLIKLARA VERİLİŞLERİNE GÖRE
ADLAR:
1.ÖZEL ADLAR:Bir varlık türü içinde yalnızca bir
varlığı anlatan adlardır.Evrende tek olan canlı ve
cansız varlıkları adlandırmayan yarayan sözcüklere
denir.
“Nilay, İzmir, Akdeniz, Atatürk…vb.”

3. KİŞİ AD VE SOYADLARI: Meral,Yahya Kemal.
UNVAN ADLARI: Prof. Dr.Ozan Türk, Alper Bey.
KURUM VE KURULUŞ ADLARI: Türk Dil Kurumu, Yeşilay Derneği.
HAYVANLARA VERİLEN ÖZEL ADLAR: Pamuk, Sarıkız.
ULUS,BOY,OYMAK ADLARI: Türk, Japon.
DİL VE LEHÇE ADLARI: Türkçe, Çince.
DEVLET,ÜLKE ADLARI: Türkiye Cumhuriyeti

4.  DİN VE MEZHEP ADLARI: Müslümanlık, Hrıstiyan.
 GEZEGEN VE YILDIZ ADLARI: Merkür, Halley.
 COĞRAFİ ADLAR: Asya, İç Anadolu, Kızılırmak.
 YERLEŞİM YERLERİ ADLARI: İnegöl, Kiraz Sokak, Taksim
Meydanı.
 TARİHİ YER ADLARI: Topkapı Sarayı, Ankara Kalesi
 KİTAP,DERGİ,GAZETE ADLARI: Nutuk, Milliyet
 ULUSAL VE DİNSEL BAYRAMLAR: Cumhuriyet Bayramı,
Kurban Bayramı

5.  1.Özel adlara getirilen durum ve iyelik ekleri kesme işaretiyle ayrılır:
Atatürk’üm
 2.Kurum ve kuruluş adlarından sonra kesme işareti kullanılmaz: Türk
Dil Kurumu Başkanlığına
 3.Kişi adlarından sonra kullanılan unvanlara getirilen ekler kesmeyle
ayrılmaz: Ahmet Efendide
 4.Özel adlardan sonra gelen (-li,-lik,-ci,-siz,-cik,-gil)ekleri kesmeyle
ayrılmaz:Ankaralı
 5.Çokluk eki kesmeyle ayrılmaz: Ahmetler
 6.Yapım ekinden sonra iyelik, durum ve ilgi eki alan özel adlar
kesmeyle ayrılmaz: Türk-çe-nin…Türkçenin
 7.Sonuna “p,ç,t,k” ünsüzü ile biten özel adlar ünlüyle başlayan ek
aldığında ,sonundaki ünsüz yumuşamaz: Zonguldak’a

6.  Aynı türden varlıklara verilen adlardır.
 Organ adları:mide
 Hayvan adları:kedi
 Bitki adları:ot,çiçek
 Akrabalık adları:ana baba
 Araç adları:tabak,kaşık
 Giyecek ve yiyecek adları:kazak,süt,et
 Sayı adları:bir,iki
 Renk adları:mavi
 Unvan adları:ağa,paşa
 Soyut adlar:sevgi
 Nitelik adları:iyi,kötü
 Eylem adları:gelmek

7.  1.Tür adlarının cümle başında ilk harfi büyük
yazılır: At binenin,kılıç kuşananın.

8.  SOMUT AD: Gösterdikleri,belirttikleri
nesneler duyular yoluyla algılanan ve maddi
varlıklara ad olan isim türüne denir:ev,taş
 SOYUT AD: Var oluşlarını zihin yoluyla
kavrayabildiğimiz varlıklara verilen adlara
denir:sevgi,üzüntü
 İŞ VE HAREKET ADLARI: İş ,oluş ve
hareket bildiren eylemden yapılmış adlardır.
 Yazmak,gitme,yazış

9.  1.TEKİL AD:Aynı cinsten olan varlıkların bir
tanesini ya da tek bir kavramı karşılayan
adlardır:kazak,ev
 2.ÇOĞUL AD:Aynı cinsten varlıkların birden
çoğunu anlatmaya yarayan adlardır:evler
 3.TOPLULUK ADI:Çoğul eki almadıkları
halde çokluk ya da topluluk kavramı veren
adlardır:takım,heyet

10.  1.BASİT ADLAR: Herhangi bir yapım eki almamış
kök durumunda bulunan adlara denir.
 El,çivi,kelebek
 2.TÜREMİŞ ADLAR: Ad ya da eylem kök veya
gövdelerine yapım ekleri getirilerek yapılan yeni
adlardır.
 Kavak-lık,göz-cü,solu-k,sor-u
 3.BİRLEŞİK ADLAR: İki ya da daha çok sözcüğün
yeni bir kavramı karşılamak üzere bir araya gelerek
oluşturdukları adlara denir.
 Denizaltı,karnıyarık

11. www.dersimizturkce.gen.tr