1. Racunarski softver
Antonije Lasic
Aleksa Kuzic

2. Uvod



Da bi racunarski sistem mogao da radi
pored hardvera mora biti opremljen i
odgovarajucim programima koji ce njima
da upravljaju.
Ova komponenta racunarskog sistema
zove se softver (software).
Softver se moze podeliti u tri karegorije:
1. Operativni sistemi;
2. Sistemski softver;
3. Aplikacioni programi.

3. 1.
Operativni sistemi
2.
Sistemski softver
3.
Aplikacioni programi
Nazad

4. Operativni sistem



Operativni sistem je kompleksan programski sistem
sastavljan od skupa programa koji treba da obezbedi lako
i efikasno koristenje racunara.
Bez operativnog sistema hardver racunara, makar se
sastojao od svih komponenata koje su najbolje u datom
trenutku na trzistu, predstavlja samo obicno, sa
stanovnistva primene racunara neupotrebljivu,
gvozdjuriju.
Operativni sistemi se klasivikuju sa razlicitog
stanovnistva, koje se medjusobno ne iskljucuju:
1. sa stanovnistva broja programa koji mogu da budu u
memoriji >>>
2. sa stanovnistva broja korisnika koji mogu istovremeno
da koriste racunar >>>
3. sa stanovnistva nacina zadavanja komandi >>>
4. sa stanovnistva prenosivosti na razlicite arhitekture
racunara >>>
Nazad

5. 
1.
2.
Sa stanovnistva broja programa koji
mogu da budu u memoriji, operativni
sistemi se dele na:
Monoprogramski - monoprocsni
(jednoprocesni) - ovaj operativni sistem
omogucava da racunar drzi u memoriji i
izvrsava samo jedan program.
Multiprogramski - multiprocesni
(viseprocesni) - ovaj operativni sistem
omogucava da se u centralna memorija
racunara nalazi istovremeno vise
programa, od kojih u svakom trenutku
moze da radi samo jedan.
Nazad

6. 
1.
2.
Sa stanovnistva broja korisnika koji
mogu istovremeno da koriste
racunar, operativni sistemi se dele
na:
Jednokorisnicki (singleuser) – kod
ovih opetarivnih sistema, racunar
moze da koristi samo jedan
korisnik.
Visekorisnicki (multiuser) – kod
ovih operativnih sistema, na
racunaru moze istovremeno biti
prikljuceno i do nekoliko stotina
korisnika.
Nazad

7. 
1.
2.
Sa stanovnistva nacina zadavanja
komandi, operativni sistemo se dele na:
Operativni sistem komandnog tipa – kod
ovog tipa posle ukljucenja racunara na
ekranu se dobija odredjen znak koji se
naziva prompt. Ovim znakom sistem
obavestava da je spreman da primi
komandu.
Graficki operativni sistemi – kod ovog
tipa najcesci nacin zadavanja komandi je
pokazivanjem na nju. Pri tome komanda
ima oblik slicice ili teksta koji se nalazi u
nekom spisku.
Nazad

8. 
1.
2.
Sa stanovnistva prenosivosti na
razlicite arhitekture racunara,
operativni sistemi mogu da budu:
Prenosivi (portable) – Ovi
operativni sistemi mogu da se
koriste, sa malim izmenama, na
razlicitim arhitekturama racunara.
Neprenosivi – vlasnicki
(proprietary) – Ovi operativni
sistemi su projektovani tako da
mogu da rade samo na
odredjenom modelu racunara.
Nazad

9. Sistemski softver


1.
2.
3.
Osim operativnog sistema za
normalno koriscenje racunara
potrebni su i drugi programi koji
koriste svi ili veci broj korisnika
racunara a nazivaju se sistemski
softver.
Ovoj kategoriji pripadaju:
Programi prevodioci;
Veznici;
Razliciti usluzni programi.

10. Programi prevodioci


Programi za prve racunare
pisani su u masinskom jeziku.
Naredbe ovog jezika sastojale
su se od nizova jedinica i nula
koje su oznacavale stanje bitova
u memoriji racunara.