SlideShare a Scribd company logo
1 of 27
Download to read offline
LA GUARDIAKO URMAELA
EKOSISTEMA
Ekosistema leku batean
dauden izaki bizidunen
multzoak eta horko
ingurune fisikoa osatzen
dute 
EKOSISTEMA MOTAK
Lehorreko ekosistemak :
1. Basoak :
1.1 Baso atlantikoa.
1.2 Baso mediterraneoa
2. Mendiko belardiak
3. Basamortuak eta estepak
Uretako ekosistemak
1. Itsas ekosistemak
1.1. Hondartzak
1.2. Kostalde harritsuak
1.3. Itsas zabala
2. Ur gezako ekosistemak
2.1 Ibaiak
2.2 Urmaelak
KOKALEKUA
Guardiako aintzirak Arabako lau hezegune
dira, Guardia hiritik gertu daudenak.
Aintziretako hiru; Carralogroño,
Carravalseca eta Musco; aldi baterako
urmaelak dira, jatorri naturala dutenak;
laugarrena, Prao de la Paúl, urtegi txiki bat
da. 2015ean, Eusko Jaurlaritzak aintzirak
Batasunaren Garrantzizko Leku (BGL)
izendatu zituen.
Urmaela neguan
PAISAIAREN EZAUGARRIAK
• Zuhaixkak ugariak dira.
• Urmaela belardien artean dago.
• Uretako hegaztiak oso ugariak dira.
• Landare belarkara asko daude.
• Zinta-belarrak daude.
EKOSISTEMA MOTA
• Uretako ekosistema da
• Ur gezako ekosistema
• Ekosistema honetan faunan hegaztiak oso
ugariak dira, eta flora zinta belarrak.
INGURUNE FISIKOA
• Eremua: 80, 5735 hektarea km
• Deskribapena: oihan txikiak daude, harriak
uretatik ateratzen dira eta ur kopurua oso
handia da.
• Alboan herrialde eta baratze asko daude.
• Urmaelak ur zikina du eta landareak oso
berdeak dira.
• Erliebea: La Guardia oso laua da eta haren
atzean Kantauri mendikatea dago.
FAUNA
HEGAZTIAK
· Murgila, hegazti palmipedo
45cm longitudea, lumadia
kolore desberdinetakoa,
hegoak eta isatsa laburrak
eta mokoa zuzena eta
zorrotza duena da.
· Txilinporta, hegazti
palmipedo Murgilaren
antzekoa da baina
txikiagoa, lepoko lumak
gorriak edo beltzak.
Ur lasaietan bizi da eta
beste espezie
desberdinak daude.
· Ahatea, hegazti
palmipedo lumadi
dentsoarekin, hankak
laburrak eta mokoa
zabala.
Oso ondo igeri egiten
du, baina ibiltzerakoan
jauzten da.
· Gabaia, itsas hegazti
palmipedo 40cm
longitudea, lumadi
sarria eta mokoa
kakoduna.
Bakarrik joaten da
lurrera ugaltzeko,
osatzen du udaleku
asko.
· Beltxarga, hegazti
palmipedo 150cm luzera,
lumadiarekin zuria, lepo
luzea eta kurbatua,
hegoak handiak eta
hankak laburrak.
Monogamo eta orojalea
da.
· Aliota, hegazti palmipedo
80cm luze, lumadia trinko
grisa, beltza eta zuria,
mokoa zorrotza eta
hegoak laburrak.
Hego poloko kostan bizi
da eta neguan emigratzen
du.
ARRAINAK
· Zamoa, ur gezako arraina 75cm
luzera duena, aho txikia, hortzak
faringariak eta bakarrik dauka
bizkar-hegats bat.
Leku guztietan bizi da, ur lasaietan.
Beste animalia batzuk …
FLORA
HORKO LANDAREAK
Hauek dira dauden landareak:
• Mitxoleta
• Pikondoa
• Txibirita
• Arrosa zuria
• Arrosa arrosa
• Pago gorriak
• Granadondoa
• Labanda
• Arrosa gorriak
• Platanoa
Floraren argazkiak
Mitxoleta Txibirita
Pago gorria Labanda
MITXOLETA
Landare mota bat da, lore gorri bizia duena.
Zelai eta bide bazterretan agertzen da batez ere,
apiriletik aurrera, sarri gari edo garagar zelai
osoak estaliz. Jatorri ezezagunekoa da, baina
Europa hegoaldekotzat eta Afrika iparraldekotzat
jotzen da gehienetan, eskualde honetan
antzinatik ezagutzen baita. Baina kontuan hartu
behar da, nekazaritza Mediterraneo inguruan
garatu izan dela aspalditik eta honi lotuta agertu
izan dela beti ere mitxoleta.
LABANDA
Zuhaixka honek 30 eta 80 zentimetro arteko
altuera har dezake. 10 mm lore urdina izaten du.
Ekaina eta abuztua artean loratzen da.
Mediterraneo inguruko mendietan (600 - 1700
m) bizi da.
Oso usain gozoa izaten du bere loreak eta urrin-
olioak egiteko erabiltzen da batez ere
PAGO GORRIA
Hosto erorkorreko zuhaitza, enborra zuzena eta
leuna. Hostoak obalatuak dira, ertzean
ondulatuak , zainak ondo markaketak, kobre
argi- gorri jaiotzean eta purpura kolorekoa
bihurtzen dira garapena lortzen dutenean.
Udazkenean hostoak kafe kolorekoa bihurtzen
dira eta zuhaitza denbora luzez jarraituko dute.
TXIBIRITA
Basabitxilorea edo txiribita, Asteraceae familiako
landare belarkara da. Lore apaingarria da. Landare
honen hostoak jangarriak dira eta entsaladan zein
beste barazkiekin egosita jan daitezke. Bertute
medizinalak ditu.
5-25 cm-ko landare iraunkorra da. Koilara itxurako
hostoak ditu, zertxobait horztuna, kanpoaldeko
kolorez zuriak dira eta erdialdekoak horiak.
Martxotik uztailera loratzen da.
URETAKO LANDAREAK
Uraren barruan alga paregabek bizi dira. Lurzoru
honetan gatz asko dago, hori dela eta
itsasertzean dagon alga antzekoak aurkitzen
ditugu: Salicornia patula, Spergularia maritima,
Salicornia salina, Juncus maritimus eta Sonchus
maritimus.
Baita ere aurki dezagu Toypella Salina oso bitxia
dela munduan zehar. Ruppia drepanensis
hezegune honetan bizi da besterik ez
ELIKAKATEA
ELIKASAREA
La guardiako urmaela
ANIMALIENARTEKO HARREMANAK:
PARASITISMOA: Parasitismo-
harremana onuragarria da
izaki bizidunetako batentzat,
baina kaltegarria
bestearentzat.

More Related Content

What's hot (20)

Australiako korala
Australiako koralaAustraliako korala
Australiako korala
 
279_4proba dbh2c.ppt
279_4proba dbh2c.ppt279_4proba dbh2c.ppt
279_4proba dbh2c.ppt
 
Izurdeak.paula
Izurdeak.paulaIzurdeak.paula
Izurdeak.paula
 
Marmoka
MarmokaMarmoka
Marmoka
 
Hartza
HartzaHartza
Hartza
 
Itsas txakurrak
Itsas txakurrakItsas txakurrak
Itsas txakurrak
 
Itsas txakurra.june
Itsas txakurra.juneItsas txakurra.june
Itsas txakurra.june
 
EKOSISTEMAK
EKOSISTEMAKEKOSISTEMAK
EKOSISTEMAK
 
Balea
BaleaBalea
Balea
 
Betizu behia, Amaia A
Betizu behia, Amaia ABetizu behia, Amaia A
Betizu behia, Amaia A
 
Valderejoko parke naturala.naraya eta ane
Valderejoko parke naturala.naraya eta aneValderejoko parke naturala.naraya eta ane
Valderejoko parke naturala.naraya eta ane
 
Marrazoa
MarrazoaMarrazoa
Marrazoa
 
Izurdeak.cecilia
Izurdeak.ceciliaIzurdeak.cecilia
Izurdeak.cecilia
 
Lucia
LuciaLucia
Lucia
 
Sheila&june!
Sheila&june!Sheila&june!
Sheila&june!
 
Naturaleza sorprendente
Naturaleza sorprendenteNaturaleza sorprendente
Naturaleza sorprendente
 
Zaldia
ZaldiaZaldia
Zaldia
 
Lehoia
LehoiaLehoia
Lehoia
 
9 araitz- ekisetoak
9 araitz- ekisetoak9 araitz- ekisetoak
9 araitz- ekisetoak
 
Arrano arrantzalea, ingurugiroaren ikur.
Arrano arrantzalea, ingurugiroaren ikur.Arrano arrantzalea, ingurugiroaren ikur.
Arrano arrantzalea, ingurugiroaren ikur.
 

Similar to La guardiako urmaela

6.gaia,lurreko klima eta paisaiak
6.gaia,lurreko klima eta paisaiak6.gaia,lurreko klima eta paisaiak
6.gaia,lurreko klima eta paisaiakmatxutxa
 
Ekosistemak 3.taldea.mendig
Ekosistemak 3.taldea.mendigEkosistemak 3.taldea.mendig
Ekosistemak 3.taldea.mendiganaoliden
 
ekosistemak. 1.taldea 2016
ekosistemak. 1.taldea 2016ekosistemak. 1.taldea 2016
ekosistemak. 1.taldea 2016anaoliden
 
174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.ppt174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.pptbinovo
 
Valderejoko parke naturala
Valderejoko parke naturala Valderejoko parke naturala
Valderejoko parke naturala FLEMINGVILLABONA
 
68_bioaniztasuna 2. maila.ppt
68_bioaniztasuna 2. maila.ppt68_bioaniztasuna 2. maila.ppt
68_bioaniztasuna 2. maila.pptElhuyarOlinpiada
 
Ekosistemak 3.taldea 2016
Ekosistemak  3.taldea 2016Ekosistemak  3.taldea 2016
Ekosistemak 3.taldea 2016anaoliden
 
61_1a espezie inbaditzaileak.ppt
61_1a espezie inbaditzaileak.ppt61_1a espezie inbaditzaileak.ppt
61_1a espezie inbaditzaileak.pptElhuyarOlinpiada
 
Ibaiertzeko basoa
Ibaiertzeko basoaIbaiertzeko basoa
Ibaiertzeko basoa5maila
 
58_espezie inbaditzaileak.pps
58_espezie inbaditzaileak.pps58_espezie inbaditzaileak.pps
58_espezie inbaditzaileak.ppsElhuyarOlinpiada
 
Euskal Herriko Gune Babestuak III
Euskal Herriko Gune Babestuak IIIEuskal Herriko Gune Babestuak III
Euskal Herriko Gune Babestuak IIINekane
 
Espainiako landare paisajeak
Espainiako landare paisajeakEspainiako landare paisajeak
Espainiako landare paisajeakMARIJE AGUILLO
 

Similar to La guardiako urmaela (20)

6.gaia,lurreko klima eta paisaiak
6.gaia,lurreko klima eta paisaiak6.gaia,lurreko klima eta paisaiak
6.gaia,lurreko klima eta paisaiak
 
66_pkr7_3.pdf
66_pkr7_3.pdf66_pkr7_3.pdf
66_pkr7_3.pdf
 
Ibaia 06-07
Ibaia 06-07Ibaia 06-07
Ibaia 06-07
 
Ekosistemak 3.taldea.mendig
Ekosistemak 3.taldea.mendigEkosistemak 3.taldea.mendig
Ekosistemak 3.taldea.mendig
 
Irantzu y alicia~
Irantzu y alicia~Irantzu y alicia~
Irantzu y alicia~
 
Irantzu y alicia~
Irantzu y alicia~Irantzu y alicia~
Irantzu y alicia~
 
ekosistemak. 1.taldea 2016
ekosistemak. 1.taldea 2016ekosistemak. 1.taldea 2016
ekosistemak. 1.taldea 2016
 
Ekosistemak
EkosistemakEkosistemak
Ekosistemak
 
174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.ppt174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.ppt
 
174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.ppt174_hau bidali.ppt
174_hau bidali.ppt
 
73_yamada.ppt
73_yamada.ppt73_yamada.ppt
73_yamada.ppt
 
Valderejoko parke naturala
Valderejoko parke naturala Valderejoko parke naturala
Valderejoko parke naturala
 
68_bioaniztasuna 2. maila.ppt
68_bioaniztasuna 2. maila.ppt68_bioaniztasuna 2. maila.ppt
68_bioaniztasuna 2. maila.ppt
 
Ekosistemak 3.taldea 2016
Ekosistemak  3.taldea 2016Ekosistemak  3.taldea 2016
Ekosistemak 3.taldea 2016
 
61_1a espezie inbaditzaileak.ppt
61_1a espezie inbaditzaileak.ppt61_1a espezie inbaditzaileak.ppt
61_1a espezie inbaditzaileak.ppt
 
Ibaiertzeko basoa
Ibaiertzeko basoaIbaiertzeko basoa
Ibaiertzeko basoa
 
58_espezie inbaditzaileak.pps
58_espezie inbaditzaileak.pps58_espezie inbaditzaileak.pps
58_espezie inbaditzaileak.pps
 
Zuhaitz eguna 2014
Zuhaitz eguna 2014Zuhaitz eguna 2014
Zuhaitz eguna 2014
 
Euskal Herriko Gune Babestuak III
Euskal Herriko Gune Babestuak IIIEuskal Herriko Gune Babestuak III
Euskal Herriko Gune Babestuak III
 
Espainiako landare paisajeak
Espainiako landare paisajeakEspainiako landare paisajeak
Espainiako landare paisajeak
 

More from 5maila

Baso mediterraneoa
Baso mediterraneoaBaso mediterraneoa
Baso mediterraneoa5maila
 
Maite, nahikari guggenheim
Maite, nahikari guggenheimMaite, nahikari guggenheim
Maite, nahikari guggenheim5maila
 
Guggenheim noa iranzu2
Guggenheim noa iranzu2Guggenheim noa iranzu2
Guggenheim noa iranzu25maila
 
Guggenheim naroa david
Guggenheim naroa davidGuggenheim naroa david
Guggenheim naroa david5maila
 
Guggenheim lucía iris
Guggenheim lucía irisGuggenheim lucía iris
Guggenheim lucía iris5maila
 
Guggenheim haizea marina
Guggenheim haizea marinaGuggenheim haizea marina
Guggenheim haizea marina5maila
 
Guggenheim endika lucía
Guggenheim endika lucíaGuggenheim endika lucía
Guggenheim endika lucía5maila
 
Guggemheim laura iñigo
Guggemheim laura iñigoGuggemheim laura iñigo
Guggemheim laura iñigo5maila
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera5maila
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera5maila
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera5maila
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera5maila
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera5maila
 
Atmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosferaAtmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosfera5maila
 
Atmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosferaAtmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosfera5maila
 
Magnetismoa
MagnetismoaMagnetismoa
Magnetismoa5maila
 
Elektrizitatea
ElektrizitateaElektrizitatea
Elektrizitatea5maila
 
ARALAR
ARALARARALAR
ARALAR5maila
 
EKOSISTEMA
EKOSISTEMAEKOSISTEMA
EKOSISTEMA5maila
 

More from 5maila (20)

Baso mediterraneoa
Baso mediterraneoaBaso mediterraneoa
Baso mediterraneoa
 
Maite, nahikari guggenheim
Maite, nahikari guggenheimMaite, nahikari guggenheim
Maite, nahikari guggenheim
 
Guggenheim noa iranzu2
Guggenheim noa iranzu2Guggenheim noa iranzu2
Guggenheim noa iranzu2
 
Guggenheim naroa david
Guggenheim naroa davidGuggenheim naroa david
Guggenheim naroa david
 
Guggenheim lucía iris
Guggenheim lucía irisGuggenheim lucía iris
Guggenheim lucía iris
 
Guggenheim haizea marina
Guggenheim haizea marinaGuggenheim haizea marina
Guggenheim haizea marina
 
Guggenheim endika lucía
Guggenheim endika lucíaGuggenheim endika lucía
Guggenheim endika lucía
 
Guggemheim laura iñigo
Guggemheim laura iñigoGuggemheim laura iñigo
Guggemheim laura iñigo
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera
 
Hidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosferaHidrosfera eta atmosfera
Hidrosfera eta atmosfera
 
Atmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosferaAtmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosfera
 
Atmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosferaAtmosfera eta hidrosfera
Atmosfera eta hidrosfera
 
Magnetismoa
MagnetismoaMagnetismoa
Magnetismoa
 
Elektrizitatea
ElektrizitateaElektrizitatea
Elektrizitatea
 
Argia
ArgiaArgia
Argia
 
ARALAR
ARALARARALAR
ARALAR
 
EKOSISTEMA
EKOSISTEMAEKOSISTEMA
EKOSISTEMA
 

La guardiako urmaela

  • 2. EKOSISTEMA Ekosistema leku batean dauden izaki bizidunen multzoak eta horko ingurune fisikoa osatzen dute 
  • 3. EKOSISTEMA MOTAK Lehorreko ekosistemak : 1. Basoak : 1.1 Baso atlantikoa. 1.2 Baso mediterraneoa 2. Mendiko belardiak 3. Basamortuak eta estepak
  • 4. Uretako ekosistemak 1. Itsas ekosistemak 1.1. Hondartzak 1.2. Kostalde harritsuak 1.3. Itsas zabala 2. Ur gezako ekosistemak 2.1 Ibaiak 2.2 Urmaelak
  • 5. KOKALEKUA Guardiako aintzirak Arabako lau hezegune dira, Guardia hiritik gertu daudenak. Aintziretako hiru; Carralogroño, Carravalseca eta Musco; aldi baterako urmaelak dira, jatorri naturala dutenak; laugarrena, Prao de la Paúl, urtegi txiki bat da. 2015ean, Eusko Jaurlaritzak aintzirak Batasunaren Garrantzizko Leku (BGL) izendatu zituen.
  • 7. PAISAIAREN EZAUGARRIAK • Zuhaixkak ugariak dira. • Urmaela belardien artean dago. • Uretako hegaztiak oso ugariak dira. • Landare belarkara asko daude. • Zinta-belarrak daude.
  • 8. EKOSISTEMA MOTA • Uretako ekosistema da • Ur gezako ekosistema • Ekosistema honetan faunan hegaztiak oso ugariak dira, eta flora zinta belarrak.
  • 9. INGURUNE FISIKOA • Eremua: 80, 5735 hektarea km • Deskribapena: oihan txikiak daude, harriak uretatik ateratzen dira eta ur kopurua oso handia da. • Alboan herrialde eta baratze asko daude. • Urmaelak ur zikina du eta landareak oso berdeak dira. • Erliebea: La Guardia oso laua da eta haren atzean Kantauri mendikatea dago.
  • 10. FAUNA
  • 11. HEGAZTIAK · Murgila, hegazti palmipedo 45cm longitudea, lumadia kolore desberdinetakoa, hegoak eta isatsa laburrak eta mokoa zuzena eta zorrotza duena da. · Txilinporta, hegazti palmipedo Murgilaren antzekoa da baina txikiagoa, lepoko lumak gorriak edo beltzak. Ur lasaietan bizi da eta beste espezie desberdinak daude.
  • 12. · Ahatea, hegazti palmipedo lumadi dentsoarekin, hankak laburrak eta mokoa zabala. Oso ondo igeri egiten du, baina ibiltzerakoan jauzten da. · Gabaia, itsas hegazti palmipedo 40cm longitudea, lumadi sarria eta mokoa kakoduna. Bakarrik joaten da lurrera ugaltzeko, osatzen du udaleku asko.
  • 13. · Beltxarga, hegazti palmipedo 150cm luzera, lumadiarekin zuria, lepo luzea eta kurbatua, hegoak handiak eta hankak laburrak. Monogamo eta orojalea da. · Aliota, hegazti palmipedo 80cm luze, lumadia trinko grisa, beltza eta zuria, mokoa zorrotza eta hegoak laburrak. Hego poloko kostan bizi da eta neguan emigratzen du.
  • 14. ARRAINAK · Zamoa, ur gezako arraina 75cm luzera duena, aho txikia, hortzak faringariak eta bakarrik dauka bizkar-hegats bat. Leku guztietan bizi da, ur lasaietan.
  • 16. FLORA
  • 17. HORKO LANDAREAK Hauek dira dauden landareak: • Mitxoleta • Pikondoa • Txibirita • Arrosa zuria • Arrosa arrosa • Pago gorriak • Granadondoa • Labanda • Arrosa gorriak • Platanoa
  • 19. MITXOLETA Landare mota bat da, lore gorri bizia duena. Zelai eta bide bazterretan agertzen da batez ere, apiriletik aurrera, sarri gari edo garagar zelai osoak estaliz. Jatorri ezezagunekoa da, baina Europa hegoaldekotzat eta Afrika iparraldekotzat jotzen da gehienetan, eskualde honetan antzinatik ezagutzen baita. Baina kontuan hartu behar da, nekazaritza Mediterraneo inguruan garatu izan dela aspalditik eta honi lotuta agertu izan dela beti ere mitxoleta.
  • 20. LABANDA Zuhaixka honek 30 eta 80 zentimetro arteko altuera har dezake. 10 mm lore urdina izaten du. Ekaina eta abuztua artean loratzen da. Mediterraneo inguruko mendietan (600 - 1700 m) bizi da. Oso usain gozoa izaten du bere loreak eta urrin- olioak egiteko erabiltzen da batez ere
  • 21. PAGO GORRIA Hosto erorkorreko zuhaitza, enborra zuzena eta leuna. Hostoak obalatuak dira, ertzean ondulatuak , zainak ondo markaketak, kobre argi- gorri jaiotzean eta purpura kolorekoa bihurtzen dira garapena lortzen dutenean. Udazkenean hostoak kafe kolorekoa bihurtzen dira eta zuhaitza denbora luzez jarraituko dute.
  • 22. TXIBIRITA Basabitxilorea edo txiribita, Asteraceae familiako landare belarkara da. Lore apaingarria da. Landare honen hostoak jangarriak dira eta entsaladan zein beste barazkiekin egosita jan daitezke. Bertute medizinalak ditu. 5-25 cm-ko landare iraunkorra da. Koilara itxurako hostoak ditu, zertxobait horztuna, kanpoaldeko kolorez zuriak dira eta erdialdekoak horiak. Martxotik uztailera loratzen da.
  • 23. URETAKO LANDAREAK Uraren barruan alga paregabek bizi dira. Lurzoru honetan gatz asko dago, hori dela eta itsasertzean dagon alga antzekoak aurkitzen ditugu: Salicornia patula, Spergularia maritima, Salicornia salina, Juncus maritimus eta Sonchus maritimus. Baita ere aurki dezagu Toypella Salina oso bitxia dela munduan zehar. Ruppia drepanensis hezegune honetan bizi da besterik ez
  • 27. ANIMALIENARTEKO HARREMANAK: PARASITISMOA: Parasitismo- harremana onuragarria da izaki bizidunetako batentzat, baina kaltegarria bestearentzat.